장음표시 사용
81쪽
DE IMPERIO CN. POMPEI OR 68-60
sit ac tam difficilis, quam illo non et consilio regere et integritate tueri et virtute conficero possit. sed in hoc ipso ab eo vohementissime dissentio, quod, quo minus certa est hominum ac minus diuturna vita, hoc magis res publica, dum per deos s immortales licet, frui debet summi viri vita at ius virtute. At 60onim 'ne quid novi fiat contra exempla atque instituta maiorum'.
non dicam hoc loco, maiores nostros Semper in pace consuetu
dini, in bello utilitati paruisse, semper ad novos casus tem
porum noVorum consiliorum rationes accommodasse; non dicam
1s duo bella maxima, Punicum atque Hispaniense, ab uno imperatore esse conlaeta duasque urbes potentissimas, quae huic
parvi enim sunt foris arma, nisi sit consilium domi. p. 64, 6; 40, 5. t ut nulla, gu p. 68, 13; res tanta, p. 88, 4 f. 76, 3; et tam , 43 Ε.;
quam, gu P. 69, 6. l 1 et . . et . . et
δεσθια καὶ μὴ προβαλλειν τοιουτονανδρα κινδυνοις ἐπαλλήλοiς καὶ πολέμοις. t 3 quod mest sententiu debet, quod rem p. debere censeo; Vgi. P. 88, 4 est. l 4 ac minus, P. 38, 2; ac, Ugi.
Zu p. 89, s; hoc magis, p. 71, 7. l5 viri vita atque virtute, virtute dum vivit gu Z. 6. p. 74, 7. 77, 10 , mit gesuchter Allitteration, Wis Mil. 30 vi victa vis est d. Anm. Wdlmin alliit. Vb. p. 91 f. . verr. 1l 57 Wi et virtute; Zu P. 65, 1. 59, 7. 60 5 at enim cavendum est ne, 51 A. Es folgi sagi unvermitteti derei gent-lieho Εinwand des Catulus unddessen Widerlegung: Gempla 63 Α.
consilia accommodame oder novaeonsilia cepisse; accommodare stehιΡr gnant Wie bellum coniungere 26.
castra munire v. a. r suag rationes
ad nova tempora accommodando inierunt novas; c. rationes im Ggs Eu casus, die BErechnungen, Welcnegu consilia letten; temporum, Wie
non dicam verhalion sich wie das Aligemeine gum Besonderen. l8 util. paruisse: 56 m. Deios. 13 te bellum gerente utilitatibus tuis paruitia i 10 s. P. 37, 2; uno imp. e dem im gweiten
parallelen Glied genannien Scipio
Aemilianus Wurde 147, stis er sich
imperio infestissimas K. N.que delevit. Mur. 58 duos terrores huius
imperii K. N. que deleverat Feli.
82쪽
imperio maxime minitabantur, Karthaginem atque Numantiam, ab eodem Scipione osse doletas; non commemorabo nuper ita vobis patribusque vestris esse visum, ut in uno C. Mario spes
imperii poneretur, ut idem cum Iugurilia, idem cum Cimbris, ill)idom eum Toutonis bollum administraret: in ipso Cn. Pompeio, sin quo novi constitui nihil volt Q. Catulus, quam multa sint 21 nova summa Q. Catuli voluntate constituta, recordamini. O Quid tam novum quam adulescentulum privatum exercitum di melli roi publicae tempors conficero; confecit; huic praeesse praefuit; rem optime ductu suo gerere 2 gessit. quid tam 10
