장음표시 사용
21쪽
' De numeris apud Vinc depravatis es. Haas. l. pag. .
22쪽
XVI, 5 med. Idem in libro XV pro VII, 3. Seneca de nati. v. libro VI V, II. Seneca tibi supra
23쪽
V, 45 extr. Sime a lib. VII 26 med. Idem in lib. VIIIII, 13 Seneca tibi supra
i. e. lib. VII. . . . Seneca de Nait. u.
34 sq. Seneca libri VIII h45 Seneca tibi supra i. e. libro VII cs. p.
II, c. 12, 1-3; c. 15 sq. c. 1 med. - 9 c. 55, 4; c. 56, 1 c. 7, 1- med. Vinc. c. 65 cc. 21 - 24. II, c. 25 c. 26, 1-7. II, c. 58, 3 c. 53,2 c. 26, 7-9 II, c. 9, 1 - 11. III cc. - med. III, c. 5. III, c. 7 d. III, c. 10, 2. III, c. 10, 3-5. III, c. 12, 2. III, c. 12, 4 et 1. III, c. I 3, 1. III, c. 15 1-4 e. 16, 4sq. III, c. 15 2-4.lli e 15 5 Sq. c. 16,1-3 c. 15, 2-4. III, c. 20, 1. IlI, c. 20, 3 c. 25, 12. III. c. 25 5 in. III, c. 25 5 40. III, c. 26, Sq. c. 28, . III, c. 26, 1-3. illi, c. 2 extr. ct 991 6 2 in. Vinc. c.
24쪽
1b Indicavi arn, ubi apud Vincentium . flosculi o Senecae ait. Quaestionibus excerpti reperiantur, et numero horum locorum in exemplo Haasii. Hos autem loco illum ut iam supra gli dixi, non verisimile est e memoria scrip Sisse. Nam primum immensa illa multitudo locorum o scriptis diversissimis arcessitorum id credi vetat. Deinde multis locis quum recte eripta tum mendosa ita congruunt cum librismSS., quo etiam Diane habemus, ut casu id accidisse debeat negari veluti II, 58, 1 ine cum uno 'abet quia celer ignis undique motus I, 1, 1 una cum EeL ire pro coire, quod ibi sententia requirit. Denique librorum numeros Vincentiu plerumque recte iudicavit; neque imminuunt huius argumenti gravitatem pauci illi loci, ubi numeri aut omissi sunt aut depravati. Cf. HaaS. l. c. g. 8 Str. et g. . Quamquam autem certum est Vincentium e codicibus locos in pecula sua trans Scripsisse tamen falletur, qui
eximium aliquid de illis flosculis speraverit. Nam ille in transscribendo haud ita accurate versatus multa vel imprudens peccavit Vel etiam consilio mutavit, quod ipse confitetur in prologi c. 10 dicens ,in pleriSque locis se aliquid mutavisse desuperficie vel ordine verborum . Accedit, quod post eum haud dubio otiam librarii et typothetae mendorum numerum
auXerunt, cuila generi in Signe exemplum propono:
III, 10, 2 in edit Mentet. Spec. . V 26. eSt speculato ro lato impetu, ortum illud ex petu lato, quod Oxhibet edit. Duacensis anni 1624.
16. Ne aiatem po Stea omnes mutationes incentii in varietatem lectionum referri debeant, nune aecuratiuS,
quam ipse fecit, demonstrabo, quam ille rationem in
transscribendis loci Secutus sit. Atque quod saepe iis accidit, qui scriptorum loco commemorant e contexta oratione exemplo es, ut initium loci excerpti mutandum sit, id incentio quoque accidisse non est mirandum. Exempla sint haec: II, 54, 1 7 Posidonius ait quod e terra terreni3que eqS V, 2, 2, o mocritus
' Loci Senecae ubi apud Vincentium legantur, ex indice Supra
25쪽
ait quod in hoc quod circumdati sumus eqs. IIII, 2 extr. Nilus dulcis est nec ulli lumini dulcior gustus. II, 21, 1E Unis quidem steri solet apud nos duobus moreis et tribus locis Vincentius haec verba eodem modo mutavit, Sp. . , 5 et 5 VII, 70.
