Storia della badia di Monte-Cassino : divisa in libri nove, ed illustrata di note e documenti

221쪽

padro; li ovato da domonio o non da catlolico in o clascunt Della parto che gli ora spoliata avova messo uia vico rh : ilduca di Ν0mours per Francia, Coi salvo per Spagna. Si dolio principio alla posio vi rorognatu. Almono stasse Seguila paceda questa in onosta parti iono : loriab la guorra, ed ei a preVi- Sla. Luigi o Fordinando non p0levano duraria, erano polentienti ambi, grossa la proda, i uno agogno la parto deli' altro, ridarono dura quo, si ruppuro, o semposiarono di nuOVO Sullo infelici ferre Napolitano. Dapprima obbo in questa guerra lapeggio ii Consolvo, o a mal punio tro si in Bari olla siret od' assodio dati 'osto franeoso; ma sese ito da quot periculo pergrande vilioria riportata sit quella, Consalvo rilexi, te cosodi Spagna; o pureolondo i frandosi, at conquis to dol reamel ullo ventua, sin di Napoli in pndronissi: o rincaeciali Oxunquei si ancosi, ni Carigliano ridussorsi od in Capta ovo as poli, Vano qualelio Soeeorso di Francia. Venno in salti monsignordi I rem oglia o Francoseo marchom di Mantova con buon

d 'Alviano dolia casa Orsint con nisi a mano di armati, e si congiunso at ConSalvo, Cho stillosi in S. Germano, proparni a

222쪽

cul salicio, Serii esso eos fui, quoi frandusi avero brutfamen e contaminato quot Santuario a nab de' barbari con Ogni Sol ladi 80ZZura; certo cho mondo nol lolindro. Pol non aspellando

uia di pacifici recussi di pastillet uomini, insoguifi o colli dat la

223쪽

Campamento dei Francosi, menti u i res lati sult' ailro pontenVanZandosi, lo alii lavano. Poco A vollo a sposlaro quegi' instauchili. 4 ut involsa rannodati o in buona ordinanga pr0pulsando it nemico, irassero a Gaula, ovo l'ullime sporan o di Francia p0SaVano. Fra i rili a nil si ora Piotro Medici, ii qua' o su diuina barca ridotiosi, solo portava qualtro pugZi di cannoni, o Vogando assi os lavasi osciro ni mare, per asserrare ii porto dis aula. Ma o fosso it troppo pos , o fravolgi mento dei sumo, miseramento assondando con quanto recava, peri. It cadavero di tui sit pol i invenulo nolle areno dia sume, o portato almonis loro Cassinoso, s'obbo umilo sepol Mui malioni, qualeii condo deva it misero stato dolia Baddire sino a clio pol Cosimo Modici vonulo dii a di Firdimo, d pulsi ii Sangallo ad Segnare magnifico monum sento su lo ossa di si utro, si) cholutiora si ammira nulla Cassinoso Basilica. Talo su la sino dol' leui h Modici: Mediamo ora o mo i Cassinosi surono liberi dat

commendatario, Songa cho quosli si morisse, o Como te cose

tornat Ono a roggorsi por Cassinosi abali. i503)Nol comineiar dolio ros luro si a b ordinando e Luigi perta provincia di Capilanata, ii Cassi gliano condolii oro versava nulla ro ea di Bariotta, ovo ristando dat salsi darini, si lenovain sul dissendorsi, aspellando soccorsi di Spagna. Ma questi

indugiando, dis otiando ora mai di villiinglio, disci salo it presidio per peste, o dispurando di pili diuturna dis osa, avulsossi

