M. Tullii Ciceronis Opera, cum delectu commentariorum, in usum serenissimi Delphini. Tomus primus nonus .. Tomus quartus, qui Orationum primus. 4

발행: 1753년

분량: 682페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

601쪽

PRO A. CAECINA

ARGUMENTUM.ΜFulcinius Tarquinienses Caesenniae uxori moriens usum A fructum bonorum suorum legavit , ut frueretur una cum filio herede insitura . Filio mortuo , ct auctione bonorum constatura , Caesennia fundum ex iis bonis emere de sententia amicorum eonsiluit : idque negotium Sex. .Ebutio dedit , cui fundus pecuinnia Caesennia emptus fuit addictus . Caesennia eum non longe post A. Caecinae nupsisset , eumque heredem fecisset, decessit . Tum Ebutius fundum illum , quem mandato Caesenniae emerat, suum esse dixiν . Itaque constitutum fuit , qua die in rem praesentem --niretur , ut , cum Caecina de fundo esset defectus , interdictum a

praetore posularet . Verum Ataburius fundo occupato , Caecinam in eum ingredi conamem , coactis armarisque hominibus per mim adi

tu ingressuque prohibuit. Repulsus Caecina interdictum de armari, hominibus a Dolabella praetore impetravis , ut unde defectus esset , eo resilueretur . AElutius restituisse se dixit, in eamque rem homso facta es , de qua recuperatores a praetore dati cognoserunt . Tota quaesto definitionis es , an interdicto de vi teneatur etiam is , qui non defecit de fundo , sed ab eius ingressu pro Alio de qua re Cicero in oratore : Tota mihi causa pro Caecina de ve his interdicti fuit: res involutas definiendo explicavimus , jus civile laudavimus, verba ambigua distinximus. Ita autem ver- fatur in jure citati haec omnis oratio , ut exemplis i s , quae in Topicis fiunt omnia sumpta de iure, nusquam exempla magis affnia ρυφος reperiri . Neque adeo iuris illius sudiois quidquam leganx dignius , in quo aut ipsorum ingenii lumen eluceat, aut appareat induseria . P. FABER. Pleno hic forensium omnia sunt foranularum , pragmaticarum οσrtium , quas non dubiro quin Budaeus , C actus, Hotomanus,

602쪽

ORAT I ορο , si qui sunt ei dem ordinis , alii probe intellexerint. Sed in

tegras eorum observationes non capit hic Delectus: neque decuria

ratis sua maneret utilitas . Commodum libros in bibliothecis ferim

us olfendent ii , quibus otii erit satis , ut in haec studia se immergant . Quamobrem mihi , homini minime litigioso , hictores quaeso esse propitios , si Romani juris Pandoctas non exhibeo . De salebris hujusmodi satis sum , etsi breviter , in prooemio voluminis praefatus. OLI UETUS .

I, quantum in agro , locisque desertis audacia potest , tantum in soro , atque in judiciis im

pudentia valeret ; non minus nunc in causa cederet A. Caecina Sex. 2Ebutii impudentiae, quam tum in vi facienda cessit audaciae . Verum & illud considerati hominis esse putavit , qua de re jure decertari oporteret, armis non contendere : Rhoc constantis, qui-cum vi & armis certare noluisset, eum

jure , judicioque superare . Ac mihi quidem cum audax praecipue suisse videtur IEbutius in convocandis hominibus , & armandis , tum impudens in judicio : non solum quod in judicium venire ausus est nam id quidem , tametsi improbe fit in aperta re , tamen malitia

est jam usitatum sed quod non dubitavit id ipsum , quod

arguitur , confiteri . Nisi forte hoc rationis habuit, quoniam , si facta vis esset moribus ', superior in possessione retinenda

