장음표시 사용
681쪽
tiam sicut ens & Minor probatur i quod quid est substantiae. est substantia sed formalitas substantiς est quod quid est sub- stantiae , ergo formalitas substantiae est substantia . M lior pa- . tet per Aristotelem 7. Metaph.tex.c. 2o. 2 i. Jc ubi scribit, ,quod quid est,est idem cum eo euius est, de Minor est sor-malizantium, ergode primo ad ultimui quae distinguuntur formaliter distinguuntur realiter.
tiae e t vera res, dico, quod omnis talis est vera res,ssit Iubstantia in recto, sede eo modo, quo talis formatitas est jubnantia, mel aliquid eius, es res: modo non om nis formalitas sub tantiae, es substantia in recto,sed aliqua in resto, m aliqua in oblituo, quare proprie non δε-bet dici in , quae est in Abluo proprie substantia eυ santiae. Et ideo non oportet, quod illa, quaesunt distincta per formalitates, semper lisnuantur, sicut res, m res, sed sic rei, ει' rei COMMENT. VIII
PRO intelligentia huius responsionis Obseruandum est, pomalitiae quod sormalitas quaedam cit totalis, S adaequata, ς ix est duplex milia, qua aliquid habet formaliter, id adsequate suuna elle to' taliis ad tale , de formale, eo modo, quo humanitas cis , qua J Omo quata, adaequale habet esse formale, 6cqtiidditatiuum, hominis, a tialis cae in deoq; est ei ratio essendi in tali esse admirato, M complete. adaequata. Alia est formalitas partialis, quae est principjum,ta ratio sor- malis , qua aliquid habet esse q iidditatiuum partialiter, ut exem ι gratia rationale,est quo homo partialiter, & inada:- quate haberes e formale, S qujddi auuum, sormalitas primo modo dicta,est vera substantia,&res in recto sed sormulitas secundo modo non dicitur proprie substantia in recto, Tt a sed
682쪽
Rd substantiae, & ita non dicitur res proprie, sed aliquid rei Sub Hatilia ' Secundo obseruandum est, quod substantia potest duplis
potes sumi citer accipi,vno modo stricte,&proprie,alio modo impro duplicitor . prse, & large primo modo solum ea, quae sunt in recta linea praedicamentali sunt substantia. Sed iecundo modo Giddendo nomen substantiς ad quo libet, quod est aliquod positiuum,&non extra praedicamentum substantiae ; omne ens positiuum, quod est extra praedicamentum accidentium potest appellari substantia & ut sic conceditur, quod quaelibet sormalitas lubstantiae est substantia, etiam res, extendendo nomen rei: 1ed psnes talem su stantiam,vel extensiuerem acceptam, non attenditur distimctio realis, sellantum formalis, vel ex natura rei. ' . Ad argumentum ergo, cum dicitur, quaecumquedistim untur per veram re proprie accipiendo rem,quq est res in recto,realiter distinguuntur,admitto istam aedin hoc lenis nego minorem,& ad probationem dico,quod illud,quoa est substantia in recto, est vera res, concedo, sed nego quod Omnis formalitas sit substantia iniecto; non enim est verum nisi de formalitate totali, de adaequata, qua aliquid habet elase formale, adaequatum, dc totale. Posset adhuc aliter responderi, quos sicut res, quae est fundamentum distinctionis eali est res existens. vessubssistens. Ita substantia, quae est iundamentum distinctionis realis,est existens,vel lubsistens, & ita formalitas abstrahens ab existentia, dc lubsistentii siue sit partialis , siue totalis, non est substantia , aut res penes quam attenditur distinctio realis, sed bene est aliquid tu, stantiae, vel rei
QUINTUM ARGUMENTUM. Raeterea quacumque halent diuersas defnitiones, d stinguuntur reuiluer, mel ratione patet quia definiti nesdiuersae in eisdem positae, iidentur Ius i cere ad distinctionem realem, vel rationis. Sed ista, quae distinguuntur per formalitates, habent diuersas de initiones, ut pater
683쪽
C o M M E N T. I X. A. Rgumentum de se patet, nec explicatione indiget.
