장음표시 사용
681쪽
sum , sed Linitim ad Vivendum valiuidinem polentia in ). Ilane vim
in nostro cori,ore permanare dicit ad ossa, ungues, capillos r sicut ii Mundo nrboros sine Sensu aluntur, et crescunt, Et modo Iu
dain suo vivunt. Secundum Gradum dicit, in quo est Sensus ; haiae vim per enire in oculos, Aures, Nares, Os, Τaelum. Τertium Gradum Aninue esse summiun, qui vocatur Animus, in quo Inlcl-ligeutia i meminet: hoc , Ρmter Homiuem , Omnes carere mortales. In qua, quoniam homines Deo videntur esse similes; hane partem Antinae Mundi, dicit Deum, in nobis autem Genium voeari. Sic orgo et Anima Mundi, tros gradus instituons, imam Hiis partem dieit esse Lapides et Ligna, et hanc terram quam Videmus, quo non permanat S usus t ut ossa , et ungi es Dei. Solem vero , Lunam, stellas, quae sentimus, quibus Irae ipso sentit, quae pervenit in astra, sacere Deos ; et per i am quod in I Drram Porinanat, Deam Tellurem ; quod autem in mare atque Oceanum , Deum esse Neptu- nui . is Pulchra ista, pro veteri philosophia r et quae talia merito desidorium suscitant seripiorum Varronis , quae pessimo publico perierunt. Sed lustremus, et adeamus. Gradus appellat, a pra- stantia ; et quia alia facultas aliam , quasi ascensu quodam , excedit.
Pantes qui dicunt, parimi proprie loqui videntur, quia re Pars est, quae subjecto, forma , et iunctione ab alia parte disserit at Facultas
in eodem subjecto est, ut plures esse possunt, quantitate tamen non diserclae. Sicut pomi facultates omnes in uuo e rnuntur; partes
aliae alibi exsistunt Porithyr. apud Stob. ). ' At excitigantur quisie loeuli, quia etsi re por se quidem Anima partibus areat, tamen eorpori partibus constanti est indita, ne varias ejus partos variis lanetionibus occupat, et eo respectu Partes habet. Neque enim eadem lanetio caput tenet, ei pectus, et jecur. η Ibid. Sed his omi sis, Varro igitur tres Gradus fecit e Peripateticoraim etiam ritu. Unum Visne tantum, quem θρεπιι κ A Graeci, Alentem
Plinius, hodie Vogesianum dicunt. Hunc ipsum in Mundo meliussoriasso Mundi. vel Mundano, nempe eorpore) poniti et arbores, plantas ae talia ineludit. Min perseverat in hac comparatione Aitimae Mundi, eum Anima Hominis, et utrobique paria Ostendit. Te
tius autem Gradus animae, inquit, est summus, qiii Animus vo -
682쪽
tur. is Notemus discrimon intor Animam, et Animum, quod sere priscis Latinis suit. Nani illa est, qua vivimus, ac sentimus et iste, quo intelli inus sapimusque. Itaque hostiis haud temere veteres dabant. Allius apud Nonium r
DiAtinguunt et Epicurei, ac Lucretius pidchro Antinum elial νιυ- ρul ran oculi, id est, Ani in se, facit. Ipsum hoc Philo lib. III do Opi sic. Mundi ) : u Nomiui Animum exim in in dedit, aliam Anima ara imam, et velut pupulam in oculo. n Est quod Homerus stit Plato notat in Tlicarleto)-, cor Anistit: sicut Latini Mentem iansmi saepe , et saepissi ine Mentem. Gra cuni illud Nosn exprim ntes. Laetantius lib. VII): - Non est idem Mons et Anima ; aliud est enim Pio vivimus, aliud quo cogitamus. is Sed I omit Varro, isto a nim re omnes carere mortales t is intelligo, brutas Animantes. Amplius, hunc Animum in Mundi Anima , Deum esse et diei r is in nobis, Genium. is De Genso isto in Mannductione s lib. II, Dissert. xlx), si memoria tenes, adfatim a nobis dictum , et Varronis liniae loeum iunge. Reliqua in Varronianis lucent ii se habent.
