Iacobi Syluii Ambiani In linguam gallicam isagoge, vna cum eiusdem grammatica latinogallica, ex Hebraeis, Graecis, & Latinis authoribus

발행: 1531년

분량: 174페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

14쪽

ERRATA.

Pag. Versu

ce ,id est hic pronomen,

vero pro α,ω μίγα etiam sonant.

unde riuet,calcei pars: riu er verbum

insculpere,

serin

33 religiosorum

15쪽

literarum, & notarum characteres, quibus no bis ad perfectiorem vocum Gallicarum repraesentationem utendum fuit. quom rationes suis locis redduntur.

L hin, pro i u consonantibus,ut Hi, inai: id est,iam,vado.e, sonum habens plenum ,ut charitas charite,amatus ame .e, sonum habens exilem,ut gratia grace, bona bone. e, sonum habens medium,ut amate aImcS.ia,u per D pronutiatum Latinis, ante m dc n prope semper:

cuius loco Galli o sere supponunt.b, c sono Lut Alencon, id est Alenconium urbs.c sono duorum s ut polcer, id est picare. C, csenoch,viccinal, id est caballus. g, g seno prope gua, gue, gui,guo,guu. ut gal , id est cabius vel galla. Volge, id est vulgus & vulgi fauor. gilbert&Gilbere, id est Uilbertus. gorge, id est guttur,a' gurges.

gae, id est ego. Pilbert,a Gilbertus,yoic,id est gaudium. h, g sono cui ligons, id est legamus. 4, s sono obscuro, ut massire, id est magister. s, s truncato sibilo in fine dictionis. sic etiam caeterae similiter consonantes, ut let bone bestes. ai,es,in ,Oy,au,eu,ou,diphthongoru notae,ut mai, plein, m64,m6y,cause, Belir, pour,id est maius, plenus, mihi,

mei,causa ,sos, pro .at,ei,oi,6y,aia,eu, ou,vocalium earundem diuisaria notae.

cu, exi sed sono dilutiore de exiliore, ut Gur,mcuri, id est

16쪽

Iaco bi Syluti Ambia

NI IN LINGUAM GALLICAM IS AGOGE. EX HEBRAEIS, GRAECI S. L AT IN IS SCRIPTORIB VS.

I teraru definitio .numerus, species seu disse-

retiae, cognatio, Graecis, Latinis, Gallis, pro- L pe sunt eade. Nomina, Figura, Potestas, Ordo,diuersa. Literae siquidem his omnibus,ac praeterea Hebraeis duae sunt de viginti, nominibus de figura diueris. Gallis cu Latinis eaedem, a. b. c. d.

e. f. g. h. i. i. m. n. O. p. q. r. s. t. v. X. y. T. Quarum y dc T.

receptae solummodo sunt caussa nominum Gnaecorum aut a Graecis ortorum,si Fabio, Pristiano,& reliquae grammaticorum turbae credimus. Quocirca Gallorii etiam doctissimorum error publicus mihi hoc loco submouedus est: qui nullo discrimine y propemodum ubique pro i, & scribunt, dc scribendum, solo usu a ratione alienissimo,contendunt. Id quod passim suis locis audies. H autem literis adiecimus: quae cur litera non sit, sed solum aspirationis nota, ut Prisciano, Capellae de aliis prope infinitis placitu est, miruquibusdam, & inter hos Ioanni Pierio Valeriano in castigationibus Virgilianis, videri solet, quum definitionem literae,& nomen, de figuram,& quod praecipuum est) potestate habeat. K expunximus, ceu omnino supernuta , quod nihil aliud quam Graecum κ sit: in cuius locu , c assumpsim

mus Nec audiendi sunt, qui ante a, id scribendia putat, ut Kalendae pro calendae: inter quos est Martianus Capella. Literarum figurae Se characte res tum typographis tum chvrographis hac tempestate variant maXime. Quae varietas

17쪽

, IS AGOGE .

an maioribus nostris cognita, receptaque fuerit, probatu difficile est. Literaru species primae,lunt duae: vocales sex.a,e,i,O,u. y Graecii,a nobis propter solas dictiones Graecas ut dixi adoptatum. Consonantes reliquae. Adde quod in consonantes nobis quoque transeunt i,& u, nomine seruato, sed ipsa in pronuntiando potestate & figura uti mox audies) mutatis. id quod dii fiet, hac eas figura pingemus

i-,u-. dum autem vocales erunt, hac omnibus consuetat,

u . neque id temere. Illarum enim lateri dextro appuncta lineola, ipsas vocalibus prope cotinuas efficit, cum quibus syllabam faciunt. hae contra, aut solae sonant, aut conso

nantes excipiunt.

