Nicolai Tulpii Amstelodensis exconsulis Observationes medicæ

발행: 1716년

분량: 421페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

301쪽

MRD 1 CARUM. L I B. III. et TyQuibus addo, idem forte animal describi a MPlutarcho in vita Syllae: ubi inquit: ProposiDyrrachium est Apollonia , in vicino,,Nymphaeum. sacer locus, qui ex virenti,,valle, & pratis, ignis Venas dispersas perpe-Mtuo eructat. Ibi stratum somno Satyrum M(qualem Plastae, ac Pictores adumbrant serunt captum, adductum ad Syllam, percun- Mehatos , multos interpretes quinam esset, siquum Vocem tandem edidisset, non quidem sit manam, vel claram , sed asperam , &,,Omnino eX hinnitu equi , ac hirci balatu MConfusiam , obstupuisse Syllam , ac mon-

.,strum aversatum.

302쪽

NICO LAI TUL PII

OBSERVATIONUM

MEDICARUM

LIBRI Q U ARTI

CAPUT I.

rebrum seu Nursitum. Jem, octo annorum, ob estrachium frontis os, haud procul a siu-tUra Coronali, adeo depressa fuit subjecta cerebri medulla: ut adempta libertate, destitueretur quasi omni motu, qui tamen paulo post iterum rediit , adaperta per exemptum fragmentum via, per quam exitum ubi invenit lacerum cerebrum, extulit seipsum longe, lateque supra os fractum, eXtimamque Calvariae superficiem : idque incremento tam uberi , ut chirurgus necesse habuerit aeuod tamen sine praesente vitae interitu factum tantum parti huic nobilissimae, & ad vitam summe necessariae adimere, quantum recipiendo fuisset, vacua ovi gallinacei tes a. Ex qua praecisi cerebri dilaceratione pro, tinus expullulare, ingens fungus, primum qui dem mollis, ae albus, at mox duriore callo, aet

303쪽

MRDICARUM LIB. IV. Erycinerea crusta obductus quo luXuriante tumore, indies magis magisque increscente, ac in majorem molem elevato, neque spiritu vini, aut aliis remediis usu comprobatis, vel tantulum imminuto, resolvebantur tandem, die umdecimo, nervi lateris oppositi. Manente adhuc firmo, ac illibato tam animi quam Corporis robore, licet biduo post vivendi finem fecerit , sub sudore frigido, ac crebris nervorum distentionibus. Conversa jam tum in ptas moima laceri cerebri parte. Cujus corruptio eo majorem admirationem excitavit in Medicis, quo minorem viderant virium jacturam, biduo ante mortem. Quae procul dubio morbo diutius relucitabantur, cum ob uberem humidi radic lis copiam , inm ob solida increscentis corporis

fundamenta.

Orbi comitialis caussam statuunt Medici, vel in ipse stabulari cerebro; vel aliunde eo deferri, sive ex ipsis visceribus, seu a partibus raternis, plane eodem modo, quo ex ictu scorpionis, ac phalangit, vel a morsu viperae, instar alicujus aurae,venenum perientitur ascendere, ac sensim sese insinuare,in principes nostri Corporis partes. uti luce Clarius videre est apud Galenum Lib. iii, Locor. affecti cap. v D. CAPUT II. Di psa ex pollice pedu.

304쪽

28o OusERvATIONUM Curtium Rogerium, uXore orbatum, ae moeste viventem, quamvis primus morbi comitialis insultus invaserit, sine ullo vel levissimo ipsius praesagio ; sensit tamen insequentes exacerbationes manifestam originem trahere,

ex pollice pedis sinistri: indeque, ab ipse arti-

Culo , Vagum, ac oberrantem elevari Vaporem, primum quidem genu, ac humero, deinde vero Cervici, ipsique cerebro molestum : cum Conspicua mentis labe, ac terribili nervorum Contractione, reflexo capite versus dorsum, per eam convulsionis speciem. quam Graeci ambo-

Quo diro symptomate, non quidem Continenter, sed interpolatis vicibus modo serius, modo ocius fuit exagitatus: prout venenata haec materia vel citius, vel tardius vapores siuos emiserit. qui etiam non semper recta in Cerebrum feruntur, quin potius nonnunquam aliquandiu subsistunt, cum evidente doloris sensu, vel in genu, vel in humero, aut in cervicis aliquo musculo, antequam eorum ostensam persentiat cerebrum , quo tamen tandem irritato, contrahebantur quidem omneS nervi , sed potissimum illius partis, CX qua malignus vapor speciatim in cerebrum fuisset d

