장음표시 사용
81쪽
principio aliquo intelligente εν extrinseco, ' quia circa actus alios, ' litigii eutiquam dissiciliores , ' par intelligentia in illis noli apparet. ' Idemque de infantibus dicendum, ' in quibus ante omnem disciplinam ostendit seud bene aliis faciendum propensio quaedam , prudenter a plutarcho rs observata : 'sicut & in ea aetate misericordia sponte prorumpit. ' Homini vero persectae aetatis , ' cum δ' circa similia sit militer agere norit, i ' cum societatis appetitu excellente, 60 ' cujus peculiare solus inter animantes in-itrumentum habet sermonem, ' inesse etiam facultatem sciendi, agendique, secundum generalia praecepta , ' par est intelligi , ' cui quae conveniunt, ' ea jam sunt non omnium quidem animantium, ' sed humanae
' 8. Haec vero, quam rudi modo jam expressimus, ' g Α locietatis
M. IDAE. Adde P o R P Η Y R I U M De aram εω Animal. Lib. I. pag. I 3. F. d. Lud. Icao. Lib. III. pag. 294. 328. &c. qui ct voce ollem; eri alibi eadem in re utitur. ioeo ab Auctoretiostro infra laudando , Lib. ul. c. 2 . f. s. num. g. in Not. Omnia autem illa videntur fluxisse ex eo , quod ARasT TELEs ait . de ρικειο* αῖτας ψ διλον Ethie. Nieoni. Lib. vIII. c. I. I. B.
EJ Videtur auctor respicere hele . quod ait
PLO TARCHusili confor ι. ad Uxorem , pag. 6 8. D. quod tamen potius e trarium innuit, quum ab ea propentione ad henelaetendum .
tamquam singulari, eommendet filiolam suam in infantia mortuam. De re ipsi diximus in Gauli ei nostris Notis uberioribus. I. B. G x o M o v I riget Eriri fra J i. e. Deo , ,el ministra Dei natura, non ab insta ipsis ratione eerta perpetua . sed ex instinctu naturae, in paueis , steritis rebus se se hahente. 9 cisis ilia siniliter agere 3 Quod negatumhestiis, uuae tantum in uno. quo naturalis appetitio seri, aut a quo declinatio avertit, se
petit societatem . quia ea iuvatur, & eonia vatur : & si nihil invaretur , ae sihi lassiceret, eam appeteret tamen . ne sermo esset otiosus si-hi : deinde ut quae habet eommoda eum aliis communiearet : c honum enim est communic
tivum sui aut taltem aliis demotararet , nata aliter enim gaudia testem requirunt. Iam qui socium admittit,. qui vicinum . neeesse ethaliquid ei tribuat, aliquid in illo serat. S sibi minus indulgeat, ut eadem vicissim eonsequatura socio. Qui contuhernalem adsciscit, neeesse est partem euhiculi ei permitia et qui coniugem, iecti. Haee primo humanitas, R mutua patientia solitudinis vitandae , & auxilii mutui ea utacamparata . pactis conventis, vel tacitis , vel ex-nressis firmata. traniit in jus. cicero ait I, deleg. s. i potestis , eujus muneris eoi di , est iis elidiqtie eae a noti . re in taceni eduismus, quae sit Onjunctio homiliam . qtiae naturalis se eius inter ipsos ; his explicutis . fontem latim , es Disris inviniri. G E O T I I. cum seietatis appetisti edidi nu/e J II. A ι --ν Libro IX. ο ιυqγt 9όη aesa i Immo in id nastis es, hene ιι aliis faciat. f. a.
82쪽
custodia, gg humano intellectui conveniens , ' sons est eius auris, mate 3 quod proprie tali nomina appellatur: ' h - quo pertinent ' alieni stitinentia, & ' si quid alieni habeamus, ' aut lucri inde secerimus, restitu- ctum. tio , ' promissorum implendorum Obligatio , ' εs damni culpa dati repar tio , & - ' poenae inter homines meritum.' s. Ab ' hae juris significatione ' fluxit altera largior: ' quia enim
homo supra caeteras animantes non tantuin vim obtinet socialem , ' de qua
diximus, ' sed & v judicium ad aestimanda quae delectant , aut uocent, lih ' non praesentia tantum, sed & futura, & quae in utrumvis possimi duceres pro humani intellectus modo etiam ' ' in his judicium recte
conformAtum sequi, ' neque metu, ' aut voluptatis praesentis so illecebra corrumpi, ' aut temerario napi impetu, conveniens esse humanae naturae ,& quod tali sy judicio plaiae repugnat. ' etiam contra jus naturae, ' humanae scilicet, esse intelligitur.
ubistineatiar alienis, neque noceaιuν non nocentibus.
