장음표시 사용
11쪽
Eodem quoque s 'Ostiones 'fruire ad aptitudinem opera iovum intellectus in homine Cay. f. 3 q
De dis sitionabus aliarum partium animalis, Da cum celebari dispositioimbus concureunt, D dispositionibM capitis uniuers, ae fertim paratu aquaesunt circa cerebrum Cap. I. SI De cordis dispostione, in quantum consensum habe cum cerebro Cap. M . De dispo One Deoris ac sanguinis. Cap. 3. PSI e qui Dadispositisne ventriculi alia me partium cerebro pondentium. Cap. q. 37
De causis extrinsece alterantibus, ac modificaritibus dispositiones cerebri. DF ere, terra I iu, O sectu lacorum. Cap. I. 38o
De influxu aurorum a que MDrum . cap. 2, 3 87 De alimento, ac nutrisione cap. 3. 389 De medicamentis, alijsq. contingentibus, qua eretri di postionem immutant cap. q. 393
12쪽
De Passiionibus , sabilibus naturalibus sensus interioris D Ar in interiori sensu Passione quasdam , hastius mditos a natura, cap. 1. 399 De naturali sagacitate, seu perspicacitate nos interioris . CV. a. o7 De harurali prudentia solertia, O callidi ate cap. 3. 4 is De hebetudine, ac ruditare . cap. q. I De Diuitate, stultitia, in ania, atque delirio . Cap. S. - I9
De habitibus acquisitis sensus interioris corum I. causis proximis , ac remotis Pilater babitus naturales, dari etiam tu interiori sensu plures
habitus ac issios . Cap. I. 3T D. pacto experientia, ct exercitatione in interiori sensu babitusgeuerentur siue ab animesibus acquirantur cap. a. iuuo rem pacto nudium doctrina, O magis Iridicantur concurrere adproriectionem habitus cap. 3. ψ ψGua ratione in interiori, fu,per passiones appetitiuae partis post ut habitus generari. v. q. 7 De necessitudine ac familiaritate, qua diuersi habitus aequiruntur. cap. S. soL c tu, professime obieriam de legibus,ct fortuna. cap.6.
13쪽
De effectibus habitus, de operationes sensus interioris conlequentibus D E morione appetitus sensi tui. v r.
directione potentiae moliuae . cap. 2. 6 3IDe variatione fetus. v. 3. 67 Deproductisne specierum intelligibilium in homine . cap. q. 7 3
Vasi 1. uomodo ingeni, si viris,iccida aliquando, ut quod discutiendum acceperius , post quietem , et aliquam temporis moram a que praenia in Aria jacilius consequantur. 8s uasti et Cir ingeniissimvlla quo do G in omnis excogitata in uemant, quae vigi Ludo diuiti uam Uitationem attingere potuissent. 37 auas ibo. Cur interrogatm quis e re lilii quam nunquam a huc ea cogitaui se tamen ii eis e posm tim illa promittat. 89 auaui ursaepius ineptiis insipientes,integris obus ben .
