De saxis, acubus, ferreis, vitreisque frustis, non exiguae molis, variae superficiei & figurae, aliisque plurimis rebus, plerumque per vomitum, aliquando etiam per inferiores partes ejectis, tum & de miris animi & corporis morbosis affectionibus, qui

발행: 1746년

분량: 191페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

81쪽

dis per epe inhaerentem, bisatomisi modor in inero vitium detegant, modo in Gangliis, quemadmossim obsere est Lan esus, modo in Tubis, saepi me vero in Ovarin , quorum satis Ostequentet, variae a odum , atque enormes laesiones currunt. Caeteroquin ut pictorumque, quas, in

Iuvenς nostra evenerunt symptomatum fontem

assequamur, Uteri simul, me adjacentium ipsi alimrum partium habendam esse rationem existimavi maxime quia, fluentibus mensibus, quo ad onuata melius se habebat , pejus vero iisdem vix vix cessantibus: ut alia sileam quae aphrodisii vehementitores motus, exinde proseisti, in hisce casibus praestant, dum Oeconomiam animalam totam iusque deque Vertunt, atque ratiocinium ipsiam pluribus modis obumbrant, pervertulit, aut tollunt: uti mox dicemus. Eapropter Ob enormem hanc potentiam, quam undequaque in Feminis istis exercere Utorus deprehenditur, haud immerito Platoni animal eondi cupistentiae princeps dicitur sa), animadvertente Schuri.

gio , Drstan d tabidinem Auam explando animia generet . Animal aratem dixisse videtur ad mentem P hagorae , qui Uterum animal per se ipsum disisctum, Dique plane iuris nominaret . . Hos ad verbum usique sumus Aretaeus itidem de nis Viscus prope animatum , ct veruti ammes quoddam in animali: suo quippe motu agit, nec inseris regitur mentis. Hac

82쪽

Hae ratione suo imperio, ut ita dicam, agens Uterus, inedia aphrodisia actuosa lympha, nee iussui mentis satis obtemperans , Damasiam plurimis mirisque modis per turbabat , atque exagitabat, Menan: si praesertim assiciem, iatque i universum times Corpus in nermis .quibuscunque propaginibus exto quendo atque divexando; ita quod illinc mentis ra- ..tiocinium obrueretur plurifariam aliaeque par 'tes , mudo jun Shim,i modo sensim rassicerentur . Quare ominia, i quis stibi e orieb antur, sympto mala, licet inter se discrepantia maxime, ab eodem nihilomitime principio emanabant: adeo ut illorum disserentia labor antis identidem .potius . partia cujusvis utcunque irarietati , caeteris paribus, quam di versae. Visubosae caussae, adscribenda rationabiliter esse . Hoc enim cum Hippocratis oraculo optime eonsentit, sa) ubi sic docet. Morborum autem omnium

unus er idem modus laeus vero ipse inrum disserenitam facit. Quare vident. -- quidem inter se nihil de hi, propter diser arem scilicet Dectrum, cum D tamen

una morborum omnium species, θ' eatissa quoque eadem.

Pro ut ideo hi potius, quam illi nervorum rami, Mi pectiliares partes profecti, aut varii Meningum lacertuli quomodocunque assecti eratat; modo tinmultuarii huc illucque excitari poterant aestus 3

83쪽

eonsteti Ivoluntari; ieriabantur mois, eaque iminora jacebat licet 'ratiocinii saperioratior Ptia stis muneribus fungerentur ; modo hae secus magis; quam illae acti es perJertebantur ;modo utraeq- simili vitiunx siabibaarit' unde vieis situdines la see morbi varias ιχ mentis, & codiporis; ramasimpliceas, quam quomodolibet compositas , Rationalis quisque Meoitus , utrinque erui rite posse; nemi piam insciabirur . Si enim de Corporis assecstibus , 'quibus illa pluries laboravir, serino sit; facilaiesti intelle Stu, quomodo aphrodisia illa i lympha , ex mora Rccessive muis magisque acris emedia, quandoquis circa Urethrae an fracitus residens , inanes ipsi ad imingendum 'simulos

excitarevi indeque , teritatos urinarii tubi intimis tunicis, urina etiam cum ardore non raro exceris

neretur. Contrahebantur ii super aliquando etiam nervet caudices, ad superioria alias partes protraim; ideoque Iuvenis haec modo strangulationis moles. tiam patiebatur; modo, reselutis laryngis fibrillis laxatoque ejus tubo, ipsius hiatus incongruus febat excipiendo reisse , concutiendoque Aeri: ' Plire voces non l. juxta consuetum edebat, aphona, proinde effecta . Nervet quoque Mesenterii plexus; ad In- restina spectantes, anordinatas aeque sibibist inde . contractiones, Sc resolutiones; unde & Alvus stip.

