장음표시 사용
951쪽
sulio obtinen rem in ollo. at ni formam
Sextentia ita regenitora libuit, quod locum interpretatur nihil neque purunqsse malum quod non vult fuciat, iratae neque bonis motibus injuriar aut det tamenti inferre , etiamsi de homine regenito locum explicet. Sed dico non isse in manu nostra impedire, ubi impressum .inculcatum est mentibus auditorum vel lectorum . hic de homine regenito
agi, ne illi reliqua, quae isti homini
tribuuntur non isto modo sumant quo sumenda sunt, textui nempe:
scopo Apostoli convenienter: qualiter sumuntur quum de homine sub peccat, sub lege existente explicantur praesertim hoc suadente affectu, Vadidem impellente concupiscentia carnis quemadmodum jam antea re ipsa factum narravi d certe non sine culpa ipsius sententiae, etiamsi tota simul accipiatur. Non enim hoc tantum dicitur illa sententia, quod regeniti in terdum peccent , quod nunquam dum hic vivunt perfecte bonum 1
ciant malum omittant sed illud
etiam additur, quod regenitorum proprium sit non pleno voluntatis
consensu peccare , inter peccandum velle non peccare , quandoquidem irregenita pleno voluntatis consensu peccant Mabsque ullo voluntatis renisu. Ex eo concludunt, qui se hoc loco excusare voltini,dcim peccant, inter peccandum voluntatis aliquam sentiunt resistentiam sonscientiae morsum , se non pleno voluntatis consensu peccare , inpropterea hoc ipsum quoque quod ita peccant, signum esse regenerationis suae. Quae conclusio
gratiae est injuriatam bonis moribus inimica Gratiae injuria,quia pomnit illud esse regenerationis signum quod regenitis cum irregenitis nempe,sub lege existentibus est comune.Aaaaac Inimi-
bonum vero quod Mit piarunque ossi it-rat tili gratiae rege erationis iniuria se boni moribus voxia. Ai sententia qua locum Apostoli et Cap te regem to ex litat iri bis it homini regem to ista Eeto illa sententia est stratis et a cratioRu inuria, bonis xiis tibin vox a.
Majoris lux tanta est ut non egeat illustratione aut comprobatione.
Muror est intextu di, in homini de
quo agit Apostoliis, Ut commonstra. tum est tribuitur quod piae ruraque malum faciati bonum mittat Sequitur ergo conclusio. Apparet ergo me hoc obiectamentum non percalumniam impegisse adversariaerni hi sententiae, iancte assirmare possum ire Deo juramentum de non calumniando jam ante praestitisse, quam calamiam in manus sumerem. Quare et ii falsum esset objectamentum , per inscita a non per malitiam mihi excidi isset. verum enimvero X cipiet quis thesin semel positam Tordicus custodires retinere volens: Esto ut is aquae Apostolus isti homini tribuit istam explicationem desiderent, esto etiam interpretatio ab alias allata loco inconveniens ; nihil tamen
incommodatur bonis moribus, ni,hilque noxae gratiae adfertur per
istam sententiam, modo tota simul, ut par est, excipiatur in una pari ab altera non separetur. Possit hoc , quod interpretatio ista licet loco disse conveniens, scripturis tamen reliquis inalogiae fidei sit consentanea Volo illuc de posteriore hoc deinde videbimus ne nimis rigidus sim , concedere Fateor enim August misententiam quae de concupiscentiae tantum actum motu
952쪽
Inimica bonis moribus, quia nec tantopere vitatur peccatum ab eo qui ita existimat, neque perpetratum magnopere contristat auctorem, utpote qui ex modo facti adhuc concludat se regenitum esse.
