Tentamen physiologico-medicum, inaugurale, de perspirationis usu ...

41쪽

DE PER SPIRATIONE. 33

tate, statum excretionis a quodam aequili brio inter majorum arteriarum vire8, quae massam sanguinis circulantem propellunt, et vasorum e Xcretoriorum resistentiam, pendere necesse est. Sed, quum vires potentiae motricis ab actione causarum excitantium magnopere minuantur, clare constat, eas etiam concurrere debere, ad inducendam talem mutationem in aequilibrio circulationis inter vasa excretoria in superficie posita, et ea quae interius collocantur, quae ad promovendum augmentum exhalationis, aut ad accumulationem fluori S aquei, maxime conferre Potest.

XLI.

Propter majorem autem fluidorum stractionem, et actionem vasorum in superficie corporis debilitatam, exhalatio cuia nea imminuitur , quumque iste defectus nec sublevetur nec compensetur per secretionem, quae perspirationi maxime analoga est, nempe urina, a causis forsan quae pri mario in renes ipsos operantur, necessariosequitur, exhalationem in diversas corporis

42쪽

3ψ DE PER SPIRATIONE.

cavitates factam, eadem ratione augeri Oportere.

Sed, quum diminutio cXcretionis cuta neae, PIOpter minorem fluidi quantitatem ad excretoria determinatam, vasis eis statum contractum assumendi occasionem praebeat ;ita, si hic status permanens aut habitualisessiciatur, Vasa ea, propter rigiditatem quam Contraxerunt, eidem potentiae quae prius impellenti minime cedent. Quamvis ait tem ab aucta fluidorum in vassis accumulatione, materia effusa quantitatem assumptae minime adaequante, Vasa ea Priorem plenitudinem, tensionem, et impetum reciperint; tamen haec Vis, aequilibrium contra excretoriorum rigidiorum resistentiam minime essiciet, ita ut prior excretionis status denuo instauretur; ulterior igitur accumulatio invasis sequetur, et augmentum status eorum plethorici inducetur, eo usque, ut rigidum et spasmodicum extremitatum statum vincat, et illud aequilibrium, quod inter

43쪽

DE PER SPIRATIONE. 33

ter omnes systematis sanguiferi partes subsistit, denuo instauret.

XLIII

Ex dictis autem abunde liquet, naturam Creatricem corpori humano contulisse remedia quaedam ad mala ea averruncanda, quae existentiae ejus ruinam minitantur, et Unicuique circumstantiarum eXternarum mutationi certa commoda addidisse, quae ad cuncta ejus mutationis incommoda superanda sussiciant.

XLIV.

Dum autem necessitatem et utilitatem augendae perspirationis in hydrope stabilire tentamus, a proliXis argumentationibus consulto supersedemus : Conabimur autem materiam simpliciorem et dilucidiorem reddere, adducendo ea, quae tanquam Praeci-PUa argUmenta reputamus, ad stabiliendam talem in hoc morbo curationis methodum, quae a praxi consueta aliquatenus abhor

ret.

Imo, Considerabimus quatenus Cae materiae, quas natura appetit, generatim usui est f

44쪽

36 DE PERSPI RATIONE.

esse possint ad sanationem hydropiS, Per. augmentum perspirationis, facilitandam. Salinum statum, quae a sui dis circulantibus acquiritur, considerabimus, tanquam argumentum utilitati8, aut forte ite

cessitatis, hujus eVacUationὲ4. XLV. Quod ad primum ergo attinet, selummodo obserVabimu8, qUOd, quum Usus aridissimi alimenti, et abstinentia fere totalisa liquidis, sint remedia quae primo intuit'

tam accommoda naturae hujus morbi esie videantur, et ratio hujus praXeos ita ab omnibus probata sit, et a tam longa eXPerientia firmata appareat, Ut Pro PUTO Put

Pyrrhonismo reputari posit, si quis doctrinac tam firmo fundamento innixae assensum suum denegare audeat. Attamen plerumque inVenimus, naturam in hydropicis tam fortem et constantem fluidorum appetitum excitare, Ut merito mirandum sit, eos

qui illam, tanqhiam ducem suum, sequi professi sunt, huic appetitui, intuitu alicujus saltitaris effectus lucrandi, nunquam indulsis h.

45쪽

UB PER SPIRATIONE. 3

sis . Philanthropia certe et benignitas aliquos ad talem indulgentiam permittendam impulissent; sed ars semper obstitit, et praefracte negabat.

XLVI

Quamvis autem verum sit, aversationes naturales majoris momenti esse, qUam aprepetitus, ad utile diligendum et noxium recusandum ; attamen vim aliquam naturae

facere Videmur, quum propensionibus et appetitibus ejus, saltem quodam tenus, in morbis non morigeramur, praesertim quando illi appetitus fortes sint et permanente8, ut in hydropicis constat. Certe autem multi sunt casus et morbi, in quibus tales indulgentiae aut ad sanationem magnopere

contribuunt, aut viam ad meliora et emcaciora remedia commonstrant.

XLVII.

Quantumque autem diversa ea fluida essse videantur, quae hydropici vehementer ap- P tunt, omnia tamen tanquam aqua fonta na reputari posJunt, quanquam certis portionibUS.

