장음표시 사용
381쪽
4ro Tractatus de Iure Personarum
resi, quod quin immo meretur, non secus ac is , qui carnis stimulis resistit, Aug.de Anch potes .ecclesquaesi. 28.
Grais deris lib. a. rubr. de haret. cap. 8. num. Io. rastu. late Bannes 2.2. quast. II. an. I. vers. ex bis sequitur,
Vnde Apostoli per huius tentationis impulsum,rogabant Domine, Adam se nobis fidem, Luca I 6. Matth. Q. a Secundus est cassis , quando dubium prouenit ex simplicitate , siue ignorantia, veluti quod naturali quadam ratione ductus,credit Patrem esse maiorem, aut priorem filio, vel quod tres personae constituam tres Deos, suam tamen opinionem non defendit, sed subiicit ecclesiae,& in tali casu,neisque potest reputari haereticus, cap. 2. in princ.et in s. in nullo desum. Trinit.
quia licet opinio sit erronea, nihilominus, ex quo eam subiicit ecclesiae, fides est eadem, quam habet eccIesia,
d. cap. 2. f. In nullis, desumm. Trini
Tertius est casus , quando dubitatio prouenit ex voluntaria dubitatio ne , nempe quia licet sciat ab ecclesia esse aliquid statutum de fide , nihilo minus de ilici lubitat, adeo ut animus sit pendulus, & in dubitatione pertinaciter permaneat,& in hoc quidem cari4 se duae sunt opiniones . Prima quod is non possit verus hqreticus censeri , quam probant Canus de locis Theolog.tib.I 2. cap. 9.vers. Controuersantur aurem , Eman. in summa υe . haeresis , num. I. SanebeZ adpraecepta Decalogi
s Ducuntur, quia de substantia haeresis est electio pertinax, doctrinae contrari ae fidei veritati, cap.baeresis, et ca haereticus 16.quaest. 3. At dubitans non
habet ali quam electionem,sed est dubius in utramq. partem Ergo. Sed hoc Argumentum, in quo tota vis huius opinionis consistit, lacillimo negotio remouetur; haeresis enim, ut infra latius dicetur,) alia est assirmativa,alia 6 negativa, modo hic reputatur hqreticus, non quia credit falsum, sed quia
non vult credere, quod credere tene. tur, nec enim susticit non credere falsum, nisi firmiter teneamus ea, quae tenere debemus, cap- a. de siumm. Trian1tr etfri cathol. lib. 6. Remouetur etiam hoc Argumentum nonnullis aliis modis,ut infra dicetur num. 7. Contrariam propterea sententiam
tenent D. Andr.in cap. I. haret. Ibiq. Abb. num. I. coeteriq; communiter,
quos sequuntur Carer. de haret. num. 8. inprine. Royal g. 7. num. q. Te nia addire I. par. a. eva. de haret. Si manca, de CaIboLins. ιit. 3 I .num. q.
docui. Asex. Pesant.an. .disput. I. in 3. conclusvers. Tota dissicultas est, Aiapboufri Caser. lib. I. aduersus haereses, cap. I o. et lib. I. de ius haeret. punit. cap 9. rega .iusne. Tolet. in summ. lib.
382쪽
vero sciens, & haec sicuti est fraeque natior,& receptior, ita verior, & sequenda ex infra scriptis. Primo. Tenemur de praecepto salutis habere fidem, quam tenuit, & tenet Sancta Mater Ecclesia cap. a. de Sum.
Trinit. cap. rumco eod. tit. lib. 6. I. I. C.
I eod. iit. At dubius in fide non habet dictam fidem, cap. I.de h eret. Ergo . Nec suffragantur resposiones datae P er Ca . num, de Sancher locis citatis, nempe quod dubius in fide non dicatur habe, re fidem contrarie,sed priuatiue, quia,
ut mox dictum est,non tu hcit non cre. dere errorem, sed requiritur adius credulitatis allirmativus: Secundo credens posse ecclesiam decipi in Interpraetatione Sacrarum a Scripturarum, dubio procul est lixi elicus, D. I botri. a. a. q. i. ort.1M ad
tertium ibique Caiet. O reliqui, Alberi. THPur de eccos. 'erara .. cap. 3. O
vere aliquid. At dubitans de fide ita rebus ab ecclesia decisis, per antecedens necessarium credit ludici uin ecclesiae non esse certum , ergo non pO 'test negari, quin sit vere haereticus. Iure ergo Sacrum generale inquisitio nis Tribunal cum talibus tanquam cuHaereticis agit, & si deinde dubitationem omiserint consueuit eos non nisi praeuia abiuratione ad ecclesiae gremium recipere,ut Pensa testatur in m. παpar. 2. in Comment. cap. I. vers.
