장음표시 사용
311쪽
; OS CONSILIORUM MEDICINALIUM,
3. Pus enim bifariam in thorace reperitur aut ob inclammationem praereis Antem et aut et M ,re1imi (g , quia riquio facta es, O a parte in aliam purdeductum est: com. ad par. 6O. lib. I. prog. Galenus accommodate ad locum praesertim quaerit an feri posv ut quis pus excernat nulla febre praecedente Auctor enim lib. I. de natura humana loquens de iis qui intermittunt labores primnos, Quibus, ait, sine febre multum puris exspuunt et & quicumque in lotiis multum habent quod subsideat puris dolore absente : & quicumque dejiciunt non secus atque in dysenteriis cruenta, ii quidem omnes annum agentes Js. & adhuc grandiores sponte morbis occupantur. Verum quibuscumque influit in pectus, ii purulenti evadunt , quippe quum purgatio sit acclivis ac diutius in pectore moram trahat, putret & sit affectus purulentus , quibuscumque autem in vesicam eructatur, id album a loci calore evadit excerniturque. Galenus Com. in pari. IO. lib. 2. de nat. humana.
s. suid enim illud est quod in pleuritide, quum inclammatio fit, meerniatur pituita quaedam putris , es ea solvit pleuritidem quid illud os 3 An non
sanguis biliosus pleuritidis auctor Z Cur non aut pus, aut sanguis excernitur smateria conjuncta est malo 3 An quia membrana inclammatur, ideo sanguis quodammodo pituite cit, ut si in inclammationibus partium nerCosarum fit enim excretio aut feri tenuis, aut mucose pituit eque materiae. Ad hune si, eum pertinebit id ud Hippocratis in Coacis et Quidam anginosi quum evaserint fiunt purulenti si non sic expurgatio sursum pituitos a. An haec pituita materia est. 8 nanches 3 videtur ese, quia quo excreto malum cessat, id TAdeetur esse causa mali. Uuamio quae hic proponitur sim digna es. 6. Si revocatio spiritus es sanguinis intro febres es dolores in partibus emternis lue laborantibus amet. At contra fit, nam Langius ait, interdiu dolores meriereos sedari, quia suo tepore , o calore sanguis es spiritus fovent, ct recreani pa res quae nocte desertae ab iis doluerant. T. Mintutinum tempus veri es smillimum : quod ver F eo us omnino sanum excipiat, in eo satu conservat nil de narura innovans. Non se eefas,
autumnus , hiems ; licet enim corpus omni carens reprehen one excipiant, i meu quia peculiarem unumquodque horum3 temporum humorem generat, non ita, ut ver in eo bono satu corpus fer ant. Haec Galenus com. ad aphoi 2 lib. 3. Hanc de malusinos tempore aegris Favente opinionem, de sottia morborum in tempus. matutinum orientium judicium, leges apud Fernelium cap. 8. lib. meth. med. iii, febribus. Et forte ea ratione ab adverbis aut quo manum pro mane, deductum adjectivum manus, a , um, priore fae laba limga , id est bonus, a, um, quod matutinum tempus si auspicatius es faυor hibus, es haec conjectura no ra es, Celsus cap. s. lib. 3. apertis me explicat
hanc quaesionem de matutino tempore, aitque matutinum tempus. sua natura:
melius esse , sed morbi victio aliquando non es melius. Temus. in illo loco soco pede non transeundo.
8. . Unde in hydropicis , es in carachmis sanguis es saniosus , medius iu-
312쪽
ter sanguinem O pus verum.. Immo puris nomen halere pores, quum ex opinione Donati in Terent. pus dicatur omnis succus es humor corpori onerosus. Et sorte illud est Hippocratis quod in corpore aegro capacitates corporis sunt plenae ichoris: iste ichor es tirorum U (h . Onae paullo ante diximus in tussi materiam tandem pituitosam albam crassamque reddi, O dum coquitur , sinox lagis' olao, εφι Tosi vo sin (i . Hippocrates T. Epid. de Cha
s. Pus aliquando generaliter sumitur pro humore albicante , ut quum Hippocrates libro de aliment. ait venam a pure nutriri: aliquando pro corrupto humore a sanguine erat, H reaAdc frius M h), ut quum Hippocrates s. de morbis Termes in 'rieris contentos in utero gigni ait, quum ex fanguineo lacte putreme, quod dulce es, pus sit serυidum animalis materia. Sed puris nomen, ut hic generaliter usurpetur patet ex Hippocrate. Et Donatus in Ter. pus omnis humor dicitur corpori onerosus, unde expuere omnem moblesiam.