17. Deinde Vincentius non Semper eum locum, quem coepit describere, etiam ContinUnt, Sed quae capitis, in quo illum ponit, argumento in Scriptione indicato congruunt, ea eligit; Uae Ver minu apta Sunt ad illud argumentum vel quae minUS neeeSSaria Videntur, ea praetermittit in componendi autem locis, quo elegit, non ordinem a Seneca ObAerVatum, Sed
Suum arbitrium sequitur cf. p. N. VII, 38 Sq. V, 7 sqq. ib. c. 55 et 69. Unum huius generi moleSti Ssimum Xemplum, quod parvum tantum Spatium explebit, hic ponam Sp. N. V, 9 Vincentius ea, quae de turbinis natura in Naturalium Quaestionum. libro VII vo IIII passim Xponuntur, XCerPSit 1Oeordine: VII, 9 Turbinem efficit plurium ventorum
inter se colluctatio hec e. 5, 1 circa terras concipitur et fertur ideoque arbusta radicitus vellit et in quodcunque incubuerit solum nudat silvas interim et tecta corriseiens. inferior fere nubibus altior utique nunquam. c. I 0, 3)huius rotunda facies est. ibid. dum columne modo circumagentis se volvitur. c. 5, 2 Omni nube velocior ra-yitur. c. 8, 2 eius motus vagus Ni et disiectus et Derticosus. e. 9, 2 diu autem manere non Olecti. Nam
ciam vasus et incertus eqs usque ad finem g ). Ac Similiter nonnumquam singula alicuius loci Sententias Vincentius aliter disponit atque in codice Suo haud dubie legit, velutio, , I eq. nocte vero inhauritur et
montibus inclusum in una regione collisitur quam cum implevit et iam Sol non capit quaerit quo defluat et eo Potissimum init tibi plurimum vacui est et magna ac Pateri aura huius rei argumentum est quod prima noctis Paris non virat incipit enim tunc illa collectio sieri uuae circa lucem iam lena est eoque incumbit, quo liberior initus invitat. Denique paSSim Singula Sententia suo loco movit aliisque locis inseruit ut I, 2, POS verba illinc ventus est haec interposuit:
unde et nautici inde ventum oeyectant quando conteaetuδcorone erit, si is septentrione discedit aquilo erit si ab
26쪽
oeeidente favonius. II. 26 4 post emicantem more su
minum o Suit nec intinctum mari superfuso. 18. Ex hac autem ratione locos electo Componendi secutum est, ut Saeptia Sententiarum et conformatio et coniunctio mutaretur Sic omissae Sententiae mutationis cauS SUΠ V. 1, 3 Itaque parum comprehendit, qui diaei quod fluctus est maris agitatio. Dicatur ergo Ventus est aer sitiens in unam partem. Transi tum
sibi ad alium locum Vincentius I, i, aperuit sic:
Verum quoniam in arcu Solis imago esse valet, ' in suo Neque mura . . . Omaret, Primum quidem sciendum
c. 3, acie nostra nichil esse fallaeius. Ex libidine
quoque sententiarum Structuram mutaVit, Velut I, 12, 1 enunciatum quia pinguis humor minus facile turbatur et ideo quas recipit imagines servat in Sp. N. V, 83 sic conformavit: quia pinguis humor dum minus facile tur batur, quas mayines recipit servat contra ib. XVI, 15 eundem proferens Iocum nihil mutavit Deinde nunciatum primarium nonnumquam ponit pro Secundario, cf. I. i. 5 Xtr. nam anulus in tundo iacet facies eius in summa aqua redditur. III, 5 per multiplices namque hoc autem Si pro quod terrarum anfractu eqS. Tur-Sus nunciatu Seeundaria pro primariis ponit, cf. III, 2, 2 quia frigide aurit et calide passivam, quae dicitur con Structionem activae substituit, velut IIII, hortim ergo duplicatione proinima quaeque terris calesiunt, participium nunciato Secundario. velut IIII. 11 nobis comparata pro quamdiu nobi comparantur , interrogationi rhetoricae nunciatum affirmativum, ut II, 58 3Idcirco autem sese cacumina montium tuminibus feriuntur,
quia eqs. Spec Nat. V. 69. at ibid. c. 59 interrogationem mon mutavit Quaedam auius generis vitia
in eo posita Sunt, quod nonnumquam Senecae orationem ad barbaram medii aevi latine loquendi rationem Compo Suit d. l. I Philosophus huius rationem reddit quia varia eqS II, 20. 2 concedo ridetur autem suod non illis discreta postestas sit os cod. E. II, 34 3y ib. c. 57, 3 ut
breriter dicam quod sentio, dic eryo quo a fulmen eβt...
cs V, 1, 3 2, 2; II, 54 l quae exempla iam Supra commemoravi Q init et g 16 Coniunctionibus cum,
si, ius . . . lire, quo relati Vi quisquis, quicumque et
similibus saepe coniunctivum iuinit . Brevitatis quo-
27쪽
que Studium nonnumqUam causa fuit, cur Vincentius Sententiam potius, quam verba Senecae traderet, Veliat I, 15, 6 quae Sequunturio Si haec certa illis substantia
est, ea Sic in breve coegit non sicut arcui et corone imago falla et vana.
