장음표시 사용
401쪽
PRAEFATI ON E s. 18yVenetiis mearum rerum ratio, o ualetudinis detinet infirmitas proficissetur ad te mea uox, his confignata litteris quae tecum erit perpetuo ubicunquete fueris, te prosequetur, quocunque tueris nec vero dubitaui, quin ea tibi paullo gratior esset futura coniunSta cum Ciceronis uoce, id est cum
ijs epistolis, in quibus cum Atticos familiari suo ,
non minus grauiter, O sapienter, qu mel anter lendide loquitur fructum, ut spero, c
pies ex utraque non uulgarem ego enim, ut uelis optima, te hortor Cicero uolentem adiuuate o
nat enim eloquentia, consili clastruit sapientissimis . nam distulat sepe in his epistolarum libris, sermone perquam eleganti, deflatu reip. de uit,sTrincipum, unde fluunt exitia ciuitatum, de uicii situdine sortuita qui tibi erit, accurate legenti apientiae fons uberrimus. Ame uero munusculum hoc habebis, meae in te uoluntatis sudi argumentum eassuum, inquies fateor sed uelimi e- Stes animum, non rem quam tamen ne ipsam quidem debes contemnere et sequidem eiusmodi est, ut tuas, tuorumq. laudes, a me non expressas, sed tanquam tenui penicillo de natas, simul cum beneuolentia mea cunctis gentibus patefaciat. Veneths. M. D. voi.
402쪽
tum Rauennae Cardinalem, in orationum Ciceronis partem
primam praefatio. MAXIMA esset optandum, Acco e clarissime, ut, quae olim a doStesimis uiris magno labore, magnisq uigili s sunt elucubrata, ea nostram ad aetatem peruenire omnia potuissent artium plurimarum scientia suarum adiumento ad uitam recte infitituendam indigemus, non desideraretur. uerum ita casu nescio quo accidit, ut ex j scriptis , quae ueteres illi homines sapienti simi , reliqueruntdio solum multa prorsus interieri/it,sed etiam, quae in hanc diem seruata sunt, ita deprauata ita mutila legantur, uti epissime uix aut ne uix quidem intelligipossent hoc incommodum pater olim meus magnaeae partesustulit cuius indutiria multos excitauit, ut eandem rem aggress iacentem litterarum laudem pro suis usque uiribus subleuaret quod si ali fecerunt, tantum aemulatione gloriae permoti certe, cur ego id faciam, hoc plus habeo caussae, qu)d, cum pater studiosis id, quod in hocgenere promisci at, morae praeuentus praestare non potuerit, hoc me nomine ita appellant quasi ad filios soleat non paterna solum irer,sed uoluntatis etiam hereditas peruenire haec V e,ut debet, inio multum mouet sed auSIoritas tua plurimum:
403쪽
quam ego tanti soleo facere, ut, quamcunque tu probas rationem, ea demum S utilis mihi, coelo-nelia uideatur esse tu igitur cim ad hoc posteritatis adiuuandae studium nos. uehementer, di sepe sis cohortatus ejectili, ut in eam rem tanto a lacrius incumbamus, quanto pluris apud me tua,
quam reliquorum omnium,consilia sunt qu)dsi laboresudio, siligentia profici hocgenere quidquam
potes', ut certe potest: magnoperes ero fore,ut neque te offici tui in me admonendo, neque liberalitatis in adiuuando paeniteat cuius rei quasi stetamen erit haec prima Ciceronis orationum pars; quam ex ueterum exemplarium collatione diligenter emendatam, in manus hominum sub tuo nomine emittimus nam cum usu, inconsuetudine ita
comparatum it, ut, quibus rebus Principes uiri delectentur, in iij rebus multi suum studium probare uelint; ex quo fit, ut ab alijs canes, ab aliis equos, aut aves nobiles dono dari uideamus: commode me facturum existimavi, sit quid ego eius generis ad te mitterem, quod omnibus te praeferre uoluptatibus intellexissem soles enim quotidiesere a grauissimarum artium trajlatione, in hi ec studia, quae sibi ab humanitate ome adsciuerunt, quasi in hortum amoeni stimum diuertere ubi te modo oratorum, poetarum flores, modo dulcium amicorum colloquia mirisce delectant ut praeter id temporis, quod ualetudini daresoles, quod sane pusilitum es, hora nulla sit, quam non mitteris,e ct
404쪽
uirtute traducas quam tuae uitae rationem qui ignorant,mirantur icilicet, unde illa tibi in aduersis re
busfortitudo tanta, unde aximi robur illud inuicti, quod ne illa quidem ipsa, quia in rebus humanis Fortuna dominatur ullo pacto poterit infungere contra cuius uim duplici te praesidio muniueris,artium
maximarum cognitione,et mentis optimae conscientia haec est aliarum uirtutum, quae in te sunt mura
tae, quasi princeps, ct regina quaedam ut in alijs neminem tibi anteponere, in hac ne conferre quidem possim . Nam de prudentia, de pietate, de iusitis, ne uidear assentari, nihil dicam ne de liberalitate quidem quae tamen ita nota es, ut non, qui eam laudet, assentator sed qui non laudet, malevolus existimetur cum enim haec dandi benefici ratio eiusmodi sit, ut nulla certior ad laudem, nulla item magis lubrica uideatur uia propterea quedin beneficij collocandis plerique fortunam hominum Jeflare solent, ut eandem gratiam,aut etiam cum fenore recipiant non est, qu8d in hoc te labi
