Petri Tatareti ... In Aristotelis philosophiam, naturalem, diuinam, & moralem, exactissima commentaria quibus passim inseruntur quaestiones quamplurimae, ... Additae sunt in calce duae quaestiones R.P.M. Iacobini Bargij, Scotistae clarissimi. Omnia n

발행: 1581년

분량: 854페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

431쪽

Te Generatione cormptione. a OO

A non ς sua humiditas differat spe ab humiditate aqus, sed propter siccitatem sibi admixtam elim ut ii igni bile. IAd aliud dr negando ' siccitas ignis determinet sibi summam caliditatem, vel summa raritatem. Ulterius dr st tales effectus no proueniunt solum ex parte caliditatis, sed aliunde ventur. Et haec deprimo AIUA. art.Quantum ad secundum. DuBITA TvR primo. Vtru

s, 'i: qu libet elementum de teminat

ment um sibi unam qualitatem in summo sie determi- Cp ignis sit primo calidus, aer primonet sibi lium idus aqua primo frigida, & terviati tu primo sicca .qPro solutione desuamo. primo,u iSni conuenit summa caliditas possibilis per naturam sic, τper naturam eius caliditas non pol set intedi. Ex quo sequitur quod B ignis non habet siccitatem in summo.QDi secundo i ignis est primo

calidus,&non primo siccus. Drtertis,et ignis existens in sua naturali dispone determinat tibi maximam raritatem per naturam possibilem, quia determinat sibi maxima cam, raritatis,puta caliditatem. Et siquis contra illa arguat,quia si ignis non haberet siccitatem in summo ut ibi dicitur,sequereturi posset magis,dssiccari, sed hoc eit salsum, igit. ist ignis exiliens in sua naturali dispone non pi magis desiccari, quia hoc rcpugnat suae naturae, & maxime sus formae substantiali,puta, linsormet materiam magi, raram.

Dicitur quarto ut aeri exist enti in naturali dispone conuenit summa, humiditas, a per naturam pi esse .s Et si quis arguat contra hoc, quia aqua magis hui nectatu aer, igitur

aer non eis maxi me humidus. A iis, apparet esse notum per experientia.

si espondetur et hoc P aqua nia- eis humectat quam aer, eli propter densitatem sui materiae, ratione cuius densitatis umificatur eius actio. Et si dicatur ulterius, sensus iudiacat aquam esse magis humidam qua aeris igitur. Respondetur 91 hoc est,

propter eandem causam pura propter eius desitatem .s Quinto drq, aquae existenti in naturali sua dispone conuenit summastigitas, quae Pnaturam potest esse.' Et si quis arguat contra hoc, quia aqua est magis humida et frigida, quia eius humiditas disti cilius remouetur ab a

qua st eius frigiditas igitur magis

vr elle humida. s Respondet si non sequitur,lioe disti cilius remouetur Dab hoc ergo, intentiori modo sibi couenit, vn u, frigiditas iaciliori modo separetur ab aqua quam humiditas prouenit ex eo I, frigiditas est minoris resistentiae,quam sit humiditas licet sit maioris activitatis.' Sexto dicitur et tetra existens in sua naturali dispone habet summa sicci tatem, i per naturam poteit inesse. IEt siquis arguat quia terra est maxime frigida, quia maxime Idistat a sonte caloris puta ab igne, e go non erit summe sicca, quia uni

elementorum non conueniunt duae

qualitates in summo supple prime. Item in icrra apparet maximus essectus frigiditatis, lina densitas est esse ius frigiditati ri&tetra est maxime densa inter omnia elementa,

igitur.' Item maxima pars terrξ aP

432쪽

Liber II.

