장음표시 사용
511쪽
332 LIBERI. CAPUT IV: f. II. s
. sal ' Et Aboriginum, qui Sallustio ' tradente, genus hominum agreste, sine cotu. e. 6. legibus, sine imperio, liberum atque solutum : ' & apud eundem alio is i. si 'ti co h Getuli, qui neque moribus, neque lege, aut imperio cujusquam rege P. f. bantur. L 2. ' , ut , habent mores omnium civitatum : ' Generale pacti uia Ho. ih. es socieratis hu--α, inquit ' Augustinus , regibus obedire. Hschylus : d
Rex es suo Mens jure, nulli obnoxius.' Sophocles : In Mae. vers. 677. γ
Nam principes sum: obseptenditin , quippe ni ZEuripides : Phaenis vers. 39s.
Imperia habenimn perferenda inscitia es ii 'ue' , Adde quod supra ' ex Tacito in hanc rem adduximus t cujus & hoe f est; n. is. λο 'hicipi Ilimnium rerum arbitrium Dii dederunt, subditis obsequii gloria re-
Indigua digna habenda sunt, rex qu.e facit. Miab. ' Seneca : AEquum a ue iniquum regis imperium feris rst. 19;.': Quod ex Sophocle sumtum, ' qui dixerat : Milou. vers. 68 I.
Et quod apud Sallustium est : b ' Impune quisiis facere, id es regem esse. ccc 3. ' Hinc ubique majestas, id est, dignitas, ' sive populi, sive unius, qui .
eieras eivilis turbetur. Posterioris autem geneo rum judirium Dii dederum . nobis obsequii gloriaris nemo pati tenetur , easque repelli finis ipse relicta es : quasi ad Caesarem praesentem sie i civitatum eonstitutarum postulat, tantum abest quitur in senatu M. Terentius. Neque enim ut vetet. Qu1 de re plenius dicemus in nostris Tacitus diceret subditis. ad hoc Caput Notis Gallicis. IIela monuisse lassiciat. I. B. N Parodia versus Plautiai r Indima' dira habenda sunt, herin qua facis. Captiv. II . I. 6. G R O T r i. I. B. ee Verha sunt Memmii Tribuni Plebis ,r h Impune vivit, farere . id est . regem esse I qui loquitur tantum de more Regum. R impu-Pertinent hue Μ. Antonii verha, quae ex Iovivis nitate facti, nou iuris; quam ipsis nequaquam modo adduximus. cap. preced. s. all. largiturus erat libertatis vindex aeerrimus. I spice totum losum . Beu. Iuxu th. c. 36. Si GI. O Novi I. alia loea congesta expendantur . nil aliud in plerisque reperietur , immo aliquando contrarium in Principi IammumJ 6. ann. s. n. --m reis erus, quod inde auctor colligit. I. R
512쪽
f. ΙΙ. III. IV. De bella finitorum in superioris. 33 3
qui summo fungitur imperio , tot legibus, tot poenis defenditur : quae con-ittae non potest, si maneat relistendi licentia. ' Miles , ' qui castigare volemi se centurioni restiterit, si vitem tenuit, militiam mutat : si ex industria fregit, vel manum centurioni intulit , ' capite punitur. Et apud
III. In ' lege Hebraea ς mortis supplicio damnatur , qui inobediens fuerit aut summo pontifici, ' aut ei, qui extra ordinem rector populi a Deo esset constitutus. ' Quod vero apud Samuelem 4 est de jure regis , omnino recte inspicienti apparet, nec de jure vero intelligendum, id est, de facultate honelte, & juste aliquid agendi, ' longe enim alia vivendi Tatio praescribitur regi in ea parte legis , e quae est de officio regis n que nudum dd fictum indicari r nihil enim esset in eo eximium, cum injurias facere etiam privati privatis soleant: ' scit factum , . quod eLiectum aliquem juris habeat, id est, ς non resistendi obligationem. ' Ideo additur, populum pressum istis injuriis Dei opem imploraturum , quia sic licet humana remedia nulla exstarent. ' Sic ergo hoc jus vocatur, qu modo I praetor jus reddere dicitur, etiam cum inique decernit. IV. I. ' In novo foedere Christus pnaecipiens dari