장음표시 사용
231쪽
DEBILIOR HUMORUM CIRCUMACTio. Observatum fuit 'sem e , siti allaoetasione in Commentariiς 44. dictum fuit illam vim, qua minimae venulae absorbentes imbibunt effusos in cava corporis loca humores, crescere 3c decreicere proportionaliter ad circulationis vires ratque haec est ratio, quare in morbis acutis, ubi nimia adest circulationis velocitas, exsiccentur omnia; in languidis, & chronicis morbis vero, sensim accumulatis humoribus, turageat totum corpus. In chlorosi laborantibus puellis haec res evidentissime apis parete albo enim tumore totum corpus occupatur, dum languet humorum ter vasa motus. Ubi autem salutari ferri, inprimis in aceta is vegetabilibus so- uti, usu firmantur solidae corporis partes, & instauratur languens humorum motus, subsidet ille tumor brevi absque ullis evacuantibus adhibitis. De.
. bilior ergo humorum circumactio inter caulas anginae aquosae numeratur , quatenus nempe in eorpore accumulatur aquosa colluvies; inprimis autem, si concurrant talia , quae hanc colluviem vertus loca g. enumerata
determinant; de quibus postea g. 799. diceadum erat.
νή. TIFfectus talis mali sunt, tumor aquosus , albus, frigidus; T is vicinorum compressio : inipedimentum functionunia, quae a non compressis Pendebant.
Ex ante dictis patet . quinam hujus mali effectus sint et partium nempe assectarum tumor: verum non inflammatorius, sed laxus, mollis, frigidus, aquosus. Talis videtur fuisse uvula Hippocratis IIJ.' quando summur curgutio aqua impletur, eiusque pars extrema rotunda, o pellucida st, O' respira. rionem intercipit. Similem affectum & Celsus notavit . uti in Commenta. xiis 788. dictum suit. Vicinas autem locis tumentibus partes comprimi, adeoque & harum lanctiones impediri, evidens est.
Diagnosis autem hujus morbi pariter ex ante dictis . evidens est. Tu.mor enim albus, & aquosus sensibus patet; simul absunt signa inflamma. tionis. Confit matur diagnosis, si historia morbi doeuerit, tales causas praegressas fuisse, quae g. 7 3. recensitae suerunt. Prognoss autem docet, ea teris paribus, talem anginam minus periculosam eje illa, quae ab inflamἀ- matione fit. Reliquae autem prognosis diversitates a causa cognita mali &loco, quem tumores tales aquosi occupant, delia muntur. Si e v. g. facilior cura praevidetur, si a pituita obstructa fuerint emissaria, quam a calculo. Longe nis jus discrimen imminet, si ei rea laryngem tales tumores haeserint, quam si pharyngem , aut tonsllas occupent. Levius etiam perieulum in hac anginae specie videtur agnovisse Hippocroes Q, dum uva morbo agens dicit: Si hic moirbus per se coini as, minus moritur.
232쪽
ς. 7s s. t Uratio autem hie peragetur iis, quae i. causas obstruentes
u resolvunt, movent, aut rodendo, vel secando tollunt.
Huc spectant emollientia, aperientia, laxantia, foripa fotus, Cata Plasmatis, gargarismatis, injectionis, collutorii, vaporis applicata; tum frictiones: caustica; scalpellum. a. quae copiam lymphae , Per Opposita Ioca evaeuando, minuunt: quod fit apophlegmatismis, vesicatoriis , sudoriferis siccis Qxternis, internis, diu reticis similibus, hydragogis per alvum. 3. abstinentia ab liquidis, victo calefaciente, exsiccante . 4. augendo vim circulationis Per remedia nota 98. 99. . -
T. Quidquid liberum exitum lymphae impedit, aquosae anginae causa esse poterit, uti ad s. 73 ρ. dictum fuit: adeoque ut legitima curatio hujus mali institui possit, debet prius cognita esse hujus caular tunc enim determinari poterit, qua methodo cura tentari debeat. Si enim causa talis est, ut illam resolvi posse spes sit, talia adhibentur, quae huic scopo apta sunt,&solvendo concreta , vel & movendo stagnantia effectum suum praestare valent. Sed si v. g. talculus in glandulae emissario haerens liberum secretae lymphae iter impediat, facile patet, hujus mali resolutionem exspectari non posscte, sed requiri potius, ut prudenti sectione tollatur hoc impedimentum. Ita evam
si durus scirrhosus tumor, venas comprimendo, talem anginam produxerir, sola exstirpatio talis tumoris, vel dc multa eum prudentia instituta erosio ,
uti sequenti Pragrapho dicetur, tentari debent.
