장음표시 사용
61쪽
ssitatione S conserdatione cldhibendis. a Discendum inde etiam est , saccharum non adeo inimicum esse mixtioni humorum vitalium , ut vulgo creditum est quia nec ullam alterationem sanguini, laeti vel scro si ipsis misceatur, infert, sed stimulando intestinales fibras, alvinam excretionem potius facilitat, &, quod connubium partium oleosarum, quae insunt alimentis, cum corpusculis aqueis multum promovet, hinc ad chyli majorem copiam generandam plurimum conferre utique credibile est. Ex quo apparet, facilis ille saginandi animantia arctius inclusa, F. g. capones, ansereS, modus, quo parum mellis vel sacchari reletiam salis farinae triticeae hordeaceae addendo, brevi ad pinguedinem perducuntur.
OLea aetherea subtiliora di destillata multum inter se non
modo disserunt ratione texturae, indolis atque virtutis, sed & ratione ipsius gravitatis, quum alia aliis
sint leviora, alia graviora. in imo in singulis specificam
quandam gravitatem, si ad lanciS examen ea accuratius vocemus , deprehendimus, & quum quaevis liquida naturalem quandam lancem, qua solida non minus ac aliena fluida in iis ponderari possunt, constituant, fecimus etiam cum oleis experimentum & sumsimus spiritum Vini pon adeo rectificatum,
qui olea non dissolvit, & illi infudimus olea & observavimus,
quae in eo descendunt, specie eo graviora , quae superia tant, specie leviora esse. Ita e. g. Oleum terebinthmae Infusum spiritui vini mox petiit fundum, cum oleum de Cedro eideat spiritui admixtum ejus superficiem constanter occupaverit ; inde recte colligitur oleum terebinthinae gravius esse oleo de Cedro, quod etiam experti sumus cum lance artificiali, cum haec duo ponderavimuS. Tum oleis destillatis imponendo cylindrum solidum D x eΚ
62쪽
28 Lip. I. Osic kRVAT. VIII ex succino paratum, quo caria spiritus vini bonitalcm e plorare solemus, fecimus sit laedam tentamina de notavimus inter alia idem instrumentum V. g. ita oleo afaili vel carui stuperficiem ejus occupare , in Oleo lavendulae at lisque dcscendere. Fecimus porro alio modo cum VaritS Oleis sequent a cuperi menta : replevimVS nempe Vitrum, cujus rara fuerunt diachinae duae & grana gr. , oleo cinnamomi & ponderavit in lance acclixatissima drachmas sex de grana s i. Postea idem vitrum replevimuS Oleo cinnamomi adulterato, quod fieri solet cum oleo quodam expresso, & ponderavit drachmas sex de grana qX. Inque eodem Vitro per lancem CXaminatum oleum caryophyllorum habuit drachmas sex & grana sa. Olcum
canangae Indicum praeter drachmas sex g . grana. Schoe
nanti grana De cedro grana a O. Majoranae grana go. Lavendulae grana 3 o. Spicae grana a T. Sassas raS grana 3 . Menthar grana rum . Terebinthinae per vesicam cum aqua destillarum grana 3 a. idem petr alembicum in arena sicco modo prolectum grana g Philosophorum grana 3 . Oliva rum grana go. Spiritus Vini rectificatissimus grana ga. OL carui grana 3I. Anisi, item foeniculi grana so.
Ex quibus omnibus id ad usum nostrum reserendum putamus, omnium levissimum oleum esse, quod elicitur ex corticibus citri & cedro Vocatur; hinc etiam sit, ut, quia levius est spiritu vini, illi supernatet. Et quia spiritus rectificatissimus vini oliVarum oleo & terebinthinae multo levior est , haec in ipso in fundum descendere.
Inter alia experimenta noratu occurrit dignum, oleum
ligni sagafras omnium esse gravissimum, imo pondere oleum caryophyllorum superare, quod ponderosissimum semper habitu is fuit. re etiam non miramur, id ipsum dii aqua communi descendere & affuso nostro spiritu fumante in apertam flammam eXsUrgere.