Quae venenata fruges in herba quo opprimeretur , nihil non tentatum, cum per Cathartica, tum per convenientem sanguinis detractio

305쪽

MnDic ARuM LIB. IV. 28 2 ctionem, sed potissimum, per arctius vinculum , pollici supra articulum, tam arcte ci cumligatum : ut coercitus halitus ne minimum quidem invenerit exitum, ad superiora deinceps evolandi. non omissis interim, quin potius pro virili parte, dolenti articulo impositis cucurbitulis angusti oris, ad eliciendum venenum illi penitius insidens. Quo tamen minus cedente, admotum aliquoties pollici fuit se rum candens, & inustum ibidem loci ulcus, ad os usque penetrans . cujus beneficio malum hoc potissimum fuit devictum, uti etiam per

reliqua manantia ulcera, quae cruribus 1 ac brachiis fuere imposita, quae tam diu mansere amperta ; donec post mensem tertium morbus ex toto desineret, aegerque annoS jam natus duodequadraginta , pristinam recuperaverit sanitatem, CXtra omnem recidivae metum. Licet Hippocrati videatur hoc malum, id aetatis, homines ad mortem usque Comitari. at non omnes, inquit optimus aphorismorum interpres Philotheus lib. V. Cap. VII. In dissipandis autem vaporibus, ac sudore per cutis foramina eliciendo , praeter Theriacam, lapidem beZordicum, radicem Contrayervam, ac decoctum radicum chinae, nihil aegro magis ex usu fuit, quam aqua arte Chymica elicita ex tartaro & vitriolo, qUam aurum potabile vocant. Cujus Cottidianus usus, primum quidem sudorem elicuit, ex illa parte, iu

306쪽

di et Ons ERVATIONUM qua, id temporis, venenum delitesceret. At deinde ex capite, ac corpore universe. donec ex toto cessaret perniciosissimus hic morbus, docens suo exemplo optime agi cum medicamentis chymicis, ubi in gravi morbo, dantura proVida manu, universalibus auxiliis jam tum rite administratis, qua circumspectione destituta, Videntur quidem magna, & quantivis spretii, in oculis vulgi, verum nequaquam apud illos, qui rem non tam opinione, quam verita

te metiuntur.

CAPUT III. E lepsia, cum vocis suppressione. Sbrando Colineo, adolescenti unde vi annorum, ex pedis pollice, simillima quum

elevaretur aura, Contremuit intense brachium, re praeter periodicas, ac vehementes Convulsiones, incidit non modo in resolutionem nervorum , quam paralysin vocant, sed in tantam Ctiam vocis suppressionem: ut coactus sit, scribendo mentem sitiam exprimere, quamdiu obsiderentur nervi recurrentes, voci formandae anatura destinati.

E quibus tamen intricatis scopulis, felicissime enavigavit, eodem magnete, quem jam propositum ivimus. sed prae caeteris, praeter tenacius vinculum, quo ne tantulum quidem Pollex carere potuit, profuere ipsi serramenta

307쪽

MEDICARUM LIB. IV. 28δxa candentia, primum quidem timide, at mox audacius , usque ad ipsum os pollici inusta. ex consilio Egberti Bodaei, Bonnii, ac Hartocli vel dii, qui juxta mecum ipsi medicinam

fecere,

CAPUT IV. Sanguis humanus e septicis datus.

A Morbo comitiali ut merito perterrentur aegri s sic non injuria detestantur sani, inusitata quaedam ipsius remedia. suadentibus aliis calvariam hominis viventis, aliis ejusdem jecur, aut pulmonem 3 aliis contra audaciore ore, calidum spirantemque sanguinem (horresco referens hominis recens interempti. 'Uasi vero, ut cum Plinio loquar, lib. XXV . si cap. I. sanitas videri possit, feram ex homine

si fieri, & violare divina, humanaque jura Vide sis o Medicet quid astruatur a Mose

