장음표시 사용
81쪽
paulo ante descriptus cui ad flatuu cumulationeni addantur radices rapi, napi, pastinacae, cepae, a II ia&c. folia viridia menthae, nasturti j, erucae,legumina vi fabae, pisa,cicera, lentes, faseoli elixata cum iure pingui i sed horum obsoniorum genera o innia condienda sunt puluere aromatico ut non solum copia, sed aerimonia etiam subsit statuum.
cinnamomi 3 g et in gib. nucis mosch. piperis longi an.3 jmoschi optimi P j sacchari albi si j iiij
fiat puluiS. Ex eodem puluere & lib. i. panis sacchari conficiatur sal sacerdotalis dictus, id est codimentarius.
Pharmacia autem duplex esto: una inrerna,altera externa. Illa viscerum testiumque calorem foveat, flatusque acres excitet; Eius nodi sunt conseruae rad.eryngij,sityrionis, Eingiberis viridis,cardui radix cruda vel cocta,semina cepae, erucae, nasturtij, raphani, napi, rapi, Vrticae, macropiper,cinnam naum,cardamomu,macis & mux moschata,amygdalae dulces, auellanae, scinci & a proprietate occulta roborates penem,priapi tauri arietis, hirci,ver Iis,apri,Vulpis eorumque testiculi. Eiusnodi quoque sunt electarium dia moschum, confectio atherm. & de hyacintho , mithridatium pleres archonticon cum moscho. Formulae tales extempore praesci ibantur. rad. eryngi j&satyrionis an. 3 ij nucleorum pini, amygdalarum dulc. avellanarum,pistachiorum, nucis indicaean. 3 si s minis erucae,napi,rapique,tinguae auis,piperis longi an. 3 ij caudae scin rum 3 iij cinnam. & et ingi bis an 3 j in oschi optimi 3 6 ambrae gria. Θ fi fiat puluis excipiendus melle ut fiat optatampne di vesperi ad
82쪽
ri ad semunciam usurpanda superbibendo parum vini hippocratici. Eoi cisiima est 2 sequens optata.
N. butyri rec. 3 iiis vitellos ovorum sex, rad. Ze do aril, tyrionis, eryng.& Zingib. cond. an. 5 ij nucis indicae, pulpe avellanarum tostarum, amygd. dulc. dactylorum & pistachiorum an . 3 j si lumborum stinctorum 5 vj, priapi tauri, testiculorum leporis, vulpis & gallorum an 3l seminis erucae, nasturti j,cinnam. caryoph. piperis log. nucis mos chate& seminis sinapi an . Ssi contusa leuiter omnia coquantur in lacte quod primae coctioni superfuerit; tandemque adde mellis optimi lib. ij molabi optimi 3 ij fiat optata utenda pariter. Externa pharmacia sit quoque calida humidaque vel sicca, constetque fotibus, embro chationibus, unguentis,& emplastris quae non solum regioni testiculorum, sed perinei quoque pubis & lubo -
rum regioni admoueatur quod seminaria vasa testibus intemperatis saepe condolescant. fotus ergo fiat ex decocto plantarum calidarum verbenae, salutar, puleg ij, ment hae, melissae, summitatum lauri, hed rar, rorismarint,lauendulae,in vino generoso. Em brochatio ex oleo costino de castoreo, de spica, laurino & muschatellino, quibus addita pauca cera fiat lini mentum. Quod si addatur plusculum pulueris unguentum euadet, aut etiam emplastrum meum qui sequitur modum. N. olei laurini, costi
ueris cyperi 3 ij baccarum iunη cri , cardamomi, seminis erucae& sinapi an. 3 j ciuetae 3 si cerae parum, fiat unguentum. Horum denique omnium M
83쪽
8 LIBERI. internorum, quam externorum prorogetur in tres nienses vel dimidium annum,aut integrum etiam annum. Tunc enim nisi vir generarit, aut mulier
conceperit,desperanda foecunditas est, & sterilita tis rcmedia omnino respuenda. atque hi sint qui frigidi dicuntur,non quidem maleficiati de quibus postea. De testiculorum vitiosa magnitudiue,esu
Γ morbis organicis testium prima numeraturnagnitudo vel supra vel infra naturam, utraque autem aut insita est aut adstititia. Amplitudo quidem insita ab utili & abundante sit semine validaq;
