장음표시 사용
221쪽
y II sunt praeeipsi riteuli, qui videntur limbere controuersiam, quanquam enim ili pluribus rebusibus diei poterat, tamen, Vt sugeremu Pr ,-lixitatem, praeeipua complexi sumus, ex quibus
Oetera acile iudicari possunt ignum querelae
Christo ae sententis satis docet, homines non mereri operibus uel diuinae legis, uel traditionnim humanarum. Ali admoniti quantum primus lite error habeat absurdi indipiunt uere undius loqui do traditionibus, ed tano retinent, dicunt haec opera,
etsi, mi remissio, i eum, tamen ei itus Dei, id quorum finis sic initi ut perea Deus honore aedficiatur. Aeerrime resistendum est et lita ut errori, Christus enim perte dii it Prustra collini motis hominum. Ei Paulus expresse damnat Da octρησκία Colossenses. Et eum oporteat euitus Dei in idos eri, i uerbum, quod testetur opus
Deo laeere Quomodo enim potest i Deo offerre opus, si non extet nox Dei, quae Deum sie uel Inolle hoc honor adsiet. Sed hane de fido doctrinam impi
homines non intelligentes omnibus seculis horrenda audacia finxerunt ultus, sine mandato et uerbo Dei, quod si feri ieet, non pot sest diei causa, cur non Placeant Deo Ethnico satra lationes canum, hos xeenae, et alia portenta. Quo ruit humana audacia non solum
apud Ethni eos, in fingendis cultibus, sed etiam in Pontificio coetu excogitutis subinde nouis trabsurdis eremoniis,
in introeatione mortuorum, in ueneratione sanetorum, in
Monachorum strer vini; Simus igitur uigilantes hoc lo eo, nee sinamus celorum ijs obtrudi legi proponunt opera sine Mandato Dei, nunquam reum is Et eum hane de euitibus opinionem me sarii, etiam
qni uerecundissime loquiantur. sciamus iure e se reclamare, et uiolatione talium traditionum exemplum ostendere, ex quo Pi discant, quid sentiendum sit. Siqui de Attalo scribit Eusebius, diuinitus iussum Ss', ut alteri cuidam disteret uescenti tantum pane, sale, et aequa, ut cibis comm Ilibus uteretur, ne alij errorem offunderet. Porro hie secundus erra r. de ultu, late uagatus St.
Multi enim in delesia decepti sunt taesens ία. Leviticarum ceremoniarum, ne putauerunt in nouo Testamento oportere similes aliquos ritus esse, et hos esse cultus Dei, seu res per quas uelit Deus se honore ad fiet, et iusticias esse.
Ideoque tribuerunt Episcopis autoritatem tales ritus et cultus instituendi. Hunc Pharisaiciam errorem Christus ei Apostoli taxarunt, qui docent cultus in nono Testamento esse Poenitentiam, timorem Dei, fidem, et opera decalogi, ut sulus linquit. Regnum Dei non est esca et potus, sediusficia et pax et gaudium in spiritu sancto. Qui enim in his seruit Christo, placet Deo, et probatus est hominibus. Monachi se Mareos esse fingebant, Sacrimuli pro mor-I Epilogus hue inseristio, quo in Editt. I. . . lectitur, in
2 Hi sunt praecipia articuli, - - Deo, volente, iuxta seripturas exhibere. sic hic pilogiis in Editt. . . . exhibetur in Ed. d. vero, omisset inacriptione, pro illis eripia eunt
Complexi inmus summam doctrinae Euangeliea necessariam Eeelesus, Nec dubitamus has ipsas sentencias mo-
suerunt de indulgenius, de peregrinationibus, de
usu excommunicali inis. Por diae multipli Hiervexabantur lier stationarios. Insinitae', eontestitiones erant Pastoribus exim Monachis, de iure Parochiali de conses, ionibus, de sepulturis, de extra
tuis saerificantes, singebant e limita i Aharoneni osserentem. Sed haec exempla non onueniunt Mono uenditae aerisieniorum Missae nullum habent uerbum I ei, Inio admixtae Sunt multae absurdae opiniones, quas in e-clesia taxari necesSe St.
Tertium error est opinio neeessitatis, Dux imaginuntur Beelesiam esse dimilem ruet , politi l renis, cogitantii esse in gi , ut Reges, potestatem labeanteondendi logos tum, et his
obediendum esse sicut Regum legibus me ressario oldum est, Presertim eum haec uita hominum arere jerem ijs non possit. Et haec opinio ne, excitauit certamina, dum suos quisque ritus humanoneeessarios defendit Sed Christus et Apostoli docent tales ritus sine mandato Dei propositos, non Arubendo esse pro rebus neeessariis. Contra hane liberi: itum et eo n-stitutam autoritato diuina, non est eius pinio, uod uiolatio traditionum mediarum extra casum serenda ieatum ue pertinet dictum Pauli, ,emus mos cibo, potu, ni ei bus diei desti rete Nam iudiearo signi Mobligare conscientias, et damnn re non obtemperantes Item
ad Galatas. Stat, in libertate, Nun Christus mos liberauit te.