84쪽

.tiea, & nimis stluta alternatim reddebatur. Cometracto quippe nimis intestinati rubo, atque coarcta. to , peristatricus cohibetur motui , Iaut retardari admodum; tunc cum simul Aer ini, Intestinis com tentus, ac summopere presius ι huc illucque per eo rumdem cavum expatiari rumialtuarie coactus, &undequaque impetum faciens , murmura , & rugi. tus, cic flatus, seu Spra, seu insta erumpentes, ut

in casu nostro susinaxe: facile setest. Ex intestina lium vero nervorum resblutione, tuin cum In testi. norum tubus res alus erat, uberi ue per Pe

rianas' glandulas hostilis. aphrodisius humor ille .

Juebati, absque alia manifesta ., caiasia, . Alvus silvebamr. Musculi quoque Abdominis par identi. dem ivitium interdum silibant,: eorumdem laxatis modo, modo contractis inordinate fibris, uti & Pe

attonaei etiam: quapropter' universiam: Abdomen aut in enormem assurgebat tumorem, diu etiam perdurantem; aut derepente compressum reddebatur:

idem V de aliis phaenomenis dicendo . Dum autem haec, aliaque ejusilem censias Phae nomena ab Hysterico speciali hoc principio deducimus, nempe qb explosiva aphrodisii illius liquori, vi, diversa ratione, in partibus quibusi is nerveis ope. .rante; hujusce sertassis. ideam facile erit, quoquolsaltem modo , concipere , vi analogia desiimatur ab

85쪽

iis experimentis, quae apud Chymi passim re se

runtur, cum de pul vere tonante, .riuque variis esse Stibus agunt. Nec . tantum Sal Petrae, cum Sale Tartari, 8c Sulphure commixtum, adi hoci idoneum

esse Doctissimus adnotat Arbuthnoi se i sed i etiamst,iritus acidos Nitri, cum destillatis oleis varii generis, uti. Cornu Cervi, Cranii humani , 8ζmani quoque minis, eundem simul esse stum maestiaee; ut ealinant simul, 8c inflammentur, ecerepitent cum impetu. Hoc etiam ex limatura febri, eum suIphure, Sc aqua communi copulata, pari pacto evenire docet. Alii etiam. ', ut Terraemotus, Sc sulphurearum evaporationum quarumVis, ama Terra, aut e Nubibus, cum crepitu &, flamma emanantium, rationem assequantur; olei vitrioli, eum aqua communi, Sc limatura serti immixti , esse stu, jure meritoque attendunt. Hinc sane non abs re erit coniicere, quod, in Hystericarum sem, narum Corporibus earum maxime, quae sidacioressuerint, tunc eum eromis palsionibus crebrius, ac vehementius urgentur, etiamsi menstrua non desint si paria dominari principia utcunque supponantur,

eaque identidem simul coeant; explosivus ille si lab

86쪽

. . cetuis, .mem aphrodisium diximus progigni inde, ac

pari sermiterooperari possit. Revera lymphatici humores, dum, phasquam par est, in aliqua parte resident, i assescunt aeque, atque acescunt; quibus si tunc addas a queas alias sulphureasque sanguinis, aut Imphae moleculas, mixtum illud emerget , quod analogum praedictis essectum, in allatis circumstamitis, facile praestabit. Quapropter istiusmodi tune feminae, quibus talia eveniunt, ob speciales, quae subinde ab earumdem Corporibus emanant, evaporationes, male olentes, hirquitillare a) dicuntur. Num autem usus tunc Chalybis quotienunque chlorosis inde eveniat, & stases quomodolibet fiam, ut saepe evenit) nocere potius, quam prodesse valeat ; quisque ex enarratis supra Chymicis experimentis facile intelliget: idque dictum arrepta occasione hic velim, ut illorum erroneas opiniones evertam, qui in quoecunque Hysterico morbo sive ab alba, sive a rubra sanguinis parte ortum ducat ) iisdem uti remediis, eadem methodo consuescunt. Ast de hisce alias fibsius agemus, si Deus faveat, in peculiari tractatu de morbis Virginum, ac praecipue Sancti-Monialium Quod autem spectat ad miras variasque mentis

alienationes, seu mavis perturbationes, quas Iuvenis nostra identidem passa est, propter quod &cωE a gitando