natura seu facultate conforma trice, deinde a nutri tionis ubertate. Adstititia duplex quoque est. Vel enim no naturalis est ut a crebra frictione,unctione,pice,aliisque calefacientibus caussis sanguinem S alimentum copiosum deducentibus : aut contra naturam est ex intemperie frigida siccaque,vel humida, a tumore aliquo praeter naturam nec suppurato nec rc luto. Paruitas naturalis contra, tum ex seminis penuria, tum ex facultate co formatrice inualida debilique calore oritur. Non naturalis a multiplici concubitu exhauriete semen propriumque testium alimentum ti ab aliqua perfrigeratione externa, ob quam neque seminis materiam trahere, neque proprium alimentum concoquere possunt .Quae praeter naturam est,ab aliquo praeter naturam affectu indueitur,vel proprio ut vulnere &viceremam cum sanie seminalis quoque substantia effunditur parsque ipsa refrigeratum vel per sympathiam vasorum deserentium obstructorum ut prae
84쪽
Dς STERI L. VIRILI. contusione lumborum ab ictu,casuve: vel astricto rum ut a tumore vel cicatrice inguinis in curanda Enterocele,aut praecisione simul cum teste. De viatraque .magnitudinis specie historiam legeris Nicolai Massae in epistolis. Porro magnitudo aucta tum naturalis, tum non naturalis foecunditati non officit: sed auget potius salacitatem multiplicato semine e sed quae contra
naturam est curatione eget sicuti & duce priores ob deformitatem & ambulationis impedimentum. Paruitas autem omnis foecunditati aduersa curationem indicat. x Curationis igitur audita magnitudinis scopi duo sunt,unusne distributio copiosi alimenti ad testes fiat. AIter ne ab iisdem attrahatur. Primus comparatur diaetae tenuitate & testiculorum quiete: si non modo vitetur coitus : sed suspensi etiam apta deligatione per linea subligacula seruentur : sic e . nim ex otio frigidiores & ad tractionem alimenti languidiores evadunt, deinde vacuationibus see quentibus tum insignibus, ut phlebotomia & purgatione, tum obscuris ut sedulo studio, vigiliis, de labore, a quibus sensim fit sanguinis & caloris resolutio. Alterum scopum conloquimur testium re frigeratione qua non solum substantia eorum de imsior reddatur : sed facultas etiam tractrix obtundatur. Topica ergo refrigerantia, tum liquida vesolus,litusque,tum media forma ut lini menti: vnguenti,& cataplasmatis fingatur,apponanturq; non modo ad testium regionem sed peritonei etiam pubis & lumborum.Fotus ergo fiat ex decocto folio rum & radicum hyoscyami albi, papaueris albi, la- ctucae, solani,cicutae in Oxycrato.Cataplasma ex iis- 'Q.
85쪽
3o ' LIBERI.de foliis coctis & colusis, mixtisque cu polenta,vel certe ex succis eorundem crudorum cum farina eadem ad ignem confusis; Litus ex oleo papaueris,nenuph. & rosarum mixta aceti albi parte sexta, quibus oleis addita pauca cera linimentum fiat , sicuti puluerum mixto triente unguentum. Horum materia sit ex seminibus lactucae,paraueris & hyoscyami albi cerusae lotae & terrae figillatae: sed v te di modus esto dum liuescere pars incipiat,ne in intemperiem frigidam incurabilem sterilemque testes praecipitentur. Paruitas autem contrariis omino scopis curanda est. Prior est ut ad teste, alimentum prouocetur, posterior ut ab iisdem valide attrahatur. Est igitur ad priorem scopum consequendum necessaria analeptica diaeta re va- . cuationum omnium ta insignium quam obscura- . rum fuga: moderata Venus colatur quo sint testes . alimenti auidiores. Posterior comparatur crebra frictione , picatione , unctione , sotu & cataplasmate ex materia calida Vt excitatus testium calor plus alimenti attrahat concoquatque, & substantiam laxiorem & copiosioris sanguinis capacem reddat. Neque interim electaria calida & variporosa omittenda sunt, quae amnia sicuti & topica calida in curatione intemperiet frigidae eorundem
De situ mutato testiculorurn, eiusdemque
AD organicos quoque testiculorum mQrboa
pertinent, cremasterum musculorum a qui
bus fulciuntur, paralysis & conuulsio. Haec quiden vel a sicca & praecalida intemperie nuda, ut per fe- bres
86쪽
que humoris pituitos, substantiam nerui intus di