3 Quod proprie J t, i. io. quod in eontra-
4 Quo perιiueut J Ad quod Itisin. a, a. de Mythis. Nulli R. maris . quid eum, Κα s Damni eulpa J si quis quid damni nostra culpa , aut vitio in rebus suis Reerit , id ut
6 P vis meritum J Utque puniatur . qui perearit in societatem. αλόγως Q Des Amrέκωσι ρυτήως , ἐπὶ τοσουτο, ' Aristoteles Oeeon. s Locus iste ARI. TOT ELIs nescio quo casu, heie male collocatus est. Neque enim pertinet ad paenis meritum , sed ad verba illa num. sequ. homo sina caeteris antis mantis vim obtiati Ioelal . Nimirum Philus phus agit de societate coniugali , quam . ait . in Gieris Animantibus loeum habete . sed sine ratione. & tantum , quantum fert natura illorum. 'Ε, uti ἔν τοις ααωc die αλογως τουτ υπαρχει , κ, ἰz' is , Re. I. B. Itidie tim ad Hii muta J JEstimandi , i. e. delectum, & discrimen rerum bonarum , & malarum , juvantium, R inutilium . non modo inrcesens. sed etiam in longam diem . ς ratio nes, viasque, tam quae praecipitant in turpia, &noxia, quam quae ad honesta, & profutura pertinent : adeoque providentiam secuturi eius eoin- modi , aut incommodi. 8 Pro hinnant hinseatis modo I i. e. quantum patitur im eillitas , R infirmitas humana.
s In his Daieitim J Non facere quod quae
eanit. Vid/o meliMa . proboque: Deteriora sequor I sed diligenter, ' liquido inspecta , R. pro me lioribus agnita eonlisiter , & confidenter se etari, assectare, agere. so III debra coriumpi J Ut eligas, aut repente facias, euius postea poeniteat. s a Iudicia I se debere aversari malum, lice haheat illecebram boni. gg) Vide pus E Mno prUM nostrum De Iure Nat. Geu . I ih. II. cap. 3. ubi fuse prineipium istud adstruitur. S exponitur. I. B. hh) Ita quidem habent omnes Editiones :sed quamquam sensus Auctoris ex serie orationis satis pateat. loquutio non satis est adcurata. Neque enim ea noerer rem opponitur ra dele diant : nisi dieas. quidquid deleti it . id prodesse ; quod a mente Auctoris, & rei veritiate plane alienum est. Aut heic est ἁκυεeλογια . aut possit quis suspieari, Auctorem voluisse seribere : Q U AE esisti l . ALT DOLOR EM CREANT; QUAE IUVANT. adit naiacenι ἔ voces autem intermedias , sve ex ipsius Aut oris lapsu ealami , sive ex ineo tantia Ex- scriptorum . excidisse, adeo ut neque postea Auctur , rebus magis , quani verbis intentus , Mi
83쪽
Io. ' Atque huc etiam pertinet in his , quae cuique homini, aut coetui propria sunt elargiendis prudens dispensatio , ut ' quae nunc sapientiorem minus sapienti, nunc ' propinquum extraneo , nunc ' pauperem diviti , prout si actus cujusque , & rei natura fert, praeponit: ' quam iuris proprie stricteque dicti partem jam olim multi faciunt s cum tamen so jus illud proprie nominatum diversam longe naturam habeat, ' inco positam , ut quae jam s7 sunt alterius, alteri permittantur, aut s3 im
pleantur cit . II. ' Et haec quidem, quae jam diximus, ' locum aliquem haberent, etiamsi daremus, kk quod sine summo scelere dari nequit, non sy.cise
Deum , ' aut non curari ab eo negotia humana : cujus contrarium cum nobis' partim ratio, partim ω traditio perpetua inseverint, ' confirment vero & a gumenta multa , ' & miracula ab omnibus seculis testata ; ' sequitur, jaru ipsi Deo , ut si opifici, & cui nos, nolimque omnia debeamus, sine cxceptione parendum nobis este, ' praecipue cum is se multis modis & optimum , & potentissimum ostenderit: ' ita ut sibi obedientibus praemi ireddere maxima , etiam aeterna , quippe aeternus ipse , ' possit, & voluisse credi dcbeat, multoque magis si id disertis verbis promiserit: ' quod Christi alii indubitata teltimoniorum fide convicti credimus. Φ Ia. Et
animadverterit, qnemadmodum alibi non semel accidisse , nobis compertum est. ceterum resipia pertinet ad officia Hominis erga se ipsum . d. quibus laxe Pu ENDO Pius, De Iur. AM. ET Gent. Lib. II. c. 4. I. B.
