Caroli a Linné ... Amoenitates academicae seu Dissertationes variae physicae, medicae botanicae antehac seorsim editae nunc collectae et auctae cum tabulis aeneis. Volumen primum decimum ... curante d. Jo. Christiano Daniele Schrebero ..

발행: 1785년

분량: 341페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

221쪽

HAEMORRHAGIAE EX PLETHORA. et Ia

nim plectora: in motum positae subito & essicaci ter tollit effectus, rapidiorem scilicet circulationem, febrem, accumulationem sanguinis in vasis, Praecipue cerebri meningum, stagnationes & in-sammationes inde provenientes, gravissimos ita morbos, capitis inprimis, cum funestis eorum effectibus avertit. Non itaque subito sed sensim neque prius compescenda est, quam sanguidi abundans illius ope corpore suerit eliminatus. Curae 1nserviunt remedia nitrosa, clysmata & laxantia antiphlogistica, haec apprime ubi aeger spasmodicis in abdomine assectibus simul vexatur aut vexatus fuerit; hirudines, cum haemorrhoidalis fluxus sup- pretas, vel magna fuerit in vasis haemorrhoidalibus sanguinis accumulatio, vel mensium denique Luxus imminutus aut plane deficiens ς venaesectio Iarga revulsoria, potissimum necessaria valde plethorico aegro; frequens julapiorum restigerantium atque emulsionum ex seminibus 4 Digidis parato-Tum usus. Semper fero hoc modo brevi tempore

felicique eventu curatur haemorrhagia una cum

caussis, hoc cst, ple thora & vehemens circulatio, Praecipue si magnus ramus vasis sanguinei cujusdam non fiterit laesus, sed modo sanguis prosilierit ex vasorum orificiis praeter morem dilatatis. Nihilo vero secius si perdurat haemorrhagia, vas ruptum est. Ubi aeger symptomata nimiae sanguink jacturae sentit, recensitis ulterius alia citissime alumgenda remedia, quo malo ponatur obex & graviora alia praecaveantur, quae profusionem largioris sanguinis copiae sequi solent, scilicet lipothymiae, mors ipsa vel morbi chronici, affectus V. g. hyp chondriaci & hysterici, cachexia, hydrops multuque mala ex imminuta activitate partium solidarum

corporis profluentia. Quae praeterea ad coercendam haemorrhagiam adhibenda rem odia, dictae sunt ligaturae artuum, turundae ex linteo carpto, vol

222쪽

fungus quercinus tundendo paratus. Haud equia dem ignoro plura in haemorrhagia narium ut specifica commendari; haesitavi vero ista praesenti disse latione ut satis tuta proponere, cum diu sit, quod edoetus fuerim, rem quampiam recto solum uta proficere, aliter qualemcunque nocere. Remedia Insuper a me indigitata ad medelam haemorrhagi rum ciunt, nisi fuerint incurabiles. Redeamus jam ad ligaturas, quae in extremitatibus, manibus praesertim & brachiis instituuntur, non Vero so tius adstringendae, quam satis est ad minuendum nimium sanguinis impetum Versus caput. Turu dae aceto humectantur, & in singula cavitate n Tium aut ambabus, pro ratione profluentis sensuinis intruduntur. Idem fit cum fungo quercino

Praeparazo. Quum ex voto ita res succedit, ut turunda vel fungus vas laesum attingat & comprimat , mox cessat haemorrhagia. In quiete interea versetur aeger, parce loquatur, per os apertum Cautus respiret, neque nares emungat. Sit aer in conclavi potius frigidus, quam calidus, quantumque potest a pulvere mundus, ne aeger inde stermutet. Juscula sumat parca quantitate, quae non exaestuant, omnique alio, praeter panis parum, absineat cibo. Pulveris temperantis, emulsionis a julapiorum usu pergat, & quo alvus munere suo rite iungatur, debito tempore detur clysma. Elain Psis 3 o. aut 43. horis turunda aut fungus e naribus decidet. Hoc priusquam vero evenit, copiosus enaribus excernitur mucus, nullo modo emunge

do provocandus, sed levi manu abstergendus. Elapso fungo aut turunda quietus se teneat aeger, 1eduloque omnia vitet, quae vel minimam irritati nem aut concussionem in naribus producunt. Ad confirmandam valetudinem sugiat caussas, nimiae

sanguinis generationi faventes, & circulum illius celeriorem reddenter. Remediorum leniter laxantium

223쪽

tium ex rheo paratorum pergat usu, & quaedala quotidie grana extracti corticis peruviani, qua placet sorm , sumat in restitutionem virium. Secumda harmorrhagia cujus describend nobis occurris cura, haemopcysis est. Cujus quam primum praedis, itos 7. prima invaserint tympio mata, g. 9. convenientibua obviam eundum . remediisi

quo, si fieri potest, inagna dilatatio , insequens

ruptura vasorum, e quibus provenit, avertatur.