POTESTAS ET PRONUNTIATIO LITERARUM.

Iterae omnes ut apud Graecos& Latinos, ita quo-L que apud Gallos sonum in pronuntiado triplicem

exprimunt, plenum,eXilem, medium. Plenum quidem, exempli gratia, vocales, quando aut purae sunt, aut syllabas finiunt,ut ago, egi, ibo,oua,unus. Erilem, quan do ipsae in vel n, in eadem syllaba antecedunt, ut am, em, im ,Vm, an ,en,in, On. Medium, quando consonantes alias, viai,el, at,ol, ul. De consonantibus suo loco. A,Ore largiter diducto profertur. V,ordine postremum,ore in an gustu clauso,&labiis paululum exporrectis. E,i,o,ut situ sunt inter has mediae, ita pronuntiatione, rictu scilicet semper minus de minus diducto. A, i,O, Latinorum pronuntiationem, quod sciam,apud Gallos non mutant. Sed

e Gallis ta frequens quam a italis,& Narbonensibus, sonu plenum obtines, sid est quoties aut purum est, aut syllaba finit)a Gallis trifariam pronuntiatur, plene scilicet, qualiter Latini pronuntiant in verbo legere: tuncque ipsum velut acuti accentus virgula signamus, ob id qubd voce mam

18쪽

IN LING. GALLI

gis Gerta profertur, ut amatus ame, bonitas bonte:& ita in caeteris ferme nominibus in as,& in participiis praeteriti teporis primae. Sed excommunie, sacrifie & similia , quando scilicet i praecedit, fere Galli pronutiat. Deinde exiliter,& voce propemodum muta: quod tu, grauis accentus Virgula notamus , quonia vox inco languescens velut intermoritur, ut ama ah mes, Petrus Pierre. Medio denique modo, quod lineola a sinistra in dextram partem aequaliter &recte ducta ostendimus. ut amate almes . Adde quod stllabam et, nonnunquam voce Latinorum proserimus, ut crudelis cruei, quo modo Gabriel. aliquando auic Ore ma- , gis hiati: ut illa cile. E ctiam ante r, S,t, X,& quas da alias consenantes , in omnibus apud Latinos vocem non habet eandem. Natiuu cnim sonum In pater, es a sum,& tcXtus, pronuntiatione quorundam retinet. In erro autem, gentes, docet,eX,nImis exertum, &,ut sic dicam, dilutum. Sic apud Gallos sono genuino profertur in per, a par paris: es lasum: et, comunctione: In quat omnino supprimunt Galli contra rationem. A lieno autem & lingua In palatum magis reducta , diductisque delibus in erracer pro eracer, id est cradicare: es, id est astis: etcrire, id est scribere: ettone, id est attonitus: a pedo pet: cppeller, id est appellare, extraire: id

est extrahere.

V vocalis apud Latinos non minus quam apud Gallos, senum duplicem quibusdam exprimit seque te ia, in eadem syllaba. Vt enim illorum quidam cuctus, percunctari, pia eius, functus, &alia quaeda, natiuo u vocalis sono manete, pronutiant: ita iidem cit aliis, pungo, fungor, tanquampcr O iuripta, ponM,Qngor, proferiat, adulterata v vocalis voce genuina. Id quod sequente in , in eadem syllaba omnes Latini ubique faciunt, scamnu, dominii, musaria, & caetera pronullantes perinde ac si per o scriberentur: ita ut aliud no sonet o, in tondere,sontes, rhombus, quam ii in tunde- b. u.