EMOLLIEN TlA, APERIENTIA, LAXANTIA, FORMA FOTUS, CATAPLAS.
NAT is &c. Applicata locum habebunt, ubi spes est, per haec expediri poste obstructas glandulas, illarumve emissaria, ut sic liber lymphae transitus redeat. Insignis inprimis horum usus est in angina catarrhoia, dum frigus finibus exere toriorum meatuum applicatum morbum feeit. Pestmus apud vulgum mos obtinuit, tentandi similes morbos calidissimis remediis , quia nempe a frigore ortum illos duxisse apud omnes in eonsesso est: ita enim urgendo loca obstructa majori circulationis impetu, antequam haec emissaria relerata sunt, valida inflammatio saepe excitatur ; & aucto tumore partium levis ex sua natura morbus saepe admodum periculosus evadit. Pulcherrime curantur tales anginae, si potus aquosos tepidos, leviter aromaticos, magna copia fumant aegri, ex radicibua bardanae, scorzonerae, trapopogoni, Mari, quinque radicibus aperientibus, lignis trium santalorum, salsa phras &e. parat s vide so mulas similium medicamentorum in Materia Mediea ad numerum quartum
Sect. 34. J; victum instituant ex solis earnis vitulinae jusculis, eum endi via, Iactuca, chero phyllo &e. decoctis; ab omni aeri, salso, aut indigestiti ei boabstineant; in aere tepido degant; nares, os internum,fauees tepidae aquae halitu veani frequenter; vel gargarismata, eollutoria, sementa ex is milibus parata saepe dc diu ore contineant; cataplasmate ex mollissimis parato colli anteriora involvant; deinde bis vel ter de die remoto cataplasmate linteo molli leniter perfricent. omnibus enim his conspirantibus reserantur constricta a frigore emissaria, omnes humore diluuiuur 3c attenuantur, vasaque sic disponuptur,
233쪽
ut saeillime illos transmittere possint ; dum simul lenti stimulo aromat leo
laudatorum remediorum, multa aqua diluto, ad blandam diaphoresin, tanti in his morbis usus, disponitur cohpuS. Ubi vero aquosa colluvies, in cellulosa tuni ea harum partium aggesta, tumores iacit, vel masnitudine, vel situ suo, molestos , aut periculoios , facile patet, emollientibus illis, & laxantibus remediis loeum non esse; sed tunc potius illa conducunt, quae sequenti numero commendantur: aut si h riculum in mora videatur esse, ne tumores aucti sutacationisi periculum i ducant. causticis, vel scalpello via conciliatur aggestis aquosis humoribus. tia Hippocrates n , dum uvulae apex aqua impletus esset, ejusque pars ex. tre- , rotunda & pellucida , respirationem interciperet, jussit, ut uvulae extremum, digito prehensum , & sursum ad palatam appressum , discinder tur. Et alio in loco o diserte monet, hanc sectionem instituendam esse, ut aqua educatur tentatis prius gargarismis, cucurbitis &c. Cetjus p irias mili morbo voluit, ut voltella prehensae uvulae extremum rescinderetur smonens, hanc curam tunc Lantum locum habere , quando uvula a pituita
diducta est; quando autem inflammata, dolens , & rubicundi coloris esset , tune sine periculo rescindi non posse ob haemorrhagiae metum , hoc & mo. erat Hipporues qὶ: ex quo loco etiam patet , quod in simili casu deustionem adhibuerit. Neque tantum in uvula, verum etiam in aliis locis tales tumores deprehenti fuerunt, tantae quidem molis quandoque, ut absque sectio no eurari non possent. Ante aliquot menses mihi eontigit talem casum videre in honesta matrona Roteroda mensi r narrabat mihi, quod ante novem circiter septimanas morIu leviter laeserat inferiorem linguae partem , atque hane mali credebat esse originem. Paullo post sub lingua incepit nasci tumor , intra novem septimanas adeo auctus , ut totum illud spatium , quod inter linguam , & dentes anteriores maxillae inserioris est, oecuparet non tantum , verum etiam in collo manifeste protuberaret. Frictionibus, lamentis, purogantibus hydragosis in eassiam tentata fuit curatior eum autem nulla signata docerent, aneurus maticum esse tumorem, uti crediderant quidam, jum, ut
sub linsua prominulus tumor lanceola pertunderetur: quo iacto exivit inoeredibilis eo pia humoris pellucidi . tenaeitate sua album en ovi reseremtis: subsedit statim tumor, deglutitio, antea impedita, liberrima suit ,& adstrinpenti fomento per aliquot dies ore retento perfecte convaluit; se ut post aliquot menses nullum tanti tumoris relictnm vestigium depre.
