Leonardi Malaspinae, In epistolas M. Tullii Ciceronis ad Aticum, Brutum, et Q. fratrem, emendationes ac suspiciones. Index rerum & verborum

301쪽

te Ciceronem dicamus qus mihi sententia valde placetois docuitate nummorum atque me amlieno, aliqua praedia vendidiser qua ex Memmianis ct Atilianis bonis antea emisset. Atque haec ita placet , ut virmem nihil. Et interpretor Secundum mancipium I pro mancipio et in fauo remq; mancipi, - Qtiae res se sic habet. Apparet eum Attico. Pomponiam coram, aut per litteras questam esese r vel certe aliquid illsi rumoris inaurisscide quo trusuerso illa uersiculo ad Ciceronem scripserit., Vt veni in Arpinum. Mei ct quidem omnes, In Arpinas. ut intelligamus infundum Ampinatem. In Arpinum νenire σολοικισμον puto. Idem certe libro v I x admonitus ab Attico,

quod in Piraea scripsisset,addita prvositione:eatenus se excusat, i se dicat Tiraeea locum, non oppidum esse putasse: Terentii quoque auctoritatem Teretiis utVm,qui in Eunucho, ita scripsisset. Heri atra locus. quot adolascentuli,coluimus in Piraeeum. Quo hi loco Donatus, ut hoc ineo modum effugeret, Mimns, Consensimus,Pepigimus,uel ridicule interpretatini,ne sit inquit soloecismus Non igitur comittenta est,ut quod ibi Cicero non defendit,id ei peccatu hoc loco tribuamus. Existimamus tamen, Arpinu ueni,Roma ueni diciter Ellipsim prspositioliis Io, quam Varro,ut Scaurus ait, adverbiu

302쪽

locale vocat rati praeuerbium. Quatuor enim acit, Ex, In; d, b. quae duo inter se paria contrariorum faciunt. Ex In: Ab d. tam Ex, locum sitnificat νnde digredimur :νt ex Area. In, locum in quem imus, ut in aream': m, i cum ad quem adimus, i ad patrietem: Ab,locum a quo discedimus, ut a pariete. Ist hoc tamen conueniunt,quod par prius. locum interiorem ct i rea ambitum significat, ut, Ex νrbe , In urbem, non secus atque In Nauim, ct e naui: posterius, exteriorem , sed propinquum. vi Ab urbe, Ad

νrbem, eo sen* quo dicitur Ad nauis, ct Abnaui : ut significetur propinquitas, non ποίπι πις.

Inde illae stequentes dicendi formae Ad Drbem esse , quod valet, pro e νrbem.nam ct Ad, ex Apudfactum cxistimant, per syncopen: Ad Tarentum proficisti, ad Messanam: item a Buthroto , ab Epheso: quod non magis exitum ex ipsa urbe, quam dissessum e propinquis urbi locis, nobis in cat. Quae idcirco pluribus a me dicta sunt, ne quis effugio illo valde considat, ita In Arpi num dici, quemadmodum Ad Arpinum. Nam neque In Arpinum dicitur. θ Ad Arpinum, longe aliud νalet, quam Arpinum: sicut Roma proficiscor, quam ab Roma. Esset enim Ab Roma illo sensu,Solaci)mὸs,aut certe Metaplasemos. Verum,quod negauemus In Arpinu dici, hoc ab

eo tempore

303쪽

ssi eo tempore intelligi volumus, quo Romana lin gua, ctorum hominum diligetia exculta, in sumi mo gradu sua magnitudinis constitit:quoque melu-' ii fines quidam constituti sunt, communi loquentium scribentiumq; congensu, quatenus dem pro i gredi licitum esset. 'Nam prisco illi rudiq; seculo, haec arque alia permissa sunt, quae posteriores vecvt peccata fugissent, vel Lyaeis Minomen προ- suissent. Plautus quidem in Bacchidibus, In Ephesum dixit,his verbis.

Nam ut in Ephesum hinc alij μωfamRferme ab hinc biennium

Ex Epheso huc ad Pistoclem sodale meu,litteras. Mise,cte. Verum hac. t diximus, aetate excu - .santur.Sed ut cetera. Sed ut ad prima redeam: Cieero idem insta lib. x iiii. epist.vltima, praepositionem neglexit, cum sic scripsit. Primum igitur scire te volui, me hinc Arpinum x V I K. Iun.

Quod ex libro x x, epistola, atali die, quidam a ferunt, Neque me in Arpinum hoc tepore a Miam,manuscripti libri, Lolgij,Ponj, Masset,Autonianus,reiiciunt:a quibus I N prapositio abest.

Sed quid multis opus est j uon paulo post sic legi turrIllo sic die, Postridie ex Arpinati profecti flumus e uuae declamant, etiamsi In Arpinum diceretur sine culpa, tamen In Arpinas esse is pndum , quo modo illa tempora proferebant .