I Referuntur opiniones. a Credensse percurere clericum , si realiter
percutit farctim, non incidit in excε- municationem.
3 In rebus cocernentibus fidem inspicitur
fides virtualu magis quam UImo. Adorans bossam non consecratam , credens eum consecratam, non communcidistat Gamas a ui vereatur crapus non sanctum, credens e e Sanesum non peccas. 6 Obdiens Anii 'ae credens esse Merum Papam, που est Schim. ιι cus.7 Excommunicatis ob percussionem clerici non prouenit ex auιmo sed ex anu.
Tenens veram opinioncm, putanseam esse contra CatholIcam eces esiam an dicatur haeretico S. CAP. V.
cap. 17. Num. 3. Bannes a. a. q. o. ayt. a. i. q.
Contrarium tenet Si manca, de Ca. tbol. Inst.tit. 3 I. sub nu. q. versi . p ιn si quispiam licet sateatur hunc grauissime peccare. Ducitur, quia hic, cum credat verum , nihil credit contra Catholicam sidem, ideoque sine falsa credulitate noni pol cst haereticus dici. Secundo, quia vidcmus, quod credenS
383쪽
413 Extra Ecelesiae gremium existentium. Lib. V.
de haeresic. I. num. s 7. O 6o. Ludouis. a Paramo de orinossis, Sancta inquisitiob. 3. q. q. rubr. de expeditione processus in causis num. I . Aptat. ln const. Re gni. rubr. de hares. num. 3 3. O haec εοὶ
R Contrariam opinionem tenet Boenricis 3 i. qui licet in auctorem alle Set e giber. ιn rubr. C. de haret. num. I7. nihilominus non meruit ad hoc allegari, quia loquitur de inculpatis de haeresi, di consti tutis in vitae discrimine, nos vero loquimur de legitime co8 uictis, Clar. in ψ.haresis ver. Et no. ra, nam licet se remittat, tamen putat contrariam opinionem rigorosam ,sub dens non videre , quomodo hic talis debeat haereticus reputari. Prior opinio, sicuti est, communiter a Don. &in praxi recepta, ita est verior ex rationibus allatis per Rotam
di signanter quia sic uti legitime con uictus, in reliquis criminibus est vere 3 reus, Ita ut possit condemnari, etiamsi non confiteatur, cap.super quibusdari ve bings Hic. cap. nor in quenquam
quando legitime conuincitur de haeresi est condemnandus tanquam haere licus, licet ipse fateatur contrarium, quia eius confessio non tollit legitimas 4 probationes , quae vigent aduersus cum, cost. serpens, S. sed neque Cain de poenit. dist .prima.s Veru quia res est periculi plena,ideo
suspitionem acrum Inquisitionis Tribunal in hac re non nisi perpenso pede, maturoque Iudicio,&perpensis undique qualitatibus procedere cosueuit. qua ratione ncn consueuit procedere ad condemnationem huius haeretici quem negati uia appellamus, nisi simul
concurrentibusinsi ascriptis,ut anima euertunt Alberi. de agnoscen. assert. q. S. num. 8. et q. 7 q. num 3 I. Penia addires. pari. 3. coment. 48Jub. tiu. B.
conuustus, sit haeresis vera deformalis, nec susceret ascrtio scandolosa, temeraria, vel male sonans. 7 Secundum, quod verba, aut sacta haereticalia , de quibus conuincitur, sint certa dies ara,non autem ambigua, vel aequivoca, quae possint in duplicem sensum interpraetari, quia tunc non lassicerent , tum quia non inducerent veram probationem deliciti, L neque
natales C. de probat. cap. In prasentiae eod. tu. l. non hoc C. unde legit , tum
etiam quia verba, quς pollunt importare duplicem sensum , debent semper 3 accipi in eam partem, per quam deli.