AD 2uintum cum dicitur, quecumque habent diueriasas definitiones istinguuntur realiter, verum est, si habent diuersati definitiones quidditatium confiitutas m genere, stes disserentia , non oportet autem si habeant solum diuerso rationes formales ab intelle tu ex natura
HAec responsio licet sit de se clara,tamen addendum est
hoc, quod ea,quae habent distinctas definitiones constitutas ex genere,& differentia,quarum una non includitur in altera,nec est pars alterius,distinguuntur realiter,ut explica uimus supra,declarando viam inuestigandi distinctione realem: sed ea, quae habent solum diuersas rationes tormales, ab intellectu ex natura rei conceptibiles, non est vel ii, quod distinguantur realiter: ratio enim sormalis in plus se habet, quam definitio': nam quicquid est per se conceptabile ab intellectu ex natura rei, est ratio formalis siue sit simplex,sive Compositum, & ad tales rationes formales deueniendu est tandem in definitionibus, ut docet Aristot. 8. Metaph. text. c. 9. alioquin daretur processus in infinitum in definitionis bus , de definibilibus.
Raeterea si ista, quae distinguuntur formaliter sent Sextu arg.
684쪽
6omm. R. P. F.Franc. Arret. H. n. A m tas,Wpluralitas quod videtur inconuensens. eripvstum tamen probatur: quia pro te ab uno, 7 eodem in quo est unitas rei, m esse,sumitur plurita ormalitatum, in
sic ab uno,'eodem sumetur unitas, stes Huralitin sed hoc est falsium, ut dictum est, etipatet secundo degener
rione. Idem in quantum idemnon est na m facere , ni
H in Argumentum. clarum est in litera. .
I. D Sextum cum dicitur, qvodmue ab et , in eo a dem, oec. Dico, quod ab uno, eodem nonpotest sumi et nitas rerum, oe pluralitas rerum res ectu est f dem, deso tamen q-d ab uno, redem potes si ma zu tas rei, CT pluralitassi ma hiatum, quae non FEonunt i
COMMENT. XII I ac responsione vult dicere Auct. quod ab uno, 3c eo
dem non potest sumi unitas rerum, & pluralitas rerum respectu eiusdem, ramen ab uno, S eodem potest iuini uni-tas rerum, N pluralitas formalitatum,quae non opponuntur in eodem nec repugnant;& ratio est: quia plui alitas λrmalitatum non tollit, nisi unitatem oppositam, stati tunitatem formalitatum: Haec duo enim opponuntur, unitas m malitatum, & pluralitas sormalitatum: quia sunt respectui eiusdem, sed formalitatum pluralitas non tollit unitatem. dii paratam,idest veritat rerum: quia1 ei unitas,& sorin litatum pluralitas possunt. staredimul: dc hinc est, quod ab 'mo , & eodem potest sumi unitas, pluralitas respectu in maruuliu lorum, ruras.uMuqi cet stae cum plurabitate io malita
685쪽
malitatum, & sic patet, quomodo argumentum non comcludit.
accipio formalitatem pasti otiis c sit B, tunc quaero, vel A, F, halent aliquid commune. τώ nihil commune si nihil commune, ergo stot:1 dfinguuntur, sed quase reris istinguuntvir, realiter distinguuntur s er
go A, 7 F, realiter dissetuuntur sed per istos illa sunr
idem realiter, ergo ilia, quae in nudosunt eadem realiter, τὰ non sunt eadem realiter, erurit eadem realiter, quod
manifestam includit contradidtionem; si detur quod , o B, habent aliquidcommune, mel est reale, vel rationis,
si sit ens reale: ergo illa sunt entia realia , , sic facient realiter distingui illa, quorum sent formalitates ,scilicet subiectum, st propriam passionem, si autem est ens ratio
nis, igitur illae formalitates erunt entia rationis, oesic facient illa, quorum suntformalitates, distingui tantum se cundum rationem: quod en contra eos, quia dicunt quod dictinctio per formalitates est maior, quam distinctio rationis .
