Vita et Fabulae [in latino] (Tr: Rinucius Tettalus)

31쪽

pro scicillo in mensa duntam apposuit. Si canibus

ubi lens est in es opus inc tibi modo in cocleari tradidi Ista granum lenti s ait canti . Manum incitesopus.di cisti enim ut lentem coquerem in singulari: non in pluras lentes. Tune canibus animo dubius ait ad discobentes:bie profecto ad insania me rediget.ennde ad elopum uersus mime uidear amicos ludificasse:uade eme pedes uinos quattuorrillosq3 actutus coque:mens appone. Esopus euestigio pedes emit

ad coquendum posuit in ab At minibus causa querens quo illi iure cedere posset:du sopus aliis intenditncgocus: unum e pedibus trant Ceollarissumqs abscodit parum uero post ei opus ollim inspiciens cum impedes tres reperiret:e cistimans id quoa res erat in stabulum descendit: porco qui ibi erat pede unus indio cedit:a sursus rediens posuit in Abim.icier xanti uerras ne es opus si pedem, inueniret:metu uerbe aufugeret: dum ei opus inserius descenderet in olli reposuit pedem. Esopus ubi pedes sunt cocti uacuas olli in catinum:ecce qnqs desilum pedes.quam re cuanimaduertisset cinibus ait:Quid istuc es ope nunco

potitus unus quinos pedes babet Inquit ei opus, porci duo quot pedes bibent:xanibus ait octo: sed bie sui

quinq3 inquit elopus: porcus qui inserius est tres solupedes babet. Tunc dimibus amicis ait num uobis indixi quod is qs primu me rediget ad insaniam. Etes opus incentiquid scis bere quod omnia que fiunt ae

32쪽

diciant secus 3 recta dictat ratio. ea no sunt mediocritates tile minibus cum no baberet eausas qua illi iure cederet tacitus sedit. lsostridie eum sebolares,pud

Sanibu in auditori o essentriinus ex eis cenam op:pere parauit: cum cenarentneanibus ex epulis portionem unam accepit ac sopo tradidit incensa domum ac beniuolenti me bo tradito Esopus domum abies secum ipse ut: nune dat occasio beram ulcisci posse ex suis in me maledictis plumeiusue nite liquido apparebit:quis bero beniuolens fuerit domu igie ingressius psedit beraqs nomine appellitis portuli cit epulis cora apposuit:atq3 qt: bera mea ex bis epulis inebia gustaveris.Et illa ait semianiens et male sanus e cistes.esopus inquit be no tibvsed beniuoleti sue xanibus dari iussit:uocansq3 cani cubm:que domi perpetuo stabat:inc ueni lupa estrix:bisq3 epulis uentre dis lede:ae nuc te scitura.canicul, caucti appi de epuli nido:e secuta est cui Aopus offulatim epulis porrigens iiiv. berus tibi: no alii bee dari iussit.deide eus ad x nisu redisset:illi canibus in Ecquid beniuolenti me illi dedistimesopus tradidi inquit: illi eoram ob manducauit. Et canti quid dixit dum inaducabat Ritesopus profecto, in nicbib sed te cupere uis est.uxor

uero cantis merens gemensve Aritimum intrauit.

pioi , estum est am potatu abunde problemata uicissim uaria ultro:citroq3 proposita sui te illis quispiaquetiuit:quo pre maior mortali discultas leonibet.

33쪽

esopus ingenio pioim qui retro alios stabathiiqi n

mortui sua .qs corpora in resurrectione restrent. Quo dicto scibolares surridentes incunt.acutus prosecto puer bie est: et minime ingenio bardus: et a ranti, i apte perdoctus.tu alter quesiuit:propter quid est:quod eum pecus ad occidendii trabit tacita sequitur ei minime uociferat: et porcus nee se trabi mittit sed tinuo clamat stridet E sopus rursum in*:quin pecus u solita nunc sit mulieri:modo tonderi:ficile se trabi tacita permittit putantris se trabi ut mulgeat aut tondeae'non formietit semi.Sed secus est in porco:cui nee tie:nee

