Claudii Galeni Pergameni De compositione pharmacorum localium libri decem, Iano Cornario medico interprete. Nunc ad fidem variorum exemplarium perspecti & eorum recentissima collatione ab innumeris mendis emendati

571쪽

Quod vero multa sit disserentia earu quae in medicametariis libris scriptae sunt,ex triabus exemplis discere licet,quorum primi'momnis acrimoniae expers est,& exquisite meatus obturat,teuigans asperitates: ait rum huic contrariu est, acrimoniae mord

cis non parti habes,ut si sanae particulae adhibeatur ipsam exasperet. Medium deinde inter ambo dicta, aliud genus arteriacorupharmacorum est, lenis & citra acrimonia extergentis facultatis. Id igitur quod mea tus obducit,ex passo cretico, S gummi,&tragacantha,ac rad ice dulci apparatur. Acrevero ex pipere,& cassia,&cinamomo,&galbano,ac resina terebinthina. Mediti a rem amborum ex ptisanae constat succo,&. amygdalis,& fabis fresis elixis,& aliis limius generis. Inter media aute-vtruq; ex tremum plura pharmaca sunt,partiin magis partim minus, a inedio progressa, De quibus deinceps determinabo, eos quidem qui discrime aliquod addideriit laudaturus, qui vero simpliciter protulerunt, ne vadmisturus. In boru medio locadi sunt, qui discrimina no tame integra secerunt,qualia sunt eorum qui scripsti ut. Arteriace ad intercepta. Vocem,aut rursus. Arteriace ad rauca v g MAAce. Etenim vox intercepta,hoc est no posse

oqui,ad plureo cavis sequitur,partim qui

572쪽

dem ad destillationes a capite diuturnas, partim vero suppuratis pessore ac tabidis,& his qui ex magno & multo clamore laesi sunt,& deinde non probe curati sunt,aut etiam affectiorie quae adhuc generatur ha- . . bent. Eodem modo etiaraucosa vox fit ob easdem causas, & amplius ob frigidi aeris edetedi cinspirationem. Affectio itaq; interceptae achraiiai, craucosae vocis eiusdem generis est. Magni -- tudin, tamen disserunt inter se haec mala e his.

Quum enim vocis organa ab hirnaiditates , . Vehemetius & ut aegre solui possit fuerint ι α

madefacta, vox intercipitur: quando vero moderatius sunt humedia, raucedo oboritur. Organa vocis quum dico, arteria acci micis pite,& eius summum,ac fauces. Qui igitur ex vehementi clamore voce amplius obiae-sam habent,his similis quaeda affectio comtingit ei quae manibus,& cruribus,&lumis bis,& spinae,& musculis ubi plurimum laborem pertulerint,acci dit. V ocant au te a li qui exercitiorum magistri eiusmodi affectione musculorum, in quibus co sistit, lassitudine

inflammatam. Itaq; iuxta arteria intrinsecapellicula,aut tunica, aut quomodocunque quis nominare velit,a spiritu in magnis v ciserationibus extra prolato perculsa,in affectionem inflamata deuenit:atq; hoc mulio masis si ad magnitudine vocis,acumen

573쪽

quoddam accesserit. Iuxta arteriae verδ summum ultra hac plaga,etiam musculoruipsum mouentium actio offensa, maiorem affectionem essicit. Porro curationis psa-iuin genus,in onuat particula secundu m se terias euariat. Etenim crura, & manus,&- resina,per oleum confricare facile licet,quu per cutem in adiacentes ipsi musculos, vis ' ipsius olei penetrare possit. Iuxta asperam' vero arteriam cartilagines post cutem sitae, prohibet in subiecta pellicula trasitu facul- talis emollientium ungentoru. Quemadmodum enim oleum,sic etia alia multa co-

posita pharmaca eande utilitatem praebent, Quinci ea quae in principio Acopa tantum appellata sunt, hoc est lassitudines eme dantia, paulatim appellationem sua a seipsis extenderunt ad similia copage medicamenta,etiam si gratia vehementer calfaciendi

assumantur. Caeterii comunis materia auxialiorum ad vocis organa,praeter reliqua, est quae ex balneis cotingit. Manifestu est autem quod dulatu aquaru dico. Marina enim balnea, & su hurulenta, & aluminosa, &atrametum sutori u olentia, ac bituminosa, propterea quod fortiter resiccant, inepta sunt. Et sane ita faciunt phonasci, qui magno vocis exercitio utuntur,quum cote

