Nicolai Tulpii Amstelodensis exconsulis Observationes medicæ

발행: 1716년

분량: 421페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

151쪽

MEDICARUM LIB. IL Itypellat fuligines sibi summe inimicas. Quam reciprocam , acceleratorum ictuum , frequentiam , palpitationem vocant Medici. Cujus licet variae sint caussae , fit tamen illa, quam producit lien, potissimum, ex prceasiata atra bile: Cujus vapor, inducit vehementissimum hunc

ehor Trincisellius, lib. v I partic. aE. Cap. X II. Adriano Roestio, praefecto marino, eXCi tabat induratus lien, tam algidum, malae sinistrae torporem: ut nullis remediis potuerit calor, iterum in cutem evocari. Unde pauli tim obsideri cor: & a tetro, malignae bilis, halitu , tam frequentes produci palpitationes : ut aeger tandem inciderit, in Lethalem gangrae

nam,

Sed vix accessere unquam palpitationes; quin triduo ante potuit illas praesagire: ex Crudo, aettenui,quod id temporis; reddebatur, lotio. Non secus, atque Hippocrates, ex pellucida, ac alba urina urgens phrenitidis periculum : ob bilem, uti interpretatus Galenus, sursum raptam. lib.

Iv. aph. LXXI I.

CAPUT XX.

Ira puerperis noxia.IRa, quae nonnullis furor brevis est; illa praecipitat alios, in perniciosam paralysim PC csuet vero, Puerperas, ac senes: e Porum

152쪽

imbecilli cerebro, destillat facile thumor: ab ebulliente bile, proxima iracundiae Caussea, mutam dissolutus, quam propulsus in principium spinalis medullae. Ex cujus impedimento, vel

resolvuntur omnes , vel saltem alterutrius lateris nervi.

Intempestiva Iracundia, conjecit uXorem Solimani, protinus a partu, in paralysim lateris sinistri. Qua utcunque devicta, obsidebatur ilico latus oppositum. Sed eo utique convalestente, non recuperavit tamen ipsa pristinam sanitatem , sed luctata fuit deinceps, toto vitae

suae tempore, Cum adversa Valetudine. Sed maxime, cum foret impraegnata. Quo tempore adfligebatur, non modo, a molesta ventriculi anorexia: verum a tam perrinaci ciborum fastidio: ut nihil omnino, id temporis, comederet. Quae inusitata inedia, adeo non consiumpsit, sed auxit plurimum ventriculi pituitam : exsuscitando ex illa, insignem picam, priori abstinentiae plane contrariam. Cujus aculeo, indigus ventriculus, indesinenter stimulatus, appetiit avidissime, nihil praeter acetaria cruda , ac rhombos Rigenses, sale, ac fumo induratos . Quod rude, ac indigestum cibariorum genus adpetiit utiqsse non minus insatiabiliter , quam concoxit salubriter: non aliquot diebus, sed integris sex

mensibus.

At hujus alimenti, paulo post, itidem per-

153쪽

MEDICARUM LIB. II. tarsa, abstinuit deinde obstinate ab omni cibi Sed quem respuit domi suae fastidiose, illum ipsum admisit, lubentissime apud amicos: quibuscum, propterea viXit satis pancratice. Sed domum ubi reverteretur, revolvebatur ilico, in eandem, qualiumcunque ciborum, absis

nentiam.

Qua aliquandiu continuante, acquisivit sanguis ipsius, praesertim circa vulvam stabulans , tam acrem salsedinem: ut inciderit inde in immodicum menstruorum profluvium. Cum se-bre , delirio, aphthis, singultu, aliisque adusti , ac incensi corporis affectibus , a quibus tandem insurrexere terribiles , morbi comitialis, insultus, ita certe graves ut brevi amiserit vitae iux

usuram.

Vomitus bilis atrae.

ADposite ex Hippocrate, Cornelius Cesius, re is consumitur, cui protinus in re- centi morbo, bilis atra, vel infra, vel supra, sese ostendit. Cusus effati veritatem demonstrat, non quaelibet succi melancholici, excretio: utpote quae interdum ex usu est. Sed potissimum illa bilis atra: quam produXere , vellienis atonia, ventriculi intemperies, vel intemstina sive inflammata, sive syderata. Quae autem a dis luto lienis tono, illa praesagit len I tam ;

154쪽

13o OBsERVATIONUM tam: uti quae ab inflammato intestino, citam

mortem.

