장음표시 사용
41쪽
aa Ops ERVAT. IN PERVET. IcONEM huiusce rei monumenta in medium adfert . Sed
hac de re ipse peregit eruditissime in alio opere si , cui titulus : Cine Gentile sche ad uso delleChiese . Quod certe in eam nos opinionem inducit , ut credamus , quatuor primis Ecclesiae Seculis revera penes Christianos usum fuisse nimbi ad ornandas sacras Imagines ; & v. Seculo, vel etiam iuxta aliquorum opinionem vi. sa talem Conis suetudinem communiorem emectam fuisse , & , ut ita dicam , universalem . At non semper in una eademque tabula, vel mus vo Superum Imagines Omnes simul nimbo redimitae reperiuntur ; nam
in musivo Coemeterii Callisti a Marangonio s33 relato solummodo Iesus ac S. Petrus nimbum gerunt, Ceteris Apostolis eo carentibus; in alio vero loco eiusdem musi vi operis prostant Imagines SS. Petri , & Pauli omnino nimbo minime decoratae. Qui nimbi defectus notatur etiam in similibus antiquitatibus , immo multo post in Menologio Basilii die x. Setpembris solus Iesus Christus eo redimitur , minime Apostoli a lateribus stantes . In hoc Menologio notatu dignum est, non solos Sanctos Martyres caput praeferre nimbo cohonestatum , sed etiam s4ὶ Tyrannos e regione ipsorum Pictos . Sicuti etiam Ρatres Concilii Niceni II. una cum Imperatore Constantino silio Irenis 3ὶ nimbo decoratur . Sed varia erat forma horum nimborum , quia pictores Christiani aureos illos Sanctorum , de Imperatorum Christianorum , argenteos , rubros, virides , di coelestes efforma hant ,
42쪽
LicNi SANeTAE CRucis. 23 illos Τyrannorum, & Regum Gentilium, ut bene distinxit BONARROTivs ). Porro haec nimborum consuetudo post tempora Iconomachorum sensim pro viris non sanctis cessavit; & praecipue eum sacrarum Imaginam cultus restitutus fuit, Sanctorum tantummodo Imaginibus fuit destinata . Qui Iconomachi , & Iconoctasti exstincti fuerunt seculo ix. & praecipue post mortem Imperatoris Theophili, quae accidit anno 842.
nitus caput praecidit illius impiae haeresis, atque instituit annuum festum orthodoxiae in memoriam restitutioias sanctarum Imaginum . Id aperte etiam colligitur 3ὶ ex numismatibus Imperatorum illius aevi, in quibus Ieius , Deipara , Sanctique simul
eum nimbo repraetentantur , eo carentibus Imperatoribus . Si vero eodem aevo, indeque usque
ad Imperii CP. desectionem, quaedam Principum
iconae nimbo ornatae cernantur , hoc ProVenit
potius ab affectatione artificum, qui adsentabantuePrincipibus illis viris . Huius generis mihi videtur illa esse, quam refert ex Graecanica Tabella Codicis Regii Parisiensis num. 3os 8. doctissimus vir Anselmus BANDv ivs Ragusinus, e Congrega tione Melite ii si , vulgo di Meleda , Monachus Benedictinus in Commentario Antiquitatum CP. q) . Maec tabella quarto loco effigies exhibet Iohannis Paleolos Imperatoris , & Iosephi Patriarchae CP. qui Iosephus obiit Florentiae amici I 439. ubi
43쪽
. 24 OBSERVAT. N PERVET. IcoNEM una cum eodem Imperatore Concilii Florentini causa morabatur; in utraque essigie caput nimbo redimitur; cum constet neque Iohanirem , neque Iosephum Sanctorum albo unquam adscriptos fuisse. Inpraesentiarum apud Mogolenses radiato nimbo Imperatorum capita in tabulis eXOrnare mos est. Ita depinguntur Tamerianus, & Oran Zeb XI. Im- perator, qui obiit anno ITO T. ab Nicolao Manuiatio Veneto , qui in Mogoli regionibus hoc nostro seculo vitam duxit, in sua Historia MSS. Moreoli quae adservatur si in Ducali Divi Marci Bibliotheca , Venetae Reipublicae, donata ab eiusidem