q. 6 o. art. ψ di in specie Alberi. Iocacit. q. 7 Tertium, qnod testes, quibus conuincitur sint legitimi, idonei, omniq;
Quartum, quod iactum, aut dictum haereticale, de quo conuincitur, sit recens nam si esset antiquum, praesume' retur calumniose obirctum, vel quod illud reus sit verisimiliter oblitus. Quintum, quod teties depon ntes desactis.vel verbis importantibus veram haeresim, ci nesudant quod aseseuerabat se illa credere,& ab aliis esse credenda, nam aliter, licet testis deponat de verbis inserenti bus heresim
se, vel reserendo aliorum opiniones , vel disputando. solet euam perpendi qualitas personae, eiusque conuersa. tio diligenter indagari, quibus omni.bus conlideratis, si respondeant con' tra reum conqueri non potest, quod contra ipsum procedatur, quia eccle sia sundat eius intentionem ex legiti. mis probationibus, nec iudicare solet de Occultis cap. I .υι Ecclesiast. benefstine diminut. confer.
I Ignorantia nescientia, error, et dubitatio quomori ri disserant.
384쪽
et Tractatur de Iure personarum
s Ignorantia era a quomodo cognoscitur.
6 Ignorantia assectata, qua dicituν. Errans ignorantia inuincibili,nis dieiturbae rateus,inrellige vi num. 7. 8 Errans ignorantia probabili, non debet
9 Errans ignorantia crassa, ct supina, an debeat haereticus iudicari. Io Ignorantia supina non excusat in driiras. ii iesubsantia harias, en pertinacia,nec sussicit error. Ia Error excludιt consensum.1 3 Ignorantia allectata an inducat Daresim . I Sola erroris asseelatio quandosacia; bare in
ARGUMENTUM. Errans in fide ex ignorantia an
differentiam inter ignoram tiam , nescientiam, errorem,& dubitatione. siquidem ignorans dicitur is , qui nescit illud quod scire debet, nesciens vero dicitur, qui ignorat ea, quq scire non tenetur, An
distingui a nescientia sicuti distinguitur cecus, & non videns , errat is, qui credit quod non est, Dubitat, qui applicat animum ad plura , & nescit quid eligat, . cap. 'imo υbi Doαδα haret. Item ignorantie,li et plurcs sint species,nihilominuς quantum ad hanc materiam attinet potest in species in fiascriptas distingui. x Prima Inuincibilis,& haec cadit in eo,qui nullo modo eam superare potest, cuiusmodi est infans, vel mente' captus, vel in eo , qui adhibita omni diligentia consulendo petitiores ad
agnitionem veritatis uenire non pintuit, cap. atiquos, ct cap. seq. IS. q. I.
3 Secunda est ignorantia probabilis, quae propule dicitur illa, quae priuat cognitione sine aliqua culpa , & malitia actus, veluti quando quis seducitur ab homine, qui pius ,& doctus habebatur
nec habet voluntatem contradicentem, sed est corrigi paratus, cap. Dixit Apostolus r q. q. 3 . Simancba , de Ca .
4 Tertia est ignorantia crassa, quae est, quando quis nescit ea, quae coeteri eiusdem conditionis sciunt, veluti si quis etiam de media plebe credat Christum non suisse mortuum, vel demortuis no surrexiste,vel si vir in Theoluta versatus credat Spiritum sanctua filio non procedere, Canus is locis
Theolog. lib. ia cap. I O .ves ,Alteram Diuus, Penia ad directir. par. I- Comment. 2 2. verse 1 tertia Com luso.s Quarta est ignoratia affectata , quae est, quando quis data opera vult ignorare, ut ab actu quem exe qui vult,noaretrahatur , ut post alios probat Sebe adpracepta Decalogi lib. I. cap. 6. n. 7. de qua ignotantia loquitur Piopheta, dum inquit , noluit mrelligere
His praeuia quadam inspectione praelibatis,dum quaerimus, An errans in fide dicatur hareticus, quatuor sunt inspiciendi casus. 6 Primus,si quaerimus de errante ignorantia inuincibili,vel ut alii dicunt, insuperabili, de non potest haereticus dici, quia caret prorsus omni culpa, nec potest considerari aliqua malitia, lo.
Soto maior in 2. sent. dist. 22. q. 2. Si- mancha de Cat t. inst. tu. 26. num. 6. in fine, di iterum in Embi id. ιit. 6num . . Pema loco cit ver sic. sit quinta regula, Meyertor. Iηquis verb. excusari
vers. Ansi furtem fine. Farinae. de D-rs q. 79. s 3. num. 26. Hc primus 7 casus est dupliciter declarandus, Primo ut hodie vix possit in praxi verificari.