praeter consVetudinem quam homini peradulescenti, cuius aetas
Phil. 2 6 49. gu Catil. 2 fi 12 quis seu my ita aspeaeit ut perditum
civem y l 3 esse visum ut, Wie pla-euit placitum ext9 ut; in uno C. Mario, dem unter der Not dos Cimbrischen Diegs gemn das alte Plebiscit ne quis eundem magistratum intra decem annos caperri
toni hollat has Vol k in klassiseher Prosa. t 6 in, p. 76, 12; quam multa,
83쪽
DE IMPERIO CN. POMPEI OR. 60-62
u senatorio gradu longe ubesset, imperium atque exercitum
dari, Stelliam permitti atque Ahicam bellumque in ea provincia administrandum γ fuit in his provinciis singulari innocentia, gravitate, virtute; bellum in Ahica maximum consecit, victorem
5 exercitum deportavit. quid vero tam inauditum quam equitem Romanum triumphare 3 ut eam quoque rem populus Romanus non modo vidit, sed omnium etiam studio visendam et concelebrandam putavit. quid tam inusitatum quam ut, cum duo 62 consules clarissimi fortissimique essent, eques Romanus ad bel- 16 lum maximum formidolosissimumque pro consule mitteretur γmissus est. quo quidem tempore cum esset non nemo in Senatu, darum tam; homo peradul. etu p. 63, 11) stet geri p. 80, 8; peradui cen
riis, muneribus Eu stehen. Sin9.,
Eini. A. 61. 63. t 7 omnium studio, mitaliseitiger, ali gemelner Teilnahme, Wie omnium fama consentiens calom. 61. Semo omnium Vere. 5 3 46
Vgl. fam. 9, 23 ut et viderem te et
viserem aegrotum; concelebrandam,
mationem 8 inusitatum, contra morem, con- 62
84쪽
M. TULLII CICERONIS qui diceret non oportere mitti hominem priVatum pro consule, L. Philippus dixisse dicitur, non se illum sua sententia proconsule sed pro consulibus mittore. tanta in eo rei publicae bene gerendae spes constituebatur, ut duorum consulum munus unius adulescentis Virtuti committeretur. quid tam singulare squam ut ex senatus consulto legibus solutus consul anto fieret, quam ullum alium magistratum per leges capere licuissot 2 quid tam incredibile quam ut iterum eques Romanus eX senatus consulto triumpharet γ quae in omnibus hominibus nova post hominum memoriam constituta sunt, ea tam multa non sunt 10 quam haec, quae in hoc uno homine videmus.
S. V. R. unus aliquis, gon dern non
4 φ 10. Sest. 16 ut non nemo putabat. l 1 pris. , 50 A. t 2 L. Mar- eius Philippus, cos. 91, ein ge-Wandier Redner, in altercando cum aliquo aculeo facetus, Brut. 173.
interesso liegi) bene ger. in dem-selbon Sinn Wio 61 A. rem optime gerere. t tanta -, Epiphonem, vgl. 22 Ε. t 4 spes constituebatur, d. h. so sest, Wie collocare de or. 1 φ 25 Rir das geWdhniiche ponere, s. 60 Ε.
Flace. 3 ut Salutem . ., Spem . . in hoc
iudicio positam esse et defiaam putetis. l 5 a l. , 29 I. ait, Sall. ep.
