장음표시 사용
971쪽
S sselasine operibus non est, adjustitiam imputari. haesia nos coram Deo
uod curi, a tui a peccat , O iustos censeri, pronunciari,declararia Deo, degratia tribunali sententiam ferente Uuaestionem de justitia aeno Osasva sive mortuo vita Chrisdi non ingredior, ambulo in latitudine Chrisum dico mihist Ium esse a Teo sustitiam factum pro me peccatum, ut ego per sdemsim Iustitia Dei in illa. Rec tamen detrecto super ea ips quactione cum statribus conferre , modo fiat citra acerbitatem, citra opinionem necessiato , ex qua lxseri potest , ouinanimorum existat distractio oe exacerbatiori potissimumsi interfervi-oidos O teli vehementiore incidat dissutatio. Hoc autem culpani non nulli, quod ipfium sidet actum, id est et credere dico imputari in jusdsitiam, idque proprio enses, non meto mice fateorsane praeeunte mihi spoliolo cap. o. pistola ad Rom. O sepius istam phram sirpante. At quod inde concludunt, nempes Christum , eiusque jastitiam a justificatione nostra excludi eamque dignitati Fidei nostrae tribui, mihime concedo deduci ex mea sententia posse. Vox enim imputandi significat sim non esse immiustitiam, sagratios projustitia haberi cuo ipso dignit,Domnis aliis aufertur nisi qua eL per gratiosam dignationem Dei. c ratiosa autem ista dignatio S aestimatio non est extra Christum, sed resseetu Christi, in Christo, propter Christum quem
cons ituit Delia placamentum per sdem in sanguine ipsius. Dico igitur Idem imputari nobis in Justitiam , propter Christum oe justitiam eiu): in qua enunciatione derum est objecthm imputationis , Christiti ero et obedt ntia tu causa justificationis impetratoria seu meritoria squi Christus cum obedientia sua ob eZ um est fidei nostrae , at non objectum iustificationis seu imputationis divinae , ita, Deu Chrs,stum eius t estistitiam nobis imputet injustitiam , Aod si nequit,qi um obedientia Christi sit ipsi sina' sit sicundum letieris Mum rigorem fossumpta. Nonn oo autem Christi heuientiam nobis imputari id est pro nobis finia, o bono praestitiam censeri, quia hoc iphum, quod Deitimo Pro bono oro nobis justitiam Christi praestitam esse censet causa est reu Deius emno tram . quae Chiisti m eratque Iustiistiam habet pro obiecto fundamento nobis inbustiti qm imputet, nos
quesi e exsue, per suem justificet. SiqWis mihi in hac sententia mea
errorem monstraberit, lubens agnoscam, errare enim postsum , haereticis
esse nolo. Et hac quidem sunt capita, quorum a T. EAmpl. mentionem factam esse memini, cum meo ad illam explicationibm ex animi sinceriatate prolatu, quarta etiam icti haberi velim ab omnibus , qui illas vide-
972쪽
ctis bunt, Utinam a featribies meis, eiusdem religionis professione mecum
in Domino sociatis hoc impetrare possim , ut saltem aliqua conscientia Dei metanos credant, quodsane charita Christi facile ab iis obtinere. debet, siqui timuim ingenium indolem meditari vehnt. ae mihi utilitas potest existere ex dissensione mera animi libidine susceptata ex Schisemate in Ecclesia Christi, cuim me membrum ex erat UD COChricti prosteor, fuscitato. Si per ambitionem aut Daritiam me to incitari existiment lyncere dico in Dcmino, non oderunt me x est hac ita me immunem prosteri possum, ut me nain tuam im ilhcebit sit dari
contigerit, quamquam aliquo praetextu issam excusare aut palliare possem Idam non habeo, nisi honesiam, Orfium me impellentem , ut veritatem ditimam omm molimine inquiram ex Scripturis Sanctis, inventam placide ruatra contentionem Proferam , absiue eo ne ulli praeseribam, aut consensum extorquere laborem , multo minis At alieno dei