G a o T I. i P dens diapensatis , ut quae nune sepientiorem minus sapienti , nunc rapi utim extraneo , nunc pauperem diviti, prout adius cuiusque , re rei Metira fra , praepente J Agit hae de re amissus libro primo de officiis. cap. 3o.
tribuens, vel disti semisu, in praemiis. Ω muneribus , sive oneribus tribuendis : non autem ii poenis, in quibus versatur commtitativa , quae spectat contractus, & maleficia, quae sunt quali e traetas.s 3 rictus J Opera , quam in commune eo modum praestatis 4 iuris proprie J Quod reddit praetor, R Unde actiones nascuntur ι quod pertinet ad ius
κῆν ς ωψωrικήν , versantem in contractibus. ω poenis. s Imin, Avehor intelligit hele Iustia ιram Particularem ita ab A RisTO T EL R diu 'am , cuius pars est Itistitia ευνα ακτ- , ἔNimirum putabat. Iustitiam Parti curarem eam in esse L ac Expistinem, de qua acturus est Lih. I. e. l. f. 1. ubi vide quae
ss Stridie dicti J Quale Lil. traditur in juris
corpore, unde actiones nascuntur.
16 Itii J Justitiae distributivae propriὲ non est jus . quia nulla actione peti potest. s 7 Sumpatienim J Respicit duo Praeeepta posteriora iuris. Haec est iustitia , quae dicitur
in tutiva vulgo , vel correctiva in contracti
bus , & pomis.sκ Impleum J i. e. faciam quod debeo, unium ue suum tribuam. sdi me Deum J IV. Argumentum. 6Ο Traditio I i. e. omne, quod gentes instillarunt suis posteris, sive e sensus,& praeepta
isi in ei J Qui nos creavit. 6a Sine exceptisne J In omnibus, x Perpetuo. ii Nihil heie volui mutare: sed qlianqi iam
ita in omnibus Editionibus legatur , vix dubito quin Auctor scripserit: aut Q U IE ALTER r. DEBENTUR ., impleantur 3 neque enim, sociandum Auctorem nostrum , ea. quae implentura. iam erant alterius . erga quem implentur . sed tantum ei dissuemitur. tum demum illius futura, quando impleta suerint. Vide infra Lib. II. c. I. num. I. R Lib. III. e. I9. n. I s. I. B.
DOR PIUM nti striim . De Jur. Nut. εκ Gent. Lib. Il. e. 3. f. I 9. Nes. e. & quae infra m nemus, ad Lib. I. c. I. I . 3. num. a. Not.
84쪽
' ret. Et haec iam alia juris origo est , ' praeter illam naturalem, ' v niens scilicet λ c, ex libera Dei voluntate, ' cui nos subjici debere , ii tellectus ipse noster nobis irrefragabiliter dictat. Sed & illud ipsum, de quo egimus , naturale jus , ' sive illud sociale , sive quod laxius ita dicitur,' quamquam ex principiis homini internis profluit, i ' Deo tamen adscribi merito potest , quia ut talia principia in nobis existerent , ipse voluit : ' quo sensu Chrysippus, & Stoici dicebant, ' iuris originem non aliunde petendam, quam si ab ipso Jove , m a quo Jovis nomine jus Latinis dictum , probabiliter dici potest.' I3. Accedit, quod ' illa quoque ipsa principia ' Deus I datis legibus magis conspicua Decit. ' etiam iis , quibus imbecillior est ad ratiocianandum vis animi : ' & in diversa trahentes impetus, ' qui nobis ipsis, quique aliis male il considunt,tiores adductius regens, & fine,' I . ' Sed & historia sacra '
pium ritu , cui origo justitiae , quam ab Iove , V commum nasura ; inde enim initium duci δε- .et, ubi se ho tu, malisque differretam es. Apud P Lu r ARCH. de Stoici rest. Pag. oy s. in A qtis Bois nomine 'ti latinis dictum J Nisi sorte veriuc per ahseissionem; ut ex eo, quod fuit os ' futtiis est es: ita ex eo , quod is
x t ii sim . . sactum jui , nisis . postea juris, ut ς κ Popimi Papisii, de quo vide claronem lib.
