Henrici Boceri ... Commentarius in L. contractus 23. ff. de reg. iur. alterâ pleniori, ac venustiori editione instructus omnibus juris studiosis perquam utilis

81쪽

48 CAP. I. QUID SIT CONTRAc T. effent absq; contractibus, C ac, lib. II. observat. cp I7. bb. I -28. circas em,sta/l African. Tractat. 8.plicat. l. Titim Sempronio, depraescripti

Nonnulla quidem pacta habent nomina, ut constitutum, donatio, hypotheca : sed haec nomina vel juri gentium sunt, vel juris praetorii, non juris civilis. Contractuum autem, quos nominatos Vocamus, jure civili sunt prodita,hoc est vel in venta, vel comprobata nomina, s. st de prasiror. Iac. ad i. 7 in priss depact. Non inventa, sed comprobata sunt nomina contractuum Corum,

qui sunt juri entium, l. i. f. de jusserjur. l. iurisgentium .f. depact. g. μου autem gentium, Instit. deIur. natur. gent. o civit. Non tamen omnia jurisgentium contractust nomina jure civili comprobata sunt. Idque ex eo intelligitur, quod contractus do, ut des, licet nomen habeat, & dicatur permutatio , nihilo minus tamen contractus est innominatuS uem emptio ac venditiost de

rem permutat. ct L Naturalis s. g. Et μ

82쪽

Qv1DITEMQVASI CONTR. 49 quidem pecuniam , . depraeseripi. b. Item quod trans actio , licet habeat nomen , nihilominus tamen aliquando est pactum , non contractuS , LCum proponas 2 r. Cod. de pact. 9 Lbi Alciat. L 1. 3.1. de transcI. l. Si de transact. l. Si de certa Ri. l. suamvis v. cum milibub C. d t. Alciat. in Rabr. αδε transci. d. l. 2. d. t. l. ut Reson- sum I s. l. Cum I . t Sive apud, a8. C. t. Cum scilicet sine stipulatione, vel sine causa, hoc est, datione, vel facto quomodo etiam transactio fieri uolet) scilicet vel per stipulationensi vel per contractum innominatum, Do ut faciaS, aut facio ut des, i. Cum mota 6. t supers. l. Sive apud 18. 1 Si profundo sy. Coae de transact. l. Ob eam causeam ρ ff. de ρ so t. verb. l. 6 ibi , utilis actio quaeρυ- Acriptis versis, C. de transact. Si pronundo V. ibi, vel non intercessit praescriptis

verbis, C. d. t. Alciat. in rubr. C. d. t. ct mi. Cum mota C in verbis, Nos qui matri, se in L Transactis nullas Coae eod. Connotatb.I. cap. 6. num. D.

83쪽

CAP. I. Qv ID SIT CONTRA CT.& de rebus licitis celebrentur. Ex pactis vero non semper nascuntur actiones,sed tunc itum, cum legibus civilibus confirmata sunt, quemadmodum supra alia quoties dictum est. Pacta itaque legit,

'ma contractus non sunt.

Postremo idem etiam tali argumento 6 6. licet leviori, quodammodo probo. Quae nominibus differunt, re ipse quoque differunt , L Si idem 7. Coae de Codicist. Ibi Constantinus Imp. si idem, inquit, codicilli, quod testamenta, possent, cur di- . versium his instrumentis vocabulum mandaretur, quae ViSac potestas una fo-

classet Sed pactum legitimum & con

tractus, quae duo in libris nostri juris opponuntur, L Non dubium est, ibi, Nullum enim paritum, nustum contractum.