noni Π hsa iis egit νηηγibus J sape postea

si ititur , -- fini hior se, videatnus. Ex his sane loeis, quos commemoravimus, & si qui sunt praeterea smiles, illud manifesto intelligitur, mori4 suisse, ut eum cle agro quopiam controversa institueretur, quia propter commoda possessionis magna iureia , & p enae Interdum ae eadex or; antur; litigat res de amicorum sententia diem inter se s merent, qua die in rem praesentem , id est , in aetrum illum una venirent, ti in eo atro vim aliquam alter alteri saceret, non veram& solidam , sed fictam L smulatam. Ex t

ta aurem oratione illud aperie constat, ouodis. qui detrusus erat , a praetore ex edicto postulabat , ut Mnde mi de eestir esset. -- possideν et , ea νe' tu tiν, prν me decernebat Cum restitui iussus ab aduersario peteret , ut se restitueret , respondebat adversarius se reis sisti gob altero igitur restitutum se nepante, sponsio sehat. Reeuperatote sumebantur . a pud quos quaerebatur, restitulusne esset, qui

603쪽

non fuisset, quia contra jus, moremque facta sit , A. Caecianam cum amicis metu perterritum profugisse : nunc quoque in

fuerat deiectus, an non: id est, paruisset ne deiector edicto atque imperio praetoris, an non. Hoc autem iudicio cui sape postea do. eebimus ) reuera nihil aliud quaerebatur, quam uter possideret; nam si non possidere adversarium deiector probaret. vincebat, & edicto praetoris paruisse iudicabatur: non enim aliter erat restituere iugiis, nisi si possessorem de imcisset . Deiectionis enim invidia probationisentit in deiectorem reiiciebat et ut patet infra , ostendo , s sine armatu reactis- έamin;.ώυι δε lectus qui quam sit eum qui fateatur se deiecisse, Uiuora sponsionem , s Uendat etim ori possuisse. Atque haec quidem mea quondam fuit propter illum Ciceronis locum se n. tentia , qui non modo mihi adolestenti titium eram , verum etiam cuivis euercitato

errorem obiicere sicile potuit i quid enim clarius diei potuit, quam delesset antie imcumpere pro*an9i de retium non possedi ' Sed

postea partim maiore attentione adhibita ipartim aliis Ciceronis loeis evellatus, statuisVobanda possessoriis antis de ecto , non driectoν.άrieti bove: ut infra docebimus. Haec autem

v est , & deiectio quam moribus fieri di

eit ; quam infra vim quotidianam appellat i quam A. Gell. lib. Io. cap. Io. vim rivi

tim ae festueariam appellat; quam verae vi ac solidae opponit et de qua Ennius dixerat ,

Non ex stiνe manu rens otiam , sed ni e seris Rem Fepetunt, regnumque petunt, vadunt se. Ad. vii. Ut etiam perspicue apparet eo exiseioriem illam mantium , de qua toto illo ea-ite disputat, nihil aliud fuisse , quam vim anc , ae deductionem , quis moribus ut Ci-eero dicit) fiebat & quam dieit olim praesente praetore fieri solitam , qui ipse in temraesentem , aprumque litigiosum pr se iste.atur. verba autem Iurisconsulti , quae Gellius protulit , quae in vulgatis libris ualde

corrupta sunt, se testerila ac restituenda putamus t Manum eonserere , est qua de νε di-

hi ι υindieare, ia est , vindicia correpta Vim dieiam autem hie surculum sue festucam, Pinor , appellat: quae aliter vim disia dicitur . ut eum servi indicta , id est virpa man mitti dicuntur . propius enim ad Oindisii no

manus in re atqui ἰn Deo praesenti eo emere r

uos apud maiorem id est , praesente in agro praetore ex xxx. tabulis febat in quia ιua ita se pium est , si qui in iure manum

conserunt . Sed pinquam pratores propaeatis Irariis finibus , Iaris stiri distioniblis , nete ita oeetipati , prefiei fea sindiciariam die Lνυ m

mindiearena . Hae Gellius . In quibus illud obseruandum est, hanc manuum consertionem etiam tum seri solitam , cum de posse fore ccinstaret & actor vindieatione , id est , in rem actione uti vellet et quod etiam Cieero demonstrat in orat. pro Murena , & lib. do