pili usui sui:sed raro solum et ipse sanguis. Itaq3 eum

trabitur longe sibi metuens tantopere stridet Tum sebobres esui dictu approbantes ad unum colliudauerunt:surrexertim deinae se mutuo ualefacientes diutaso itinere domum iris abierunt. Tanibus eum domum uenit,babinii ingrAsus uxori merenti piundiri cepit. At illi saciem auertens ait:ab am abstine manum. Et xanibus attre a mea amenitas no te esse tristem uiro tuo. illi inquit mitte me:nam bie nomaneo amplius:uora cani ratim: illi initiaris:eu de epulis mi sit ad manducandum minibus rei inscius inqt:Quid tibi attulit es opus inici, nicbstitu Mnibus my:numquis ego sum ebrius:tuam tibi portionem per Aoni misi. micbin inquit illi.tibi nixantiae ait. Et illi inquit non mici, sedeanicule ut rettulites us.Tune minibus ait:ad me spin accersat sopii.

34쪽

aec denti eambus aevi mutis dedeli invesopus beniuolentitue ut intcbi inandasti. Et canibusu fori ait Ecquid audis esopum probe audio inquiturumor:sed meo ac iterum dico mebit nitebi traditu fuisse sed canicule:tenes dum et minit ad elopi puer usvit:cus tradidisti:cedo iureiser Eu elopus insti: cui ut miserem iussisti Ait canibus beniuolenti mee.inquitesopus beniuolenti tu traditii est et eanibus ait: ecquis est illi fugitive. St. opus caniculam uocans Me est tua beniuolens inquit:qm mulier quem amat minime amat:mim si re minima ossendit':statim conuitiatur. urit. insanit.:ie domo abitus . . si sequaris: cectis:contundas: nunqs recedit: sesano item uocanti immissa inter semora cauda repens uenit:ac blanditur. debuisti ergo dicere seriolo uxori: baud beniuoleti mee.Q une minibus insti uxori:tu uides clare culpam geruli:, baud meam suis .uerum babe animi quieturques nam inuenero causam qobrem ipsi iure uerberibus cedamussi illi inci:age secum ut lubet:na me

eum nicbia negocii decetero erit.captat 3 tempore domo linculii egress ad parentes abiit.eius abitionem cum Cnibus seri et moleste sibi ny esopus nite profecto uides quod non uxor:sed caniculi te iure diligit. Gies uero aliquot eu domi iis rediret. canibus grauiter serens rogari secit ut admosi ueniret et ei illin pareret:sed in diem staret magis bimita sinquit

35쪽

quod sola et minime rogata domu curiculo cui ret.acceptisq3 numis die altero tendit in sorii ac de gallinis:pipionibus anseribusq3 emit enitae transiens per uiam

ubi minibi uxor abitabat:idqs nescire simulin unum seruis:qui inde exibat foras:rogat si quid nuptiis appositum domi uenale tarct cum ille quereret: st nam esset ille qui celebraret nuptias: Si opus ait:Nanibus Hilosopbus die crastina ducit uxorem mi seruus illebo audito statim domum ingressus:que ab esopo acceperat:usori canti, renuntiauit. siti uestigio atra bili percita clamitans ac uociferans nil, domu proficisci tui .deinde domit ingress ait:bo illud erat quod per seruum improbi me ludificabas:sed noussicies quod tibi periisti:nam ine uiua donni istam mulier alia non

paucos 3 3mnibus auditores ad priuidiu inuitasse aitesvo: ito quod sit optimus lepiduue Ssopus se abiens secus sabulae' nite ostendero me baud esse insulsum in apparando uindui. Et cum ad macelli uenit: porcinas liguas solii emit:illasq3 par init: te mensa apposuit cum minibus cum auditori discomberet: tesopo serto ad nianduc indu . Esopus linguas apposuit cum acetario Ecbolares cantii collaudantes inquiunt precepto prandiu bo tui est Hilosopbi plenii post paululum minibus item elopo ait:serto alius elopias linguas rursum apposuit cit aleo et pipere conditas Tune sebolares incunt:uel magister lingua nobis ap