Caesari quae Caesar: s sunt, ' intelligi voluit a suae disciplinae sectatoribus non minorem, si non majorem, obedientiam cum patientia si opus sit) conjunctam summis potestatibus deberi , quam ab Hebr is regibus Aebraeis debebatur; quod i tius exsequens optimus ejus interpres Paulus x Apostolus, ' officia subditorum late destribens, inter alia, ut i illis, inquit, potesati , Dei ordia nationi obbiit : ttim vero qui obsistunt, Hi ipsis coudemnationem accipietit. Addit mox : Dei enim miniser es, qui potesate fungittir tuo bono. Deinde :Quapropter necesse est subjici, nou solum propter B am , sed δ' propter ω - 1cientiam. I ii subjectione includit ' non resistendi necessitatem : neque eam solum, quae ex formidine δὴ majoris mali otitur; ' sed quae δε ex ipso sen-
quo verberabatur a tenturione. Tacit. l. ann. a 3. Iuvenia g , as . frangebat mertite mirens. Sati I4, 393. perlego rubras Mais in leges , μι in eis posie Iibetis. rs Mi uiam isti ae J Ex honestiore. ae lucr fore ad minus honestam , Maius a luerulam tranaicitur. is Diam pereati prisatis 4 Non tamen tanta neque tam late patentes : itaque est sane ua eis quoque aliquiit eximium, S Auctoris argumentum lubricum.
dio God e retani J Non tantum, quod iacturi sint . sed etiam ita iacturi. ut quin iaciant , impediendi nemini sit potestas , nee de illo queri habeat apud quemquam . nisi apud Deum. a I me jus voeastir 3 ut lignificet exercitium potestitis, injustum quidem . velatum tamen sp cie iuris. dia , oris milli J Supplieii praesentis aut
qiu instituto , ut seiat twe omnivo se oportere lacere . atque illa , libenter velit. dis ) loemo iri Meu apud s A M u ELIM significare tantiitu eo uricidi Mem Regum, proharunt Interpretes seduli liv. ia lationibus omni excepticine major I us. Dixitnu. iti x allicis timillia Notis. I. B.
513쪽
ib ossicii nostri minat, ' neque hominibus tantum , ' sed & Deo nos obligat. Rutiones addit duas: primam, ' quod Deus ordinem illum imperandi,& parendi approbaverit, & olim in lege Hebraea , & nunc in Evangelio.' Quare potestates publicae eo loco nobis habendae sunt, quasi ab ipso Deo essent constitutae. ' Nostra enim facimus , δε quibus auctoritatem nostraris impaletimur. Alteram, ' quod hic ordo nostro bono inserviat. a. ' Atqui, dicat aliquis, injurias pati utile non est. Hic quidam,' vere magis , qixam ad sensum Apostoli, ut arbitror , apposite , dicunt, has quoque injurias utiles nobis est e , quia ista patientia sua non sit caritur a mercede. Mihi videtur Apostolus consideraste finem universalem isti ordini propositum, ' qui est 4 tranquillitas publica , ' in qua & singulorum comprehenditur. Et frane ' quin plerumque hoc bonum per potestates publicas consequamur, dubitandum non est; nemo enim sibi inale vult : ' at ima perantis selicitas in subditorum felicitate consistit. φ Sint quibus imperes , as ebat ille. Proverbium est apud Hebraeos : ee Nisi potessu publica esset, alter alterum υitium deglutreet : qui sensus & apud Chrysostomum t
is istimo' nis rectores civitation essent , Duorem feris viveremus citaui . non mordentes tantum , i sed ες vorantes alios alii. 3. Quod si quando -si nimia formidine, aut *7 iracundia, aliisve affectibus transversi agantur rectores, quo minus rectam ineant viam, quae ad tranquillitatem ducit ; ' id inter minus frequentia habendum est :& quae , ut ait Tacitus ' , interventu meliorum pensantur. Leges autem fatis habent id , -'' quod plerumque accidit, respicere, ' ut ajebat ε The phrastus ; quo & illud ' Catonis pertinet : ς Nun lex satis 3O commoda
