장음표시 사용
391쪽
Acconensis Epissicopus in Palaestina , deinde Cardinalis Episcopus Tusculanus a Gregorio m. creatus, scripsit libros tres Historia Orientalis σ Occidentalis ; Conciones in Evangelia oe Epistolas totius anni ;& Vitam S. Mariae riniacensis , quae habetur apud Surium ad diem xx I II. mensis Junii. Henricus Bonicollius, in Sacra Facultate Parisiensi Doctor,tanta
cum laude Philosophiam & Theologiam Parisiis
docuit, ut totius Λcademiae Parisiensis suffragio Doctor solemnis nuncupari meruerit. Multa scripsit opera, inter quae praecipue censentur Summastionum Theologicarum: Quodlibeta Theologica in IV. libros Sententiarum, & liber de Viris Illustribus, seudσScriptoribus Ecclesiastieis, quem a tempore, quo desiit Suebertus Gemblacensis Monachus, ad suam usque aetatem perduxit. Inter Illustres Scriptores, qui Saeculo XIII. in Galliis floruerunt, locum, mea quidem sententia, habere non debent Guillelmus
de Sancto Amore, Ac Ioannes de Posiaco, quorum
primus in Sacra Facultate Parisiensi Doctor Theologus, contra recentes Fratrum Praedicatorum &Minorum ordines, gravissimas, ut jam observavimus, in Academia Parisiensi turbas excitavit, dc adversus illos scripsit libellum de Periculis novissimorum temporum, quem a capite ad calcem erroribus scatentem Alexander IV. Poutifex Maximus, post habitam relationem quatuor Cardinalium , quibus illum examinandum commiserat, damna vit tanquam iniquum , scelestum, Er execrabilem . Alter vero, seu θoannes de Posiaco, Doctor etiam Theologus in Sacra Facultate Parisiensi , nonnullOS errores circa Sacrametum Poenitentiae in Scholis de Praedicationibus vulgavit, quos Ioannes XXII. diligenti
392쪽
genti excussos examine,& habita solerti cum S.R.E. Cardinalibus collatione,tanquam fallios O erroneos, a saera doctrina devios , auctoritate Apostolica re.. probavit. Quod spectat scriptores Gallos , qui saeculo XIV. floruerunt, unum prae caeteris auiqua Iaude dignum inveni, videlicet Nicolaum Oromium, Theologum Parisiensem,S Navarrici Eollegii Gy-' mnasiarcham, qui postea ex Decano Metropolitanae Rothomagensis Ecclesiae, Lexoviensis Episcopus
creatus est .MCCCLxxv II. Scripsit librum de commanicatione Idiomatum, Tractatum contra Astrologos Iudiciarios,& Tractatum de Mutatione Moneta
rum , qui extat in Bibliotheca Patrum Editionis Lugdunensis tom xv I. Alia quamplurima ejusdein Nicolai Oromii Scripta, dc in his Sermones cxv. in Bibliothecis Navarrensi, Vaticana, & Λugastini
norum Parisisnsvim MSS. asservata recenset 'oannes Launtius Doctor Parisiensis tomo a. Historia
Omnasii Navarrici pag. Non defuerunt quidem Saeculo XIV. in Galliis alii Λcademici Parisienses, qui Theologiam in Scholis docuerunt,& de
ea libros scripserunt, ut patet ex eorum Catalogo, quem uasus Bulaus texit tomo Iri instoriae uni versitatis Parisiensis, at, ut candide fatear, isti Acade ci non magnum sibi pepererunt nomen, & incensum Virorum Illustrium venire haud -rentur, eo quod, neglecto Scripturae Sacrae & Sanctorum
Patrum itudio, in pertractandis stigidis , jejunis de spinosis quibusdam Theologiae Scholasticae quaesti
nibus omne otium tempusque frustra contriverint.
