장음표시 사용
131쪽
jure suo; ego quippe neutiquam refragabor. Eodem
nempe in o intelligimus , undenain verisimiliter Geniat, quod, eadem etiam posita agentis Animae persectione, acutiorem alii, alii magis obtusam Mentis aciem obtineant, ac diversimode ad animales
quascunque obeundas actiones dispositi sint, seu ingenio diversimode polleant : quare iis, qui vino
meraco Iiberalius utuntur , uota eadem omnibus aeque ebrietatis symptomata eveniant : quomodo, eadem vigente acuta febre , a generali eodem
externo principio suborta , quae plurimos in exdem epidemica constitutione & Urbe corripiat, praeter alia symptomata, hujusce febris familiaria , alii nullo delirio corripiantur , alii plurimum delirent , neque par in omnibus sit delirii ratio , ejusdemque nunquam similes victilitudines attendantur . Talia etiam in Stultis omnibus passina evenire quisque, eorumdem Nossico a adiens, observabit: dum ibidem, etsi omnes insani sint, singulis tamen dissimiles omnino ideas in mente obverseri, ex diversis ipsorum externis actibus apparet:
propter quod alii hilares , alii moesti, alii placidi, aliique furiosi , & quidem variis modis esse deprehendantur , atque singuli demum circa peculiari objecta versentur. Quae omnia , praeter antehabitas, in statu sanitatis, exercitationes mentis, peculiae
132쪽
tem in singulis Meningum asse stionem indicant,
eamque aut ab ortu ipse, aut a superaddita morbosa aliqua caussa progenitam. Concludendum ideo ex dictis est, incongruas hasce quaecunque fuerint ideas, seu Dcies a Iuvene nostra in mente habitas propter quas Sc plura
vidisse, aut audivisse, ipsa testatur, quae nusquam fuerant, aliaque absena utcunque operari visa est a sela phantasiae laesione, eo modo, quo diximus, . facta, enatas esse. Pro certo quoque asserimus, attentis iis omnibus, quae in Historia habentur, quod, eamdem ob caussam, ipsa etiam sibi carnem e briellio avulserit, in summo Furoris aestu, sibique in Abdomine vulnera illa magna inflixerit, ex quorum altero alimenta Sc foeces exiisse reserunt. Neque quidquam Veremur asserere, quod, media illa ipsa recurva ferrea lamina, quae inde prodiisse perperam creditur, ea sibi tunc Abdomen disiecuerit. Ut pau. cis innuam, quidquid mali in seipsam, aut in alios quoquo modo praestitit, aut praestare tentav;t, aut incongruum pessime egit; non Diaboli auxilio, sed ab ipsa vere perpetratum fuisse, . nullus dubito; imo ipsa. quodammodo volente, ut ita dicam , adeo nempe, ut talia se tunc agere Velle, Tite non animadverteret ; quia tunc Voluntatis exercitium asbia inordinataque absurdarum Ocierum combina-H tione,
133쪽
tione , non a libero rationis criterio, uti diximus,
proficisceretur. Cmni quippe jure praelaudatus assimonet Anonymus, quod es libre par sa
ees eortis, ου se retirent des extremitis, ου to venetrop rapidement , comme dans ι'ctat dia delire , s ame nesplus libro, d ' ufer do ses saevitis, s sis se portent trop ubvement a quesque organe, esse est oempis de telis passio m me matre Hla: ct mus demanderans sy, quand quelque fibra da remeau se disred, ou se dissZche, fame es libre amis de Ia rason θ' de ne pas s 'starer ρ Ipse enim Cicero novit, quod H durabus modis Arimi sene ratione, di scientia, motu ipse suo, o libero inritantur , umfurente, ahere somniante . Non abs re itaque videri
cuipiam merito potest, quod Iuvenis nostra, ab in sultibus hisce subinde evadens , ac senae mentis esse sta, eorum, quae fanatica merat, nihilum qui dem meminisset. Eo quia tunc Meningum contextus, ad naturalem statum redux, necessarias oscilla. tiones persectius exequebatur, ac proinde ab incoingruis antehabitis omnino dissimiles, non tantum quo d essentiam, sed etiam quo ad modum, & ordinem; ita H Traiia de Ia eommunieat. des malad. di des pino
cha p. 3. b Cicero lib. I. de Divinat:
134쪽
ita ut suo cum istis nullo modo consentirent. Noli absimile phaenomenon in se ipse quisque experitur, dum eorum, quae in insemiis peregit, postea vigil non recordatur, seque illa egisse firmiter negat: uti eo magis de nod ambulis dici sane debet , qui dommiendo mira plurima praestant , quae Vigilando ,
non sine maxima seriaque meditatione, aggredi numquam auderent e re tamen expergesaeti eorum . prorsias obliviscuntur.
