De contemptu mundi. Liber. By Desiderius Erasmus

71쪽

CONTEMPTu MuNDV cs, inquietus ille mundi fragor obstr pit, quid enim istic non plenum fremitu, plenum tumultu 3 Hic lachrymat, ille ridet, hic queritur, ille litigat , hic salutat, ille nunciat, alius vocat, itur, reditur, clamatur, discurritur, quocunque aspexeris, quoquo te verteris, quietum nihil, nihil non clamosum offendes , ita ut in turbulentissimo aliquo freto versari possis videri Et quando inter ista liceat animum componere 3 Quis in tam varia rerum facie possit secum constare, secum vivere Quid in turbine isto divinus hominis animus possit se dignum, aut cogitare, aut ageret Aut quid fiat ut sponsum suum fore pectoris pulsantem sentiat, alloquentis v vocem audiat anima jam facta perpetuo atque immodico se emitu surdastra. Profecto non in urbe, sed in monte, non in curia, sed

in speluncas non in petras conterente turbine, non in commotione, non

denique in igne, sed ini aura tenuis levi sibilo Helia dominum, sensit adiisse. Quod si sacras historias evol

72쪽

ERAs ML ROTER DE vere vacet, videte fuerit maxima quaeque divinarum rerum miracula,

non in turba gesta esse, sed in recessibus. Ubi enim Mosi arcanum illud

rubi flamma innocua flagrantis portentum exhibitum legis Num in E-gyptiis urbibus i mi me. Nam tum illinc tyranni metu profugerat, verum ad montem Dei penetrata prius vastissit ma atque altissima sylva Neque fumantia tecta , sed deserta virentia incolentibus manna de pluit.

Ubi ero divina illa fetendae legis Pompa acta est, quum e densissima caligine fulminibus subinde celeti

flamma micantibus, mugiente Onitru coelestes buccinae horrendum

interstreperent Nempe in Sinai montis vertices, vulgo procul absistere iusta. Et olim prophetarum fislios prophetas utique futuros tectorum odio Iordanis ripas habitasse accepimus Ioannes homine major, utpote angelus domini vocatus, ubi quaeso coelestem ac purissimam vitam exegites Ubi divina arcana edoctus est, ut dissimulatum homine

Deum

73쪽

CONTEMPTu MuNDr. 6 Deum digito monstrare non dubitaveritu Profecto non in patriis aedibus sed in eremo. Quid quod dominum ipsum Iesum quasi turbarum fastidio secessus saepenumero captassse videmus. In montibus quoties docuisse legitur. In desertis item, in littoribus quoque quoties quam admiranda gessisse, an curandis morbis, in corrigendis quum corporum, tum animorum vitiis, in exturbandisteterrimis spiratibus , in explendis convivis tam multis tam paucis epulis Ieiunaturus ab hominum conspectibus desertis locis abdidit se se. In monte gratissima illa visio tribus Apostoli exhibita est. Crepusculo eius noctis, qua capi se passus est,

Christus orandi gratia in hortulos se celsit ipse est qui nos quoque oraturos in cubiculi secretis abdi jubet. Denique extra moenia haud temere certe sed consulto reccisus est, ita ut facile conjicias illum fugitasse tumultus, odisse clamosa theatra, non amasse strepentia fora, non celebritate ac frequentia delectatum, sed solitudine

74쪽

.8 ERAsM ROTER. alitudine gavisum , amicam illi fuisse tranquillitatem. Quid nunc humana ac leviora commemorens Pythagoram in Idaeo antro multa arcana edoctum serunt Plato academiam suam philosophiae colenda multo Athenis Iudicavit commodiorem. Poetae ipsi, nescio quas rupes ac lucos sibi finxerunt, in quibus vel starentur, quoties eos divinus ille furor corripuisset, hoc significantes , eum qui aliquod egregium ac venustum carmen condete cupiat, a turba semotum esse oportere. Postremo ut ad vulgus veniamus videmus fabros, auri fices, pictores , caeterosque artifices quorum opificium aliquid lingulatis habet industriae, suum quiddam exactius atque accuratriis est cere cupiunt, aliquo fugere , ubi strepitus hominum ac frequentia laborantes non interturbet. Ex quibus omnibus liquido intelligi licet, turbam arduum quippiam molientibus vehementer ossicere tranquillitatem summis gerendis rebus esse oportunam. Quid potest esse magis arduum

75쪽

CONTEMPTu MuNDr. 6sduum, ac serium eo negocio quod ad animae salutem, ac beate vivendum

pectet Id igitur in mundo haud

commode curaveris. Quis enim istic tranquillitati locus' At hic contram Io doce omnia late silent, foris, intus utrobique summa rebus pax est.