. Siso irrea foetate J sive quod continet . aedirigit societat ex gentium , & hominum ; sive
quod sanae menti rcctum , & decorum probat ratio, eo nomine accipiamus, etsi excogitatum,
M. I. vagari vetuit, illos quippe vehemen-
praeter id , quod in praeceptis consῖ-stit s
e paratum , proditum est ab hominibus exeelulenter praeditis, & praeclare urentibus vi humanis ingeniis insita. 6s Privei A J Recta ratione insita, quam nevigaverat in hestiis esse. 66 A I e J Derivatio Stolea , Scipionis Gentilis inventum. Orig. p. aro. immo Potius praeelsum . & decurtatum a vocabulo iuuiu ὲ nam quod sive Deus, sive ratio , sive superior rubet. est ius.
motus animi, commotiones, pertur halione , cui debent regi ab animo tanquam satellites. Cic. 3. Tusc. ii. & ψ. Tusc. 6. Claudian. 4. Cons. Honor. 2ῖ . 69 Vagari J cum se. .dixit : non concupiscet, non occider: aliud contra iram , aliud contra
desidςria. o Addiditus J AJduesius, quasi attracto Danio. Phrasis Taciti, reguum adductisu , 3. hist. 7. demor. G. 3. In Editione ann. 367 a. est etiam d. Aius : unde ita reposuimus , quod nescio quomodo, mutatum fuerat in sequentibus. IB.) ii Vocem illam maia, quae excidit in Omnibus Editionibus , fidenter addidi. IIIam deesse adeo ut aliter Auctoris sententia non constet , res ipsa clamat. Si enim ro consularet in bonam partem sumas , ut omnino sumendum , quando nihil aliud additur vide exemplum infra, L. III. c. sto. g. s l. tune utiles esse. Ω nobis, x aliis , in peius illos in alia trahentes, quam quo dueit Ratio & Lex Naturae, Auctor noster dicet ; quod quam alienum sit a mente ipsius , nemo non intelligit. ViX autem dubito . quin propter similitudinem vocis ollis cum sequenti mala, hae omissa fuerit vel ab exscriptore, veIa pographo : & Gns rei exempla alibi videbimus I. B.
85쪽
lfit, ' assectum illum socialem non palum etiam eo excitat, quod nos do cet ab iisdem primis parentibus ortos homines omnes, ' ita ut eo quoque cognationem ii natura constituom; cui consequens sit , hominem homini insi-' ἶ- μt sensu dici recte possit, quod alio dixit 7 Florentinus ,
uri diari nefas esse, ' Inter homines quasi R Dii quidam sunt parentes' quibus proinde non 73 infinitum , sed 7 sui generis obsequium debetur.' Is. Deinde ' vero, ' cum juris naturae sit Is stare pactis, 76 ' in celsarius enim erat inter homines aliquis se obligandi modus, neque vero aliusciollueti modus naturalis fingi potest, ) ' ab hoc ipso fonte iura civilia fluxerunt. ς ' 77 Nam qui se Getui alicui' aggregaverant, aut τε homini.' hominibvlque subjecerant, ' hi aut expresse promiserant , aut ex negotii natura ' tacite promisisse debebant intelligi, secuturos se id , ' quod aut coetus pars major , aut hi, 7' ' quibus delata potestas erat, constitui sent. I 6. Quod ergo dicitur ' non Carneadi tantum, sed & aliis,
o so ' Utilis ri justi prope mater , ae i , ' si accurate loquamur, verum non est : 'nam natunalis juris mater est ipsa humana natura, ' quae nos, etiamsi re nulla indigeremus . ad societ. . tem mutuam appetendam ferret : ' civilis vero iuris mater est ipsi ex consensu obligatio, ' quae cum ex naturali jure vim suam habeat, ' potest natura hujus quoque juris quasi proavia dici. ' Sed naturali juri utilitas accedit: ' voluit enim naturae Auctor nos singulos, & infirmos ei se, Amultarum rerum ad vitana recte ducendam egentes, quo magis ad c leu-dam societatem raperemur : juri autem civili occasionem dedit utilitas ;' nam illa , quam diximus, consociatio, aut subjectio .s ' utilitatis alicujus causa
raeli ad aureum carmen, Dii terrestres: Phititii ad deealogum is παν εἰς Θερὶ, Ma μου em τον αγε, ροτον ἐν τω - ώοπλ xςt cipieui Dii , qtii inte-nitum Deum imitantur vitam lando Pad 76 i. D. Reunda post Deum Rederatio Hieronymo epist. .
XLVII. Tom. I. pag. aa D. Editi Basil. Parentes Deorum limulacra Platoni de legibus XI. Pag. 93ο, 93r. Tom. II. M. H. Meph. Η nos parentibus ut Diis debetur, pronuntiante aristes te Nicomaeh-riim IX, eap. II. s L ens HIEROCLIS non est ἡ Commenti in κώ-νra carm. sed reperitur apud fros. Se . 77. I. B. o Utilit- ju i prope matre , inqui I Ad quem locum Heron , aut quisquis est vetus H
otii interpro : repugnat praeceptis Stoicorum sinendere vult iustitiam non esse n suralem . I ιι natam ex militate. Contra hane sententiam vide
quae disputat Aueustinis de doctrina Christiana libro III, e. XIV.