224쪽

capi sed ni soldali sua mensu, fullo era parato pol di ve non ea disperato constitio. Era notio, o travnglialo it post , di molle Cure, Conturbata la mente di uit' incerto avvonir , ii Consalvo compose ni solano lo insi alito membra, facundo uti caldorace amandat si a S. Bonodotio, clio ii sorroggesse in que mal punio. Ed oceo cho nol profundo det sonito at dormente

cholasso li turbati spiriti; sicuro alta hal faglia an dasse; Securaxit toria promus orgii: trion salo doli'osio, conquis talo it reanae, ricordassust, i suoi monaci at liboro posso dimento dolia Badiai ad durru. Pugiat, ii Cassi gliano, o vinso. Voro o salso che SinqueI nos turno appari ro o partaro dot Santo, satio su che ilconSalvo Si porto in euor suo sorto dosiderio di tornare ilmonis toro Cassinose n florido ga di sint , o torto da quellanto avultimonio. Caeciali i Francosi di rogito, o trions inteonirato in Napoli , quanti orano abali Benedothini secusivenire innanZi, Olivolani, Colostini o Virginiani, od altri diquat unque congregarione. I ra questi su l 'abato dot monis toro

diseOrso con colui, Sol post, ii monis toro di S. Sovorino ossore Ongiunto in salta evolo sed oragiono con altri molli, o quolla

225쪽

monistero Cassin e ulla congregatione di S. Giuslino di Padova, abali Cassinosi dei sederatu reggimunt O godesse, at cardinato Medi ei non portasse pili soggegione di Sorto. A questo perd la congregagione desse ira claScun anno qualii O mila seudi d' oro, cinquoeen o libbre di cera nol didol Natalo, sed alti et tanto nolle nataligio di S. Gi0vanni Bat-lista, e quaranta m0ggia di si umonio. Ultro a quoslo, inhalia dei commendatario rimanosse ii consurire i bonosigi vacanti in lussa in signoria Cassinoso : o sinat merito a lati palli

non pili obbligarsi i monasti, ovo it Modici papa divoniss0. Medici sti papa, i palli sintrono. Ora velago ni fortuna issimo congiungimento dolia Badia di Monte-Cassino alia nascentu congregagione det a di S. Giustina.

227쪽

Johanna Dei gratia regina Jerusale in , et Siciliae .... Johanni de Caramanica militi logum doctori Magnae nostrae Curiae magistro Rationali, curiae Vicariae regiae judici, consiliari, et fideli nostro dilecto gratiam, et bonam voluntatem. Molesta sunt nobiS quaecumque gravamina nostris irrogata fidelibus, sed quae inseruntur eccleSiis, ecclesiasticisve personis, eo molestius, graviusque perserimus, quo Specialiter eos assectu benigno prosequimur, et eorum lavores, et Commoda qua uinin pOSSumus honeste perscrutamur. Sane pro parte venerabilis patris, et religiosorum virorum abbatis, et convenius monasterii CasSi uenSiS devotorum Oratorum nostro. rum , quaedam nuper expositio murmurans extitit in auditorio nostro lecta do nonnullis excessibus, injurii S, criminibus, et Ossensis, aeviolentiis, spoliationibus, et desii tutionibus juri uin, et jurisdictionis dieii monasterii per universi talem, et certas SpecialeS perSonas terrae S. Germani, ut ponitur, perpetratiS, teΠ0riS, et continentiae subsequentis :Sacre reginali majestati reverenter eXP0Πilur pro parte abbatis, et conventus monasterii Cassinensis de Votorum oratorum Vestrorum dicentium,

228쪽

sritonum venturae vorsus partes Ana guto , ol osset prope terras abbatim Cassiliensis, misit venerabilem virum I liomam de Portionibus vicarium Cassinensem ad praesentiam majestatis vestrae, ut dicta majestas, et ejus consilium advis arent, quid faciendum esset Super praedictis, et responsum fuit praedicto vicario ox parto majus talis ojusdem, et etiam Scriptum, iii abbas idem sacer et bene custodire terras, et reparare Oa, 'IUM SUnt reparanda, nct aliquod damnum recipere posse l. Et demum cum die lusubbas Cassinensis, habita responsione praedicta, ordinavit in civitate S. Germani pro conservatione, et reparatione terrae, de communi consensu universi latis pro dictae, decem homines de melioribus, et prudentioribus totius civitalis, per quos verisimiliter praesumebat ne quod dicta civitas Cu Sio diro lur, et repararetur. Demum cum isti decem homines vacarent reparationi terrae, praedicii cives S. Gormani, spiritu diabolico ducti, quod jam, ut per experientiam apparuit, ceperunt, studiose nolebant obedire cis. Qui Commissarii videntes inobedientiam istorum civium, iverunt ad pro dictum abbatem, et dixerunt illi, quod p0neret unum suum locum tenentem, qui cos animaret ad proodictam reparationem terrae. I uneque die lus abbas annuens dictis, et precibus eorum, ordinavit Suum vicarium ad supradiclam reparationum : et quia supra dictus vicariu Saliis Oecurrentibus occupatus fuerat , quadam die praesentiam ipsius Commode non valentes habere, inito consilio lotius universitatis, ordinaverunt , et instituerunt duos nuncios speciales ad dictum abbalem, quibus fuerat commissum, quod dictus abbas aut permitteret supradictum Stium vicarium continue residere in civitato S. Germani ad supra die lamr parationem , aut committeret alicui loco sui. Quibus ordinalis per

