장음표시 사용
1쪽
Quaestio II. έη, is quar Aveli operatisηea vitae edere possint in corporibus assum is . ITIQuaeres I. An etiam ex viro incubo, is D mone succubo filii nasci possint. i Quaeres 2. an Daemones possint aηimalia per
De Offieiis Lanctorum angelorum erga bomines, is obsequiis bominum erga Angelos. ibid. Ouastio l. An emnes omnino Ararii ad dimianum obsequia interdum deputentur. 2CTse producere. XI Quaestio II. An, qualiteν Angeli sanctι asQuaeres 3. An Daemones possint corpora tu aliam speciem mutare. ibid. hominum custodiam deputentur. 2I4 Quaestio III. suaenam beneficia per suam cu-
Rodiam nobιι impendant angeli, quaNe οι eam eis rependat Deus, nosque eas rependere aebeamus. 22s
De Araelorum pereatis , is meηis . 233 uaillo I. an, is qualiter aueli peecare potuerint . a FQuaestio II. Iuodnam, is quale fuerit pria marium , em capitale Diaben peccatum. M Quaestio III. An vaduntas memorum sta Ium aestio I. an, O in qua Beatllud Ast eradiati fuerint Angeli. ibid. Quaestio II. an, is qualem gratiam habue-νint Aueti. ID malo ob mala, ut nec Hssit aliquatenus re
Apiscere, ηee binum aliquoa operari. MI Quaestio I v. an, quasi A a Daemonestiam sanctifica rem , i , suam beatitudinem ex propria operatione, merito silerinI p
De i Matisne, is reuenta memωum in bo manum tenuι saevitia. 283 aeres I. Iaasis inuerat via Angelorum δε- ratio. ao Quaeres 2. suamdiu duraveris angeloram
2쪽
OYSES Deum aliquando enixὸ deprecatus, vi sui divini vultus intuitum eoncedereι, hoc ab eo responsum audiviι: Videbis posteriora mea, faciem autem meam videre non poteris: Simia Ie quid impraesentiarum nobis accidiis quippe omnem nostram sporam ha tenus impendimus, ut Deum intra se subsistentem, operantem ,& Producentem, primum librum Sententiarum explanando, detegere, cr inspicere liceret: μι imbecillis, o caecutiens nostra mensis acies immensam illam Divinitatis Iucem, nee sust, re, nec sustinere valuit. Quocirca, Mosis instar, ad ipsius Deitatis posteriora, nempe externa illius Opera lu'randa, jam devolvitur, ut divini illius Solis splendorem in creaturis, tamquam resta tum, ρο velut radium in aΤus guttulis benignius emicantem intueri queat: Dei quippe posteriora sunt , inquit P. - enus orat. δ . ea quae
post eum extiterunt, nobisque ipsius Numen declarant. Non secus videlicet, ac Solis in aquis umbrae , ac simulacra infirmis oculis Solem repraesentant ;quandoquidem eum obtueri non possumus , utpote lucis puritatem sensum
omnem superantem. Itaque d Dei contemplatione non recedit , nee qua Τbeologi sunt minui exequitur, qui miranda ipsius Deitatis opera scrutatur, o in υestigat; utpote eum ipsa mme lucen
tem praeseserant Dei speciem, in seipsis impressam, ut in sigillis, expressam ut in speculis, ut in radiis effusam, ut in ente desineatam e Invisibilia enim ipsius Dei, ait Apostesus ad Romanos I. R creatura mundi per ea , quae facta sunt intellecta conspiciuntur, sempiterna quoque ejus virtus, & Divinitas.
Hae autem omnia creata opera triplicem in ordinem justa lance, ae sapienti nomenclatura libravit, ac distinxiι rerum omnium Arbiter, o opifex Deus. AngeIi namque, utpoιe omnino spirituales, creaturarum fartigium merito occupam: sunt enim primat ii, ac praecellentes Dei talis defluxus, in quibus Deas seipsum, oe expressi clarius.c I signauu perennius. Corporea quaque, seu viventia, seu vitae expertia, quibus nul-Ia raιionis, o intelligentia lux assulget, extremum locum tenent; hae enim solam Deientitatem adumbrant, illa vero infima tantum ipsius vita parιicipatione gloriantur. At Homo veluti medius inter hae extrema dissidentia polus, utramque naturam, spiri- . rualem, ac corpoream in se fartici vimine compaginat. Nam ut eleganter rem expendit Nax lanx enus orat. 38. Mens jam, & sensus, sic
inter se discreta finibus suis se continebant r nondum autem utriusque tem peratio ulla erat, aut contrariorum mixtura , quae sublimioris Sapientiae, ac circa naturarum creationem varietatis, & excellentiae specimen exhiberet. Hoc igitur cum . artifici verbo ostendere placuisset ἔ animal unum ex utroque, hoc est ex invisibili, ac visibili natura, hominem fabricatur Velut
alterum quemdam mundum in parvo magnum, in terra collocat; Anoelum
alium , mixtum odoratorem , & visibilis natu ae spectatorem , intellectualis 147sten. eorum quidem . quae in terra sunt Regem; superis autem subditum; F sen Ibeo Tona. IV. Λ 3 ter-
3쪽
terrenum, & caelestem, caducum, & immortalem, visibilem, & intelligibilem
medium inter magnitudinem, di humilitatem, eumdem spiritum, & carnem, spiritum propter gratiam, carnem ob superbiam vitandam.