36. NVnc ad examen reVocandae fiunt coronae , quibus ornantur capita Constantini, & Helenae in nostra Icone. Et quidem quoad coronam Constantini, Auctor Chronici Paschalis, seu Alexandrini animadvertit, ipsum Constantinum Μ. , ad imitationem, ut adnotat Spanheinius , Regum Aegypti, & Orientis , primum fuisse ex Imperatoribus in gestanda corona lapillis ac pretiosis margaritis exornata. Laudatus enim Auctor a ait : Anno ccci. pos Cbrisi in caelos assumptionem Constantinus celebravit Iuris Circenses, in quibus diadema ex margaritis , aliiLove lapillis pretiosis confectum primus gesavit. Idem repetunt Iohannes Antiochenus 3 , cognomento
44쪽
de radiata corona auctores profecto intelligendi non sunt; quia in nummis Constantinus Chlorus, Constantini M. parens, hacce radiata corona re dimitus cernitur, praecipue in eo , qui inscriptionem praesert : UNDIQUE VICTORES. Eam. quam Constantinus M. omnium primus adhibuit, explicat Polemeius Silvius sa) in Laterculo : Constantinus senior sit ipse qui Chrisianae Religionis minisros privilegiis communivit , diadema capiti suo , propter resuentes de fronte capillos pro qua re fastonis eiusdem cognominis ordinara confectio es quo confringerentur invenit, cuius more hodie custoditur. Durangius 3ὶ addie
de hoe Constantiniano diademate , quod cali-ptrae Deciem praefert , qua totum caput ambitur , vel casis apice, quem τους αν vocabant, decoratae . Duos etiam nummos protulit ipse vir
longe eruditissimus, in quorum in primo aversae parti inscriptum legitur : SOLI INUICTO COMITI; & in altero pro lemmate exstat: VICTORIAE LAETAE PRINCIPVM . Atque in hisce
descriptum diadema exhibetur ad instar cassidis . Butengerus fue) fert sententiam, Constantinum M. primum non fuisse , qui adinvenerit, atque usur-everit similem coronam; sed primum, qui eam pillis pretiosis ornaverit. Revera variant Aucto res in adsignanda huic , vel illi Augusto inventionem huiusce coronae . Videsis Martinum Selimelia
45쪽
26 OnsEstvAT. IN PERVET. ICONEM Schmeietellum Iὶ , qui erudite, ac optime con-eiliavit sententias hanc super rem varias, & cum Span hemio credidit, Constantinum Magnum profecto reddidi ne perpetuum morem huius coronae , cum ante ipsum rarus esset, vel non in usu , utpote signum Monarchiae perosum in Republica
Romana .r . Augusti , qui regnarunt post Constantinum,
usi sunt tali corona, 1 ed neque semper, neque eadem forma ornata, immo varietas Inulta adnotatur , ita ut quod adparet ex Strada, Goligio .
Patino, Ducangio, aliisque Collectoribus antiquitarum , nullus fere conspiciatur post Constantinum M. Imperator , qui dissimili corona ab aliis redi. mitum non habeat caput. Corona, quae in Icone nostra conspicitur , mihi videtur esse potius illudeamaleucrum καρι λαυκιον gemmis ornatum , quo
usus fuit Iustinianus I . . cui missum fuit a Narissete detractum Totilae Gothorum Regi ut in eiusdem Vita S. Theophanes sa in mentionem iacit;& hac de eausa a Georgio Codino 33, & Pro-eopto nominatur Iustinianeum Γους-άνειον .Et quidem in Basilica S. Viralis Ravennae Monachorum Benedictino-Casinensium , ab ipso Iustiniano erecta , in maximi Sacelli pariete arae princi pis ad dexteram etiamnum exstat vetus tessellata
pictura adhne integra, a Rubeo s , a Ciampino 6ὶ .
