Commentarius ratioregularis in quatuor libros institutionum imperalium, quo omnium, non modò in singulis paragraphis, sed etiam versiculis traditorum, rationes redduntur, & in breves ut plurimùm regulas resolvuntur. Authore Casparo Manzio ..

발행: 1671년

분량: 640페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

511쪽

go Lib. II. Tit. I 4. g. s.

minationis est, quia as, cum de divisione sundi, haereditatis, ponderum, &c. quaeritur,sOlidum corpus,quod in partes dividendum est,sgnificat, Wesenb. n. r. h. sc sumitur frequenister pro integra quacunq; re iuxta Mynsingerum, unde fit, ut tota haereditas apud Iuris- .consultos assis appellatione contineatu . a. Qui t vero partem aliquam ex haeredi iatate capit, is dicitur in certis unciis, sive in succedere. Ratio prioris secundum Nun s. h. quia veteres volentes totum aliquod dividere in partes, totum quidem assem, par tes verb uncias vocabant. Ratio posterioris:& quare portiones hae ditariae vocentur quotae , est haec : quia si quaeratur, quotam partem ex haereditate percepit Pamphilus Respondetur, quartam , quintam, &c. adeoq; tropicδ interrogatio ponitur pro responsione. . Habet autem ' as legali divisione i a. partes, quarum singulae propria habent no

mina . . -

Duodecima, sive minima pars astis voca

tur uncis. -

Sextam, quasi dicas, sexta pars assis, lunt

duae unciae. -

Quadram, quarta portio assis , lunt tres

unciae.

Triem, tenta pars assis, sunt quatuor unciae. cuincunx, quasi contineat quinq; uncias.

ramo, quasi semi as, hoc est, dimidius as,

sunt sex unciae. . Septunx. septem duodecimae, seu Ieptem

unciae. P

Bei, quas bis triens, sunt octo unciae. Dodrans, quasi dempto quadrante as,novem

unciae. - -

Dextans, quasi dempto sextante as, decem Dinnae, quasi dempta uncia una as, unde

cim unciae. .

His si addatur una uncia, erunt I a. unctae, 1ive as completus, ita teAt. Wr L. servum, Io. g D.

e. Nunc ad rem. Haereditas i plerumq; dividetur in I a. uncias. Ratio: quia quod multisariam fieri potest, justius est id meliori modo fieri: atqui norunt Arithmetici, meliorem divisionem non posse fieti, nisi innumerum

De Haeredib. instit.

duodenarium, potest enim ille dividi per 2. 3.

4. & 6. E. convenientissimus videbatur is numerus, in quem haereditas divideretur. Et sicut Astrologi res omnes revocant ad II. pa res , videlicet menses, horas, signa Zodiaci, latitudinem signorum: sic nos haereditatem, usuras, tires lolidas omnes, post Cujac. Gothos. ad L. interdum. s. f. δ. v. duodec3m. f. b. T. Hopperus h. Duaren. c. I. v. his quaeratur. 6. T.

Itaq; t si defunctus desideriit instituere 6. plures haeredes, quos non vult sibi succedere aequaliter, sic in tuo testamento potest scribere. Titius mihi in quincunce haeres esto, Maevius in quadrante, Sempronius in triente.

Et hoc t in casu Titius capiet quinque paries 'haereditatis, Maevius tres, Sempronius qua tuor, quae simul conjunctae essiciunt i a. par tes, Ac totum assem. Ponamus itaq; testat rem habuisse in bonis milIeducentos florem , hoc in casu Titius capiet quingentos, Maevius trecentos, Sempronius quadringentos.

Sed contra haeo DIC Es ΡR1MO r quid i opus est testato- 8. rem tam inusitatis uti vexbis, cur non statim dicit ab initio: Titium in quingentis florenis haeredem instituo, Maevium in trecentis, &c. Rei pond. primo id fieri propterea, quia ipso adhuc vivente crescere & decrescere potest patrimonium ejus. Respondetur secundo: multum interesse, nam si testator dicat, Titium inrauio in quincunce, sive in quinq; unciis , sive in quinta parte haereditatis, dicitur ipsum instituere in quota haereditatis, & titulo universali capit Titius, quod acquirit: si v ro dicat testator, Tuium instituo in μιngemis frinus, tunc dicitur ipsum instituere in certare, & Titius capit eos titulo singulari ,& ρο- tius nomine legati, quam haereditatis. Cuius f hic est effectus : nam si quis rem certam, P. titulo singulari ex testamento alterius perci pit, consequitur illam mer E lucrative , & sine omni onere : qui vero suotam, is pro ea parte, qu 1 haeres est, onera quoq; sustinet D creditoribus haereditariis satisfacere tenetur. Alter effectusti discrimen est, quoad ius accrescendi, nam si titulo singulari instituti essent, δέ unus refutaret suam portionem, nihil accresceret caeteris, de quo alibi.