Pomp. 1 contra aetatem proiectus ad
liehen Bestim mungen in diesem besonderen Falle; a. Z. 7. Phil. 2
omnibus, gu 36 multae. 31 E. u. p. 67, 3 ; homin. - e traductio, gu 1Ε.; in
85쪽
DE IMPERIO CN. POMPEI OR. 62-64
Atque haec tot exempla tanta ae tam nova prosecta sunt 63 in eundem hominem a Q. Catuli atquo a ceterorum eiusdem dignitatis amplissimorum hominum auctoritate. quare videant 22 ne sit periniquum et non ferundum, illorum auctoritatem des Cn. Pompei dignitate a vobis comprobatam Semper esse, Vin
strum ab illis de eodem homine iudicium populique Romani
auctoritatem improbari, praesertim cum iam suo iure populus Romanus in hoc homine suam auctoritatem vel contra Omnes,
qui dissentiunt, possit defendere, propterea quod isdem istis
10 reclamantibus vos unum illum ex omnibus delegistis quem bello praedonum praeponeretis: hoc si vos temere Dei stis et roi pu- 64blicae parum consuluistis, recte isti studia vestra suis consiliis regere conantur; sin autem vos plus tum in re publica vidistis,
fletum ullum a me in rem p. profectum dicerem. tam. 2, 19, 2. 3, 1,1Omnia quae a me profecta sunt in te tibi aecidisse gratissima. 5, 5, 2 Omnia a me in te profecta sunt quae at tuum commodum pertinerent . . contra me) eme aliquid a te profectum. io, 4. 12. Lepidus ebd. 10 34, 3Ε.; a C. auctoritate, a Catulo atque ceteris auctoribus, Vgl. 59 A. 60 Ε. 69 A. u. 56 A.; atque re, p. 84, 9 Ε. 52, I .l 3 videant, die Z. 2LGenannten, vgl. 56 A., ne, Zu 12 A. 68 Ε. 4 et, meti non fer. Eu einem Be-griss verachmilZt; damach regel-mii Rig der aco. c. inc: gu Phil. 1
p. 30, 3; auctoritas Z. 4. 7. 8. 84 3
sui provinciae, neque erat . . quem
praeficerem, und so on Cic. undCaesar, daneben auch mit lokalen Bestimmungen, media acie b. civ. 3,
II temere im Ggs gu ratione, leicht- 64sinnig: studia Absichten; n. vestra suis eonsiliis chiasti sch; recte faciunt quod conantur. l 13 plus in re p. vidistis, mehr politis che Einsicht pin richtigeres Urieli in politischen Dingen beMesen: etu Phil. 2 6 39 eum
me vidisse plus fateretur, se speravimemeliora; Zup. 82, 11 hoc. 71, 12 U. 61, 1. de or. 3 g 20. Lael. 99. tam . 7, 2, 1.
86쪽
M. ΤULLII CICERONIS vos his repugnantibus per vosmet ipsos dignitatem huic imperio, salutem orbi terrarum attulistis, aliquando isti principes et sibi et ceteris populi Romani universi auctoritati parendum
Atquo in hoc bello Asiatico et regio non solum militaris silla virtus, quae est in Cn. Pompeio singularis, sed aliae quoque virtutes animi magnae et multae requiruntur. dimcile est in Asia, Cilicia, Syria regnisque interiorum nationum ita ve sari nostrum imperatorem, ut nihil aliud nisi de hoste ae de laude cogitet. deinde, etiam si qui sunt pudore ac temperantia id
28, 1 vidisse mihi multum τideris cum prope desperatis his rebus te in Graeciam e tulisti. 6, 6, 9 homo
est acutus et multum providem. 2,
bei parendum zu 6 Ε.; ceteris, P. 83, 2.
Cic., Was er 36-41 uber innocentia
in Graeciam Asiamque tran8Scendimus omnibus libidinum illaeebris
repletas, et regias etiam attrectamus gazas. l mil. illa virtu6, s. 36und gu p. 86, 6; 8ingularis, 10 A. p. 70, 2; viriutes animi, ein ergkngender Objehisgenetiv Wie p. 87, 2.
bei hoste und bei laude. t 10 deinde:
87쪽
moderatiores, tamen eos esse tales propter multitudinem cupidorum hominum nemo arbitratur. difficile est dictu, Quirites, 65 quanto in odio simus apud exteras nationes propter eorum, quos ad eas per hos annos eum imperio misimus, libidines eta iniurias. quod enim fanum putatis in illis terris nostris magistratibus religiosum, quam civitatem sanctam, quam domum satis clausam ac munitam fuissὰγ urbes iam locupletes et
copiosae requiruntur quibus causa belli propter diripiendi cupiditatem inseratur. libenter haec coram cum Q. Catulo et 6616 Q. Hortensio, summis et clarissimis viris, disputarem; noverunt
enim sociorum volnera, vident eorum calamitates, querimonias
moderatiores: Ruch Cio. homparieri
rorum; go cupiditate 67. Verr. Ret. Iφ 41 se avarissimi hominis cupi
des Pass.; anderWaris nuch in odio, odio esse aliaui; vgl. in honore esse
38. 41. 46 Ε. 57 v. g. B. dom. 147 si populo R., si cunctae Italiae, si provinciis, gi emeris nationibus. div. Caeci l. 7 sociis eaterisque not. sam.
p. 40, 7. 66,16. l libidines, Wie im Ggs verr. 4 φ 116 conferte huius Verris)libidines eum illius Marcelli continentia. l 5 q. fanum: p. 48, 8 s.