385쪽
Extra Ecclesiae gremium existentium Lib. V.
cum post tam apertam Christianae Religionis notitiam. & tam late patente Euangelii promulgationem, nec non post tot C Ocilia sint omnia sic distini ta, ut nectu eat dari ignorantia, quae possi insuperabilis reputari, ut ani niaduertit & recte Penta loco mox citato. S cundo est declarandus quod licet, silis ignorantia excuset a crimine, tamen non praesumitur quod quis erranter errauerit , ideoque licet prosit in his, quae non tenemur,explicite scire, tamen in his quae explicite pio. fiteri tenemur, non excusat propter disti cultatem probationis,Alphon . de
8. Secundus est casus, si quaerimus deerrate ignoratia probabili,& tuc neq;
potest reputari lineticus, tum quia , ut inquit Cyprianus In trat .confra De. metrium, qui motus est ad malum . mendacio fallente, multo magis mΟ-uebitur ad bonum veritate cogente, tum etiam quia hic non habet volun. tatem contradicentem docti in is ecclesiae,d. cap. dιχιι soLIolus 2Φ. q. 3.
atque haec est sententia C. Thom. 2. a. q. I .art. 2. Innoc. Bal. O Abb. in cap. primo de Sum. Trin. o n. Felis. in cap. I. ae binu. Cain. in rubri C. de
9 Tertius est casus, si quaeiamus deerrante ignorantia crassa, di supina ,& hunc haberi pro haeretico consumato, ita ut contrahat eXcommunicationem.& subiaceat omnibus poenis Hae
reticorum tenent Sot..1.2. q. a. art.
3. conclus. s. casu i. Ludovicus Lopezrnstrues. Par. 3. cap. ro. Si namba de Cathol. Ins. tit. 2 6. num. 4. Sayr. in tbesaur. casuum conscientiae tonet. I. lib. 3. cap. q. num. I 8. Sin hanc pro .cliuior videtur, Valentia a. a. disput. I. q. I I. punct. I. diffult. q. possolutio Io nem ad quarIum. Ratio qua rno uentur est,quia talis ignorantia in delictis non eXcusat. l. regula β.de ivr.ODA. ignor. l. nec vina, 1. GL Di. cap. I. de postulat. Praelat. Contrariam lententiam videlicet, quod licet hic grauissime peccet, tam unequeat haereticus censeri no immerito probant Cantir de locis Theclog. lib. I 2. cap. 9. Alphons de Castro de iustabaret. punit. lib. I. cap. 9. O lib. 2. p. 1 8. Corduba in quae Bonar. ob. I. q. II. S. 7. msq. I. 2 . q. 76. art. 3. dsui.
126. cap. 2. in princ. Nauar. de re lib. 2. cap. 4 dubio 9. Azor.morat. inst. ιθm. I. cap. 9. q. 7. Tolet. Tannes,
Arag. et alii, quos refert, ct sequitur Sancheg ad praecepta Secalogi tib . a. ωρ. 7. Jub num. 2 o. quibus additur
I. irpuI. i. ubi testatur hanc esse receptiorem, & veram. II Probatur autem, quia de haeresis substantia est pertinacia, nec sufficit solus error, cap. dixi: Assolus 34. q. 3. ιυ. 2. desum. Trimi. O Me C-
rans quamuis crassissime, dum cst paratus corrigi, non dicitui habere per- . tinaciam, quia eri or excludit ccnsien sum, l. si per errorem, I de IuM Lon. n. iuri pra enim quando cadit incausa proxima, Ias. in b. is si quis nu. I. inii. de asy.ergo. Ad rationem exaduerso allatam quod ignorantia crassa non exculat, respondctur quod illud p. occdit in ceteris delictis, quς suapte natura non requirunt scicntiam, tanquam circunstantiam necessariam, secus in hqresi in qua requiritur scientia de terminationis ecclesiae , simul ci: inprrtinacia tanquam qualitas necessaria, nam c ircumscripta tali qualitate non remanet amplius haeresis.l3 Quartus, & vltimus est casus, si quaeramus de ignoratia affectata, dein tali casu varis sunt opiniones, Alte ra, quod sit vere,& propi ie hqreticus propterea quod arietatus error cil
386쪽
is Tractatus de Iure Personarum
in ele ctione, nec potest v ideri para- dem, an sit baretiea. tus corrigi, qui data opera, ecclesiae Error in fide est, credere in saerasein
authoritatem declinat , quam probat piu posse contineri mendacιum. Nauar. in lib. 2. dereli. cap. 4. b. 9. 6 Deus Auctor utriusque te menti. num. 89. Canus loco cit. Valent. a. a. 7 Inss rumentum in parrefastum, quoad disput. l. q. I I. puves. I-Asseculi. q. omnes eius partes redditur stipenum insolutione adprimu, Corduba in qua' 8 Tesis falsus in uno articulo, redditu Do r. lib. I. q. 17. g. 7. Torres δε- suspectus in omnibus. Trinιι. q. 32.art. q. par. a. Alter s 9 Propositios ens haeresim, quin quod non possit dic t vere haereticu , i o Propositio erranea qua sit. propterea non contrahat e commv I I Propositio temeraria quando dicatur. nicationem,nec subiaceat poeni. hae Et quomodo excusetur. num. II. reticorum, quam probant Anor, mρ I 3 Propositio Schismatica, raseditiosa,qua
G Sapnis eius irrogatur iniuria . dissiculi. a. sex. de communi loco cit. disput. I. conclus . υers. Sacunda pars..
