Aureum sane opus, in quo ea omnia breuiter explicantur, quae scientiarum omnium parens, Raymundus Lullus, tam in scientiarum arbore, quam arte generali tradit. Autore Valerio de Valeriis ..

발행: 1589년

분량: 192페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

171쪽

De eonne Ihribuero erc. charitatem Erc. nihil mihi pro sest. Ro: Lusius comxione vir- nectit quamlibet virtutem cardinalem cum qualibet cardinali de the luxum in ologica, quatenur una aliam lasma quod ut melius cognoscas, ex LR; Vmpla quaedam subjcere placuit. De IustitiaeT Prudentia est. Prudem ς ς mPH .mtilponit itiae obiecta sua inquanti inquirit licita σ silicita, quia est operatis intellectus,quialla intelligit. De Fortitudine er I stitia. Fortitudo iustitiamfrti irat contra iniuriam tunc cum homines frtitudine utuntur. Sicut iudex cum tentatur ut ob pecuniam det fusum iudicium, ipse considerat fortitudinem militiplicatam ex boni tute, magnitudine, sapientia, voluntate, virtute, veritate CT gloria. quae meliora fiunt quam pecume, Cr tunc contradicit iniuriae erfortis remanet in suo iudicio. Delu litia Cr Fide. Vult iustitia quod intelle.ctus seipsum in credendo vera er alta captivet, licet ea non intellivit. De Iustitia eripe. Iustitia praeparaui risiud obiecta,inquuntsim tuastum est,quod homines maiorem diem habeant in potestate Dei,Cr in eius bonitate, magnitudine,Cruoluntate, quam in potestate creata. Per borum cognitionem tu ipse poteris per omnes virtutes di currere eonnectendo quamlibet cum omnibus. Tractat Lullus de quibusdam assi s uirtutibus moralibus quae numero fiunt 16 σὰ prioribus depem dent, de quibus breuigimst uerbis aliqua dicemus.1 Sanctitas est illa uirtus, per quam sancti sunt innocentes er i m

cutis mundi.

α pa tientia est ullatur, perquam homo patienter omnia sustinet. 3 A bstinentia est, perquam homo ab illi in cibis se abstinet. Humilitas est, perquam homo propter Deum se nihil esse reputans Pietas est intus,qua cordi s bona a fctiose extendit ad parentes

patriam, cultum est exhibendo. is castitas est uirtus, per quam concupiscentia a ratione caste turi Largitas uel liberalitas est virtus, quae consillis in medietate quada circa pecu niis vel diuitias.

8 Letalitas Misaelitas est uirtus, quae id obseruare facit quos pro .

172쪽

I o per disiuntiam, quae charitatis sunt homines q: runt de pigri ltiam pellunt.1I Suavitas homines livtcbi, ist vinctilo, ut patientiam er bua militatem amplectrat . I a conscientia ratione timoris id eiusat, ut homines bontim sectane malums uitent.1 3 Timor id efficit, ne Deum aut ad ipsu ordirat abomines οβ m. 14 contritis est dolor perfictus de peccatis cummisis, cum proposti tonon pereundi amplius, is Verecundia, licet non sit proprie virtus, rimen est passio quatim laudabilis, qua bomo turpitudinem timet. I 6 obedientia est uirtus, qua borio liber se alterius uolantiti subjcit propter Deum. PEr ramor aliarum arborum potest baberi cognitio ramorum huius arboris, sed potifimum per ramos arboris imagiralis. Quossidistiussius cognoscere 'cupis, habes potentias uirtutiabus infrmatis, 'a quisus confrmes proueniunt operationes, temtanenturi: ad obiecta, qu edam ; σsic bubcbu virtuose arborB ramos, qui ad uirtutum multiplicationem pariter multiplicari debent. Fosia, uti decidemia de quibus supra mustoties loquuti sumis, eo miter uirtutibus applicata. Non debes imagirari uiri tem positionem Iocums habere proprie, cum sit stirituali quod. mdccidens; haec tamen habet eo modo quo in cattvrvs transcendentifimst explicatum est. Lores uirtutum sunt merita acquisita; σad uirtutum distin&onem sequitur meritorum gelsorum distinctio; imo ratione ra.

DE RAMIS. DE FOLIIS. DE FLORIBUS.

173쪽

collig,ab utra eademq; uirtute pullulantes.

DE FRUCTIBUS.

D 'o genera sunt fructium huius arborsis, primum est merces

meritorum, quae variatur ad variationem virtutum , secundum est seruitus ac bonor Deo exbibitus virtuose.

IN bac arbore considerantur uitia uirtutibus opposita priuatiae: quorum cognitio non parum proderit ad uirtutes cognoscendas. de quibus ad est: nam oppositum in oppositi cognitionem dii quam, deducit,

DE RADICIBUS.