19쪽

IS AGO GE

re, sunto, tumba. Atqui o diductiore rictu pronuntiandii

est quam u. Ita Galli unus v n,communis commvn,defunctus defunct, de alia quaedam, sono u vocalis seruato pro

nuntiant. Contra undecim unce, uncia unce, trucias trunc,

& pleraque alia, non aliter pronutiant, quam si pero scriberetur. Sed de u vocalis 3c o cognatione postea plenius dicturi sumus. Illam vero sic ii,hanc sicu pingemus. V vero cosonans in fine dictionis per digamma AEolicum hoc

est L pronuntiamus,ut seruus sere, clauis cles: Si nonnunquam in initio: ut vicem vice vices, seis. Forsan ne si per regulam linois dicatur,a vox fleri credas, quae u- consonantis pronuntiatio Germanis perpetua est, veteres imitatibus qui . pro u- consono scribebat,ut Folis, fiso, pro volvo,vivo. Ad haec litteram c,trifariam enuntiamus, nunc sono genuino, ut renunciare renuncer: nunc molliter, velut s, ut

cancellarius cancellier, quod sansellier fere pronuntiant. nunc velut isduplex,ut picare polcer,quod potiuer, dc inde poli sard pro fure proserunt,ut serte pronuntiandu & scribendum a mu' α, id est pix. Primum hac nota c,secundum hac E, tertium c , exprimemus. Sed hic quoque admonenda est Francorum consuetudo, qui passim ipsi c, aspiratione adiiciunt, ut caballus ceual, canis seu cien, hi che-ual, chien, aliaque similiter & scribui dc pronutiant. Qua quam ch veteribus Gallis non erat, nisi in dictionibus aut Graecis aut Latinis ch habentibus: sed c,sono quodam interc& smedio pronutiabant. At etiam c, molliter Itali Se sua de Latina lingua quasi per cli proserunt. Quid si veteribus literae huius praepositae vocalibus potestas in aliis atque a- Iiis vocibus duplex fuerit, ut quc nunc habet sonum, prO-

nuntiando ce,cI: eundem in ra,co,cu,expresserite Quod etiam hodie Galli in quibusdam seruat,dicentes ce. Sic pronome ci, id est hic adverbium. comecata coninitIauit pro incepit tecon, id est lectio. recut, id est receptus. ta qua se,

20쪽

INLING. GALL. s

si,comensit,leson, restit,scriberetur. Praeterea cat,id est catus: pierecon, id est petra iuuencula. clit: id est qui cecidit reiusde generis infinita, perinde ac si chat, pierechon, chut scribas. Quae vocia similitudo rudes idiωtas in errore forte induxit, ut tam multis vocibus Gallicis cli adscripserint quanqua me non latet K cum x Graecis, & c cum cli Latinis cognatio post diceta quod dum fiet, hac notac signabimus: cuius loco si ch scripseris propter ipsam c cu ch cognationem, nihil laboro. Cotta vero, quem sonum c in ca , co,cu, Latinis de tape Gallis nunc retinet,illum quoque ince,ci, taqua que,qui,scriberentur, fortasse obtinuit in qui, busdam dictionibus. Que Picardi hodie passim seruat, proseretes cetinal,cien,& id genus permulta, tanquam queuat, quien scriberentur . Quo modo ipsis scribenda sunt, ca cecicbcu,seno qua, que, qui, quo, quu, nota u literae appu-cta: ut pronuntiatione ipsam quam potes proxime schiptura imiteris.

G similiter quem sonum retinet in syllabis ge,gi,eudem

sorte olim habuit in ga,go,gu,ta qua is, si, ira, is, i u,seri

berentur. Vnde ego ge, vulgo Le scribunt:vt in pronomine dicemus. Et contra, quem nunc in ga, go,gu seruat, illum ipsum inge,gi, ceu gue, gui, sonarent, quonda sortasseexpressi: quum Galli passim nunc unum , nunc alium eius senum pronutiando repraesentent. Quorum exempla in sequentibus non pauca subiiciemus, priorem eius pronuntiationem sic seribentes ν : posteriore hac figura g nota uliterae applicta. Huc pertinet quod Germani ga,m, gu, per L consonum: SI cotra i-o per go pronutiant, in dictionibus etiam Latinis dicentes magor pro mascr. Picardi contra ,ira Galloria, saepe per ga proserunt, vocis elymum sequuti, ut gamia,Phne,gardin pro Laime,samia,Lardin. De quibus in canone 34. G,insuper ante l,sne medio, nat aliquado

nobis ut Latinis in Anglia & similibus,ut angulus angle &

SEARCH

MENU NAVIGATION