totam pira dictam universitatem, surrexit quidam miles homo mali capitis, et partialis et odiosus illorum, qui ibant ad dictum abbalem, propria aut horitato prohibuit, ut non irent; et tunc alii complices, et partiales Sequendo eum, suit comm0lus populus contradicendo, ut non irent, et ob istum tumultum factum ipsi non iverunt : sed hoc relato dicto abbati, mandavit vicario, quod ubi supra die lus miles culpabilis reperiretur, relineretur; qui dictus vicarius habita informatione super his, inveniens ipsum sore culpabilem in praemissis , relinuit eum in curia honeste, Demum alii complices, et partiales Sui ista non serentes, i verunt ad vicarium, ut liberaret cuin cum verbis injuriosis, et minis dicendo, quod si istum non dimiseris, talia faciemus, quod nunquam acta suerant in S. Germano. Et his verbis, et minis motus vicarius, mandavit eidem sub dicta pa na, qu0d non recederet de curia, ad se andala evitanda, quae de facili potuissent oriri. Item supradictis relentis honestu in curia, dicti complices, et partiales eorum, miserunt per villas dictae civitatis propria

229쪽

nullioritate, Sul, poena ignis, qualentis visis mandatis eorum, venirent ad S. Germanum manu armata ; qui rustici venerunt de eorum mandalo. Mane autem facto, inito eorum pravo consilio spiritu diabolico inflammati , venerunt ad januas curiae Cassinensis, ubi erat praesentia vicarii monasterii, et aliorum Osficialium, cum securibus, et aliis armis dando per vicos supra januas dictae curiae dicendo : no a mora si traιturi, et apertis januis, vi0lenter eorum insulta, pelierunt detentos; qui vicarius respondit cisdem, ut darent si dejussores de stando jurori et illo rubellico animo respondentes dixerunt: Nolumus dare sit ussores, sed volumus istos detentos. Sic sine licentia, et voluntate dicti vicarii receperunt ipsos dolonios. Item his perpetratis non contenti, priora prioribus cumulando, pelierunt claves terrae a Vicario Supradicto , quae claveS semper per Dominum , et rius ossiciales teneri consueverunt : qui vicarius timore mortis perterritu S, recepit cla VPS, et projecit in terram, ut dixit: Non dabo vobis clavos, sed qui audax OSt contra sidelitatem venire, recipial. Et tune quamplureS p0Suerunt mala uS in claves, et receperunt in despectum dominorum Cassinensium ; ad modum rebellium, et proditorum receperunt regere terram, di Stribuendo claveS quibusdam eorum complicibus, Spoliando, et privando monasterium dominio suo. Item supradicti iis non contenti, iverunt ad domum Rectoris terrar civitalis sancti Germani, qui gerit vico in dicti abbatis, vociferando: Moriatur moriatur lo ira tore, et ipso non invento, intraverunt ad domum Silam, et receperunt acla curim Ructoris, et laceraverunt, et dejecerunt in viam publicam in vilipendium monasterii Cassinensis, et omnia pignora, quae habebat dictus nec lor in domo, receperunt, et Singulis condemnalis restituerunt,ol apothecam suam diruerunt, et de bonis propriis aliqua abstulerunt. Item adhuc priora poloribus cumulando, currendo terram, iverunt ad domum cujusdam boni civis, qui malesactis eorum non applaudebat dicendo: Mora L Daitore, et ipso non invento, volebant dis robare domum Suam, et inceperunt frangero Ostia domus, sed non proe valuerunt, Deo auxiliante, et quibusdam suis consanguiniis, ut amicis defendentibus. Item adhue diabolico spiritu instigali, iverunt ad S. Franciseum manu arma id, et pulsaverunt campalvam ad arma, ut receperunt inde quoddam vexillum, ad patiandum malefacta eorum; et i lorum circ uertini terram dicendo: Visa Madamma, e ruorano si traiiuri, et Sic apud se receperunt dominium civitatis, in damnum, et praejudicium, monasterii Cassinensis. Item