I Horotinus a L. 3. D. M Iust. Eae iure,
et a Iutεν homines I V. Argumentum. 3 Iis iram J Non siue exceptione , ut de Deo dixerat. 4 Sui teneris 3 ouatenus non est eontra iuium . cui soli infinitum obsequium debetur .
τs Stare pactis J i. e. fidem datam servare. 76 Necessariis oblitandi molti. J Nam si socie tas fungi debebat. requirebatur aliquod vine
lum . eoagulum , serrumen , sacramentum , quo ea foetetas contineretur : alioqui forent metae arenae.
Nam qui se ear i J VI. Argumentum. g mmini J Uni regi, principi . aut magiis stratibus aliis. s Guibus delata J Aut pavet nusve repraesentans Deietatem, ut rex . magistratus. go aeris 3 mrat. x . lat. 3. st. 98. si mutana 3 Resta ratio. sa riualia I Cau a remotior. 8a seerdis J Ultro se quas remitem praehel. 84 Societatem raper/mυν J Latians. de opisse. Dei cap. 4.is OBBaii, J Ut singulorum arte , & opes . In unum collatae omnibus quoque aliis proiieti senti G R O-
86쪽
eausa ecepit institui. Deinde & qui jura praescribunt aliis, in eo utilitatem
aliquam spectare solent, aut debent.' io. Sed ' sicut cujusque civitatis jura utilitatem suae civitatis respiciunt. ita ' inter civitates aut omnes , aut plerasque, si ' ex consensu jura quaedam nasci potuerunt, ' & nata apparet , quae utilitatem respicerent non coetuum singulorum, ' sed π maenae illius universitatis. Et hoc ius est quod gentium dicitur, quoties id nomen a jure naturali di ingui- -- , natis '; ' quam partem juris omisit Carneades , ' jus omne in naturale, &ρχ' civile singulorum populorum distribuens, ' cum tamen de eo jure, quod inter populos vcciatur , acturus, ' subjecit enim orationem de bellis , &bello partis mentionem facere omnino debuisset. I 8. ' Male autem a Carneade itiittitiae nomine justitia traducitur. I Nam sicut, ipso fatente, stultus non est civis, qui in civitate jus civile sequitur, etiamsi ob ejus juris reverentiam quaedani sibi utilia omittere de tatis. beat: ' ita nec stultus est populus, qui non tanti facit suas utilitates, ut propterea ' communia populorum jura negligat; ' par enim in utroque est ratio. Nam P sicut civis, qui jus civile perrumpit utilitatis praesentis causa, id convellit, quo ipsius, posteritatisque suae perpetuae utilitates continentur r ' sic & populus juna naturae , ' gentiumque violans , suae quoque tranquillitatis in posterum rescindit munimenta. Tum vero etiamsi ex ju- δε iaris observatione nulla spectaretur utilitas. ' Lapientiae , non stultitiae esset eo Σμ σferri, ad quod a natura nostra nos duci sentimus ' I9. Quare nec illud ,
Iura insenta ' metu istis' fatem e necesse es :quod apud ' ' Platonem quidam ita explicat ; ' metu accipiendae injuriae g
kόrbes.' aria Isae igitur,p Metit eisis , Di itis in iis perrampis J Ηae memoriae lapsu, confudit, sunusque casia in ipsa similitudine apposite utitur Ith. IA. M. sim mutavit. I. B. J
ἐα . να εἶναι . R'. exr.e e is, , cimo εν μω 86 eonisensu mora J veI tacito. vel expresso. ο το α ἐς αὐ)οοῦ Mi 142 in,' ouacumque VII. Argumentum. ιαu odiis reuisecitim non hahebis Me cominus . si a 37 Maxmo illitis unive, Matis 2 Conjunctionis, eminus ia proposeum communitatis , ea si am di- quae inter omnes est homines. ducit. nec unum esse palis . se litiosaque nim minus 88 Nomea a sire noturali J Nam interdum es. quam is . qui in popula partem se s m D- naιuris ius vocatur, quod est gratium , ut paulo eis. cf. J Et libro XI ,3 Lb: inserius dictum est. Sic maiorem natu in imia που 4 ου eυπικται μν m οὐ periis sueeedete, natura jus vocat Iustinis Ia .ὐτο, κὶμι. Homo ab tino ab hius Asiniue I. quod natura ipsa gentitas dedit. a , Io. Idem non potest seu ob tintiressio genere ab isti ha- - gentium dieit lib. 74, 3. Hri. I s. ) Nimirum . ut eidem Antonino ante J Consectaria sive IV. articulus prio dictum est , quod examini expedit . idem api. ris memhri partis generalit c Loeus ultimus exstat Iib. VI. s. s . in preε- so Sitistitia a Quia abstineat alieno, quod poncedenti autein pro verhis illis , ὼ M, eriti μὴ set ei utile esse. ἔλωευμ αποκ1κοον ι . legitur : . e M o si DeoisOHID J Eripit shi fidem, existimatio αποτειν . s. Nimirum Auctor statim nem, aliorum voluntatem, eum ipso contrahendi antea legerat : Κροῦ--x α- 9a Itira inventa a Horis. I , sal. 3.