De sanguinis missione in melancholicis; di dat, occasione explicatur illud Hippocratis , cur sanguis faciat ad sapientiam.
Ex Galeni ta omnium Medicorum sententia, melancholici, alii sunt a Melane oliet faece ta limo: sanguinis , ta maxima eorum pars lienosa est : hos ju- alii , vat etiam febris, ut quae coquat digeratque eum succum frigidiusculum qui est limus , superfluitas sanguinis: Et quartanae febris tuta esse dici- tur, & a magno morbo , id. est , a comitiali, vindicare , quod successu 'temporis, humor crudus mitificetur ut mirum non sit, si quartana, a tali nata humore saeculento , e genere morborum chronicorum censeatur Ideoque Macrobius conferens jecur cum splene-, ait illud caloris, hunc frigoris sedem esse & domicilium re ideo sinistras partes debiliores de tris , quod dextras calor suus regat id est, ab jecore calido manans ( de quo dubitari potest quum cor fons caloris vocetur i, at sinistrae contagione frigoris eas obtinentis hebetes redduntur : de quo abunde diximus in eo opusculo quod de causis convulsionis conscriptum est. Alii sunt melam cholici per assationem humoris biliosi , aut sanguinis, ipsius : unde corpora hiliosa quae carent perspiratui fiunt melancholica: in his assatio, suppresssioque spectatur. Galenus utrumque breviter est complexus nam & Cap. r. Eiuge quaestionem tractavit de mittendo sanguine ipsis melancholicis , explica- de assere Io .vit quinam sint melancholici , sive natura , sive vitae instituto, sive ex eventu , ut suppressionis ratione , sive propaer cibos potusque ist contin,
th Quidpiam purulentum ch Et ex alia humiditate.
Excretio similis est suppuratiis.
313쪽
gat. Hippocrates ab effectis melancholicos collegit in Epidemiis. Ac phi
a. Epid. mum videamus quinam ex Galeno melancholici dicantur. Ex corporis
habitu aestimandi sunt melancholici: molles , candidi es obest nequaquam sunt melancholici; macri , nigri, hirsuti, O quibui latae venae , aptissimi sunt titiis humor melancholicus cumuletur. Et sit nonnumquam ut homines praeru-hro colore (s,b puc Graeci vocant ) affatim in melancholicam temperiem decidant: secundo loco flavi, idque maxime, si vigiliis , laboribus, de tenui victu usi fuerint: Item Celsus; Tenuioribus plus sanguinis, plenioribus magis caro abundat. Melancholici saepe sunt macri Ac tamen amplas & plenas habent venas. Deinde exponit Galenus qui cibi humoritali generando sint idonei: quo loco Vere exponit quinam sint ii in quibus humor melancholicus facile generetur & cumuletur : paullo post ex sententia Dioclis docet sanguinem crassiorem generari in melancholicis hypochondriacis , in iis praesertim venis quae alimentum a Ventriculo exci-Sin s. lib. i. piunt et id autem evenit ratione caloris exsuperantis. Hippocrates aliter
id. ( ut ante dictum est ) melancholicos observavit. Morbos sortiter atrabiti-rios hahent hassus , calam, aut gracili voce praeditus , aut hissutus. Et paullo post, Balbi, celere lingua praediti, atra bilis humori obnoxii sunt ( Graeco Eλαψαικο. Mai (I . Et ante, vocis gracilitatem varix sokit. Ac locus iste Hippocratis de balbis, de calvis, quod sint melancholici admodum obseurus est : nec enim rationem reddit Hippocrates suo impeditus laco nisimo. Aliqui enim interpretari possint & balbos, ta gracili voce praeditos melancholicos esse, quoniam frigidiore sunt itemperamento, ideoque pituita multa crassa frigidaque abundant. At pituita consistentiae ratione humori melancholico , qui sanguinis limus,est, assimilis esse solet. Quomodo Galenus interpretatur et melancholims humor quartavi