Hae tenus di etiam est, quatenus non liceat aut ondere traditiones ut adprobare. Quorat igitur reliquis, an uitam hane hominum sine ordine, sine ritibus e se uelimus. Nequaquam. Sed docemus pastorei uero Ecclesiarum posse in Ecclesiis suis publieos ritu instituero, sed tantum ud finem corporalem, hoc est, boni ordinis causa, uidelicet ritus utiles ad docendam multitudinem, ut certos dies, Certas Ieetiones, et siqua sunt similia, sed Sine superstidione, et in opinion necessitatis ut ante dictum est. Et has ordinationes uiolare extra easum scandali, non dii tui esse receatum, Sed si eum eandalo uiolentur, ubi Ecclesiae recte constitutae sunt, nec error ut in doctrina, Seiat uiolans tali loco so peccare, quia Ecclesiae recto constitutae tranquillitatem perturbat, aut alios is uero ministerio abdicit. Hae ratio Satis munit autoritatem utilium traditionum,
et non in ij et laqueum conscieneijs. Si Ecclesia inicio certos dies ordinauit, diem Dominicum, Natalem Christi, Pasca, Pentecosten te. Ne dispensavit eo est de decalago, sed autoritari diuina ceremonias legis Mosaicae abrogauit, et tamen Populum scire oportet quando conueniendum Sit, ad Euangelium, et ad Christiceremonias. Ideo aliqui dies constituti sunt, sin illis opinionibus de quibus supra diximus, o manet in decalogo genus ut aliquibus Iemporibus conueniamus si haec iastras uere esso doctrinam in scriptis prophetieis et Apostolicis traditam, et consensum catholi eae Ecclesiae Christi, cui etiam eruditiores scriptores Ecclesiasti ei testimonium saepe perhibent. Ad offerimus nos ad explicationem longiorem, ubicunque opus erit. Oramus autem Deum patrem Domini nostri Iesu Christi, ut ipse Ecclesiam suam, Sanguine fili redemptam, gubernet, eruet, purget et uugeat.
3 Infinitae aio reci Editt. I. 2. Ed. . Infinito
222쪽
ordinari s donetonibus, et de i iiij innumerabilibus uuiusmodi negotia praetermisium, ut illaqune uti hac eausa praecipua, breuiter propo-saeilius ii possent Neque hie quie- quum ad ullius contumeliam dierum ut Vollestium e t. Tantu reeitata sunt quae videbantur nee sario licenda esse, vi intelligi po sit in doctrina a Veremonus, apud nos nillil esse receptum contra seripturam aut celesiam catholicam, quia inlinifestum est, nos diligentissime cauisse, ne qua non et impia dogmata in Ecclesias nostras se perent. uos ori culos supra scriptos, voluimus e hibere iuxta edictum ' M. in quibus consessio nostr: extaret, et eorum qui pud nos docent doeti bnam summa Memeretur SP quid in hac conses sione Ax desidet libitur, Tarati sumus datiorem informationem, Meo volento iuxta scripturas PN- hibere uli nesarea Maiest. V. Iideles et subditi. Ioannes dux Saxoniae Eleetor.
Georgius Marebio Brandenburgen is Ernestus dii Luneburgensiis. Philippus and nutu uessorum. Ioannes ridericus dux Saxoniam Cranei seu duri uti urgeti, is, Volsia ligus ' Princeps rei, An linit. senatus Magistratusque Mambergensis. Senatus neu ingensis.
uero quae erat premonia, libera est Ideo non retinuerunt Apostoli septim in diem, sed malu runt uri it et de libertate et de re Mirreetione clari-Sti pios admouerent. mae bibetuntur, facile dilui possunt Apostolorum perte iiderunt de sanguine et suffocato, seandali rani Hi r habita est Nam mos erat miri a Iudaeis abstinerent a sanguine Nilii igitur noui suami usitatum itum ueterem et gratum utrisque nondum mutarunt. Quo laabeo, certo non de utilibus erae trifidum inde nouis ortienti gesto illustrandi derat. dii de ostidio spiritu
223쪽
CONFESSIO AUGUSTANA GELMANICE LRIPTA.