Sed consideremus an illa, quae a lata sunt ad sententiam illam a duplici isto crimine liberandam , reliquis Scripturis, analogiae mi ei
conformia sint, necne Fateor quidem esse verissimum quod regeniti, dum in hoc mortali corpore visam agunt, neque perfecte onnm faciant, aut malum omittante Sed ad do, eosdem nunquam dum hic sunt bonum perfecte velle, aut malum perfecte odisse Fateor itidem regenitorum etiam optimos in multis os fendere , aliquando Vactu peccare, faciendo malum remittendo bonum nam regeniti non semperagunt ex regenerationis principio. Sed nego illos cum peccant Olentes peccare , etiamsi faciant renitente mentem conscientia. Nam ut ut, dum luctam certamen erat inter mentem&carnem , nollent malum
ad quod caro incitabat , bellent bonum a quo dehortabatur: tamen ad factum ipsum non progrediuntur nisi lucta finita, Vmente seu con scientia devicta , .voluntate Carni consensum praebente, licet consensus ille non sit citra conscientiae aculetam&morsum. Deinde nego, ex ista oppositione menti concludi posse quod regenitus sit qui ita peccat. Nam, ut jam saepe docuimus, ur-
regenitorum multis convenit reni tente mentes conscientia peccare: quin&ante docuimus, illam si stentiam , quae proxime peccati P r- petrationem antecessit, non es D a
Spiritu Sancto regenerante de ii 1-RM IN Ius
bitante, sed a mente de legis justitia
cvaequitate convicta Durat enim illius conscientiae vita ex vita actus inmotus, Spiritu Sancto vel
extincto, vel ita contristat , ut motum mactum ad peccati impedi mentum nullum adhibeat. Notum in homine animam quae vegetativa est prima Vpostrema vitae munia Obire, cessante jam ut in phreneticis .maniacis rationali, sensitiva, ut in lethargicis Velim haec diligenter considerari, magno petre Cnim homini conducunt ad serrum certum de se ipso sumendum examen,®enerationis statum recte cogitoscendum, i statu ante legem, potissim tam sub lege dili genter inter stinguendum. Instabit tamen quis,hdicet e X cumGβ--, .
lanciae aut oeteiadendae illius sententiae gratia negari non posse quin regensti velint plus boni quam faciant, plus mali faciant quam Velint. Re Fessu'. spondeo hoc recte intellectum Oncedi posse. Est enim ambiguum. Nam pol st hoc vellem nolle de completa aut de incompleta volitiones nolitione intelligi, ut Thomae verbis utar, licet paulum diveis o sensu. Completam voluntatem appello quae fertur in objectii particulare particulariter consideratum, approbans vel improbans illud ex praescripto ultimi judicii rationis de eo
probans vel improbans illud ex prC scripto non ultim judicii rationis de eodem facti. Et illa quidem completa simpliciter volitio, nolitio dici potest. Hec vero incompleta desiderii xoptationis vocibus aliter exprimitur,in velleitas potius ouam
953쪽
IN CAP. IIvoluntas dicenda Iam dico veredici non posse regenitum plus velle boni completa voluntate quam Praestet, nisi necessitate aut vi quadam majore impediatur citra suam ipsius Culpam, aut plus facere mali quam velit facere. Non enim coactus facit Mercator merces m mare Projiciens ut naufrag um evadet, volens infacit secutus hoc ultimum judicium rationis praest ire merces suas Perire quar se una cum mercibus. Sic David voluit compicta volitioneri non ico plena congressum Bethsabeae Petrus volens completa volitione abnegabat Christum. Si
vero de completa voluntate intelligatur , tum concedo dici posse, quod regeniti vellent plus boni prae,
stare quam re ipsa exequuntur, plus mali omittere quam omittunt. At hoc non est regenitorum proprium.