Protinus itaque instituenda est venaesedito, administrandi pulveres nitrosi & emulsiones, injicie dumque clysma antiphlogisticum. Suppressus ha morrhoidum, mensum vel lochiorum fluxus, cauΩsa ubi mali fuerit, festinanter applicandae hirudianes , priori casu vasis intestini recti tumidis, post mori marginibus labiorum vulvae, aut si tamina haemorrhoidaria, utrisque simul partibus, quo eff-cacior fiat revulsio. In usu horum remediorum perseverandum est, ubi sanguinis ejectio durat uti Plane taugetur. Sit interea in quiete aeger, & aer

in conclavi temperatus ac purus, ne tussim irritando excitet. Pro potu ordinario praeter emulsionem bibat jusculum tepidum ex avena & aqua si V ali coctum , saccharo edulcatum. Quum demum cessavit haemorrhagia, recidivae praecaventur modico cibi potusque usu, excretionum sanguinis naturalium, faecum alvinarum &c. sustentatione aut restitutione, omnium in usu G rerum non natura iam errorum sedula vitatione. Ad perficiendam curam & confirmandam valetudinem optime in se vit insusum ex herbis vulnerariis e. g.' Hyperico

his de die cum lacte assulatum , nec non Tinct. Rhei dulc. V. P. O tertia parte elixirii pectorat.

mixtum. Si vero systema nervosum aegri caetera que solidae mobilesque corporis partes, magna sen-

224쪽

sibilitate gaudent ac mobilitate, extractum eordi peruu succo Glycyrrhigae mixtum, nuper memm

Tatis remediis adjunctum, ad roborandam sanit' teni haud parum conducit

. Tertio confiderandus venit vomitus cruentus

Requirit iste venaesectionem, usum pulveris temp. Tant: V. P. H, emulsionis; clysmatum emoIliemetum , atque in haemorrhoidariis & inordinato vel suppressb mensium fluxu laborantibus, applicatio--m hirudinum. Protinus in brachio debita quam litate instituenda venaesectio. Statim dosis putri

temperant. exhibenda Continuo pro potu ordia mario tepide assumenda emulsio, vel juscula tenuia Wx avena vel hordeo ex aqua fluviali parata. Neque minus enema simul ac fieri potest , i late 'tam. Supra abdomen applicandus saccus ex flori. hus chamomillae & mentha cxispa, modice eales Hus. Hirudinum ubi indiget uiu aeger, confestim instituendus est enemate vel enematibus injectis Tectoquo & eolo a faecibus liberis. Edoeent meducum indoles & natura tam morbi quam aegri, quamdiu haee remedia sint adhibenda. Quum saepius in ejusmodi aegrotis in primis viis & intestinis acres lateant materiae, lenibus sensim purgandae sitnt rein mediis, quod optime fit Tinct. Rhes V. P. cum sy, rupo rosarum solutivo mixta: Cessante demum v mitu atque ventriculo & intestinis tenuibus &c. a sanguine coagulato liberatis, insulami ex herhis vulnerariis sussicienti lassis quantitate & vitello ovi mixtum. bis, ter vel quater quotidie bibat aeger.

Omnes in um 6 rerum non naturalium sedulo vitet errores, Paululum modo , per vices assumat cibi, Omnemque horreat multum conditum, concoctu

dissicilem & flatulentum, potus spirituosos, rest,

225쪽

gerationem corporis, pedum praecipue atque ab. dominis. In majus ventriculi robur debito tempore & refracta dosi utatur extracto cort. peruV. aqua soluto atque syrupo capiti. Vener. vel alio qualicunque mixto, continuetque cum Tinct. Rheidule. & infuso ex herbis vulnerariis. remediis si quamdiu debet, steterit indesinens, tutus a r cidivis praestatur, nisi vomitus ex tali ramo vasis

sanguinei rupto prosiliit, cujus impossibilia est comstlidatio.