In Prologomenis supra p. 2oI-2l . praenaisSi , in quibus de origine, progressu atque consectione utriusque Consessionis Augustanae scripsimus, non Solum in silinia, sed etiam in sermunicia distinximus duritia eius formas nempe I primum di moriationem, . formia intermedictae, et . formum inlectriam.
De Codicibus has varias formarum continentibus.
De his in universuin eadem valent, quae supra p. IVS l. de Codicibus latina Consessionis praemonuimus. Nam etiam strui liciae ONfessionis rimet dumbriasta, nempe ea, quae a Melanthono primum scripta atque Electori Saxon. simul eum latina oblata, et ab hoc ad Lutherum Coburgi versantem d. II. Maii missa est, qui eam lectam approbatamque ad illum d. b. Maii remi Sit '), hucusque non est reperia. Formia autem inferntedicte adhue in pluribus Codicibus ex tant, quos nunc recensebimus. I. si moriensis Spalatini apographum). Hoc apographum germani eae Conscssionis, quod palatinus manu sua exaravit, asservatur inter Acta Comitiorum . Is o. in inbutario communi imariens L . L. Tol. i. r. l. quod volumen inscriptum est: meid et aa sue Iugmurg Ibdo. sol. 32-62. unc Codicem descripserunt eberus I. l. I. p. 68 a d. et accura ius Foer siem animus in I. Urfundetabum ust. Se h. d. meid di su Eugdb Isido T. I. p. lo-ZJ2. et p. I exir. - ad ipsum Codicem recudendum curavit. ' Continet tres asciculos formae maximae Ilorum primus soli 32 S. complectitur, quorum ultimum S. Singulum eum pri in soli conglutinatum tenuioris est chartae Ilis foliis adiacent dino sol da b. eiusdem tenuioris harta o. aec tria soli tenuiora articulum deside et bonis operibus qui sol. 2. talitur, paene int trum continent Speundus asci 'unus compleos surtalia 6-5b, tertius talia 6 63. quorum uti iniurii vacat. Hoc enim Apographum palatini sinitur sol. 62 prima linea, nec integram Consessionem continet, sed versu medium penultimi arsi Puli, qui inscriptus est: Ten Eleuer gelubden verbis . Sir vellen im in ebul fen maten, Per umbrasin m. ' nescio quam ob eausam, abruptum est desunt igitur fero dimidia pars huius arsi erili, et integer ultimus Gon de Sim offen est aut . asque Epilogus: Sesai sui: cum nominibus subscriptis, molarea eum Praestatio ad Caesarem in line Codie desideratur. - Numeri soliorum non a prima, sed ab alia serio: manu adscripti sunt. Fol. 2. habet hancco inseriptionem ab alia manu eiusdem tempomis Xaratam: Hirti et re os liben Fn Ierigit ter irritiget Irtissest . . ita 'Singulis de articulis numeri, qui arabici nominantur, in prima cuiusque linea praefixi Sunt.' Cons. quae supra p. o Sq. de hae re diximus. ' Epit omen huius coicies exhibuit Cyprianus . . in Appendice r. XII p. 6 sq. quam repetiit a teli ius in sua Edit. opp. Lutheris. XVI. p. 82 Sq.' ' Eo eata ob causam adnotatu dis nulli est, quod Ceberus iudicat, hunc articulium serius esse ei iptum.