applieaetis, multa amen non re u sce aut exterius. 9I-βuaenis . Cur exercitati, facilius me noriae mandareictreii re . valeant, quam qui memoriam non defatigarunt. 49 uasi 5. cur apud personas, quas magm acimus, quo Melius ver ba facere coxamar, e deterius quimur. 9 3
14쪽
Haesio 8. Ah, pacto pleraque memoriter recisantes, sicutis di-bus pulsantes O canentes, quod agunt non omnino attendans ,sed alio mentem possu diuertere. 99 uaestio . Cur memoria uandoquefacilius reddat,quae olim, quam quae nuper praehendis sa uis ocio Cur qui in speculabilibus multum perficiunt , in moralibus, ct agibilius magna ex parte deficiunt. 3o
β ssio I. Cur ni is natura detur memoria rerum, alteri vero memoria verborum praestare. 3 S uaestoria. Cur de moralibus interrogatus Di eximie doctus, non
ita flatim respondere debet nec potest cui de naturatibus. It tis iis a. Cur inter esiendum, udis Viris egregia se osse Itexcogita ta quae tam enuepaululum protrahantur,manescunt. I auuiaeuio 4. Cur quae memoria tenentur, o recisari quotidie con frieuerunt , deterius is nonnullis pronuncientur . , s anaesio I celeberrimis Astrologis, Poetis , ac Pictoribus ste quenti si tingat aliquid esse admixtωm dementiae si io 16. Cur summa prudentia viri in rebus maximis occupari, libenter in facetist de ineantur s17. Cur faenius hominesse oblitos esse quae memoria ex , derunt ron autem se ignorare, gust non percepere areantur. gavisio 8. uira non idem pulchrum non omnibus pulcrtim, aliter alijs appareat '
que alios Iebus commoueat, o appetitum prae alijs obieectis al- istat. sa nae io o Cur in memoria suae sutilli , non natim fuggera tur alia vero Giam nobis nolentibus , medium semper prosiliani. Sa M ui a I. Cui viuidiore, acriore ingenio praediti minus se
iunium frant. 26 β' et w en, capos intellectapollere,frequentius e periamur. 328
15쪽
uaenio 23. Cur sanguinei colloquendi, malencolici vero secuinta cogitando, magis prosiciant. 3 oo aut et . Cur qui subsimi intelligentia pollent , tam etiam Ualeant exquirat imo. xxiauasi 23. Cur Mamatores orand. . t me cantile m qua dam efficiant. 33qβuaesis et s. Cur mane facilius proprio marte erba componimus, aut bitis hamur bero aurem aptius aliorum ripta intelli
uasi et . - ciuit responsa vel dicteria illi: inpromptu potiusquὰm diu cogitando, obueniant. 3 36βuasi 4 8. Is nonnulli do visendo suetan ambulent,mu ωρ faciant opera,igilavitum. 33 s uasi a 3. Qua ratio non fusi , idquod prime capiunt, expri
mere minus aut nullatenus valeant. 3 O
auasio o. Cur qui Esassim patiuntur, multa se idere aut a dire exinimem, quae, si tracto vident, vel audiunt. 343
16쪽
In quo ea Continentur, quae ad euentialem in indiuidualem constititionem illius pertinent.
tiones,quae aciem nostre: mentis eu here maxime QIent ad res subtilissimas, ac praestantissimas intuendam ea lane magnopere elitimari debet, quae circa primariam , ac reconditarin f cultatem, qua animalia cuncta cognoscunt, ac sentiunt, profunda pe uestigatione vetiatur. Quippe cum ex ea pendeat, non modo exacta scientia, quam habemus de sensationibus omnibus, Ppetitionibus , ac motionibus animalium Verum4 notitia modi, quo mens nostra incorporea cum sit, corporeaci ficultate communicet, ac ita in homine, Onanium animalium divinimmo , si es naturaliter colligata, ut absque apia perari nequear,&sic tam distantes natura in unum Conueniant ad constituendum adaequatum principium ii manae cognationis. Etenim anima corpori lociata siue ter rei a cogitet, siue coelestia contempletur siue seipsam , aut Ondis Orem suum, vel alias res immateriales pio albitrio aP p nςadcre, ac indagare conetur , inteliori sensu sinu eo A poreari.m
17쪽
porearum rerum phantasmata ministrante,id opus consequi 3. Q Ο cur Cum oporteat inquit Philosbph M intelligentem, phaim ' tasmata speculari. Quare sensum hunc in homine, speculum