46쪽
Lices1 SANcTAE Caucis. i 27a Feri arto IJ , &. a Ducangio a . ,. aliisque edita , ubi ipse Iustinianus hocce tegmine re dimitus cernitur, sicut.& in aliquot eiusdem num mis. Posteriores Augusti nonnunquam simili modo coronati conspiciuntur in musi vis, & in numismatibus, ut in iis Tiberii Constantini, Mauri-eii , Phocae, Heraclii, Constantini Pogognati, Baslii, &c. Cl. autem Vir Iacobus Goar Ordinianis Praedicatorum e Congregatione S. Ludovici ,
qui Georgium Codinum Curopalatam edidit ,
notisque eruditissimis , ac animadversionibus illustravit , minime dubitat, intelligendum esse Cedreiani textum, vel potius Chronici Alexandrini , su-- perius adlatum, de Diademate a Constantino in vento , pro isto camaleucio, quo Iustinianus usus
fuit. In schematibus Menologii Basilii saepius memorati simillimum nostro. iconis diademati invisitur, nempe in capite Constantini Imp. Irenes filii ad diem xv. Octob. quod ornatum est lapillis duplici circulo dispositis , & grandiori ad medium sto,
eum - aliis desuper locatis , prout in nostra Icone is Hoe tantum in Menologii diademate desideratur, quod adponitur in Icone nimirum monile ex lapillis, seu margaritis compactum ad utraque tem-POra pendens, Verberansque genas: atque id extismium . ct proprium insigne Imperatoriae pote satis erat , ut scripsit Anna Comnena in Alexiade . Verum monile, quia deficit in Basilii Menologio,
observatur in Codice membranaceo eiusdem se
culi x. Bibliothecae Ducalis S. Marci, ubi in schemismate eiusdem Basilii II. Imper. simillima eorona
i FI Lib, si I. pag. 78. edit. Paris
47쪽
23 OasgstvAT IN Pgstv ΕΥ. Ιco NEM cernitur pendentibus ad utrasque genas monilibus Ectypon exhibuit V. CL eiusdem Bibliothecae Cu stos Antonius Zanetti si) ,-quem honoris caussa nomino . Itidem in Codice 1eculi Xi. Bibliothecae Cois linianae a visitur in tribus depictis Tabellis Nicephorus Boloniata hacce Corona Circumdatus , eX qua monilia pendent , &. super quam tres globuli facile gemmati adparent, eodem modo , quo in corona nostri Constantini .
8. Quoad coronam vero Sanctae Helenae, primo satis constat ex Scriptoribus , nummis, .& inscriptionibus, ipsam Augustae titulo ornatam fuisle.. Porro Imperatricis coronae forma varia fuit pro temporum varietate; semper tamen ab ea Imperatoris diversa , ut ex numismatibus . Nummum pro
fert Ducangius 3) , ubi, ut mihi videtur , Impe- .
ratrix radiato diademate, ab eo , Iconis nostrae non absimili , redimita cernitur. Spanhemius iudicat hoc esse numisma potius ipsius lustiniani , sed nullam profert rationem . In musivo Opere Ecclem sae Sanctae Caeciliae de Urbe a Paschale I. circa annnm 8ao. erecto , adparet huiusmodi corona ornata Dei para Virgo una . cum decem Virginibus ad eius latera, atque ipso Infante Iesu . Ita videtur in ipso opere aere inciso , & a Cl. V. Iohanne Ciampinio relato . Uisitur & eadem radiata forma in schematibus praememorati, Men OlO-gii Basiliani ad diem xi. Februarii , quo festum B. Theodorae Augustae uxoris Theophili Imper icIconomachi Graeca Ecclesia celebrat; ad diem XX vis Novembris, quo S. Aecatarina Virgo Alexandrina illu-
48쪽