HVius arboris radices principaliores quatuor sint, uidelicet malitia quae bonitati opponitur, stultitia Iapientiae, fulsitas ueritati, priuatio sinu, sini positivo; quae tamen ab alijsra dicibin excepist bonitate, sapientia, ueritate, Crfne in mantur, acera infrmant; unde non minus verum est dicere. Stultitia magna,duirans, appetibilis, cognostibilis, ercet quam magnitudo stulta, falsa, mala, ae fine privata: discurrendo per radices omnes tam abiolatas quam restem uas,bala arbori convenientes.

DE TRUNCO.

TRuncin ex radicibus suis constat,qui dicitur mos cons Mergeneralis sed prauus, in quo particularia uitia fiunt potentiat, ter contenta, quae per liberum agens ad actum reducuntur, proeut noluntas in ordinata id quod deberet refutare, eligit.

PFr ea quae de branchis arboris uirtuosae dim sunt. babens euia dentiam satis claram, quae de hsita arboris branchis possunt dis

ci, cum

174쪽

es, cis opposito moti sint eonperanda. septem principaliores bra.

chae M lirantur, uidelicet Gula,cia abstinentia opponitar ; Araritia Numerae iuberalitia uel largitas aduersatur; Luxuria quae percontinentiam tollitur ; Superbia per humilitatem destruitur ; Accidia per diligentium; inuidia per charitatem; er tra per mansuetudinem uel suauitastem ; de quibus omnibws poteris discurrere conneflando quodlibet uis tium cum quolibet, quemadmodum de uirtutibus di lam est. Ab bis pullulant ac emanant uitia alia, quae nominare placet eum suis oppo sitis. Iniuria est contra iustitium, indisecretio contra prudentium, deabilitas eordis contra fortitudinem, intemperantia contra temperam tum, infidelitas fidelitati opponitur, desperatiost ei, crudelitas eba vitati, traditio destnsioni, homicidium Assioni proximi, latrocini. um liberalitati vel temperantiae, quia per gulam ut plurimum latrocinium committitur, mendacium ueritati, maledicto charitati, impatientia patientiae, inconstantia prudentiae Cr fortitussiri, im mundicia sanctitati, piritia diligentiae, Cr inobedientia obedientis.

DE RAMIS.

RAmi, irate sentialia correlativa uillarum, quibus nitia genearantur ;sicuti Pila rami, sunt activus inordinatus appetitus comedendi, actus, Cr correlatiuum uesic Crde reliquis vis sseniundum est.

DE FOLIIS.

Folia sunt nouem accidentis,uit ijs colluenienter applicatu ; quo. rum nonnulla Cr viiij naturam solent avΠre ais mutare; ut 9.tis notum est optimis canonistis. Si omnia accidentia uitijs omni. adaptare non poteris, re*rre ad transcendent man catevria .

DEFLORIBUS.

175쪽

ut diuinae granae repetratu in maiora scelera incidat unde non vi. conuenisnter dicitur, peccatum peccatum petit.

DE FRUCTIBUS.

dum in hoc mundo ae in alio peccator jus Dein intulit, alter

qui principalior est,er dicitur bona uel dirime iustitis is sae muninutio.

DE ARBORE IMPERIALI.

QVae bac in arbore ueniunt consideranda,satis nota fiunt ex di. Etissupra in breuibu arboris descriptione. Ea ratione qua imperator homo est, sibi omnia conueniunt quae in prioribus quinq; arborisM dicti sunt ; quatenus bonus uel malus sub arboris

moratu utras parte consideratur, Cr quatenm lmperatorhoc Moaco contemplans s est, Cr hoc modo tantum examinabimus.

DE RADICIBUS.

RAistri fiunt illae de quibus in praecedentibus arboribus dictum

est. sub ratione tamen impι rialiε maustatis consideratae ; quasi bonae bini moraliter uel malae, Cr partes omnes huius aroborissimiles sunt iudicandae.

TRuncus est uniuersatis persona, cui regimen uniuersale conueanit, in qua potentialiter sunt inclusa particalaria regimina,

quibus buomodo conueniunt omnes huius arboris partes. Paristicularia regimina in trunco eontenta,reducuntur ad ahum per Ima

peratorem, qui utitur radicibus ut quaelibet i qualibet est infrinidia.

DE BRANCHIS.