C. de legibin, l. In bonae fidei contractibino. C. de pact. l. 7. g. βψmmo, 'uod flere, i. Si unus 27. g. Pactin ne peteret, LPer quos πα. d. t. de parit. La.f. de transic act. cum ilibus. Ergo pacta legitimare ipse quoque differunt: & aliud est pactum legitimum, aliud contractus. Im

lacti appellatione nusquam in librisn stri

84쪽

Qv ID ITEM QvΑs I CONTR. 33stri juris significatur contractus, OVO l. i st de paci. Ioannes Eorch. in commentar. ad dict. tit. de parit. cap. I. u. I. Saepe tamen pactum transit in conre 67. tractum, L Si unm 27. g. Pactin nepete

Sic quoque conventio divisionis, aut permutationis, aut dotis, quae traditione sumpsit effectum, vel stipulatione, &pactum & cotractus est, l. Divisionis . S. depact. l. 3. C. de rer. permutat. l. I C. depa I. conveni. c. lib. II . cap. 17. Pollicitatio similiter, ut pactum,non- 68. nunquam transit, vel desinit in contra. '- - ctum, aut pactum. In contractum ut indu

specie l. ult. g. ult. ff. de obligat. & act. Si ultro tibi per epistolam pollicear alariutot aureorum quotannis, si distracta o-

85쪽

42 CAP. I. QUID SIT CONTRACT. Aristoteles quoque lib. 3.Ethic. cap. 2. nomen illud non tantum ad omnes contractus, sed etiam ad delicta porri-

git.

Non tuetur contrariam Interpretum sentcntiam l. Labeo, T. de verb signifQuemadmodum enim contra ctus ibi stricte accipitur, & ad mutuam tantum obligationem refertur, quamvis nihilominus non improprie dicatur contractus, qui μονομερως obligatus est, ut supra exposui ; Sic etiam συναΜαγματης nomen ibidem accipitur stricte & porrigitur tantum ad contractam utrinque obligatorium, cum tamen revera & ca teri contractus ab una tantum parte O ligationem constituenteS, etiam appellentur alibi συναλλαγματα , ut dicit. L 7.

g 'Sed es in alium , de pact. & aliis modo adductis locis. Et tantum de hae ruaestione. H. Porro plerique Interpretes communi quoque calculo tradunt, pacta legitima contractus esse: Id quod praeter alios ex neotericis sentit quoque Joan. Nieli. ijs utat. laud. . thes I. sub lit. E. Ve-

86쪽

QSt D ITEM QUASI CONTR. 43rum haec sententia minime serenda eriCamq; praeter rationem, quam supra inexplicatione definitionis contractus ad- duzi, ostendens, contractus sua naturali indole & facultate propria, absque legis civilis consumatione, obligationem es sicacem producere: Pacta vero legitima, non sua natura & vi propria, sed ex legis civilis confirmatione em cacem Ο ligationem parere, insuper & allis quibusdam argumentis repellam. Et pri mo quidem sic ago. Quatuor sunt genera contractuum: aut enim re perficiuntur , aut VerbiS, aut literis, aut consensu,

g. fin. Instit. tit. de obligat. Quod si autem pacta legitima , quale est constitu. tum, Donatio, hypotheca,& reliqua pacta legitima,essent contractus,sane ex eo genere contractusi essent, qui solo consensu perficiuntur. Nam pacta legitima solo & nudo consensu peraguntur, nec ad sui perfectionem & substantiam vel rei traclitionem, vel verba, vel literaS I quirunt. De constituto textus estini. I. stain princ. M. Qui autem l . ff. de

constitui, pec & I. de constituta, Instit.

87쪽

CAP. I Qv tD SIT CONTRA CT. a. titui. de act. De donatione est textus ing. aliae autem donationes, Instit. de donat & l si quis argumentum 33. g. Sed si quidem in omnibus, C. d. t. Vide Tractat. meum de donationibus, Cap. I. De hypotheca est textus in l. I . in princ. T de pignor. act l. Si tibi decem, IT. de pignor. is de pact. l. Major, as. C. de pignor. g. Item Serviana, Vers. At eam, quae sine traditione, Instit. de action. Sed pacta legitima non sunt ex eo genere contractuum , qui solo constituuntur 6 . consensi. Primo enim contractus illi Omnes, qui solo fiunt consensu, mutuam D. pariunt obligationem: Item omnes sunt' bonae fidei, g. sin. Instit. de obligat. ex consensu, l. z. g. fin. T de obligat. & act. 35. Pacta vero legitima non pariunt mut am obligationem,sed ab altera duntaxat

parte obligationem producunt ; quippe cum is solus obligetur, qui constituit se soluturum , qui donavit, qui item rem nudu consensu hypothecae alicui opposuit. Pacta item legitima sunt stricti j uris, non bonae fidei. Eorum enim actioneS non numerantur inter bonae fidei actiones