304쪽

'D LIBRUM V Nanissuperiora, ut Q. Rhemnius Palmon ait, hic ct baec Arpinatis oe hoc Arpinate resinabarit.Itaque mirari nemo debet, ut hanc appendicem addam non inutilem, si Arpinas ct Raue nas , atque huius generis reliqua, contra latin rum Nocum conssuetudinem , in postrema θlla ba, Ionum babeant. Neque enim a communi omnium regula deficiunt, o quasi secessionem faciunt : sed ubi accentum tota habuerunt, ibidem mutila ac diminuta seruant: ut id eis non natura, sed casu accidisse sciamus. Invita mulieres,ego acciuero pueros. QRas mulieres obsecro e Terentians ne ac Tulliam ea uid j hae inuita fuerunt,quasi hostiles j N que enim dicit voca , sed inusta. Liceat hic mihi susticiones meas sine amrogantia proferre, dum me sciant omnes,id quod saepe tenatus sum,nisi quod meterum librorum remmoniis, aut certa ratione confirmare possum, Uirmare nihil. Quid enim obest,totum e Susticio ergo mea illa est,Pomponiam mulieres illas inuitare iussamfuisse,que Arcis olycj caussa, si tarum venerant: quas Quinctus humanitate ac liberalitate adductus,imitari uoleba mulieres a muliereritaq; et Viros,citius Da Pueros,esse legendar ut Arcanos ite accipiamus. Arca porro fuere, haud procul Arpino, ad

Melpiam fluuiu posita. qui ex Apenino de lues,

305쪽

dicitur,unde Arcanus: ut a Thebae, Thebanus. Maiore stomacho. Veteres libri Maiori. Et

paulo post, Partis, pro eo quod est scriptum, Partes, aut Parteis. de qua re supra. L.Torquatum amantissime dimisi Minturnis. Huc usque honoris caussa prosecutum. Fuere autem Minturnae ad Liris bonia, latium inter ct Campaniam . quanquam fuere Latii

IR EPIST. II. E x Pompeiano proficiscebar. Pompeii oppidum fuit, in extremo orientesi recessu Campaniae,ad flumen Sarnum, eodem incendio Vesuuii

montis,quo Plinius Secutas, una cum Heraclea,

siue Herculaneo,sublatu. abfuit ab Neapol passuu millia x x, plus minus ct ab eo Trebula fere totide, ipsum Capaniae oppidum ed citra Vu turnu:de hoc Liuius lib. x x xnt.bis verbis.Et circa Capua transgresso Vulturnu Fabio,post expi ta tande prodigia, ambo Consules rem gerebant. Cobulteriam ct Trebula, ct Austicula νrbes, qua ad Panos defecerant, Fabius vi coepit Hinc Trebulani Balinienses cognomento, a Tirmo p. ma regioni asscripti, vi beo donati, ut ira; io P a

306쪽

hisi x Liuius tradit: ut intelligamus ab his Trebulanis differre, qui sunt agri Sabini, Mutuscet codnominati in quarta regione ab eodem descripti.

De quibus Maro Aen. lib. V D. . aia

Eremi manus omnis,oliuifierq; Mutuescae. pudendo Serui, dicendum est enim errore:qui cu Mutificas sciret primum Trebiam, deinde Trebulas dictas,ad hanc Trebiam putauit cladem illam memorabilem ab Hannibale Romanos accepi se. Nondum enim huc satis erat allatum. Ex epistola Caelii ad Ciceronem prima One facile cognoscitur,nuntium huc Ciceroni,de Trani'adanis Celtiad allatu, rumoremque de auctoritate praescriptasal-C ςς ψ sum fulse. Coelius enim e Complexu Ciceronis Romam reuersus hocin ciudicium facio ex eius liti

ris scribit se de Transpadanis, ne tenuissima qui dem auditione accepisse: Marcellu praeterea, nihil adhuc, successione Galliam, retulisse: sed eam relationem, in K. Iunias distulisse: ut intelligereposimus bii cum bis tu Coeliana pugnare. Cur autem IIII viros creare Transpadani a Caesare iussi sim quidq; illud referret:totusq; hic locus,

a curate, copioseq; a Carolo Sigonio, in libro temtio de antiquo iure Italiae,explicatur. Ι2M EPIST. ΙΙΙ. EODEM autem ex Pompeiano. De

Loeus ex epi

stolis

nemo

307쪽

dem autem ex Pansae pompeiano. quamsicri Uuram neglectam potius ab al3s, qui in his libris elaboramunt existimo , quam non animaduersam. Sed neque mihi placet omnino: erunt men, quid

si in his locis fundum habuit Pansa, de M.TH-sius dare ut hac eadem epistola, oe a Pontiol ,

A D quas. Superiores littera in Trebatino redditas.