Aurifabrum Brabantinum, diu divexatum, a praecordiorum angustia, pancreatis obstructione, liene indurato, & novissime, ab effera , atrae bilis, ebullitione invasit tandem tam impetuosa, ejusdem bilis supra, infraque eXCretio i, ut dejectis inde viribus, cogeretur ante

mensem secundum, Vitam Cum morte, COm-

mutare.

Effluebat autem haec bilis, per utramque viam, tam effuSe r ut omnes miraremur, hinc ejus copiam: illinc vero vires, tanto profluvio pares. Erant quippe dejectiones hae, sine ulla ferme intermissione: & ita nigrae es, ut atro sanguini, ac lutoso paludis coeno, forent simillimae. Quibus tamen indesinenter, ut fluctus fluctum , sese trudentibus: excessit tandem aeger, haud invitus, e Vita. o nubilis, evomuit, ob simile splenis

um, Ultra decem menseS ; non tantum atra: verum etiam qualiacunque cibaria. Attamen sine evidenti virium jactura. Cujus rei Causa procul dubio, fuit, quod cottidie aliquid chyli remanserit in ventriculo: quo deinceps, in sanguinem, ac alimentalem succum ConvCAPum XXII.

Vomitus octodecim mensium. verso:

155쪽

Mnoi CARUM LIB. I i. igrverso: fovebantur usque eo CorporiS Vires: ut tamdiu sustinuerint perennem hunc vomi

. Quam Conjecturam confirmarunt peripi- Cue, cum formata alvi excreta, Verso, retentachyli, reliquiae: tum chylosius ille vomitus, qui ante mensem decimum octavum, integre COnsumpsit, quicquid a priore nutricatu , Corpori, supererat. Sicuti enim exstirpantur olera, ab radice, excisse: sic perit homo, genio sivo defraudatuS.

Quod profecto clarissime apparuit in hac virgine et Cujus corpus nutricatu suo destitutum, vidimus protinus incidisse, in febrem

Continuam, morbum comitialem, aphoniam, profusa menstrua, aliaque tot, actam vehementia sanitatis , turbamenta: Ut ne robustissimus quidem athleta, illis omnibus suis set par.

CAPUT XXIII. Vomitus pituitae cora retae. venis octodecim annorum, Conquestus ali quandiu, de insigni ventriculi dolore , evomuit tandem ingens concretae pituitae frustum: longum quatuor, at latum digitos duos, intus albicans instar casei recentis: at foris obduinim tenui involucro. Qua mole excreta, rediit ili-

156쪽

3x Ons ERvATIONUM iterum in cibum , quem hactenus summopere fastidiverat. Similes autem massias jam tertium vidi excretas : dc quamvis crediderim conglomerationem hanc vel a caseo, vel uberiore lactis usu originem ducere: assirmarunt tamen omnes, se ab utroque alimento perinde abhorruisse. Ac proinde necesse erit,causiam ipsius statuere,ien- tam , ac viscidam pituitam, sensim in ventriculo , concretam. Quam siquidem lubet auferre.

utendum et Oxymelite scyllitico: vel aqua destillata, ex centaurio minore, jam ad putredinem redacto. Quo liquore, non inciditur tantum: sed expellitur potenter, quicquid vehiriculo negotium parit. Capuae XXIV. Pregnans edens, mille quadriingentos.

MUlier Daventriensis, impraegnata delectabatur tam impense halecibus salitis: ut ante partum; comederit, mille, ac quadringentos. Attamen sine ventriculi offensa, ullove sanitatis dispendio. Fuit tamen ipsa bis noxia , in se, ac in infantem. In se, quod nequiverit refraenare, immodicum hoc salsamentorum desiderium. In infantem vero: quod

ipsius appetitum mancipaverit, adeo stricto huic servituti: ut cum necdum posset verbis,

157쪽

MEDICARUM LIB. II. I Impetierit tamen mulatu, haleces: quibus se tam effuse dederat mater: plus aequo. sibi indulgenS. Estur autem hic pisciculus, vel crudus, vel ignem expertus. Si modo crudum sit, quod sal rite coxit. Quippe lege, apud nos, cautum est:

nequis salsamenta haec Venum reponat, ante decimum a salitura diem. Eatenus enim Cremduntur esui inepta: sed elapso hoc circuitu, judicantur salubria: utpote adepta jam a sale , illam, cum Coloris mutationem, tum sapori S maturitatem et quam requirit publica censura.