dominari velim , meo ni ut etiam ipse aliquas Christi anima lucrifaciam, es bonis ipsi odorsim, Sprobum nomen in Ecclesia an larum. ιod ipsum me ipsi ita gratia post longi temporis paeientiam impetraturum spero quamquam fim opprobriums fratri bis meis, me ei 3-
μα , ne e/ιδιω iis , qui unum Deum Patrem , O unum Dominiim Chrictum, in uno Spiritu eadem fide mecum colunt O invocant 'emque unam mecum habent haereditatis caelestis , pergratiam Domini nostri Jesu Christi oblivendae. Dabit mihi Dominis sperori et utinam mihi sanctimo felix illi dies illucescat ut in nomine Domini placide inter uos coit Demam ira, ct collationem Christianam de rebm ad religionem pertinentibus in piluamis et tu quaspondeo per gratiam Dei me illam animi moderationem O amorem erga veritatem, pacem demonstra- rerum, qui a Chrasti tertio merito postulam S ex Iectari debeat. Nuiescant interea Fratri mei di me quietum sinant, ut ego quiesco , O nullum illi negotii m aut moles tiamfacessos si scis de me existiment , instituant acti nem non jugiam authoritatem is dicis competentis, non deferam adimomum. Si animos eorum qui me audiunt, minis per cara
liditatem praeoccupari putant, sicque rem per astutiam administrari, ut neque consi lium putent coram judicio me con Uenire , neque satis tutum arbitrentur stu uigum jubentutem mihi committi, ideoque nigram, quam merit sim, notam nomini meo adfi=argendam, ut illi absterreantur quod ni fiat colloqui dilationem certum periculum adlaturam , ecce
ero me ut una cum ipsis compellem, solicitem, i pplicem eos, quos pene potectis ect conventit huiusmodi indicendi, vel concedendi, ne diu
973쪽
properum remedraim vel ipsi ad Draut vel adferri patiantur suo tamen scito inductu mili ego condentu mesi tire detrectabo , e omnium nostri Eestra foederati ministrorum, sive nonnullorum o singulis provinciis condocandornm,sUe etiam omnium Hollandia S inest-Frisiae Pad quam provinciam e cademianosra e densis pertinet denou-
nullorum ex iis conscribendorum, modo tota res si conscientia legitimino rei di uagi pratus peragatum, imo vero Neque praesentiam virorum victorum ex aliis locis advocandorum defugit, aut reformido , modo equis conditiora bis, O iisdem qui b in os ubesi debebo legibia , colla tioni interfuturi piuta Verbo dicam. Agatur condenturum multorum, paucorum modo aluiuas ta affulgeat Iuccei per inquam , cluam eps refritares mi Argum eratis Nora potero , eccem priratum O promtum , hoc ipse die hac ipse horas taedet enim o piger quotidie calumniarum a Fargi novis quisquiliis, et necessitate nerari abseetendi. Hacsane parte haeretri oram sum di similis, qui aut contienti Ecclesiasticos refugerunt, aut hoc effecerunt, ut asseclarum numeros rei incertam vitacionam ex protare possint. Vedsmo datis enim diem semplissis e Nobilissime Domine tuas aures detinui, tempora tua radiora bis negotiis impendenda, moratara sum. Ignoscat T. A. riptionis liberta ti, quam nonnulla mihi necessita expressi, O mihi . quantum veritas dit imae Chri lias Ecclesiae pax concordia permuten patrocinium Arem praestare non dedignetur. Deum Opt. Max oro et veneror, ut T. A. Hui'columem serdet, Spirit prudentia metu ma ei si instruat,
quo legationem injunctam missustris mi Eiectoris Palatim ota obia
is in Academialcidensi ero eliser
Sit perscriptio. Usmo Vir D. Hippolito ic o Jhi imi I rincipis Palatini ad Ordine
974쪽
Articuli nonnulli diligenti examine perpendendi, eo quod inter ipsos e formatae Beligionis Professiores de iis aliqua incidit controversim alii autem partimasse. verantur vel negati, vel assirmati sunt, partim dubitanter vel assirmati vel negati, quod&certis indiciis significatum singulis articulis additis. DESCRIPTURA, ET TRADIT IO-
Ormam veritatis Theo. logicae non esse duplicern aliam primariam, aliam secundariam, sed unam, simplicem S.
