장음표시 사용
671쪽
Pars Secunda. HI uam, nec enim aliquid possunt super liberum arbitrium Dei eas instituentis: sicut igitur ignotus cst finis saeculi, ita & finis legis.
Iam dieiis Astronomis connumerandus Aest Arnoldus quidam,testante Mantuano,qui patientia vaticinari voluit anno Christi ,3 1 ob conuo cop, tum trium planetarum superiorum in Aquario; vel anno I 6 . ob connexionem supradictorum Saturni,& Iouis in piscibus venturuAntichristum: sed iamdudum eius temerit
Nonnulli asseruerunt tabulas Dionysino debere iterari nisi ter &sic secundum eos fi- inis mundi esse debebat anno plus minus I M. Hinc versiculi circumserebantur, vicemque adagionis subibant: Post quadringentos mille Domini reor annos Tunc antichristus nascetur daemone plenus. Lepidum quid ibidem recenset Mantuanus , in hunc modum: Iustiniani, inquit, tempore circumferebatur oraculum , quo dicebatur mundum cum prole sua periturum, cum ad Roma num i mperium Africa rediisset,ct cum eo tempore Belitario ducestrenue rem agente esset reuersus.
putabatur in foribus adesse iudicium. Subpauidi
omnes arrectis animis circumstectabant unde coms gratiogeneralis erumperet. in hac communi gentium, ac populorum trepidatione, ac tumultu, pugnae cuiusdam repentinus euentus, cumsi ma omnium admiratione, peiua ac risu declarauit oraculum : nam pol receptam Africam, cum resset Imperator liberare a Gothis
672쪽
Italiam . ducem nomine Mundum ad praeclari is negoti, misit cum exercitu, qui in ipsis Italiae faucibus ιontra Gothos in Deliciter pugnans, cum pro- Ie occi est. Mox cum rumor increbuisset Munda ducem pertust, vaticinio intellecto, timore iudic3
Ad recentiora properemus. Deus bonet quci ridicula commema , quot fabulosae de δε ntichristi aduentu, & mundi fine temporibus nostris leguntur & audiuntur Vaticina. Mundus tiones' Nec mirum: ut enim eum destrare di- cimus , qui annis ingrauescentibus iudicio stolidior. minus potens cstulit quaeque inconsulte: sic mundus senio consectus , &Velut contritus in errores sectas varias,fabulas, delirameta totus defluit & resoluitur. Cochlaeus in actis Lur heri anno i 33. bit ultimi seculi Luthericos Prophetas tam ςonstanter asseruisse illo anno assutiarum e
tremum iudicij diem immo &ipsurn in indiuiduo diem determinasse,ut multi nec serere
Millies ipsi haeretici &maxime Anabaptistae, ut refert Florimundus in haeres. progres.st,lib. a. cap .certo ac definito tempore iudicium suturum conclamarunt, illudque tanquam iam praesens adesset, trepidis moestisq; nimis expectarunt: verum sciolorum horum stupiditatem simul ac mendacitatem si
Iita solis circumgyratio mundo prodidit e sibilandam Iucundam ibidem commemorat historia.