Orat. r. Muisisque , inquit , ρ- em , quiana iniera,eti tecum contenderent , aut ta ea jure manu eo retum vorarent , quos in aIlerinos possessones tam temoe iotii seir asterent e. ωim tecum lege 'thagorei omnes , minate rentque , cte. Interὰinum autem eo in loco

non hoe de vi quotidiana ti sestuearia seni. seati sed de 'i hominibus armatis coacti sisque, in qua scilicet non ex iure manu conis sertum vocari solet i sed vis reuera adhibita est. Quare duabus de causis manu eo ferrum vocabatur: primum eum de possessione agendum esset; & interdictum , visast ii smpriri 9 eloci, postulandum t deinde eum in rem actione , sis vindicatione utendum esset: eo enim eonsertio fiebat, ut in re praesenti vin. dieari posset. superioris exemplum est in Epistola ad Trebatium, lib. 7. Tantiam metuo, inquit, ne artifeium tuum tibi partim pνostrnam, si audia, sis non ex iure manti eou fertum , sed mage ferro rem repetunt . Et eta

quuntur. Est autem manu eo rerum eonfiactum urieabulum . coniunctumque ex manu

& rensis εν e. qua de re in Comment. vertiatur. eopiose diximus. Hataman.

604쪽

398 ORATIO

judicio , si causa more , institutoque omnium defendatur ' , nox

inseriores in agendo non suturos: sin a consuetudine recedatur,

se , quo impudentius egerit, hoc superiorem discessurum. Quasi vero aut in judicio possit idem improbitas , quod in vi confi

dentia , aut non eo libentius tum audaciae cesserimus , quo nunc impudentiae facilius obsisteremus . Itaque longe alia ratione, Recuperatores, ad agendam cau-

nostrae caulae spes erat posita in defensione mea , nunc in consessione adversarii : tum in nostris, nunc vero in illorum te

stibus: de quibus ego antea laborabam , ne , si improbi essent, falsi aliquid dicerent : si probi existimarentur , quod dixissent, probarent: nunc sum animo aequissimo . Si enim sunt viri boni , me adiuvant, cum id jurati dicunt, quod ego injuratus insimulo . Sin autem minus idonei : me non laedunt ;cum , iis sive creditur, creditur hoc ipsum quod nos arguimus ;sive fides non habetur , de adversiarii testium fide derogatur . II. Veruntamen cum illorum causae actionem considero ; non video , quid impudentius dici possit . Cum autem vestram in

judicando dubitationem ; vereor , ne id , quod videntur impudenter secisse , astute & callide secerint . Nam , si negassent vim hominibus armatis esse factam , facile honestissimis testibus in re perspicua tenerentur . Sin consessi essent, R id , quod nullo tempore jure fieri potest, tum ab se iure famim esse de .senderent : sperarunt , id quod affectui sunt, se iniecturos umbis causam deliberandi, & judicandi iustam moram , ac religionem . Simul illud , quod indignissiimum est , futurum arbitrati sunt, ut in hac causa non de improbitate Sex. JEbutii, sed de jure civili iudicium fieri videretur ' . Quas s; earisa moνe inuistito ne emniam δ/βnaatis. J si nobis permittatur uti hoc inter dicto,& eu eo restituamur. Dicit hunc esse morem maiorum , ut dominu de suci iando

depulsus , & in eum ingredi prohibitus .c quamuis revera deiectus non sit, si verba conserum ur uti possit hoe interdicio . hutius , qui Caecinam neque dominum , ne que pollas rem esse diceret , negabat ei uithoe interdicto licere, quod dominis aut pon

sessoribus tantum datur. I. m. 3 Isae arata a J Tertia; nune enim tertium

aritur iure causa , cum iudiem antea his sibi non liquere dixissent , & amplius cogno. scendum pronuntiassent. Idam. 4 s a d. ,ων. risui iudieitim sol ωιλνetin I suspieio de men/ci nulla est in hiaverhis . Explicatio nobilissimi iuristonsulti sectis