Qua de re Nicolaus do clemengiis Theologus Pariasienfis qui vixit Saeculo XIV. & obiit ineunte Saeculo XVJ in libro-Studio Theologico, quem Lucas
393쪽
Daeberius edidit tomo v I I. Spicilegii, iure merito conqueritur his verbis: Quocired miror Theologos nostri temporis paginas Divinorum Testamentoram ita negligenter legere , in nescio quarum satis sterilium subtilitatum indagine sua ingenia eonterere,utq- utar verbis Apostolicis et Languere circa quasiones ac pugnas verborum ; quid sibi volunt illa vierba Ap solica η illos procul dubio reprehendere volunt, qui omissa fertili ac fructuosa arbore Sacrarum Scripturarum, in silvaticis est sterilibus pabulam doctrina requirunt , inteν quas languere dicuntur Sol hant antiqui Patres Theologi , quorum per Ecclesias sunt approbata Scripta, nihil dicere vel astruere, nisi quod Scripturarum testimonio posset confirmari .
Nunc autem plerosque videmus Seholasticos sacrarum ineoneum testimonia litterarum tam tenuis aestimare momenti, ut ratiocinationem ab auctoritate ductum ,
velut inertem σ minimὸ Mutam sibilo ae subsannatione irrideant, quin sint majoris ponderis qua phantasia humana imaginarιonis Dinvenit , quam qua Di- .initas caelitus aperuit edic.Plura itaque de Scriptoribus Gallis in praesentia non dicam, maxime cum de Monachis, Regularibus, di iurisconsultis , qui Saeculis XIII. & MV. in Galliis floruerunt, Opportunius in sequentibus Classibus, in quas illos diitribuimus, sermonem simus habituri. D. Florueruntne in Italia Saeculis XIII. &XIV. msilii eruditi Scriptores lM. Praeter Romanos Pontifices ex Italia 9riundos, qui doctrina de pietate celebres Cath licam Ecclesiam summa cum laude gubernarunc,
bene multi doctissimi Monachi, Regulares, & Iurii consulti insignes. Italiam Saeculis XIII.&XIV. illu-
394쪽
strarunt perdoctis Scriptis, quae,juxta praescriptum ordinem , commodius referemus in quatuor p stremis Classibus Scriptorum utriusque Saeculi. In ista porro tertia Virorum eruditorum Classe duos dumtaxat proferam praeclaros Scriptores Italos, qui decimo quarto Ecclesiae Saeculo litteras impe
Se coluerunt, & magnam nominis aestimationem
apud egregie cordatos homines libi conciliarunt. Primus est Ioannes Villanius Florentinus , qui IN hris xi I. Historiam Italice scripsit, a primis Nem-
temporibus ad annum usque MCCcMvIII.
quo e vivis excessit . Hanc Ioannis Villavit,qui inter optimos Historicos laudatur, Historiam continuavit Matthaeus ejus frater. Alter illustris Scriptor Italus, est Franciscus Petrarcha , qui Aretii, Patre Florentino exule, natus est anno MCCCIv. Fuit Vir excellentis ingenii & exquisitae doctrinae, restor sceruis , ut ait Erasmus in Ciceroniano, eloquentiae
apud Italos Princeps , sua atate celebris ac magnus .