36쪽

posite apposita est:quoniam lingua acuit lingua par Apost minibus ait elopo serio aliud. esopus iterum linguas apposuit. Qui discubebant iam stomacbat usq3 quo linguas inquiunt elope. canibus igit animo modauiasvo: Ee sabemus aliud : esopus inquit certomebia. Fiatibus o sedem caput cedo.n tibi dim: id emito quod sit optimum lepidissimu Et elopus in

cit dirum sti:sa diis gras ago:quod bie nite assii boles psim scire abs te uelis sto melius n-lepidi sit lingua.

Quippe omnis ars omnisq3 doctrina ae tota Si lingua sim pstituta et item dare:accipere:salutare:sorum: mercatura:gloria:muse:ianubia: itatesq3 ipse lingua efficiunt . lingua bomines emittant .lingua mortalium

uita sere tota iasistit strum nicbia lingua melius . ni ebit lepidius niebit salubrius mortaliae ab immoetali

dati reperies. Tune scbolares sopiam iudentes inquiui:probe ait ei opus:quare tu preceptor errassi:quod bo facili secus putasti.bisq3 dictis surrexer abierit 3. Uie uero sequenti canibus auditores suos se purgare cupiens ait illis:beri,sie mea sed serui inutilis sententia cenastis:bodie epulis permutabim Vnam D secturus sit coras perabo. Recit 3 esopo ait. Is et quod deterrimum ac marcidum inuenis id emit in cenam bienim omnes apud me sunt cenaturi Esopus uero inebit temtus abiit in macellum rursum lingiuis emit: illisse quo antea modo parauerat:pari modo it sa

rati icies ere autem ei sebolares discliberent mule

37쪽

esopo ait:serio ad comedendum Esopus linguas te

modo superiori cum acetario in mensa apposuit tum lcbolares inquiunt item ad linguas deuenimus.

elopus alias lingua apposuit Quod cum discumbentes ferrent indigne: canibus es o ait non quod ess, optimum lepidumue sed quod sene putridum ae de

temnium ut emeres tibi imperaui.uerissima sui:que dicis ait esopus sed quid reperitur deterius ae olenti' lingua lingua bomines pereunt lingua in paupertate deuenitur lingua urbes euertuntur lingua mala oia oriuntur. Tunc ex discumbentibus quispiam anto ait si bule intenderi sti ad extremam prosecto deuenies insaniamsi illam qua sitam corporis talis ei animus milit et inquit sopus tu es aculeus nimium improbus: i nimium acriter in serui stimulis berum rei q3 ceteri es longe rarosior. Eanibus causis queres ut clopum cedere posset ait fugitiue ex quo Sin appellis curiosum s am adducito bominem non curiosum E sopus domo egressus bominem incurium si reperire quiret circunspicit et cum in uia perplures conspicaretur rusticuli quendam secus sedentem intues ait illi breus meus te uocat ad Dredium Rusticus quam obrem ab ignoto uocaretur minime querens cotinuo es una sequitur securus labribusq3 lutulentis domum ingressus sine cura quapiam tacitus consedit

Tum canibus sopo ait e uidio bominis inquites opus bomo non curiosus. Tum xanibus submissa

38쪽

uoce mel uxori domina ut elopum iure ulciscar: et alii ad parendum sint promptiores: non grauate serasque tibi dixero et eide alta uoce ait: dira pone aquam

in pelui et lilia pedes bule peregrino ex stimans quod rusticus ille pudore confusus domo abiret et elopiis uapularet Illi ut milibus iusserat pelvim ei aqua ad pe