Tettia est opinio dicentium, rem esse iudicandam perpensio fine,& qualitatibus errantis, & dogmatum, ut taquidem sit homo rusticus, sola erro ris astectatio non lassiciat ad haeresim, quia magis praesumitur nimia desidia discendi, quam pertinacia, Simanchade cathol. Ins. tit a b. num. 3. Si vero fuerit alicuius conditionis,& affectet errorem, quia putat ecclesiae prece pia esse contemnenda, vel ut liberius errare possit, erit haereticus, quia simul cum errore est adiuncta pertinacia, si autem affectatio pro. ueniat ex nimia desidia discendi, non erit censendus haereticus, Ita distinguendo docent Hass. I. a. q. 76.
1 Prustia quomodo dicatur baretica. x Propositio catholica qua dicaιur.3 P1opositio baretica proferripotes a non
Feriis coutra dispositum, in sacra
scriptura, non pertinens tamen adfι
De Propositionibus in fide peccantibus , & alter
damnatis. CAP. VIII. Icuti varii sunt
gradus cath licarum propo sitionum, quos late prosequi. ιur Cana delois eis Theolog. lib. I 2. cap. 7. ita
multiplices sunt species propositionuin fide peccantium, & aliter damna
Est prima propositio quae diciturh retica, & est illa quet in aliquo ad. uersatur catholicae fidei, id est propo. sitionibus quae in respicientibus fidem continentur in veteri, vel nouo testamento, vel dissinitionisus ab e clesia in cociliis,vel extra firmatis,aut receptet SS.Patruseptentiae, ut tradunt
387쪽
Extra Ecclesiae gremium existentium Lib. V. 17
Turreeremata insumma de Ecclesia libro quarto, capitula Io. Canus locoritato. St mamia de Caibolio. ins
Encuraton violata Religionis tit. I q. numero 2. Affert. de haretis. quaestio. sexta,uum. primo. Locatus in opere iudie. verbo Credibilia, numero 8. sequen.
a Quemadmodum enim quicquid in
praedictis reperitur diffinitum, est vera propositio catholica, cap. a. desum.1rinis. O fide Gihol. ita quicquid in rebus fidem tangentibus contra pro- Ponitur, vel asseritur, est propositio
haeretica, di damnata, d. cap. 2. Hem. I. eod. itu. I. I. a. s' 3. α eod. xit. de Summa Trinitare. l. quicunque, C. debaretis.s Et hςc procedunt, siue propositio
proferatur ab haererico, siue a non ha retico, cum possit esse propositio haeretica, & auctor catholicus, quod co- tingit quando in assertione non adest Pertinacia, ca'. Ῥικις Apsolus, O cap. qus in ecclesia, a q q. 3. d. cap. 2. S. in nullo de Num. Trimi. & tradunt in specie, Turrecrem. d. lιb. q. par. a. p. 3. Alphos. de Cain. de rusia M.
IV.tis. 4.num. 4. Cano de locis TheoAIN. lib. I 2. cap. 8. pag. m bι 3 8t .versquod autem haresis, secundam paruam impressionem.