Scripturam. II. Scripturam esse normam om
nis veritatis Divinae ex se in se,per se in perperam dici normam esse quidem , sed intellectam secundum sensum confessionum Belgicarum Ecclesiarum, vel He delbergessis Catechismi explicatam. III. Nullum scriptum ab hominibus, vel uno vel paucis , vel mulistis conscriptum praeter istam scripturam esse .---ν vel edi em .v, ideoque nec examini, per scripturas faciendo, exemtum.
Iv. Perperam dici,quod Confesso, vel Catechismus in dubium, centur, quum examini subjiciuntur cumremquam extra dubitationis aleam positae fuerint, vel poni pose sint. v. Tyrannicum Pontificium esse conscientias hominum scriptis humanis alligare, di impedire quo
minus legitimo examini submittantur, quocumque praetextu idipsum fiat
DEum esse bonum naturali uinisterna necessitate . non libere . quae vox insulse explicatur per incoacten non serviliter. II. Deum futura praescire exinfinitate essentiae .supereminente
perfectione intellectus, repraescientiae suae, non quavoluis aut decrevit ut illa necessario fiant, quanquam
975쪽
A,Ti vo non praesciret nisi futura essent, futura non essent nisi Deus decrevisset illa vetessicere vel permittere. III. Deum amare justitiam ,
creaturas , magis tamen iustitiam quam creaturas unde duo seqtiun
IN. Primum Deum creaturam non odisse , nisi propter peccatum. . Secunium, Deum nullam creaturam praecise ad vitam aeternam amare. nisi consi ieratam ut iustam . sive justitia Legali, sive Euangelica. q. Voluntas Delm recte mutiliter in Antecedentem , c consequentem distinauitur. VII. Distinctio voluntatis Dei in beneplaciti sigili rigidum exammen ferre non potest. VIII. Iustitia punitivatam misericordia neque sunt, neque possunt esse causae et Ohγ- , moventes, aut finales primi decreti, aut primi operis illius. IX. Deus in seipso. perfectionis suae notitia beatus est. Nullius
ergo rei indigus est , neque eget ullius suae proprietatis per opera externa demonstratione i quod ipsum tamen si faciat, constat ex eo purae liberae voluntatis esse, quanquam ordinem quendam secundum varios bonitatis egressus, sapientiaeque justitiae praescriptum obtervari , in declaratione ista oporteat.
relationem inter personas considerato.
FIlium Dei neque a Patribus Deum a se dictum esse de periculose No MN vet tr. ' 'id dici Proprie enim gnifieat Filium essentiam Divinam non habere ab alio iser catachresin vero es.sentiam quam habet Filius non emeab alio, quia mutatur ratio subiecti. Filius enim: essentia Divina ratio.
II. Elgentia divina Filio est a Pa petra . M.tre communicata, idque proprie. vere. - Quare perperam dicitur essentiam divinam proprie quidem dici communem esse Filio .Patri, at improprie dici esse communicatam non est enim communis nisi qua est communicata. III. Filium Dei recte dici dialetam p.re, qua illa vox accipitur pro eo, quod est ipse Deus, vere Deus: at vero male isto nomine appellari, quatenus significat essentiam non habere eommunicatam a Patre . habere tamen communem cum Patre.
Iv. Ambigue dicitur Filium quoad essentiam esse a seipso , cpropterea periculose. Neque tollitur ambietuitas, si dicatur , Filium quo ad Vssentiam absolutam, sive absolute consideratam esse a seipso. Accedit quod ista loquendi genera nova sunt his A t is habent. v. Pers ix Divinae non sunt et mi M. Eps seu modi essendi vel existendi , vel modi essentiae Divinae Sunt enim res cum modo essendi, vel existendi. VI. Personae Divinae distinguntur distinctione reali non rei gradu
VII. Persona est ipsum individuum subsistens , non proprietas characteristica, neque principium individuans , quanquam illud individuum non sit, neque sit persona sine proprietate character istica seu principio individuante.