Alia Stoicorum dissito uberiori stemque Seneme, vimque ea Piscialia. At vero Stoici aliter et plenius multo dividunt et quorum Senientias nam et inter se leviter disserunt quia Tertullianus summatim retulit, ejus verba audies , t uia nostram interpretationem. Ait de Anima, cap. I 4 : n Dividitur Anima tu partes, nune in duas a Platone, nunc in tres a Zenone, nunc in quinque et in sex a Panaetio, et in septem a Sorano, nunc in octo pinex Chrysippum ;etiam in novum peti m Apollophanem, sed et in decem apud quo dam Stoicorum, et in duas amplius apud Posidonium, quI a duobus exorsus titulis, Principali quod aiunt ἡγεμουιχου, et rationali quodniunt λογιχου, in dii ccim exinde prosecuit. Ita in alias ex aliis
683쪽
Species dividunt Animam. IIuitismodi aut citi non tam Parios Animae sunt, quam Virra, et enicaciae, et operae et sicut de quibusdam Vegetante, Sentiente, Rationali,) et Aristotcles judicavit. - Semina
vides, quae in mestam et uberem messem surgant, si potere lubeat et ovocare. Levi manu fiat, et qua utile nobis aut opus. Primum, ii dividitur a Platone in duas. is Eliam in tres ereberrimo : sed Plutarchus utrumque dicet, qui fiat IV de Placit. e. 4 . u Pythagoras
et Plato, summaria quadam ratione Animam statuunt bipertitam , vationalem et Irrationalem et at pressius et accuratius, triportitam; nam Irrationalem illam iterum dividunt in Irascentem et Concupiaseentcm. n Addit, vi in tres a Zenon . v Doctissimus Pamelius ambigit an non a Varrone, nam Stoici, inquit, octo eas secerunt. Quod verum 'est in Phrsica illa , ut sic dicam, et pro natura tota Animae, divisione : at ubi Moralis res prae manu, tres etiam partes saetebant eum Platone, α Rationalem, Irascentem sive Animosam, CL concupiscentem. n E Seneca mox videbis. Porro, H in quinque Di In sex a Panaetio. v Idem Pamelius ambigit an non vox defiat, scribendumque u in quinque ab Aristotele . n Et lateor hunc ilit rim sie divisisse : sed quis de Panaetio firmiter etiam abnuat, cuius scripta non exstanti Potuit in variis libris variasse, et modo quinque , aliquo udspectu aut causa , modo sex posuisse. De senario numero, est in demesii Antistitis lit,ello De Anima se. 15): - Zeno Stoieus, inquit, octonarum partium Animam esse censet, partiens
eam In Principem faciatalem το ηγεμ ικου , in quinque Scusus , et Vocis mittendae, procreandique vim. Panaetius male editur Panaetus) philosophus odendae Vocis facultatem, motionis ejus qua
per se nnimalia cientur, partem esse vult r Di quidem rectissimo. Pr reatricem Vero, non Animae, sed Natium partem. M Duas ergo de octo tollit, sex relinquit. Pergit Τertullianus, in scptem n ratio. n Nihil ultra seio, aut legi. ii In octo penes Chrysippum . . Immo et Zenonem , ut supra Nemesius, et communiter omnes Stoi eos. Laertius r u Paries Animae octo dicunt, quinque Sensus, Seminalem in nobis vim, Vocalem , ct Ratiocinantem. n Varro, ut
solet, Stoico VIII de Ling. Iait. r u Anima dirisa in octonas
684쪽
mam qua Progeneramus, octavam qua Vocem emittimus . . Cog
tandi verbo in Ἀγιο-η utitur e quia proprie Latinis Cogitare est plura in unum cogere et velut ratiocinari r et Cog statio, διμια, non solum 9οημα. Amplius, α In decem apud quosdam Stoico n. v Quos eredo addidisse, α Αlendi et Movendi vim . . Denique α in duas amplius apud Posidonium. - Quae istae, nescio et suspicor tamen addidisse M Irascentem, et Concupiseentem n e atque ita ad eum numerum venisse. In Sen a nostro divisio est nulli harum consona , sed miscella. Ad Lucilium suum Epist. xcit) : α Inter me teque conveniat, in Animo esse partes ministras , per quas Mov mur , Alimurque , propter ipsum Principale nobis datas. In hoc Prineipali est aliquid Irrationale, et Rationale. Illud huic servit. Et post pauca r α Irrationalis pars Animi duas habet partes; alteram animosam, ambitiosam , impotentem, positam in Assectionibus; alteram humilem, languidam, Voluptatibus deditam. - Εece septem hae siuit partes, . Movendi, Alendi, Batiocinandi: tum Baiionalis. Irrationalis ix r iterumque sub ista, ii Irascens, Cupienseque . . Sed quid ita duas partes ministras nominat, ii Movendi, et AIendi λ n Noti est Stoicum t atque adeo in octona illa divisione neutra harum insera. Sed eredo alios, ut tetigi, Reisse r et Seneca obiter nime, et ut in exemplum nominat, aliis omissis. Cur autem Stoici non inseruerint, puto factum, quod Naturae istas et viribus Seminis tribuebant, in Animo abjungebant. Miassim aut in partes bene in bonis libris seribuntur, non missa; quia, ut ait, ob ipsum Principale sunt datae. Ita Stoici, apud Stobaeum e u Principale imperantis vice iungi, reliquas in ministri loco quamque ducebant. x, Est deinde in Seneca, alteram partem α Assectionibus deditam is rintelligit to Θύπιχου , Animosum illud et Inritabile. quod aliter το πα-οηrικου, Graeci dicunt, in affectionibus msuum , ut noster expressit. Facit et alteram , Volvtatibus deditam : το ἐπιλει τι κου, se ilicet quod ConcUiscens nominamus. Sed Dolae utriusque bellae r una , inquit, vanimosa, impotens est; n altera re humilis, Ianguida .is Philo Judaeus seita imagine hoc illustret . u In Anima nostra ait de Agricultura Equi sunt, et Auriga vel Adscensor. Equi duo, Irascens et Concupiscens r ille velut mas , his scemina. Ille gestiens,
685쪽
solutus et liber esse vult; iste servilis, humilis, vafritie gaudens, domi desidot et pascitur, sed et paseit devoratque . . Grece hoe argute, οἰάοσιτος καὶ οι κομορος.) u Auriga autem Animus est, si Prudentiam quidem et Rationem audit: si non audit, Adscensor tantum , sive is Pulchre sane. Si equos hos duos regimus, et Rationis D.rno domamus, Aurigae sumus, digni hoc nomine, et per rectam viam ad optimum Finem imus et sin aliter, Adscensores tantum; sedemus in vehiculo, sed imperiti regero, et
Fertur equis auriga , neque audit eumis habenas.
Principale Animia Quid, et Ubi sis p in Corde Stoicis poni
AasoLvi de Partibus t iiisi quod explicatius aliquid de istuουικω di eendum videtur, quod Princ*ale Seneca vertit: Cicero autem P cipium. Ita enim alibi ΙΙ de Natur. Deor. r u Principatum id dico, quod Graeci ἡγεμοHκου, quo nihil in qu2que genere nec potest, Iiec d het esse praestantius. n Prima igitur et praecipua pars est Princ*ale rquam lubet et expedit Plutarchi etiam verbis IV de Placit. e. 21 . pro sensu Stoico, magis revelare. M Stoici inquiunt animae supremam partem, Principale ; id quod facit imaginationes, assensiones, Sensus, et appetitiones e atque id Ratiocinationem appellatii. is Addit 4 vhisto Prineipali septem partes reliquas Animae enalas esse ac Protensos, ut e polypode cirros. Ex his Visum, esse Spiritum qui a princip parte ad oculos pertingit et Auditum, Spiritum qui ab cadum ad Aures r sic de Sensibus reliquis. Seminalem autem Partem , esse Spiritum qui a Principatu ad genitales meatus permeat. Vocalem , Spiritum qui ni, eodem ad fauces et Iinguam. is In istis nota do iritu ubique diei r scilicet, quia ipsa Anima Θίrstus iis est reoque aspeetu et Vocalem et- aliter Panaetio visum ad Animum pertinere. Nota amplius λογισαου , id pKt, Rasi nati
686쪽
nem . sive eum Varrone cogitauionem. Principale diei et non autem ipsum λογου , sive Rationem, quia illa pars et Rationale continet et Irrationale. Ascensus enim in ea et judicia, sed non semper recta ;depravante opinionc et eorpore, verum illud rectumque, quod a caelo habet. Est igitur λογικ;i, sive Rationalis, quum recla Ratione ulitur; est ἀλογος, sive Irrationalis, quum Errore. Ut verbo absol vam , non aliud illo Stoicorum λογισμος, quam aliorum vosς, sive Mens, sive Animus eum Varrono. Ubi illi sed sὶ nam reliquas etiam partes in corpore vim alibi atque alibi exerere, et ibi volui ine lore seimus e ubi igitur primaria, inquam , sedes λ Disputant et et Stoiei nostri in Corde assignarunt. Laertius et a Principale esse primariam Animae partem , in qua imaginationes et appetitus sunt, et unde sermo an Ratio ) sursum mittitur. Id autem in Cordo esse. is Idem Tertullianus cap. I 5), qui usummum in Anima gradum agnoseis Varronis verbum Vitalem et sapientialem , quod