G paret esse humida igitur n5 erit su- causans non potest esse imperfectius Eme sicca. Ad primu ndetur, φ causato, sed hoc non , quia albedo procedit ex salsi imagi mitione, pu- est imperfectior sua specie sensibilera m ciuicquid habet caliditatem ha se intelligibile, & tamen est causa beat ab igne,& quod habet frigidi- eius igiur. Item natura dignificantatem,stv p remotionem illius ab da est tantum, sicut potest nisi appa igne, quod est salsum: nam qualita rei de opposito, sed videmus, si posites naturales quas habet aqua, vel tis accidentibus aliquibus genera- aliquod elementum, het a sua na- tur,substantia, & non positis non getura,consequutur,enim tales quali- neratur, igitur. Item si tota caliditates formam substat talem tali sele tas ignis separetur ab ipse igne,& in. meti & quasi sic posset argui de igne ipsa ponatur una gutta aquae, illa puta, τ posset magis calefieri ab in- ealiditas corrumperet illam gutta,

fluentiis corporum superiorum. Rn a quae,& cum corruptione unius sit detur P non,quia non est suscepti- generatio alterius, sequituri illa aeuus maioris ealidi ratis. I Ad secudu cidentia generarent lubstatiam, igid F summa densitas no eosequitur tur.' Item accidentia pollunt agere

pesse frigiditate sed frigiditate & sie in substantiam secundum quemlicitatem,alias oporteret aquam quae bet gradum existentem in substan- est summe frigida, habere summa tia . . possunt corrumpere Oem qua H densitatem. I Ad tertium di,q, qua litatem tibi contrariam existente in F do terra est humida hoe non est ip- passo fm quemlibet gradum, sed ad n existente in sua naturali dispone. corruptione ultimi gradus sequitur Sed restat una parua dissicultas. corruptio substantiae, igit.' Ite acci Vtrum qualitates elemcntorum a- dentia possunt inducere grad. in cogant & patiantur ad inuicem , sicut possibile ipsi passo igit possunt corrucaliditas & siccitas ignis. Responde pere passum. l Pro resposione huius tur breuiter' non quia actio maxi dubii supponitu, triplex pt imaginae se ratione contrarietatis, licet ta nari actio conuenire ipsi accidenti. les qualitates non contrariantur ad 'Prima respectu substantiae gene- inuicem, igitur. Dico ulterius il si randae,& de tali ponitur talis coriuin aliquo subiecto qualitates con- sio. Accide, no plesse principiu esse

trariae inueniantur,' talo bcne a- ct tuu generandi substantiam, prosunt &patiuntur adinvicem supple bat,quia omne agens vel est uni uo- terminative. eum vel aequivocum, si uni uocu est, i)ii I x τε TV R secundo.Vtru est ius perfectum sicut productum, in alti si Uidens possit esse principium esse si aequivocum,ergo est persectius,&possit ed ctivum generandi substantiam sie hoc si sit totale arens, modo si acci- accides . videlicet,q, eius acti Ze attingat sub dens esset principium effectivum geo biςcto. statiam Et a guttur primori sic, ne randi substantiam estet totale a- quia si non hoc maxime esset, quia gens etqui cum salte in suo ordi

433쪽

De Generatione oe corruptione. et o I

A ne,quia nullu est ibi aliud ages ut re opori ad prima cam q induce- C uocii particulare. IEt per hoc potest ret ibi sortia i qua agens naturale solui primu arg.& aliae duae rones, disponit.' Sequitur ulterius, i nulvnde duplices sunt actiones rei pc- lus est gradus in alteratione, ad quectu accidetiu causandorum , una est necessario seouit corruptio formae