88쪽

Qv ID ITEMQVASI CONTR. 43ctiones in I. Actionum autem: sit. Tit& eae tantum actiones, quae ibi proponuntur bonae fidei sunt, reliqua: omnes stricti juris, ut Dd. communiter

tradunt.

Deinde pacta legitima. non numerantur inter contractus, qui solo perficiuntur consensu, sub Tit. Instit. de obligat. ex consensu, aut in l. a. T de obligat. & aist. ubi recensentur contractu qui solo perficiuntur consensiu. Nec est putandum, quosdam eorum contra u-um, non etiam omnes ibidem enumerari. Quoties enim in libris nostri juris quaedam recensentur certi alicujus generis species, non etiam omneS, toties adijciuntur haec verba: Et alii innumerabiles, g. Im autem gentium, vers se ex hoc jure gentium, Insiit, de jure nat. gent. se civit. aut haec verba, Et caeteri

miles, g. Praeterea quasdam, vers In his enim L fit. de actionib. l. Iur gentium I. . g. r. f. de pact. vel haec verba, Et alias complures, g. In personam quoque Institio de actionib. & id genus alia, quibus species omissae significantur. Pacta itaque

legi

89쪽

46 CAP. I. QUID SIT CONTRACT. legitima non sunt contractus. Atq; hoc

secundum est argumentum, quo proba tum esse existimo, Pacta legitima non cia se contractus, sed ea pacta manere, nec sortiri proprie contractuS nomen. Sequitur tertium, Nuda pacta non sunt contractus: Non enim producunt obligationes & actiones,l. Legem,quam dixis; Io. Cod. depacI. l. 1. C. aepa I. con vent. l.ult. C. de rei ermutat. l. Divi onis

placitum M MAE depact. t Solent, depraese l. verb. L Si tibi a . Coae de Lois

toprin. Sed pacta legitima sunt nuda pa-

cta, 'rumenta Ir. C. de usur. l. Etiam ex ' nudopacto po. f. d. t. se tot. tit. C. de δε-to promission se nuda pollicitat . His locis agitur de certis cassibu S, quibuS ex pacto a ctio datur, ideoque de pa cto legi timo , secundum l. Legitima o. . depact. Hoc tame pactum nihilominus ibidem dicitur nudum. Dicitur etiam nudupactum, quod incontinenti bonae fidei co-

tractibus subjectu est, i. iuri entius.Sed '' cum nulla, peqst de pact. Cum enim IC Ulpian. ibi dicit, minimo interdum forma

90쪽

format i am action , stibintelligendum est pactum nudu, secundum praeceden-

sunt contractuS.

Ideo autem pacta no lumIurisgen- 39. tium, sed etiam legitima, ut supra quoq; dixi, apppella latur nuda, quod sola sunti hoc est,sine nominibus legitimis, qualia - lhabent cotractus nominati, & sine causa, hoc est,datione vel facto, Cujac, lib. 2. Obf. GI3. Et hoc est perpetuuε τιλ-pa- 6O.cti, non ι-ολὴ, quasi sit aliud vestitum, vel non nudum, Idem Cujac. adi. I. T depact. Sic quoq; Ulpian. in l. 4. in pr. ff. de

pillu,qui non sit impubes,sed quia omnis pupillus impubes est, i. Pupilia. 2ὰo. P. de

verb. signis Ideo abjecit,s impubes ect. Nec moveri debemus d. l. ult. C derer. permutat. d. . i. Cod de pact comvent. Ibi enim agitur de coventionibuS, quae non pacti solum nomine censentur, sed & contractus,vel que contractuS

potius sunt, quibus pactum inest, non autem agitiu ibi de pactis, quae irte soli essent