BR nchae sunt decem .s Parones, qui nobilitatem Impcrutoris protevnt dis exfindunt mutesqqormulac hirtute non sora

176쪽

hostibus. Bumnses ad quos pertinet cinitates regere,Cr propria pria uilega ac imperatoris conscruare. consiliu reqritur ad diterminadura quae pro imperio siunt necessaria. Vicarij π castellant,ut reddetus congreΠnt. Iudices. quoium proprium est de litibus er controuersiis verum iudicium afferre. Advocatι, quicuusas explicant litium iudiciabus, ac partem utram tuentur. Sagiones uel nuncij, ad quos si emereum ante iudicem vocare. de etiam punire, luxn iudicκ uel imperastoris decretum. Inquisitores ut inquirant, an i ministrκ uti alijsatur contra principem uel imperatorem aut abditos. Et tandem conaffirius, ut absq: timore Imperatorem repraebendat ac ei perfugeraat, ut ea civium quae iustitiae siunt,quirat.

DE RAMIS.

PR aeter rumor in arbore praecedenti descriptos c praecipue iri prima parte, alijsieptem assignantur . . lustitia, ut quod seu mest, unicuis Imperator reddat Amor, quo debet sibi creditor prosequi, ut uichlim ab illis diligatur. Timor, prius erga Deum, erEtiam ne subditis aliquid hirustum imponatur. Sapientia, qua sciat populum suum revre, CT discrimen constituere inter bonum π maalam, iustum er iniustum. Potestas, qua potens sit in omni sua optrua

tione. Honor, propicr quem omnes eum uenι rentur ac timeant. Et

denis Libertas, qua bonum libcre operetur π malum uitet ' l

DE FOLIIS, Floribus, Eruci uin

Folia huius arboris sunt antiquae constitutiones, consuetudines, te. ges, eT decreta, quae in unoquos contracti vel simili optratione obstruari debent; id semper attendendo quod adpit quantitas conueniens, qualitas, relatio, acto, pagis, situs, bubitus, ubi Cr qua.do. Sicuti si aliquis rem aliquam uentire prius ut dixi. mi obferiridae constitutiones si postea tam ex parte vendetst quam ementis sἴma

177쪽

pro relatione emptor π venditor, ste δε aliis Llijs coli tirantio

De Florib' Flores sunt iudicia Imperatoris suorumq; ministrorum, omnes, limperatoris actones de operationes relatae ad sui populi utilitatem, uel regimensores quos possunt dici, idem censeatur de operationibus Det Frmau. ministirorum eiu dem. Frustis est pax gentium. ut in pace vivunt subaditi sui, quo melius Deum risime posim,eris seruire acobedire. con siderauimum bane arborem quatenus bona, bi malam considerabis esse. te ipsum gubernare poteris per ea quae in secunda parte arboris mo. ralis dicta sunt. Nonnullae Uignantur forarae merast huic arbori conuenientes, quas Lullus tradit. Emptio. conditio.

venditio. Tormentum

commodatum. Vituperium. - Redditio. Deceptis.

Furtum. Probatio. xuria, di i

Proditio. Neditio.

Homicidium. . .

Fortuna.

Accusatio. Voluntarium. Excusatio. tignorantia. Permutatio.

oblivio. . Perditio.

Prusumptio.

Receptum.

178쪽

DE ARBORE APOSTOLlCALI.

Quae in arbore ista Int consideranda, manissa relinquuntur ex his, quae in idipo arborum manis lata siunt.

RAdices sunt caesis lis uirtutes ac Theologicae, infrmatae irascibus uniuersutiorisus,bonitate .s magnitudine, Cr alijs omnibus. Supra mani'tutum est quod eodem modo rudices non sunt omnibus arboribus applicunde sed secundum exigentiam ea rum, ideo non est opus repetere. TRVrucos est persona generalis, rationespiritualis potestatis, π est summus Ponti x, Petri uccessorer tuu christi vicarius ; in quo caeterae dignitates ecclesiasticae eonti nentur potentialiter, reducunturq; ad actiam per optimum radicum usum siummi Pontificis. Hic truncus potest considerari quatenus est bonus uel malus, cui Cr confrmes radices sunt applicandae; non quos natura sua unquam positit esse malae, sed ratione prauiusius. BRAN. CHAE sunt cardinales, Patriarchae, Archiepiscopi, Episicopi, AMhater, Priores, Ministri. er aliae persionae communes ecclesiasticae, quorum officium est, curam eorum gerere qui sibi crediti sunt. Est optima bruncarum G trunci concordantia, qua mediante, inter baec duo consiurIt perfimo reliquarum radicum, contrarietate excepta, hoc pupposito quod concordantia sit bona. RAMi fiunt quamplurimi, inter quos etiam sunt illi sieptem quos in arbore imperiali explicavismus, proprij uero sunt decem praecepta decalagi. s. Vnum Deum eo. Praecepta Dre,sabbatum sanct=care, Nomen Dei in uanum non essumere, Pa d logi. rentes venerari.Testιmoniumfusum non perhibere, Non furari,ison occidere Non luxuriari, Non desiderare alterius uxorem, Nes rem proximi. Horum praeceptorum Auscientiam optime munimi ut Ec li. 3. sntiar. elisiae Amr er cardinalis D. Bonaventura ; Nam cum praecepta duplicia sint uideliset primae tabulam secundae tabulae i. quaedam re Suffciet iaspectu Dei, cr nonni ad restem hominum; omnia aciti perficiuntur;