Iras itaque tribus creatorum emium grassibus, nempe Iure hiritvaIlum, purὸ corporeorum, ae partim ἡ materia, o partim e spiritu concretorum, cum divini opificii unia versias integretur, ρο illuctretur: Hinc sapienti confiso Petrus Lombardus, ct quotquot eximii fuerunt illius commentatores, o Interpretes, in ordinando secundo S nteη- tiarum libro id unicum auspicantur, ut explicato hoc triplici creaturarum ordine, inest ais bilem Dei creantis, re extra se producentis virtutem, ac Dpientiam commendent. Quamquam aulem de corporea creatura molitione, natura, ct praecellentiis jam sutis superque dixisse videamur in Academica nostra Philosophia I nihilominus, ut Me nostium opus omnibus suis partibus constet, nonnulla hic, sed alia dissertasione remolienda proponemus. Itaque illa omnia, qua in secundo sentemiarum libro a Subtili Doctore disic tiuntur, tres in Partes, seu Tractatus diffribuemus, juxta triplicem Creatura pure m-tellectualis, videlicet Angelicae, purὸ corporeae, nempe totius Universi, o partim coris porea, partim spiritualis, puta Humanae, notiliam assequendam. Prima itaque pars Angelorum excellentias, ct operatioηes intra ordinem Natura, o Gratia eo lefietur ι Secunda, totius mundana molitionis ordinem, oe forπatio iem
desineabs: Tertia vero mirandum hominis opificium, variamque ejus sortem aperiet.
4쪽
De Angelorum natura , operationibuS, O praecellentiis.
Α est Angelorum misturae dignitas, & originis 'stantia, ut sit
nivinae generationis Uc- Iut aemula, Cum Deus
sui divini Verbi in- 1lar ante universam
ceperit , im produxeris Aviluas potesates , ait Anastasius Synaitari opifera dei sextae. Inde merito apud Imbum cap. I. Filis Dei quin, 8c Dei prim gentra a bb. Patribus appellantur: quodque summum eis est laudis encomtum, Ipso e
iam divino nomine Iebo θ insigniri s lent in sacris Bibliis.
Nec mirum, Angelus enim, inquit S. Di nys. cap. q. de divin. Nomini b. est Hvisae onitalis radius, imago Dei, latentis lucis ae claratio. Et ut addit cap. s. eo oratus in ipso vestibulo supersubstantialis Trinitatis , hoc est, propius quam aliae res creatae ad Deum accedens. Hinc S. Gregorius NaZia. iZenmorat. qq. Aveti sunt ρrrani luminis arrirni r du, primique splendoris a instri, superme oris spectata es, is testes; superealestes, is puri a naturae, ad malum immobιles, vel certe non facio mobiles, perpetuos ob os circa principem illam ea am agitante3, purissimo D endore illine pejsae, Nasumma illa put- σωιmine adeo infirmatae, ut ipsi quoque ἀμιumma esciantur, ae purae prima lamiηιs iu
ηare possηt Hi sunt, ut scribit EZechiel,
RI'aculum milituduis Dei. Signaculum, im quam, non solum suae naturae, ac sanctia moniae dotibus, Delma aestatem adumbrans,& reserens; sed etiam illam resculpens ira hominum mentibus: dum ait S. Ambros lib. I 2. in Lucam ) bonum odorem anctificationis aspirant; omnes namque sunt admin stratorii spisitur in ministerium mis propter eos, qui Meressitatem eapiunt salutis. Hinc profunde Tertullianus libro de an iama cap. 37. Nos cinquit HGna Oscia an gelos credimus. Et revera quidem. Dei namque munia praestant, &exequuntur, quod attinet ad res humanas; quippe diminam a curitatem suo munere exprimunt in ait S phronius in sanistorum Angelorum enc mio: 'nde luculenter b. Hilarius in Hal. I 20. iIIos Dei oculos, aures, & manus, &pedes appelIat. siforte inquit J bos esse oculos , vel aures, vel manus, vel pedes Dei intelligere voluerimus, non habemus auctoritatem improbabilem: Sic namque perspicaces sunt ad piae videndum, & erovidendum quod nostrum interest; sic misericordes ad compa tiendum nostris aerumnis, sic actuos, & veloces ad mi stranda nobis divina subsidia, ut merito Dei oculi, manus, pedes, &a
Haud dissicile nobis esset per eorum Ia des, Ac en comia latius excurrere, si hoci sum ab instituto nostro non sciret alienum. At illorum definire naturam, proprietates, expi pare, reserare operationes, & dotes,ac ordines investigare, res sane ardua, &
5쪽
Trach. I. Disp. I. Art. I. Quaest. I.