Atqui certe, si lubet, halecum naturam promptus intueri, videbis eos, inducere quidem sitim, sed nunquam cruditatem, ni u ultra satietatem adsumptos. Debite namque saliti, &opportune dati, adeo non nocent, Ut etiam summe prosint supino stomacho: juvando coctionem , detergendo pituitam, movendo alvum , & restituendo homini, amissum cibi d

siderium,

Ac proinde non vane nostrates, ut a Sole nebulas ; sic ab halecibus dissipari morbos. Imo nunquam magis sterilem esse Medicorum messsem, quam rub horum adventum. Unde forte obtinuit, inveteratus ille mos, recipiendi hunc annuum sospitatorem, non tam obviis ulnis, quam Coronis viridibus, per compita, in

quibus vel est , vel venum exponitur, passim suspensis.

158쪽

m O v se Ru ATIONUM C A P u T XXV. Calculus Arteriatis. Alculum, ubivis locorum, lin homine re, periri, certum est. Vidit eum ex vulva erumpere Hippocrates s CX pulmone Galenus; a capite Hollerius ab intestinis Trincavellius sex liene, ac fellis vesicula, ut alii , sic nos ex lingua, ac colli glandulis. Sed calculum in a teriis qui invenerit, equidem hactenus inveni neminem : ac proinde operae pretium facturus videor, siquidem ejus eXemplum, ut inauditum , attamen Verissimum, huic operi inse

Johannes Arminius,Pharmacopolae minister, ob adversam valetudinem, frequentibus medi, Camentis, a puero, magis imbutus, quam adjutus 1 devenit tandem, in tam vehementem cordis palpitationem, & irrequietum, agitativisceris, impetum: ut verberantis ictus, distincte nonnunquam audirentiar, prae fori, hias conclavis, in quo, id temporis, decum

beret.

Quibus accessere , frequens animi deliquium 3 praecordiorum angustia s spiritus dissicultas , pulsus intermittens; urina nunc flava, modo nigra, modo Cruenta, Vel mUCO, aut arenialis perfusa, Sed ulterius proserpente morbo , incidit quoque in anoreXiam ventri-

159쪽

M EDIC ARUM LIB. II.

160쪽

136 Ons ERvATIONUM culi ; cum crebro vomitu, jocinore indurato sabdomine intensio , cruribus tumidis , & tanta aquae copia: ut necesse habuerit, ultimum obbre diem. Quorum symptomatum ergo , ubi dissec retur cadaver ; interfuere praeter reliquos, Augerius Clutius, inclutus Bolanicus: & Justus pyrius, tum Medicus , sed postmodum Sacerdos. Erat autem omentum putridum , aceruentum: sed Jecur magnum , & plurima pituita resertum. At reliqua viscera ita parva: ut lien vix dimidiatam manum: ventriaculus vix intestini jejuni: &vesicula fellis vix articuli digiti adsequaret magnitudinem. Vesica urinaria erat admodum corrugata, & prae torrido aestu , plane nigra. In pancreate vero omnia dura, at in pulmone nihil non arsedum, ac maculosum; cor Contra magnum, ac amplum , sed sine peri cardio, ullove, vel mini reo ipsius vestigio. In testina vero innatabant aquis: ut pulmo bili flavae. In rene dextro , latitabant plures calculi : partim rubri , partim nigri: quos inter, unus caeteris major, obturabat integre ureteris prin-

ipium. At prope renem sinistrum, dedit se nobis in conspectum, inauditum illud calculi genus: quod a loco , cui inhaesit, lubet vocare

arteriale.

Insidebat quippe firmiter,illi, arteriae aortae, iram , qui vergit ad glandulam Eustachii, si

SEARCH

MENU NAVIGATION