Pyrologia topographica, id est De igne dissertatio iuxta loca cum eorum descriptionibus Dominici Bottoni ..

231쪽

dundant. Ioannes B. Porta se nitrum colligisse re-Κit. Sicut de nos fabaminonia cum Sc Bitu me collegimus, ubi halitus ex aquis subtus ebullientibus elevantur, quod ex eo potu deducitur intimius autem, qua ebullientis murmur persentitur aquarum scaturigines, ii sertim primi generis balneorum maximam patiuntur effervescentiam, que vulgo dicuntur 'agni de Gorgitello ,

manu vix fugaci tactu tolerari possunt , adeo ut eas alibi reponendo, & fere ventilando contemperent, ut adhibeant balneari,ad provocandos sudores halitibus, vel immersionibus Halituos Vero, quia libertatem dant effluvijs, tam cito sudoreata eliciunt, tantaque pernicitate, ut os emolliri videantur. Dulcibus frigidisque aquis non omnino est stetitis insula, etenim ex monte,qui pyramidali fastigio in medio fere altissime esurgit Abocetus nomine ab avium multitudine, quasi Avicetus ut idem Pontanus opinatur, fortasse dictus ibi

praec teris Falcones capiuntur non ignobiles fons cognominis staturit,suaves aeque , ac saluberrimas effundens aquas Antiquum quoque stagnus; quod terremotu hic emersisse cfert Plinius, adhuc extat paullum a mari remotum,ita ut facile ex maritimo litore lembos in ipsum deducere possint,piscandi, acupandique gratia.

232쪽

168 Dominici Tottoni Est, ubique ejus ager non tantum secundus

sed, praecox ubi omnigena fruges, hinc prodromi fructus intempestivae regiae urbis delitie expetuntur nimirum insito ignis fomite universam insulam tacundante, immo, kcupressiis,quod alibi minime contingit in AEnaria succisa regerminat; texte Plinio i Ac ne caelestia ei quidem dona deessent thereus ille ros,quam Manna dicunt, nomultis ab hinc annis in Fraxini seu Orni foli, optimus colligitur . Sed antequam ex hac insula discedamus, non injucundum putamus hic ejusdem ex Philostrato descriptionem subtexere.Sut enim qui hunc auctorem Iconum lib. a. in illa cui titulus insulς Pythecusas effinxisse opinentur, quamquam

eas non nominet,dum se ignorare fingit cum pue- o,quem alloquitur sub finem.Propinquam au

se tem insulami puer, mirum arbitremur ignisse enim insules meatus, ac secessus subiens totam, , succendit,per quos ut fistulas erumpens flammari horrendos efficit rivos, e quibus ingentes ma- rique undarum instar ingruentes ignis excidunt, amnes, quod si quisquam in hu)usmodi re phi-- losophari voluerit, insula Asphalti,ac sulphurisse naturam praebens cum a Mari abrosa fuerit, mulis is accenditur suiritibus, quae materiam excitant

233쪽

Drologia Topographica Lib. III.

mari attrahens Cteterum picturas, quae a Poeti canuntur, approbans, Insula fabulam adscribit; Gigantem videlicet olim huc detrusum, aegreque morienti, vinculi instar,impositam Insulam:atipsu non dum cedere,sed sub humo existentem resistere, quod adhuc spiret, hunc ignem comminari. Hoc autem S in Sicilia Typhonem velle ajunt inta hac Enceladum, quos non dum defunctos, sed perpetuo morientes,c5tinentes,aut Insulae urgent.Hic,

collem appellat Ovidius. Inarimen Prochytamque legis sterilique locatas Colle Pithecusas.