I. Lymphaticus tumor partium respirationi aut d glutitioni inservientium anginam aquosam facit, uti ς i. dictum fuit; atque simul plerumquit unc adest impedimentum, quod liberam lymphae excretionem impedit , uti f. 723. patuit et omnia ergo, quae lymphae copiam minuunt , prodesse
234쪽
Dteriam, dum-Dialueunt de corpore illud, a quo tumorum talium augmenotum fieri posset. In primis autem haee locum habent in illo easu, ubi lympha abundat in corpore, ut in debilibus, & leucophlegmati eis observa.
ur. Quando enim compressio venarum, aut meatuum excretoriorum obtua
ratio lota causam morbi faciunt , minus ab hac methodo exspectandum sse satis apparet. Omnia ergo, quae aquosam colluviem dissipant de eotis pore ludoribus excitatis, vel per urinae, . aut alvi vias eliminant, hie l cum habere poterunt. Sudor; sera autem vel sunt talia, quae copiam aquae
sanguini subministrant, & dein laxatis & sotis bl ndo calore lecti vasis euistaneis, ingestae aquae exitum per eorporis totam superficiem parant, udsum ut eum his sudoribus dimetur noxium quid in corpore haerense vel alia adhibentur sudorisera, quae non aquae copiam in sanguine, sed stimulo suo humorum velocitatem augent; si eque esticiunt, ut eodem temporis spatio organis secretoriis culaneis major longe copia liquidi secernendi applicetur. Quandoque & binae hae sudori 'rorum species junguntur utiliter, dum p netrabilia , & ealida aromata largae copiae aquae infusa propinantur. Verum in hoc casu eum aquosa colluvies abundet in corpore , aquosa sudorisera non conveniunt, sed sicca 3, quae nempe calore majori excitato, & aucta humorum velocitate, agunt. Haec vel sunt externa, ut calor lecti, a
ris, panni ea lidi eorpori applicati , spiritus vini accensi vapor , nudum corpus stragulis tectum undique lambens; quo vix potentius nolcitur sud riserum, dum & magnum satis calorem faeit, & simul penetrabilissimae halitu totam cutis superficiem laxat, & maxime perspirabilem reddit: de quare videantur illa , quae ad numerum ieeundum set p. dicta suerunt. Vel sunt interna, quae calida aromatica humores per totum corpus validius moveat; quorum enumeratio videri potest in loco citato se J. Satis autem patet , similia locum habere non posse, si vel minima inflammatio nis suspieio sit; sed tune prodesse tantum . dum frigus, inertia, & lymo phae copia in corpore praedominantur. Idem jam de diuretitis , ad lymaphae copiam evacuandam adhibendis, verum eli; ut nempe sumantur talia,
quae stimulo, non vero aucta liquidi copia. agunt. Hydragoga autem diam purgantia, quod copiam aquae tenuis alvo subducant, summi pariter bie usus, qualia sunt j a lappae radix, scammoneum, colocynthis &c.r his 'enim se de pleri potest corpus, & subito quidem, ut bibulae venae, dea pletis majoribus vasis, cito resorbeant effusam in cava corporis lympham, uti postea pluribus dicetur in Capitulo de Misope. Omnia autem hactenus memorata lympham universo de corpore subdua evnt quidem, sed non directe loca affecta levant, unde & alia remedia in arte medi ea ad anginam aquosam laudantur , quae vel a locis affectis, vel saltem vieinis maxime partibus , lympham evacuant. φου maris mi hue spectant, se vocata remedia , quia phlegmatis sive pituitae e piam educunt maiori copia ex illis eorporis locis, in quibus naturaliteriecerni ad usus proprios mucus solet , praecipue autem haec applicantur P naria νγ H. Boethrave Institur. f. 189.