respectu sensationis,& alia realis in substatialis alterabilis, sed talis viti passum realiter habens contrarium. mus gradus que determinat libi al- Et de iliis duabus ponitur talisco teratu,corrupitur a sorma substatia- clusio, accidentia possunt esse princi ii ipsiusmet alteratis. IEt liqs trat, ObiectIopiu illarum duaru actionis scilicet quare accitano piit ita bene corrupe 'di sensationis & specierum sensii bi- re illu vitiinu gradu sicut alios pc liu & intellectionis Sc specieru intel detes, cutitu eiusde ronis. Respode-ligibiliu, pollunt etiam esse princi- turu,rsi est, sta s*bilatia alterati resipium actionis realis corrupedo suu stit actioni acclitis qn venit ad iucontrarium in passiam , ut caliditas lud gradu, que determinat sibi, sed potest frigiditatem corrumpere in substati a plus resistit u accides pota ducendo in passum caliditate. Alia sit agere, io acciis se solono pol cor, icoclusio; alterans inquantum alte- rupere illu gradu, sed si corrupaturrans nunquam poteli inducere gra- oportet in corrupatur a substatia, qdu incompos libilem alterabili, quia corrupit substantii alterati. Et lics B mouens non pol inducere gradum dicat substatia solu corrupit substan Dincompossibile mobili, quia mobile tia. Rndetur u, substatia de s se nomanet in toto motu: ergo non indu corrupit nisi substatia de per acciis, citur sibi aliquis gradus incompossi in corrupit accias . Et siquis quaerat, bilis, quia tunc non maneret ipsum etd est ille eradus incopossibilis al- mobile, & per hoc soluit unu argu- terato. Respondet flest gradus, seu mentum. Ex quo sequitur si alte- qualitas genati, qua determinat sibi rans nunet per alterationem corrum genitu,q sducit ab ipsona et genito, sit a iteratu. s Sequitur ulterius V sinu forma eius substatiali , i forma nulla substantia pol corrupi nisi a substatialis determinat sibi illii gra substantia,sicut oppositu substantiae duad hoc , ipsa informet materia corrupendae non potest induci nisi a & maneat in materia. immo quaelis substantia. Ex quo sequitur uisi om bet ioima substantialis determinatata accidentia ignis essent separata sibi aliquem, vel aliquos eradus qua ab igne, non possent corrupere una litatis, vel qualitatum, abhoc quod mica aquae: io si poneretur gutta aq ipsa informet materiam, & produ- in medio illoru accidentiu nunqui cuntur tales gradus ab ipsa media con uperet ab illis accidetibus,qaab ma substantiali entis, & nunquam ipsiano pol substatia generari,&si possunt corrumpi, nisi a forma su tali: gutta aquae ibi corruperet, hoc flantiali alterantis, vel corrumpen- notat ab illis accidetib.sed iuc suse tis. Et per hoc seluuntur om- Tettia Paria Cc uia

434쪽

IC et

B nia argumenta nisi unum puta secudum,ad quod dῆ, i, natura dignista cada est tantu quantum potest, nisi appareat opposuit, vel sit aliqua ratio m Oppositum, modo dico 'et multae sunt rationes ostendentes iubilatiam non posse torrumpi neque ς

Cuitur ii no, qa non e it aliqua aqua rura, igitur nullum escinctu est pi .rum, patet cons equentia, quia non r maior rat: de allis,q de aqua,

sed aqua non fit puta, patet, qui,

aqua maris et italia, igitur non est sura. Eici' nulla allacia tua ab aqua maris sit pura patet, quia quaelibet alia ab aqua maris cit sapida: Igitur non cit pura. sItem nullus aereu r Purus,quia vel Set aer supremae rei gloms,quod non,quia ille est nimiS .calidus propter caliditate ignis cm-cundantis, vel esset aer mediae regioni quod non,quia ille eii frigidus,

nec Inlimae regionis, quia talis est .comixtus vaporibus, Igitur non est purus, nec viditur aliqua rati qua

.re aliquod aliud elemeritum si Pu-runa,igitur. IIn oppostum est pn

Io ptius in texta, ut PCn:c qua tuor elementa cile corpora simpl cia,quod non esset verum ni ivellent

pura di Pro solutione supponitur: et elementum potest dici pura dupli citer. Uno modo substantialiter, fra suae lubita tiar nihil subitati aliter eti. admixtu. Secundo mo qualitat lue,

quia habet suas qualitates ta prima, secundam in naturalissura a disposaione. Ex quo sequitur 2 vomiano purii qualitatiuE, qui heimar Gxima caliditate intensiue cum sicciatate proportionata illi caliditati. -Ex quo videtur sequim omne illud elementu dicitur pure qualitatiuequado habet suas qualitates in sua naturali dispositione,si uelicatalia squalitates siue non,&sic diceretiisqi non sequitur aer habet,aliquos gladus frigiditatis: ergo non est purus. Dic ut tame aliqui 'eleinentia dῆ puru qualitatiue, quia non est mixtio qualitatu primarii alia a duabus qualitatibus sibi conaturalibus;& ille modus vr esse communior,