quot, qui sunt caelestium naturarim ordines, O, quemadmodum tartim Merarisiae consecrentur , suum eorum De cxm msteriorum Principem, rerIῆ μιγe linico Vpraeterea eos
nosse vim suam atque illustrationes, sacrumque suum, Dn muηaeo superiorem bonum ordinem :Nos enim caelestum Asentnm mysteria, sanctifisimasque earum persectiones intelligere Mnpossumus; nisi forte ea contendat aliquis nos intelligere, quae nos per eas, ut qu.e sua praeclar cognita babeant, Divinitas ipsa ricust. Igitur ut aliqualem sublimium illorum Spirituum notitiam, tum ex sacrarum Scripturarum sonte, tum ex sanctorum Patrum doctrinae rivulis hauriamus, praesentem se eundi Libri Sententiarum partem, quatuor Disputationibus absolvemus: Quarum Wima Angelorum existentiam, naturam, Nordinem aperici: seeunda eorum facultates, Operationes, & dotes rcserabit: Teriatia ipsi, divinitiis concesta supernaturalia beneficia, eorumque meritum, ac dem ritum explicabit. svaria denique perduellium Angelorum malitiam, damnationem, illorumque in Deum odium, di in homines is vitiam reseIet.
De Auetortim Exi extis, Natura, O, Oriune. a Melorum nomine intelligimus naturas illas intellectuales medias in-α, ter Deum, & homines: Deo quidem inferiores, sed hominibus superiores, quas Gentiles Philosophi Intelligentias, Genios . Dres bri uηdarios, Caelorum ηηimas, species separatas appellarunt. Quamquam Angeli nomen, si et hvmon attendas, non
naturae cujuspiam, sed ossicii significativum sit, idem exprimens quod Latine nuncius, is legatus, a Graeco ἀγγαλώ id est nuncio. Unde S. Augustinus l-1al. Ioῖ. Spiritus inquit angeli sunt; meum viritur sunt, non
sun3 angen I m vero mittuntur Funt Angeh. angelus enim officii nomen es, non naturae. I aeris nomen bubus naturae ρ uisitus est rsviseris effetum Z Angelus est. Concinit S. Dionysius qui cap. q. de caelesti Hierarchia, ait, cael stes illos Spiritus Angelorum praecipue nomine appellari; is terea quia primum eis insit vimina allustralis; oc per eos ad nos tra portentur ea, qua naturam nostram superant patefactioηes 3 Hoc autem Angelorum ministerium exprestit sanctus Paulus ad Hebraeos I. Omnes, inquit, sunt administratorii spiritus in minis. Nummissi, i . Unde Olympiodorus cap. I. in Job, ait, Existimare possumus Angelum quempiam riviana mandata rebauνkηrem ue ac si Angelorum quivis pia aliorum aemulatione exambiat,
ne quid aliis jubeatur, sed uni sibi totum: Unde eorum quisque agillimo obsequio
mandatum in momento pei scit, ut fere absque ulla mora, iterum adsit Deo, ut ita ipse solus, si fieri posset, divina mandata exhavitat. Quare Isaias cap. 6. videt Angelos ignitos charitate Dei, & hominum, stantes ante solium Divinitatis, & simul volantes. Volant Ocyssime ad exequenda mandata circa hominum curam; &un, stant ante Dei solium, ut nova imperia capessant, & sic divina mandata exhauriant. Sententioin ergo dicuntur Angeli, Psalmo
Ioa. facientes verbum ejus, ad auolendam v cem sermonum eIus : bic namque aestuant
charitate in Deum , sic sunt impigri ab amore in homines, sic diligenter peragunt
divina humanaque negotia, ut vix citius audierint divina mandata , quam impleverint .
Ceterum de caelcstibus illis Spiritibus si
usurpatis, & nominatis, tria in sequentibus Articulis veniunt discutienda : qu rum Primus Angelorum existentiam, Scrationes, quibus ipsa firmetur, ac probetur aperiet: secundus illorum naturam explicabit: Tertius denique eorum numcrum,& ordinem explanabit.
rum est, inter Iudaeos, hoc est, in
electo illo genere, Deique populo charillimo, tot Prophetarum maculis instructo, repertos lacte aliquos, qui tanto minus, quam externi, acc entilas divinis, ac caelestibus in rebus separent, negZntes ul- Ium este spiritum, ac substantiam materia cxpeItem, uti de Sadducaeis refert sanctus I ucas Ret. a3. Ivi neque resWνesimum fore credunt, neque Angelum eate, neque viaritum I cum tamen hanc ipsam veritatem compertissimam habuci int veteres Philosophi, eamque notitiam asiecutus lacrit AI Gstotc
6쪽
De Angelorum Natura & Praecellentia. s
stoteles ipsa ratiocinationis via ; nam octavo Pissior m libro, & duodecimo Metu ficorum , iit ipsum argumentando colligit , maxime autem ex orbium Coenestium agit tione: quorum conversionibus ad per tuitatem incitandis i ac gubernandis praeesse docuit absolutas a corporum concretione substantias , quas scperatas appellat. Sed longe stupcndum magis , etiam irradiante Evangelii lumine , non scitum plurimos extitis se olim Haereticos , ut legere est in Haereticorum appendice praefixa primo V Iumini nostrae t heologiae: imo etiam nunctcmporis extare plurimos huiusmodi I cne-briones, qui praeter corpora nullam substantiam materiae expertem existere asseverant .