19. Idem brevitatis studium Vincentium saepissime
Commovit, ut non modo Singulas Voces, Sed tota Senunciationes vel parte enunciationum omitteret, Uiu Rgeneri Pauca exempla Sufficient: I, 2, 1 divus ante Augustus omiSSum est II, 20 1 Apolloniates 26, 9 puroque VI, 2 9 meus post agellius VII, 21, 3 laetissimo. nunciationes plerumque tale omiSit, quae tranSitionem continent vel exemplum aliquod Vel quae interpositionem efficiunt, velut II, 27, i Xtr. mi S SumeSi hoc quomodo videatur sieri dicam ib. 57, 2 aio ι-νueβcit . . . isne distillat VII, 8, 2 ut Salustii utar
20. Sed non modo ut brevem, verum etiam Ut quam maXime perspicuam et Commodam lectoribus Se-DeCae rationem proponeret, Vincentius operam dedit. Quare nonnumquam illi voce inseruit maximeque tuduit enu nutationum cohaerentiam Coni UnCtionibu S, UR-TUm Seneca satis parcus est, adverbiisve supplendis demon Strare. Itaque frequentissime inveniuntur apud Vincentium additae particulae etiam, et, que autcm, vero
βest, at verumtamen, tamen, quidem, iuuidem, Nam, enim, etenim, NemPe, Acilicet, Sic sicut, ut itaque er99, 9itur,undo, inde, item, quoque, raeterea, utrum . . . an ingeminati interrogationibus, quas Seneca Solet Semel Po Sit an coniungere. Alia quoque Voce perSpicuitatis cauSa adiecit velut I, 2 8 cum ad unam artem τυμ te 33erint; II, 14, 1 non enim tunc ignis illine canit V, 2, 2 in mayna 'acii latitate saepe pronomina hac de causa adiecta sunt, iste, is ipse, Similia, Velut I, 3, 1 alteram imaginim esse solis, alteram ipsius imasinia II, 30 1 Zeugma vitatum est adiecto verbo steri concursu fieri tonitra/m et inculi fulmina po3Ae. Tales igitur adiectiones, quamquam habent certam Cau-Sam, tamen non erant neceSSariae, hoc autem ViXOPUS S commemorare, in uitio loci excerpti vel ubi
aliquid omiSSum erat, nonnumquam unam plureSV VOCeS
28쪽
ex iis, Vae praetermissae sunt, Supplendas fuisse ; inveXit vero incentius nonnumquam Voce etiam plane ad libidinem suam, quod manifestum est in exemplo petito ex II, 24, 3 ubi ille Speu. at V. 65 ScripSit natura sua VII, 70 sua non adiecit. Praeterea quatuor locis peculi at inveni varias lectiones a Vincentio e codice suo in Senecae rationem illatas:
Ι, 14, 3 immensam claritatem alias celeritatem; II, 8, 1 si minori secessus est materie. Lias si minore impulsus est impetu; V, 12, 5 coagulationem alias conglobationem VI, 28 extr. eaeercuerit ne eae enuaverit. Interpretamentum assutum S V, 2, 1 mulla coryu3cula. i. alhomi.
2 l. omnes hae additiones, de quibus adhuc disputavi hanc habent vim, ut habitus orationis Annaeanae deformetur a corrumpatur, non Ut pSi Senecae Verbis Sententiae, quae contineant aliquid ad eas res, de quibus aliquo loco agitur, pertinens, a Vincentio factae ita inserantur, ut primo quidem obtutu illius esse videantur. Neque ex reliqui mutationibuS, quas in locos Senecae illatas videmus, colligere licet, utSse Vincentii consilium suam disputationem Senecae tribuendi. Quare plane Singulare St Xemplum, Uod occurrit p. at V, 77, ubi Vincentius ait. Quaesit. libri I, cerpens inter ed. Haas. haec
inAerit Itaque arcus Non est ni8 percussio solis ad formam intenti arcus in opposita tib aquosa a Paene
dubites, quid de his verbis Statuendum Sit. Sed, quoniam pS Verba non ab omni parte recte se habent et Vincentii codex non videtur plenior fuiSSe, Uam nostri sunt, facile mihi persuasi hoc loco Vincentium Commi Si SSe, quod ceteroquin non commisit, Ut de Suo ingenio Verbis Senecae sententiam ad expositionem huius de arcu accommodatam interponeret. Alius autem generi eSt, quod praeterea invenitur additionis exem-' Hui generi additionum adnumero illa verba, quae P. Nat. VI, 34 interposita sunt inter finem et initium capitis 2 libri IIII:
Nilus dulcis est nec ulli stimini dulcior gustus. contra naturam aliorum suminum. ante ortum canicule augetur . . . nam subStituens haec verba in locum particulae a Vincentius disertis verbis exprimit illud contrarium una cum capite primo praetermissum et apud Senecam at particula indicatum. - Cf.Haas. l. c. g. 10 extr. et 11 in.