Hoc argumentum satis de se clarum est, Vnum tantim est obseruandum pro intelligentia illiu .conlequentiae scilicet si illudcommune in quo conueniunt , olt ens reale, ergo illa sunt entia realia: haec consequentia tenet, exhoc quia commune, & superius Praedicinit ne tuo inferiori . Mincluditur in eoquiddita ue, arque adeo si illud commune est reale, M illa quae illud commune includunt,quidditatiuherunt realia coniimiliter per eandem rationem .si illud commune est ens rationis, x illa, quae ipsi quiddilatine inclu-T t dunt,
686쪽
Comm. R. P. F. Franc. Arret. H. Min. δε-obf
dunt,erunt entia rationis: nullum enim ens reale includitur quidditatiue in ente rationis , nec e contra. . I
AD Septimum cum dicitur accipio formalitatem jubiecti, 6spropriae passionis, , . admitto totum,m cum post dicitur mel sis formalintilim subiccti, o passionis est aliquid comm ne, vel nihil dico quod nisilea
commune etniuocum vniuo edictum, habent tamen. una communem realitatem subiectivam, in qua realiter con
ueniunt m disserunt , licet non quid itatiue, stes cum τι tra dicitur, quaecumque dissinguuntur se totis obiective distinguunturh rotis subiective, oe realiter. Dico quod argumentum est bonum contra illis,qui dicunt quod distis
Eitiose totis obiective infert distinctionem se toti ubiectiaue , m omnes alias. Sed ego non dico sic: ideo dico, quod aliqua se totis se diuersa potest se dupliciter, mno modo in realutate obiectiva, is sic istae formabrates subiecti, mpassionis sunt primo diuerse, neopostea sequitur,quod dia
pinguantur realiter: alio modu in realuat tibiemua,
sic reat rates, formalitates subiecti , , passionis non
sunt primo diuerse; quia conueniunt in realitate, m effentia subiecti, o passionis,stin ea identificantur re liter : ei aliam probationem, cum dicitur, quaerendo de uti in quo conueniunt vel est realis, mel rationis. Dico quod in nulta conueniunt qui tartative: ideo istud non essens reale, nec rationis; dico tamen quod in aliquo conu niunt denominatiue, m gud est ens reale, mel ens tra Acendenter; dico etiam quod conueniunt in realitatesubi ctiva, si cui dictum est.
687쪽
PRO intelligentia huius responsionis aliqua obseruanda sunt , primo obseruandum est, quod aliqua habere ali- Aliqua posquod commune, in quo conueniant,stat dupliciter, uno mo sunt haberedo quod habent aliquod commune uni vocum vni uoce di- dupliciter actum, δί illa,quae habent, ut sic aliquod commune lunt idem liquod cornu se totis obiective, ut sunt Deus, de Creatura.substatia, Sc ac- ne in quo comcidens alio modo quod habeant aliquod commune uni uo- ueni φ .cum 1 ed non univoce dictum. Et ut sit c omnia entia realia positiva, conueniunt in aliquo communi uni uoco, scilicet in ente. Unde 1 equitur quod ad identitatem obiectivam se cundum Auct. requiritur quod illa,quae sic sunt idem, conueniant in aliquo praedicato Vni uoco uni uoce dicto,de quod diuersitas obiectiva, licet habeat uni vocum praedicatum, non
tamen univoce dictum, hoc est dictu , quod licet aliqua habeant aliquod praedicatum vntu'cu, in quo conueniant, nolunt in idem se totis obiective, sed sunt obiective diuersa . Secundo Obseruandum est, quod realitas subiectiva est λ duplex, altera est potent talis , Sc contrahi bilis per differen- et tias ad illa, quae in ea conueniunt, altera est solum talis per realem identitarem cum his quae in ea conueniunt, prima trealitas facit identitatem subiectivam p nes primum modum, secunda vero iuxta sccundum modum de secunda rea Iitate subiectiva loquitur hic Auctor. 3c per consequens de identitate, dedistinctione subiectiva penes secundum mO- dum dicendi de identitate 1 ubiectiva. Tertio obseruandum est, quod Auct. accipit semper identitatem obiectivam respectu eorum,qua: conueniunt in aliquo conceptu quidditativo, dc consimiliter distinctionem obiectivam respectu eorum, quae in nullo conceptu quidditatiuo conueniunt, dc hac obiectivam distinctionem inquit non inferre, distinctionem subiectivam pςnes secundu mindum. Nam stat quod aliqua conueniant in realitate subiectiva secundo modo accepta; dc quod tamen non conueniant in aliquo conceptu uni uoco Vniuoce dicto, ut patet de subiecto, dc propria passione, ac etiam de potenti js animae, quae sunt idem realitate subiectiva secundo modo accepta, de non sunt idem realitate obiectiva.