Ast quid plura, de hisce, ultro proferam ρ Auda cem me quippe nimis fore quisque judicaret, si ab
dita Mentis penetralia subire, ac detegere tentarem: id quod accuratioribus Philosephis omnibus impenvium usque nunc fuit, eritque imposterum semper. De hisce tamen raptim disserere mihi necesse fuit, ut verisimilem saltem suti me praestasse opinor)rationem indicarem, unde phaenomena illa morbosa omnia selis naturalibus caussis adscribi deberent
quin coelitus auxilium frustra repeteremus. Si vero adhuc serupulosis quibusdam, enarratorum sympto. matum, ac praecipue mirabilium tot mentis a citionum, vicissi ines, negotium ita facessant, ut Daemonis vires in subsidium vocare nihilominus malint: ea, quaese, saltem artendant, quae circa hosce morbos, & maniacos maxime, visi saniores Praeticos Medicos, multoties Observata sunt, utpote H a Naturae
135쪽
ciaturae ipsi, a consileta , ut dicunt, norma quomo dolibet aberranti, tantum adscripta. Prae caereris ea hic memoranda sunt, quae de Virginibus Millesiis ex Plutarco narrat Sennertus, eas nempe sa) eare satim sese suspendisse, nec potuisse movitis , precibus , aruulia mi impediri . De Lugdunens s vero Mulieri s re. fertum, quod eatervatim sese in fluuios , ct putres praee,
pitaverin3. Alia hujuste census plurima & varia, Foerentibus seu Maniacis Feminis familiaria, legi possunt in Fanatismi historia gallica, aliisque, quorum
mentionem, una cum eruditillimis animadversioni. bus suis, habuit Celeberrimus Medicus Hecquems in Naturalismo convulsionum I ut alia omittam 1ei ipta, quae de hac re eVulgata fuerunt. Revera enim si enarrata supra symptomata mira Omni , quae identidem JuVeni nostrae contigerunt, cum aliis conserantur, quae Hystericis plerisque evenirepasi Im comperiuntur : non nisi majoris minorisve intensionis ratione, aut modi, nihil vero, quo ad essentiam, inter se differre, quisque cognoscet . Neminem quippe Medicum, in Praxi satis Versatum , latere unquam existimaverim, utplurimum Feminas, cum hysterico vehementiore aestu premuntur , non Corpore solum . sed animo aeque perturbatas mirum in modum evadere. Equidem promiscue & rident,
136쪽
& plorant, Se clamant; Sc increpant, obsterandipiqquod, si adsis, anceps haereas , nec probe noscas utrum moerentes conssilari, an furiosas obmpescere an timentes excitare magis expediat adeo oppositis passionibus una graviter extorquentur. Idcirco mo. do sacris contemplationibus omnino oecupatae, iiii
nisi sanctimoniam spirant, essusisque ad Deum precibus sese recreare videntur: mox ab hisce alienae penitus evadunt. Quandoque ab adstantibus admini. culum opportune sperantes, eos ad se asciscere omni opera satagunt; eosque paullo postea, ut a se amitin depellant, jurgiis insediantur. Iactant sese huc illucque, totumque exagitant Corpus, robore pene athloetico valentes; indeque Veterno pressae, languidae, exangues, & immotae jacent; semimortuas diceres, cum respirationis & pulsus alterni motus vix paullulum conspicui sint. Hinc, excussis derepente sepore illo, clamant, dentibus strident, linguam & bra chia sibi mordent, variisque modis in si ipsas, & in alios iaeviunt; usque dum extemplo, ut saepe fit, 1, Iuto hysterico instillu, in pristinum sanitatis statum redeant. Quis autem, quaest, sibi persuadeat, Hystericas ejuscemodi Feminas, tunc culm animo tot moi, dis tumultuarie perturbantur, ratione recte uti , quin
potius eas insanientes suo modo existimet esse ρ Caereroquin Daemonis hinc penitus abesse operam, adsoH 3 tum
137쪽
tunc patet, ut oppositum innurae dementis sit. Enimvero haec omnia ab analogis Merungum inordinatis iacillationibus, ut in casia nostro, deducere, aequum atque facillimum est. Inde pariter intelligimus, cur Iuvenis nostra Uiquando a sacris quibuscunque muniis aliena fuerit, sacrosque Ecclesiae Ministros spreverit, ac Confessarium ipsum squem alioquin, cum . . sanae mentis est, saepe, libenter, ac venerabunde adit odio habere semmopere visa sit. Cur occasione Exor. cisinorum, propter quos animo s latim perturba. batur, irasci maxime selita fiterit, ac se plurimis modis contorquere, obiurganti simul Sacerdoti auscultare renuens; ut fugerit etiam haud semel, eumque conviciis ultro assecerit. Equidem haec omia , laborantis utcunque maiustae mira ludibria sunt, quae eo magis admirationem illis creatar, qui eorumdem rationem, uti licet, assequi aut neutiquam Valent, aut perperam negligunt.