Convenit enim hoc omnibus qui ita sunt sub lege, ut lex omnibus sitis muneribus defuncta sit in is ista omniaque in eis et Iecerit, Spiritu eam usurpante, quae per illam ossici posse sunt: solent. Vellent quidem tum
regeniti tum illi qui sub lege sunt, peccati adhuc in ipsis existentis vel, , po M. sa
neutram partem inclinans, tamdiu nullus producitur actus Quemadmodum in justa bi lance videmus, eius neutra pars sursum aut deorsum vergit, anteaquam in alteram partem ponderis facta sit acccesssio, deprimens eandem in oppositam attollens. Omnis motui quiete tanquam fundamento nititur Sic voluntas non movet in peccati partem nisi acquiescens illius tentationi. Haec pia nissima sunt, hipsa experientia condocefieri possunt, si modo quis accurate seipsum omnesque suae voluntatis motus pensitet. At hoc ossi se n. cium plaetaque fugimUS, oblici enim res iis . um nequit citra animi aegritudinem , Me vita ratuquam nemo sibi lubens adfert. vero peccatum consensum plenum a
voluntate hominis de justitia: injustitia actuum generatim edocti impetret, anteaquam homo ille dedoluerit, nullo modo est verisimile. Quare in isto discrimen regeniti
irrege niti, quum Uterque peccat, pomnendum non est Pariter enim peccati tentationi in particulari isto facto succumbunt, ex eodem depravam tae naturae principio ambo peccant, Una eademq; utrobique est resisten
res dominantis tantam vim rei fieta tia cum peccatum serpetratum, ac iam non esse, cuperentque Per concupiscentia, tentationem peccati ad mala non sollicitari, non impelli, imo vellent: non concupiscere sed actus ipsos malos, ad quos sollicitantur a peccato vel inexistente vel inhabitante: dominante, non praemstant , nisi intercedente voluntatis consensu ab ista peccati tentatione impetrato. Concupiscentia enim peccatum non parit, nisi conceperit, concipit autem ex voluntati consensu tanquam ex marito Quamdiu autem voluntas suspensa haeret,in mente nempe& conscientia de justitia vel injustitia facti convicta Si enim spiritus esset illa resistentia, peccatum tum ipso actu non perpetrarettar An ergo nullum discrimen estre genitorum de irregenitorum quum peccantes Vt hoc non negem , dico
ex Scripturr planis id dii crimen es se proferendum secus periculose
admodum se fallet, qui aliam iudicii
954쪽
Onseramus jam breviter tres il--A-- - ββ expositiones huius loci, Au-ι,--. Avis gustini inquam posteriorem, tum imum exemi eiusdem priorem , quae Vmea est&
multorum, ut commonstravi, primitivae Ecclesiae Doctorum , in
nonnullorum etiam ex nostris , denique illorum qui Augustino in eo assentiuntur, quod de regenito explicent, in eo vero ab eo dissentiunt, quod bonum malum non de concupiscentiae actu, sed de malo dcto no actuali interpretantur. PHM- - Augustinus ut locum istum de re es UM genito hominen sub gratia consti-
222Jet uto interpretari posset quod pota-
gratia laeuis at sibi adversus Pelagianos dispu-
ameraretatur, tanti conducereri coactus est vim
et et inferre Apostolicae phrasi multa
contra expressam Apostoli mentem&sensum interpretari.γώ-- Nam carnalem interpretatus est
se si ... pro eo qui adhuc carnem mortalem Wxnalia. circumgestat, qui nondum carne
spiritalis est faetiis di qui adhuc carnis concupiscentias in se habet in sentit. At de priore sensu hic nullo modo agitur, est igitur hoc praeter propositum: Et peto ut Augusti inus mihi commonstret locum in Scriptura ubi cirnales dicuntur re geniti, quidem pr Uerea quod carnis adhuc concupis Ecntias in se
habent. Si Spiritales ut ratur a Scri Ptura , quia spiritu actiones carnis mortificent, post concupiscentias carnis non eant, sed secundum spi iritum ambulent, tum sane carnales dici nequeunt ob id quod illas con scupiscentias adhuc habeant ci possunt non perfecte spirurelesta tabes praesentiam concupiscenetiarum peccati, sed carnales nequeunt, quia dominum illis est ademptum. Simili modo torquere debet alte Iram Mas viruin attributum inradati sub pecca venundatuitum quivi illa phrasis proprie si in Pecca gnificet qui mancipium peccati est, ' peccato servit, sive volens absque
conicientiae resistentia , sive contra mentem botusque nolens Non licet nobis distinctiunculas fingere, secundum illas quascam VOCES attribuere pei sonis, Scrs pluris isto sen- tu non usitatas personis istis a Scriptura tribui insuetas. Deinde malum quod facere se dicit secundum