des rustici ponit. At ille non inscius quod domina domus erat secum ipse cogitans ait uir iste quia me bonorare vult: non seruis nec ancillis ut pedes nitebi liuent sed uxori mandauit ae pedes extendens se lauari permisit lotusqs quieuit. canibus item usori ait: rato sibi ad bibendum Rusticus intra se ait: et si deceat eos bibere dius tamen ex quo si uisum est sibi: parebo mandatis: areeptoq3 poculo audacter bibit. cumq3 pranderent: canibus ei apposuit piscem a 3 inquit comede . ille omiti uacuus cura dum sapide manducat: nibus euocato coquo ait piscis ille nobene conditus est iussit coquum spoliari:ae uerberi cedi At rusticus intra se dimi bule pisci de dimeto deficit nicbia bie non iure ceditur sed quid mea reseres coquus ceditui si ego uentrem opipere explebo rumanibus dum bospes tacitus piscem comedit:garire desiit parum post cum placet in mensa apponeretur:rustic' statim in la instar later cedens canibo non aduertente edere cepit at cum emilaus aspem ipsum tam auid edentem: panarius euocari fecit ipsiq3 ait plicenta die impurissime nec me nec piperiet et panari

39쪽

ait si Scenta de meis est: et non rite sit consectar me cedit usqs ad necem . At si de meis non est non ego sed uxor tua in culpa est xanibus ait sit, ab uxore procedit ipsam comburi uimim modo faciam accit 3 uxore sibi annuit: ne quid res redeat ut elopum cedere queat.tum mi in ne seruis ait serto de sarmentis surium in ceruiculo statuit pyram atq3 i ncendite ei tu es e cape uxorem: et pina super ut buratur impone boc simuliuit e inibus eissimans rusticii surgere debere ae negocium impedire uelle . Scie releus tacitus eram dimi s ab re uxorem comburere sessimae tus eambo ait queso domine si uxorem comburere intendis mane parumper tu erum agro

mea adduco ut ambe simul eomburant . quod audies canibus simulqs admiratus firmum illius animum a tbi iam uere incurius est am conuersus uicisti me

inquit bras ei ope Sed isti sitis bactenus sint. In

futurum si fideliter ae diligenter missi seruitutem seruies q3 mox libertatem consequeris. Et esopus ait. me in omnibus continuo geram quod missi iure

baud ueresueris . ne ostridie xanibus mi es o abi

uide si multilomines in balneo sint nam liuatum si non sit multitudo aceedere uel in E opus cum uia uiaret: pretori urbis obuiauit qui quod seruus esset yanibi cognoscens ait: quo tendis lepidum caput . Isti sopus nescio sane inquit deludi se putres pretor ab esopo iussit ipsum in careerem duci. Eamus eum

40쪽

ducet mir in carcerem ait Scier din tibi fretoc et quod quo irem ignoratam: nam in carcerem duci debere minime cogitaram.bis dictis preto suetudens iussitesopum missium sita pergens igitur es opus in alneum cum magiri bominum multitudo ades et:uiore trantes et exeuntes ad lapidem offendere pedes.utius tandequi in aditu bostii situs erat balneutri ita edi eris: ruinpedem ibidem os ensisset ipsum lapidem inde amouitae seorsum posuit. Esopus domum rediens ait canibo unum duntaxat in balneo bominem esse. Et xanibus inquit.cape que opus sunt: et abeamus . Ingressus igitur in balneum mnibus ac turba bominus,spicies multam indignim ait sopo:num dixisti uerbero unuduntaxat bie adesse bominem.dixi ait ei opus.nec uno

plures bic in presentia sui.quod si me audis:uerus este quod diae sateberis:lipis ille ques iis angulo u:des adesse:erat cum bubueni bostii in aditu situs: ne qui

tunc intrariit:ad ipsum pedes ostenderiit:ne inde tam amouerunt. unus duntaxat c quo pedem pendit:ubitiun vides: secus locavit. silurn ego 'ominem dico . Tunc cantidius ait:qtardus fuisti ad excusandum Nanibus postqs se bin t:domum reuersus:du uentro purgaret: et sopus una cum aque urceolo stans Cispectaret:sibi cantidius ait:dic mici, esepe iobi bomines statim cum uentrem purgauerint:suas in sq inspicuit seces. Tunc inquit,sopus: ipud ueteres sapiens dameum ad secessii sedere diutius per delitras odectaree