224쪽
dis IlIL MEL SCRIPTA DOGMATICA ET SYMBOLICA. allo
Ne qui, do huius Codieis ratione in errorem indueatur, addimus verba, quae Da v. hytraeus d. I . Iuni a. 3 6 ad Ioli senilachium, Secreta rui in Augusis Electoris Saxon. seripsis: Exhibuit M agnificentia Vro uni iussu Eleeioris D. Iacobo Andream et metens Theologis Argoliae i. e. Torgaviae nuper conuit uilis Exemplum Consessionis Augii Sine Seriptum ianu Georgii palatini, qui in omitiis illis Augustanis a. i53o omnibus deliber milibus ile busessione intersuit et diligenter ne doliter singula descripsit. Id exempla Goorgii palatini e tempore contulimus eum Electoris randeburgensis exemplo ex originali in Melituis Mogui sui archiepiscopi deseripi et eum editione consessionis, quam meo tenui libello cuiti initia sis Historia Per ilia illa Consession in Serui et prοrsus de verbo ad verbum eum illis congruere animadvortimus. Id cuperem in meo lit ello paucis verbis publice significare . . Oro igitur, ut paueis verbis, mihi respondere dignetur, an in Illustr. Et toris offensione publice scribere possim, Conio non a m ebi iam iii eum sexemplari Georgii Palatini manus eripto, quod in Ill. Eleetoris Saxoniae scriniis assesa uel ur ei mihi ne alii S monstratum ii, convenire uius publiea deelarationis venia impetrata, hytraeus eodem linia in Postsalion Edilioni secundae istoriae suaestio trichii si c. lv annoxa sol svet' haec scripsit . Sonhersi hi diem eis it Pi in de Uitnhi hin Santi It austulistiti deviani eth ges dii Geld Cauch vota reor sv xori, mi de in Exemplar, se init R. Seorgii vasa, tinis ei gener an abiles diri eben, mi nod Qed uno in ber g Diri Eat isthen si anhleb orbandenisi gann biit a x iidere iiiiii minet. IUtroque loco Chyiraeus Haris verbis dicii, Codicem, qui in Eleel oris Saxoniae seriniis i. e. in tabulario Prodensi reservetur, eum odie Moguntino omnino congruere. At palatini apographum, quod in a. hulario imai sensi exstat, minime cum illo Codice Moguntino consentinui iam ebori collatio . l. p. 6T IT 3. ei in Appendie III demon irrevi ei nostra ditio ostendet. Ergo hoc ab illo quod Chyira pus vidit eontulitque divorsum est. Ex his colligere lieot Chytraei iudicium fori se speclare nil illum Codicem, qui adhue in tabulario res tensi reservatur se infra accuratius describetur, quem a Spalatini ianu exaratu in esse salso opinatus sest Aitamen Pliani eum ne Codie Eilitio Chytrae non omnino Congruit Cod ex ima tensis, qui vero palatini repographum est, Consessionem germanicam tali sorma exhil,set. qualom anto d. 2 , Iunii sido. quo publice loel a re imperatori tradita est habuit igitur IDrniis intermediis adnumerandus est. Praelatio ad Caesarem in P il est,f. item Par extrema Consessionis, selli et maior parrum articuli De rotis monachorium, in logor articulus D Polestiale cckSictalicia, alque humus erim uominqua sufformiis.
In Aelis Comitiorum Augustae Isido habitorum quae in fabulario Annetiori noldino asservantur, ex.siani ros Codices Consessionis Augusianae a Georgi Marchione Brandent, ex Coni iiii Croportali quorum unus hie irim una P Pnrumpnilii rum 6 folia numeris T-22. insignita conlinens, tantum partPm Consessumis, nempo
Ut iides nil crd Iauden d faistrIid in Ultransiisaigin. Sinnulis ars sis numeri rabie qui dicuntur in prima mitisque linea praefixi sunt Adbue igitur desulit in o. xilia direm, duobxtremi reticuli dei hi integra nil ora Consessionis pars cum nominibus sol eripus. Illoria in is reticulorum so re, uniis in ho Codie proponitur, iudicio eberi t. l. I. p. li . li . inter illam, quae in palatini vographo exhibetur, Pt eam, qua in codice omniino exstat, interni in est serior enimnia iunia iis , a pini illinctii transscripta, Pil prior quam formo Codiris Moguntis insani, Ou bie Codea solos is siri euaosside eon lineal Poersiem annus l. l. L p. i , ubi do
' ulem sere eum in pretio saliunctita conlus toni ramqxa sol. 6 elii item ditionis illius Ilistorta Ch3traeus re nior cancenatius hic dem erat Voglerus paula post memorandus.
225쪽
Codicem ipsum Foer stem anni. l. l. p. et ab Isib. accurate recudendum juravit. In mea Confessionis Editione eum signabo: Ono M. I. 3. deae utinii steriinvs Ernesti et Francisci Ducum Luneburgensium). In labulari regi Hanno verano exstat Code sic inscriptus: Auctvsiuncte Confessionis rerum 1emPlam mi die Ibe Ea res V stiges alit. Hoc exemplum, quod ne herus l. l. I. p. I 8o I 83 aceti ratius descripsit, sine dubio illud est, quod Erne. Stus et Dranciscus Duces Luneburgenses ex Comitiis Augustanis 63 s. secum reportaria iit, id quod heberus pluribus probavit argumentis. Hic Codex quasi duas Consessionis sormas conlinet Prioresin et Seriorem, a duabus diversis inanibus exaratas. Quam in illa, praeter emendationes in ea obvias, cum Codice Onoldinora omnino congruit: nam aequo ac illo Codox exilibet is priores articillos fidei cum epilogo ad eos
Pertinente et prooemio ad articulos controversos. Postea autem hae e prior forma Consessionis Petita duni mem-Plum Serioris sormae ab alia ni anu eniendata est, quae eliani Praescii ononi ad Caesarent, articulos XX et XXI. cum epilogo ad eos pertinente, atque articulos Controversos l. e. alteram Consessionis partem eum Suo Prooemio Ce adscripsit. aec autem prioris sormae in seriorem perni ut alio ab altera tinnii non in legre est I era Cin,
plures enim lectiones prioris formae non sunt inutalae, immo quidam loci, ex utraque Consessionis tarina exhibentur, nempe epilogus articuloriam dei cum prooemio ad articulos controversos qui in Priori tatana Arsicuum lX. Sub se luebatur, hoe loco in rotractation Codicis non est doletus, quum ex serioris sormae exemplo articuli XX et XXI. cum epilogo suo et prooemio ad se iii sentes articulos controversos adscriberentur, qua Propter haec particula bis variaque sorti. ac loco in lio Codico legitur. Eadem inaniis altera, quae sine permutationem ae lipplementa exaravit, scripsit etiam maxiniani paridim Actorum, quae ad illa Comitia Augustana pertinent et in eodem tabulario inveniuntur sic inseri pla:
226쪽
d23 PNIL MEL SCRIPTA DOGMATICA ET SYMBOLICA. 2a
ne herus quidem hune odioem non ipso vidit, sed Ceuratissimam eius descriptionem ne collationem ex tabulari meergi, Peundum quam varias Pius lectiones in Editione sua eritica rei cripsit Nomina Prineis uni ixit a.