976쪽
VII. An non sit utile Trinitatem considerari, iam ut in psa natura secundum cocissentialem relationem personarum Divinarum existit tum ut in oeconomia salutis a
Deo Patre in Christo per Spiritum
Sanctum peragenda est patefacta. Et an non illa consideratio ad religionem universe, eamque quae Adamo secundum Legem praescripta est pertineat. Haec vero ad Euangelium Iesu Christi proprie, non tamen exclusa illa , quam dixi universe ad omnem religionem pertinere. Ergo etiam ad Christianam.
ad extra, quanquam intern(e.&propterea alibera Dei voluntate a diae, cura ullam necessitalcm absolutam videtur tamen Decretiam . num alterius requirere positionem Propter aequitatis quandam conde. Centiam, ut Decretum de condenda creatura rationali decretum de eadem salvanda , vel damnanda sub
conditione obedientiae vel inobedientiae Potest etiam actus creaturae a Deo ab aeterno conrideratu Saliquando occasio, aliquando etiam
cuius faciendi eousque ut sine illo actu neque decretum fieret, neque fieri potuisset. II. Anactus creatura Deo necessitatem possit imponere decreti alicuius faciendi, quidem talis decreti& non alterius idque non modo secundum actum aliquem C res peragendum circa creaturam actum Ilius , sed etiam secundum
certum modum ouo ille actus perficiendus est. III via eademque est numero volitio, qua Deus aliquid decernit&statuit facere vel permittere, qua dipsum quod decrevit, facit volpermittit. V. De uno eodemque inniformiter considerato obiecto laon possunt esse duo Dei decretari seu duae volitiones,vel keipsa, vel secundum speciem ullam Contrariae ut velle homineri sub conditione sal vare, tamen praecissem absolute condemnare. V. Decretum nullam rei vel eventui alicui per se necessitatem ponere. Si autem aliqua est ex decreto Dei nacessitas, illa existit per interis ventum potentiae Divinae quidem quando Dei visum est potentia irresisti bili uti ad et ficiendum quod
VI. Non recte ergo Voluntas Dei est rerum necessitaS. VII. Neque benedictum, Omnia evenire necessario respectu Decreti Divini.
VIII. Tot distincta Dei Decreta a nobi concipiuntur, necessario sunt concipienda, suot sunt Objem circa quae Deus decernendov2rsatur aut quot axiomata, quibus decreta enunciantur.
IX. Quamvis decreta Dei omisnia ab aeterno facta sunt ordo tamen qui dat an prioris .nosterioris, secundum inorum iraturam mmutuum inter ipsa respectum est ponendi S.
977쪽
non est Praedestinationis, quo praeordinavit ad fines supernaturales , quo statuit salvare .condemnare,misericordiam: iustitiam punitivam declarare , g oriam salutiferae gratiae sapientiaeque' potestatis liberrimae isti gratie correspondentis illustrare. II. Objectum Praedes mationis ad fines supernaturales, ad salutem&mortem , ad misericordiae cc iustitiae punitivae, vel gratiae salutat rae, sapientiar, potestatisque Dei liberrima demonstrationet in , non
sunt creaturae rationales indefinitae praescitae, salvabiles , damnabiles, creabiles labiles, reparabiles.
lares quaedam ex illis taliter consideratis.
LV. Discrimen vasorum ad decus: dedecus id est misericordiae
hirae, non periinet ad ornamentum seu pes fectionem universi, vel domus Dei.
U. Peccati in mundum ingressus, non perlinet ad pulchritudinem universi. I. Creatio in recto justitiae
originalis statu, non est medriim ad exequendum decretum Fiatdestinationis, sive electionis. rive reprobationi S.
VII. Horrendum est diceres Reprobationis viam esse rea. io S ' i' nemin recto justitiae oristinatis sta V.
tuta ccco ipso ponuntur duae Dei contrariae circa Unam . eandemque rem Olitiones.
VIII. Horrendum est, Deum Te a tri. non tantum ad damnationem, sedi etiam damnationis causas praedestinas Ie quoscumque libuit. X. Horrendum est, Homines in v. O . nudo Dei arbitrio citra proprium i et D 3'meritum in aeternam mortem Praedestinari. X. Item, Hominum alios ad aeternam vitam , alios ad ariernam mortem creatos esse.