L1GNI SANcTAE CRUCIs . 29 illustrissima ; & ad diem xvi. Decembris , quo Beata Theophano Leonis Imper. uXor a Graecis festiva solemnitate recoluntur, & cum Sancta Aecaterina, tum Beatae Theodora, & Theophano simillimam nostrae Sanctae Helenae coronam gestant . I9. Et hic animadvertere lubet nummos aeneos circumferri, qui vulgo med lιe di S. Elena voci tantur , & feminarum manibus, quandoque superstitiose teruntur; sed hi Caueti sunt, ut observat doctissimus Vir , & omnigena eruditione percelebris Sebastianus Pauli ti) Congregationis Matris Dei Clericus Regularis et vilioris monetae genus es , ait ipse , apud Ozantinos, ct Latinos recentioris aevi . Cuineius ita dictos putat Caucios, piis
alicuit, aut I phi instar eoneavi funt Vide &Ducangium sa) in Dissertatione de inserioris aevi
ao. I Aria variis temporibus indumenta gestarunt' Imperatores ; sed de hae vestium varietate sermonem hic non instituo quaedam tantum adtingam , quae ad rem nostram magis facere videntur. Aurociavatas vestes lapillis margaritis qua ornatas tam Constantinus, quam Helena in nostra
49쪽
3o ops ERVAT. IN PERvET. ICONEM hitrantur e se veterum latum clavum , quamque posterioris aevi Scriptores subarmalem , indeque lorum adpellarunt . De quibus omnibus eruditissime pro more agit Ducangius ti) in superius laudata Dissertatione . IN ab a est latior fascia gemmis itidem contexta, quae ab humeris retro Pendens ex dextro latere per umbilicum transversum
agitur, & sinistro brachio superposita extrema sui parte ab ipso brachio pendula conspicitur . Hac veste imprimis utebantur Consules, immo & ipsi Imperatores, quando Consulatum gerebant ; sed quando Consulatum perpetuum in sibi ipsis firmarunt, idem insigne itidem perpetuum sibi fe- Cerunt. Hoc vestimenti genere Graeci Imperatores usque ad Imperii CP. defectionem sunt usi ἔimmo non solum Graeci, sed & Occidentales Im- Peratores , ut videtur in Colice Augustano Fri-derici II. , de quo idem doctissimus Ducangius a) Et hic Cl. Scriptor in eadem Dissertatione mentionem fecit de Consularibus Feminis, ita Vlpianus s3),& Lampridius Contalum uxores ad-Peilarunt quae eumdem ac pene similem habitum adhibuerunt , ut colligi potest ex iconisino , qui in vetustissimo Codice Dioscoridis s) videtur in Bibliotheca Caesarea , & in medium protulit Lambecius , indeque Montiauconius s6 . At melius
cernitur vestimentum Sanctae Helenae nostrae iconis in Menologio saepius citato Basilii ad diem xi. Februarii , quo schema B. Theodorae Augustae exhibetur. Etsi Theodorae vestis tam auroclavata
50쪽
LiGNi SANcTAE CRVeis. 3 gemmisque exornata non sit , ut nostra s. Helenae, sorma tamen haud absimilis est; & Crux ipsa magna, quae & lapillis , atque margaritis compa-etii in veste iconis, animadvertitur in B. Theodorae schemmatae eodem in loco , eademque forma pariter clare se dat Conspiciendam . In Tabella Codicis Bibliothecae Coistinianae si) Maria
Augusta, Nicephori Boloniatae coniux, efformatur cum huiusmodi pretiosa veste , & cum ea induis menti parte, quae a deXtro pede refluens , ac surgens, quasi circulum ad umbilicum describit , ut icon nostra demonstrat. Sola Crux in hac Mariae Augustae veste deficit .
Demum animadvertendum hic obiter duco, Imperatoris nostri Calceos , eo modo compactos, seu e XOrnatos adparere , quo in iam memoratis Tabellis Bibliothecae Cois linianae conspiciuntur illi Nicephori Boloniatae Imperatoris .
De Mana, seu Volumine . a I, fonsulum Vxores , ut inquit Iustinianus r
radiis maritorum coruscant ut ait Iulianus Antecessior 3ὶ honorem Consulariae dignitatis , er maritales infulas tenent, gestabant etiam mappam, seu Volamen illud in manu , de quo nunc sermo est , & Consulum signum propriam erat. Imperatores, qui, ut supra adnotaVi, COnsula-li J Pagg- 3 -