circuitus ea aes, O incontinentia linguae o Aporis partium , quia ob humoris crassitudi nem tales affectiones consequuntur, quales ex crassa es lenta pituita eυeniunt. Comm. ad Sie incontinentia linguae O supor aliquid non est absolute melancholicum, aph. o. lib. . nec absolute pituitosum, sed mixtum aliquid. Nam timor, tristitiaque absque causa manifesta, elephas, cancer, scabies, lepra, & vitiligo nigra mellancholici sunt affectus absolute. Sic aliud est dicere balbos, lingu que haesitantes , i ' dis: (m , melancholicos, aliud nigros & hirsutos. Nam priores melancholici dicuntur sumta improprie pituita pro humore melancholico : nigri & hirsuti proprie melancholici dicuntur , sumtoque in propria significatione melancholici nomine. Sic conciliandi loci videntur. Dum hic finem impono occurrit alius Galeni loeus vere confirmans lapius5. I. g. ea quae ante diXimus. Itaque enim Hippocrates: in morbis melaneholicis ad hare id est ad ver & autumnum ) periculosi decubitus svorem corporis , CH eonvusFonem , vel furorem , vel caecitatem Fignificat. Apoploxiae, eonsul oves es caecitates ( ait Galenus ob humorem pituitosum sunt; fiuntes ob melancholicum, quoniam utrisque es cra o. Sic hoc loco stupor corporis aut partis melancholici humoris soboles videtur , quod tamen
s I) Melancholici existunt. - Gracili voce existentes.
314쪽
alio loco negat Galenus. At his omissis quae subtiliter comminiscitur Ga- Ad Aph. o. lenus , multo subtilius Arculanus explicat qua ratione bl si , balbique I
melancholici dicantur: haec ejus verba sunt, minus elegantia quidem , sed rem vere exprimentia: Corpora habentia cor calidum , cerebrum autem I. humidum, sunt dispostioni melancholicae opportuna , nam caliditas cordis es sivibus cere- cholerae nigrae in corde generatris, cerebri autem humiditas causa es cur sa- brum humicile impressio ejus suscipiatur quod in corde gignitur : ideo balbi es livssa Usset seis..tatu,
eugantes ad melancholiam parati sunt, maxime si linguas lenes habuerissi, O ii ishiah ho oculos mobiles , O cetera : sic pilositas , rubor faciei calorem cordis signi- hae sunt ossicant, blaesitas , mollitiesque linguae cerebri humiditatem. Arculanus au- portuni.tem solutionem quaestionis de melancholicis & balbis eruisse videtur ex Arculanus
Hippocrate : Nam ille a. Epid. sub finem : suorum pectora bilem generant di m balbi, furios se calai sunt et in quo explicatur ista cordis intemperies caluda , auctor inconditorum animi motuum: nomine autem pectoris cor ipsum per synecdochen audiendum est. An vero rationes Arculani ipta per se nitantur , an facile evertantur, ipse videris. Nam Hippocrates absolvite blados , , gracili voce praeditos melancholicos assecius pati docet , Arcularius non absolute blaesos, sed quorum cor est praecalidum Sc fuligi nosi excrementi parens , cerebro ipso humidiore exsistente, ut ex balbutielinguaeque haesitantia apparet. Nisii forte conjungamus hos duos, blaesos A ta de eo
hirsutos, quos disjunxit Hippocrates, conjungit Vero Arculanus. et
Nisi dicamus non vere balbos esse melancholicos , ut quibus humidius frigidiusque cerebrum exsistat, sed improprie balbos, Ut quibus praecam mi ita Allialore partim adventitio, partim cerebro innato , multae pituitae sit, humi a calom n , fusio colliquatioque , unde ptyalismus & oris totius perpetuus re botbmira mador, hinc balbuties mollitiesque ipsius linguae. Haec nostra est conje
etura : quae licet dignitate & veritate cum prioribus non contendat, ha- bet tamen suum quoddam patrocinium quo aliquatenus tuta esse posset.