605쪽

Qua in re, si mihi esset unius A. Caecinae causa agenda , profiterer satis idoneum esse me defensorem , propterea quod si dem meam , diligentiamque praestarem : quae cum sunt in clore causae, nihil est , in re praesertim aperta ac simplici, quod excellens ingenium requiratur .. Sed cum de eo jure mihi dicendum sit, quod pertineat ad omnes , quod constitutum sit a majoribus, conservatum usque ad hoc tempus: quo sublato non soluiri pars aliqua juris deminuta, sed etiam vis ea, quae juri maxime est adversaria , judicio confirmata esse videatur : video summi ingenii causam esse : non uti demonstretur quod ante oculos est, sed ne , si quis vobis error in tanta re sit objectus , omnes potius me arbitrentur causae , quam UOS religioni vestrae defuisse . Quanquam ego mihi sic persuadeo , Recuperatoreς, non vos tam propter juris obscuram , dubiamque rationem , bis jam de eadem causa dubitasse , quam quod videtur ad summain illius existimationem Τ hoc judicium pertinere, moram ad conde-F f f f a mnan-

feeit , ut non praetermitterem . Notomanus

igitur ius risiae intempretatur hic stis estiis iis . quod A butius, quoniam sylla civitatem volaterranis ademi flet , negat Caecinam is laterranum civem esse', & a cive posse here. ditatem eapere . Mihi probari vi et postat. Mit. to loquendi genus, quo non alibi, quod quidem meminerim, se utitur. De jure autem eiiitatis quae di i urus e it in hae oratione, in extrema dicet, ut aliud adens, ae dicet hi ipsi, verbis: Nisa ea adesti iam attinuisse.

Quod igitur civile iuΑ dieam hie intelligi id, de quo statim subiiciet , Sed etivi ae ea iura mihi citreisuum sι , quo stibi ro non Dis

de hae obissioue Gabit iis, v i .m e l. Foris mula sponsionis sequitur , Ni adis sue εθ lium praetoris via facta esser. Jax i itur illud, cui vis es inimicissima in verbis inreus est, de quibus totam hanc eausam ait ubi iste, de quo iudieium fieri videretur, profecto hoc est. Neque suit verendum , ne quid obstaret

ea distinctio iuris civili, & iuri praetorii . posita a Papiniano in te e . De juctitiis e suνe, aliisque iurisconsultis, & usurpabit inissa Cicero: quam cur hie magis observet, quam in ipsa definitione oris ei-IA, quanain Topicis exposuit , ubi edicta pratorum , aliorumque masti 'ratuum , iuris civili partem constituit 8 Eu enim ibi Di riυiti, ut seis, quod tu testibus, se ιυ eo ultis, νesiae

porro, quin edisi appellatione Cicero iiste dies una complectatur item , ut iurisconsulit, hie locu , quem citavi modo , Ni a υὸν De edictum p. toris vis facta esses , aliique in hac

oratione loci dubitare nris sinunt, ut illic ostendemus; ubi . cur adiu/ιηι prci iistem dicto diei ne arent, causa non fuit. P. Gore. s AI fummam δειius exi ιmo/sonem I sumisina exi limatio est rim , a qua cimnis nostra fama & di alta pendet . Sie friti. --- δεμ tam , aput Caesarem , in quo periclitatuere, universa. Stim Aa .eoussica, res, a quapen let salus reinublicae, apud Ciceronem , ut alibi ostendimus . Gratiitis.