ideo si aer habeat aliquos gradus frigiditatis non di este purus qualitative. Tune ponuntur aliquae conclusiones. Hilma quodlibet elemeto Conclu-rii di esti puru substatialiter sue ina si ratis. tale siue partiale, qa quod libet taleetiti et sorma subitatiale limplicei igit Hiquodlibet tale citatibuati aliter pu-ru. J Sedato eluso,nultu totale elementa est puru qualitatiue, de terra pate qaut in plurimu est humida, de aqua et latis paret cu aliqua aqua sit salsa et aliquas rWda, et de aerae

patet cum utrae erus partes funt m- nais calidar,ut partes coliguae ipsus Iguis, mul tae et elus paries sunt frigitis, de igne patet,qura quoad partita

eius in seriores alteratur ab acre, igitur Do habet siccitate quo ad luani naturalem dispositionem, ergo ncn

aliquis, utrum fit aliquis ignis su purus rus qualitatiu). Dicitur 3 sic, Fia qualitati in aliqua parte ignis denominarturinfluentis calefactivo & delicea tuae igitur &c: etia pollet probari de te

435쪽

De Generatio ne correptione 2 o 2

A ra. Sed de aqua & aere est dubiu, QUO NI M, quidem C

. potest tame dici probabiliter r ali- igitur omnia innata sunt adm- T-ς δ quis aer & etiam aliqua aqua eii pu uicem transmutari manifeAM.ra qualitatiue,quod pirabatur, quia ' .in 2iqua parte aquae & etiam aeris Is T E est secundus tractatus hia Conclu poteth esse influentia secundit natu- it Slibri,in quo philosephu deIς Et hi ε .

tale dispositionem ipsius partis ae- minat de transmutatione clemento ia itans ris,& alia secundu naturalem dispo rum ad inuicemssit diuiditur in qua mutatio-ditionem aquae. Et sic dr q, dabilis tuor capitula. In hoc intendit quam ne . est aliqua pars aquae sine aliquo sa- tuor condusiones. 'Prima, omnia pore,&et aliqua pars aeris lane sti- elementa possunt adrnuicem trania

siditate & in sua propria naturali mutari, ita 'quodlibet potest genedispositione, & P hoe positi ni solui rari ex quolibet, quod probat, quia

argumenta laciliter.Sed restat aliud quaecunq; habent cotrarietate ad indubita, utrum grauitas terrae & aquq uicem nata sunt ad inuicem tra sinu sint eiusdem rationis, dcetia leuitas tari,ca omnis trasmutatio sit dec

Geris & ignisad qua breuiter respo trario in runtrarium, sed quodlibet detur ut iam visuin est in libris de elementu habet cu quolibet contra coelo, ut non. Ex quo sequitur Uorietate, igitur quodlibet elemetum grauitas &leuitas sunt species subal potest ab alio trant mutari. 'Secu . - ternae, & istud probatur, quia nisi da conclusio,elementa habetia sym h sic, tunc leuitas aeris & ignis moue- bolu, idest conuenientem in aliqua

rent ad eunde locu,tum essent eius- qualitate lacilius transmutantur,vide ropis: igitur. Nec valet dicere φ puta aer,& ignis, terra & aqua: QR deuitas aeris in suo loco naturali no probat, quia illa elementa facilius trahit propter forma substantialem transmutantur, in quibus una sola aeris pmhibete, eoo, ipsa est in suo qualitas trasmutatur, et illa in qui- loco naturali. 'Dicitur P hoc non bus oportet plures transmutari, sed valet, quia grauitas & leuitas in Gio habentibus symbolusolum traia uel secundum suum impetum di mutatur una qualitas,& in habenti- inclinationem naturalem, siue con- bus sy mbolu trant mutatur plures: ueniat formae siue non, ut patetide igitur. Tertia conclusio, ex duo- vapore ascendente, quia eli de na- bus Sementis non symboli ratibus tura aquae, immo forte ipsa aqua. potest fieri tertium elementum ab Et haec de secundo artic.Quantum utroque distinctu,quod pateti, quia ia ad tertium sit. ex igne S aqua corrupta siccitate , Art. . . CONCLvs Io responsalis, si ignis & manente caliditate,& corrutantum sunt quatuor qualitates pri pia frigiditate aquae remanete eius mae,quae conclusio satis patet ex di- humiditat fit aer, similiter corructis in primo art. Ad rationes etia placaliditate ignis remanente eius satis patet quid sit dicendum. siccitate & corrupta humiditat ' Cc a aquae