Sunt qui putant, quod si quis asse
reret aliquid contra ea qua ad fidem non pertinent, licet sit in sacra scriptura dispositum, non esset haereti. cus exemplum ponitur in eo qui di ceret Isaac non Bisse filium Abrahe, vel quod minus est θ Tobiam non habuisse canem , vel Aaron non habuisse barbam; nam, & si omnia praedicta sint contra scripturam, tamen , quia non est de re graui, & ad fidem pertinente, non esset assertio haeretica, sed esset error. Ita Royarde barra. paνι. I. uum. 47q. seq.& ante ipsum Gerson. in A bab. I .
Haec opinio ita demum apud me vera est, quatenus assertio procedat ex ignorantia, ceterum data pertina'cia . propositionem ab haeresi non excusarem. Est ratio qua moveor , quia licet ad fidem parum reserat,4 Obiam habuisse canem ,vel Aaronem barbam, tamen negari non potest, quin is qui scit hoc esse uti certum in scriptura narratu,eo ipso quod negat,est error in fide,ita docet D. Aug. in lib. de moribus ecclesiae, Etenim cum unus,&idem Deus, ill utriusque testamenti auctor, cap. Episcopus S. querendum etiam ab eo si noui, 2 3. dixi. Concit. Tridiness. 4. idem est dicere in sacra scriptura posse continerimendacium, ac est et asserere Deum posse esse mendacem ; quod esse errorem contra utriusque legis auctoritatem, probatur ex Dalm. Iqq. Hi filis aerar in omnibus verbis suis. G Deuter cap. 7. Deusfortis et fidelis.
et Laca cap. t 6. Facilius est Calum . et terram preterire, quam de lege unum
apicem cadere, quibus alijsque pluribus auctoritatibus hoc piobant
Cano de locis Theolog. lib. a. capi,ulo I. 2. 3. et q. Illu iras. Teliamin. in controuers de verbo Dei cap. I- et 2. cumseq.
Praeterea haec assertio quamuis de re leui, nihilominus est valde perniciosa, quia tollit fidem script rae; sicuti enim instrumentum in parte falsum redditur suspectum quoad omnes ius partes, i. in s. de fide in-srum. & tessis in uno articulo falsus, redditur suspectus quoad alios, cap. pura 3. quas . s. ita si admitteremus in striptura posse dari mendacium
quamuis iocosum, tota redderetur suspeeta. D. AuguA. ad Hier. epist. 9. nobis relatus in capsi a. mpturas, 9.dininctione. Quare crederem in facti contingetia talia asserente esse examinandu,
ac de ueritate informandumn si postii et in
388쪽
i s Tractatus de Iure Personarum
insematione ad huc in sua opinione
persisteret, esse contra eum uti contra haereticum procedendum,ut in his terminis sentire visus est Alberi.de baeret. q. 3o .sub num. I . & haec quoad prinpositionem haereticam.
ς Secunda est propositio sapiens hae. resim, & est illa quae prima consideratione habet sensum hetreticum, pie tamen intellecta potest habere sensum catholicum. veluti si quis asserat Bibliam esse fa iam, hoc quidem simpli citer intellectium, est propositio ha
retica, quia omnia quae continemur
in Biblia sunt vera, ConciI. tria.sest. q. verum quia potest intelligi de Bi. blia alicuius particularis, quae potest cile per fraudem impiet loris, vel a ite. ri deprauata,euin hac qualitate propositio,quae erat haeresi proxima , efiicia
io Tertia est Propositio erronea,&haec quae sit,non satis adhuc costat a. pud I heologos,ut patet ex relatis per
ipse in ea residet opinione per quam
dicitur erroneam pmpositionε minu continere, quam propositionem haei eritica tq. esse ea,quae est contra verit te aliquam,adhuc ab Ecclesia non diffinitam, vel contra veritatem non Omnibus manifestam, vel a proferente ignoratam, idem Siman u in Enchi
3I Quarta est propositio temeraria, deest illa per quam asseritur aliquid tam qua censi, quod no potest efficaciter
probari, ratione, vel auctoritate, veluti si quis afferet et, quod mundus in tra decem annos finietur: licet enim hoe possit esse verum, tamen quia nulla potest certa ratione, vel aucto. ritate probari, non potest nisi temere asseri, tum quia assumitur pro certo
quod est dubium, Tuminem cin dim
etiam quia temerarium satis est, rem valde dubiam ,& incertam, tua velle determinatione diffinire argumen. to, t. 3. C. de summa Trinitare, iis de Gihol. Ia Excusaret me in similibus pro. positionibus, quando quis tanquam de re dubia suam diceret sententiam, rationes, & argumenta modeste asserendo, ut animaduerit Simanca doli.