Semina carminatiVa carVl, anisi, anethi ceteris fere omnibus pondere praevalent; unde etiam fit, ut exiguae Corum
guttulae per ingentem aquae molem suum odorem largissime diffun-
63쪽
d tamdant quemadmodum etiam id observamus ab oleo li-hni lassatiras, od etiam fieri in massa sanguinis & humorum,
sumantur, non sine ratione judicamuS. Oleum etianimenthae, cujus odor latius spargitur, notabilis ponderis est,& oleum, quod ex sicca terebinthina per alam,cum eX arena producitur, gravius esse eo, quod eXV sica cum aqua eiic Itiar, notabilis obcrvatio est. Apparet exinde seviora & subtiliora olea reddi , si in humido destillatio instituatur forsan
quod ab aqua calida subtile aethereum elementum ipsis intime admixtum diutius inhaerescat : quod pxobabile nobis ex eo videtur, dum advertimus olea Vetustiora , e quibus spirituosum subtile hoc elementum cum tempore aVolat, graVI
Praeterea haec specifica singulorum oleorum , quae per destillationem habentur, gravitas non parum eXplicationi & physicarum & medicarum rerum Felisi tur, atque fere Uniinei salem ex hisce regulam clicicndam esse puto, quae ita se habet :Quaecunque olea fortis & penetrantiS saporis sunt & caeteris sunt ponderosiora, ea majori calefaciendi languinisque motum intestinum augendi & exagitandi vi pollent pi' iis , quae
leviora sunt de minus penetrantis saporis. Ex quo illud perquam utile consectarium practicum fluit: Ubi intensus in mor bo quodam est calor, pulsus frequens & Validus, ibi ab ejusmodi oleis calidioribus non nisi periculum metuendum est. Quare probe hoc loco monendum est, non omnia gravia olea intense calefaciendi vim possidere, uti oleum lignis assafras , qtiod pondere oleum caryophyllorum & cinnamomi exsuperat, manifestum praebet eXempliam, cum idipsum non tam molenti & valido calore afficiat corpus, quam unum ex illis. Quare si recte de eorum calcfaciendi essicacia judicii calculum ponere VelimVS, OpuS maXIme omnium est ut praeter pondus ad penetrantiam saporis, qUae a sale copiose insito proficiscitur, respiciamus. Quod quia in oleo caryophyllorum & cinnamomi prae reliquis tenet praedominium; ideo etiam intensiorem corpori inferunt calorem. Sic
64쪽
go LIB. I. OBS. IX. De ae ferentia oleorum desistatorum, quoque oleum anili, foeniculi specifice gravius est oleo lavendulae, cum tamen hoc Virtute calefaciente longissime illis
Praeterea oleum terebinthinae levius est oleo anisii & foeniculi, quantumviS sit longe calidius : ratio est , quia in oleo terebinthinae principitam illud aethereo-inflammabile prae terreo quod copiosius inest oleo anisi , praedominium obtinet, quod vel ex eo liquet, quia terebinthinae oleum spiritui nitri fumanti infusum , validissima cum offervescentia instaminatur , quod tamen minime accidit cum oleo anisi vel fodiniculi. Q re regulam illam ex mechanicis hic applicandam esse merito putamus : Ubi massa sive pondus cum celeritate junnitur , ibi motus di i impetus duplicatur. Si itaque activa principia sal &sulphur cuidam oleo ita insunt, ut etiam pondus augeant, nullum dubium est, illa habere prae aliis, quae ex copiosiori humido dc terreo constant elemento, majorem vim calefaciendi.
De differentia oleorum destillatorum, quae
per miXtionem cum oleo vitrioli apparet.