ωπι,όHr-' Ma rati si abstuleris , perierint omnia ἔ non urbes stabunt, non agri, non δε - , nec quicquam Uus : mertentur omnia, forti
m esea μι 1uilibet in mior. Idem sensus apud eundem ad Ephes. v. m. Ill. pag. 36a. GEON VII. a 4 Quibus auctorioim J Quorum auctores nos fatemur quae rata habemus. as Ahebaι. illa J F ur fidius ad Sullam. FI rus 3 , a I. -ia formidine J ut qni ob Ieves suspieionet corripiunt , reosque majestatis Detunt . exemplo claudii. Suet. 37. stet harundia I Ut Alexander, qui ubi ex arisisset, nec dilatio ultionis, nee modus erat. δε- sin. s. s. ag Inter minus frequentis 3 Εκ rarius contingentibus. α' Quod plerumque J AriRot. 3. Pol. II. Δοκοῦ mr καθολου μονον . οἱ νομοι λέ-ν , Q ' . ae: Os
514쪽
6. I U. De bello subditoni in tu superiores. 33 somnibus es t id modo qmeritur, si vigori parti, V in Ammam prodest. Quae
autem rarius contingunt , 3 ' communibus tamen regulis constringenda sunt ; quia 3 ' etsi 33 ratio legis 3 in illo speciali facto specialiter locum non habeat, ' manet tamen 3s natio in sua generalitate, ' cui specialia su jici fas est. ' Id enim satius, quam sine norma vivere , aut normam cujusque arbitrio permitti. ' Seneca apposite ad hanc rem : Satius m at a . . it paticis etiam istuam excusationem non accipi, quam ab omnibus aliquam tentari. da bores. 4. ' Locum & hic habere debet illa nunquam satis memorata peri- '
elis et ' apud β Thucydidem sententia : Sic existimo, etiam fingiuis hominia tu μ' biis plus eam prodes civitatem , quae tota recte se habeat, quam s qua pria
iatis floreat utilitatibus, ipsa autem testiuersim labo et ; qui enim domestati fommvns bene collacatas habet, patria tamen mersi , pereat se' ipse necesse es : utra vero, etiam si quis in beata republica parum felix es, multo tamen jucilius per illam incolumis servatur. Quare cum rimitas quidem singulorum pGD sistentare calamitates, singuli autem publico non item Did es , cur no a minversini ipsi considere , ipsamque tueri oportent , nec id facere , Dod υos facitis, tim qrtis attoniti Detitra rei familiaris, salutem proditis reipublicae Quem sensum breviter ita explicat Livius: Respublica incolumis, V privatas res DL e Lis vas facile praestat : 36 publica prodendo , tua nequicqvam servis. Plato 4 dixe XXVI.
connectit civitates : quod sugillorum, disspar ι quare V piissice , V prmatim
utilius es, ut publica magis , quam privata curentur. Xenophon ' Vero : SI M.
murra ducem seditiose se gerit, facit hoc cum suae salutis pericii . Eodem & illa L vI. e. t. f Jamblichi pertinent : Non disjuncta es nisata utilitat a publica, imo in k 9 E bouo communi fingit me etiam continerar r V ut in animalibus, coemque ua- f Apuatura, ita in civitatibus in totius salute silus est partium. Dis. . Iii publicis autem ' praecipuum haud dubie est ordo ille, quem dixi, imperandi, parendique ; ' is vero cum privata relistendi licentia consistere nequit. Explicare libet hoc ipsuin 37 nobili Dionis g Cassii loco : x et M
a DF uti, J Qua voluit eivem magistratul
33 Raιio J Ut euique tua reddatur, ut justitia quisque smatur. 34 Iu iso speciali 3 Quoties eontra ius, fas.
que . magistratus. aut rex laedit inferiorem. 33 Ratio in stia temeralitate J Tranquillitas . securitasque totius eorporis . ouae tanti est . ut unus potius doleat . Ω id herat, quam resistat imperanti, & ordinem publicum turbet, ne pariatur iniuriam. 36 Ptibliea prodendo I Deserendo, destituendo.