606쪽

Eoo ORAT IOmnarulum acquisisse q , sin ut & illi spatium ad se te colligendum dedisse. Quod quoniam iam in consuetudinem venit, Scid .iri boni, vestri similes , in judicando faciunt , reprehen

dendum sortasse minus, querendum vero magis etiam videtur: ideo quod omnia judicia , aut distrahendarum controversiarum, aut puniendorum maleficiorum causa reperta sunt: quorum al

terum levius est, propterea quod & minus laedit , & periae pedisceptatore domestico ' dijudicatur : alterum est vehementissimum , quod & ad graviores res pertinet, non honorariam operam amici, sed severitatem judicis, ac vim requirit. Quod est gravius, & cujus rei causa ' maxime iudicia constituta sunt , id jam mala consuetudine dissolutum est . Nam ut quaeque res est turpissima ; sic maxime Si maturissime judicanda est . At ea, in qua existimationis periculum est , tardiu

s me judicatur. III. Qui igitur convenit , quae causa fuerit ad constituendum judicium ' , eandem moram esse ad judicandum Θ Si quis, quod spopondit , qua in re verbo se uno obligavit , id non

acit, maturo judicio , sine ulla religione judicis condemnatur. Qui per tutelam , aut societatem , aut rem mandatam, aut

fiduciae rationem , fraudavit quempiam , in eo , quo delictum majus est , eo poena est tardior. Est enim turpe judicium . Et facto quidem turpe '' . Videte igitur quam inique accidat,

o Moνam ad eondemnandum at uisisse J Idea , lubentissime arripuisse occasionem disserendae & producenda damnationis. Apparet duabus de causis ampliationem interponi se

litam ; primum cum revera non lique hat i dicibus, & Obscura erat causa; ἁeinde cum grave erat iudicium, utpote quod existim tionem ladebat . Nam si absolvendus esset reus, prima actione iudicabatur : si vigeretur condemnandus , amplius p tonuntiabatur ἔnon ex iure scripto , sed ex consuetudine, ut modo declarat e ti in hane eandem ra. iionem atque sententiam se loquitur Asc vii 4 in III. Verrinar Et omniva, inquit, svidebatur sudicistis bona causa , a sbIobant

ae excusatisne parcebant. Hotomanus.

D sceptatον. domestra J Intra parietes ab

amicis controversa componitur . Cic. 3. de Leg. Discorsrον iuris, giat pjimis iudicet, itidiearive iubeat, pratoν esse. Passi. 8 G ui νei causa J Nempe ut male fcia vindicentur. IIem.

o Au eonclitueridum iudiciam I constituere,uuiritim vel quae Sionem c utrumque enim dicimus ) in publicis duntaxat iudiciis , dicitur auaestον , qui iudicum reiectione utrii que facta , certos constituit iudices , qui sibi

iurati in consi Ito adsint ; & secum caulam cognoscant . In privatis vero iudiciis, cum praetor urbanus iudici aut recuperatoribus alitigatori hus acceptis potestatem de causa e pnoscendi & iudieandi facit , Iudaritim e saviis dicitur. Hotoman. io Eι Latio εὐl in iuve J Paul. Manutiussae tim. sed e coniectura , contra Omnes li-hros impresto scriptosque. Sequitur ι .ianeni ambiuus . Grateνus.

607쪽

l PRO A. CAECINA . isor quia res indigna sit, ideo turpem existimationem sequi : quia turpis existimatio sequatur, ideo rem indignam non judicari. At si quis mihi hoc iudex , recuperatorve dicat: Potui enim l iore a tione '' confligere : potui si ad tuum jus faciliore ,σ commodiore iudicio pe miro . Guare aut muta actionem , sur

noli mihi ius ire, ut iudicem : tamen is aut timidior videatur quam sortem , aut cupidior quam sapientem judicem esse in

quum est, sit aut mihi praescribat , quemadmodum meum ius pertequar, aut ipse id , quod ad te delatum sit, non audeat judicare . Etenim si praetor is, qui judicia dat, nunquam petitori praestituit , qua actione illum uti velit : videte quam iniquum sit, constituta jam re , judicem, quid agi potuerit, aut quid possit, non quid actum sit, quaerere .