235쪽
I, 96. naribus vel ori interno. Notum est ex Anatomicis , omnes 'has partes a carotide externa arteria arterio sum sanguinem accipere , a quo mucus ille secernitur; adeoque dum illa loca acrioribus remediis sie irritantur, ut majorem liquidi copiant illent, spes est, tumentes in angina aquosa partes levari posse , & impetum atque copiam humorum ab illis averti . In hunc usum ergo nares internae aquae calidae vapore laxari poterunt guel lavendulae, majoranae, pulegii, & similium foliis- viridibus contortis,& naribus inditis, stimulari. Earumdem herbarum siccatarum , & contriatarum, aut Nicotianae pulvis in non assuetis , eundem usum praestat , si
naribus attrahatur. Eidem scopo inserviunt acriora aromata, si ore conti inneantur, ut irritati his meatus excretorii, & glandularum emissaria magnum salivae, & muci copiam emittant: quod pulcherrime obtinetur, si v. g. mastiches, aut cerae unicae misceatur drachma una, vel altera radi cum pyrethri, piperis, 2ingiberis &e. atque ex illis fiant placentulae , continuo ore volvendae & masticandae. Dum enim non dissolubilis it saliva mastiche, aut cera dentibus. teritur, acre illis mistum aroma exspirat, & oris interni, & linguae partes assidue stimulando incredibilem coopiam salivae, & muci elicit. Vescatoria autem nuchae, collo , pone aures die, applicata hoc pariter spectant; quatenus nempe epidermidem in vesicas lympha plenas attollunt,ucque ejusdem copiam minuunt; simulque irritando vicinas locis affectis partes, impetum ab iisdem aliorsum avertunt. Videantur illa, quae de his dicta nerunt ad numerum quartum g. 3yS3. Ratio hujus facile patet: frustra enim subduceretur aquosa de corpore, nisi simul caveretur, ne talia ingererentur. Simul etiam apparet, dia tam talem siccam, & calefacientem merito laudari, ne homines, ii, tales morbos proni, causam materialem horum morborum colligant in corpore, minime vero sufficere solam ad morbum praesentem tollendum, eum subita collectae in partibus tumentibus lymphae evacuatio hie requiratur, quae a solo victu exsiccante & calefaciente exspectari nequit. Quae autem in tali victu observanda sint, postea pluribus dicetur ad ra 3 p., in eura hydropis. 4. Cum debilire humorum circumactio inter causas anginae aquosae g. 793. ' recensita fuerit, quatenus nempe inde aquosa colluvies in corpore aggeritur, materialis in hae specie anginae causa; patet ratio, quare in cura hujus morbi commendetur & illa, quae cireulationis vim augent. Verum , uti in praecedenti hujus para graphi numero dictum suit, non adeo ad curam morisbi praesentis , quam ad prophylax in futuri spectant illa remedia, quae. circulationis augmentum iaciunt. Interim tamen illa , quae ad secundum numerum laudata suerunt, motum humorum in toto corpore , vel saltem. in partibus, quibus applicantur, accelerant: adeoque utcunque & hoe eL sectu conspirant. Quomodo autem, & per quae, nimis segnis humorum motus incitari possit, patet ex illis, quae in paragraphis in textu citatis habentur; in primis si simul conserantur, quae ad numerum 2. 3. 4. I. a1. de hac re dicta fuerunti uti etiam illa, quae in Commentariis s. oli. de excitando segniori librili motu habentur.