Guocirca operae pretium est in praesenti Articulo Angelorum existentiam omnibus , quibus fieri poterit, tum fidei, tum ratiocinationis naturalis momentis suadere, quatenus illa nemini ampli iis in dubium veniat: Deinde aperire a quo, quando , & ubi creati fuerint.
An revera coset angelos existere.
Notandum I. Quod cum Angeli nomen
secundum ethyinon , non natui ae,
sed ossicii vocabulum sit, idcirco triplicem hasci attributionem , fle signiscationem . Primo namque convenit iis omnibus, quia Deo deputantur ad aliquod munus implendum ι nam , inquit sertullianus lib.
adversii S Iudaeos cap.Q. Deus eos iscare consuevit angelos, quos virtutis suae Μinistros moecit; ea ratione bacerdotes Angeli vocantur alach. 2. Labra Facerdotis cooriunt se. ηtLam , quoniam Angelus Domιns exercituum es.
Sic pariter S. Joannes Baptista Matth. II. dictus est a christo Domino angelus D -ηi; juxta illud Malachiae a. vaticinium:
Ecce ego muto sngelum meum , is e. uinimo ipsemet Christus Dominus Isaiae Q. mxta versionem To. Interpretum magni e filia Aην- Ius appellatur: Et Malach. 7. Angelus Testamenti : at oscit, non naturis vocabulo , inquit Tertullianus lib. de carne Cnristi cap. 14. Pari ratione qui a Daemonum principibus aguntur ut hominum saluti o sistant , eorum Angeli dicuntur . Sic Matth. 2 . Ita paratus es Diabolo, is, amgelis eius. Iecundo hujus nomini, strictior usurpatio solam designat eam substanti zm Intellectua lem, spiritualem, completam, nullum cum
terrena, ac materiali concretione commeriacium habentem , cujuscumque status sit ,& ordinis : qua ratione Angeli vocabulum non solum beatis mentibus, sed etiam perditissimis Daemonibus convenit. Tertio tandem hoc nomen solito usumpant i heologi ad significandas illas spirituales Intelligentias , quae tertium ordinem in ultima Hierarchia implent . de a Deo ad hominum custodiam ge putantur . Hic autem tantum nobis sermo est de Angelis juxta utramque posteriorem usurpationem dictis. Notandum a. Quod cum duplex sit demonstrationis genus: Alia nempe quam dicunt a priori, qua videlicet effectus per causam innotescit , Altera quam a postemri subn minant, qua nimirum caula per essectum apparct 3 inde quaeritur an alterutra, vel Carum utraque Angelorum existentia suaderi queat . Grtu in est autem illam non poste demonstrari a priori : Si quidem illa demonstratio colligit existentiam effectusas existentia causae illius productivae, Pr pter strictam , eamque necessariam interutrumque habitudinem: At nulla potest assignari, nec excogitari causa , qua necessario Angeli licantur existere: Illa enim esset vel intrinseca, veI extrinseca . Nulla autem eis elle potest intrinseca necessario existendi ratio, quippe solus Deus ex se, &in se habet necessitatem essendi , caetera vero ab eo entia omnino contingentia sunt , possimique esse, vel non esse. Nulla parister assignari potest hujus necessariae productionis causa extrinseca cum Deus omnium entium extra se sit liberi imus opifex, possitque pro nutu, & arbitrio res prod
cere , vel aeternum deserere improauctas:
Ideoque sola superest libranda quaestio de
demonstratione petenda ab An3elorum ef-sestibus si qui sint ab illis editi.
Notandum 3. Tres potissimum assignari posse effectus ex quibus colligi queat Angelorum existentia: videlicet motum Coelorum, quos ab Intelligentiis perpetuo agitari docuit Aristoteles lib. I. de Caelo cap. 9. Item stupenda illa opera, quae a Magis fieri conspiciuntur: Denique miranda illa , quae ab Arreptitiis, de Energumenis hominibus e
rum vires excedentia fieri conspicimus. Omtum est autem regulatum Gelorum motum leve esse argumentum ad demonstrandam Angel
7쪽
Tract. I. Disp. I. Art. I. Quaest. I.