quod pi dicti proditores, et rebelles sancti Germani constituerunt duos Sindicos absentes , qui, vi Sa eoruin rebellione, Sicut fideles , n iluerunt acceptare, et illi Sindici, qui venerunt ad praesentiam vestram sunt inhabiles, pro eo quod unuS ipsorum est publicus usurarius xidelicet

230쪽

sinionius Coccius , ut plenius palet per processum habiliam in curia vicarii, et continuus litigiosus, ol partialis. Alter autem OSt homo ma-Iae famae , et vitae, publicus Lusor laxillorum, et blassemator Dei, et Sanctorum , et partialis , Odiosus monasterii Casinensis propter Suam malitiam: alii vero rustici sunt, oi ducti dolo istorum ignorant quid faciant, ut per experientiam poteritis inserinari. Item quia sindici eorum

ircumvenerunt notarium cancellarium, et receperunt literas Majestatis vestrae quibuS cavebatur, quod restituertar monasterium ante Omnia , et hoc fecerunt sine conscientia monachorum Cassinensium , qui procuraverunt praedictas literas, ct cum predicti sin dici transmisissent literas universitati, ipsi sicut infideles vestri, et beati Benedicti, noluerunt Obedire dictis litoris. Item, postquam I Osredus miles pro dicto monaSterio Cassinensi, qui dicit se Dominum pro populo, noluit Obedire praedictis literis majestalis vestrae, socii banna per xillas mandans ex parte populi,

quod omnes reciperent arma ; et congregaverunt Se in simul, et postquam suerunt congregati, ordinaverunt quod multi ex eis venirent Ne polim contra proosalum abbatem, et convenium. Item, quia unus bonuSEivis videns lania mala, compunctus, dixit: Amore Dei non laciamus lania mala ; restituamus claves monaSterio Cassinensi secundum quod Domina mandat et tunc praedictus miles Lolaedus proditor simul cum Suis complicibus capilano iis populi Sancti Germani insiluit super eum, volendo ipsum interscere. Item, bene decem viri de sancto Genmano postquam viderunt literaS majestati S vestrae, dixerunt: Male facimus non obedire litoris Dominae nostrae Reginae. Τunc surrexit praedictus miles Losrodus proditor simul cum suis complicibus, et voluit ipsos intersicero, nisi quia seculi sunt voluntatem ejus. Ite in cum praedicti boni viri dice. rent, et consulerent, quod non portarent arma sine licentia majestatis vestrae, ipse si cui capitaneus resp0ndit: Ego mando, quod portent arma et tunc omnes P ceperunt arma. Item supradictus miles LOsredus proditor Simul eum suis complicibus posuit collectas in terra sancti Germani ; et paenas exegit ni, eis pro parte sua, et populi, contra fidelitatem majestalis veStrae, et monasterii Casinensis. Item quando supra dictus Lolaedus miles simul cum complicibus suis imporibus retroactis copii civitatem S. Germani et S. Eliae, et quatuor castra, quae Sunt in m0ntibus, Spectantia ad dominium monasterii Cassinensis, relinens Supradicla caSira, ii rapnico dis robando ipsa castra, et partiales earcerando, homines diciorum castrorum, ut pecuniis eorum redimerentur, extrahendo denteS,

ut majorem pecuniam habere p0ssot, aliquos intersciendo, adulteria Commictendo, virgines stuprando, ei des lorando, cl pejora prioribus Eumulando, accessit ad m0nasterium CasSinense simul cum complicibus