236쪽
o increscens tumor occupavit, signis scirrhi 3ya. co
gnoscitur: atque ex noto ejus situ futura angina praevidetur, na
ta vero perspicitur: tum si extirpatio possit fieri , ea sola remedio
etit tuto, aut in internis circa fauces corrosio muIta cum prude iis tentanda. Seirrhum post inflammationem in loeῖs glandulosis natam saepe sequi patuit, quando de inflammationis exitu in scirrhum ad . 32y. dictum fuit. Cum autem tam numerosae circa partes respirationi,& deglutitioni inservientes dii ponantur glandulae, nemini mirum videbitur, ahginam quandoque a tali causa' nasci; quae tune sciretiosa vocabitur, quando duri ,&indolentes glandularum tumores ei rea memoratas partes liberam illarum aAionem tollunt, vel impediunt. Quando autem peculiari capitulo de scirrho ἀ ictum fuit, enumerata fuerunt illa signa, quibus 1 cirrhosus tumor praesens cognosci, & ab aliis tumoribus distingui, possit vide s. 87. . Simul etiam tunc patuit , quam disticulter curabile ut tale malum i atque etiam monitum suit, illam curatio. nem, quae resolvendo fit, tentari non posse , nisi in recenti, & benigno, neque adhuc penitus indurato, scirrho. Praeterea etiam requiri, ut & loco idoneo situs scirrhus sit, & hominis hoc malo affecti optima caeteroquin siteorporis temperies. Simul tune proposita suerunt emeacissima remedia, quae .seirrho sis talibus e cretionibus resolvendis adhiberi possunt; quae omnia pariter & in angina seirrhoia locum habent, quamdiu adhuc resolutionis spes est. Notandum tamen, loci astecti,& vicinarum partium rationem semper habendam esse in applicatione horum remediorum inla v. g. glandulae colliscirrhoiae frictiones, acta vaporem, emplastra &c. fuerunt, quae tonsillissimiliter affectis applicari nequeunt, uti satis patet. Uerum ubi scirrhus amplius resolvi nequit, atque interim mole sua deglu sitionem vel respirationem laedit, tristissima aegri conditio est, cum soleant
increscere mora tales tumores, adeoque sensim omnia mala augeantur. Sola
ergo extirpatio hie locum habere poterit; quae cultro optime perficitur, cum dentia, & cauteria, nisis simul & semel destruere possint totum scirinum, perieulosa sint; uti pluribus dictum suit ad numerum secundum S. 49o. Verum ubi exstirpatio cultro perfici nequit, dum partis assectae situs, & alia hoc
vetant, uti dum in faucibus internis tales tumores haerent, miser aeger vel suo fato est relinurendus, vel talia tentantur quandoque a Medicis, quae inmitioribus morbis merito tanquam temeraria damnarentur. Satιus enim est
ceps auxuium experiri, quam nullum s J. Cauteria actualia, & potentialia
D celsi Lib. II. cap. IO. pag. yy.
237쪽
I. gr. talibus tumoribus applieare quidam ausi fueriant: & quamvis magno eum di&crimine hoc fiat, tamen non semper eum funesto sueeessu tactum fuisse qua
dam observata testantur. Noverat miserrimus merbasinus veteranum quem
dam chirurgum, qui audacissimis talibus curationibus celebris erat, dum liisquamine ruptorii vulgaris Chirurgorum sex calce viva & aleatina sale pa. rati ; atque eito per deliquium solvendi, nisi omnis a arceatur Itales tum res in nucibuI internis erciserat. Μitius, & minori cum periculo applicandum est oleum tartari per deliquium in Materia Medica ad hune nume. rym laudatum. Spiritus salis marini, qualis in officinis prostat, dum oleo viis trioli ,& sali marino aquae eo pia additur, & simul destillantur, posset& arie usum habere, cum omni putredini resistat esticacissime , & adeo facile irritabilis linsius cancri malignitas spiritum salis marini dilutum serre videatur et uti
alia occasione in Commentariis j so9. monui. Haec autem rodentia pente illo ex linteo carpto exeepta pereannulam cavam ad locum affectum deducuntur ne Vicinae partes his laedi possent. Hoc facto, mollissimis decoctis continuo ore detentis molliuntur escharae, illisque deciduis, rodentia denuo applieantur: sie. alternatim pergendo, donee ibi latur penitus tumor scirrho sus. Summa hic prudentia opus esse facile patet, ut post singulos rodentium applicationes attente lustretur locus, an in cancrosam malignitatem degenerare incipiat ἔ une enim abstinendum esse prudentia suadet. Ingenue satebatur Celeri rimns Boerba ius, se saepe in tali casu ambiguum haesisse, dum cancri metu haec adhibere vix auderet; interimque durissimum videretur, . non tentata haz
methodo certae morti aegros tradere.