iamque subscripta in hoc Codice desidorantur. Huno Codiem in mea Edisono signabo Isinnου. Ali his Coeteibus intermediu rei formurio Consessionis germanica progredimur ad eos, qui hanc inlestrum exbiheni. Inter hos primum tenet locum embliun hemimicue mores mi mus, ipsis nin Pim Cita tui quae evoli, vim erit vim es cl.
Ite hoc exemplo iam supra P. I sq. relatum est, id in Comitiis a Pontano Cancellario Electoris Saron. , post iunio b altero eius nucellario Leyero in iis . si iuuii publice erat praelectum, illico una eum latino exemplo Impera si Carolo V. esse exhibilum, qui geritianicum, quod ob publieam eius praelo et ionem Aetis Imperialibus erat adnurrierandum, At horto lectori et Arelli episcopo Moguntino tradi iussii, ut in tabulario pri-niario imperiali Moguntino asservaretur. Dei propter quaestio est maximi momenti an hoc exemplum adhuc in hoc tabulario exstet Pluroseerum qui huic tabulario praerositi su Erunt, aliique qui hoc vi Silii runt, exempli una Aug. Cons. authenticiam ibi adhuerasservari ipsosque illud vidisse contenderiini infer 's ii,primis nonninandus si Coelestinus, e lesia derelinensis lune Praepositus Ilii enim, quia in n. D66. ab Ioachina orat. Eleel ore rauderiburgim et Sigismun Lo Archiepiscopo Magdeburgensi, ad Electorem Moguntinum ad genuinum sexemplum Augustan Consessioni eum ditione Molanthoniana conserendum missus essest, se hoebaeoni plum in ilio inbutario inv nisso et, riserim a verbum descripsisse disseveravii vide quae supra P. 22s q. ex eius libro allata sunt et hebet . . I. p. io sqq.) Illorum Hiieipum exemplo etiam alii lincipes ominosi sunt, ut opographo ex illo, emplo Moguntino sis Electore Moguntino peterent. Anno ISTH. d. s. Aug. Augustus, Elector Saxmnino, vegraphum Aug. Cons ab Eleelare Mogi lino motu suo coepit v. ebe l. l. I. p. a sq. las, H i, set sero stantiis post quidam Imperii Germanici Princeps, cuius nomen posieritati non traditum Pst a Schweigkhardio iociore Moguntino rographum nactus est vide hebe l. l. p. 36.), reique uno i 6 T. Anna Amalia, vidua ruosi Augusti Constrent in Dueis imari ensis, ab Emmerie losopho Electore Mogunt in , apographum Cons. Aug. petiit et necepit vide sebo l. l. p. Ido I 23. Illi iudieii, sex semplum genuinum Aug. Cous in tabulario Moguntino illitie exstare, Theologi Willem-
quis, ut e. e. Bertrali in uaniensis in . Pitterarii te Rebarriti in ilii 2. St. p. 8 sq. Deit, lioe talui lariunt Irin uirium
227쪽
25 B. CONFESSIO AUGUSTANA IPSA. 26
rterben fonten ba fleri Ibst asses bigebigenisi dicte R. Fab. Vberret te rigines nichi ab in stud, inicie Iai rei'ige uidbnsi reis et baste do viam dei tiberi ni et sua seden fonne n.' vide et, erra. l. I. p. 12 .)Ailamen huius iudieii a Theologis iuembergensibus propositi plurimi nullam rebuerunt rationem et in
sua opinione d exemplo genuino tabue uomusae reservato permanserunt ' Cui opinioni denuo a. TZo. publie contradi hr. Matth. Psassius, Cancellarius Tubingen Si S Huic enim a si s Mogunsa versanti et ex seni plum Pnuinum inspicienduna expetens a Mogurii tuae Cancellariae Praeseciis ros Pon quin si Oxemplum Aug. Cous authenticum, cui Principes Subseripserint, iani dudum periis se sed copiam alteri Germani. eani in Proto collo Imperii de anno i 53 3 exstare, ex qua apographa illa Eleetoribus Brando taburgi eo et Saxonicotiansmissa sae a sint. Ips quoque illius copiae repographum rogatu Suo ne cepit, cuius dem Mehi varius et Registia loros Caneellariae tefitimonio subsignato firmaverant. uo apographum una edidit ol illata uno doat,ographorti in