Illam quidem gratissimus ipse loci re-

cetius parit, haec vero de optima atque integerrima mente proficiscitur. Ita autem alterius opem utraque po-lcat, ut si alterutram detraxeris, neutram reliquisse videaris. Nam xexterna illa quies internam fovet, alit, tutatur at illa vicissim, nisi haec accesserit, molesta, ociosa, imo per-mciosa fuerat Eum enim qui acerbo atque turbato sit animo poeta solumesie prohibet. Quicquid agis , loca

sola nocent, locasbia caveto Quo fugis in turba tutior esse potes . Nec praeterire queo, tametsi jam properandum mihi sentio, percommode enim incidit, nobilem illam Cratetis philosophi exhortationem , qui ut torte adolescentulum quendam, ultro citroque commeantem animadvertisset

76쪽

eto ERAsM ROTER DE vettisset solum secum, nescio quid fixius meditantem , rogabat quid illic rerum ageret Mecum ait ille loquor At cave, inquit Crates, ne cum

homine improbo loquaris. Et facete breviter uterque Est igitur laudanda solitudo , sed in homine laudato, contra sceleratis nihil pernicio. sius. Tum enim acerba cogitanti tum immanissima flagitia concipiunt, tum

sibi, aliis saeva consilia tractant. Quid tandem miseros ad accelerandam sibi necem impelleret, nisi commoditate sua invitet solitudo' Quis unquam aut venena bibit aut laqueo iugulum fregit, aut ense pectus defodit aut sese praecipitem dedit, nisi solus Quorsum igitur, inquis, laudas mihi tantopere solitudinem rem tam pestiferam Hic mihi commodius respondero, quam Crateti modo commemoratam sententiam Tute cum vivis, cave cum homine Improbo vivas , iam nihil erit quod solitudine metuas. Ita a turba, ut multo amplius a vitiis recedas. Ita sileant circumte loca, ut non fremant pe

77쪽

Coriae a M' Tu MuNDr. mctora. Quanquam hoc verbosos et .mone non tibi Timonianam illam Iolitudinem uommendare studui. volo enam te non ex universo hominum genere, ut fecit ille, sed . turbam agrare verum de externa quiete latis Jam de interna paucis agendum est quae ut in mente est, ita non nisi a mente proficiscitur, sed bona, sed nullius sibi flagitii conscia Tanta

enim virtutis vas est, ut cuius inanimo consederit, eum incredibili pace quadam tranquillet, ac leniat, omnique an Metate, horrore , metus ac perturbatione liberet. Quae res quantisit,tum reistius intelliges , si inspicias quas angustias , quos tumultus

Iceleratus animus serat. Nam qui fur aut peculator, aut scortator,aut pro-dvor,aut stuprator, aut adulter,alioqui flagitiosus sit, scelerum conscientia premente, in perpetua anrietate ac formidine versatur Occursant dormienti occursant vigilanti tanquam furiae quaedam horribiles illae scelerum facies. Ad omnia pallescit, eganimatur, metui quum omnia

78쪽

a RAsM ROTER DE tu mice e in primis suspitionem,

mones, infamiam iudicium, ure1 cium. Verum lac contemnere, aut certe fallere hominum conscient iam, sae item Deum immortalem non vetes . num quando fieri poterit ut suam iosius conscientiam effugiat Nihil profecto minus. Quoquo

enim rerum se verterit, quocunque locorum profugerit, dira illa pectoris tormenta non deserunt fugientem , imminent , agitant, territant, non epulas, non lucem , non vitam linunteue jucundam , ipsum pontem quietem inquietam emciun Hinc plerumque corporis macies, hinc vultus truculentia, hinc oculo. rum foeditas, hinc cujusvis rei metus, quo ipsi es prodere solent. Ouo pulcluei juste ab aequissimo erupta judice comparatum est, ne nulli

omnino impune nocentem est e liceat. Nam maleficia foeda quaedam suspicio continuo consequi olet.Ptimum ea abunde nocentem ulci citur. Deinde sermones atque infamia quae profecto tantum malum a

79쪽

CONTEMPTu, uir Dr a plerisque judicata sunt, ut e vitagrare, quam his obnoxii vivere maluerant. Verum multi eo malitiae evaseres ut ista facile contemnant quin est juxta vulgi sermonem qu

tum eis malitiae , tantum sit dortunae , ut ipsis neque postulator quis quam, eque judex exhibeat nepoclum, erit tamen erit aliquando qui inexorabili severitate supplicium sumat At ista procul absunt inquiunt. quasi vere certi stat vel unam se horulam victuros. Verum ut hoc eis concedamus, certe Jam nunc praesens iu-tra ipsos supplicium est maleficiorum conscientia, quae tam acerba est. ut nullum facinus, tantam adferte voluptatem possit ut his cruciatibus emenda sit. Quis enim unquam satis aestimaverit, quam dirus sit ille pectoris motus, quum seditionem quadam acerrima ipse a sese dissidet animus ac quibusdam partibus suis aliis

alio nitentibus concutitur, discerpi, turn discinditur accusante memoria, iudicante ratione puniente conscien-

80쪽

et ERAsM ROTER DEtia, alio ratione, alio natura , alio vocante peccati libidine. Unde perpetui stimuli, perpetuae rixae, bellum perdetuum. Quapropter non absurde ecclesiastici quidam se nusse iudicandi sunt, qui conscientiae rem ortum. qui malos ad inferos euntes consequitur, eorum suppliciorum quae illic inveniunt non minimam partem iudicaverunt. Juvenal igitur praemclate illa ut omnia Quur tamen Evasisse putes, quos diri conseias ac Viruens habet attonitos surdo verbere eadit occulium quatiens animo tortore ia-gellum eroena autem vehemos, ct multo a-mior illis, Sui ct edictis gravia inveni di Rhadamanthuri. NOE .iequesuumgesare in pectore testam Et post pauca. Cissisieanasa peregii Perpetua anxieta , nec mense temporec fiat au-