436쪽

ignis 'robat Per quodda in signum, quia sumus videtur participare a ' 'rem per hoc ui habet subtilitate, &.M. ; terrain eo lim habet grossitudine,

ni 14 u α tamen ex sumo facillime genera--oiret, ui tur ignis per inflammacionem,ergo signum est ex aere di terra potest feri ignis. t Ex quo habetur hie auctori tri: Flamma est sumus ardens. Quarta conesus ex duobus et mentis symbolirantibus non potet seri elementu teretu distinctum abicis, quia tuc unu ageret in reliquia, .ci tunc vel solii remaneret una qualitas, & aliae duae corrumperentur, vel corrumperetur qualitas sy nab ita,& aliae duae manerent, sed neutrum potest fieri, quia in uno elemeti Ionoeilnis qualitas unius spe-ν ciet,etiam Hvvno elemento no posisunt esse duo qualitates contrariae: igitur. Ex quo sequitur 93 In trassi mutatione unius clementi habentis . hin luna, fit transnutatio de uno. In alterum una qualitate corrupta, sed in non habentibus symbolu fit - transi tus, duabus qualitatibus com

Me. i.&. l SE D tamenAdhuc sic in Linde. csmus de eu, si enim naturauu est corporum materia σύ. HE. I Tu D est secundum capitulu, ta suu in quo philosophus probat citratuor

ad inuice elementa esse prima generabilia &generabi corruptibilia.& mouet hac ionem, ita di Qx utru unu dictorii elementorii lit ma terra alterius elemeti. Pro cuius solutione ponit sex coclusones. I Prima nullu dictoru elementorum est Gmateria alioru, quod probat sex rationibus. l Prima subiectu trasmutationis manet idem sub utroq; termino, sed cum ex uno elcmento fit aliud, ipsum non manet: igitur.' Secuda ratio, aer determinat sibi aliquas qualitates contrarias aliis: tono pol naturaliter manere sub aliis contrariis. 'Tertia ratio, quia cum ex aere fieret ignis aut aqua, sempermaneret ratio aeris, dc sic aer esset aqua. I Quarta G nu ia tuc cotraria essent timul&semel in eo te, qa novidetur possibile igitur. I Quinta ratio, quatuor elementa habent ad inuicem contrarieta tes, quas sibi determinant: ergo naturaliter unu nopotest esse malaia alteriu, . Sexta ratio, quoruncunq; est una materia comunis, unu non est materia a te- rtus,si d omni u elemen torii est una εμ natcria communis: igitur.' Set uda conclusio, materia quatuor elementoria n est corpus inedium quod

sit hoc aliquid &. in actu,quia omne quod est hoc aliquid determinat tabi aliquam qualitatem contrariam, quod no facit materia: i itur. ηTertia conclusio, materia cii priuatio. i. materia est carens actu substanti ii i. quantum est de is esset carenasorma substan tiali. I Quartaco cluso, materia elemen in tu non potest per se subsistere, quia omne qr per se subsistit, est hoc aliquid: igitur. ἰQuinta conclusio,quatuor ele et . . menta sunt inter corpora generabialia & corruptibilia prima,quia nulla alia videntur eis priora: igitur sunt prinia. Sexta conclusio, o