Draconem autem ut vigilantiae hierogliphycuhic reposuisse arbitramur, nam Sc antiquitus quoque arcem, vel saltem speculam ibidem istam fuisse consentaneum videtur. Inter Asinariam insulam,&Misenum promontorium, angustis Euripis utrinque intercurrentibus quali fere intervallo,sed minori a proximo continenti, ubi turris fumifera, est insula Prochyte rece, Prochyta autem latine appellata in circuitu septem millibus passibus patet una cum parva alia insula ei annexa et iro)nomine, quae interluentem frae tum , qua Asinariam respicit arctiorem reddit, nomen Prochyta ab AEneae nutrice impositum ,

putat Dionisus Halicarnasseus , quam ibi sepellisse

234쪽

17 Dominici Bottoni autumat, cui suffragatur Sex . Aurelius Victor h)quamvis dissentiat Plinius. Hanc insulam putant antiqui,inter quos Strabes lyab Miseno promontorio abruptam, uti Lesbum ab Ida, sed melius, siquis Prochyta insula simulque proximi continentis ad

versas oras attente intueatur, mirumque mente

connecte facile deprehendet Prochytam a Pithecusa aliquando fuisse divulsam, utraque abscissionis pene intacta vestigia hucusque servante igitur utramque ab Miseno,&ei proximo continente abruptam primo fuisse unico tamen insuta corpore remanente, ob inde Vero illo terre motu , quem Timaeus apud Strabonem, Plinius referunt, ut in AEnaria vidimus, has insulas inter se divulsas omnino censendum; cum itaque unitae aliquando fuerint hae insulae, vel ob earum propinquitatem, vel quod sub Pithacusarum plurativo nomine utramque quidem comprehensam fuisse sint opinati, AEna. riae naturam attribuunt. quod ignem emitteret,

ut Siliu sim Apparet Procbtaesevum ortita Mimanta Iuvenalein Ego Procbriam propon aburrae Nam quid, tam miserum tam solum vidi

239쪽

Drologia et opographica Lib. III. Deterius credas horrere increndia lapsus Tectorum assiduus,ac mille periculaselue Urbis. Nullς autem hic thermae, nulla incendiorum vestigia, sed hodie est omnium Tyrrheni maris insularum amenissima , quippe quae fere tota in planitiem extensa praetoriis hortis, pomariis , vinetis frequentissime referta conspicitur. Sed ardentium montium topographiam perlustrando adAusonium accedet tis,ubi Campania ferax esuvium,taeteraque Vulcania profert,quar Sicanicis ignibus continuari, eadem confluit conje

Vesuvius Campaniae mons octocirciter millibus pastium dissitus ab urbe Neapolitana , cui Sol tum

AEstate,t Hyeme,qua e dorso, qua e capite montis innascitur inadversum Pausilypi collem occubiturus , ut mirum non fit ex eo monte per intervalla seculorum ignem effundi, quo quotidie cernimus fundi Solem, nostratem ignem mulantem Geminum quod commune cum Synai. Parnasso montibus habet) Caelo caput attollit, ut, vel unum in duplici, vel duplicem in uno monterrta agnoscamus. Dissidium hoc Atria vulgo vocant ortum habuisse fertur ab incendio, quo autem inter se compacta sub uno vertice latcra disibi vere per

240쪽

per interjectam voraginem diametro ultra mill e pastis hiantem montem congeminasse, Scisti solum bicipitem, sed etiam bicorporem dixisse. Piramidis formam prius referebat, nam margo per latissimam planitie circumfunditur viginti fere quatuor millium passuum in ambitu. Quoque mons altius assiirgit, eo latera arctius coeunt, donec, Se-

sim in pyramidem cuspidentur. Gemina erat in utroque fastigio cuspis , gemina pyramis , sive geminum monumentum in eo mole ad voluptatem , ubertatem luxuriantis, ac veluti triumphantis Naturae , sive omen incendii geminus erectus condendo tanto cineri tumulus, nunc alter vertex tanquam incendiarius, depopolator capite plexus non absurgens pyramis, scd tantum dehiscens tu mulus apparet memina etiam bijugo monti suffusa planities, quarum altera mari,altera montibus circiter Tyrrhenum Vesuvio mare a Meridie sub sternitur, quod ex aperto conductum, sinu illo beatissimo clauditur, quem Sirenum sedem, S craterem argenteum lacte plenum admirata dixit antiquitas prima cernitur in ipso crateris aditu ad plagam Aquilonarem regia Urbs Neapolis, que Uesuvium a leva ubi imminentem prospicit spectaturum, spectandum. Inter beneficia cetera dulces manant aquae, quae partim obstrictae in rivos, atque in