puta laseivientibus. Ω improba atque inutilia saetantibus. 39 TO J cujus surs . R ORficium est parere. . G R O-
515쪽
dat , neque spem esse ad salutem, si quoά parere posi u es , υelit imperare. state enim quis futurus sit ordo tu familia , si a junioribus senes spernantur : is item tu scholis , si a discipulis susque deque habeatitur praeceptores : unde
sinuas ae rotantibus, s non per omnia medicis pas aut : quid stiti navigat Iibtis , si plebs nautica gubernantium lassa mutemnat. Natura quippe id necessa. i. ns. rium , es' hominibus salutare , ut alii quidem imperent , alii υero pareant. II, II. I 8. 6. Paulo comitem addamus Petrum, cujus ' haec sunt verba : Regeus bonorate. Semlai, subdisi estote citm omni timore dominis, non solutis bonis, Uaquis, ' sed etiam siris. Hoc enim cedit gratia, s grais v ' propter conscientiam Dei si fert molestam inisse noctiis. Qua enim gloria eis, s peccantes . V colaphis caesi subsistitis Z sed s bene agentes , V tamen male habiti subsili tis, b ' hoc cedit vobis gratiae apud Deum. Confirmat mox hoc a Christi exem- - plo. Idemque sensus in Clementis constitutionibus . his verbis exprimituri
Selius Deum timeris finiti I bene hero suo velit, quamuis impio, quan is injusto. Notanda hic duo : quod dicitur subiectionem dominis deberi, etiam ii ris, E 'idem ad reges quoque referendum ; nam quod sequitur ei sundamento superstructum , ' non minus subditorum , quam servorum os scium respicit. Ac deinde , talem a nobis requiri subjectionem , ' quae injuriarum patientiam secum ferat; ' sicut de parentibus dici solet t
Et Eretriensis quidam adolescens, gg qui Zenonis scholam diu freque
. Lib. tavcrat , quid ibi didicisset , rogatus respondit , ἐκγm παπὰς oiisti, , ' trans R- patris ferre. De Lysimacho 4 Justinus : Miguo aulino regis, velut pammtis , kal. contumeliam tulit. Et apud LiVium est: Ut parentum sevitiam , sic patriae, ἀμ- patiendo, ac ferendo leniendam esse. Apud Tacitum t ' 1 Ferenda regi in im
Nati, matris ferre injurias me , Parmeno , μει- Iubet. Gereo pro Cluentio : Nis modo ratione homi- .es parentiam injurias, sed etiam aequo anima foeoρονι/t. cap. 6. ) Habet ad hoc praeceptum pul-- cho μηnu tum II. ad Timotheum , tum libro V. ad Wersus Iuaros. Poetinent hue & quae Dieium c cap. 6s. 3 & post eum Simplicius habent de duabus anu . G a o N O v I I. 4o Preptor conseiretiam Dei J--Maωσι quia seli. & agnoscit esse Deum iustum , ae iustitiae evactorem . qui neminem insontem laedi sinat impune, dixeritque t Mihi vividitiam,
ff) Praecepta illa generalia suas tamen hahent exceptiones, ex natura Ipsius rei petitas. Fatetur id Auctor ipse de Servis , Lib. II. cap. v. f. aa. I. I.
516쪽
,. IV. U. De bello subditorum hi superiores. 33
emia; & alibi : ' bonos Imperatores isto expetendos , qualescumque tolei auia
dos. Apud Persas laudante Claudiano : In Eutrop. L. II. Vers 479.
-- Quamυis crudelibus aeque Paretur donimis.
' U. I. Nec ab hac lege Domini discedit v consuetudo veterum Christianorum, ' optima legis interpres. Nam quamquam ' pessimi saepe homines imperium Romanum tenuerunt, nec defuerunt, qui ' obtentu adjuvat dae reipublicae iis se opponerent ;' nunquam tamen eorum conatibus se adjut xerunt Christiani. Iii ' Clementis constitutionibus est, βὰθ Kα ὐ Sotaro, regiae potestati resisere nefas. - Tertullianus . Apologetico : is Cassii , s Nigri, V Albiui ρ unde qui ε3 inter duas latiros obsilent Caesarem unde ' qui faucibus ejus exprimendis patis ricam exercent ρ unde qui armati palatium irrumpunt, s okuibus tot i Sigeriis sic diserte habet manuscriptus , qui est apud omni laude ornatissimos juvenes Ρuleanos ac Partheniis audaciores De Romanis, ni fallor , id es, de non Chrisianis. De palaestrica , quod ait, ad Commodi mortem pertinet, peracham imperio praefecti praetorio Elii Laeti, manu palael tritae; ' quo tamen Imperatore vix quisquam fuit sceleratior. Parthenius, cujus factum itidem detestatur Tertullianus , erat ille, qui pessimum Imperatorem ' Domitianum oppresserat. His companat Plautianum praesectum praetorio, qui Septimium Severum valde sanguinarium
G x o T I I. la consititido verretim chriseianorum I Ad quam pertinet eanon XvIII. eoncilii caleedonensis . repetitu canone Iv. eoncilii in Trullo eonei lium Toletanum quartum : capitulum II. C roli Calui in villa Colonia. Srnedus Suessi nensis canone v. I S. G X0bilini Domitiano e Pag. a 37.