ἡγεμονικου appellant, Curio in CDPPOTifi receSesu consecratum n ait,
eumque in Conde, quoniam et u inspectorem Cordis Deum legimus. et Corde credi ad justitiam, et Corde suo unumquemque reprehendi: ndenique hoe ipsum n Chrysippum etiam sapere is ammat. Nec de
Chrysippo tantum Plutarchus et sed , inquit IV de Plac., cap. 4 τὰ Onines Stoici in toto Corde, aut in Spiritu eo qui circa Cor est, Principalc ponunt. Ergo valde mirum, elimilem eodem libro mox seribere cap. at ), ubi de Stoicis et u Ipsum Principale, sicut et in Mundo, habitat in nostro rotundo Capite . . Profecto non est hie Stoicus , sed Platoniciis sensus et pro illo eapiendus est loqui. Nam iterum alibi de Com. Not. , ubi Stoicos earpit, miratur illos a A sensiones , ct Visiones, et Artes , et Memorias in Cordis puncto p nere ; ubi et principem Animae partem. v Clara sunt et mens illorum , sontem vive et intelligentiae in Corde esse , loco medio et dignissimor quem ipsa Natura thoraco, praecordiis, undique munivit di quo laeso non ita in aliis partibus) hominem illico perire
necessum et exstingui. Ab eo igitur, ut e eastello aquarum rividueuntur, reliquas Animae facultates cilluere, et suis quasque locisse prodere et usibus servire. Ridet Galenus Cli sippi in hae reargumentum, quod Natura ipsa doceat. et elamet Animi vim illie
687쪽
esse et quoniam sponte homines, quum de se aut illo loquuntur, manum Cordi admovent, Feci, Dixi, Sensi, Non seci, Dixi, Sensi, pronuneiantes. Rideat et cur non et Hippocratem suum , qui ita palam de Cordo λ α Cogitatio enim , sive Mens hominis in sinistro ventriculo Cordis 3 insita est, et reliquae Animae imperat . . Ausonius idem in Monosyll. r
riens , quae caelesti sensu rigat emolliun cor :Cor vegetum , Mundi instar habens , Animae vigor ae vis.
Epicurei pariter, e quibus Lucretius lib. III ) .
Consilium, quod nos Animum Mentemque vocamus , Idque situm media regione in pectoria lueret,
ponunt, inquam, vel in ipso Corde, aut in Pectore ei rea. De Stoicis sensisse etiam Lactantium puto, quum Mentem v aut in medulla eorebri haerem . facit de Opis., cap. 16 , quod Plato ;ω aut in illo sanguine hi pertito, qui est inclusus in corde , Μ quod
Aliquid δε ρ strantia Animi, et ad ejus cultum adhυntatio. PRincipEM jam partem, Quae sit, et Ubi, Vides r o quam merito sie dictam l Animus ille est u dux atque imperator vitae mortalium e nidem re rector humani generis, agit atque habet cuncta , neque ipse habetur. - Sallust. Juguri. Vis praestantiam, et paene divinitatem ejus videre 7 Omnia momento pervadit, sideribus veloeior, cogitatione velocior, temporibus vel ior. Quid dicami paene ubique est . u Corpora , ait Seneca de Benes. III, e. Io , obnoxia sunt et adscripta dominis et mens quidem sui juris , quae adeo libera et vaga est, ut ncc ni, hoc quidem carcere , cui inclusa est, tenori queat, quo minus impetu suo utatur, et in infinitum comes coelestibus exeat . . Quid ais, comes 8 immo antecessor. Tu ipse alibi II do Benes. , eap. 29) et Animo nihil non eodem, quo intendit, momento pervium est, sideribus Velocior, quorum post multa saecula
688쪽
suturos curaus anteeedit. . Addam amplius , Cogitationem ipsamant edit e quid autem ea eelerius y Pulchro Homerus ; de Phae eibus r
Aut brevis in nobis sensus. Odysa. Η.)Quod Claudianus imitari voluit, Bapt. Pros. H , 2oo et
Quantum non iaculum Parthi, non impetus Austri, Non leve sollieitae Mentis discurrit acumen.