Ulgaris &solennis jam inde a longo tempore, praese
tim qui alchymicis artibus addictos tenet, error est, dari oleum vitrioli album & rubicundum ; hoc sulphure vitrioli martiali&venereo imbutum esse atque ideo ad labores alchymicos prie albo maximi aestimandum arbitrantur. Sed falluntur admodum omnes, qui ex vitriolo destillari oleum seorsim album & rubicundum putant, siquidem vulgaris experientia eorum, qui quotidie in hoc labore versantur contradicit ; quandoquidem vitriolum, extremo igne ustum liquorem acidissimum dat valde concent tum, qui improprie chymi-
65쪽
q'ae ' cum o o ditrioli opporet.chymicis ob conssistentiam dicitur oleum, instar a sine limpidum, modo, quod bene notandum est, nihil de luto,quo vas recipiens conglutinari solet, descendat uci ex improviso imisit ta- tun& manet hoc oleum etiam limpidissimum instar a quo s :tanae, si in Vitro probe obturaculo Vitreo muniatur. Si VCIO
xillum tantum accedat ipsi , quod pinguedinis vel phlogitti
quippiam habet secum v. g. lignum, cera, pix, Vel tantillum papyri, mox mutare suum colorem, & flavescens, postea rubicundum evadere incipit. Successive etiam ejusi nodi Oleum, praesertim si paulo major quantitas instanamabilis principii accedit, crassius evadit, quum antea fuerit fluidissimum. Hinc quod vulgariter emitur a laborantibus Zitrioli oleum,
rassum de briano colore tinctum est, quia illud conservant in lagenis terreis , quae ordinario mixtura ex cera & pice Obturatae sunt. Si itaque ejusmodi crasium obscurum oleum
quis velit limpidum & fluidum reddere, opus est rectificatione , quae fit per retortam vitream in arena, ignem submittendo fortissimum, alias non adscendit, & prodit primo liquor phlegmaticus, valde tamen adhuc acido saturatus, guttiS ma- oribus, qui removendus est, post stillat oleum parvis guttulis acidissimum & limpidissimum , quod seorsim serVandum. Magno opus est calore , quia oleum vitri'li est omnium liquidorum gravissimum , unde gradus ignis auctuS compensat hic gravitatem ; nam Omnia gravia ad exhalandum requirunt validum caloris gradum , qui quo maior
est, eo celerior est intestinus demeris motus : quod Veroceleritas aequalem esse stum cum gravitate corporum habeat, ex mechanicis notum est. Etiam sine destillatione, si saltim in ferventissimo calore detineatur crassum rubicundum vitrioli oleum, limpidissimum deposito omni colore & crassitie evadit. Ratio procul dubio haec est : uti nullum corpus in natura est, quod a tam exili mole sulphureae substantiae admixta in colore suo exaltando mutetur & rubicundum induat, quam oleum vitrioli ; ita etiam verisimillimum est,
si dissipetur illud, quod est sulphureum , tanquam causa in
66쪽
gr Lip. I. Ops, IX. De disserentia oleorum desillatorum ducti coloris, inque auras igne perite hunc comtorem , & pristinam limpiditatem restitui. Varia vero institui possunt cum oleo vitrioli claro& limpido , admiscendo illi olea Varii generis, experimenta,
ubi diversa utique ObserVantur phaenomena, eg quibus etiam non obscure horum oleorum diversa indoles, mixtio & virtus indagari & cognosci potest. Q gando oleum vitrioli, rectificatiosae limpidum & acerrimum factum, cum oleo destillato lavendulae miscetur , mixtura mox flammeum colorem acquirit, cum fumo sulphureo eruetante; liquida vero manet, nec spissam conssistentiam acquirit. idem fit, si cum oleo
majoranae mixtio adornetur, hac tantum cum differcntia, ut
hic dilutus magis sit color, consistentia etiam fluidior. Oleum menthae acquirit colorem obscuriorem subnigricantem, fumus vero magis penetrans sulphurcus est. Oleum de Cedro, de pergamotio, non Valde effervescit, mixtura manet
diluta , flavi saturati coloris. Oleum caryophyllorum purum si misceatur huic oleo in aequali quantitate, intensus excitatur calor, fortiter sulphur mixtura olet, & color sit saturate sanguineus, & mox coagulatio fit in corpus resiniforme. Cum oleo ligni fas afras puro & per aquam destillato idem oleum mixtum mogetiam coagulatuer in piceam nigricantem massam, calore intenso & foetore comite. Oleum juniperi verum flavescit, &smissioris fit consistentiae, nec adeo fortis excitatur calor &fumus , sed si idem experimentum cum adulterino , cui plexumque temptinum inremixtum est, instituitur, intensissimus cum c uiso V ore graveolente excitatur calor sub coni stentia facta spiniori. Si vero similiter oleum iuniperi ex ligno paratum Vactetur, mox facta agitatione vitri mutatur color in nigricantem , & ebullitio ingenti calore stipata oritur , quae ad orificium utque Vasis ascendit. Oleum terebinthi a mixtione hujus olei & facta commotione maximam