Angeloriam existentiam 3 tum quod eos aiS. Paulus ad Galatas q. sicut Angelum Drypropria sorma regulate moveri plures I hi- exceptis me . Iosophi non abs re contendunt: tum auod COUrmatur in super ex eo, quod Scriptu. longe plures sunt Intelligentiae, quam ςli; ra sacra varias proprietates, Ac actioncstri4 adeoque eorum existentia a Coelorum m ibuit Angelis , quae nomaili in creaturam tu , de numero congruὰ nequit inferri : spiritualem cadere possunt: Una est vide- tum dcnique quod Deus ipse ordinatum re Iieum , Matthaei l8. Anteli eorum se e celis motum. sicut Ze terrae firmam sta- violent faeiem Patrir mei , qui in Caelis est ibilitatem per se indere potest. Alia est benedicere , & laudare Deum , Restat ergo determinandum, an ex du-iquod passim dicriptura Angelis tribuit. Si eplici altero capite ita lassicienti momentoti sal m. U. Laudate eum omnes angeli eius . evinci possit Angelos cxistere, ut huic ve-ilaudate eum omnes Histures e us . tertia estritati refragari nequcat rationis compos .icustodire homines. Fic t fal. . Ac Matth. Duo igitur hac in Luaestione veniunt de-iq. argesis p is Deus mandavit de te, ut eu-
terminanda. Primum, an fide constet An-lmiant te: Ad quod etiam spectat homines gelos existere: Ferandum , an idipsum ra-idirigere, defendere, illuminare , docere , tione demonstrativa, aut saliem valde Pro linstruere, Be loqui, quod Angelis utique habili etiam suaderi queat. pluries Scriptura sacra tribuit , maxime
Exod. 23. Ecce ego mistam AveLm meum .
FIde rasat existere narinas Diritu es ba-tis auri Docem eius , cyc. uarta deniquc mine superiores, ac praestantiores , qam Angelorum proprietas est 'esse Iiberi ar-Αngelos aerimus: Idque firmatur imume-sbitrii facultate dQnatos, quippe cum pec-ris Scripturae textibus, tum in Veteri, tum care possint. & fieri poena digni, uti dein novo Testamento. Primo namque Scri-is acto perduellibus Angelis contigit, juxta plura inducit illos cum Deo, & homini- illud 2. Petri I. gelu precantibus non petius colloquentes de rebus divinis, cte sen-ipereis Deus , cyc. quae omnia, & his similiaium superantibus, ut videre est Genesis 8.' soli Creaturae intellactuali tilbui possunt is udi c. 2. Isa. F. 8c totis fere libris Danielis, Adeoque Angelas existere compertissi- Tobiae, & Apocalvpsis a. & sequentibus; mum est ex Scriptura secra , necnon Zc adeoque indicat illos esse intenectu prUi- omnium sanctorum Patrum calculo , adros. Deinde affrmat illos esse Deo subrestos, Conciliorum oraculis , maxime Concilis
a quo mittantur in ministerium; quemquesI ateranentis sub Innocentio III. capite velut Dominum, Se Deum suum laudent,lsemiter, ubi inter caetera dicitur, quod Devae eolant, adorent. Heb. I. vers. Iq. Psal.99. At Creator amnium vi ilium, is invisibilom vers.7. Daniel. 3. vers. 8. Apocal. 22. vers.lspirituatium , is corporalium , θυι condidus. de alibi. Tertio, asserit illos esse supe- utramque naturam , seπιtualem , , cor γaiores, di praestantiores hominibus, a.Petr. ream , Angelicam videt et, is mundanam. I. vers. II.. ubi de malis Angelis dicitur , Nec relari, quod quidam reponant On- Amsi virtute, , 'titudine cum sint maio- cilium haec quidem proponere, ac reserreres: Et Isaim. 8. Maruisti eum patis minasiper modum doctrinae , non vero tanquam
ab Aurax, quod etiam de Christo ipso se- de fide statuere, de definire. Id, inquam
cundum naturam humanam spectato , de non obstat, tum quia caetera, quae in e
lac Anaelis inseriore, interpretantur 1.Pau-idem capite proponit, revera sunt de fide: Ius Hebr.2. vers0. S. Augult. in Trae . de quidni ergo etiam de fide est Angelorum Cantico novo cap.7. Iaarto, quoties Sol- existentia, Se spiritualitas p adde ouod liptura homines pi ae caeteris ob singularem cet id reserat, de proponat per modum do- aliquam praerogativam extollit, toties eosxctrinae, supponit saltem hanc doctrinam ab eum Angelis velut pei sectioribus compa-rEcclesia esse probatam se ac determinatam,
rat. Sic a.Regum cap. I4. mulier Davidem innumerisque Scripturarum, ae sanctorum alloquens, ait: Tu Domιne mi Rex sapiensa Patrum oraculis confirmatam oes Mut sapientiam babet angelus Dei : Sic Dices : Si ex praesatis Scripturae textibus Actorum C Iudaei viderant faciem θι isuaderi posset Angelorum existentia, mλ-i blephani tanquam Detem Auxsi: Sic ximu quia significant aliquam esse cre
8쪽
turam spiritualem , homine superiorem ,& praefantiorem: At haec nulla est, quod probat S. Augustinus libro de Cuantitate
animae C. 34. suemadmodum, inquit, fatendum es animam humanam non esse Deum, ita praestimendum mbit inter omnia, quae creavit, Deo esse propinquiust Et inscrius docet ah qaid esse deterius anima seminis, scilicet aximam bruti, aliquid par, ut κngelus . melius autem mMI: Et lib.3. ne Iibero arbitrio , ait, animas rationales superioribus musatibus esse simo impares , natura vero pares: Et lib. 8 q. qq. Quaest. sq. Nibu es melius rationali anima nisi Deus: Idemque repetit Iib. 3. Contra Maximinum cap. 2s. Lbi videtur illum arguere, quod dixerat, Μaores esse Angelos
Cbi isto secundum formam bominis . Ipli su sci ibit 1. Bernardus lib. s. de Considerati
ne cap. 3 Spiritus es Deus inquit sunt
aueti, is hi si per te: sed Deu 3 natura , an geo gratia superiores sunt: Ergo ex praestantiora supra homines Creaturae gradu , non recte infertur AngeIos existere . Rehmnaeo I. Praefatos Patres Angelorum existentiam non impugnare, sed asserere ,
ut ex laudatis corum vcrbis aperte constat.