Parmensis Archidiaconus, tum Cathedralis Eccle-fiae Patavinae extitit Canonicus . Praeter Epistolas& Carmina, quae praesertim in canendis erga Lauram suis amoribus juvenis adhuc scripsit in amaena valle propὰ Λvenionem, quam Incolae Clausam vocant,excellentes edidit Dialogos de Remediis urei que fortuna: libros duos de Uita Solitaria, & totidem de Otio Religiosorum: Dialogos de Oera Sapientia, & de Contemptu Mandi: Psalmos Septem Poenitentiales r librum unum de sepublica optimὸ admin Rranda: alterum de Oscio o irtutibus Imperatoris: libros quatuor serum memorandarum, & alia hujusmodi elegantissima opuscula, quae omnia typis excusa prodierunt Basileae anno MDia v. & ΜDLXXXI. Testa
395쪽
Testatur tamen Comirus Oudinus in Supplemento ad librum Bellarmini de Scriptoribus Ecclesiasticis, librum Francisci Petrarcbae, qui inscribitur: De ea Mus Uirorum Illustrium , adhuc manuscriptum re' periri in Bibliotheca Coibertina, ibidemque ext re ejusdem Ruthoris Rerum familiarium Epistolarum libros viginti quatuor manuscriptos, quorum novem tantum editi sunt. obiit Francisius Petrarcha in Arquato, ais PMMini Pago,an.MCCCLxx Iriaetatis suae Lxx. Lubςns hic praetermitto duos insignes Scriptores. Ital s, quorum primus fuit. Dantes Aligerus Poeta eximius, patria Florentinus , qui Saeculo XIII. in Arte eoetica potissimuin excelluit, sed cum esset nunium dentatus is mordδx, dc male dicus obtrectator, ab ipsamet eatria sua proscriptus est, exulque vivere coactus. Alver Scriptor Italus, fuit Ἱoannes Boccatius, patria itiOm Florentinus, qui Saeculo decimo quarto vixit.& obiit. Plures conscripsit libros, in quibui sese obscaenum, impium, & vialedicentissimae linguae virum ubique prodit.
D. Progrediamur, si placet, ad quarta Virorum Illuurium Classem , in qua tibi onus incumbit disterendi de Scriptoribus Hispanis, qui Saeculis decimo tertio de decimo quarto celebriores fuerunt.. M. Cum de Scriptoribus Hi*anis, qui Saeculis XIII. vi XIV. vitam Monasticam, aut Reg Iarem egerunt, simus suo loco dicturi, tres dumtaxat magni nominis, di Episcoealibus Infulis or- natos hic producam Hispaniae Scriptores, quorum primus eii Ddericus Ximenes, gente Navarrus , MArchiepiscopus Toletanus . Biterfuit Concilio oe-
396쪽
cumenico Lateranensi IV. sub Innocentio IIL Pontufice Maximo anno MCCxv. celebrato, ubi, ob suam singularein eruditionem, summam, qua pollebat, eloquentiam,& variarum linguarum peritiam magno in honore habitus est . Libros novem scripsit de ubus Hsspania. ab Herculis in eas regiones adventu usque ad annum MCCxLIII. His subjunxit Ostrogothorum, Sueuorum, Alanorum, & manda-Iorum compendiosam Historiam. Edidit denique Historiam Arabum, & Historiam Romanorum . Haec omnia luderisi Ximenis opera Andreas Sehoteus publicavit tomo a. Hispania Iliastrata . Alter Scriptor Hispanus, qui eodem Saeculo decimo tertio floruit, est Tudensis Episcopus , patria Legionensis, & Gregorio IX. Pontifici Maximo apprime charus . Scripsit libros tres adversus Haere licos Albigenses , quos primus in lucem emisit Ioanάὲs Mariana Ingoli adii anno MDCxII. & exinde cum Notis Ioannis Mariana, Greiseri, & Sebotti, in Bibliothecam Patrues relati sunt tomo xxv. Descripsit etiam idem Lucas Tudensis Episcopus, ussia Berengaria Hispaniarum Reginae, Vitam-Miracuti S. Imiuri, quae extat apud Mabillonium Saeculo II. Bollandum ad diem Iv.Aprilis. Chronicon quoque,sidori multis additionibus i cupletavit Tudensis Episcopus , & ad suan usque aetatem perduxit , quod ab Andhea Schouo editum est tomo 2. Hispatiia Illustrata . Tertius postremo Episcopus , qui Saeculo XIV. in Hispaviis