Mictus cruentus, de quo Jam agendum, iisdem ac vomitus profligatur remediis, & in quorum usu, eodem fere modo, ut illo, se gerit medicus. Loco autem sacci ex herbis, emolliens supra regio. Nem renum modice calefactum applicandum est cataplasma. Cum major vasis sanguinei haud ruptus fuerit ramus, remediis indicatis subito cedit muctus , alioquin diutius durat. Usu remediorum interea illo ordine pergitur, ut modo haec, modo illa, pro ratione scilicet circumstantiarum, lamat aeger. Mictus ubi adeo fuerit violentus, ut systema urinosum percurrere nequeat sanguis extraU

satus, pro parte ibi stagnans, spartam tuentur convenientia diuretica, debita dosi & per debitum tempus adhibita. Emolliontia simul injicienda enemata, & cataplasmatum usu persistendum, vel bal. neum emolliens parandum, in quo supra umbilicum , quamdiu tulerit, sedeat aeger. - Quamprimum vero in lectum temperatum receptus fuerit, iterum ponatur cataplasma, quo viae urinariae quam

tum satis dilatentur, stagnantique sanguini cum uri. na praebeatur exitus. Ilis ex voto succedentibus, mictuque desinente vel leniter & absque aegroti incommodo durante, cum infuso ex herbis vulnerariis eodom modo incipit ac in vomitu. Quotidie insimul unam alteramve dosin Tinet. Mei V.

226쪽

P. adhibeat, ut alvus teneatur aperta viaeque Urlvariae ulterius purgentur. Ad avertendas recidi.

vas statui suo adaptatam servet diaetam, paulo praesertim vescatur, potus spirituosos animique vitet pathemata, pedes & abdomen probe vestiat, ac cane pejus & angue remedia sortia diuretica fugiat.

De cura haemorrhagiae uteri nunc disserendum est. Haec ubi prima vice apparet ex plectora so' tum proveniens nullisque gravibus conjuncta sym-Ptomatibus, quae magni vasis sanguinei rami indicant rupturam, cito tutoque curatur venaesectione, pulv. nitrosis, nominatis emulsionibus, enematibus antiphlogisticis & applicatione hirudinum, inprimis si suppressus vel non recto tempore & de-hita quantitate rediens fluxus haemorrhoidalis causisa illius fuerit occasionalis. Recidivis praestruitur caussas vitando quae nimiae sanguinis generationi ansam praebent, & eas quae motum reddunt naturali celeriorem vehementioremque. Si vero partus dissicilioris vel abortus effectus fuerit, nec Venae- sectio, neque hirudines, nisi in valde plethoricis, secure in usum vocantur, nec nisi praesens quidpiam hoc in casu decernere potest medicus. Esupra memoratis modo conducunt emulsiones, PulV. temp. enemata, sacculi ex floribus chamo-millae, , rosae & herba menthae, quies corporis an mique & suffciens rerum necessariarum subministratio. Ubi demum in gravidis violenta placentae ad partem separatio morbi caussa est, protinus &dextre adhibeas venaesectionem, enemata antiphlogistica ad tollendum praesentem fortassis in intestinis spasmum, emulsiones & pulv. nitrosos ad temperandum Orgasmum sanguinis. Paucis modo vasis ruptis & non magna placentae particula sep

rata, sub initio praesertim haemorrhagiae, scopus

227쪽

hisce obtinetur. Sanguinis vero nihilominus per- .gente & continuo sortiusque crescente fluxu, nutuperest, praesertim ubi adveniunt magna debilitas vel plane lipothymiae, quam dextra foetus cum secundinis, extractio. Perdurante tamen haemor rhagia symptomatibus advenientibus, quae de vita aegrae timere faciunt, ad adstringentia utique com fugiendum est, confitear licet cataplasma ex fi ribus chamomillae & herba menthae cum aceto p ratum , θ: supra pudenda applicatum, suffecisse. Cum Vero talis aegrota pariterque quae ex partu

dissicili & abortu hae haemorrhagia laborant, ut Vulneratae spectandae sint, finita haemorrhagia, ita

etiam tractentur. In quiete sint, omnia vitia dia tetica nec non violenta animi pathemata caute fugiant. Aer in conclavi sit temperatus ac purus Remedia ad uterum purgandum propria non sunt negligenda, ea vero indole, ut absque magna commotione sanguinis, scopo satisfaciant. Adhibe da deinde tam externa quam interna, quae tonum ac robur systematis uterini amissum restituere V Ient; sex rerum non naturalium usus insimul ita dirigendus, ut omnes perniciosi morbi effectus avertantur , firmaeque sundamentum struatur valet

dini. Ad curam haemorrhagiae haemorrhoidalis' nos jam conserimus. Ad hanc ex saepe propositis r mediis requiruntur pulv. temperantes, emulsiones, enemata emollientia, & in Reminis quae mensium suppressione, vel iisdem nimis parca quantitate fuentibus, vel denique in justum tempus haud redeuntibus, laborant, applicatio cataplasmatis emollientis super regionem hypogastricam & pubis, nec non, si ita res exigit, hirudinum ad labia vulvae Hoc modo sensim minui & demum cessare solet sanguinis fluxus. si etiam nimi san vis copiatiniit,