quod concupisco saltem Scriptura nulli bi, quod nam , concupiscere isti vocibus explicuit. Et Augustinus ipsem definitione peccati distinguens inter ista dicit, peccatum esse omne dictum, factum, concupitum adversus leuem Dei. Bucerpsi in p. cap. ad Roma dieit res osci facere quidam ua his pro concupiscere accipiunt, sed sic non .loquitur Paulus. Factum ipsium in oetelligit quod impulsu concUpiscen oetiae fit contra id quod lex dictat, mri mens legi consentiens approbat. Est taquidem concopitio actio Concupis recentia interna in animo Concupis occente: at voces istae non internum
actum concupiscendi, sed externum cconcuo ita faciendi, prie hic de ta
Secundo Peccatum dicitur illud malis si facere per i liptveimionem
955쪽
IAE CAP. v II. AD 'o M. ipsam hominem occidere. Non occidit
autem peccatum per concupiscentiam. Sic loquitur Iacobus cap. I. vers. I S. D tande cupiditas parit peccatum ubi concepit, peccatκm vero per a-
Eum gignit mortem. Sed occidit per Peccatum actuale. Sic Apostolus no ipso capite v. s. nn essem minearne assici peccatorum qui per egem vigebax vel operabantur in m bris nostin ad fructificandum morti. Loquor non secundum legis rigorem , sed secundum gratiam Euanget ni Iesu Christo. Tertio, alumin bonum, quorum hoc omittere, illud vero facere se dicit, ita opponuntur , ut malum fit quod lege prohibitiva est prohibitum, quae solet per negationem proponi, bonum vero sit quod lege
praeceptiva est mandatum , quae lo- Iet per aflirmationem propom Contra illam legem peccatur commistione, contra hanc missione, inde
peccatum commissionis homissio. nis appellatur. Illa lex si piae statur malam omitti dicitur, huic si obedia.tur, onum praestari dicitur. Iavero concupiscerem non concupiscere ita non opponuntur. Nam utut co taurisne sit lege prohibitiva prohibitu,
non concupiscere tamen non est lege praeceptiva maudatum, neque potest mandari lege praeceptiva constat enim ipsum non concupiscere cgatione seu facti omissione , remis sione peccatur contra legem praeceptivam. At concupiscentiae omi(sione contra legem positivam non
peccatur, sed prohibitiva impletur;
obedientiaque, quae consistit in non concupiscendori bonum non praestatur sed malum omittitur. Ut ab ur-ditas ista verbulo significari possit, ita invertimus, quod Apost lusi cit Bonum quodvolo facio,id est
non concupisco , malum quod nolo non facio, id est, non cossciam pisco. Nam volo non concupisce reum non concupisco; nolo concupiscere, O non concupilco. Ergo
idem actis hic est boni praestatio de mali omissio Absurdum. Et actus boni praestatio dicitur, quod est actus mali omissio AEque absurdum. Vbi tuum acumen Augustines sit venia dicto Bonus enim Philosophus non se per est Philosophus,&quadoq; bonus dormitat Homerus. Quarto imperite dicitur nolo concupisceres volo non concupisse cere, quia concupitio actualis prior est volitione, nolitione , neque pendet actus concupiscentia ex arbitrio voluntatis , quemadmodum vulgo xvere dicitur, primos minus non esse in nostra potestate , nisi ab actu aliquo voluntatis occasionentur, ut loquuntur Scholastici. Sed dicendum est , vellem non concupiscete , hoc est, vellem immunis esse ab impulsu concupiscentia : cillud est desidern , non tendentis mnostri actus praestationem vel omisssionem, sed alienum actum flagitantis ad nostri liberationem ab illo malo, quod adactum malum impellit., bono actu impedit hunc probantes At improbantes illum. Tertio coactus est id quod Apo Tettium stolus dicit et boni in operari non i me
nio, terpretari bonum perlicere , id est , perfecte facere non Invenio, ut patet ex locis, quos ex Augustino citavimus. Quae interpretatio est absurda , contortatam lententiae auctoris contradictoria Nam primo vox beti acto non significat perficere, hoc est perfecte facere,sed ope rari facere, efficere, perficere vivo
956쪽
ista piaerunque usurpatur . non pro perfecte facere, sed effectum teddere. Patet quod dico ex ipso textu. Nam eadem vox usurpatui vulndicit Apostolus quod enim perpetrono et Ucos non tamen perfecte facit malum quod improbat. Item, nurum itaque ast ampli, ego id per tripo,
sed peccatum quod in me habitat. At
peccatum non perpetrat malum in
isto homine perfecte, praesertim si
regenitus est ut Augustinus sentit. Et ipse contrarium dicit aperte,ut patet ex locis supra quarta parte citatis. Secundo Synonyma illius verbi
hic usurpata , nempe ema Moisi, idem evincunt. Dicit enim
Apostolus se uere, facere malum
Red non vlt, neque tamen perfecte
agit malum illud; patet ex eo, quod addit, quod nolo ergo non pleno voluntatis consensu illud facit hoc enim Augustinus fatetur cum dere- genitis locum explicata: non autem pleno voluntatis consensu facere, est non perfecte facere. Tertio Bollam quod vult Apostolinat non perficit, est non concupiscere.