67쪽
quae per nn tionem cum ueo vitrioli apparet. salsalsamum de Copaiva facit cum hoc oleo magnam ebullitionem praecedente agitatione Vitri calidam, cim colore obscure rubicundo, subnigricante & fumo foetido. Cum balsamo Peruviano emergit mixtura rubicundissimi de coccinei coloris, sitne ullo calore, consistentia est instar syriapi. Vitrioli oleum concentratum ipsam etiam camphoram, quae est oleum quasi destillatum in forma sicca, aggreditur , eamque solvit in liquorem crassum, ex flavo rubi
olea expressa raparum, olivarum, amygdalarum dulcium ad mixturam hujus olei rubescunt quidem, sed sine cal
re & ebullitione. O I Ex his apparet phaenomenis emergentibus valde diversiis, mixtionem & texturam horum Oleorum vel corporum reunosorum differentem admodum esse. Primo videmus eadem phaenomena, quae fiunt cum oleo caryophyllorum& oleoli ni fassalias, quae reliquis graviora sunt& in aqua descen-dgat, utpote quae mox coagulum crassum subeunt resinisoriame, manifesto indicio, olea haec esse imbuta majori copia principii phlogisti, parciorem vero in mixtionem suam aquae
portionem admittere, hinc etiam dubio procul haec olea cum spiritu nostro fumante ardentissimam flammam eructant, consequenter etiam magna calefaciendi corpus humanum pollent prae aliis oleis esticacia. Secundo notabile est, quod olea illa, quae ex floribus, corticibuS, V. g. citri, aUrant. herbae majoranae destillantur, minoris sint facultatis calefacientis, quia non tam promte coeunt & ebulliunt cum vitrioli oleo, neque tam laturatum colorem & crassam conssistentiam acquirunt, quam oleum terebinth. Vel oleum juniperi cum temptino adulteratum, quorum Utique Virtus in commovenda humorum massa longe est prae aliis vehementior. Oleum menthae mediae fere est naturae, nec nimis temperatae, nec nimis calidae, quia ad mixturam cum oleo vitrioli calor succedit cum fumo major.
Balsamum de opaiva videtur ex hoc experimen'
68쪽
s Lig. I. Ops. IX. De disserentia oleorum destillatorum , to calidius ipso Peruviano , quod etiam non es: de nihilo. Nam ex superioribus constat, hoc ipsum, si destilletur, fere dimidiam partem olei aetherei subtilioris elargiri.
Quia vero oleis expressis parum sulphuris & olei volatilis subtilioris inest, hinc etiam nulla excitatur calida ebullitio, hinc etiam plane non timendus eorum usus est internus calefaciens. Nam quo vegetabile plus olei volatilis continet , eo majorem calorem corpori foenerat. Ex his regula universalis nascitur : Oleu , quo multorem calorem , ehumtionem , fumum Ffoturatiorem colorem re consistentiam cras orem ad mixturam olei vitrioli re moti prosicunt , eo calidiora haben I sunt, contria. Tertio, haec experimenta etiam
faciunt ad detegendam fraudem, quam falsarii committunt, qui olea destillata adulterant, ut vulgaris mos est , oleo temptino, vel oleo terebinthinae. Nam si tale quid accidit, protinus efferVescentia vehementior, stipata magno calore &fumo, observatur. Quarto notabile est illud phoenomenon, dum parum cujusdam olei admixtum oleo vitrioli tam intensam
ipsi rubedinem inducit; quo patet, acidum & quidem fortissimum, quale est Oleum vitrioli, magnam potentiam habere intimam mixtionem oleorum subeundi, & mirifice partes istas phlogistas inflammabiles exaltandi & explicandi. Quare non mirum est , a floribus leviter saltem tinctis, V. g. cyani, lavendulae, Violarum, bellidis, rosarum, tunicae, affundendo ipsis aquam spiritu vitrioli imbutam , elegantissimam rubicundam produci tincturam. Patet etiam hinc ratio, cur omnes spiritus destillati acidi & oleosi procedente tempore vel etiam sub digestione valde rubicundi fiant, cum limpidi prius essent, ut id fieri solet cum spiritu tartari, mannae, sacchari, mellis, lignorum. Quinto, quod color rubicundus dependeat a mixtione acidi vitrioli cum particulis sulphureis oleorum, ex eo concluditur, quia,si rubicundissimae mixturae, quae fit cum oleo vitrioli & oleo caryophyll. affunditur suffcienS quantitas aquae calidae, acidum dissolventis, mox perit ille color, quod etiam fit, si spiritus
69쪽
quae per mixtionem cum o o vitrioli oppβret. rritus vini rectificatissimus affunditur, qui acidum vitrioli infringit; multo vero adhuc magis id evenit quando oleum tartari admiscetur, quia hoc in momento acidum extinguit.