XI. Non benedictum, Praeparationem ad interitum , non alio transferendam , quam ad arcanum consilium Dei. XII. Permissio lapsus in eccatum non est medium exequendi decretum Praedes mationis, sive Uectionis, sive reprobationi S.
sum reprobatorum meritum est medium subordinatum ipsos ad exitium destinatum deducendi. XIV. Falsum est , causim materiam Praedestinationi et ficientem .sussicientem sic in Reprobatis inveniri. U. Electi non dico mire vias amisericordiae ratione mediorum ad finem sed quia miseli cordia est causa crepa set ut ii, qua ipsum Praedestinationis ad alutem decretum est factum. I. Injuria non exigua Chris sto infertur qua Mediatori quum dicitur cansa salutis destinatae sub
XVII. Angelorum .Homi num Pre destinatio tantum disseruiriti inter se, ut nulla Dei proprietas utrique
978쪽
utrique praefici possit, quae non o-
Maxime Hominis. CReatio rerum ex nihilo est actus
primus externus, omnium actuum externorum Dei, neque Po
test ullus actus illo prior esse, vel ut prior concipi, estque Decretum de creando, omnium decretorum Dei primum , quia proprietates secundum quas ille omnia agit: operatur in primo suae naturae momento, primo egressu circa nihilum versantur, quum ad extra feruntur.
II. Deus duplicem Creaturam rationalem divinorum capacem fecit, unam puta spiritualem hinvisibilem, Angelos et alteram vero tartim corpoream , partim spiritua-em, visibilem, vin visibilem. Homines idque videtur universi huius perfectio desiderare. III. An non decuerit Dei apientiam multiformem, conveniens fuerit discrimini, quo in ipsa creatione distincti sunt, ut Deus in modon ratione vite aeterea his&illis impartiendae, aliter cum his, quam cum illis ageret videtur fa-
Iv. Duae autem universae rationes a nobis mente percipi possunt,
ut una sit per strictam legis positae
observationem, citra spem veniae, si transgressio fieret e altera vero per remissionem peccatorum Quanquam etiam illis quibushum strictexsecundum rigorem agere non voluit Deus decreto peremptorio lex,
et L naturae ipsorum conveniens fuerit praescribenda j obedientia citra promissum veniae postulanda.V. Imago similitudo Dei, ad ad quam homo conditus est , partim
ad ipsam hominis naturam pertiner, adeo ut sine ea homo nequeat se homo et partim vero consistit in illis, quae supernaturalia,caelestia,spiritualia concernunt. Illa sunt Intellectus, Affectus, Voluntas quaelibera est ista vero agnitio Dei mi-vinorum, justitia, sanctitas, c. V I. Fides, qua damus credidit in Deum non est eadem, quod adessentiam & objecta adaequata attinet, cum fide , qua idem credidit in Deum post promissionem de semiane benedictori, qua nos credimu Euangelio Christi. VII. Citra laesionem Dei Adami ipsius veritatis, dici potest, Adamum non accepisse, neque habuisse in primaevo statuta potentiam proximam, quidvis intelligendi, credendi, faciendi, quod illi tellectu, creditu factu in quovis statu, ad quem vel suo facto vel Dei dono pervenire potuit, necessarium esse potui : quanquam potentiam
remotam habere debuerit secus aliquid ess titiale ipsi homini incream dum fuisset. VIII. Libertas arbitrii consistit
in eo quod homo positis omnibus requisitis ad volendum vel nolendum, indifferens tamen sit ad volendum vel nolendum , ad volendum hoc Potius, quam illud. Haec indi ferentia tollitur per determinationem praeviam, qua voluntas Circumscribitur , taeterminatur praecise ad unam, vel alteram partem contradictionis vel contrarietatis. mpropterea non consistit illa praedeterminatio
979쪽
NONNvLLI. minatio cum ibertate voluntatis, quae non potentiam modo liberam,
sed usum liberum postulat in ipso
exercitio. X. Necessitas interna tam repugnat libertati, quam externa, imovcro externa necessitas ad agendum non necessitat nisi interveniente m-
X. Adamus, vel habuit, vel paratani habuit sufficientem gratiam, sive habitualem sive assistentem ad Obediendum mandato sibi posito, tum symbolico, ceremoniali,tum
cretaturas, praecipue in Hominem.
Ominium Dei in creatura nititii communicatione boni , quod ipsis impartitus est: quod bonum qu uim infinitum non sit, non est ipsum Dominium quoque infi-nstum Dominuam autem infiniatum est , secundurn quod Deo fas sit liceat Creaturae mandare anserre omnia eius opera, uti in OmnibUS. quae sua omnipotentia redare inserto illi posset, ea usque Prrat nexercere II. Ni, extendit se eril eous que Dominilim Dei, ut Creaturam rationalenc, aeterna morte asticere possce, clariernae morti destinare citra ipsius Creaturae meritiam.