Quantum tamen quandoque possit in desperatis sere morbis selix curano sum audacia, sequentia docent observata. Egregiis viro in parte posti ea & lateri ossis palati enascebatur carnea, & sungosa moles, cui cariem ossis subesse credidit Ru ebius a , atque illi eo ferro, & igne eradicandum etaminax malum conclusit. Crudeli nuic curare con sit aeger, neque diu diis stulit. Evulsis aliquot dentibus molaribus, qui impedimentum eurae factura videbantur, scalpello, acuto, & ad palati fornicatam figuram aceomm Od to, resecabatur fungos caro, & mox candentibus serramentis urebatur imeus, & quidem repetitis vicibus. Tulit haec omnia animose aeger, sublato digito indicans, dum a nidore, & sumo combustarum partium suffocatio. nis periculum sentiret; atque in lectum repositus iacetis verbis, & Ru -σbium, & binos dexterrimos Chirurgos, qui curam perfecerant, excipiebat.
Sequenti tamen die una cum febre totum caput Immaniter intumuerat ,
quia tamen antiphlogisticis remediis brevi superatum suit. Escharis deci
duis denuo carnis fungosae particula exere vir, quae nova inustione subigista fuit, sequente denuo capitis intumes entia cum febre. In totum tamen convaluit aeger, 3c postea per plures annos vixit incolumis. Testatur auistem Rusebit u se experientia didicisse, semonem solam non suffiee. re tantis malis, sed inustionem actuali cauterio requiri post semonen . . Ve. ρὶ observ. Anat. Chirurg. eentuζ. obs t. pag. s. dce. t. Ibid. observ. D. PH. 7..
238쪽
Vetula enim, malignam Indurationem in lingua habens, post Iteratam se.
ctionem recidivam patiebatur, unde conclusum fuit, unicum hoc superesse . ut post sectionem iactam cauterio inureretur factum vulnus; quo facto,s lix cura successit.. Tonsillas induratas post inflammationem exseindi iussit Celsus sis ; unde
videntur & Veteres in his malis similes curationes instituisse . Fabricae auritem tonsillarum minus gnarus dixit, cum sub levi tunica int, oportet digiato circumrausere evellere, ac si tonsillae forent glandulae solitariae, tuni. ea cellulosa undique tantum involutae; cum hodie noverimus, illas comstare membrana mucosa in spiras sinuosas complicata. Non successisse ta. men semper hanc tonsiliariam quasi enucleationem , patet, dum mox subis
jungit sequentia: s me so quidem resolvantur , hamulo excipere , oe scalpello
Verum omnia haec tentari nequeunt, nisi se Irrhosus tumor tali. in loco haereat, ad quem manibus, & instrumentis accessus datur. Tristiores adhue Iongo casus occurrunt, dum oesophagi tubus, vel in propria sua substantia seirrhosus factus & tumens, sensim angustatue, tandemque integre claudi. tur; vel a tumoribus scirrhosis latentibus , & ipsi vicinis , sentim 'magia magisque comprimitur. Vidi saepius has calamitates & dolui ; & eertus suin , omnibus medicis , qui in luculenta utcunque praxi versantur , talia mala frequenter occurrisse, dum miseri tales aruri, nihil levaminis a quacunque demum methodo percipientes , quosvis fere Μedicos consulunt. Solet autem sunestus talis 'morbus primo se manifestare, quod olidi cibi cum dissicultate quadam deglutiantur, dc aegri leve quoddam obstaculum sentiant in oesophago, ad variam in variis altitudinem , & digito loco plerumque indicare possint, ubi deglutita haerent paullisper, antequam in stomachum delabantur. Manet in eodem statu malum quandoque per plures mentes , imo per annos tres hoc factum novi , se ut minutissime dissectas earnes, panem &e. adhue deglutire possint, quamvis lente, liquida autemAlimenta satis commode adhuc assiimere valeant. Sensim dein magis magisque anguinstatur oesophagi tubus, & ne vel micula panis transire potest; sicque hoetentant aegri tales,. haeret in oesophago , & post aliquot minuta horae eum insigni quantitate muci per os rejicitur. Hinc fit , ut tenacem pituiIam morbi eausam statuant aegri, hancque incidendam , & evacuandam omni m limine velint. Facile autem patet, mucum oris, faucium, oesophagi i sius hie aeeumulari, adeoque pituitam illam esse effectum , minime vero causam- hujus mali. Sensim crescente. morbo, liquida ingesta transire nequeunt, sed pro maxima parte sursum redeunt; tandemque, pos Tantali poenas diu toleratas, lento marataci contabescunt. Saepe in miseris illis oesophagi pars superior ita dilatatur, dum deglutita liquida transire nequeunt, ut plures unicas continere possit. & ab utroque latere asperae artoriae promineat turgidus, donec nimia plenitudine irritatae oesbphagi fibrae convellantur subito, & expellant sursum contentum liquidum.
-ὶ Lib. VII. cap. 33. N. R. pag. 4 s.'
239쪽
Apud Galiamn s xl similis anginae menita sit, sie enim habet: Si verbiumον aliquis ex non calidis fuerit, sin febre, calore, er fui, deglutitionis inaequalitas sit, retentis in parte quadam alimentιs I praesertim si maiora, ais selidiora deglutiantur, acceditque dolor aliquis exiguus. Narrat quidem casum iuvenis a limili morbo sanati; sed uti docet morbi historia , non fuerat stirrhosus in oesophago tumor , sed suppuratorius . Quum aliquando huim
Demodi θυιο ia laeto remporis spatio apparuissent, accedenιe nonnunquam Vbemera febre, nouuunquam etiam horreaere, quum convceremus abscessum conco seu disrilem esse tu gula, accidis . procedente' tempore , ut laborans ipse rupsionis sensuum preciperet, deinde pus evomeret, non tantum eodem, sed po. Bero quoque er tertio die , deinde succedebant ei omnia ulceratae gulae segna . Non et autem , aegrum illum longo temporis spatio vix evasisse , cum juvenis esset; natu vero maiores, noe morbo tentatos, periisse. 'oeam diu
enim tumor oesophagum arctans talis adhuc est, ut iuppurari possit, spes est; verum scirrho hic haerente , sensim aucta, vix quid sperari posse , satis patet, In quibusdam aeris scirrho iam oesophagi duritiem, digitis profunde po- .ne asperam arteriam adactis, sentire potui, in pluribus nihil omnino apis paruit, praeter deglutitionis impedimentum. Quandoque & glandulas collixumentes vidi, uti & thyroideam ; sed non videbatur esse talis horum tumorum situs, ut his morbus adscribi posset. In vetula , hac anginae spe. eie laborante, una cum tumente glandula thyro idea, post diuturnam a pinilicationem aevi scillitici cum sale ammoniaco, emplastri de galbano, &rictiones , incepit molliri glandulae thyroideae tumor . cataplasmatibus dein maturantibus applicatis, fluctuatio percipiebatur eontenti liquidi , dein lanceola pertuso loco inivit copia tenuis ichoris eum massulis albis glandulosis intermistis; & quamvis aliquid inde lavaminis percipere videretur aegra, tamen aeque suaestus filii morbi eventus, ac in aliis observaveram. Unde didici , tumorem hujus glandulae quandoque quidem comitaris hanc anginam, non tamen hujus solam causam esse; uti etiam situs glandulae, cartilagini ejusdem nominis incumbentis confirmat.