soriosetie meras, Partheniosque fen . corruptum id nomen non hie modo in Te etit timo Fuerat: sed adhue est in Surionis Domiι. c. I . o ubi Sartiritis ; S in victore vul-xari. ubi cavit rim legitur: Epitom. c. I a.
3 Inter Lias latiras I Pestilentiae musa commodus in loco lauris vestito apud Laurentum oppidum agebat, cum eum ob cleandri necem exposcendam plebs circumsedit. Herod. I. Sed quid inter duas lauros 3 sane Aurelius Viis Aoν in reg. XIII. meminit vitam laureti minoris, S uicum laureti maioris. Sed hae partes urhis sunt i a Auentino e commodus autem o sessus Laurenti , minimum Nul. millibus pansuum ah urbe. Forte inter δε- Lauri enim Impp. quasi propriae, R illis dimidi, quia Iulius la reae perpetuo sellanda ius accepit. SMton. Iul. s. quod in suecrebres prorogatum . ut ex st tisis , nummis constat. Quin & laurus άλεαι κον τι eredebatur. Proverbium : Λαρω- eo l. siserrita, , quum tutum ah insidiis, & petit iis significabant. Plin. is . 7o. Suet. Tib. 69.
Vir doctis limus, lapsu calami , heie Aurelium inorem dixit. pro ripheo ι ira, qui lihellum de Regionibus Urbis Rontia seriplit. J. B. J--faticitas 3 sie periit commodus in
exereitatione luctae . validissimo palaestrita, sp eie exercendi, guttur ejus comprimente eo usque, donee ex latraret. 4s Omnibus ιιι Sueriis 3 Forte : omnibus USiseriis , U Parrheniis. De Parthenio Sueton. Domit. I s. & 7. Item stiritius Victor gehotti .eni socius e iurationiet videtur fuisse sigetius rnam simul eum parthenio illum nominat SMartiatis 4, 79.
517쪽
338 LIBERI. CAPUT IV. F. V. H.
narium Imperatorem occidere in palatio voluerat. - In eundem Septimium Severum ' arma, quasi pro reipublicae caritate, sumserant in Syria Pelcennius
Niger, ' in Gallia & Britannia Clodius Albinus. ' Sed horum qiisdque factnni Christianis displicuit ι quod & ad Scapulam jactat Tertullianus : Circa in N
fatem imperatoris infamamur : tamen nunquam Albiniani, vel Nigriani, vel
Cainaui in υeniri potuerunt Christam. Oissant illi erant, qui secuti erant ' Avi dium Cassium , v virum egregium, qui in Syria sumtis armis causabatur, Rempublicam se ire restitutum, ' quam M. Antonini negligentia perderet. a. ' Ambrosius cum injuriam ' non sibi tantum , sed & gregi suo, &Christo fieri crederet a Ualentiniano Valentiniani filio ; populi satis conci
. THA tali motu ad resistendum uti non φ voluit. actus, inquit, repugnare uota M. V. novi : dolere potero, potero fere, potero gemere : adversus arma , milites , G --ι. thoi quoque, lacrmae mea arma sunt, talia enim sunt munimenta sacerdotum di'. 3 a. aliter nec debeo, nec pol sum resistere. Mox z Exigebatur a me, ut compesce- rem populum : re' ebam , in meo jure esse , ut uctu excitarem , in Dei manu ,
ut mitigarit. Idem ' Ambrosius ε' Maximi copiis adversus so Imperatorem, e This & Arianum , & Ecclesiae graVem , ς uti noluit. Sic Julianum defectorem hi, cum pessima consilia agitaret, lacrymis Christianorum repressum , ait m
v . . etianZenus , 4 addens , ταυτο μόνον ἐνοφων κατα διωκτου φαρμακον ' quia solum d Ora . r. hoc contra pes sequutorem erat remedii . Atqui exercitus ejus ferme omnis