II. Pallam ergo, Deum, si qua SCreaturas indefinite praestitas de
stinavit creavit ad exitium citra ullam peccati tanquam Causae meri oriae considerationem, tamen inju-
stitia accusari non posse, eo quod absolutum jus Dominii in illos ha
IV. Et falsum, Lumine gloriae Luth is nos intellecturos , quo iure possit hv
Deus immeritum damnare: quemadmodum lumine gratiae nunc intelligimus, quo jure Deus latuet immeritos seccatores, quod tamen per lumen natUrae non capimu S. Longe falsius, Hominem teneri in hac voluntate Dei acquie cere, imo vero meo gratias agere, quod se secerit instrumentum gloriae divinae, per iram .potentiam in suo exitio a terno demonstrandae.
I. Deum de suo facere posse quicquid vult at non velle neque posse velle de suo facere quicquid secundum infinitam potentiam absolutam de suo farere posset.
DRovidentia Dei est subordinata, Creataoni: propterea necesse est, ut in Creationem non impingat: quod faceret si usum Liberi arbitrii inhiberet in homine, vel concursum suum necessarium illi denegaret, vel ipsum hominem ad alium finem vel ex reium dirigeret, quam qui conditionis status in quo creatus est , sit consentaneus, hoc est , si sic regati
gubernet hominem Ut vitiosus necessario atri quo Deus gloriat istor per peccatum eiu , tum lumstitiae tum misericordiae, patefacere possit, juxta Consilium aeternui a
980쪽
II Ad providentiam Dei pertinet
agere dc permittere: quae duo confunduntur, quum permissio eo praetextu, quod otiosa et se non possit, in actionem Utatur. III. Providentia divina non determinat voluntatem liberam ad unam Contradictionis, vel contra rietatis partem, determinatione scilicet praecedente ipsam volitionem actualem alioquin cum voluntate ipsa concurrens olitionis ipsius concomitans causa est,in sic voluntatem una cum ipsa Voluntate determinat , actione non praevia, sed simultanea Ut loquuntur.
oid T.M. i. tit aliquem labi in peccatum, noni M.UL recte definitur gratiae divinae substra.ctio, qua Deus sedum voluntatis suae decreta per creaturas rationales exsequitur aut voluntatem suam, qua illud opus fieri vult Creaturae non patefacit , aut voluntatem eius ad obtemperandum in ea actione divinae voluntati non flectit.
in statu primaevo consideratas IaBEum ex Hominibus consideratis in puris naturalibus Uvel citra supernaturalia, vel cum superis naturalibus constituisse singulares homines quosdam decreto electionis ad supernaturalem felicitatem
evehere , alios vero in natura relinquere, verum non est.
II. Et perperam dicitur, Adrationem universi pertinere, ut aliqui homines a dextris aliqui a sinistriscv I collocentur, quemadmodum ratio Architectonica postulat, ut nonnulli lapides in sinistro , alii in dextro latere collocentur domus aedifi
III. Permissio, qua Deus permittit, ut aliqui a fine supernaturali aberrent, male isti Praedestinationi
subordinatur pertinet enim ad providentiam , Creaturam rationalcm,l suae naturae convenienter, ad supernaturalem felicitatem deducere. IN. Permissio etiam , qua Deus permisit primos homines in peccatum labi , perperam isti Praedestinationi subordinata esse dici
creatura rationali patrari possit, propterea eo ipso peccatum esse desinat, si Deo adscribatur eius causa, tamen quadruplici argumento videtur nostris Doctoribus impingi posse, quod ex ipsorum doctrina sequatur, Deum Autorem esse e
II. Ratio prima. Quia docent Deum praecis statuisseri citra peccati praevisionem' gloriam suam per justitiam punitivam , misericordiam in nonnullorum salute,&aliorum damnatione declarare vel ut alii, Deum statuisse gloriam suam illustrare, per gratiae salutiferae, sapientiae irae, potentiae: potestatis liberrimae demonstrationem , in nonnullorum singularium hominum salute, haliorum damnatione aeterna, quod sine peccati in mundum