floruit, est A bo,sus Uargas, patria Toletanus , in Sacra Facultate Parisiensi Doctor Theologus,Ux mensis primum, deinde Pacensis Episcopus, ac
demum Archiepiscopus Hispalensis, ex ordine Ere-
397쪽
mirarum S. .Augustini assumptus . Scripsit Commentarios In IV . libros Sententiarum , quos Massicipulis in Facultate Parisiensi dictaverat , & uasiones in Aristotelis libros tres de Anima, quibus. intex The logos S holasticos primi locum obtinere
. Cum Angi i Scriptores , quos in quinta Clasie Virorum Illuitrium constituimus, omnes ferme fuerint Monachi, aut Dominicant,aut Frauciscant, unum tantum aut alterum in hac Classe laudabo ;de Monachis vero, Dominicanis , & Franciscanis Scriptoribus, qui ex Anglia oriundi Saecula decimum tertium, & decimum quartum eruditiooe illustrarunt, copiose in his Classibus, in quas illos ordinavimus, dicturus. Floruit itaque in Λnglia Saeculo decimo tertio: Gervasius. Tilberiensis, ita cor gnominatus a ITiberia, quod Oppidum est in Anglia, in littore Thamerino situm . Henrici III. Λ glorum Regis nepos sui a quo ditionis Arelatentis Marescallus facius, non modo Regis sui, sed de in Imperatoris bene volentiam sibi conciliavit. Scripsit Commentarιum de Imperatorum 4o
manorum, Gothorum, Lombardorum, Britonum, Fra
corum, Anglorumque segnis. Edidit etiam librum de Mirabilibus Mundi, ex Historiam Angliae triparti tam, quam Baleus digessit in tres columnas , atque inde Tricolummum inscripsit. Alia eiusdein Gero siti opera recensent Baleus, Pitseus, de alii, qui Scriptorum Anglorum Catalogum texuerunt. Alter Scriptor, qui eodem Saeculo XIII. in Λnelia eruditionis laude claruit, appellatur Αρbmus,Episcopus
Grose teste. Hunc Rebertum, Lincolniensent Epi-
398쪽
scopuna, magnis' encomtis celebrant Scriptores A gli, aiteruntque , eum , praeter paupertatem , vitae
Sanctimoniam , reliquasque virtutes Christiano Praesule dignas,ingentis animi suisse, acris ingenii, in re litteraria ad summum pene apicem evectum, in litteris sacris pariter ac profanis , in linguarum Hebraicae , Graecae, & Latinae scientia, in Astron mia,& uniuersa Philosophia supra communem Doctorum rtem eruditum . Idem tamen de Dberto Lincolniensi Episcopo judicium non serunt alii Scriptores ob acriorem illam, quam ad Innocentium In Pontificem Maximum scripsit Epistolam, quaeque eum Pontifici ita invisum reddidit , ut ab eo fuerit anathemate perculsus, sicut testatur Hen- 'ricus Xnuton natione Anglus, Canonicus Regularis
Nonasterii Leicastrensis, qui sub finem XIV. Saeculi claruit, in suo Chronico de eventibus Anglia quinque libris comprehenis. Multa opuscula & Commentaria scripsit Rebertus Lincolniensis Episcopus,
varios Sermones, Tractatus,& alia opera,quorum quaedam edita sunt, alia adhuc manuscripta in Bi-hliothecis asservantur . Verum, inter Scriptore S Anglos Saeculi decimi tertii principem locum me-xito obtinere debet Edmundus Rch,Archiepiscopus Cantuariensis, doctrina celeberrimus, & sanctitate adeo insignis, ut in Sanctorum album ab Innocentio IV. Pontifice Maximo relatus fuerit. Scripsit Sanctus ille Archiepiscopus Speeulum Ecclesiae,quod extat in Bibliotheca Patrum tomo xxv. Scripsit etiam constitutiones XII. quas vulgavit Linuodus in Provinciali Anglico . Eadem brevitate expediam me a ScriptoribuS