228쪽

amittitur, nihil tamen, praecipue pro valde plethoricis sortibusque subjectis, qui periculosis morbis

obnoxii, metuendum est, priusquam vires deficere incipiunt, aut alia nimiae sanguinis jacturae symptomata adUeniunt; cum notum sit, hanc haemo Thasiam non minus ac fluxum haemorrhoidalem lis saepius perquam esse salutarem , & ad curam utque praeservationem doloris diuturni, inflammationum, omniumque haemorrhagiarum, quae plethoricos infestant, plus concurrere, quam omnia alia remedia. Ubi vero non obstante remediorum 'usu perdurans morbus periculosissima aegro min tur symptomata, ad cataplasma in sedandam uteri haemorrhagiam commendatum properes, ne quid . ad servandum negligatur. Quo purgetur intesti- Dum rectum a congrumato sanguine & tenesmus tollatur, hae haemorrhagia, praecipue adstringentihus dempta, interdum oriundus, optime prosunt

clysmata ex jusculo avenaceo parata, nec non

Tinct. rhei V. Ρ. statim post injectum clysma justa

dosi exhibenda. Ad avertendas recidivas caussae vitandae sent, quae haemorrhagiam excitarunt. Sedulo potissimum caveat convalescens ab usu remediorum ex aloe & similibus ingredientiis facto rum . Modice edat bibatque. Omnibus etiam abstineat, quo ad tempus, exercitiis, quae sangui-Hem praeter virem versas vasa hypogastrica diribgunt, equitatione scilicet, agitatione in curru aut in assere &c. &c. Recuperata valetudine prudenter utatur. Ηbdomen artusque inseriores rite semper vestiantur. Ultimo loco contemplationi nostrae haemorrha-giae cerebri occurrit cura, quamvis, re vera eXistente morbo, nunquam persecte fieri posse, f. Io. monstratum jam sit. Ex illis interea remediis, quibus caeterae. felici sere semper sucoeta profligantur

229쪽

haemorrhagiae, prosicuae ac necessariae sunt venae- sectiones, pulv. nitrosi, enemata, hirudines, Tinctis dulc. V. p. aut loco ejus elixirium anticachecti

eum c. Protinus instituenda venaesectio magna incisione, quo largiori copia & cum impetu runguis prosilire possit. Tantum mittatur sanguinis quo aeger carere potest, & fere ad animi deliquium usque. Applicandum etiam quamprimum fieri potest Enema, tile communi mixtum, insimulque si deglutire adhuc valet aeger, magna elixirii antic chectici propinanda dosis. Usus horum remediorum , prout circumstantiae exigunt, semel vel pluries repetatur. Temporibus, aut si haemorrhoidarius aegrotans, intestino recto adponantur hirudines ; si vero scemina, cui menses suppressae vel niamis parce fluentes, labiis vulvae. Pulveres nitrosos, si ad stomachum penetrare possunt, pro ratione circumstantiarum sumendi. Vapor ex lacte vel aqua calidus aegro per nares immitendus, temtandumque, num per irritans qualecunque aperiri Vena, sicque in capite minui possit sanguis. In conclavi spatioso ac lucido commoretur aeger, &ubi purus aer, in lucem vertantur oculi, crecto

jaceat capite & ad neutrum lecti latus declinante. His adhibitis remediis, si oculos aperit & circumspicit aeger, si vel denique caput erigit & resupinus sedet, de sanitatis redintegratione sperari potest. Ad stabiliendam curam prosunt ex toties memoratis, Pulv. nitrosi, statui aegrotantis conVeniens repetitio venaesectionis, hirudinum, enematum, Tinet. Rhei V. p. omniumque remediorum tam diaeteticorum quam pharmacevticorum, qum vires amissas sens m restituunt. Ad evitandas recidivas convenit usus 6. rerum non naturalium semper bene ordinatus, moderamen praecipue appetitus

230쪽

tus cibi potusque, evacuationum naturalium & excretionum sanguinis sustentatio, neque negligendaestnguinis imminutiones usitatae, venaesectione, cu curbitulis &c. Ita jam haemorrhagias ex plethora, quo Pro misi pertractavi modo. Tenui si placito assensu conamini adnuere voluerit benevolus lector, laboris pretium me ferre existimaverim ..

SEARCH

MENU NAVIGATION