latantis N contrahentis oritur. Illa vero prouenit ab astrictione nata aut ex tumore aliquo aut contusione, prae ictu graui casuque. 'Alias prouenit ab obstructione nerui aqueo humore perfusi: traque enim causa spiritus animalis & facultatis sensiticae motivaeque in lacritum distributionem prohibet. Signa sunt quod conuulsonis, dolor perpetuus comes cstἰ permanente sensu propter spiritus liber dper superficiei poros influentes, cir alioqui in paralysi tollatur sensus. Praeterea conuulsi is ab inanitio ue caussa est febris ardentior, sicuti paralyseos ab asstrictione signum est contusio ab ictu , casu ue. Quae ab inanitione couulsio fit, lethalis est Hippocrati primo progia. quae vero a repletione, illa sicuti& parapysis curanda est obteruatis iisdem qui aduersus inteperiem frigida testiculorum scopis, sci licet ut victus calidus siccusque adhibeatur deinde
vi cacochymia pituitosa expurgetur, postremo ut caussa coluncia hinDorque neruum distendens vel emoli ens discutiatur, tum per insignes Vacuationes ut sudores, laconicis,aquis thermalibus & decocti; guaia cinis aut similibus cxcitandos: tum etiam obscuras & insensi Ies per topica calida siccaq; sensim de sine sensu discutientia, qua Ita sunt exposita in intcmperie frigida curanda. At vero paralysis ab a sti ictione , contusione praeter expositos scopos phlebotomiam rcuu Isoria exigit ab initio,υ ictumque.frigidiorem & topica repellentia quae tandem in declinatione mutentur in resoluentia. Scroti ρακωπις vel mo Pictatio.
87쪽
SΙtus quoque mutati species est ρύκα ine Paulo dicta,relaxatio scilicet vel mollificatio scroti, to 1 tibus nihilominus in sua sede remanentibus, id est
non conuulsis neque resolutis. Est autem scrotum vel scortum testium inuolucrum , cutis nempe tC-nuis & valde rugosa testes obuoluens, unde graecis dicta 'εω & μαρσυπιον quasi bursa,& αγ.ιν, id est vasculum,ab officio. Latinis autem a similitudine sacculi coriacet. vocabant enim scortea Suaecum que aluta aut pelle constabant. Porro relaxatur cutis haec ab intemperie humida per sympathiam hy- . pogastri j partiumque eius. Ea quidem foecundita ti no officit: sed foeditatem viro insedendique dinficultatem,mulieri taedium parit. Curatur itaq; iisdem scopis tribus & instrumentis, ut diaeta calida siccaque,purgatione cacochymis pituitoso&exsiccatione,astrictioneque per topica calida,sicca & astringentia,de quibus antea in intemperie humid frigidaque testium.Chirurgicam curationem leges apud Paulum lib. 6. cap. 6. Testiculorum occultatio.
VItiosi situs: sed tamen naturalis,species quoque est testiculorum intra ventrem & peritoneum occultatio,vnde foras in scrotum cum suis vasis spermaticis per periton ei productione emergunt, per aetatis aut coitus vehementis auctam cali- lilitatem, de qua testiu eruptione Iphidis fabula vltima lib. 9.inetamorph.nec non histori et de multis aliis e sceminis in mares mutatis,apud Pliniu lib. I. cap.4 audiendae sunt, aut de clitori de nimis loga apud AEtlliopes,& AEgyptios,cuius amput adae modudocet Paulus.Nequ. velo propterea existimandum
88쪽
genitales partes utriusq; sexus solo situ inter se dis ferre Nam & quoad formam, de quoad structura nidifferunt.In sceminis,ceruicis uteri inuersae,una est auitas,eaque perampla,penis vero tres sunt, binae quidem duorum ligamentorum , tertia vero urinae semimq; comunis est, suntque omnes exiguae. sun-du quoque in uersum uteri scroto dissimile cst, hoe enim cutis quaedam tenuis & rugosa est, uteri vero membrana interna crassa densaque est,&carnea,Omnique genere villorum contexta. Vide Aueigam in ultimum caput lib. s. de locis. Porro hic testium situs per se quidem foecunditati no officit, cum te
stibus praeter stum nihil desit ad p erseista seminis
elaborationem,non vasa praeparantia& eiaculantia: sed proba tantum temperies & valida facultas,quae ob caIoris infirmitatem illos foras extrudere non potuit. Quamobrem tentanda curatio est hon tam roductionis quam intemperiei temperandae caussa, sicuti expositum est in frigida testiculorum intemperie. De morbis communibus.