SecvnM , benigne intelligi possunt , vel quod velint nihil esse propinquius Deo in
ratione substantiae stiritualis , quam anima , quippe hac Iatione Angeli, est par :vel quod Ang lis non competat esse superiores hominibus in visione, ac fruitione Dei; aut in aliis officiis, quae erga homines praestant; sed ex speciali Dei benefici O , & gratia , quod utique hominibus
simili liberalitate concedere potest . Non ergo eorum sensus in, Angelos non esse natura homine praestantiores 3 quippe hominem paulo minus ab Angelis minoratum affirmat Regius vates; NH.8. ut su-
Ira dictum est, & malos Angelos sortitu-ine, ac virtute homine esse majores testatur s. Petrus a. cap. 2. Et Iob. 8. de Satana ait, Non est potesas super terram , qua comparetur ei. Sicut ergo potestate, ita etiam naturae persectione homines excellit. Quod ipsum docet S. Augustinus Tractatu IIo. ubi ex peccato irremissibili Angelorum, naturae eorum excellentiam supra homines coti
icata βι culpa, quanto erat natura Iubhmιor: Unde lib. II. de Civit. cap. s. ait, angelica
tura omnia calcia, qua Deus coniaιι , na
turae dignitate praecedit; Adeoque priO ebiptius textus in objcetione positi benigne debent explicari, ne sibi contradicere videatur S. Augustinus . Adde quod libro r.
Retractationum cap. 26. recognoscens Ver- .
ba praefatae quaestionis sq. illa videtur emendare ι Ubi dixi inquit qaod omni anima
melius, id Deum dirimus ; magis diei debilis omni creato Diritu melius . Instabis: In omni rerum genere, quod habet rationem finis, longe praestantius est eo, quod similem rationem non obtinet: sed in
genere creaturarum homo habet rationem
finis, non ita Angelus; si uidem omnia propter homines ἔ imo etiam ipsi Angeli, quippe clim omnes sint administratorii Spiritus in ministerium missi propter eos, qui capiunt haereditatem salutis: Ergo etiam secundum naturalia homo est praestantior Angelo . Respondet Seraphicus Doctor in a. Dist. I. qu. a. aliquid habere rationem finis dupliciter : scilicet aut ad supplendam indigentiam , sicut domus propter hominem , aut adfuscipiendam ejus incentiam; sic homo propter Deum : Uuia autem ultimo modo habet rationem finis, nobilius est, non vero quod primo modo; quia enim homo omnibus indiget, Angelus nullo, nisi Dco ideo omnia propter hominem, non autem propter A ngelum, in cujus rei signum Angelus conditus est in principio, homo vero die sexto. Unde Angelus dici potest propter hominem, & homo propter Angclum: Nam , inquit ibidem Serapsicus Doctor, homo habet habilitatem ad Iabendum frequenter ,& possibilitatem ad resurgendum: Angelus vero stans, perpetuitatem in stando, & cadens, impossibilitatem in resurgendo: Ideo
Angelus stans, sustentat hominem, live infirmitatem humanam: & homo resurgenM reparat ruinam Angelicam. Ideo quodammodo Angelus propter hominem, & h mo quodammodo propter Anselum ι ademque pares sunt secundum ordinationem ad finem ἔ quia uterque ordinatur ad aeternam inlicitatem. Sunt vero impares secundum naturae dignitatem , quippe cum Angelus sit omnimode spiritualis, homo vero PM tim spiritualis, partim corporeus .