86. 8. Haec. 67 Pompetita eaptis Hierosolymis victor eae illo fano nihil
attigit. t 7 satis triti beta letetton
Cic. spieit mit der Redensari bellum inferre. Vere. 5 6 111 in quem nefatii quidem eausa conferri eriminia potuit. I g 83 cat Eam et culpam. 14s. b. Hisp. 1, 4 propter pecuniae magnitudinem alia qua ei infere
37, 7. 33, 3. l 10 disput. , in
88쪽
M. TULLII CICERONIS audiunt. pro Sociis vos contra hostes exercitum mittere putatis an hostium simulatione contra socios atque amicos 2 quae civitas est in Asia quae non modo imperatoris aut legati sed 23 unius tribuni militum animos ac spiritus capere possit 3 quare, etiam si quem habetis qui collatis signis exeret tus regios su- sperare posse videatur, tamen, nisi erit idem qui se a pecuniis sociorum, qui ab eorum coniugibus ac liberis, qui ab ornamentis fanorum atque oppidorum, qui ab auro gazaque regia manus, Oculos, animum cohibere possit, non erit idoneus qui 67 ad bellum Asiaticum regiumque mittatur. ecquam putatis civi- 10tatem pacatam fuisse quae locuples sit 3 ecquam esse locupletem quae istis pagata esse videatur 2 ora maritima, Quirites,
Zu P. 34, 12 u. 85, 7. 80 10; hostium simulatione, unier dem Vorgeben, dala es gegen Feindo bestimit Sei, p. 36, 13. sam. 11, 13, 5 eas copias, qua8 diu simulatione rei p. comparabant, subito ad patriae sericulum converterunt. Sull. 54 gladiatores emptos esse Fausti simulatione ad caedem ae tumultum Vgl. clamium nomine p. 87, 4, 8u8picis
praedonum in der m. p. 41, 17. Nllgelsb. g 18, 2; verbal Hor. z. 4, 6, 13 inclusus equo Minervae 8acramentito. t 3 q. civitas -, 54 A.; non
Grundanschau g. Catil. 2 g 27. Deiot. 15 tanto 8celere non modo perfecto sed etiam cogitato. Mur. 69hoc dico, frequentiam non modo dignitati ullius unquam 8ed ne voluntati quidem defuisse; nichi sonon solum. l 4 unius aus deren
lassen aulaehmen Wie ein Genlaseinen Inhiat), Wie Mil. 87 eapere eius amentiam civitas, Italia, provinciae, regna non poterant. Vere. I 6 78 libidines tuas capere ac gustinere non
provinciae p. R. . . possunt. l 5 eollatis 80nis, Vgl. LiV. 38 41, 6 proelio iusto, acie aperta, gignis eollatis dimicandum erat; fur die virtutes impera
decet non 8orum manus sed etiam oculos abstinentes habere. Val. M .