his misi. ex Christianis constabat. Adde quod , ut observat idem Nagiangenus, e saevi ς . a. tia illa Juliani non tantum in Chri itianos erat injuria, sed & rempublieam 'in summum adduxerat periculum. Accedat his illud Augustini, ubi illa Ap riis. stoli ad Romanos dicta explicat : 1 Necesse es propter hanc vitam nos si- IV. p x. duos esse oportere, non resistentes si quid illi rectores auferre voluerint. Hi ,.. ' ' VI. I. Inventi sunt nostro Leculo viri eruditi quidem illi, sed temps . - ribus , & locis nimium servientes , qui sibi primum, ita enim credo di deinde aliis petiuaderent, ea, quae jam dicta sunt, locum habere in privatis , n non etiam in magistratibus inferioribus , quibus jus esse putant resistendi injurus ejus , cujus summum eis imperium et imo & peccare eos, ni
timin causa XXIII. quaestione VIII. Din. ar. Idem Ambres in epistola XXXIII.
Vultu in vinetila rupere 7 voluntas est mihi: non ego me vastabo ei eumfusione populorum. Imitatus est magnus Gregoriavi libro VII. epistola r. Si in morio Longobardorum me miscere voluistem , hodie Longobardorum gens nee regem . nec duces, nee comiιes haberet , atque in summa eonfusume
n Nou etiam in mari ratibus in rioribu3J Pe. μυι Maror ad Iudieum III. Paratis ad XIII. eaput ad Romanos . Iuniue Brutue, Dan- libro VI. politieotum. & alii. Gllo No . 46 In eundem Septimium J Immo Severus in illos , eodem temPore a suas militibus. ωrP. appellatos r sed quia Severus vicit, illi pro re- heilibus habentur, ac tyrannis; nam civilis acies victum fuit nocentem. Quod si Clodius vieisset, pro Albinianis : si Peseennius , pro Nigerianis , posuisset Septimianos. 47 ι um exregrum J Μilitiae, sed in hac musa palam sceleratum. g M. antonini negligentia I sie illle menti hatur, ut colorem adderet rebellioni : taeterum nunquam imperium, aut respublica Romana fuit in meliore statu sub principe; quam sub hoe rneque aut pace quisquam, aut bello diligentior. 49' Maximi eopsis J Clementis Μaximi , qui sumsit in Britannia imperium contra Gratianum, Valentiani alterum filium, oecupatisque Galliis, occiso Gratiano , Hispaniis quoque , R Africa Potitus, per quinquennium regnavit , donec a Theodosio victus interficeretur. so Imperatorem Arianum J Valentinianum juniorim, Gratiani fratrem. G x Ovi
518쪽
9. VI. De bello subditorum in superiores. 339
id faciant; quae opinio admittenda non est. ' Nam sicut in dialecticis o s species intermedia, si genus respicias, est species : ' si speciem infra posita tam , genus; ita magistratus illi, inseriorum quidem ratione habita, ' sunt publicae personae: at superiores si considerentur, ' privati sunt. Nam omnis facultas gubernandi, quae est in magistratibus, summae potestati ita su licitur, ' ut quicquid contra voluntatem summi imperantis faciant, id de fectum sit ma facultate , ac proinde pro actu privato habendum. Locum enim hie quoque habet quod dicunt Philosophi , ' ordinem non dari, a fore.
nisi cum relatione ad aliquid primum. V. Metapb. 2. ' Ac mihi videntur qui contra sentiunt. talem statum rerum inducere , qualem antiqui fabulabantur in caelo suilla, antequam majestas otiretur , quo tempore , aiunt, ' minores Deos Iovi non concessisse. At is quem dixi P ordo, & i παμπλια- , non tantum sensu communi cogno
scitur; ' unde illud : Senec. Thyest. vers. 6Ia. Omne sub reraio raviore rinium est.