Experimenta instituta cum spiritu nitri sumante & variis destillatis oleis, ad eorum indolem rectius detegendam.
SPiritus nitri fumans est nihil aliud, quam aqua fortis generositor, phlegmate suo Valde Orbata, ex nitro purillimo & oleo vitrioli acerrimo debita adhibita encheirendestillata. quae aere admisso fumat, cujus mentionem infra ampliore a faciemus. Cum hoc itaque acido nitri liquore fortissimo, non secus ac cum oleo Vitrioli concentrato & rectificato, olea destillata aetherea varii generis miscuamuS, notando quae inde emergebant, phaenomena. EX quibus utique pra e perpensis & dissidens inter se multum oleorum d illatorum indoles & acidi vitriolici ac nitrosii diversa natura & operatio magis magisque in aprico ponitur. Primo itaque caryophyllorum oleum genuinum accepimus ad drachmam unam eamque Vitro , infra angustiori,
Dupra vero latiori (ein re in . Osab) infudimus, & desuper
aequalem portionem spiritus hujus fumantis immitimus , ita in momento massa in lucidissimam flammam cum concitatissimo ebullitionis motu, sine ullo vaporum Volumine, in totum exardescebat, in vitro nil nisi siccis cineribus relicti Secundo, idem tentavimus cum oleo ligni sallairas vero, quod ex vesica per destillationem cum aqua habetur, miscendo aequalem utriusque portionem in simili vitro : exsurgebat mox apertissima flamma, cum ea tamen disterentia,
70쪽
g6 LIB. I. Ops. X. Experimento insituta cum spiritu nitri ut non cum tanto impetu simul & semel flamma erumperet, sed massa diutius arderet, parciori cinere lateribus vitri inhaerescente, in cujus fundo liquor cras us rubinci coloris remansiit. Tertio, cum oleo terebinthinae simile fecimus experi mentum , atque in Vitro capaciori, vulgo Zuctex dilabi haec
duo confudimus liquida, & lucidissima etiam, exiguo fumo stipata , oriebatur flamma ; sed diutius haec durabat & nihil
fere in vitro relinquebat cinerum, neqtae tam cito, Ut cum
prioribus, ab affuso spiritu surgebat flamma, sed demum ex cto quodam temporis spatio. Quarto, oleum carvi verum simili modo tractatum
flammam etiam eructabat satis luculentam, cinere non adeo sicco in fundo vitri remanente.
Quinto, sumsimus oleum juniperi, quod vulgo venditur & ex Thuringia asportatur, & hoc pariter ab affusione hujus spiritus lucidam exhibuit flammam ; postea vero idemtontavimus cum Oleo juniperi vero , quod ex baccis non ita pridem des illavimus, nulla vero apparuit flamma, sed loco hujus densissimus & flavus erumpebat ex Vitro vapor, Una cum validissima liquorum intra vitrum ebullitione, qua sedata, & cineres & rubicundum crasstum crama remanserunt. Quo experimento clarissime disci potest, venale illud juniperi oleum adulteratum esse, id quod maxime fit cum oleo abietino, vulgo se; nam hoc ipsum si misceatur spiritui nostro fumanti, perinde ac oleum terebinthinae. post validissimam ebullitionem mox ignem concipit lucidissimum. Sexto, oleum succini, item petroleum, cum nostro spiritu confusum nullam exhibuit flammam, sed loco hujus intensa admodum ebullitio cum copioso & tetro vapore oriebatur ; petroleum Vero paulo tardius confligebat, ab utroque autem crama quoddam resiniforme remanebat, vitri fundo
Septimo, olea nucistae, de cedro, lavendulae, majoranae, meiathae, rutae, thymi ad mixturam hujus spiritus validissimam quidem effervesce*tiani edebant, quam tamen nulla