673쪽
Praedicautius quidam certam noctem , qua Christus ad iudicium esset venturus prsfiniorat, commentumque hoc suis subditis, ut oraculum, obstruserat, credunt illi, lineis,& candidis vestibus, quibus suam contestentur innocentiam, sese exornant, Montemd Praedicautio constitutum conscendunt, solo prosternuntur , manus eleuant & exintendunt, oculos nunc in coelum erigunt, nunc in terram demittunt, pectora tunsionibus crebris diverberant, lachrymarum, singultuum ex imo pectore tractorum, eiulationum omnia plena, sicque noctem totam
ducunt insomnem. Ecquid tandem' adhuc venturus est Christus ad iudicium. Quis non horum dementiam admiretur & obstupeucat ' vel potius quis ad horum ineptias risum
Nec in huic longe absimilem stultitiam stultus ille Tholosanus doctor Astrologus, de quo Florimundus, proruit, qui secundam D alluvionem generalem suturam sibi certo et μῆ
pzrsuadens, ad Noe exemplum arcam iussit fabricari:at serenitas eo ipso die,quo obtingore debuerat, exorta, hominis leuitatem muno do reliquit irridendam. Mirum est tantum Doctorem his potui: se deliramentis circumueniri,praesertim cum Dominus Deus mundum diluuio non peruturum signo perpetuo, velut sigillo quodam confirmari ac Noemo promiserit. Hoc est H η.όηumfaederis quod do inter me O vos. Arcummponam in
674쪽
Pars Secunda. 16r sic plures Astronomi dum volunt jd
rum motu coniunctionibus & varijs dispositionibus sutura praenunciare, quae merae Dei ter Opt. Max. subsunt voluntati, toti semundo ridiculos exhibent,& obuenit quod de his& similibus litterarum monumentis Diuus Thom. in .dist. q. consignauit. Omnes, ait, qui temptu praedictum, numerando voluerunt pr
nunc iure,fal ὸ loqui inuenti sunt, quorum optasiam patet, O si niliter patebit optas illorum, qui
Nec hic silentij nube obtegere possum in.
ane quorundam de mundi duratione comentum, quod S. Vincentius in epistola ad Ben dictum Pontificem his verbis commemorat. Secunda, inquit, est opinio dicentium tot annos futuros anatiuitate Christi usique ad finem inuim ii, quot sunt in alterio versu: ita vi quilibet re sis Uulteri fit unius anniprophetia,ct primus veresus cilicet Beatim vir qui non abjt, O c. sit pro pri-ino Christi anno prophetia, secundu pro secundo, o sic deinceps. at his nugis supersedeamus. Plu racius modi de sine mundi salsa auguriar censuimus in priore huius tract. parte, & maximῆ thesis. 8.&27. Porro si perplures Patres, quos propter eximiae sanctitatis, &doctrinae praestantiam admiramur,animaduertentes suorum temporum, vel improbitatem ac malitiam, vel magnitudinem atrocitatemque persecutionum. christ ianos urgentium, vel horrendas haere licorum grassationes , aut denique incendia
675쪽
vrbium, bellorum procellas, ingentes terra motus,coeli, aerisque,atque elementorum te- tras ac funestas immutationes, imperiorum occasus, humani sanguinis humanas effusib. nes, in eam cogitationem metu & trepidatione tot tantorumq; malorum adducebantur, rivi iam prope assuturum Antichristum, & finem seculi, vel pertimescerent, vel sorte cro Non suox derent, non sunt aut leuitatis, aut salsitatis tr . ,hEride. ducendi, Vel quoquo modo linguae viruleno auisub- tia contaminandimam sic opinati, aut locuti accus Π sunt ouod praesentia mala semper videantur atrociora. quorum intuitu tam Ore prope con-; sternebantur,ac alijs timorem, Vt nimirum mergerent,& se ad frugem bonam,ut dicitur, reciperent,incutere & animo connitebantur, .& praedicatione contendebant. Arbitrabantur , etiam totum hoc tempus quod decurrit, vel breuistimam moram esse aeternitati comparatum. Denique Dei iudicium in dies singu- los magis atque magis appropinquare citraveritatis dispendium & dicere poterant, &proclamare, quod quidem scripturis familiare esse ac proprium, nemini eorum qui illas legerit, potest esse impervium. In hanc set tentiam conspirarunt Tertullianus lib.de fuga in pers.cap. r. Cyprianus epis. 18. M63. Basilius epist. r. Chrysostomus homilia 33.in Ioannem. Ambrosius oratione in Satyrum fratrem.Gregorius lib. epist. cap 7r. α homil. in evang. Bernard.ser. 6 in psalm. 9o
Anti eliristi, aut Christi praediea.