89쪽
DE IMPERIO CN. POMPEI OR. 66-68 87 Cn. Pompeium non solum propter rei militaris gloriam sed etiam propter animi continentiam requisivit. videbat senim imperatores locupletari quotannis pecunia publica praeter paucos neque nos quicquam aliud assequi classium nomino nisi ut s dotrimentis accipiendis maiore adfici turpitudine videremur. nunc qua cupiditato homines in provincias et quibus iacturis,
quibus condicionibus proficiscantur, ignorant videlicet isti, qui
ad unum deserenda omnia esse non arbitrantur. quasi vero Cn. Pompeium non cum suis virtutibus tum etiam alienis vitiis 10 magnum esse Videamus. quare nolite dubitare quin huic uni 68
cunia publica, eae aerario deprompta ad bellum administrandum 37; praeter paucos selgi Cic. Wohi aus Rucksiehi aut den in pseuden P. Ser
koit ex auch sonsi Iobi; Verr. 36 21 I. I 6 57. gravissimus et Sanctissimus civis Flace. 5. t 4 nos: die
omnibus audacia tua cognoscatur. classium nom. , mit diesen Schein-
Flotton hi essen aber heine Waren, s Ogenannien Fl.; Vgi. Att. 5, 15, 1 me Nomen hobere duarum legionum Mialium. Vere. 5 g 136 a civitatibus pecunios classis nomine coegisti. 0φ22Ε. P. 86, 2.ὶ l. an. 2 fi 15. Sest. 34 G- lectus habebantur nomine collegiorum
gu φ 67 A. aurii ch; crFid., Zu 64Ε. liacturis, sumptibus, largitionibus Mil. 72 fin. 2 g 79. Caesar b. G. 6,
nem: R. 37. Das Asyndeton paarhbeide Nomina gu einem Glied nach qua cupiditate. t 7 videlicet hat meistironi sche Farbung; p. 85, 10 E. f. t qui
90쪽
cressatis omnia, qu1 inter tot annos unus Inventus sit quem socii in urbes suas cum exercitu venisse gaudeant.
Quodsi auctoritatibus hane causam, Quirites, confirmandam putatis, est vobis auetor vir bellorum omnium maximarumque rerum peritissimus, P. Servilius, cuius tantae res gestae terra smarique exstiterunt, ut, cum de bello deliberetis, auctor vobis gravior nemo esse debeat; est C. Curio, summis vestris beneficiis maximisquo rebus gestis, summo ingenio et prudentia praeditus; est Cn. Lentulus, in quo omnes pro amplissimis Vestris honoribus summum consilium, Summam gravitatem esse 10
cognovistis; est C. Cassius, integritate, virtute, constantia singulari: quare videteJ ut horum auctoritatibus illorum orationi,
qui dissentiunt, respondere posse Videamur.
Quae eum ita sint, C. Mavili, primum istam tuam et legem
44, 8. l 1 inter tot annos, Me Quinct. 46 qui inter tot annos ne reppellarat quidem Quinctium. Verr. I fi 37. Caesar b. I. 1, 36, 7 Germani, qui inter XIV annos tre- tum Non subissent. Liv. 1. 10, 8. Man unierscheidet inter im Veri aufund intra vox Ablaus. t unus quem, p. 51, 8 f. t 3 quodsi aure., p. 71, 4s Zweiter Teii dor refutatio. Vierangesehene Manner bestirmor tendie lex Manilia: P. Servilius Vatia Isauricus, s. Ei M. A. 70. P. 10, 17 L, C. Scribonius Curio, derais Prohonsul von Mahedoniena. 75-73 gegen die Thraher undDardaner striti und gueret bis an die Donau vordrang Cn. Cornelius Lentulus Clodianus, der ala Censorim J. 70 mit L. Gellius 64 Senatoren, mindestons den achfen Τeildes Senata, von den Listen strich, C. Cassiua Varus, der 73 mit seinem Kollegen M. Terentius Varro ein Getreidegeseig gab u. 72 gegen Spartacus ungliicklich lili sis. t 4 est,so sago ich dala; Zu 4 Α.; auctorerklliri sich aus Z. 3. 6: is qui rem
13 f. 77, 6. t 10 consilium, p. 64, 6. 53 10. 7s I. 89, 8; g. gravitateminit Elielisicht aut sein Versahren in der Censur. l 11 constantia ei tribuitur, qui idem semper sequitur S. Bloch ; homo singularii constantiae Sull. 34. adulescens summa virtute gravitate constantia Phil. 10φ13. Planc. 27 Ε. u.O.; S. P. 89, 10; singulari, Zu 10 A. p. 81, 3. 84. 6;gum abl. quai. VH. 51 A. Nagelsb.