437쪽

- De Generatione m corruptione. et o I

Ania elementa sunt transmutabilia generatio rerum naturali uesta sor- Cadinvice,quod probar,quia mediis tuna.Sed contra hoc arguit philoso exilientibus sinatis S tras mutabili- phus, quia genaratio rerum natura-bus ad mulce, necelle est extremaeia liti ut in plurimu fleode mo, sed sorse finita & ad inuice transinutabilia, tuna est eoru i fiunt extra sp, & ste- sed elementa media sunt huiusmO- queter igit.Tertius error malicordi, id probat, quia aer S aqua quae piis c teste est mixtu, & q, mixtio sunt elementa media, sibiin uice co- eius erat sacta P amicitia,isierat lautrariant. Sed si sint finita *bat tri- dabilissima.Sed trahoc arguit phiΣlς ς busronibus.' Prima,qa si essent in- losophus,quia Eic sequeret 3, coelii. ζ' r infiniis essent oua esset distis lubile&corruptibile et est litates, et a quodlibet elementu net salsum is itur. Quartus error fuit, raepria qualitate, per qua distinguit lis & amicitia sunt causae motus vl- ab alus. liada ro,qa si essent infini- det amicitia ca congregationis elota sequeretur 'no Oia essent ad inui mentorum,lis vero ca disgregatio- cetras mutabilia,qd eis talsum igit. nis.Contra hoc dicit philosophus in ITertia ro, si elemeta essent infini- omnia ista sunt falsa& Empedoclesta, sequeretur si nullu elementum dicit illa, sed nodemo strat ea. Quin pollet transmutari in aliud, quia in tus error,lis,&amicitia sunt eas uni quolibet elemeto essent infinitae qua uersales motus.Sed contra hoc dicit B litates, sed infinitae qualitates non philosophus,ui hoc est contra eu,qa Dpollunt transmutari igitur. ipse potitit fortuna eecam motus,

Vc 37.&-R ITVR ergo ista duo no sulcas uniuersales Fq' aut aliquis dicens corporum eis cui u libet motus. Sextus error suit mutent σΩ u per illa principia solum potuit saltib sEY Ei I s T V D est terrium capitulum, uare alterationes corporales, & non ibili Em in quo Philosophus reprobat sex er spirituales puta de non sciente scies

redoclis. rores Empedoclis. Primus error & non memorante memorans est,s, nulla elementa erant ad inuicem transmutabilia. Cotra que arguit philosophus, quia quaecuq; habent eande mattria sunt ad inuice transmutabilia, sed elementa sunt huiusmodi, igitur. Minor patet, Raunum elementia generatur ex alio: na ex uno pugillo icrrae fiunt decem pugilli aquae ct ex uno pugillo aque coclusones. Quaru prima esti onen fiunt decem aeris,& exano aeris de 'tes elemeta elle intra smutabilia ad-ce ignis. ISecundus error fuit,quod inuicenopnc saluare vera genera-

S E elementis autem ex qui inde. bus corpora constituta sunt, quib' ue vr materia e e ab d Sc. I s et v n est quartum capitulus quom in quo philosophus determinat de do gene-ynon nixtoria ex es emeris. Et diui rant miscit in tres partes. In pria ponit duas x. ζη

438쪽

Liber II

E. tionem mixtorum ex elementis,ea tunc sequeretur duo inconvertientia.Piliariam, I, mixtio no ellet aliud quam iuxta positio elementorii ad . inuice. Secundu non, quaelibet pars mixti esset mixta, i, eli falsum. ISecunda conclutio,ponentes omnium elementorum esse candem materia communem,& omnia elementa esset transmutabilia adinvicem', bene postulat s aluare generatione mixtorum ex elementis licet I o , sit difficile quia vel elementa ponuntur inmixto,& tunc sequuntur eadem in conuenientia,quq prius, vel non ponti latur manere sed corrumpi.& tuc videtur mixtio non sit aliud, qua corruptio elementorum , vel unum manet,& aliud corrumpitur, & lucr no erit mixto sed generatio vel augmentatio.' In secunda par te dat v- num modum gnati Onas mixti quos inixtum gnatur ex elementis. Et

dicit primo'contingit aliquid esse magis S minus calidum si ergo unumixtibilium sit in actu simpliciter,& aliud in potcntia, hoc est ii unum omnino denominetur supra aliud, tunc non sit mixtio ex eis, sed si neutrum mixtibilium denominetur supra aliud sed medio modo se heantita videt i quodlibet illorum sit aliquo in O in potentia & aliquo mo in actu, ita ui quodlibet potest agere in