duobus illis Electori lius missorum origine comperta habebat, in praefationes huius libri vulgavit At multi ei dem se negarunt: proferebant enim contra eum testimonia Summorum virorum, qui in praestatione Liliri Concordia noni inibus subseripsis testantur, in eo Consessionem Aug. quippe quae ex illo apographo pro ami in typis descripta est eum exemplo autheus te collatam exhiberi Infer hos, qui Moguntinum illud exeruplum authonti eum esse opinantur, etiam Sunt l. C. Lor tramus allensis, Ge. Noli g. Panger vide eiusprases in nota memorata P. XX. P Iae Guil. Puer linus, ni in Biblioth symbol. od Riodere P. I. p. d. Psassi Editionem Cons. Aug. secundum exemplum Moguntinum laetam ill reeensens, ne ei adnotavit: Persuasum Moguusae emi n. Cancellario Originale exemplum A. C. dudum desuisse Archivo vid. D. Balthasaris ei p. ted Torgi mei Gild 8 P. II, P. T. eamque unice censeruatam esse in Proto collo authenii Lia perii, ex quo etiam hanc Piorsus e curatam editionem dedit. Verum testimonio Viri Illustris do superstito utroque exemplo authenti eo cerni et Latinae Conses Sionis in Archivo Imperii, alibi indieret, et nil doro nune possum testimoni uni Viri etiam Magni et Gravi etiamnum viventis, 't qui narravit so nauibus suis saepiustrae lasso in Archivo Imperii Moguntino riginale exemplum Germanica Consessionis Lugustanae, euius sorana sit quadripartita minor, involucrum, e Cori nigro . ora autem rubra 'l At ipsi P in Zero, quamquam hane Gudent narrationem non omnino repudiat, tamen haec forma quaternaria dubitatio nona attulit vide Panχo l. l.
Doni quos P. Gotti hel, Prus, concionator ad aedem eathedralem imari ensona, totam hane rem optimo sexplanavit. Ille enim illud apographum, quod Anna Amal in DucisSa a. si T. rogatu suo b Elsi e toro Moguntino neces erat, anno sibi sed id sera sub ho titulo:
Inter hos etiam sui Augustus, Eleetor Saxoniae postquam enim illo diti embergensium iudicio ut videtur, omino ius ab Electore Moguntino apographum exempli Moguntini petierat deeeperatque hoc tanquam genuinum ditioni Melanthonianae in libro Concordiae eonficiendo praetulit. 'LIn suae ditionis Ecclesius petiisset cete libri Sym'olici. Car. Miat in Psiaetius Cuncellarius ubi mens se e litionibus rimis et rclestiatilioribus recensuit te. Tubit AIT ' Introductione istorica in libros symboli eos sol. in annotatione e . et in libro, puem debertas l. l. I. p. adi in annot s apyert Niti in terVburnia: in his in te illae danisse' hi finitis en riginal errimeten ditis te R. S. Tisibingen I do. 8. Gerre e sot lis. Iam a. 6b5. Porse heus in Disseri Rostoelii a liabita, prorice illa inriti circetratiquSictuum Confesssonem rituum scripserat exemplum genuinum in tabulario Ini perii non amplius inveniri; at hane rem ita enarravit ut non miremur, quod ei fides non habita est Cons. Jan Zerus in Iditionis supra p. 23 sq. ree'nsilae praefatione M XX h et
deberta l. l. I. p. 18b annot S .
t Vide Psassii iuris ecclesiastici libr. V. p. 63. it Titulum, quo hae Editio inseripla est, in praeeedente annotatione '' reeensui. De huius ditionis ratione legatur eberi iudicium l. l. I. p. di q. Dola t).lli Titulus huius ditionis h. l. si assertur Nive ad tim in ter Shur, Ic a 'nil feen te illa trianditivo 'inretie in resinu et ristit te mitio tet iussMirgistin Confession sine pologia ne hst ythmgung et a Tergaui fili in Pirlictis P. ut hird, aut tint histori chen et Otret eram n et rugin inmerfungin maxime eriti eis an ita Iubilaeo Aug. Cous and 8icit acu cibon dithri levit Naithao rus en Tithingin, Iido S.