juxta Augustinum. At quomodo hoc bonum quidem facit Apostolus, at non perficit ' Est ergo duplex statuenda concupiscentiae omissiore una imperfecta, quae voce faciendi, altera perfecta, quae perficiendi vocabulo appellatur: Dicit Apostolus ex Augustini sensu, volo non concupiscere, loc bonum facio quidem , sed non perficio unde patet absurditas quam dixi.Quarto. Huius hominis voluntati plus tribuitur boni quam potentiae de viribus seu efficaciae eiusdem tot
volUtati illius perfecta volitio boni non tribuitur, neque tribui potest: Ergo eius potentiae de efficacitata
ARMI Nivs non potest tantum perfecta boni praestatio adimi adimitur ergo illi etiam imperfecta boni praestatio,hoc
est, negatur de eo non tantum quod bonum perficiat, sed etiam quod faciat. tiare non de perfectione,
hoc ex perfecta boni praestatione locus est intelligendus. Quarto peccatum inhabitans inter 22 ' upretari coactus est pro nexistente, peccati tantum, oedistinguere contra pec inhabit-catum regnans, dominium exer-
cens in hominem et quum phrasis
inhabitandi, ut suo loco monstravimus,dominium notet,& plenam supremamque potestatem inhabitantis Apparet autem peccatum dominari in isto homine e perpetrat enirn
peecatum in homine isto id quod
ipse non vult captivum trahit hominem sub suam potestatem ouitituis Quinto, Legem mentis debuit in ι .niterpretari legem spiritus . contradi velegis cente contrarietate quae est interat M'
tributum quod legi mentis o quod legi spiritus attribuitur. Nam lex
mentis dicitur . 23. cap. I. superari in conflictu adege membrorum, unde homo captivatur a lege Peccati xlex spiritus dicitur cap. i. v. 2.
Liberare hominem. I re peceatio me tu hoc est, fortior esse: superior in
conflictu contra legem membrorum eaque victa superata hominem ex captivitate, in quam vi legis membrorum erat pertractus liberare. Sexto, Captivitatem sub lege peccati sextum
cogitur torqMere ad statum nostrum et: et
primaevum in Adam , ex quo cor Tuistia rupti: sub peccatim Sathanae a lege pec Muptivitate sumus nati quum hic de illa non agatur, sed de alia quae ex illa producitur, lege scilicet membrorum, quam ex Adamo traximus, contra legem mentis Pugnante,eamvsopessi
957쪽
superante, hominem suo actuca etiam cogitur pro parte hominis re 3 tu raptivante sub lege peccaue. Illam enim P genita , seu pro homine qua regeni ex Adamo habemus originaliter tui est usurpare , citra Sciapturam ochanc nobis ipsi superinducimus no I phrasin Scripturae usitatam , ut ante stro aestu Et licet de illo statu sermo In I. capite explicuimus. esset, tamen propterea quod regeniti mihi justissimae videntur cau IM -
remissionem peccatorum accceperunt, spiritu gratiae Christi sunt donati, captivi sub peccato dici nequirent. Licet enim fomes extinctus non sit, tamen vis dominandi i
bi nos subjiciendi illi est adempta vi
Septimori Exclamationem votivam ad aliud desiderium torquere cogitur quam de quo hic agitur, cui gratiarum actio non respondet. Agitur enim hic de desiderio quo postulat liberari a dominio peccati, quod vocat corpus mortis es de ille interpretari cogitur de desiderio quo cupit liberari ex hoc mortali corpore, quo facto simul a Peccati concu. piscentia liber erit Gratiarum acrio perperam lubjicitur desiderio voti voante voti fruitionem. At hoc hic sit juxta Augustinis mer 'retataonem. Oct vo D inque cogitur homini regenito dii plicem servitutem assi gnare unam qua Decari asteram qua peccato servit L contra expressum Christi id ictum Nemo potest vobni Domini stimul peruire Quod diverso respectum secuta dum diversas fui partes homo Deo Se peccato servire dicitur, non purgat ab obiecta labe sententiam. Primo, quia Scriptura illam distinctionem nescit cum de reperitis loquitur et proferatur locus. Secundo, Liata si caro repugnet Spiritari seu imen a concupiscendo, tamen propter solam reptagnantiam dici nequit homo carne servire' cato seu legi peccati. Haec enim
Augustino sunt eadem Mentem sesententiam Augustini repudian f 'Rdita hic ab Augustino dormiente =riis ad Augustinum vigilantem appel---ε landit quem non dubito etiam de ' 'R stitutum fuisse ab hac secunda sua sententia, si argumenta ista considerasset, praesertim ubi totius loci explicationem ita commodam vidi siet, que in nullo a Pelagianis torqueri ad ipsorum dogma probandum potuisset.