Denique magis dixi, et dicam, Τempora ipsa antecedit. Praesens hoe qiiod in lapsu est, praeteritum quod lapsum, suturum quod labetur, totum illud assidui motus agmen Animus complectitur, et, ut Cicero ait II de Fin. simul trium temporum particeps t. Itaque vero Philo quod deter. potiori insid. : u Sola Mens, ut omnium ocissi ina , etiam Tempus ipsum, quo omnia fieri videntur, praecurrit et occupat, viribus occultis , sine Τempore, universum hoe et partes ejus per agando, pertractando. n Τrismegislus hanc celeritalem bene ingerit e u Dic , inquit cap. ii , Animae tuae illo abire, et dicto ei lius illic erit. Praecipe occanum tranare; celerrime illic eiit, non ut e loco in locum delata , sed tanquum jam ibi
existens. Iube in caelum evolet et alis non egebit, neque ullum ei obstaculum; non Solis ardor, uoti aether, non caeli volutatio, non corpora astrorum e quin omnia pervadens ad extremam Naturam
pervolet. Immo et extra cam siquid cxtra eam) intueri tibi licet. . Mira et maxima haec aestimanti sunt i quid reliquae dotes intelligentiae, inventionis, memoriae Z Pelagus rerum et laudum i et vere imago ac simulacrum Dei. O attende, et u cogita in io, praeter Animum , nihil esse mirabile r cui magno nihil est magnum. n Sen. Epist. Vii. Quid ista vilia, et terrena, et peritura sunt Z sumi. Similitudinem tuam recole, atque item originem et utraque divina est. Ut igitur re radii Solis contingunt quidem terram , sed ibi sunt undo emittuntur : sie animus ille magnus et sacer, et in hoe demissus ut propius divina nossemus ; eouversetur quidem nobiscum, sed haereat origini suae η Sen. Epist. x M.) Fiat, mi Auditor, et hoc sine
689쪽
Physim ista lustremus e nou ut curiosi abditorum inspeetores, sed seduli animi cultores , ut dignitale rius cognita , loeum ei suum decusque servemus. Quem locum y Senecae verbis Εp. Lxv rutre quem in hoc Mundo locum Deus obtinet, hunc in homine Animus t is id est, imperiri rogatque , colatur a nobis, et assectus, cupidines , omnia humana domita habeat ne subjecta. Haec via ad ultimum Finem, ad Felicitatem, quo Porticus tota , et magnus ejus
tubicen ac tibicen Seneca noster, vocant. Huc tende, hane et istum ama, qua amant Honesta.
690쪽
Novi Editoris Praemonitio . iij EpistoL. LXXXIX. Philosophiae divisio r de luxu et avaritia
XC. Laus philosophiae r ad illam solius animi euram perlinero i - XCl. De ineendio Lugduni et inde de morte cogitationes i- XCII. In Epicureos invehitur et nihil voluptatem ad beatitudinem conforre.. 52- XCIII.Vitam non ex spatio, sed ex actu metiendam. 68 XCIV. An utilia sint speeiulia de officiis praecepta' 73- XCV. Solis praeceptis virtutem non gigui posse et
- XCVI. Omnia patienter serenda 3 - XCVII. Et nunc et olim fuisse maIos r do vi conscientiae 135- XCVIII. Botiis externis non considendum
- XCIX. Consolatoria in morte filii; non itidulget dum dolori 49- C. De Papirio Fabiano philosopho, ejusque seri plis judicium Ilii