Paullo longius digressi sumus quam opinati fuerimus : sed ea digressio est ad id quod instituimus valde opportuna et sciendum enim fuit quinam
sint vere melancholici , ut de sanguine mittendo in melancholicis plenius constet. Nunc itaque ad rem institutam redeamus. Primum vero audiemeus est Galenus qui de instituto hanc de phlebotomia quaestionem ex hypothesii examinat Audito enim Galeno, ejusque rationibus ad trutinam Cap. p. lib. reductis, veritas facilius innotescet : Ita Galenus: Ubi uniuersum corpus tela C. sanguinem melancholicum eontinet, curatio a pilebotomia incipiet: ubi solum cerebrum infirmius f quod ad dispositionem attineti sanguinis detractione nou eget, licet alia de causa Anguis mitti possit. An vero cerebrum solum , an totum corpus savuine melancholico abundet , discernendum. Corporia enim h litus est considerandus. De hoc paullo ante dictum. Itaque ubi cerstrum
aut intemperatum est , aut sanguine melancholico plenUm, non necessario ceterum corpus ita affectum est: at contra, Si totum corpus ita affectum est , vix immune est ab ea affectione cerebrum, Ita enim Galenus et Gu- Ad pari. g . sat autem ad reuius corporis intemperat urat mentia lasonem consequi, assecto sem lib. G. vitarum Pistri: EA
315쪽
nimirum cerebro, non secus ac totum corpus assectum est. Quaestio tamen esse possit , an si solum cerebrum sanguinem multum melancholicum contianeat , a sanguinis detractione sit abstinendum. Hanc eamdem distinctio chis 'tu . nem docte obserVat Galenus de malo cerebri topico , deque malo per conu.- sensum nato, quum agitur de vertigine: Capitis solius caliditatem, quotiae alio modo habentis , balneum juvat: sivum vero fiatulentus spiritus ob humo rum proitatem ad caput fertur , hos Imare non convenit. Qui locus diligenter advertendus est, quoniam gravis in eo lapsus esse solet. Nunc ad sanguinis detractionem in melancholicis redeamus: vena media secanda est:& si melancholicus sanguis non videatur , supprimendus est : sin talis appareat , vacuandus pro virium modulo. Ut autem finem commentandi saciam , quoniam nos hic prolixos esse non oportet, concludemus totam hanc commentationem. Conclusio autem fiet in praeclara Hippocratis sententia, haec autem est ejusmodi : Credo inter ea quae sunt in corpore, nilm isti alio magii prudentiam conferre qugm sanguinem. Hic enim quum in constana sisnguini, o S ti habitu consistit, consistit & prudentia: sanguine vero permutato, com i ui concis cidit & prudentia. Graeca littera est tripαυτικωτva o ), ei mu vo retiaee is eteo dat pruden--μέ 3 μιγξι ὰ, n optamc , de .gora Tec Tu civaexoc idem, tuin mahua v Tu Tq. Hoc autem Hippocrates familiari & apud nos natoris, oti eXemplo docet: Quum corpus invaserit somnus; sanguis frigefit: id dum iis residet , fit, languidiores fiunt corporis meatus , Graece (p . Id patet , ait Pura. nam aggravata corpora reclinantur et & oculi ardent & prudentia permutatur, Graece αμεικται , opinionesque peregrinae mentem exercent, quae insomnia vocantur. Ad hanc tandem sententiam pertinet quoque locus Hippocratis lib. s. de diaeta , quum loquitur de immodica repletione quam somni turbulenti sequuntur , qualia patitur corpus, talia videt anima visu si Vmmre jam eoncluso. Et in temulentis aucto repente sanguine , laurctum Em rei lin
Hie locus est valde obscurus, ta vix intelligibilis: Ita interpres, affectusta cognitiones consuetudines quaedam sunt, id est , a consuetudine pro ciscuntur et quum autem a consuetudine recesserimus, tollitur nobis prindentia, id est, habitus ratione comparatus ad administrandas vel res pri- Publius h. vatas , vel publicas. Porro ut dicebat Poeta gravisse um os imperiure mi. consuetudinis: per eam enim , animi morbi & artes comparantur : nec non per eamdem conser antur. De artibus id constat facile : Animi vero pathemata nonnisi consuetudine in bonum malumve habitum transeunt. Nam
si ) Prudentia permutatur. . (i) Affectus Ac cognitiones consuetuis dines quaedam sunt , cum autem a Consuetudine recedimus, tollitur & prudent
prudentia.(r Permutatio prudentiam permutat.