29쪽
23plum Sp. at VI, 44. Posuit ibi Vincentius Senecae
locum III, 2b, 5 init. in fine autem post verba huius
rei palam est causa, adiicit sicut dicetur dummodo ad inferiora transitum fecerimus, quibu verbis manifestum est eum ablegare leotorem ad locum postea tractandum.
Ac melius hoc quoque loco fuisset praemittere verbis additis vocem, quae est auctor. Ceterum p. at VI, 54, ubi idem locus iterum citatur, illa Verba non legunt Ur. 22. Verborum ordinem Vincentius saepissime plane ad libidinem suam mutavit, plerumque Sine damno Sententiae, nonniam quam perVerSam Sententiam efficiens, ut I, 1, 5 isne esse cum aere vehementius trito in a teram artem inclinatio eius facta est. Denique in mutandis singulis Vocibus magnam sibi licentiam concessit. Nam non modo pro rarioribus vocabulis vel locutionibus usitatiora posuit I, 6 5 videntur pro cernuntur, II, 26, 9 videtur pro visitur; ΙΙ, 40, 1 nis,lpat pro discutit II, 17 evadere pro vadere I, 6, 1 serenum promittit pro serena Promittunt; I, 1, 1 oblique feruntur pro obliqui . Sed etiam nulla omnino oblata Oeensione solam mutandi libidinem secutus est quemadmodum sic ScripSit pro ita, vel Pro aut Nom Pro enim, aetati pro est III, 9 calorem citius pro celerius fervorem). De duobus autem exemplis quid en Seam, dubito II, 28, 2 creat pro sonat VI, 25, 1 Pilaverit pro opplevit nam neque quae apud Romanos fuit horum Verborum notio, in hos locos quadrat neque
Da angius me docuit creandi et oppilandi verbum ita, ut his locis usurpata sunt, apud scriptores medii
23. Nonnulli quoque Iovi, sive id factum est ipsius Vincenti negligentia sive librariorum erroribus,
ita perturbati sunt, ut Sententia careant; quo enumerare longum est. Ceterum Vincentius in peculo Hist locos aturalium Quaestionum minus deforma S Se
Videtur, quam in Naturali, quod tibi probabitur, si N. Q. V, 5, 1 apud Vincentium et in Spec. Hi St. V, 20 et in Sp. at VII, 8 ed. comparaVeriS. 24. Nimis diu iam lectorem, si ausus est sequi per
ista sorde Vincentianas, moratu Sum, quamquam non credo tanto eum taedio laborasse, quanto ego la-
30쪽
boravi, quum perScrutare illam sarraginem locorum excerptorum, Vincentii XCerpta eum Seneca conferrem, varia ieetiones adnotarem in eaSque inquirerem.
Neque utilitatis quidquam uturalium Quaestionum crisi elici posse ex locis eorruptissime traditis, labor
autem meus multo tempore absorpto irritus fuisse facile videbitur. At ego, quamvis intelleXissem fructum pro magno labore Xiguum fore, tamen quaeStionem Susceptam miSSam facere nolui. Quoniam enim ex iis,
quae Haasius de Vincentii locis X posuit, satis mihi constabat bono illum codice in Nati quidem Quaestionibus cf., quam de Plinianis locis a Vincentio traditis sententiam ferat illigius edit Plin. V. I, pag.
XLIIII sq. Usum esse, eruere Volebam, quantum utilitatis his libris ex illis locis accederet, remque Saltem eo perducere, ut, Si forte nihil elici posset probabile,
id possem affirmare, ne quis postea Senecae profutu-TUS eundem, URm ego laborem frustra subiret. Plus autem Con Seeu tu Siam, quam ut nihil possim nisi negare omnem Vincenti utilitatem. Quamvis enim color elocutionis Senecae per Vincentium ob Seu ratu atque elutus sit et vix ulla Vincentii ratio sit habenda, ubi agitur de sententiarum Structuri S de Verborum ordine, o adclinioni bis de Vociam vel sententiarum omissionibus; tamen, Si bene rem perpenderis eae Voce Vel lectiones, qua ille intactus reliquit, quarum numeru Satis mctgnUS St, Vel e quibus suspicari licet, quid ille in suo eo die Viderit, non Sunt Spernendae quod quomodo diu possit, paulo poSt XPonetur. 25 Reliquum eSt, ut quaeratur, Vincentiu utrUm Uno an pluribus ait. Quaestionum codicibus Sus Sit. Quam quaeStionem, quamquam difficillima est et absolvi vix poterit tamen recusare non licet et iam meam sententiam Xplicabo. Primum autem cenSe in utroque peculo ex uno Vincentium codice hausisse tamdiu Statuendum esse, donee plures eum adhibuis Se certi argumentis vineatur. Nam rem Si Per Se Pe etas, non Si verisimile illum in eodem opere con Seribendo alios locos ex aliis exempli sumpsis Re Deinde, si locorum excerptorum diversis locis diversum est