676쪽
Quae philosophorii de sine mundi fuerit
sententia, Bartholom. Sybilla in spec. per. tu. deca. l. cap.2 sic ena irat Sciendii, inquit, quod omnes sei d Philosophi, excepto Aristotele, concorditer conflagrationem & sinem huius mundi consessi sunt : in modo vero sinis &termini varii varia suerunt opinati: nam Plato & Pythagoras posuerunt hanc partem elementalem iactandi, post triginta sex mille an nos solui debere . A tq; iteru post cunctis cius repetitis partibus dcbere resormari. Rationem autem triginta sex millium annorum, hanc asserunt csse: quod omnis dispositio coeli S orbium coelestium , naturali crtanto tempore finietur. Luna enim complet cursum suum uno mense. Mercurius & Ventis minori tempore unius anni. Sol uno an-DO terminat motum suum. Mars duobus annis lupiter iet. Saturnus ueo. Primum mobile,
id est coelum cristallinum, terminat gyrum suum et . horis. Coelum autem stellatum, id est , firmamentum infra primum mobile, complet cursum suum triginta sex mille annis: nam centum annis mouetur uno gradu, ut dicunt Astronomi. Asserunt ergo Plato & Pythagoras, quod mundus finietur & terminabitur, ubi omnus coelestes supradicti urbes cursus suos comploucrint. Et cum iterum virtute infusa substan-lijs coelorum, omnes coeli partes redi crine ad suum locum primae creationis, tunc,in lubunt, omnia genaabilia & corruptibilia eadem
677쪽
dem numero,quae fuerunt virtute corporum coelestium,reuertentur. Sed opinionem hanc D. August.&merito consutat, certum enim
est,quod a pura priuatione ad habitum non sit regressus. Vide Aug. d e civit. lib. ir. p. II. xijEdo. Empodocles agrigentinus, cum Anaxago-eri, ra,dixerunt amicitia elementorum mundum
Ars t - fuisse solutum& infinities lite eorum,&diso--n 'hinnantia fore repetendum. Heraclytus, teste Philosopho posuit ignem mundi principiti, di ut sinis principio responderet, dixit eun- M ista, dςm In igne terminandum. Seneca dixit arsuram esse terram naturaliter, cum uniuersa 6 dera conuenient in signo
Cancri, scilicet in mense Iunii, e concursu nimirum calidorum,& siccorum,sicut ex co- iunctione Planetarum humidorum & frigidorum factum fuisse dicit diluuium tempore Noe, cum Vniuersa sydera conuenerunt in Capricorno in mense Septembri a Gaia. Caeterum respondent Catholici, quod in .sent. nec concursus humidorum & frigidorum si
Hyi o is erit causa necessaria diluuii tempore Noe, sed
bene congrua;nec etiam causa termini mundi per ignem dispositio,siue concursus calidoru& siccorum erit causa necessaria, sed apta&idonea, nam ipsum ignem in fine saeculorum praecedet uchemens siccitas naturaliter gens rata congrua igni producendo ad nutum Dei ad talem csfectum. Parum,quid determino saeculorum cἴs
rint antiqui Philosophi, nos qui Christo
678쪽
Pars Iecunda. ' snomen dedimus, sumus solliciti: Quid vero de ipsi, credere dcbeamus, sacras scripturas non humana industria, sed spiritus sancti instinctu conscriptas, ac deinde Theologos nosti os simplicis veritatis assertores , consula
Primo igitur constanter dicimus &consi- oplus, temur, Od Mun im transii tinconcupiscentia C xhoii eius. Quod coelum ct terra transbunt. Quod si e mun- mundi terminus non naturae, sed spiri tus sata di cti suturus sit effectus.