Et q Augustini dictum k celebre : Ipsos humanarum rerum gradus asierae : ι o. . s aliquid ii Useris curator, faciendum s non tamen , s contra proconsul isseat: res stat. 97. . '. aut se consiιl aliquid jubeat, εδ aliud Imperator 3 non utique contemnis pοι C XL
statem, sed eligis majori serviare : nec hinc debet minor irasci, si major arae ad Bh tu, est. Et hoc ejusdem V de Pilato Talem quippe Dein dederat illi pol si τοm LX. t , ut esset etiam ipse sub Cesaris pote te.
3. Sed & divina probatur auctoritate. Nam 4 Apostolorum princeps Petri tasubjectos nos esse vali aliter regi, aliter magistratibus : regi , ε ' ut si pereminenti, id est, sine ulla exceptione, ' praeter ea, quae Deus directe imperat, qui injuriae patientiam probat , non interdicit : magistratibus , ' tanquam missis a rege , id est: potestatem sitam a rege ducentibus. ' Et cum Paulus ' omnem animam supremis potestatibus esse subjectam vult , e min. ' otiam mi, I.
G o T I I. n Spretes iniremedia I Genus speciale Senee epistola LVIII. p Ordo, εν os . αλ αἰς J Sie in familia paterfamilias primus , inde materfamilias. inde filii , mox ordinarii servi , postremo servi vicarii. vide clam stomum t. ad corinth. XIII, s. rustiui J Η et prope eadem Augustiatis
sermone VI, vi verba Domini. GRO NOVI r.
D Syeciei intermedia I Quae differt a speeie
infima , ut genus subalternum a genere generitissimo.
sa Privati sutit J Sie Vespasani privatas res
Tacitus, quamvis exercitum , Ω provinciam re gentis vivo Nerone, dicit 3. histor. 6s. & s, 1. 3 indinem non dari J i. e. Quod in serie aliua est, tamdium locum tueri, quamdiu depenis et a primo : ita magistratus immitu esse maia gistratus , quamdiu agant ex auctoritate prinis ei pis s4 O Qpereminenti J Quae verba non video, cui significent sine exceptione, quamvis res uera sit. In notis ad N. T. expliscat , tanquam supra omnes posito. Ergo, tanis quam summae potestati. ss Missis a reee J Δἰ ἀυτῶ πεμπν--σ' Pr ferus ejus , vel legatis.
519쪽
3M LIBERI. CAPUT IV. f. VI VII.
' etiam magistratus inferiores inclusit. Neque in populo Hebraeo , ' ubi tot fuere reges , divini, hutnanique juris contemtores, unquam in seriores ma
gistratus , ' in quibus plurimi fuere viri pii, & sortes, ' id sibi juris sum
ferunt, ut regibus vim ullam opponerent, ' nisi si qui a Deo , ' cujus in reges summum jus est, mandatum speciale acceperant ; quin contra quod, sia procerum ossicium sit, ostendit Samuel, cum proceribus , & populo in- , vis spectante , Saulem jam perverse regnantem ' solita Veneratione est pro-
4. Atque adeo ' religionis quoque publicae status nunquam non a r gis , ac Synedrii arbitrio pependit. Quod enim post regem magistratus simul cum populo ' Deo se fideles sere promiserunt, id intelligi debet , ' quatenus in cujusque id futurum erat potestate. Ne smulacra quidem salusorum Deorum , quae publice exstabant, ' dejecta unquam legimus , nisi jussu , aut populi in libera republica , aut regum cum regnabantur. Quod ' si quid aliquando factum est vi contra reges, narratur in testimonium divinae providentiae id permittentis , non in facti 'humani approbationem. Solet a contrariae sentcntiae auetoribus proferri diruim ' Trajani, cum pugionem praefecto praetorio traderet : lih Hoc pro me utere , si recte impero ; si male, contra me. Sed sciendum est, Trajanum, ut ex Plinii Panegyrico apparet, id unice curasse , ne quid regium ostentaret , sed ' verum principem gereret, ' qui proinde subes Iet senatus , populique judicio , quorum sententias exsequi praesectus deberet etiam in ipsum princi-ι Misaia peni. Simile est, quod de ' M. Antonino legimus , - qui publicam peciminoiurit. niam attingere noluit, nisi consulto senatu.