VTriusque testiculi auulso excisoque si uis etiam integrisque ambobus vasis sper maticis sterilitatem incurabilem inuehit, quod testiculorum proprium munus sit seminis foecundi perfectio: alterutrius tamen sed dextri potissimum integritas foecunditatem fovet, ideoque temperies eius accurate conseruanda roborandaque est remediis in frigida intemperie propositis. Ulcus vulnusque utriusque, vel alterius testiculorum sterilitatem saepe inuehit ob intemperie frigidioreimvel exhalate eorum calore nativo, Vel
89쪽
6 L I B E R I. aura substantiam eorum subeunte, vel proprio alI-mento eum sanie& excrementis excluso, vel modicamentorum frigidorum appositione vel denique ei catricis astrictione. Eadem est tumorum praetcrnaturam phlegmonosorum scirrho tu aliorumq; noxa,Ob eandem testiculorum intemperiem seisidam,calore scilicet vel oppresso a mol itudine nu-xionis,vel extincto a frigiditate eiusdem & medicamen toru repellentiu , vel dissoluto per medicameta digerentia, proinde isti sterilitatis speciei quam vulnus , ulcusque aut tumor aliquis inuexerit medendum erit,ut intemperiet frigidae. De compressione st contusione testiculorum.
DVae sunt solutionis reliquae differentiae, alias
fortuitae ex inopinato ictu, caseue & violenta corporum grauium durorumq; occursione vel incursione: alias volutariae & artisti iosae in eunuehis olim ita vocatis ἀ- a lecto & verbo εχειν thabere, quod thalamis mulierum sine ulla pudicitiae earum suspicione praeficerentur Fuerunt autem eorum species duae. Alij enim dicti sunt thiasiae quod comprimere est, & spadones παν trahere , quod eorum adhuc iuniorum testes aqua calida praemolliti tantisper comprimerentur donec tota earum substantia dispulsa nusquam appareret.
De assectibus parastatarum , vasorum, deferentium. VAsa deserentia & eiaculantia a proprio muneis re dicta sunt, quod excoctu in testibus semen deserant, in quibus contineatur & asseruetur ad
90쪽
coitus usque tempus, quo calore multoque spiritu turgens in proprium eiaculantium ductum euadat. Hic enim ex duobus unus fit ad radicem penis: ad
cuius medium cum Vrethra coit, fitque unicus ex duobus semini urinaeque communis. Sunt autem
vasa illa duo deferentibus continuata,& a testibus per eandem peritonei productionem per quam in scrotum praeparantia deuoluuntur , supra idem pectinis os reuoluuntur ad vescae latera eiusque ceruicem, ubi in multiplices eius glandulas inseruntur semenque deponunt quae parastatae άδε giae id est glandulosi, vocantur, praeter quas alia duae sunt glandulae ad penis radicem quarum munus est olcosa & veluti saliuali' quadam hunliditate vrethram irrigare ne urinae acrimonia laedatur. Parastatarum glandulosarum & eiaculantium vasorum affectus sunt Gonorrhoea', phleg- mone, mictio cruenta & purulenta. Est autem Gonorrhoea duplex, una vera,altera falsa : utraque
duplex quoque est. Una seminis cocti , & est
naturalis adtio facultatis expultricis irritatae a copia vel acrimonia seminis & calida earum partium intemperie quae antea curata est sub nomine nocturnae pollutionis. Altera est symptomatica ex debilitate retentricis facultatis earundem partium, ideoque assidua inuoluntaria sine tentigine &voluptate ulla, semine aquoso cruentoque continenterfluente. Symploma igitur est intemperiei tum humidae& naturalis sicuti sphincteris vesicar tum frigidae, ut a frigidiori aliqua caussa externa visessione super lapidem , crebra natatione in gelida , vel applicatione frigidiorum medicamentorum , aut ab inanitione immodica,