87쪽
g. p g, repereas leges , ' ac vi quadam homines ad justitiam colendam adigi , ' u ni Versalite' verum est. ' Id cnim 23 ad ea dumtaxat instituta, ac leges metu -- pertinet, quae ad faeiliorem juris exsecutionem reperta sunt ; ' sicut multisi, N per se infirmi, ne a validioribus opprimerentur , conspirarunt ad instituenda, ac communibus viribus tuenda γε judicia, ut quibus singuli pares ' s- non erant, his universi praevalerent. ' Et hoc demum sensu commode a
ps aer cipi potest quod dicitur, jus esse id , quod validiori placuit; ut intelligavit. Solon. mus fine suo externo carere jus , nisi vires ministrins habeat; sicut S P lon res consecit maximas, ut ipse i praedicabnt ;
q γε ' Vim, se sitie parilis copulans vincli jura.' etc. Neque tamen ' quamvis a vi destitutum jus omni caret effectu; nam justitia 27 ' securitatem affert conscientiae, injustitia tormenta, ac laniatus , ' quales in tyrannorum pectoribus describit =3 Ρlato , Justitiam probat, injustitiam damnat ' proborum consensus. γ' Quod vcro maximum est, ' haec Deum inimicum , illa faventem habet , ' qui judicia sua ita post hanc vinam reservat, ' ut scipe eorum vim etiam in hac Vita repi sentet, quod multis exemplis historiae docent. FHostili. ' 2I. Quod vero multi quam a civibus exigunt justitiam, ' eam 3 mpμψ, N in populo , aut populi rectore insuper habeant, ejus erroris caussi est, pru L: Q naturi ' quod in jure nihil spectant 3 nisi utilitatem, quae ex jure oritur, que conve- quae evidens est in civibus, ' qui singuli ad sui tutelam invalidi sunt. At
ρε AMDiu J Disceptationes sori. cum didicissent homines legibus , non armis . vivere. I l. 43 , ε. 9s Fine suo εχιorno J Non pos e ad effectum, S exsecutionem pervenire , nis magistratui eou mittatur ius gladii 96 Vim J Fline κε,7 Eta, inter ministeria Iovis in Prometheo ponit AEAυθώ. Et
qui rempub. ordinat , & reformat , eum sine collega, & armatum esse oportere , disputat Arachiavem ad Livium I , 7. Se huc arςumtu- o exeii sat eaedem Remi a Romulo ooeupatam. 97 Semrifalom J Diogenes apud Suhisum ser. 3I. p. I 88. 'H resis; λκαρσυ - ἔχει
tus 6, ann. 6. Cicero 3. de ossic. ar. cuincti L a , init. I. LGelaniti Catapio. ciundi avi in Rufin. a , sO . Ω apud Stobaeum Diogenes p. Is . yy a vero NJ II l. Consectarium. im In populo J Ut apud Smeem Thyeste V ,2Is. Atreus : Sanctit - . ρια- , fides, privata bona sunt e qua juvat, reges eant.
Nisi titilitatem J Et ius, sive iustitiam , &studia liberalia, & pietatem . & virtutem Om nem se sit untur utilitates , honores, opes, prete-mia : sed ea omnia vitiantur , quoties in illis nihil spectatur, nisi utilitas : evenit enim, ut ea non serio , commode , diligenter exerceant, quutquot ad vota properant, & ex his, tanquam aliquid maius, utile petunt ; S simul , atque praesens non adparet utilitas , aut praesentior non apparet ex contrariis , vel diversis , ilia Praeclara negligant, & eontemnant.