'i Seil in rassii dissert supra p. l sq. laudatas. S., ubi haec leguntur: .Latinia conseSSio Augustana quamvis originale et authen laeum eius exemplum, quod Caesari Carole V. in Comitiis Augustanis a. IS Zo exhibebatur, e i te a Germani eum in Archivo Imperii Roguntino ad litae sartum tectumque supersit et asservetur a), nunquam tamen quemadmodum ermanica, ex aut lientie illo exemplo illustri eum cura descripta in lucem prodiit. sa Id quod D. Praeses ex testinionio de longe dignissimo Viri Illustris,hroaro novit ut fabulis annumeranda et teste idoneo destituta sit illa relatio, Latinum exemplum A. C. Bruxellas esse asportalum. et dis verbis ledere rus adnotavit: P. Gudenti A sessoris Camerae Imperialis, nuper mortui. 3'' et Praeter horum etiam . . Adam exemplum Moguntinum esse genuinum demonstrare et natues est In hocce libro restinanter seripto ille rit titi quia it mi id dat fila mitti ha vem D. Usaffensu g latingterat futtifcte Dalille in . Id ob ag rigunal terra. d. or Ibo Bahrtia verta fit in mare, vel O. O. Rhami tam burg I do.
228쪽
an PHIL MEL SCRIPTA DOGMATICA ET SYMBOLICA. 2S
'tu murgi die gentesion iam de Urithriit in meis dard iv. tib si iner Ebren rettuli Ut elanchthon 8 beris audat iden Von Seor Solis te Seber et ii id prediger an de s auripiari firm si St. Teter uti Taulin etsi M. Tremat bis dari ludos eoi inania uel Sit time ut Erben. IT 8 I. Igi , plagg., qua rur. prima a soli signatura carent, sequentia litteris a)- D. 2I-st et ultimii solium litu 2 signa in sunt. I soli non num et a G2 an nunt. 8' sol. 2. 3. G. . ebori Epistola dedi.eatoria ad viduam Ducissam imari ensem et senaeensem d. o. Maii 28 l. hi maria data: l. a I -(o 6 Confessio August sex illo apographo typis descripta hocce titulo praefixo Confessio de Gesantiiuges de S Iauben et Iiter gur fleti vii Et edte berant, i tori Reifer liter Mose sitit a iij dein mei digia gehasten triti iugimur sonu Ibdo. Hae Cons. sinitur subseriplis nominibus septoni Principum se duarum Civitatum; sol. f T Testimonium Cancellariae Moguntinae d. b. Martii I 6 T. aliam illud apographum cum exemplo, quod in Moguntino Archivo asservetur, de
verbo ad verbum Ponsentire cui Ioli Feris Andr. v. Lammer Archivarius, et Ios Henr. Ignalius
guaila, Paul. Franc Molitor Ans Cas. Mens hengen nomina sua additis sigillis subscripserunt: sol. si xi h 8 vacant fol. An situlus generalis primi folii repotitus sol. N pag. 5 I62. eont. Hi sic riam litterariam Aug. Cons. Qui in sol ri 2 praecedit titulus Chrenrettuli Est lanchthon 8.3. 3Do hac Edition P. quam o horus euravit illo Caneellaria Moguntinae testimonio fretus, controversia orta est inter editorem atque Ge Wolfg. Pangerum et Ioh Melch Go eZium, quorum prior edidit hanc censuram:
Pr inter hos libro controversos i liam memoranda Pst l. C. ,ertra ini. Bibliotheearii Hallensis dis i r latio: ibit
LM alienim iudicitum rem ipsam, divinavi quam illud priurum tamen iitrumque in illo apo traptio reperiunt: nam illa Lilitio anni in o. ex ann demonstrabitur.