Veruntamen nimiae vestrae benignitati pareremus, si alia ratione jus nostrum recuperare possemus . Nunc vero quis est , qui aut vim armatis hominibus factam relinqui putet oportere , aut ejus rei leviorem actionem nobis aliquam demon

strare possit Τ Ex quo genere peccati , ut illi clamitant , vel

iniuriarum , vel capitis judicia constituta sunt , in eo potestis atrocitatem nostram reprehendere , cum videatis nihil aliud

actum , nisi possessionem per interdictum esse repetitam ξ

ii Leυ je aIoue J Quam hac , quae est dit, quod inter duos dieantur; nisi sorte non de vi armata, ct iniuria , unde turpis exi- dtios, sed duo scribendum sit. Exempli eau.

stimatio sequitur. intomanus. si , eum in fundo essem , deiecisti tu me eieri peν tutu dictum 4 Decreta quaedam prae- eo, vi , aranatis aut non adinatis hominibu , toris, quibus ille aliquid fieri iubebat aut quod tuum esse illum landum diceres . Pra vetabat , intera. ia dicebantur, prissertim in tor me per interdictum restitui iubet et hoe possessionuin controversiis. Unde autem dicta est dicere, iubet me possidete interea , dum sint , diu quis tum est i nam ab inso διυνe ille constituto iudicio planum secerit, ae do-dedus um uocabulum non videtur, quod cum euerit, se illius esse fundi dominum . Hoe .nteνdirere verbum prostheνe siqnificet, & de. it.i esse, ex iis qua post dieentur, Deile aenuntiare ne quia sat , pleraque interdi hi dilucide eoustahit. sed quoniam ubi non comi ubeant , nou prohibeant . Ego ex eo deri- sat, uter possessor sit , petitoria actio instivatam appellationem puto , quod inter hoc tui non potest , quia s eiυili1 o natuν alie pratoris decrerum , & principalis nerotii Varia pol uiat inquit Iustinianus ) ut aιitis controuersa ite disceptationem , aliquid fieri νέ Iest , alim a pisdente petat e propterea aut iuberetue, aut vetaretur 'i quasi hoc de- inter hane de possessione eontentionem , 8eetetum luterea dictum atque interpositum en principalis cauta disceptationem , haec quasi sit, dum actionein principalis cauia aliquan- actio ac iudicium a praetore dabatur , quodo liti eator postularet et itaque puto sens ste uter esset possessor consti tueretur . Hae ere ac disputasse iurisconsultos, quorum obtinuis. inter actiois in & .ateiaiorum sint litudo est .se sententia In Tribonianus scribit ι non auis quod utrumque a praetore datur,ut l. 33. I. tum , quod ille, nescio quo auctore , tradi- non solum , D. de procur. intuinque certa

608쪽

6Oa . ORATIO. IV. Verum sive vos ex illimationis illius periculum , sive j iis dubitatio tardiores secit adhuc ad judicandum : alterius rei causam vosmetipsi jam vobis, saepius prolato judicio , sustuli

stis: alterius ego vobis hodierno die causam profecto auferam, ne diutius de controversia nostra, ac de communi jure dubitetis . Et, si sorte videbor altius initium rei demonstrandae petisse , quam me ratio juris 'in , & jus de quo judicium est ,