316쪽
Nam quae boni malive specie objiciuntur , si aut ratione persequimur, aut
vitamus, in eo appetitio cernitur , eaque cum ratione conjuncta. Quum reluctamur rationi, plusque potest delectatio quam ratio , tum contra meritis praescriptionem allicitur appetitio eaque ratione vacat. Si tranquilla ratio motu turbido cietur , perturbationes fiunt, quae quum inveteraVerint , morbi exsistunt. Si contra rationi obediunt auscultantque , virtutes morales inde exsurgunt & expullulant. Hic artes, virtutes vitiaque a consuetudine ducuntur , a qua quum receditur perit prudentia, quae Virtutibus morum perpetuo cohaeret opinione Aristotelis. Hanc sententiam
quorumdam auspicatu Sc ingenio sic sumus interpretati; pleraque in eam rem statui scribique possent, nisis vereremur ne instituta haec brevis explicatio mentis Hippocraticae in commentarium redundaret. Nunc alios quosdam locos lustremus in quibus Hippocrates eamdem paene celebrat sententiam , quod sanguis maxime ad prudentiam faciat. De animae sapientia in- Hippoes. resipientiaque sic satuendum : quod humi dissimum es in igno es blaeissimum in di tri
qua si in corpore temperamentum acceperit, homines fiunt sapientissimi, quia ignis habet humiditatem ab aqua , aqua autem siccitatem ab igne, uterque autem sufficit. Et convenienter iis quae dicta sunt, Hippocrates de phre- 'em M. nitide loquens ita scripsit: Sanguis qui es in homine maximam partem ad 'mo b
prudentiam confert: quidam dicunt totum. suum vero bilis commota ad Oe- T'
nas es ad sanguinem ingressa suerit, sanguinem ex consueta compage ac mo- Ingre Hiione dimovet es serosum facit, homo debit O non si consat ( quia cales , sanguiEetus sanguis totum corpus calefacit prae febris copia , O sanguinis ad se- ' m,
rostatem transmutatione, es motione non solita contingente. Graeca verba ut apposite dicta inculcanda sunt: bilis Commota aemiapta H ε ο EC To cit iacet Ela I. φάσω: istadi H κ σεω ,-διαθε vini. Homo vero non sibi constat uJud sangui prae copia febris calefacto toto corpore , se Oreo et ὰh--κ -- nii Titium mirusres: is vllic siti, dii se (u . Et postea de melancholicis loquens , nam '' in ab atra bile delirant homines, oret' 'Io n vo αιμα υmeo vi piari m
alii vero lasti metrei (a . Sic ingressius bilis aut pituitae in sanguinem mo- Hic locus essium naturalem impediens ta sanguinem serosum, proinde morbosium red- ob rara i , sed dens , prudentiam adimit, & delirandi porrigit occasionem. Idem facit B ' aer opinione Hippocratis: sui aer ad Tenas per enit, confert ad Temr, 'lud huieulorum ingressum es ad cerebrum , sic enim sapientiam se motum mem com. adparti tris exhilet. Id dum non sit , sed pituita in aquae ductus irrumpit , tum 13. I. prorrh. convellendi occasio est, ut paullo ante demonstraVerat. Ut omnia ad ἀμὰχ taxataoir b) reducantur , vis est in verbis Hippocratis ponenda. Primum hoc statuit Hippocrates et sanguinem ad spientiam facere , qua diu bili, nam qualis funguis , talis spiritus , qualis spiritus , talis animuit Hic autem cum s anguine medicemnos Iocutos intelligas. Sanguinem autem bene temperatum esse Drsum ser- Ballonii Oper. Tom. III. Rr Oportet, A. (u Et ex transmutatione languinis & sdi Habentes habitum melancholicum. 'm' a
consuetae Compagis. set Dementiam.