688쪽
Ad argumentum ergo dico , quod illae formalitates non habent aliquod commune, in quo conueniant Midditatiue, 8c cum insertur, ergo distinguuntur se totis obiectiuE, concedo, & cum ultra dicitur, ergo distinguuntur.realiter, negis consequentiam , quia distinctio obiectiva non infert omnes alias distinctiones. .Et Cum quaeritur illud commune, in quo Conueniunt, vel estens reale, vel rationis dico quoviest ensreale transcendens, quod tamen non dicitur decis uni uoce, sed tantum denominatiuε, Δί realiter dico etiam,quod conueniunt in realitate subiectiva secundo modo accepta, occum dicitur conueniunt in ens reale, ergo illa l untentia realia; concedo, S cum ii erturAErgo faciunt distinctionem realem, nego consequentiam: quia non suntcntia realia persc existentia, vel subsistentia.
PRaeterea quaecumque distinguuntur quidditatiue,dia . . tinguutur realiter, sentialiter: paret quia quiditas ,res essenti unt idem sed quae diuinguuntu ormaliter, dissinguuntur quiduitatiue, patet quia per istos,frmalitas nihilaliud eri quam rei quidditas, ergo quae dissinguunturformabter, distinguuntur.reatiter esse tialiter; quodest propositum .. COMMENT.
A diu antum hoc est clarum, neque explicatione im
AD Octauom cum dicitur, qMaecumque dissinguun
689쪽
COMMENT. XIV. PRO intellectu huius resposionis obseruandum est, quod
res est duplex; ridictum est lupra essentis, S exilientiae, vel subsistentiae essetitia etiam potest considerari dupliciter, uno modo cum modo intrinseco, alio modo sine modo in trinseco, primo modo quidditas essentia sinat idem adaequate, ut dictum est supra, s ecundo modo quidditas abstrahit ab ectentia . Cum ergo dicitur , quod quidditas, oc res fiant idem , si accipiatur essentia cum modo, dico quod falsum est,adaequate; si accipiatur autem res essentiae, vel essentia sine modo, concedo, sed nego postea, quini illa, quae sic per quidditates distinguuntur, distinguantur realiter: si et iaaccipiatur estentia cum modo, nego, quod illa quae disti guuntur, realiter distinguantur. si autem accipiatur res, prore existentiae , vel rubsistentiae, nego, quod qui ditas , 5c res sint idem adaequate, M ideo illa, quae per quidditates distinguuntur, ut quiddietas abstrahit ab existentia, vel subsistentiai talium est, qpod distinguantur realiter. .
PR terea arguit Heruem Trito ordinu praedisauru . R S' dicit has rationes demon Irare: nulla fropria passio praetenditur mitra suum proprium, adaequatum sultarctum,sddistinctio estpasia entis,ergo non trotendb- mr mltra ens: s domue ens, meIesi reale, vel rationis, ut fatet. F. Metaphs igitur omnis d stinctio, via est reatis, vel rationis: c sic nuta erit distinctio media inter iusti ctionemreabis, O rationis ἀ- ita non erit dare in iιumonem formia atrem, vel per formalitates, nec di lin- monem ex natura rei, nisi contineantur sib aliquo istorum modorum', m sic ba deo ire situm, quod distinctio spinalis infert distinctionem realem ..
690쪽
HAec ratio Herues est de satis clara. Noto tamen unum contra ipsum Herueum,S: Thomistas,quod ex hac ratione elici potest contra eos,quod eas est univocum,nam si distinctio est passio entis, ergo ens est univocum,consequetia patet: quia omnis passio habet unum subiectum commune, cui primo conuenit, ut docet Aristot. primo. post. textia C. I I.& I3. Ens ergo, dicit unum per se conceptum, cui primo inest haec passio, distinctio: de quocumque autem passio dicitur per se, secundo modo,de eodem dicitur lubiectu per se primo modo per Aristot. ubi supra, ergo ens dicit unum per se conceptum, quidditatiue inclusum in decem praedicamentis, cum praedicetur de eis per se primo, ergo ens estvniuocum, haec ratio soluta a nobis supra.
Λ D nonum,cum dicitur ab Herueo nusta passio, σα-- transeat per nunc postea cum dicitur in minori,sed distinctio est pessio entis, concedatur totus illi proces V, et que ad minorem, pro sysiogismi, in cum dicitur omne ens est reale, vel rationis, ut pater. s. Metaph. dico quod omne ens est reale, idest secluso opere intestenim, vel r rionis, idest per Um intellictus, postea cum infertur; e go omnis distinctio est realis; mel rationis: Dico, quod omnis distinctio si realis, idUt, secluso opere intestinus,
quae a nobis vocatur distinctio ex natura reι, vel rationis,fdest per opus intellectus, tamen inter istas istinctiones mediat distinctio ex natura rei,