179쪽

qvi amissi em Deum est tune actus dicitur operst vel opst aut reris dis; Ioperis habetur adorationis praeceptum, storis, illud quo pro hibetur Deillana uulocatio; si aute eores, aliud habetur de Sabbathisinctificatione. Sι uero talis actus est emi homines, aut est secundum innocentiam aut beneficia exhibenda, si hoc modo,praeceptum de si rentum reuerentia habeturist primo modo, vel est secundum actura cordis, oris aut opera ; si tertio modo,aut est pro conseruatione pro ximi, er tunc habetur praeceptum de non occidendo, vel species. Ersic probo tur luxuria, uti denis operis praeceptum est de bonorum co-

seruatione ac possesione, ut est illud Non furari : si oris est, laud habetur, Non falsium testimonium perhibebis; si iuxta cordis

De praecep actμmμcis de non concupiscenda alterius uxore, vel re. Eistes exatis ueteris pletinnumerus denarius praeceptorum. Aliter Ro. tradit praeceps torum sulficientiam quam pro nunc omittimus. In veteri lege fuerunt ceremonialia Cr iuditialia praecepta, quae post christi pagionem fue runt evacuata, diuersimod tamen : priora sic, quod non solum sunt mortua, sed etiam obstruantibus mortifera, sed posteriora utis mora tua sunt non tamen mortistra, nisi subditi iussu Principis illa obseravarent tanquam habentia vim obstruationst ex uetera legis instituti one, quia tune etiam mortistra essent. In veteri quos testamento muIta sunt scripta Cr tradita praecepta, qMemoralia vocantur, qua Deut: is, ad ea decalon reducuntur, Rutiliquet uisere in pluribus scripturae 2 F- sunt obseruanda non ex ui institutinis, sicuti iudicia id Cr

, i, M via habent escaciam ex dicta

more turdia rationis.

DE FOLIIS.

' π π rivi arborst folia quaedam sunt propria er quaedam commu- L s propria fiunt septem Eccli siue sacramenta er regulae

. . omnes in iure canonico scriptae, communia vero eadem sunt de quibus in alijs arborssus dictum es. Non concedirur ut diutius Aurum stomane.

180쪽

urripere. Dico ιItur quod propter Nec mactassium breuibus hoe o. tor in se. pia suere,atq; p ris uoluntati morem nonamre. Si boo, esset, de Sacramentis muta er quidem digς truderem, Cr in re simentum Luilifasius explicarem; diuvia tamen adiuuante gratia, .

I reui tempore aliorum eris meos satisfaciam, ubi artem Rin vhreuem explicauero. Ecchse υς ramenta sim sipt , q- ω'm' o ethb. 1 minabo, o ad q*id sint inlutum osten ma .rήptifim ας 3. par. qi atus est ad tollendum peccatum originale, confirmatio in remι5 3 6 s. ar. o. biliαtus iris avs Eructaristia contruscilitatem ad peccandum. De Sacra.

Panstentia contra pectatum actiast. trema undito contra pecca inuntis. torum reliquias. ordo contra dissolutionem multitudinis, Ar Matris monium contra carnalem cui Nupiscentiam. D

suu quat; ordecim articulinostrae sibi, in Smbolo pM mstolorum expurati, quorum septem pertinent ad Gunitatem.er decim arti septem ad incarnationis masterium. Priora sunt baec I de unim culi fidei.DDti, de per brarum trinitate, tribus articula explicata, de creatisone, de sanctoratione, de resurrectione ex aeterea nita. Posteriora verbsunt de christi conceptione, natiuitate, pactione, morte, sepia tura, de descensu ad instros, dere umectone, deascensione er de adsventu ad iudicium. Sub unitate CT omnipotentia omnia diuina attria buta continentur. Nec inconueniens est, ut quimplurima naturali ratione eognostantis, ut de sapientia, bonitate Cr alijs notum est, quia non sub omni rati ecognosi tur; naturaliter quos unitas Dei in. vestivitur,nt optime Scotin deducit, o tamen de ea fict bibetur Nee mirari debes plures esse articulos de Filio ac Spiritu. quam de patre, a Fil- Cr Spiritus sanctis Dibus conuenit ad extra mitti, si temtabeam esse ab alio, misi uri ad sanctificantam totam ereatu spiritu Lativam intellectualem, de quibus Cr plura fune credenda. FRVcTvs cto situ qest saluatio gentior, o ordinatum ministeria At Deus super omnia Mnedictas honoretur. T DE RA,

SEARCH

MENU NAVIGATION