Arum o Corrumpitur suguis ex hile & piri sa) Furore laborant. inita. sb Recapitulationem.
317쪽
In lib.de lociso aeribuS. Sanguis in
tu O cons- flentia lauda bilis , adprM-demiam Dest. Ante ex Hipp. iocum addu-
oportet, Se suam consistentiam & motum naturalem habere. Propterea Asiaticos ceteris prudentiores Hippocrates dicebat ob cassi clementiam rehonitatem temperamenti. Quibus ergo sanguis est optime temperatus , blando, benigno , & halituoso spiritu perfusus , non alteratUs , Non mi tione alius humoris alienatus suique dissimilis, denique in qualitate, qua titate, motu , consistentia laudabilis , ii prudentia & benignitate morum sunt commendabiles. Quorum sanguis aliter habet, eorum mens facile v cillat & aegrotat. Sensus denique bonitas temperamenti persectione de spirituum puritate censetur. Expendamus verba Hippocratis quum morbum aegrotationemque & defectionem sanguinis depingit, quae causa est cur homo imprudens insipiensque reddatur. Primum considerat iobeaenis et vertunt , consantem habitum et hic ubi persistit, prudentia in homine relucet. Opponit et H, His se motu : id est digres, sum defectionemque eκ isto habitu. Et tunc Irudentiae sit jactura. Istam autem l(c considerat in qualitate, & in quantitate sanguinis. In qualitate , uti quum refrigescit sanguis, id quod in somno sit, unde insomnia & peregrinae opiniones; aut quum incalescit, ut dum bilis sanguinem subit, quod contingit in phrenitide, ut postea aperiemus. In quan titate , ut in ebrietate , aucto enim sanguine n haram ii obracic d Vim patitur alteratur. Deinde addit , si conturbatus omnino fuerit sanguis, sequitur et is o opse (e -λmc casus, ruina, deperditio. Aliud enim est simplex de inmisi (f) , aliud omnimoda aestha g . Haec sunt quae libro de Fatibi s. Libro vero de morbis aliis vocibus est usus. Nam in sanguine naturaliter constituto considerat ictas cu*-ν h quam Arictoteles W γ (i)
in sanguinem bilis subit, & fiunt m ) , ut libo de acutis loquitur
Hippocrates. Itaque sit vesanguis Hbopia( n ( id quod Arissoteles vocat: vo et ex oece ipso u (α)., id est serosum humidioremque fieri , propterea, que morbosi sanguinis rationem; subit sive dimovetur ex proprio & na,
turali motu & cursu , tunc mens aberrat, magnarUmque in corpore mum
lationum nascitur occasio et forte est istud quod inc libro de flatibus dixit , sanguinem habere suum (p . Ceterum duo sunt notanda , prius , quod bilis sanguinem subiens , serosumqUe reddens , aut emo-vens, sanguinem calefacit, calefactus ceterum corpus recalefacit, hinc erroris mentia occasio itaque semper hic consideratur intemperies pertUr bationis mentis causa: alterum , dum Ioquitur de atra bile sanguinem et subeunte
318쪽
fuit Hippocrates inpac eth, μανίαν (t verbis e rex mιν Rιυ ειν (u ut an- Inauris ste. Ceterum unum addam animi gratia, quod forte delicatius exquisi- φ ' (tiusque a me dictum putavelit aliquis et nempe nomen di Maeta (x non tam consuetudines illas significare quae ad virtutes morales comparandum valent, quam consuetam illam constitutionem , motionemque eia statum sanguinis , quae constitutio nativaque motio bonarum & quietarum animi functionum causa exsistit. Quid enim illud est quod scripsit Hippocrates, ma Objerecti e repetoeriae se iactτα- φ, affectus & cognitiones consuetudines quaedam sunt: melius referemuS Ta SD Tet ad etkυ συσὰσιν inop cIωθί - (T) de qua ante diximUs, quam sυφασιν ψ κίνησιν ἀαθυrepubi sanguis deseruit, ab eaque est depulsus ac dejectus, tunc mens labat aberratque. Si enim sanguinis quies , aut nativa