Nostri vero, praeterquam quod in t Ita
nonnulla, quae Augustini sententiae nothm, MimpegimuS, incurrunt, nempe, quod hq in , , carnalem essem venundatum sub g ' peccato secus coguntur interpretari ..ubat. quam sensus Apostoli ferat quod, a m inhabitan peccatum existe os dita 'Ure 'm
cunt, distinguentes id a dominante '
legem mentis legem Spiritus misi a. significare dicunt quoia exclamationet prave ex licant denique quod servitutem duplicem homini regenit Otrlbiriint; tiam ipsi in nonnulla peculiaria sua interpretatione incidunt, nec sensu A sit olico hoc loco , neque reliquis crapturis consentanea. Prirno enim, quod ex sensu Apo r. Sua. i. stolico ad continuum illius homini PD Mce i
atum pertinet,coguntur inter tam .inisti Mari ac si aliquando id homini isti ac iura inet. ali. cideret,contra expressam phrasino qua is au
ratast se, malum noti no facio quae
phrasis hinc senisi, uo aliquando quis malum tacere dicitur bonum
omittere , nullo modo est consentarim, ut antet commonstravimus.
Securatio. Quod hon facio bonum
958쪽
interpretari coquntur, non seciolo num ea perfectione qua debeo, seu
non facio tantum boni quantum volo facere neutrum sensu Apostolico
convenienter, ut etia antea vidimUS.
III SE Tertio, Quod regeneratos dum ' elui murum peccanta Au , in ipso actu peccandi
nem Scripturam j ipsius actualis peccati naturam quod si volunta rium non est, peccatum esse desinit. iv. - Quarto, Quod contradicentia decentia tacentia noc homine dicere compelluntur.
ialatia, ' Adimunt enim peccato existenti dominium in istum hominem, stamen inhabitationem illi tribuunt
tantam vim lassicaciam . uti plum contra voluntatem hominis perpetret in illo malum, eumque capti viam reddat legi peccati: effecta sane certissima peccati regnantis dominium exercentis. v. 'u' Quinto denique quod multa locaphiit. Ore Ocripturae quae regenitis tribuuntiatu tribuit, bonum Velle lege Dei delectari, &- resti ict a similia coguntur interpretari per T, ' particulam restricta ivam, secundum Interiorem hominem , quum illa talia simpliciter illi homini a reliqua
Scriptura tribuantur, propterea quod illa talia in homine re genito praedo minenturo At non opus est omnia hic repetere, quae jam antea adversus illam sententia dicta Vprobata sunt. Illa vero sententia quam ,ego X-plicui plana est perspicua, non coacta quippiam Apostolicae phrasi a fingere aut in ulla alia Scripturae lo-
si m et Uca impingere. Quod vel unico inest in e tuuis videreootest qui oculos suos in
a misi, nae duo conliciet:quod ille homo decisaque do quo hic agitur sub dominio peccati hemmes constitutus esse dicitur, sub lege. olhoi. lava no eit,m quo ex officio suo integro
laintorsionem haec dicunt Ur de eo, 'sti ea, nempe quod carnali sit . venundata nee quis sub peccatvm facere quod non vult, it 'tere quod vult, perearum in ipso habitare, Aesim tibi
non habitare in carne eius bonum non ad Statere.