88쪽
magnae civitates, ' cum omnia in se complecti videantur, quae ad vitam recte tuendam sunt necessaria, opus, habere non videntur ea virtute . ' quae a foras spectat, & jultitia appellatur. 22. Sed ' ut ne repetam quod dixi, ' jus non solius utilitatis causa comparatiam , ' nulla est 3 tam valida civitaS , quae non aliquando ali rum extria se ope indigere possit, ' vel ad commercia, ' vel etiam ad arcendas multarum cxternarum gentium junctas in se vires , unde etiam a potentiisimis populis , & regibus ' sedera appeti videmus , quorum vis omnis tollitur ab his, ' qui jus intra civitatis fines concludunt. Ucrisi muni ilhad, s ' omnia mni incerta esse si simul a jure recessum est. 23. ' Si nulla es h communitas, quae sine jure conservari possit, ' quod memor abili latronum exemplo probabat 7 Arii toteles nn : ' certe & illa, quae genus humanum, aut populos complures inter se colligat, jure india vel : quod ille vidit, qui oo dixit ; ' foeda ne patriae quidem causa
- qui sis ergo , dicet aliquis , ut in pace inoa ιt iatrones 3 si isti m is 3 die quae . Nempe eum non tit Iairones agunt ; nam s iu/A Llendis rebas praeseripta jusi iis non fervem .mqtie partitionem ex aequo faciant , videbisit os inter I bellis, me praeliis impii ri. Psita ct ιι vit. Pyrrh. pag. 388. A. ) eum puerthi reeitasset die iam , regnum se ei liberum suorum relinquere , eni aeutissimus suturus esset
gladius , dieit, hoe nihil aliud esse . quam quod in Phoenissis posuit Euripides : '. 68.
ευerti solent , ubi inter se stir non pra ant , Uru summa , ubi fides λι re ipsos periit. cap. a . G κ o N O v I I. a Grai stinat J i. e. quae praestat hominem bonum magis alteri, quam sibi. lates de phu
os mor. p. Ig. Edit. Elmelahorst. Ante elimci CERO . de Rep. l. a. apud N UNIUM, voe. Projectam. Habent omnes ab Allis To ου LR qui Itiistitiam dixit esse aen Πιο, ανα- θον , Ethie. Nieom. Lib. v. e. ro. I. B. ); Tum et arida J Sustultim Iugurth. IO9. in Oraiatione. regis Bocchi. c., ι. 7 . v. Seneri epist. 4. Neminem eo foretina provexit, &c. 4 δεινα tali MAJ Tantum civile statuu ni e Te, non gentium. s Omnia ivereta I In aleam mitti: nee ho mines , nee foetetatis statum landatum esse , miustitia muniatur. cicero pro Caecina cap. es.
6 Simili 3 i. e. simul, ae iure &αν Aristoteles 3 Et cicero a , de ossic. II. I J i. e. natura turpia, R detestanda, non tantum ignominiosa opinione hominum , aut respectu prioris tartunae 'Dehiat II. ad Li vium lih. 3, i. discurs ) nam illa interdum ho no cui subeunda sunt. nim) Verba sunt cICRRONI s, ad T miliari Epist. XI. Ic. quae etiam ab Ai,inore nostro ei trihuuntur in Nota sequenti. Ibi ta men, ut & in loco ex orat. pro Grin. quem monoet im iudicat . agitur tantum de Legibus civilibus. I. B. nn ) Immo Ρ L A T o . ni fallor. Neque enim
ullus. quod sciam . talem sententiam ex ini soιele protulit , quum tamen loca veterum in hanc rem congerere voluerint interpretes in C i-CERON. De Os e. II. II. Locus autem PDiatoriis luculentus ab iis indieatus est , quem reperies Lia. I, De Reptibi. pag. 3si. C. Toni II. Εd. H. Steph. Haec in prima Filitione di cebam. Reseri postea loeum ari tetis, qui ad rem facit , apud STORAEUM , Semn. X. pag.
oo ) Innuit Auctor quod ci CR o dixit e
89쪽
facienda effe. ' Graviter eos accusat Aristoteles, qui cuna inter se ne ' ' minem velint imperare, nili qui ' jus habeat, in exteros quid jus, quid injustum sit nihil curant. - et . Is ipse ' quem nominavimus modo in partem alteram Pompeius , quod Spartanus quidam rex dixerat, beatiis inam esse' rempublicam, cujus fines xx ' hasta, & gladio terminarentur, correxit , dicens, eam vere beatam esse , quae idi juititiam pro finibus haberet. Quam ad rem alterius itidem 3 Spartani regis uti potuit auctoritate , t qui militari sortitu dini jultitiam anteposuit, ' hoc argumento, quod sortitudo juilitia qua ei 'g regi deberet, at si justi essent homines omnes, fortitudine illa non D. O .. indigerent. Ipsam sortitudinem Stoici ' definiebant i virtutem propugilan ι, tem pro aequitate. Themillius oratione ad Valentem facunde disserit, reges , ' quales exigit sapientiae regula , non unius sibi creditae gentis habere in tionem , ' sed totius humani generis : & cise , ut ipse loquitur, non
Bintimari ' invisum apud posteros nomen non aliud secit, 'quam quod 37 aequitatem invi .cia imperii sui finibus terminaret. - as. Tantum is vero abest ut admittendum sit ' quod quidam fit
ci . D. ) De iisdem Laeed noniis Athenie ses apud Thueydidem libro v. H,
miuioν. vertendum erat , non inum in te regrinos &e. ut hahet Auctor; sed , maris a hne in Re. quod alium sensim effeti. Deinde reliqua non omnino adeuraia expressa sunt. ceterum loeus est pag. m. Ed. Lugd. 36eo. I. B. Jx amisi. J De quo uersus est veteris Poetis :Κm is ei ἰέ τι αι υτ ρυγὸν ε Oxya Imrion Asiti etivela buxo Minois presa remebat. Vide hae de re ori is adversus Iulianum libro vi. Pag. I9 . o. Spanhem. ubi tamen versus paullo aliter refertur. I. B. )G R O N O V I I. 9 Itis habeat J Legitime ereatum , χωοτο- ,ἀέντα. io Pompe itii J Qui dixerat . armatus ut loges
ii Hai U Hadio J Quae quam latissime ,
quo liberet , arma victricia proserret.