quaedam suique generis motio Sc consistentia ad prudentiam facit , quae iis sunt contraria , memtem emovent & de rationis gradu dejiciunt. Sic ets dic ua (a , id est consueta sanguinis motio agitatioque naturalis , temperies consistentiata affectiones animi re cognitiones has illasve parit. Sed hoc longius quidem repetitum videtur , EX interioribus tamen Hippocratis arcanis : Item unus locus alterius est interpres ta enarrator. Sed suus cuique abundat sensius. De sanguine seroso eodemque morboso nil amplius dicam quum pIerisque in locis operum nostrorum abunde dixerimus, & alias, quum m jus quoddam suppeditabit otium , aliquando dicturi sumus. Duo brevi ter annotabo de sero de ichore : Unum est Hippocratis, Galeni alterum: ita Hippocrates: quaecumque carnem in orbem circumstam habent, ea om- Lib. de micet nia Centriculum habent. Omne enim inconcretum es quod non coaluit, 'epellicula , Me carne contegatur, cavum es. . Impletur autem tam agrum emi sanie , Graece tiavp , dum sanum est satu , Graece ruri rati , melius spi Aliud est ritum quam flatum Vertas Alter locus Galeni est quo apparet tantam rum D P esse vim immutationis ipsos sanguinis , sive per se , sive ob mixtionem rei alienae, ut inde movendae mentis nascatur occasio et Ita vero Galenus: Diu qui Crudo in morbo bona crisis fieri non potes: crudus autem est in quo bilis sta. vina cum sanguine sursum fertur , quocumque tempore id fiat: magiseque t S. D aliquid evenit, quum igneae caliditatis in cerebro collectae immoderatio sum M para. iiDrit: Graece se lautarum utiois dis sc) in capite dicit , ut focus in eaoito sq. bi,
( q) Delirium aut furor. r o Sanguinem corrumpi a bile & F-
3) Affectus Sc cognitiones consuetam dines quaedam sunt. et ) Syliasin & compagem conssietam,
319쪽
pores subire venas , sed per inanes
vias di fa- ita dum feruntur sursu pleni suo
st 6 CONSILIORUM MEDICINALIUM,
At vero haec propositio, quod sanguis ad sapientiam vel plurimum', vel omnino faciat, non modo a nobis leniter tractata Sc degustata est summo labro , sed satis accurate e plicata est. Eo autem libentius eam explicandam suscepimus, quod saepius ab Hippocrate repetita est. Ubi enim generationem phrenitidis explicat, in qua delirii summa sunt omnia, ait id effici tum quia sanguis habeat motum quemdam non solitum , tum quod admistione bilis aut similis humoris . alieni, suam coc aemu ( d) amittat, & ut alio loco loquitur, vo ua ,s c , id est stabitum naturalem constantem , alio loco ad haec duo addit cyboparum, corruptionem. Sed ex bilis mixtione n σο α (e sequitur , cae ex motu solito commotio, & comsistentiae nativae permutatio. Et in Coacis Hippocrates loquens de decolo- ribus ait, in his esse etsi res restro: cp vap-s hinnu (F : nomine uno lκλυσεια sanguinis consistentiae dissolutionem significat. Denique fit reιματιζ
sequitur corporis ipsius Pire; con quaedam , ut loquitur Hippocrates : maxime autem de Epilepsia a flatu nata. Quod aut ein sanguinis mutatio sive in motu , sive in consistentia, seu in quanto, seu in quali, & facile fiat, de maximi sit momenti, ipse Hippocrates demonstrat, exemplo familiari & sub sensum plebejorum cadenti. Illud autem a somno ducitur. In hoc enim ob blandum Vaporem a cibo crudo recens ingesto & nondum modificato excitatum, sanguis aliquam tutum alteratus , & paullo tamdior redditus, hominem consopit, distalbuit & effeminax, ut semimortuus appareat. Idem in temulentis apparet , quum copia Vaporis eXtranei peregrinas opiniones affert, & corpus aut languidum, aut furibundum oc ferocienti