Neque insuper mirum esse potest, quod extraneae res illae omnes, quas identitim Iuvenis ista evomuit, aut aliter eduxit, in ipsius Uentriculo, lates finia, aliisve partibus immorari, sine graVi noxa, diu Potuerint. Eo longe quippe majorem admirationem cuique adserer, si attendat, quod Corpora hujuscemindi per Oesophagum innocue sere pertransierint, tuno cum ingurgitata per vim fuerunt, aut per Vomitum educta:
138쪽
nis aliuriae nota es, minoicea rationes, constaret, quod insephagi cavum plus sitito
amplum antea evasisset. Revera enim, si saniores consulamin Chirurgos, quisque concedet, selidiores hasce extraneas res, ac praestatim acuminatas in Pharyngem intrusas, pejoris admodum ominis eva.dere, quum iti insephagi cavo constiterint, quam quum Ventriculum subierint, etiamsi ibidem diutur no tempore moram agere coactae sint. Quapropter data opera, mediis congruis instrumentis, Chirurgi jure meritoque tunc iubent, hasce res in Uentriculum
potius illico adigendas esse, quam quod oeshphagi
parietibus utcunque adhaereant, ejusdemque tubum obstruant, aut laedant: cujusmodi plurimae asseruntur observationes; Unde pater, haud raro minora etiam corpora, in Oesophago restitantia, gravissimas asse Stiones, & mortem ipsam attulisse. Secus vero plurima recensientur alia Sc dura, & aspera,& acuminata, mole majora, quae, absDe ulla inter. narum partium laesione, diu intus detenta sunt, usque dum aeque feliciter per . Anum merint educta. Ejusmodi fuerunt ossea, & argentea frustula, serreae
claves, vitreae bullae, monerarum Dagmenta, nummi integri majores, annuli aurei, plumbei globuli,
139쪽
fragmenta alias msera, vitrea, & cristallina Enna frusta, longitudinis unius sere ulme, cultri , novaci ilae, forfices paliaque plurima, quae in praecitatis Regiae Academiae comm rariis, atque a Ctaspare a Rejes sa) asseruntur. Utque magis patear quod ab extraneis ingurgitatis duris Corporibus, ac subinde in Ventriculo AIervatis, aut etiam in Intestinis, simulque eotumdem tunicas perfricantibus, non adeo, ut vulgo credinu, laedi semper poisimus; non abs re erit animadvertere, quod plurimi ex Anglis o, longo quodam stlidoque instrumento utuntur, quod in cavum usque Ventriculi, iteratis etiam vicibus ueradigunt, atque intus circumagunt pluries, ut a gastricis .impuritatibus ejus cavum repurgem : uti habemus ex iisdem commentariis, atque inisterus ipse refert. Insuper, praeter ea plurima, quae de Variis Anima libus, lapides, serrum, aliaque dura corpora facile,&absque. noxa Vorantibus, apud milosephos adno tantur: haud 'parvi facienda ea stant, quae de Strinthiocamelo putat Fortunius Licetus. si Equidem existimat, illa animalia, ferrum quidem devorare,
non autem ,Veluti cibum di alimentum, ut vulgo credirruae, sed ramquam adiumentum ad concoctionem siriorum eriptiorum primo iam . . Cheslus inde rationem ita fidadit. Ut H G par. a Rejes U . Iucu d. quaesi. Camp. quaest. 9 2. Fora. Licet. lib. I. de Quaesis. per Epis.
140쪽
Ut enites capri profeci detin, eirrus renerim sint, utque is gallina nuper interempta esto deeritiitin s lapis intra illam Wι nux, veI plumbea glans, meI durius aliquod Corpus insitiatinet, quia calfictum, ab stne, carnes concoquente, durum silini car pus, in sua duriores stantia calorem intensiorem di as finrem gerit, adeoque carnes velati a duptici ealore coincoquum Iur: externa scilicet ignis ardentis atque es . intimo calore
vet ossi, vel ferro, vel etiam lapidi quomodocunque impressis: Sio plane Struthiones insinesti Naturae ferrum devorant, nee quidem uti nutriantur, sed ut ino', a natinae caliditate sommisi pereries id, facilius in sese, cibaria i reumquantur, suapta. natina solo ventricu/i calare' disciliora cocta, tantumqtie nouine tuis. Quod duriora quaeque selida corpora calorem utcunque. conceptum idiutius constoent, ex
Physicis experimentis abunde patet. Ideo verisimillimum: videriar i quod & ferrea, & vitrea, & saxea, aliaque dura eorpora , ab ista Juvene devorata, in ventriculi cavo commorando, non Obesse tantum , sed prodesse etiam ipsi. quoquo modo pomerint,l ad stellior in ciborum: emciendam concoctionem: utire hoc ipsum ultro, ex eorumdem mutua indesinen lique collisione, Bd amictu cum alimentosa massa, derivandum haud immerito: sortasse foret Haud ta men inde statuerim unquam, , utiles cuique es sem. per, ea ratione, evadere posse extraneas duras quaslibet ingurgitatas xes; ita quod non temere, sed coli.