& natura causae coegerit , quaeso , ut ignoscatis . Non enim minus laborat A. Caecina, ne summo iure '' egisse, quam ne certum ius non obtinui sis videatur. M. Fulcinius suit, Recuperatores, e municipio Tarquinien

s , qtii & domi suae cum primis honestus exilii matus est , &

Romae argentariam non ignobilem fecit . Is habuit in matrimonio Caesenniam , eodem e municipio , summo loco natam , & probatissimam sceminam , sicut & vivus multis ipse rebus ostendit , & in morte sua testamento declaravit . Huic Caesenniae standum in agro Tarquiniensi vendidit temporibus illis dissicillimis solutionis 'si. Cum uteretur dote uxoris numerata : quo mulieri esset res cautior , curavit , ut in eo fundodos collocaretur . Aliquanto post , jam argentaria dissoluta , Fulcinius huic flando uxoris continentia quaedam praedia , atque adjun

ccnceptaque verborum formula constituitur . in utroque si Oos ines fiunt , utroque iudex aut recuperatorex dantur. Idem .

i 3 Ratio ;ti,i , ω ,tis 3 Lambinus eo tigit ac lepit, er vir de qua iudieitim est 1 ut videtur , nimis auda aer . Hotomanus , qui otionem is s. hic vult diei tui iuste causa dissiduitatem & Obscuritatem , interpretaturitis de εtia itidiciam est, ius Caecinae , de quo in hoe iudicio quapritur: ne hoc quidem satis probabile, Cicerouem tam itii: sitiata deis sectione verborum ex ancipiti notione verbisuris ora: triui suae volui se tenebras ista obducere . Quid thiive dicam nisi libraeium non tenuit te coiisuetudinem scribendi Ciceronis, atque aliorum veterum .' qui I consim uantem inter duas vocato geminare soliti sunt . Idiar, ait uuintilianus in lib. I. cap. 4. etiam Ciceνoisi ρ seti se, alio, maiiamque , geminata i sols.se . Idem alii, eetempli docuit Velius, & Terentianus . Idem l)ristianus. Ergo Ciceronem dicam ex ilia sua con. suetudine scripssse hie , suom me ratia νυν-

e/us , de q. o inutiliam es . Non alio mo Iciatque paulo ante dixit . Sed eum de ea stiren 1. arienativi sit . Et itista dicet . Ar moaνa ι a iuris Diritalii ne πιιι. θα Niliit alae ting. Et vide, mutatio illa tam in sileti prope nulla ut sentetitiam mutarit , aut adis eo corruperit. Fab. 14 Sum vis itire I summo episset iure Caecina, si , cum actione leviore consistere pri-tuisset, uti tamen , odio & malevolentia animi tu luctus, illa actione voluisset . Hor mantit. Sumnio iti je, est nimis atroci actione. Ursutis. is se,. ista iam J Vide supra , pag. 518. ubi naυio, uνιam in verr. v. 8. 6 Temno si υι ιιlia distie Iitinia solutiori r JId est , quo tempore argentarii dissicultate rei nummariae lal r bant , neque sine maxi-ina dimeuitate us alienum di luere poterant . Tempora autem Syllaua signiscat .

609쪽

,djuncta mercatur . Moritur Fulcinius: s multa enim , quae sunt in re , quia remota sunt a causa , praetermittam ) testamento facit heredem , quem habebat e Caelennia filium : usum fructum omnium bonorum suorum Caesenniae legat , ut frueretur una cum filio . Magnus honos '' viri , iucundus mulieri fuisset, si diuturanum esse licuisset. Frueretur enim bonis cum eo , quem suis bonis heredem esse cupiebat, & ex quo maximum fructum ipsa capiebat. Sed hunc fructum mature fortuna ademit . Nam brevi tempore M. Fulcinius adolescens mortuus est e heredem P. Caesennium secti r uxori grande pondus argenti , matrique partem bonorum majorem legavit. Itaque in partem mulieres

vocatae sunt.

V. Cum esset haec auctio hereditaria constituta '': AEbutius iste , qui jamdiu Caesenniae viduitate , ac solitudine aleretur ,

ae se ejus in familiaritatem insinuasset hac ratione , ut cum aliquo tuo compendio negotia mulieris, si qua acciderent, controversasque susciperet e versabatur quoque eo tempore in his rationibus auctionis, & Partitionis: atque etiam se ipse inserebat , & intrudebat: & in eam opinionem Caesenniam addu

cebat , ut mulier imperita nihil putaret agi callide posse , ubi

non adesset Abutius .