S Uscienter colligitur Angelorum existentia ab
experrenua Magorum, i Euergamenorum elata: multa namque conspiciuntur in dies
fieri, tum a Magis, tum ab Energumenis,& Arreptiuis, eorum vires prorsus ex in
9쪽
8 Tract. I. Disput. I. Art. I. Quaest. I.
dentias 3 adeoque refundenda in causa mina comparatis, & alia id genus exequi ;aliquam superiorem , Quae ipsos ad talia quae fusissime refert Deirio in di quisitio,. pati an da moveat: Sed haec alia esse ne-imogica, quaeque nullatenus refundi pos quit , quam Angelus. Probatur. Si quaeliant in homines ipsos: adeoque rejici de- prater Angelum illorum operum causa bent in Daemones. moti ix ponet assignari, maxime vel Deus, Nam, inquit Lactantius lib.2. de origi
vel ipsi homines, vel animae separatae, vel ne erroris Cap. I . Magorum ars omnis, aedenique Creaturae aliquae irrationales , &lpotentia borum Damonum asiparationibus eon
hominibus inferiores: sed neutrum eorum4flat, a quibus invocati visus bominum prae potest asseri . . feris obcaecantibu faliant , ut non videane
Non suidem Dear, quippe ab ipsis Magis ea, quae sunt, is videre se putent illa , quae
nefaria pleraque, & turpissima , a Deo pro- non sunt. Hi, ut dico, spiritus contaminari ,hibita, Deoque indignissima in perniciem ae perdisi per omnem terram vagantur, is, hominum, & odium, atque iniuriam ipsiuslla ιum perditioris sua perdendii bominibus ope
Dei patrantur. Insuper ad invocationem di- rantur. Itaque omnia insidiis, fraudibus , er- vini Numinis frequentet in fumos abeunt raribus complent. Albaerent enim fingardis bo- Magorum conatus , eorumque maleficia minibus, on omnes ostiatim domοι σωυant ;dissolvuntur . Similiter Arreptilii, & Ener- ae sie Gniorum nomen assumunt. Sic enim gumeni medicamentis intercium , ac musi- Latino sermone da mones interpretantur . Esrca, saltem per aliquod intervallum sanan- in suis penetralibus consecraηt , his quati utur, ut legimuS 1.Regum c. 2 3. quod quan- merum profundunt, is scientes daemones veis
documque spiritus Domini malas arripiebat nerantur quasi terrestes Deos, is, quasi depul-Faul, David tollabat eitiaram, is percutiebatisores malorum, qua ipsi faciunt, is, irrogant. manu sua, is refocillabatuν SauI, is levius sui quonιam suηt spiritus tenues, is, irrem
habebat, recedebat enim ab eo spiritus malus: bensibiles. instuvant se corporibus hominum , Quod utique sigmun est Daemonem Arre--oeeuhὸ in vi ceribus operati vitiant, mo Ititios non torquere 3 nisi pravos eorum bos excitant, somniis animos terrent, mentes umores concitando, quibus nisi uteretur, furoribus quatrunt; ut bomines bis malis e nec eos Vexare posset, nec tam mirendastant ad eorum a xilia recurrere . in eis operari : Sed si Deus illorum om- Neque etiam Lee omnia opera tribui possuηρ nium esset Artifex 3 non egeret humori- Creaturis irrationatibus: Quia, quae diximus, bus corporum 3 ac proinde nec medici- sine rationiS usu non fiunt 3 nam, v. gr. na, nec musica, aut altero corporeo rein quod Enei gumenus idiota loquatur de remedio ejus effectus posset praepediri . l, pente, & expedite idiomate alieno, aut de Adde quod illae substantiae, quibus Magi rebus procul positis, praeteritis etiam aba in suis perficiendis maleficiis utuntur, ple- tissimis , manifestando omnes circumsta rumque sordidissimae sunt, mendacissimae , tias, nec-non de scientiis, & artibus qui- ac improbissimae: quippe aliquando bus ibusvis, non potest fieri sine substantia in-nibus, Ac aliis hujusmodi resus turpissimis, tellectiva, quae per eos homines loquatur, di horrendis sua maleficia absolvunt, qui distincta ab anima ipsorum : nam animabus ad summa scelera sollicitant , ad Dei ipsorum per se sola, aut per quamlibet hu- contemptum,&odium, ad blasphemias, ad morum aIterationem physicam , imo perveneficia, & alia similia, quae in Deum san- applicationem cuiusvis causae physicae none issimum refundcre grande crimen esset. intelligentis nectuit assequi talem notitiam, Non etiam haec reiici possunt in bomines ψ quae tanto studio humano indiget . Audes Or: Quippe cum pleraque illorum operum 3vod quae a Magis fieri solent, parvis qui-onge humanas vires superent, puta adpi ousdam rebus admotis, verbis quoque Pr sentiam saxorum, & statuae responsa de re- latis, vim omncm verborum, & corporeae bus delitis proferre , in speculis, & aqua cujusvis substantiae mani sese superant . res adsenteS Icpraesentare , revelare occul- Insuper: Magorum opera fiunt ad signatissima, enuntiare, quae sunt in loci, rem, quaedam, & per pacta, & studera juxta eq-tissimis, momento tempestates excitare , ium voluntatcm, qui ipsis utuntur: at ludomo egredi januis clausi, , & sore, sine ul- gna non movent, nisi potentias cognoscen-lo contactu suppositi effingere; IoQui lin- tes, quibus aliquid significant; pacta quo-guis peregrinis nullo usu, nulla ve discipli- que, di stileta spectant ad causas intelligeri
10쪽
tes. Nam quae intelliatii, ratione carcnt, nec pacta norunt, nec quan 'o sit operandum ex pacto . Adde quia spiritus illi Magici eligunt ad Magorum arbitrium in quid
agant . Ut quando in quempiam remotio simum a Masis dcsignatum, morbum, aut
soporem immittunt, vel ejus vultum reprae
sentant in speculo, relictis intermediis, qui aequc, imo magis deberent sic assici, si per
causas naturales, & necessarias sine electione voluntaria id fieret. Etenim cauta natura-IeS operantur magis in corpora sibi magis vicina, & subjecta , atque eodem modo am-ciunt, quae sunt ejusilem effectus Capacia,neque eligere possent, ut e pluribus aeque subicctis, & capacibus, hoc potius, quam illud
repraesentent,aut morbo,vel sopore assiciant.