A Pontio. In meis, o quidem omnibus, L. Pontio. Et potuit fieri,ut is a Ciceronis discessu,

Roma se retulerit. Mouet me cofessus ex lari. Quorum alteras Fesulanus. Placet Funi sulanus ex meis pene omnibus. Cuius etiam me minit infra lib. x .epist. x v. sic.Eodem die Funisulanus,attulit a te litteras. Et me absente, rei habebis rationE meae. Senarius.In antiquis libris, Res habebis rationem. Nam &c. Ni propius accedant ad Romani

exemplaris lectione quae est. Rei habebis meae rationem. Sed hoc leue est: illud momenti nonnullius videri negationem desiderari, fortasset Nee, pro Et legi oportere: nimirum, Nec me, absente. uui enim absens rationem habebiti iagidum est dicere, Quo modo absens poterit:Repu-.

308쪽

IN LIBRUM ' V. Ignant enim quae his nectuntur: 'tam posset alia quid, si uteruis adesset. Quibus negatur,ab ave libus fieri quidquam posse. Placet ergo Nec. . Nunc si iam. hoc est,si etiam. Quae de Sicinio. Videtur, aut hic Licinio, aut proxima superiori epistola, Sicinia,legendum esse. De Sicinio autem dixi pro A. Sicinio; ut de Edicto illo intelligat. Et Vt agam amplius. Amplius, quidam

vehementius exponentes, hae lectione iacent: in qua ego νt aTquisam,animum inducere nunquapotui. Cupio hunc locum diligentius animaduerti.

Vehementer agere: Grauiter agere,inuenio:naq;

ad hunc ipsum Cicero; Cum Egnatio cinquio de

re tua vehementer egi: is grauiter β acturum cu quillio confirmauit: Agere amplius,non inuenio. Et sane Amplius,aut Posthae,Vltra,Ia,p

terea significat:quo in genere,negatio fere adhibetur,vel percolatio:aut, cum ei qua vel Casus latinus redditu gradum coparationis:hoc est Plus, Magis.Ex Iasunt tu promptu:illius. Quid quae ris amplius' Non luctabor amplius: Huius, Natura amplius homini attribuit,qua bellais.Et vero. eum dico: Von contenda amplius:non illud significo. Non contenda vehementius seria contentione

cessabo. quo sensus illa etia,ut neces est,accipiantur: Mn agam amplius,coNim eius, quod si

309쪽

ETIS . A D ATTIc VM 116ugam amplius,aga adhuc,valebit non vehementius.quod si quis, Plus aut M is interpretetur, praeterqua quod Pluragere, Proficere lignificata . quo modo dicimus, P sui plus agas, Graeci oesi

πλέον ποιασπα m,etia locutio erit singularis. Tostremo,P1 potuit uehementius agere, quam cum dixit, Persice striam Perficere,est absoluere:quo desiderari amplius nihil potest.Quare non imme rito mideri possumus, de loci integritate dubitare. Et sperabamus visum iri, vim nec sententia nec verbis allaturos, si ita emendaremus. Et ne, et,Er ut ne angar amplius. Quae sequuntur,plausibilem etiam faciunt coniecturam nostram.Magna me cura leuaris:cui quid obstet aliud non via

deo,nisi conspiratis quaedam ut ita dicam librorum , in vulgata lectione consentientium . quam tamen si cogitabimus,cum alibi, tum in his libris vel doctorum hominum quasi consensu, non mi fuisse neglectam: ea pondus,contra rationem habere,non sane magnum debebit. Chartam tibi deesse, mea cautio est. Hic ex his locis es unus,ubi aeque omnes, ab antiqua librorum plane omniu,scriptur discedant. Ea ero est, Captio. quorum constensione permotus , inspicere etiam probatissimum illud exemplar, quod est apud Victoriam , curavi: nec aditer halere deprehendi. Itaque de uulgata accuratiux

310쪽

rogitanti, non tam proba, quam antea uisa est rquanquam, nunqMam plane satisfecit. Est enim in verbo negatio inclusa est: vi in illo, Caiae putes , Caue dixeris: ct Plautino hoc initas arCavebunt qui audierint faciant: tamen cum in nito an inueniatur, nescio:illud animaduerti,cumbae latini sermonis forma iunctum esse rvt in Andria Apud Terentium. Puerum autem ne resistat mihi ab illa esse, cautio est. ιν Adelphis. - Pisces ex sententia Nactus sum e Vmihi ne corrumpantur, cautio est. In Pseudu lostem apud Plautum. Id quisquam pertulludat crumenam, cautio est. Quin mea cautio est. O Tua cautio est. pro mea, tuaq; diligentia, in me teue seruando, proque securitate ct otio accipitur. ut pro Marcello. Tua enim cautio nostra cautio est: hoc est .i Tua in custodia tui corporis cura, nostra etiam salutis est caussa. V

m , bene bant, inquis : Captio, quid hic malum) significat e Iacturam forsan ct damnum. quo sensu idem pro Cecina , captissum Nidetur dixisse, bissce verbis. Periculosum est, dissolui boeinterditium e captiosum est omnibus, rem Nilam eonstitui eiusmodi 3 qua, cum armisgesta sit, rescindi iure non pol it. Et prom Roscio. 'lam iula membra memeTe pre se non amplius poterant, Doticis aeris : Disciplina qua eras, al