sequi ut quod bonum est faciat: Non scire e med
bb um, facere malums malam is adiace Vbi .e,, reui essem membroris mile inerare cum eo M Demni
metatis, eam Re incere, Saeminem a iuiui. Aptivum reddere sub lege peccati quam habet in membris suis, implicatum S cen- strictum teneri a corpore mori ius in I a Corpore peccati,c rne legi peccari servire. Qua vero sub lege constitutus esse dicitur, rectes citra ullam O sionem in eum haec sequentia competunt. Non nosceret. approbare quod
perpetrari velle quod non facit nolle quod facit, consentire legi Dei quod bonas non
amplitu perpetrare malam habere in mente sua henum iubabitans, velle bonum quod non facit, volle malum quod facita ceu delectari legi Dei secundum interiorem hominem lege ment belligerare centra lumniembrorum desiderare liberationemn Mevit servire legi Dei mo illa uncta, ut in Apostotico textu junctim posita sunt, nulli alteri homini convenire pol sunt, quam illi qua sub lege est, simul sub dominio peccati
constitutus Tantum autem abest, ut illi duo respectus cadere simul in unum hominem neqUeant, ut ille qui sub lege est necessario peccati dominium patiatur, lege, scilicet, existente impotentiore quam Ut peccatorema peccati tyrannide exsolvere .liberare queat. Quod Apostolus hoc toto capite ex professo tractat , commonstrat in persona illius hominis,qui omnium excellentissimo
modo sub lege sit positus, hoc est in quo lex non aliquod tantum suum munus expleverat, illud enim proposito
959쪽
bus suis muniis tactibus desuncta
erat hoc enim postulabat, quam Apostolus tractabit nec et natas.
Nam legis impotentia doceri non
poterat exemplo eiu S, qui non omnia mi haberet, quae per legem e fici solent. Semper enim obiicere potuissent Iudaei, mon nullos alios perlegis vim messicaciam ulteratas progressos esse. Hoc si juxta alia multa diligenter consideretur, multum poterit ad persuadendum, quod iste praesens locus de homine sub lege existente sit intelligendus. Et ego omnino mihi persuadeo, si haec talia in mentem venissent nostris interpretibus, quum illum locum explicarent, omnino ita uterpretaturos fuisse Illa enim fuit illorum Pictasta eruditio, ut secus mihi persuadere non posti m. At saepe evenit ut metus incidendi in errorem aut auesin, si locus aliquis secus, quam receptiam est, explicetur, impedi .u, quominu Slocum diligentius inspicere audeant, qui isto metu sunt correpti considerare an non misto modo qui haeresi dicitur favere commodes convenienter analogiae fidei explicari possit Existimo etiam multos interpretationem meam relicerU QUlmunis
quam cogitarunt . quomodo nobis
homo ille, quem ego hic descri-ho', a scriptura definiatur. Quod si diligenter essent conati cognoscere proculdubio invens sent ita omnia commodissime de homine sub te eexistente explicari posse Addo,quod re ipsa expertus sum . multos esse qui
non tantum non satis diligenter Considerarunt, sed ne quidem studium considerandi adhibuerunt, quid haec nomina proprie significent, quomodo urier se accurate distinguenda
sint, Nempe, Naturalis erad, Carnalia
ne mi Externia homo sertim homo, Animi homo , Terrenis homo , Mu dana o metiem Spiritualis cmo Calestis homo Intern in homo Nod vi homo Issuminat sis homo Regellitia homo, dic. Et quid inter actiones opera Spiritia lege u tintis, Euangelium sis antis; pra parani sibi domicilium, inhabitanti in suo templo illuminantis regenerant , obsignantur ad Christum a Lucentae cum Christonnientia Christi beneficia communicantis, operantis cooperantis excitant , adlvvan tu . assilie tu, confirmanturi habit in fundentis, aetiti boxos producentu accurate: prout decet distinguere studio non habuerunt. Quae omnia talia mihi esse videntur, ut siquis solidam rerum quae hic Apostolo tractantur, explicationem sine his moliatur, tantundem mihi facere videatur, atq; sine lapidibus, calce eximium aedificium con struere conetum Hac ego piice, docti. --ris, eximi Chri Ilisertis , dilectu in Christo fratrib M semisyliis in opere Domini observantia mi ludebita cole ad i. . si mera mense
candido animo ostro, legeada coenoscen da ludicanda, probanda Improba via uxi cera i ct obnixe in nomine communis Salvatoris vostri pagitans ut me si quid vel contra analogiam 'dei vel contra
m in rem di sensum Apostolis ripsisse com
pererint, fratere e moveant dorea At instruant: invenient telior ram Deo, mo-κitis doctrinae in litutioni, non modo patu las eo patientes aureis rabiturum, sedo obsecundatarum Protestor etiam me impra- sentiarum si qua talia mihi exciderant nam ex parte cognoscini USOmnc Stilla non scripta non ditia aestimare Si vero viderint eadem S reliquis Scriptur consentanea , ct Apostolica menti conformia
est; tum liceat mihi ab iisdem peiere
tanea diaeria, et eritati comis moneraratochm vidit.