quisquam arbitretur cum S rari se me contingat, cuiusquam opera ut egere uidearis, tu tamen quamplurimis, ob eximiam naturae titie liberalitatem, atque amplitudinem benigne facere soleas, inpossis et cum de omnibus ad bene merendum natura es maxime propensus tum uero ipsa te ratio atque doctrina ita consormauit, ut ad eos aetti
hones andos, quis ijs artibus, in quibus ipse excellis, dedidere, tuu oleas Iudium libentissime con
405쪽
ferre. qisi e quidem humanitas ct beneficentia tua non sane uideo quipossit in ullo maior esse, quam issme tuendosuit quae est enim a te res, quae ad meucommodum attineret praetermissa e quis diligentius es adhortatus, ut hanc restituendae antiquitatis laudem sua pater meus olim excelluit praeas liSIam excitarem e quis eam ipsam ad rem perficiendam plura contulit e cum etiam magnis Principibus tui simillimis, ita me commendaris, ut iudici tui tectimonio permoti, non minimis ad se prae-m, euocarint. Quae cum recordor, etsi me ipsum probe noui, tamen interdum mihi sentor, O mihi aliquid uideor esse, qu)d a te sim ornatus haec me inanis ambitio ita delectat, ut illum dolorem , quem ex de ficultate capio remunerandi si non tollat, minuat quidem certe quanquam tu is es, qui te satis superq remuneratum existimas, si modo id, quod dedissi, ab eo, qui accepit, intelligis memoria teneri quo in officio praesta io,noli credere quenqimmisse, qui me uincat et huius quidem rei confido sore ut aliquando eiusmodi a mesigna dentur, qtiae nullum cuiquam de mea in te uoluntate dubi
tandi locum relinquante nud earum rerum, quas
ipsi quidem hoc tempore possumus, maaeima , primum, ut dixi, Ciceronis orationum uolumen in tuo nomine apparebit omnino neque amplitudine tua,
neque , oscijs, quae in me contulisi, digna res uidetur: sed, ut spero, muneris nostri tenuitatem humatietatis tuae magnetudo jubleuabit.
406쪽
Lange tam apud Subalpina gentes pro Rege, in orationum Ciceronis partem secundam praefatio. M A CN I refert, Bellat ornatissime,quo quidque tempore agatur: ad omnes res non parvum habere momentum solet occasio quaedam, commoditas, qua ut diluntur is, qui nihil, nisi Dco facere consueuerunt nam quemadmodum pictorum tabuta certo loco post delectant eaedemq. minus bono lumine consitutae, non item eorum, qui Erant oculos tenere solent sic actiones nos, mirum est,quantum oportunitate commendentur litinterdum plus in tempore quim in ipsa re, positue se uideatur quod ego cum semper iudicassem, tamen non sum ueritus, quin tibi, in sis rebus uel maxime occupato, quas, ex Chrisianis imus,etpost hominum memoriam maximus tuae sile diligentiaeq. mandauit, hoc ipsum, quod nunc a me proficiscitur, o Fcium futurum esset uel iocundis imum. nam et Magna tibi estgrauissimorum negotiorum imposita moles quam tu summa tua cum laude, et omnium paenegentium admiratione su lines stam in ipsa illa occupatione ita te litterariis tractatio delectat,ut et legas cum uoluptate,quae alijscripta reliquerunt, etscribas ipse, quae apo eris cum
407쪽
admiratione perpetuo legentur ex quo illud conse queris, ut non modo L egi uoluntati seruias, quod
eis summa laude digni, sed etiam posseritati confulai,quo laudabilius esse nihil potest itaque tantum
abest ut a maioribus tuis , omni decore affluenti bus,ad te ornandum quidquam haurias,ut etiam iste hit, quod ad illos redundet. nam si tibi aliunde petenda sit laus unde plura suppetant ornamenta , quim astatribus tuis, maximeq. ab eo, qui a Taulo iii ita es in Carditialium Collegiis cooptatus ut eisummus Pontifex amplissimam dignitate noni
quas optatam concessisse,sed quasi debitam persol
uisse uideatur e cui quidem uiro cum ad summanet gloriam nihil desit; cumq. item tibi eae res abundda sint, quibus homines homimbus antecellere, dentur tamen fit uestra bonitate , di sapientia, in uicissimo tu in illius dignitate atque amplitudine , di ille in ingenio , atque in virtute conquiescat tua. uterque uero magna apud I cIem prudenti Shmum , oesummo iudicio praeditum auctoritate, magno estis apud omnes nomine, gloria nam tu quidem, quis est tam longinquus, cui noti simus non sese non ex prasenti corporis forma, s quanquamultas prouincias Aegis ligatus obivii sed ex imagive ingenti tui quam ueris imis eloquentiae coloribus expressam in tuis scriptis licet intueri inldccum natura tute bonitas, et uirtutis eximia praepantia cernatur sequitur, ut eae ea qui te norunt,
ijdem ament quom ego in numero cum ita eis m,
408쪽
ut nemini concederem tamen non es credibile, quantum ad illam ipsam animi erga te mei uoluntatem addiderit Gulielmi Pellicerij, oratoris in hac urbe regii, homini praestantissmi, praedicatio chius multi di egregi de tua laude sermones me a
antea commotum impulerunt, ut ex orationibus Ciceronis, cuius tu libros e manibus dimittere non soles, alteram partem cum tu nominis inscriptione diuulgarem qua in parte ab erroribus, in mendis
uindicanda quantum operae studijq. posuerim, mihi ipsesum tectis quantum autemprofecerim, tu, ali iudicabunt tibi quidem,si consequar, ut nostra diligentia probetur sane meos labores non exiguo compensatos esse stuctu existimabo.