87쪽

cggitando & operando, a ratione aberrare eonsile quanteaquari ex dietis genuinum earumdem princi pium Sc modum investigare contendam; aliqua, pro modulo meo, praemittenda esse reor, circa generaelem Animi actionum ideam, atque essentiam, unde& speciales ad rem . nostram rationes eruere in princlivi erit. Praenotandum itaque in primis est, mor bosas hasce mentis assectiones, quaecunque illae sint, aut quomodocunque contingant quas Sc connatin rates, ut ita dicam, alicui quandoque evadere credimus, cum demens penitus ille sit ab ortu ipso Animi ipsius vitio adseribi nullo modo posse. Si

quidem: non tantum ex sacris Oraculis , Verun

etiam ex Cicerone habemus se) , quod humanus An,

mus , decerptus lex mente divina, cum alio nullo, nisi cum

isso Deo, s hoc fas est dictu, comparari potes. De bigis tur, se est expiatus, ct se ejus acies ita curata es, ut ne uetur erroribus , fit perfecta mens, ides absoluta ratis equae est idem quod virtus . Idque de quorumcunque Hominum Animis aeque verum absolute esse, ne- mo inficias unquam iverit ad disserentiam nempe Belluarum , quibus natura ib) dumtaxat sensum O. mcitum dedit, di eum quodam appetitu accessum ad res salutores , a pestiferis recessum o Verum & ista Homi l . nis Q Cicero lib. 1. Tuscul. 9 est. H Cicero lib. a. de Natum Deor.

88쪽

eorore 'oxisunt , 'quae acuant inentem: musta, quae situ

alibi Cicero' docuit , in quod quidem se

s animi DLemaeum; animus amem nonineris ciποωλdiot As ηquo animus aegeri ne uia ranabit, ne in . sinu, ur anisi rediis parari inverto p quod utrumque circa 'rem nostram .verum c. eriri, observatio simul atque ratio suadent .i Neminem quippe ex sanioribu philos' his latere ,. constat, quos, Is

oti na illa 'Corporis, quae propriapspeciatiis An,

89쪽

constituta atqμα disposita serint; resilaia est, quod i . suis in nexibus male ivnga r

Qb ea quomodolibet impotens evadμ, . Ad haec issisper humores, quoqu*. , praeter . selida, Vel. Plura limum conserunt : ira quod . omni iure . Hippocrat 'seutist a , imer omnis , , quae in cirpore sunt, nihils 3agis, ad prudentiam, ι, eme quam sanguinem. Hiqi e , cum im eonstanti balitu per it , icon sit o prudenti 3 sanguine vero permurato , concidit Itavi ct prudentia... si uidem igitur penitus tom conturbatus es sanguis, lenitus ct prudentia prosternitur Quod si Recentiorum i Phy,siologicorum ratiociniis, uti par esse videtur, inham rere velimus, nQn totusi sanguis quod eonturbatus perus sit , necesse est, ut penitus di prudentia proster inrimo satis superque est, quod solius itymphae diathmsis, ex aphrodisio, ut ita dicam , vicu , in hypothesi nostra, perverti potuerit: uti iii sta sesius explicae bimus. Neque insuper aphrodisium virus illud, Lymphae copiosum Vehiculum expetit ,. ut . UniVersam

postmodum inficiat ejusdem massiam , atque tot proinde nervosum genus pervertat: sed pauxillae spars sufficit , quae in internis , aut extranis puden dorum Muliebrium latibulis restitans, indeque eo rupta, ac V ulenta factae; in faream postea circae

90쪽

1-tis diei iis, inimia suetit, ly hirico ita Iatiees Hios eo inimmerit: id quod istis est, in re

ratorum supra hystericorum accidentium, atquG tuesitis perturbationum sprarumVis de si bus nunc 'amitias, rationem assequamur.' Nonne raso in I s

haei eombusti lanius, cum halim inrropulsus, in re. ieatioribus Feminis, & Viris etiam, huic neuti iam assuetis , Ebrietatem ipsis veluti maximam, astistit ad Hiquod rempus p Ur alia hi tram circa vim ruin, circa remedia ipsa,N Venena rima, 'brum erilissimam dosim, odim iam nisi, rem lavi riam sedare, aut persterteiae Mosse, quinctiis,l Meet 'bserratio. Est enim sa) illa humoriari u

Aim athletice valemus , indeses , ut a

misi pe revinculis in venas infusis,' ades msiri e mure. viis ista narina nostra, ut θ -mes poris Mysenses pror. hs aliae evadant, atque ipsim I gulare intimi humoris penitus a protina sua natura alienum fiat. - Ad haec -autem omnia sedulo animadvertisse cel mitiusti Duretum, patet, ' ubi sic innuit.' mud sane is strisimile est, Hominem , ad imaginem Omn emtis factism, h,

belluarum naturam degenerare , ut fiat pene rationis expe in solitudinem se eoHerat , omnia ruta timeat , Omnibus' -Iesur It, ae si ipsi mortem ascissat: haee vero o-M .i . E 4 θ' o melam ''

SEARCH

MENU NAVIGATION