229쪽
eqs II. m. CONFESSIO AUCUSTANA IPSA. ago
et Electoris permissu et Imperii in albulari in Spiceret, atque rogaret, Di Xem P uni originale Silit ostenderetur. hi Consessionis Edilio hi lambergensis anni Isigo. 8 porrecta est a praesectis affirmantibus, io esse exem
Quaeriti ir quomodo huius tabulatii praesecii in errorem iam niani se si alia in eiderint Neberii l. l. p. abb. suspicatur. Gudenum huius errori e S Se auctorem quippe qui inter annoso do ei lido tabularium Moguntinum visitaverit, ibique et latinae ei germanicae Consessionis ditiones ille inhorgenses anni Silo. in Collo
qui dormatiae . Ibdo habito a Protestantibus d. S. Nov. traditas et Cancellario Moguntinae minatri ut aias viderii, et sine dubio huius Cancellariae praesectis persuaserit, has ditiones esse vera exempla originalia, atque tum etiam ad euertinum seripserit, se Diriusque Consessionis exempla genuina in tabulatio Moguntino in ianibus habuisse vide hebe l. l. p. Ibo sqq.). In ipsis aciis Imperii diligentissime perseruiatis
Woberus nulli in Consessionis exemplum invenit nisi apographum, quod Odioem n unum ii nominabo et paulo inferius deseribam. Ex his elucet, exempluin ConseSsionis gerant ni eae authenti eum imperatori iri Comitiis exhibitum in illo idibulari non amplius exstare. Tempus, quo Perierit ne Curatius deliniri nequit. eher, postquam illa enarravit, de hac re r. l. I. p. 56-Jθ8. haec restari:
Acta conuentus imperialis Augustan Anno IS 3 o. Confessio protestantium cum Apologia in Comitiis Wormat tensibus exhibita Latine et Germanice.
' Eandem ditionem et lam Arndtio a. Ilii tanquam exemplum originale ostenderunt, id Iustingi moetirilite Plataeid ten vo ne ut tandei arsen, saliril. I S 1. i. t. p. 28 sqq.
230쪽
UI PIlIL MEL SCRIPTA DOGMATICA ET SYMBOLICA. aga
llae oberi argumentation pluriniis viris doctis persuaSum e l. nomme iste exeni pluin Confessionis authenticum non amplius asservari. Quapropter iuidam hoc exemplum alibi quaesiverunt. Aonnulli enim opinati sunt, Viennii hoc esse pinerendum. Ad auani opinionem Perducti uni salsa heu senti illori narra. tiono, Loxemplum authenticum a Moguntia ad Maximit armum II. Imperatorem eius iussu missum esse quam relationem etiam Balthasar ex Bern h. Naupachii libro repellis unc serrorem eberii l. l. I. p. Idos s. refellit ostendi quP, Consessionis Aug. exemplum ad Maximilianum II. Viennam ire u IS6s vel bio. missiim non fuisse exemplum authenticum, sed te in blaec heri apographum, quod Tria i/ssinii lira vocari solet, paulo inserius oesensendum. I. C. Funkius, Concit nator Lubecensis, suspieatus est, exemptuni genuinum Nomne anservari; ni ibi quoque frustra est quaesitum. Conviat igitur usque ad hunc diem illud exemplum
authenticum nondiam esse repertum.
Ab ho Codice deperdito qui omnium maximi est momenti, transeamus ad Codices, qui adhuc in
archivis e fani. i. deae Fictu illi tis. Illine Codicem primo loco tantum eam ob causam recensemus, quod 'que ad Georg. Gotti. Veheri tempus a plurimis .reni Plani resin ira seu tithdi lici in habitus est. Quapropter, quum paulo post Malanthonis mortem de variata Consessionis Augustanae ditione controversia exorta esset Ioachimus II.,
Elector Dranderiburgicus eiusque filius Sigi, mundus, Ata hiepiscopus Magdeburgicus, Georgium Coele .stinum, Propositum Ecclesio Berotinensis, a. Ib66 fortasse eius ipsiu consilio coni moti, Moeuntiam eum litteria ad D, ii ii l. in , in Electorens Moguntinum, miserunt ut, hoc permittento Confessionem ditionis' Stan Et ri 'ebri thebeii hillet Annalium Perdinan deorum et fit Thili etipsis iret. Fol. ubi p. 2 88. sub a.
grapha ex illo exemplo L. et inveniendi. '' In con inscripta Pie auget onsi Si nocutio ad Velanchthon Coatiri alti . . Ibaomit audiren litoti in ille dactionen trauegisthcu on fastor in praelati p. II. hae reseruntur: Talai seu ad lex iuna genuintilia eruendum ite in re n. t. numiui uncti detoni tristini inite tu Soncis nichi diiud ithraaten istin stu id fleti iiii et tit indet i e vir fuit,
it i ta nati tot arin, Dentur apsti hi temPoers te mannus in ephemeridibus litterar. aliens animos, uitane ditionem recensuit, ait tuae extrema unxi verba adnotavi haecce: um cinen irritetia t