rinum, Cardinalem, in orationum Ciceronis partem tertiam praefatio. mereri de litteris,etiamsi utilitas praeterea consequatur nulla, tamen praeclarum in primis, atque egregium e sesemper duxi quanqttam utilitatem lyectares uolumus, ea demum summa est, quae ex hoc genere percipitur fiuctus enim in posseritatis memoria, Vedicatione positus est, quem nemo unquam sapiens non praefantissimum esse iudicauit .sed haec bene merendi ratio duplex
itidetur esse . nam di qui aliquid ipsi scripserunt, et qui
409쪽
qui alios uel cohortatione, uelpraemio, ut scriberent, impulerunt, litteris opem tulisse existimantur . quae duae res eiusmodisunt, ut, ut alterutram commode faciat, eiscilicet a ludiosis omnibusgr tiae sent agendae; qui utranque, ne haberi quidem satis possint. Atque hanc laudem,ne apud ueteres quidem sepe accidit, ut unus consequeretur propterea qu)d qui ea uirtute atque fortuna fuerunt,
ut O ingeniopo eris prodesse posseni, ct opibus ,
ut idem facerent, multos adducere alterum facile fecerunt, ut eos, qui doctrina, ct eloquentia ual rent, ad iuuanda litterarum Iudia excitarent araterum facere, ut ipsi monumentum aliquod indu-yriae suae relinquerent,propter,crum cretidarum curam non ita potuerunt quod item nos ris temporibus usu videmus euenire nam neque multisunt,
qui praepare utrunque possint, , qui possunt i ssere, cum uelint, non conceditur curus generis eae-emplum ne id , quod ades , aliunde quaeramus; concede quaeso, Caesarine praestantissime ut alesumam ct sine me hoc impetrare a modesta tua,ut
ea, quae sentio, de te dicam certe enim, qui maiorem aut iuris ciuilis auisacrarum litterarum cognitionemsit consecutus, neminem esse constat neque tamen haec sudia,quae humaniora appellantur, quae nos adhuc secutisumus, contem si in quibus etiam diligenter uersatus es, ut illa superiora ,
quae quibusdam maperse nimis horrida uidentur,
eloquentiae pigmentis, cum uelles, atque etiam
410쪽
quantum uelles, illus rareposses es igitur in teipso, undeponteritas adiuuetur nec, ut arbitror, uoluntas deest: sed otium eripiunt maximarum re rum occupationes nam quia tua uirtus non humili, neque obscuro loco latet,sed quas in jecula quadam excelsa, atque illurari posita est,unde opem operare bonis omnibus uidetur iccirco homines a currunt ad te, uel ut consilium, uel etiam ut auxilium petant itaque negotij a litterarum tractatione distraStus, ex duabus rationibus, quibus initio bonas artes adiuuari posse dixi, alteram inuitus omittis, cum ipse nihilscribas alteram ctudiose amplesteris, cum ijs, quos industria uides excellere, nulla re desis quamobrem Hieronymus errarius,quise iampridem tibi addixit, homo , ing iiij, et udici laudepraestantissimus, cum alia, quae a te habet, praedicare solitus est, tum illud uel ma
que adeo libente , totum diem in litteris ponit, otiosi uitur tanto, quantum deserta in regione uraeesset cuius ex ingenio qui si uectus percipiuntur, qui certe maximisunt, uiane tuae liberalitati reseruntur accepti a te habemus,quae errarius in ueterum scriptis uel correctione restituit, uel explicatione illustrat a te emendationes in Philippica Ciceronis orationes, quas ille plurimas, atque optimus ad me missi, quae iam iam l. edentur, a te inquam omnes sunt .itaque etiam eas ipsas orationes, ut a Ferrario, id est a te, restitutas, O quaepi aete