dixerim, unde vitibilium , ac sensibilium Omnium , quae in uiam lato mundi campo dispersa sunt, imagines congregatae, ac multipliciter congeifar,4 copulatae, ad mentis oculos si laetuntur. Nisi potius quis ibium nuncupauerit, in quo iu-tellectus cuncta quasi descripta intuetur,ac legit ubi species
omnium rerum colporearum tanquam Maiacth res in mem
tu ora a scriptolia, ut Stoici aiebant, visuntii ina prellis Ex. h. . i'. quo earundem retum vocabula tanquam ex Dictionario deia promuntur: Vnde micant rationes absti actae, ac signa spiritualium rerum. Et ex quo licet scientias Omnes tanquam expromptuario rationum, vera culm q. cognitionum thesauroris Huin no colligere . Vt hinc merito magnus ille Areopagita pol quam a diuina sapientia animos vim ratiocinandi habere asseruisset,statim addiderit quin etiam si quis dixerit sensius ipsos, si pietiti 'itandam esse particulam, vestigiun s non aberrabit quod polim in uinde interiori sensu verificatur, cum in eo longe clarius diuina sapientia per species innumerabilium
rerum corporearum eluceat. Quae omnia, dimilia cum ali- Lib. - ι quando conte inpIaretur . Augustinus, secum agens intus
si ingenti aula ut ipse inquit memoriae suae, tritaq illi super me ciboriretur ad iratio, itatim ait Et eunt homines admirati alta montium, ingentes fluctus maris,& atissimos Iapta luminum,&ocmani ambitum,& gyros *derum, sirelinquunt se ipsos, nec mirantur Quasi nimiruin in hac a te philosophiae, quae ad interiorem hominem spcctat, non eadem esset sicunditas , maiorq dignitas, atque utilitaS , nec maius putandum esset miraculum onania illa δε alia quam plura satus in homine tanquam in speculo,ineffabili quadam vi tute repraesentari , c ad eYprimendam Opirici potestatem , tanquam in compendioso libello recondi. Sed forta hi elinquunt homines se ipsos, Nec mi antur: nam sese cognosccre, licet suavissimules, inicillimum tamen est, quemad- ur modunu ciuidam di Σere sapientes , ut refert Aristoteles.
18쪽
Etenim animus ad habendum se ipsum angustus est,ut idem
uoustinus paulo ante adnotauerat Q 'nsam vero, quaesi-ζu tota nequaquain valent compram endi, secitndum partes facilius innotescunt ex tot tam q. variis animi viribus, ac facultatibus, hanc mihi sensus interioris orsum sese m lus bus libris pertractandam is impia . Quam, etsi non inta
ct immisertim miscriptores, cum veteres, tum neoterita resinuerunt: nemo tamen e prom is , prout a multis desideri. batur nec sicut de potentia cel lactiva, eXternisq. sensitibus, ita de illa copiose ac distinc ne adhuc loquutus est. Arduum sane opus, ac dissicillimum, sensum a tensibus remotum, actam reconditum explorare, uberiusque , ac luculentius de illo as die, quo minus de eodem ab alius fuerit pertractatum. Sed ut verbis utar Ciceronis. Non est cur eo1um,qui se studio Philolbphiae dediderunt a pes infringatur,aut anguescat industria Nain, inquit, neque idipsu in quod est optimum desperandum est, citi pro sentibus magna sunt ea, qui sunt optimis proxima, vel optima, dixerim, imitantur. Quare ex Peripatetice doctrinae fontibus 1austa principia extendendo, propriumue sensum quoad reliqua intus interiogando cum sibi natura interrogata respondeat, nec longe tendat, ut se inuenire' ualeat , ait Cassiodorus susceptu in institutum aggrediar. Primumq. hunc librum de iis, quae ad essentialem, ac in iiiii dualem constitutionem huius facultatis pertinent institua in quem sicut,4 Secundum in Tractationes, easq. in Capita distribuam,quod istinctius qu tradenda sunt methodo doctrina teneantur cum Tertium, non nisi problematicas ac varsas quaestion es, earum'. solutiones,quae ex ea
dem doctrina consequentur , complecti statuerim. Quod si in his omnibus aliquid noui, ac veri attigerim, dilucideque Deo dante, explicuerim, ad suam ipsius auctricem sapientiam, aintuentem a bonitatem , cuius luce viai ustuiusquae ignorationis tenebrae discutiuntur, illuminantur mentes hominum , referendum exopto.