I a Quinta in pmpositio schismatica, di seditiosa, de est quae inducit diuisionem in Ecclesia, veluti si quis asserat
posse eo cem tempore dari duos Pontifices legitime electos, quae proposi tio includit etiam haeresim,quia aduersatur articulo υnam sanclama trag. unam sanctam de maior. obed. & u.
tius dicetur infatib. 9. cap. I.
I bc xta est Propositio scandalosa , quae nuncupari seIet etiam male sonans & piarum aurium ostensiua, &eit quae legentibus ruinae, siue peccati caulam, leu facilitatem ad peccandu afferre potest, etiamsi errorem in fide non contineat: veluti si quis enumeraret Incommoda, quae ex in ieiunio patimur ala quae inde nasci post uni, vel si quis dinumeraret commoda quae ex venereo complexu quoad sanitatem consequi possent,haec enita di similia, siue vera sint, siue fessa, ex quo homines alliciunt, ac reddunt Promptiores ad peccanduinonerito dicuntur scandalosa, Ians .in concordia Euangetieam cap. 7 I. &-anca O - ιMνt. ιocis eis. illa sub num. I 3 ιλ nu.
is Septima est propositio iniuriosa di est quae detrahit alicui fidelium si tui, vel peiωnς insigni; qualia sunt maledicta quς ab hominibus parum
timori is proferuntur contra statun religiosorum, Alberi. loco m. num. s.
Iε octaua est propositio impia ,& est
quae tendit contra pietatem, veluti siquis assereret elemosinas no esse facile dadas, mortuos non esse sepelienodos, di similia, quod enim tendit c5.
389쪽
Extra Ecclesiae gremium existentium Lib. V.
tra pietatem non potest nisi impium iudicari, quamuis hae propositiones aliam, & centuram erroris etiam me.
II Demum est propositio blasphema quae est illa per quam Deo, & Sanctis eius irrogatur iniuria, quod proprie contingit, vel cum illi tribuitur quod
ei non conuenit, vel cum remouetur ab eo quod illi conuenit, aut cum tri buitur creaturae quod proprium est Dei. Primo namque casu offenditur Dei misericordia. Secundo teditur i in stitia. Tertio, offenditur eius male. stas, ut pluribus piobat Asseu Ioco m. num. is . Os q. Ceterum & si propositiones sint .inter se distincti; nihilominus possunt simul& semel cocurrere . adeo ut una eademq. propositio, pollit habere diuersas qualitates , siccundum quas potest diuersas appellationes sortiri,
Simanca loco cit.num. I9. Albera. d. q. 6. num. 27.
x summa bareticorum diuisio quae. a Externus bareticus qu=s dicatur.3 Internus haereticus quomodo iuratur. 4 Hareser manifesta quando dicatur.3 Signum aquivocum non conclussit ba- resim 6 Haereticus non desinit ese mentalis, etiam si in exequutione haeresis exediceat opera absque aliqua extrinseca declaratione. 7 Scribeκι haetesim characteribus ignotis an dicatur haereticus externus.
8 Per actum qui potest applicari catholico non infernur barem. 9 Hereticus internus omuten i ingredi templum. υel coram Sunm mo sacra menso genuflecti, an de at sc
1 Haretreus non desinit esse mentalis etiams aliqua verba Proferaι.
Ir Item si preferat blasphemias non haere.
Ix GHanifes alio haeresis internae facta
' ι υνο poenitentiae non alterat quali. tatem Illius . Ampha num. II. I muelam errorem agni. o, ct petens ab eo consilium verit tis non desinit est se haereticus mentatis. I I narrans, aut transcribens bae . resim, quam Use corde credit, noudesinit esse haereticus mentatis. i5 Pronunciam haeresim internam in somnio, vel in ebrietate, remanet baretis
, 17 Asperent se quodam fuisse in haeresi in
terna, dummodo in errore non perisat, non dicitur haereticus realis, neque mentalis.