Ergo stupenda haec a Magis, vel Energumenis praestita opera in Creaturas irrationales, quibus utuntur, refundi nequeunt. Nee etiam possunt ab an a separata fieri. Tum quia non videtur habere plus virtutis naturalis ad movendum, aut immutandum aliquod corpus, dum a corpore solvitur , quam clim illud insormat s Naturalis enim virtus agendi sequitur conditionem naturalem agentis : at naturalis conditio animae rationalis est , quod sit forma corporis, ad cujus reumonem etiam ab ea se- Iuncta habet appetium, ut pars ad compartem, adeoque hujus virtus non videtur major extra corpus, quam in corpore, ali quinei longe melius esset ab omni corpore
separari, quam illud informare, sicque unio ncm cum illo non optaret; quippe quae sibi
soret contra naturalis, etiam eam videlicet
destituens cximia virtute sibi debita . Tum quia licet animam separatam neque omni vi motiva localiter sui- ipsius, & aliorum privatam existimem, Deo nimirum supplente id quod deest ex parte contactus,& organi; non tamen putarem eam tanta donari intelligendi , & movendi virtute , ut nosse posset actus internos, saltem imaginationis, quos nullo dato externo indicio Magi, & Encr-gumcnti produnt nec- non & movere immania pondera, quae vix centum homines sublevare valerent; & domo, ingentes urbescue integras, ac terram ipsam concutere: ut plerumque iaciunt ii Spiritus dum e corpor ibus obssessis virtute precum, ac exorcismorum Ecclesiae recedere coguntur . Tum
denique quia Spiritus illi quoties ab Exorcustis premuntur , ut suum prodant nomen , semper se damones confitentur :Quis ergo illos animas e corpore solutas cxistimabit. Diret 1. Quod etsi Aristoteles praeter Intelligentias orbium coelestium motriccs, alias quoque esset doceat 3 Daemones tamen, seu malignos Angelos non admittit : Imo Sectione q. problem. q. I. sermonem faciens
de iis qui divino spiraculo instigari dicuntur, aut spiritu lymphatico inservescunt: asserit ex naturali intemperie id accidere ue ita quod gravi melancholia laborantes , id totum
exequi valeant, quod cernimus ab Energumenis praestari. Respondeo: Ipsum longe a vero exorbitare, nam praeter quam quod Plato in Sympos
Trismegistus in Pimandro, & Alii veteres philosophiae Principes, Daemones esse confitentur; certum est hominem infirmum, &imbecillem quacumque alterationem per melanchol iam , aut alios humores facta ,
non posse perite loqui peregrino idiomate sibi antea ignoto, nec quae procul aguntur
certo reserre, nec alia exequi, quae Energu
meni solito prς stant;proindeque necessarium est, Energumenum a3itari aliquo Spiritu, qui aliunde ista noverit, & exequi possit. Instabis: Ille qui Energumenus dicitur ,
incidere potuit in eam imaginationis temperiem , qua linguarum, peregrinarum institutores asscisti tunc erant, clim eas in usum vocarem, & instituerent : adeoque nullo
exterius agitante spiritu, ipsemet idiomate peregrino, & prius ignoto loqui poterit. Insuper. Ea potest este interdum huminris biliosi defaecatio, & ignes vigor, ut orga
norum ruditatem, & tarditatem solvenS ,
jam Iinquat liberum animum, & velut ab
organis tu tum,quo fiet ut veritatem quam
libet sensibus imperviam, & sibi prius ign
tam detegat, aperiatque, ut nonnumquam
contingit aestuanti febre laborantibus, quidum animi evagationem patiuntur , mira interdum proferunt, & ignoto sibi prius idiomate sensa exprimunt. Denique, Con tingit haud raro Energumenos ad certas Lunae periodos acrius torqueri, quod sansi indicium est eos vitiato tantum humore laborare: adeoque ex eis leve , & propQ nullum est argumentum ad suadendum Angelorum existentiam.
Negoconsequentiam, & ad primum instantiae membrum dico, illam qualemcumque
humoris temperiem nullum habere commercium cum cujuscumque vocis prolatio