960쪽
Mitare, ni meritati commonstrata Ioram eorumcedant in Ecclesia Christi, qua veritatis est columna ct firmamentim Spondeo non esse quod metuant, ne turbae, lites, dissidia, aut occasiones tantorum malorum in Ecclesia Christi exoriantur ex collatione ista Agent cum eo, qui novit ex parte distinguere inter dogmata simpliciter ne-nessaria fundamentalia in ea quae parem necessitatem non habent infundament, superstruuntur qui post necessariam veritatem paci Ecclesiarum omnia tribuenda cenaset; qui ferre potest a se dissentientes in charitate Christi, modo ne illi dominari alienae fidei attentent qui neque sua neque aliena, mutuae collationis ergo ad se missa festinabundus in publicum proferre avet, sed clausa tenere novit, In nonum annum premere sciens, luxta proverbium antiquum diem unum uterim esse discipulam,posteriores meditatio es es acci ratiores sapientiores,senescere nos quotidiem ita addiscentu agent denique cum eo qui errare potest haereticus esse
non potest, certe non vult. Sunt enim
huiusmodi amicae, fraternae, placi ldae collationes inter eiusdem fidei religionis professores institutae, non utiles modo, sed iecessariae Chri
sti Ecclesiis, ad veritatem porro investigandam, inventam firmiter retinendam contra adversarios fortiter defendendam. Ex hisce veritatem invenire licet, utpote non vincendi, non theseos semel conceptar,susceptae defendendae studiosi suisceptis. Ex illis autem non tam collationibus Christianis quam vehementibu , acribus, infestis concertationibus quas agitari videmus a A P. Q, R M. diversae religionis: professionis asesectis: propugnatoribus, piae run existit quod vulgato proverbio dicitur, verita altercando amittitur. Quod mirum non est, cum ipsa altercandi ratio: modus declarent frequenter, totum negotium citra stiritum veritatis, charitatis, S patis initio suscepium esse S parro promoveri tandemque, quod necesse est, ad trapem ct Ecclesiis Christi
lamentabilem catas trophen perduci. Nec temere sibi quis persuadeat, doctrinam
Ecclesia, dum ista in hac terra deget, S inscia si Urmas, O malos in medio sui
habebit, tam recte habituram,ut veritatis ulteriore ex Scripturis, qui sons est sapientiae inexhaustus indagatione non indigeat, dogmatum ex Scriptura exstructorum examine carere possit, opus non habeat adversus veteres novo modo interpolatas, novasque hereses quotidie insurgentes magis magisque viri pondere solidorum argrimentorum confirmari&defendi. Non est arrogantia studium illud suscipere, sed Uera usolida in Deum pietatu, quae jubet praemscribit. Ut quan Goquidem Euangelii admini Istratio ob est concreditata dona Dei in nobi exsuscitemus, talenta divinitu covcelsa austere pudeamus, edin pura conscimi S timore Domini sacrosancto hoc ministerio perfungamur, ad nomini gipsius sanctificationem, Ecclesiae Christi exaedificationem ,
regni Sathanici Antichristiani
demolitionem exstirpationem: Quod nobis concedere dignetur Deus Ac Pater Domini nostri Iesu Christi, per re pro p er Filium suum unigenitum . in vi vel ficacia Spiritus sui lancti. Amen.