Secundo asserimus, quod ignis conflagra-M tionis, non sit ex concursu naturali calido rum & siccorum generandus, ut dixit Seneca: aut ex concursu ignium superiorum & inseriorum , Ut voluerunt alii. Nec succem detur ignis ille ex rcflectione radiorum so- laxium in corporibus terrestribus nariaraliter solidis: sicut fit ex reflectione solis ad speculum concauum S propinquum. Nec ex ignis e - r laxatione sphaerie ignis , quae virtute cceli detinetur, sed ignis ille voluntate Dei & vir. te &v tute procreabitur . Qui sicut in principio mundi, humanum genus aquarum diluuio esei tibi- assumpsit, ut ardorem concupiscentiae & lv x x xuriae purgaret, ita iterum mundum ignedtistruet, contra frigus malitiae . N auaritiae charitati repugnans,& sic contrariis siet mundi purgatio.
Tertio& vltimo, ut hunc tandem tractutum sua coronide claudamus, & ne tempus,
679쪽
suo. De consummatione munilitia quod auolat, ijs quae Iunt euidentissima dili
selii ni, endis insumamus& disperdamus,certum est, mundi, & indubitatum, quod exacta sinis seculi cem titudo haberi non possit. Scite D. Thom. de potentia q. .art. 6. Finis mundi cum a pura Dei
voluntate dependeat naturali cognitione sit ri noti potest. Imo, ut hoc addamus, nec scriptura aut reuelatione , & hactenus plus sati ocii nobis comprobatum est: nam auctoritatum, rationumargumentoris,coniecturaruna,quibus Calculator ad suum dogma stabiliendum tebatur, confutatione, nouissimi diei incertitudine edocuimus,ac conuicii ratis. Vt in eos, qui tentarunt, vel modo audaci praesumptione tentant,siab definitis, ascertis temporibus sinem saeculorum coarctare; quadrare Videatur illud Ezechiel. is. Va Prophetis in pientibus, qui'uunturi tritum suum, ct nihil pidem. Vere hi salii Augures nihil vident, qumodo id videant quod adeo occultum est, ut . ne ipsis quidem summis Spiritibus comper- ά .' tum siti Hos merito, ut ridiculos explodit
futura. scriptura, dum ait: Annunciate qua venturasum
in infuturum , ct ciems quia j e iis vos : nam .i solius est nosse sutura Dei: Et maxime tempora, & momenta, quae posuit in sua pote
Ne igitur ea quae nobis altiora sitiat curiosius scrutemur Addi amus. ut alias rected cuit B. Aug. Epistola 8o. ad He ychium, ho- . minem taui dc sine mundi, quam de nouit si-
680쪽
Pars secunda. soma vitae suae periodo debere sollicitum esse: si Imminet enim cuique nostrum Iudicium 'certum, dies incerta : Quod de generali ad omnes aduentu suo Christus admonet , de particulari ad singulos vult etiam intelligi.
D. Aug. praeclare hac de re tractantem audi mus: In ait, quemque inuenerit suus nousi- Quom,. reus dies, in hoc eum comprehendet mundi notis V4 ςi mus dies: quoniam qualis in die isto quis moritur, i, hucili hiatu in die illo iudicabitur: scperugilare debet affaturi . Omnis Christianus, ne imparatum inueniat eum Domini aduentus. Imparatum inκeniet ille dies, quem imparatum iuuenerit sua vitae huius ultimus dies. Tunc igitur nobis mundus hic praesens mulid sinitur, cum vita nostra finitur, Vt noni in finitur, cumerito dixerit B. Ioannes Apocaly. ao. Bea ' i'tim ct sanctus, qκi habet patrem in re si rectione prima: In his secunda mors non habet potestatim. Vtrumque quidem Iudicium horribile, utrumque pertimescendum. Hebr. Io Borrendum, siquidem, est incidere in manus Dei viventis; Potest tamen particulare iudicium iudieium videri formidabilius; quod propinquius ina mine x, quod pericula singularia, ac propria 'μμ' plus timoris soleant , ac horroris incutere, quam generalia, atque communia; Quod denique, ut iam diximus, is, qui in particulari iudicio sententiam euacerit damnationis. in nouissimo illo exactam habebit ce