Quam perlonam jam ex quotidiana cognoscitis vita , Recuperatores, mulierum assentatoris, cognitoris viduarum ' , deis sensoris nimium litigiosi , conciti ad rixam , inepti ac stulti inter viros, inter mulieres periti juris & callidi o hanc personam imponite A butio . Is enim Caesenniae fuit A butius: ne forte quaeratis, num propinquus P nihil alienius . Amicus aut a patre, aut a viro traditus 8 nihil minus. Quis igitur' ille,

quem supra deformavi : voluntarius amicus mulieris, non ne

cessitudine aliqua , sed fifto officio , simulataque sedulitate con

Maetitia somas viri I Honori fietim suisse liquid am iei testamento aecipera , dictum est alias. Dem. via. plii l. II. Ictis Cum ager sae auelio terea,tastia eo stiaeuia 3 Cum a communione ili Ledere cupe rent , neque facile di commode res inter se partiri possent , placvit auctionem eonsti tui, ut pecuniae redactae partitio fieret. m.

610쪽

iunctus: magis opportuna opera nonnunquam , quam aliquam

do fideli .

Cum esset, ut dicere institueram , constituta auctio Romae , suadebant amici , cognatique Caesenniae, id quod ipsi quoque mulieri in mentem veniebat ; quoniam pote itas esset emendi fundum illum Fulcinianum , qui fundo ejus antiquo continens esset , nullam esse rationem amittere ejusmodi occasionem; cum praesertim pecunia ex partitione deberetur; nusquam eam posse melius collocari . Itaque mulier facere constituit : manis dat ut fundum sibi emat. Cui tandem ὶ cui putatis λ an non in mentem venit omnibus, hominis illius ad hoc munus , &ad omnia mulieris negotia parati, sine quo nihil satis caute, nihil satis callide agi posset 8 Recte attenditis. VI. AEbutio negotium datur . Adest ad tabulam '' . Licetur JEbutius . Deterrentur emptores multi, partim gratia Cae-sevniae ; partim etiam pretio . Fundus adjicitur .aebutio : pecuniam argentario promittit AEbutius . Quo testimonio nunc vir optimus utitur, sibi emptum esse . Quasi vero aut nos einesemus addimim , aut tum quisquam fuerit , qui dubitarit, quin emeretur Caesenniae , cum id plerique scirent; omnes sere audissent; hi conjectura assequi possent, cum pecunia Caesenniae ex illa hereditate deberetur: eam porro in praediis colis locari maxime expediret : essent autem praedia , quae mulieri

maxime convenirent P ea venirent e liceretur is , quem Caese niae dare operam nemo miraretur : sibi emere nemo posset

suspicari . Hac emptione facta, pecunia solvitur a Caesennia . Cuia ius rei putat iste rationem reddi non posse , quod ipse tabulas averterit P : se autem habere argentarii tabulas, in quibus sibi

ab M abolam J Olim ad aretentariorumtaherna auctiones fieri in foro solebant, ut cui quaeque res adicta Eet , ei artentarius expensam peeuniam in tabulas referret . I

dem vi

ai rietinia solvistir a casennia 4 Nota imculi pro ex nummis Cisseisistis a idem lib. epis. aὰ Aitie. Iv. Homines , non mori Romise ινε, sed etiam sae Aeere , se a mε δε eis is c 3t lib. 7. Frater ιοιονat , Ma albi εDOIdebet, ab 'naria solist. Idem .aa Tabulas ase. Hir J Casenniae r In quibus expensa hutio pecunia relata erat . quam ipse taesenniae nomine argentario solverat . Idem a

SEARCH

MENU NAVIGATION