Causae hune morbum antecedere observatae non adeto numerosae sunt:
spirituum sermentatorum ingurgitatio quandoque praecessit neque imo probabile videtur, ab illorum abusu oesophagum indurescere posse, cum spiritus sementati sero sanguinis coagulum inducere valeant, & solidas paristes contrahant. Interim tamen fatendum est, in tam magno hominum numero, qui quotidie his potibus indulgent , paucos admodum inveniri , qui e morbo laborant. A vento frigi , collum nudatum diu & valide as. flanti, natum deglutitionis impedimentum sensim inerescens , absque ullo tumore observabidi vidi, dum de senestra prospiciens sanissima virgo perbi holium boreali aurae frigidissimae exponeretur . Lente aucto malo, plu rimis remedita incassum tentatis, periit. An sorte fervidorum Potuum Cassae t ω ) De locis Affectis Lib. V Charier. Tom. VII. pag. 49ll. y a Medicat. Eslays Tom. II. pag. I l .
240쪽
sae &e. sorbillatio similium malorum eausa esse potest, liqui da eoagulando.
solidasque partes corrugando λ Certe non improbabile & hoc videtur. Conis stat tamen frequenter hunc morbum observatum suisse , licet accurato ex is
mine nihil potuerit detegi, cujus ejus origo tribui cum quadam verosimi. litudine posset. Varia in hae anginae specie tentavi ipse remedia, plurima etiam aperiistissimis Μedi eis applieata novi, sed incassum omnia. Tartarus tartari satus,
regeneratus, sapones penetrabilissimi, uti v. g. StarKeianus dictus. ex oleo athereo terebinthinae, & sale tartari, tinctura talis tartari Hel montiana, sal ammoniacus, eiusque spiritus aceto stillatilio saturatus &e. quae solven. do in corpore humano concretionibus tanto eum fractu adhiberi solent, existerno aeque ac interno visu, vel profuerunt nihil omnino, vel dum aliquanis tum levare viderentur malum, paullo post eadem rediit calamitas , iisdem xpplicatis quantumvis animo se , Se diu non cedens amplius. In unctiones meris curiales, emplastra ex gummi serulaceis, una cum mercurio, collo applicata, purgantia hydragoga fortissima, ipsam salivationem , successu caruisse novi. Lubricant & emollientia decoria, amygdalarum oleum, & similiti utcunque profuerunt; dum hoe efficiebant saltem, ut per lubricatam viam saciluis dilaberentur illa, quae adhue transire poterant: caeterum nihil fecerunt ad radicalem mali euram . Novi, chirurgum balaenae ossiculo alligata spongia tentasse, ut vi expediret viam , sed pessimo cum successi, dum irri. tatae hine partes, 3c dolentes tumebant masis. Hellebori nigri recentis radices cum aceto scillitico tritas, bryoniae radicem in pultem contusam, addito sale ammoniaeo, irrito successu eat aphlasmatis instar collo applicata vidi, licet certa pertinacis morbi curatio inde promitteretur. Si autem considerentur illa, quae in eadaveribus hac a Minae specie d functorum invςnta fuerunt, nemo mirabitur, eum efficacius morum etiam remediorum vires eluserit pertinax morbus. Observavit Tiapius i ter oesophagum, & asperam arteriam se insinuare nonnunquam durum tuo morem, modo toris conspieuum, modo intus delitescentem. In vidua.... quadam vidit hune morbum lento marasmo, ob denegatum cibo, & potvi in ventriculum transitum lethalem. Dissecto autem cadavere, invenit tuo morem, colore lividum, ad instar carcinomatis, & radi ei bus suis diffusum per quam eunque colli partem, potissimum vero circa gulam, quae tam arcte . compressa erat, ut ex complicatis ejus tunicis excrescerent intus varia fila 4menta, obturantia usque adeo perviam hanc fistulam intricata sua textura, ut ne speeillum quidem transmittere potuerit. Praeterea & glandulae an medio thorace oesophago aceumbentes quam maxime in m uerant. In cada vere viri eodem morbo , frustra variis methodis tentato, defunm inventus fuit tumor durus glandulosus in ipso cauci oesophagi, in media circiter ejusi longitudine incipiens, & ad superius ventriculi orificium usque productus. adeo exacte replens totam oesophagi ea vitatem, ut specillum vix in ventriis
eulum protrudi posset a . In alio cadavere oesophagus in parte sua in se. . riori