Germanis,quos in sexta Virorum Illustrium Classe
399쪽
collocavimus . Liceri enim bene multi Monachi,& Religiosi viri tam ex ordine Fratrum PraedicatOrum, quam ex ordine Fratrum Minorum, Germaniam Saeculis XIII. & XIV. perdoctis suis Scriptis illustrarint,eos tamen in ista Classe non recensebo, utpote de illis , eorumque Operibus, in his, quas mox sub iciam,Virorum Illustrium Classibus abui de dicturus. Hos itaque dumtaxat Scriptores Get manos hic laudabo, qui ad sequentes Classes revo cari non possunt. Sub initium decimi quarti Ecclesiae Saeculi claruit in Germania SEridus,Misne rarsis Ecclesiae in Saxonia Presbyter, qui scripsit Chronicon ab Orbe condito usque ad annum ΜCCcv II. quod Pistorius tomo taurum Germanicarum edidita
Nonnulli hunc Siss dum perperam confundunt cum altero Sistrido ordinis Praedicatorum , Cyrenena
Episcopo titulari, & Moguntini Archiepiscopi Viscario, cujus meminit Trithemius. Hic enim Sisidus, ordinis Praedicatorum,floruit decimo quinto Saeculo, hos est, circa annum millesimum quadrisi gentesimum septuagesimum . Albertus Argenti'nensis, natione Germanus, Saeculo decimo quarto hoc est, circa annum MCCcLxxv I I I. eruditionis famma toti orbi innotuit di scripsit chronicon a Rudo phi Habs urgensis Imperio usque ad caroli In Imperatoris mortem, hoc est , ab anno MCC EI I I. usque ad annum MoccLxxvi ii. quod editum est a
ristiano ursim, cum aliis Rerum Germanicarum Scriptoribus. Denique, sub finem ejusdem Saeculi decimi quarti virtute &doctrina praeluxit in Germania 3rarsilius-Ingen, Ecclesiae S. Andreas Col niensis Canonicus & Thesaurarius,Heidelbergensis
Aindemiae Conditor, musque Doctor ac Rector.
400쪽
Scripsit Commentaria in In libros Sententiarum,quae typis excusa prodierunt Argentorati anno MDI. Alia eiusdem Ruthoris Scripta recenset Baleus' Centuria VI I. Cap. v. quae adhuc in tenebris delitescunt. Sed hos Scriptores breviter indicalle , &digitum, ut fieri solet,ad sontes intendisse sussiciat. Pergamus nunc ad septimam Clastem virorum l=lustrium, in qua locum dedimus omnibus Monachis , qui Saeculis XIII. & XIV. 4n diversis Orbis
nationibus insignes extiterunt. D. Cedo, si placet, nomina,patriam,& Scripta Omnium. Monachorum, qui tum doctrina, tum pietate Saeculis XIII. & XIV. in diversis orbis na--tionibus insignes extiterunt.
M. Ordiar ab his Monachis, qui Saeculum XIII. eruditione illustrarunt. In primis Dodechinus 'natione Germanus , ,Αbbas Coenobii S. D bodi, ιcripsis Historiam Sanctam , sive de peregrinatione in Palaestiuam Appendicem ad Chronicon Mariani Scoti ab anno MLxxx Iv. usque ad annum MCC. Helinandus, natione Gallus, Monachus Frigidi Montis, ordinis Cisteretensis, in Dioecesi Bellovacensi, Historiam ab Orbe condito usque ad annum millesimum ducentesimum quartum scripsit libris' XLVIII. eomprehensam, quam P. Bertrandus Visper 'tomo vIII. Bibliothecae Cisterciensis edidit, una cum ejusdem Iulinandi Sermonibus, & Epistola ad Galteri . Scripsit etiam idem , Helinandus Martyrium S. Gereonis, de bociorum , Sanctorumque Victoris, Cassi, Florentii, de aliorum, quod extat apud Surium ad diem x. Octobris. Petrus, natione Gallus, Monachus Vallis cernaij, ordinis Cisterciensis,