dendo obtauerint voce. Sunt aute hi cith rcedi,

574쪽

r aedi,& praecones, & tragoedia ac come diam personati repraesentates. balneis enim multis utuntur, & cibos lenes ac laxantes edunt. Si ver 3 etia aspretudinem percipiat, cibos qui infarciuntur particulis quas contingunt assumunt. Una enim est tunica sibi- . ipsi cohaerens & continua, quae summo gulae, summo asperae arteriae, gulae etiam,atq; ipsi asperae arteriae, intrinsecus praetenditur. Quod si ex vi auac balneis oborta affectio non sedetur in organis vocis, ad arteriacas transeunt,per totu hoc tempus cibis vicies qui ex lacte,amylo,alica,ouis,& dulciariis libis componuntur. Si vero per haec no curentur, inuenta sunt a Medicis pharmaca sub lingua tenenda,inde etia hypoglottides appellata. Sunt autem ea eiusdecu arte riacis inflammationem arcetibus facultatis, ex vino Thaereo & gummi,ac tragacatha,& glycyrbieta coposita, quae ut dixi, levigat simulq; reprimul asperitates, quicquid vero reliqui est in partibus inflamationis, hoc concoquunt & cito per sanant. Industri uin porro esse oportet qui pharmacum linguae subait, quo eo paulatim liquescente,asperae arteriar summum id quod in ipsum defuit suscipiat, renitedo ob orienti tussi, obluctates enim ut ne lusitat,permittet quippia ex pharmaco in arteriae summu ipsam qi adeo atte

575쪽

arteriam demanare. At vero sic curatos ci rain voce habere impossibile est,citra usum pharmacorum absq; acrimonia extergentium, quale est faba fresa elixa,&ptisana,&semen lini torrefactu:huiusmodi enim me- Qi ante dium obtinet inter ea quae mordaci facul-dia sunt late praedita sunt,& ea quae meatus obdu- facultate cunt pharmata. His vero magis detergunt praedita e resina terebinthina,ibusque, ac despumatumis omnes me h&amigdalae amarae, queadmodu istis cod.graeci, rursum fortiora sunt farina erui, semen o quos ego mini, radix iridis panacisque. Caeterum his τiderim. omnibus vina mollia,& passum creticu,&theraeum,ac scybelites apta sunt, & ad haec haud scio quomodo neglectum, id quod a Graecis in nostra Asia hepsema appellatur,

Latini sapam dicunt. Veriim Atticisiantes ipsum siraeum vocat, queadmodu alii caricarum decoctu Siraeum appellandii cesent, pugnantq nter se utru ipsoru Siraeum vocare oporteat. Est sane & hoc ipsum Siraeu,

quod pinguibus caricis in aqua decoctis fit,

inediae facultatis, qua lene & citra acrimoniam extergente appellauimus. Mustu quitidem igitur coctu, hoc est sapa ipsa, lenissiamum pharmacum est & maxime meatus oblinens. Caricaria aute decoctu magis dita scutit S extergit. Quemadmodu igitur in praecedentibus dixi, omni usimpliciu in

576쪽

tet eu qui copositum quod da sit facturus. atq; hic ipse etiam ab aliis compositis recte

utetur,& maximh ubi indiscriminatim suetarint conscripta, quemadmoduplures arteriacae habentur. Pala est etia quod hic ipse his quaecudiscrimine prodita sunt rectius

utetur. Etenim iuxta exactam rationem,m quantia apparatus affection ii transmutatur,

tantii etiam comodsi ipsi pharmacu perint tare oportet. Hoc ipsum vero solus is qui singulorum simpliciu pharmacorti vim nouit,exacte praestabit,ad primu pharmacum parum quid da ex sequenti ordine apponendo.' elut exempli gratia, In lassitudinibus tensiuis, quum in summi ipsius asperae arteriae musculis fiunt, in principio lenissima edulia conueniunt, pharmaca vero meatus obducetia. Cosistente aute inflammatione parum quid extergentui addendu est. D inde consequenter amplius Deinde rursus aliud illo praestatius, quo paulatim copositio ad medium extersorium perueniat, &rursus secundu eunde modu ab hoc magis di scii Tortu ira ac e x te r sori u m. i ta p r ogr esita ad vehementissimu facto, ubi drutius velut in sciri hum indurata affectio in vocis organis praestiterit. Primi itaq; ordinis est tragacatha,& gumini, dc semius aster,am

577쪽

Jumque & ex alica ac trago probe coctis sorbitio. Quin & lac aptum est,& dulciarii