ia Itisit dis 3 cuius nihil esset nis iure pota
TARCHU M , Apophiem. pag. 2 3. B. ).I4 Φιλο-καυM J Amantes Macedonum. is J Amantes Romanorum. IK Φ.λ ι is umM J Amanies omnium hominum. i qui a m J Justus tantum esset erga suos cretenses 3 in exteros hella parum iusta facile susciperet, aut iniquas victis eonditiones ferret. ut crudele tributum Atheniensibns impositum . 'de quo Oi sint. τη Taulsis J II. membrum I. partis : esse ius etiam helli , probatur.
90쪽
Gnt , in bello omnia jura cessare, ut ' nec suscipi bellum debeat nisi ad juris consecutionem , ' nec si Iceptuni geri, nisi intra juris , ac fidei modum. Bene qq in Demosthenes bellum ese in eos, dixit, ' qui judiciis
coerceri nequeunt. Judicia enim vigent ' adversus cos , qui *ς invalidiores se sentiunt : ' in eos , qui pares se faciunt, aut putant, bella sumuntur; sed nimirum , ' ut recta sint, ' non minori religione exercenda , quam judicia exerceri solent.' 26. Sileant ergo leges inter arma : 3 ' sed civiles i 'ae, & judic riar, & pacis propriae, ' non aliae perpetuae, & Omnibus temporibus. accommodatae. ' Optime enim dictum est a Dione Pruseensi, inter hostes ' scripta quidem jura, id est, civilia non valere , at y valere non scripta, id est, ca, quae datura dictat, ' aut gentium consensus constituit. Docet hoc vetus illa Romanorum s Ormula : ' eas res puro, pioque duelloquaci endia censeo. Iidem veteres Romani . ut Varro μ notabat, *7 ' bella am ω
tarde, & nulla licentia suscipiebant, ' quod bellum nullum, nisi pium putabant geri oportere. δὴ Camillus ρ juste non minus, quum sortiter bella gerenda dicebat : Africanus ς , populum Romanum & suscipere juste bella, V& finire t *' Apud alium legas , Suut est belli, sicut V ao pacis jura. 3 Alius αν. Fabricium miratur ingentem virum, ' & quod difficillimum eli in bello eidem . innocentem, S qui aliquid esse credereti & 33 in hostem nefas. XXX, ' 27. Quantam 33 vim habeat in bellis φ justitiae conscientia, ' passim
dio Inoalidiores J se. m. ad quem in ius adl-tur , & propterea se patiuntur ad tribunal etitari , ct iudicari. quo & inviti Ggi possunt. dii Pares se J Qui non submittunt se iudiei
as Bella simiantiar in eos. qui pares J Iline patet unde hostis dieatur, scit. quod parsit, nam hostile est aequare. tia SH cicuri illis 3 sie bello Μarsien senatus decrevit, ne iudicia dum tumultus Itali-eus esset z exercerentur. conius P i. in Orat. cie. pro cornelio p. I s. Sie Justinus reprehendit Thehanos. qui post vic oriam apud mantineam Lacedaemonios. R Phocenses de rebus inhello actis apud concilium Amphict3otium accusaverunt, quasi post arma , x hesium, lo- eum legibus reliqument, lib. g. I. et Acommodatae 3 Sic ait Iustititit, post arma . & bellum , legibus locum non relinqui ,
dis Poceι hoe J Argumentum II. membri II. partis generalis. 26 Puro pioque Lis. I, 3 a. Quod qui gerat . in causa helli capienda non scelere , non impietate maculetur. Vide ad Sen. Μedeam V.
a In hoclem J Apud Maream d. l. in hose. 33 cuantam J Argumentum III. qq) Loeus est in Oratione de cherson O . pag. 78. c. I. B.