Pδῆ- οῦ L. ' VII. I. Gravior illa est quaestio, an lex de non resistendo nos obluget ' in gravissimo , & certissimo discrimine. Nam leges etiam Dei qua dam , quamquam generaliter prolatae , ' tacitam habent exceptionem suminae necessitatis : ' quod de lege sabbathi ii Hasamoi orum temporibus a sapientibus definitum fuit e unde dictum celebre ; π periculum animae impellit sabbatum : & Judaeus apud Synesium causam neglectae legis de sabbatho hanc reddit : σα te in cretiusvrum vitae periculum
aduritii sumus. Quae exceptio probata est ipsi Christo : ut Sy ' &in lege
520쪽
f. VII. De besto sJDorion in superiores. 3 et
altera de non edendis panibus propositionis. Et Hebraeorum magistrἱ legibus de cibis vetitis, aliisque nonnullis , ex veteri traditione ' eandem addunt exceptionem , recte quidem: ' non quod Deo jus non sit ad certam mortem subeundam nos oblisingere, foed quod leges quaedam ejus sint argumenti , ' ut non credibile' sit datas ex tam rigida voluntate ; ' quod in legibus humanis magis etiam procedit. a. ' Non nego, ' a lege etiam humana quosdam virtutis actus possis praecipi, ' sub certo mortis periculo, ut ' de statione non deserenda ;' sed nec temere ea voluntas legeni condentis fuisse intelligitur e neque οι videntur homines in se , & alios tantum si jus acceptile, ' nisi quatenus summa necessitas id exigat. ' Ferri enim leges ab hominibus solent.& debent, cum sensu humanae imbecillitatis. ' Haec autem lex , de qua agimus , ' pendere videtur a voluntate eorum , qui se primum in soci talent civilem consociant, ' a quibus jus porro ad imperantes manat. ' Hi vero si interrogarentur, ' an velint Omnibus hoc onus imponere, Ut mori prXoptent, quam ullo casu vim superiorum armis arcere , ' nescio an velle se sint responsuri, nisi sorte cum hoc additamento , ' si resisti nequeat, nisi cum maxima reipublicae perturbatione, aut exitio plurimorum innocentium. Quod enim ' tali circumstantia ' charitas commendaret, id ' in legem quoque humanam deduci posse, non dubito. 3. Dicat aliquis, ' rigidam illam obligationem , mortem potius serendi , quam ullam unquam superiorum injuriam repellendi, ' non ex lege humana , sed divina proficisci. Sed notandum est , primo homines ' non D E Ipraecepto, sed sponte adductos ' experimento infirmitatis familiarum s gregum adversus violentiam, in societatem civilem coiisse; ' unde ortum habet potestas civilis, quam ideo ' humanam ordinationem Petrus ' vocat: a I. PM. quanquam alibi & ' divina ordinatio vocatur, ' quia hominum falubre in- is stitutum Deus probavit. ' Deus autem humanam legem probans censetur. , iuprobare sisi ut sumanam, & humano modo. adv. M
4. Barci iis regii imperii assertor sortissimus huc tamen . descelidit, ut populo, & insigni ejus parti jus concedat se tuendi adversus imma- , i
m satione 3 Loeo, ubi quis aut in praesudio. aut in aete loeatus est ab Imperatore. Liv. XXlv, 3 Ex Vid.κιών homives J Nam Dei paullo ante iusliberum agnovit . qui vitam . quam precario dedit, Iepolcere potest, quandoque placet ejus sancta providentiae. εα Ius acceptuse J Ut possint eis iniungere , quod requirat . ut deserant omnem tutelam sui,
ε; tam sensti J Ut eousiderent. quid haee D
gilitas serat, nee mandent quod homo natus praeis stare nequeat.
64 charitis commendarer J Ex osseio seret, adique humanitate 4 ita tamen, ut intermittere ii-eeat , idem posse praeeipi , ut intermittere non
6s Experimento in mitatis 3 Quod viderent , dispersos per familias. R nihil eommune hahentes . facile a violentis opprimi. thmanam , D humano J Quatenue exuit . quantum homini rostulare lieet ab homἰne, quantuinque homo eui disseile est eiurare intatum amorem sui ) potuit extiqui.