46쪽

s3 DE PER SPIRATIONE.

tionibus farinaceae, saccharinae, aut acidae materiae leviter delibuta.

XLVIII.

Per ingentem autem, in cavitates internas corporis, et in membranam cellulosam, exhalationem, omnes aut pleraeque corpori8 secretiones, praesertim urinae, magnopere minuuntur. Interdum forte diminutio urinae, a causis in renes ipsos operantibus, omnibus symptomatibus memoratis prior esse potest; sed, quaecunque sit causa, secretio per renes mirum in modum immi-nIlitur. Organa urinatoria, aut a causis immediate in ipsa agentibus, aut Propter derivationem in cavitates corporis factam, et consuetae determinationis defectum, collapsum aut rigidum statum assumunt, qui quodammodo naturalis et habitualis eiu-citur, et magis indies per cursum morbi firmatur. Hic multorum organorUm eta' cretoriorum status est, quando secretio per

aliquod tempus suppressa est ; et quo, talis

sit organorum excretoriorum in praesenti morbo conditio, argumento esse potest,

quod

47쪽

DE PER SPIRATIONE. 39

quod fortisii inorum stimulorum, quos in corpus tanquam diuretica injicere audemus, operationi omnimodo resistant. XLIX. Ad removendum autem hunc statum, aut secretoriorum organorum obstructio-11em, nihil fere nobis aptius videtur, quam frequens diluentis et cardiaci potus haustus, qui, quando in ea quantitate sumptus sit, ut in corpore accumuletur, organa Circulatoria implendo et distendendo, ad pleraque vasa excretoria determinari potest, ubi, per molem et Pondus suum operando, eam distensionem illis impertietur, quae ad di latanda et aperienda Vasa renum, et ea quae in susterficie posita sunt, in statu collapso et rigido, maxime accommoda esse videtur.

Ad secundi argumenti considerationem nunc procedimus, videlicet statum salinum, qui a fluidis circulantibus acquiritur, in omnibus hydropicis affectionibus, praesertim in iis quae per aliquod tempus perdurant ; notabilem autem materiae salinae in

corpore

48쪽

4o DE PER SPIRATIONE

corpore accumulationem, in iis casibus, locum habere, a diversis observationibus con stare videtur.

Fluida quae in diversis corporis cavitatibus accumulantur, in forma halitus aur raporis effunduntur, et, in hoc statu, a massa circulante perexiguam salinae materiae portionem secum evehuinti Omnes secretiones, quae ad materiam salinam evacu andam maximum momentum habent, aut prorsus supprimuntur, aut languide perficiuntur. Ab hac autem circumstantia sola

concludere jure possumus, salinum fluidorum statum in hydrope locum habere ; sed

in sententia nostra Ulterius confirmamur, quando consideramus, urinam in salino ad modum et acrido statu eXcerni, praeterea complura phaenomena in hydrope obser-Vari, quae ad Verum scor butum haud exiguam analogiam habent; exempli gratia, sordidorum et putrium Ulcerum eruptionem,

quae tam difficilis sanationis esse inveni untur; proclivitatem ad gangraenam a te vissima

49쪽

cissima punctura aut cutis scarificatione, eruptio pustularum, gingivarum mollities aut teneritudo. Haec phaenomena ab iisdemeausis in hydrope, ac in Vero scorbulo, oriuntur, praesertim in tempestatibus aut regionibus calidis; et ad probandum salinum fluidorum in casibus hydropicis statum haud exiguum momenturn habent. Si talis itaque sit fluidorum status, ad augendam debilitatem a causis hydropis oriundam, magnopere contribuere oportet.

Hic auteni mas ae circulantis status, adseritentiam, quam amplexi sumus, stabiliendam, haud parum valet, de utilitate, scilicet, promoVendae excretioniS Per cutem in hydropicis affectibus; nihil enim ad e sundendam eam materiam salinam accommodatius esse videtur, quam copiosus diluentis et cardiaci potus usus, et quod vasa implendo et distendendo excretionem earum e corpore PromoVere aeque possit.

LIII. Materiae hujus salinae enusio, per media F modo

50쪽

modo memorata, Propter aliam causam magnopere necessaria esse videtur. Crederchaud' absurdum est, secretoria renum vas, aliquando, si non crebro, spasmodicas constrictiones pati, quae per materiam salinam iis in operatione secretionis, durante contracto' eorum statu, appulsam, magnopers augeri debent, et etiam ad talem statum

promovendum, et secretionem antea non

existentem impediendum, momentum aliquod habere videntur.

Quamvis autem medicamenta, Primitias aut mediate diuretica, sint praecipua quae ad hydropis sanationem exhibentur, et qUibus maxime sidetur; attamen, quum sint in effectu incerta, et haud raro fallant, maximi momenti esse videtur, Ut ad omnem

circumstantiam in eorum administratione sedulo attendamus, quae quovis modo ad effectum eorum producendum conferre possit. Nihil autem magis eo conferrescimus, quam ut in corpus cum magnaesiuidorum portione recipiantur. Dilutus, medicamento