aliud & econtra,tunc ex eis generatur tertium,quod vocatur mixtum. zIn tertia parte ponit talem coclu- nem, quodlibet corpus mixtum pei sectu in naturaliter exiliens circa locum terrae coponitur in quatuor,

elementis,quod probat dupliciter,

quodlibet mixtii pseliu naturaliter existu circa locu terrae, ergo quodlibet tale coponitur ex terra,& vltra coponit ex terra: ergo ex aqua. Prima cosequentia patet, quia qui indest circa locu terrae, in eo denominatur terra.Secunda cosequetia stat,

qaqdlibet mixtuplam debet esse bene terminatu R debet habere partes ad inuice benecopactas, scd hoc . .

sit p humidii aqueurigitur. s Signo a bat sicca quodlibet mixtu perse-bu existens naturaliter circa locum terrae nutritur ex quatuor elemcnti : ergo et copon itur ex quatuor elemetuis, tenet cosequetia qa unumquodq; coponit ex his ex qbus nutrit,excitae. n. sumus & nutrimur.

Aris patet primo de terra& aqua, si uenim essent aliqua mixta, quae non nutriren tur ex terra & aqua, maximae essent planisma est falsum,nutriti turin.ex aqua S terra, qd patet, qa rustici voletes irrigare platas miscet ali id cum aqua. Mao libat de aere & isne, sta in nutritiope Opo tet nutrimen tu couerti in subsatianutriti, hoc aut sty calore, & calor est iplius ignis & aeris : ergo in nutritione concurrui ignis & aer.

genetratio contingit eis Is TE est tertius tractatus hu- Causa enius libri, in quo philosophus deter- fici ςs geminat de causis transmutationis generabiliu ta corruptibiliu:Et cotu Vt iupiduo capitula.Primu ell de causa eiia quae . siciente secundum opinioncm antiqv

439쪽

Te Generarion corruptione. zoq

A liquoru. Et diuidit in duas partes. li est causa generationis,& corru-:Cs In prima narrat duas opiniones, ptionis in iliis inferioribus, probat de causa effciente generationis & duabus rationibus. ' Prima illud corruptionis. J Prima suit Platonis 'id adducit S abducit generans, est ponentis solum duo principiarerii, caula generationis S corruptionis scilicet materi am & formam. Alia in istis interioribus, sed motus coeli suit Leucippi & Democriti ponentium solum principium materiale,

scilicet materiam, & dicunt eam esse sussiciens principium generationis S corruptionis. Et praeier materiam non ponunt alia caulam emcientem. I Deinde reprobat dictas opiniones ponendo tres conclusi nes Prima ad generationem rerii non sum ci ut formae,i. ydear cu materia,quia si sc sequeretur u, res semper generaretur. Consequens est salsum. Et consequentiam probat, qa huiusnandi sorma id eil idea & ma- B teria semper sunt. ISecuda concluso, quan uis ponentes materia essecam eniciente melius loquantur, uponetes forma. i. ydeam: tamen irrationabiliter loquuntur, quia mate riae eli pati,ergo eius non eit agere, Sper consequens non est,cit generationem. ITertia conclusio, tria sunt principia generabilium S corruptibilium. s. iorma, materia &essiciens, quod probat, quia principia

debent esse in eode numero in corporibus superioribus.& inserioribus, sed i superioribus sunt tria principia siue causae motus, s .matcria &forma & eficies, ergo S in istis inferioribus. In secunda parte determinat philosophus de causa est cie- te generationis & corruptionis Mopinione propriam, di intendit aliqua, conclusiones. Prima, motus cῆeli huiusmodi,igitur.Secunda ratio

rationabilius eii qd illud qa semper eli sit causa illius qa aliquandoeli & aliquando non est,quam econtra ergo motus csti qui semper est, debet magis poni causa generati nis aliorum, Q econtra. cunda conclusio,ad saluandu perpetuitate generationii de corruptionum iniistis inferioribus praeter motum coeli, requiritur motus coeli iactus in obliquo circulo. ' Pro cuius probatione