ARGV MENTVMQuis dicatur Haereticus extemnus quiue internus siue pure
Umma haereticorum diuisio haec est, quod alii sunt externi, alii interni , siue ut a- :lii aiunt pure mentales. ite alii sunt haeretici veri, alii praesumpti. Item alii allirmatiui,alii negati ut, alii poenitentes, alii relapii. a Externus est, qui haeresim quam mente concepit,verbo vel signo nian infestauit, quod quibus modiS contino gat, dicetur intia cap. Muenti. 3 Internus, siue mentalis haereticus, est qui h iesim quidem mente conccipit, eam tamen nusquam exterius in malum manifestauit: eXternus vero est qui haeresim quam mente concepit, manifestauit, vel verbo vel signo ali. quo visibili, quamuis accidentaliter verbu non fuerit auditu, vel factu nosuerit visu,ita poli alios tradui Palud.
tur manifesta ta ut desinatellis haere. ticus mentalis,& Maiatur haereticus
390쪽
4xo Tractatus de Iure Personarum
externus siue realis. Et quidem ut dicatur manisestari, plura copulative requiruntur. Primum quod signum sit visibile, neque requiritur quod possit probari, sed susscit quod potuerit cognosci, ut tradunt Do Lallegati, &alii infia allegandi. Secundum, quod signa misi sestet Heresim concludenter, non enim sufficit si sit aequivocu, sed oportet quod sit tale, ut si quis esset prςsens, cognosceret proserentem esse haereticum. Tertium, quod manifestatio fiat in
malum, ita Nauar. cap. cogitationis poenam,num. I o. corali. a. de poenit. dis. I. V q. m. ques. 96.art. q.diis.16 . cap. s. num. 2 . O a I. Corduba in quasionar. ob. q. q. 3.Fm. 3. in I.
communicatio in expositionem bulla ea . num. 3.Sanctis ad praecepta decalo. lib. a. cap. 8. num. 7.O 8. Gutier Canoniearum q uri . lib. I. cap. L nu. 13. Av. tom. I. tib. 8. cap. s. in fine.
6 Ex his requisitis deducitur Primo, quod si haereticus mentalis in exequutionem suae opinionis , exerceat opera bona, vel Omittat opera mala, quae secundum suam haeresim sunt sacienda, vel omittenda, nisi se declaret illa facere,in exequutionem suae falsae opinionis, non desinit esse haereticus mentalis, quia cum error lateat in mete,& actus in eorum figura si sit boni,
non potest dici quod adsit signum, ex quo haeresis colligi possit, ut praetercitatos scribit Sayr. de censur.rom. I lib. 4. cap. 3. num. 3O.
Deducitur Secundo, quod scribens haeresim caracteribus, vel notis quas cistas nuncupamus, inuentis a se ipso ad sibi soli significandum, si talia univi a nullo intelligi valeat, non desinit esse haereticus mentalis, quia signa non sunt intelligibilia, Sanchra loco
s Deducitur tertio,quod si quis motus haeresi interna, diebus prohibitis accipiat modicum carnis,quod in persona fideli ratione paruitatis materiae,
non esset nisi peccatum veniale, ex hoc quide adtu,non desineret esse hae. reticus mentalis,na cum hic actus possit etiam applicari catholico, non est potens ad detegendam haeresim, ut probant omnes relati supra num. s.
heresim internam, si omittat ingredi templum, vel non genusectatur cora Sacratissimo Christi Corpore, non desinit esse hqreticus mentalis, ita
ad bullam Coena lib. a. quas. 2 O. nu
Contrariam opinionem probat Caieta. Σ. a. qua l. II. art. q. vers. ex bis. Toluo in exposione bulla coena em
Ego crederem rem esse perpensis negotii circunstantijs decidendum , ut si quidem talia faciens, alioqui habeatur persona Catholica, quia tales actus omissionis possunt tribui alteri causae, veluti inaduertentiς non desinet esse hqreticus mentalis, nam aetiis de per se non significant haeresim ne cessario, &sic procedat prior opinio. si vero persona sit talis, de cuius religione, & plerate dubitetur, vera tunc sit opera Caietant,quia qualitas actus
iuncta personet suspectae, potest significare errorem, quem non significaret in alia persona .
I o Deducitur Quinto, quod si quis
haeresim in mente reuoluenS,Ore Πω nunciet, & dicat,ita est vel peream nisi ita est,per hanc pronunciationem snon desinit esse haereticus mentalis, Tannes,AZor. e Tuarae locis cis. Ratio est,quia in homine nesciente talia proserentem esse haereticum, verba simplicia, ita est, vel peream nisi ita est, non possunt naturaliter importare expressionem erroris, & consequenter non possunt esse signum significativum & necessarium haeresis. II Deducitur Sexto, quod haereticus