bestiae assimile reddit. Si tantula haec commutatio in sanguine, & ejusdem simplex alteratio, tanti momenti est, istasque affert turbas, quid fiet, vel quum vitiosus ipse per se erit, vel ' admistione humoris alieni genitus est Abunde quidem ea de re dixeramus, tum in paginis praedictis initio humjus commentarii, tum in I. libro Consiliorum meorum explicans locum libri q. Acutorum, Ubi docet humorum ec vi poeta: O- h) unde sequuntur x πνευμα-- -- , c (I ). Tamen quoniam nuper legenti occurrit locus integer ex Platone a Galeno ad finem libri in alium locum transi tus, de qui miro quodammodo humorum vim explicat, eum pede sicco transeundum non putavi. QVae vero ratio eo me maxime adduxit, ea est, 'quod illo loci Plato videtur explicare Hippocratis sententiam de motu bilis in sanguinem, , sanguinis in serum mutatione, Unde petrturbam tiones mentis consequuntur. Et id quod nunc a nobis dicetur, erit inflar commentarii ad locum illum Platonis : explicabitque vicissim alium locum
320쪽
libri Acutorum, in quo auctor libri utitur vocibus non usitatis, Unde obscuritas gigni solet. Nunc autem audiamUS Platonem to entem, Ut teX- tum textui opponendo Veritas tandem eluceat atque appareat.
Ouum quatuor sint ex quibus corpus conset, ignis , aer, aqua es terra, horum excessus , defectus es propriae sedis mutatio ( Graece suarueresu: ), O shorum unumquodque non suscipiat id quod convenit, 'scuc tra ii, melius , id est perturbationes se morbos asserunt. Ouum enim a natura recedit O commutatur unumquodque (-dicitur ) , qua frigida erant calefiunt, quae gravia levia sunt , O multas mutationes (m saxa: (n suscipiunt. Hoc de elementis, nunc de humoribus: Pituita alba intus detenta nocet se molesta es ob spiritum bullarum, aeta et sm eo, sp πνρυμα : divero foras exspiret liis meia homicare: Dχων ) mitior quidem illa, sed tamen corpus variegat καταποιώ-ub unde leucas , alphos, O congeneres affectus parit. Sed vide qui noceat pituita , non nocet nis ta bullas vertatur, O G
lenus co m. ad aphor. 3 I. lib. T. ait pituitam per se non molesam esse nec ternutamentum provocare nis aut in satum vertat vir, aut acrimoniam actu, rat. Id quod ex Platone desumtum videtur
C O M M E N T A in I O S. : Antequam Ultra progrediamur , dicatur aliquid de pituita alba, dulci
eaque innocenti , quod dolores non pariat. Haec aut intus manet, aut foras exit. Intus nihil molestiarum infert, nisi dicatur id facere ob flatum bullarum : id quod obscurius dictum est et nisi forte quum refervet, aut pars ejus prae cruditate in flatum, aut agitatione in spumam quamdam vertatur, & tunc stoloris nonnihil afferat. Flatus enim levi de causa eκ- citatur, & cruciatum infert. Et dum natura eam coquit, EXcitare potest flatus & νομ M1ac (o ). Si. extrac movetur materia phlegmatica alba, , si habet . , aliis (p)s leucas ,i;& iaphos in cute parit. Notandum id re p. re, πνοκt hq , id si perspirat re exhalat ista materia, vitiligine alba cutim inficit. Habere vlaut crota foras humores dicuntur, quUm natura foras emittit. Plato iii ab Hippocrate mutuatus est. Nam ad mem q. de morbis, dum explicat cur pedes in hydrope tumeant aut non, ait alias aquam habere suani remeta , tactvrota, να-rcia (t , utitur enim his tribus, aut non habere: & prout id fit, aut tumet pars, aut detumet. Ad eamdem sententiam Aristoteles quaerit cur pueris ta mulieribus minus frequens sit vitiligo quam vitis, & mulieribus si accidat,
(i) Flatus. (i) Spirationem , peripirationem, det spirationem, Nomen ceterar (m a Platono usurpatum. Pitui in alba