dem ab Imperatore Leone in Noveli. constitui. LV III. Ubi lex flagris caedit, bonorum publicatione, ac perpetuo exilio multat, qui sanguinem intestinis instaretum in cibum Convertit , sive vendat, sive emat. quo Certe dem licto annon multo gravius est, recentem sanuguinem quasi cum ipsa anima sorbere, simul ac gladius viam erupturo cruori aperiens, Crum

deli supplicio, locum fecerit crudeliori Mei

308쪽

πὶ Ons ERvATIONUM dicinae, quam abominandam feritatem e quis non eXsecraretur, etiam in saevissimis bel-

tuis pMovit quidem prior aetas prodigiosum hoc auxilii genus, sed viri' scire ejus judicium p au-,, di Cornelium Celsum adserentem, quosdam, si jugulati gladiatoris calido sanguine epoto, a se morbo comitiali se liberasse. apud quos, in-

si quit, miserum auxilium tolerabile fecit, mi-,, serius malum. audi Arctarum Cappadocem si eXClamantem lib. I. diut . morb. Cap. IV. o in-M gentem necessitatem quenquam eo, redigi, ut D malum, malo piaculo depellat 3 unde tamen , , ad sanitatem utrum perventum, nemo potuit se mihi vere assirmare. quocirca non male Scribonius Largus lib. I. cap. II. Compos . mediC. H Licet aliquibus profuerit, proscribendum ta- si men ejuscemodi remedium extra professio,

nem medicam.

Lambertus Vitellius adolescens florentis aetatis, plurimum molestiarum perpessus, a frequentibus morbi comitialis insultibus , de- Crevit tandem ultima experiri, secundum il-,, lud Celsi: quos ratio non restituit, illos adju-M Vat interdum temeritas. Confugitque quamvis invitissimus (o durum necessitatis telum i ad eXecrandum, ac detestabilem humani sanguinis usum . quo tremula manu, aversis oculis, pallida facie, ac horrente universo corpore in

obluctantes fauces violenter insula, tantum abest

309쪽

MEDICARUM Lin. IV. 28subest ut terribilis morbus inde imminueretur, ut potius plurimum incrementi sumpserit, habueritque multo pejus, quam ante Thyesteam hanc mensam. unde factum , ut prae auge entis mali vehementia, corruerit praeceps in ignem, exusto illic vehementer crure, & excitata tam ingenti grangraena , ut necesse fuerit, squo caeterea semoris pars tuta foret) emo tuum crus serrula praecidere. quo crudeli remedio quantumvis rite satis adminis brato, occidit tamen ipsum, postridie ejus diei, major morbi comitialis vehementia, quam VireS a recenti cruris amputatione attritae fuere fe

rendo.

In quod ipsum praesens vitae periculum , licet nequaquam inciderit adulta quaedam virgo , eundem jugulati juvenis sanguinem, id

temporis, itidem bibens. adeo tamen non recuperavit , horrendo hoc remedio, amissam valetudinem, ut potius in iisdem, modo non&periculosioribus permanserit morbi comitialis scopulis. nolente quasi Deo , ulteriore rem perimento Confirmari, enorm , atque CXecrandum hocce piaculum , cujus ignominioso usu, dispudet certe commaculari Medicinam, innocentissimam caeteroquin sanitatis praesidem.

310쪽

CAPUT Vi Heriberi Indorum. delii, ubi Sol tanto interdum aestuat ardore ut indigenae ejus vitandi caussa, cogantur maximam diei partem transigere in balneis frigidis . quem exurentem fervorem utique declinaturus hic juvenis, id negotii famulis suis dedit . ut se plumbo impositum, cottidie, idque sub dio, ac aere patente, frigida affatim perfunderent. quod certe irriguae, ac intempesti- vae lavationis genus, adeo non profuit; ut potius multum nocuerit. at juvenile vitium est, animo non posse imperare. obstipata itaque cute, & humoribus, ab inordinato frigore, impendio nimis, in nervos repercussiS, Contra

xit illam paralysis speciem, quam India Beri-beri , sive ovem vocat. qui morbus ut mini- imum habet periculi, curatur tamen dissicilli- me. uti suo exemplo docuit hic adolescens, qui propterea, cum ipso domum reversuS, nobis ansam dedit inquirendi in naturam hujus

morbi. Quem animadvertimus tantum discreparca persectar quantum conveniret Cum imperfecta paralysi. corpus quippe erat quidem he-

SEARCH

MENU NAVIGATION