panes, & oua sorbilia, ac nuces pineae,quas nunc omnes Graeci strobilos vocant: quo dam aute apud Atticos Coni vocabantur. Sesama etia ex hoc genere sunt. Ab his autem deinceps est butyru, quod etia butyros masculino genere Graecis appellatur,& . decoctum radicis dulcis ad crassitudinem Attici mellis liquidi redactu. Atqui radice dulcem qua glycyr hieta vocant, praestat in primo tepore in aqua, velut dixi,coctam,adsi reum siue sapam ex musto parata ammisce re,ad passumitein Creticum ide dccoctum misceri potest: siue autem cu sapa, siue cum passo Cretico fuerit permixtu,rursus post mixtura decoquendu est. FI cc igitur in affectionibus inflamatis iuxta arteria eiusq; summum,c5moda in principio sunt, lonec inflammatio moderata fiat,& prae omnibus a vini potu hoc tepore abstinendii. Quum vero moderatior facta est inflamatio, Vinudulce Theraeum aut scybeli te bibere Ii cet,aut ex nostra A sia carynum, & deinde Therinum appellatum, deinde etiam dulce Tmolite. Eo tempore etia butyrii aptum est &sorbitio ex amygdalis, sorbitio ite ex lacte & melle diutius coctis,amylo iniecto,

di si amylum no adsit, siligine Romanis ap

578쪽

pellata iniecta. Manifestum est aute quod per huiusmodi victit inflammatio tum pepistularum,tum mustulor ti, circa arteriam

eiusq; summum sedatur. Relinquitur aure

Rumiditas multa,ob quam limpossibile est

claram voce proferri. Quare transire tunc eonuenit ab his eduliis, ad omnia ex melle cocta,&ad fabam fresem elixata,& ptismnam,ac brasircam,& porru probe coelum. Pharmacorum porr5 usus idoneus est, quo tempore aut inflamatio aut aspretudo praeualescunt,eoru quae sub lingua detinentur, de quoru copositione dicam post haec m gis extersoria & re siccantia damus,& deir ω rursus his ipsis magis ex ter soria, & adhuc magis te siccantia ivsquequo ad ea quae aliquid acredinis habent perueniamus, itavi etia in his a moderatioribus initio facto, ad vehemetiora paulatim traseamus. Itaq; quale formam esse eonueniat victus, antea dictum est,quemadmodii etiam simpliciunx pharmacorum species ea relata. Caeter dimcomposita ex ipsis pharmaca multiformiter alii iuxta aliam irin metria& c5 mensura amnem eo stripserunt. Et quibusda sane ex tribus aut qtia tuor simplicibus copositum pharmacum suffecit. Quida vero in maiorem numerum extenderunt. Et quidam v

in dictuni est, ex mollissima& lenissimae

579쪽

runt. Alii vice versa ex acri,calida,exterge te,ac multum resiccante. sunt & qui tertia genus medium inter ambo ista fecerunt.

Post hos vero alii medii generis inter medium & mollissimum,alii mςdii generis inter medium & acerrimum,& iuxta eandem rursus rationem, quida magis, quida minus,

a mediis facultate pharmacis digressi, di-

uersas cQpositiones fecerunt, quibus omniabus solus is recte vietud, qui singulorum simplicium pharmacorum vires nouit. Ipse enim sciet & ordine pharmaci,& quanta diu stantia sita mediis digressum. Porro eius modi pharmaca scripserunt etiam qui ante Haee ex Mautian & Heraclidem vixerui.'& qui his vet. d. fuere posterioresJ Versim multo praestat tiora a praedictis viris tradita sunt, per libros quia nobis reliquerunt, & in quibus

medicamentaria artis partem auxeriit,pa tim ipsi componentes pat tim ab aliis composita transcribentes. Progressu vero tem poris tum haec tum etiam priora exacta &Ionga experientia cognita,a viris electa, coaceruata sunt, quorum iam saepe in hoc opere mentionem fecimus. Sunt autem hi: Asesepiades, Musa, Andromachus, Heras, Crito,& Menecrates. Quin & multa alia

pharmaca Archigenes & Philippus scripse

580쪽

runt,ut nullo ex veteribus opus habeamus. Hii enim omnia ab antiquioribus inuenta. optime velut dixi tradiderunt. De Arteriaeis ab Andromacho descriptis. CAPUT II. Lurimas arteriacas cosectiones scripsit Andromachuy, Vt prom-

p t uni si t a debilissimis ad for t i c

sima paulatim per mediae tra situ secto progredi,si quis ipsoru disserentiam nouit. Ipse enim Andromachus indiscriminatius ipsas prodidit, Verum ego discrimiana apponam,in memoria reuocatis his quae paulo ante dixi. Quod enim circa simpliciupharmacorum tractatu praeexercitatu esse oporteat eum qui diceda assequi velit,cipe . a me dictum est. Citra enim singuloru simplicium exactam accertam cognitione,im possibile est cognoscere ex quo ordine eiusdem generis medicamentorum copositum sit,Num ex mollissimo,ani vehemetissimo aud medio,aut alio aliquo inter huc & alios intermedio ' Prima itaque arteriaco onfectione no lange a principio libri, in quo,

assectionum corpori 9 internarum curatio ' nem tradi hoc modo in haec verba scripsit. Alteriaca qua, utor . Thuris drach. I. alii quatuor,mTrrhae drac.izalii 'uatuor , croci