supponit duo. Primum fi dem similiter se habens ad suum passum, semper natu eli facere idem. 'Secudum est, quia contrarioris cotrariae Diunt causae: ergo pririer motum primum ponendus est alius motus. Ex quibus sequuntur duo corollaria. Primu est , tempus generationis est aequale tempori corruptionis,ga tempus generationis est ipse accelsus solis ad nos, & lepus corrupti

nis ipse recessus solis a nobis. scorollarium secundum, omne vivens habet determinatam periodum, siue mensura suae durationis. 'Tertia coci usio,genera tiones,& corrup tiones sunt perpetuae, quod probat duabus ronibus. Prima sumit ex parte causae finalis, quia in omnibus videmus appetere S deliderare quod , melius est, sed melius est esse, quano esse, ergo natura appetit sempertae, sed non potest semper este secu

440쪽

Liber II.

E dum numerum ergo secundum speciem. ISecuda ratio sumit ex parte causae enicientis,si motus coeli sit cotinuus,& perpetuus, etiam motor, erit perpetuus,ergo Oportet generationem & corruptionem ellis perpetuas in istis inferiorib. cum hoc suia sciat ad perpetuitatem generationu&corruptionis, sed motus rili perpetuus,& siti motor eius, igitur gnationes& corruptiones erut rpetuae.

inde. tinue motis secundum generationem, aut alter asionem, aut unis Mersaliter transmutationem. Q6 nque . I T V D-secundum capituluqone, eit in quo philosophus soluit quinque ea genera 'sinis. I Prima, virum de necessita-ttione in te omnia generabilia generabuntur. cidentς Σoluit philosophus dicens Paliqua' de ne essitate generabuntur& ali- Qua non qd proba liquia sicut est de rore di no fore, ita est de generari & emerari in futuro, sed aliqua necessario runt, ut conuerso si lis ad tropicos,& aliqua non necessario erant, ut incilio vellis. J Secunda qo, uti ii illud st, generatur prius de n cessitate inserat illud quod est pollerius. Ad hoc respondet pr mittendo talem suppositionem v, in essentialiter ordinatis si posterius est, primus est vel fuit. Hoc supposito respodet philosophus,dicens et, in illis tu quibus necessarium est polleriusese vel eueniret,tunc ad esse prioris sequitee posterimis, sed in illi, in quib. posterius non de necessitate ponitur, inesse tunc adeste prioris non sequitur esse poste. ioris. 'Tertia qovio generationes perpetuentur secundu Grectum aut sin circulum .Rridet, aenon perpetuant secundum rectum, sed secundum circulum . Primum patet quia vel sormae subitan tiales, generandae sunt finitae, secundum specie, vel infinitae,nsi infinitae, quia ibi est status,si vero d iratur et sint finiis,ergo poterunt pertransiri S per consequens aliquando cessarent generationes, nisi fieret circulus ergo, oportet ipsas generationes rpetuarifin circulum. I Quarta 'o, an idem corruptum numem possit reproduci. Ad hoc riadet philosophus i no, sed bene in spe. Quinta qo, Vtrum eadem generabilia eode tuo reue tant. Rndet philosophus i no,& dici taliqua ea de numero reuertunt sicut sol & caeteri planete qui mouenξ ab occidente in oriens &reuertant Hde uno in aliud idem numero: nam idem est sol numero qui oritur,& goccidit, sed de isto reducit non est, hic principaliter sermo, sed de reduci illorum,quae fiunt per generationem, di in illis non redeunt eadem numero, sed solum in specie. Omne elementum , possit immessi te in quodlibet iros

murari.

Qv Arni Tua virum quodlibet elementum possit immediate, in quodlibet transmutari. I Et arguitur primo 2, non, quia nullum elementum petransi rutari in igne, igitur non quod i ibet elementum petransmutari in aliud. Antecedens patet,quia in illud quod actu est nihil pt transmutari, sed ois ignis actu est,

SEARCH

MENU NAVIGATION