19쪽
De Existentia Sensus Interioris.
NIVSCVIVS in rei naturam indagando, primo, An illa sit, quaerendum esse cum Alistotele sentiunt omnes Philosophi; non modo , ut si non satis constet, id ante omnia pimum fiat, ne in incertium vagari videatur orati, sed ut existentia scientifico more ex principijs causisq. naturalibus, issectibus cognita exactius, ac facilius deinceps innotescat essentia . QiLI- propter sensus interioris naturam in praesentibus inquirendo, ut consueta philosophantium progrediamur via,primam hanc Tractationem de illius existentia instituendam putauimus, ubi paricis de significatione vocis explicatis mox ad eam ex principiis naturalibus deducendam, Mab experies tia comprobandam perueniemus.
In qua et cis acceptione his symasti se in interior Cap. 4.NT E in Am rem aggrediamur expetitam oportet prius , ut ait Cassiodorus, nominum similitudine quasi ramos obviantes abscindere, ne semita in disputationis nostrae, vocabulorum consonantium sylva, umbrosis imaginibus videatur intere re . Hoc itaque nomen, sensus interior , secundum communem loqtiendi modum , multas pati posset acceptiones , ex utraque plane qua constat particula Nam primo sumi posset pro intima 4 occulta hominum sententia, consilio, aut1ntentioriri eo pacto, quo Tacitus, abditos Principissensis ,
ks quid occulitus parat,exquuere, illicituales Et Cydippe Aeolio apud Ovidiu scripsit,sensus sum tibi fassa meos ria sensus varia animi passione potest significare,d interior non secus
20쪽
secus ac abditus ad con notandum quod extirius , ac palam
non innotescitias ponit iri siue arte, si1ue natura latera. 1
de Seneca o vita fallaxi inquit abditos sensus geris, intendens quam diuersi sint 1enuus hominum interius ab eo, quod aerius praeseserunt. Dcinde vero sumi possiet sensus interio oro tensii verborurn , aut scripturae, qui non statim prima facie se se of res sed latere videtur ambagibus,alionisq;
signis uationibus inuolutus. Vnde δε penetrari dicitur set sus verborum recondit in quasi intus latens, interiores sit terae apud Ciceronem vocantur , qua strutatione indigent, i2.d x M. vi iuxta verum ac reconditum sensium capiantur. Denique pio alijs etiam usurpari possiet sensus interior, quae cum sui-tile, tum longum esset exactius recensere. Naturales tamen Philosophi propita significatione prae dictam vocem complexam stimi serunt ad signi andam facultatem quandam sensitivam an malis proprio, di interiori organo a se a m qua ipsum anum interius obiecta imaginatur,ac sentit . Quaeque pariter modo primum sensitiuum , , modo sensus communis, modo hantasia seu imaginatiua, alijsque nominibus nuncupatur , ut videre est apud Platonem , inristotelem, aliosque Philo pos pluribus in locis', vel certe ad exprimenda diuersa eiusdem facultatis munera, vel ad connotandas phares species, in quas eius natura in
communi ita Opta distinguitur, ut suo loco explicabitur. Dicitur autem sensus , quia sensibilia percipit , sensiti uaf-que anima propria pallio est, eiusque cognitionis proximum quoddam principium in quibus conuenit cum sensu exteriori. Dicitur vero internus non quia intrinsecus sit animali iam hoc pacto etiam quinque sensus externi intrinse-ci dicerentur, sicut omnes qualitates intrinsece dicuntur inhaerere suis subiectis; sed quia talis potentia est valde recondita eiusque organum nulla ex parte extrinsecus patet, nec proinde limmutatur immediate ab obiectis externis per sip cies, quas illa emittunt, quemadmodum immutantur qui que vulgati sensus propterea nunc pati externi , nempe quod exterius ipsorum organa pateant, exteriusque ad ex cipien-