E si honum esset commodioris divisionis

gratia legalem distributionem servare, , haereditatem semper in I a. uncias, non plures, neq; pauciores dividere, non tamen ad id testator adstringitur. Nam tot unisciae assem essiciunt, quot testator voluerit. L. interism, ου. ν. t. f ώ. T. Itaq; non Noaet semper i a. uncias esse, sed possunt esse pauciores,& aliquae vacantes, sive reflantes, nec per hoc villatur testamentum, d. L. G. s. 2.

Non autem.

Exemplum t prioris habetur in textu: it

nam si quis unum tantum haeredem instituat, dicat autem in testamento suo: msisti m ρ-sse, sive sex xnctu haris esto, capietne Pamphilus tantum dimidiam partem bonorum Titii, & reliquam dimidiam proximi c gnati ab intestato venientes Relpond. quod non . Ratio 1 est in textu, quia nemu pa- laganus) potest pro parte testatus, & pro parte intestatus decedere, L.j- ω'am, f. d. R. f. quod

512쪽

Lib. II. Titi l . I. s. De Haeredib. instit.

quod ideo fit secundum Nyns quia testamentum est actus individuus, & pro parte valere

u nequii. Quid i E. set 8 Resp. id quod de asse reliquum est , jure accrescendi accedet Pamphilo. In esse tu igitur , quia in totum succedit, torus as in semise , & o. unciis est, L perinde est, ac s Pamphilus ex asse suisset haeres institutus. Nam ut absurdum evitetur , verba etiam improprie sunt accipienda, Hopper. h. Aliud i exemplum prioris: Maevius fecit testamentum, instituit seium in semisse sue o. unciis, Caium autem in qua drante, hoc est, et . unciis, hae unciae sbi invicem sapperadditis faciunt tantum novem, &non complent assem legalem ; restat igituro uadrans, sue a. uncia, quid de illis agen-3 s cum ρ Respondet tulp. 1 in L. interdum, II. 1.sed , . f. h. T. quadrans vacans pro partibus

Ad Veis c.

16 VIa autem 1 supcli dictum, quod nemo anm possit pro parte decedere testatus , & pro parte intestatus, anne saliarem miles potest, L s assem non compleverit, reliquum quod assi deest, ab intestato venientes capient i Respond. hoc omninb evincitur inde, quia incluso unius est exelusio alterius. Et Ratio quoad militem est i quia militis sola voluntas in testando spectatur ιμι. l. unde bene potest pro parte testatus, ti

haereditatis eis adcrescit. Ratio: quia haeredibus ab intestato cedere non potest, sed causa testati trahit ad se causa in intestati. Quare tota haereditas ad s. uncias reducitur, B t tus as in dodrante erit. In essectu igitur idem

est, ac si Sejus suisset institutus in besse, sives. unciis , Caius in triente , sive unctis. Ideoq; semper residuum ad assem reducendum est proportionaliter, pro partibus haereditarith , ob testamentum conservandium , Myns. M. ut scilicet pro ea parte quis capiat de resduo, pro qua fuit institutus, ut ex priori exemplo apparet, nam quia seli portio duplum continebat in institutione, ideo duplum debebat ipsi attribui in residuo , vel potest tota haeredita 1 dividi in novem partes, quarum c. capiat Sejus, tres vero catur.

Nisi sit.

pro parte intestatus decedere, L. Pinet arm . in .f. Δυμ- mil. Itaq; si miles testamen tum ordinans se dixerit: -υι- am sexquais A. inre heres esto, quia dodrans sue s. unciae hac

yestant, eas illi acreeturi sunt, qui ab intestato veniunt, secundum Theoph. hic L Harp. n. ιν. qud facit textus in L. o. ct L si dae bin, ρλ' is restam. milis. quae opinio haud dubiὸ procedit, cum manifestε constat de hae voluntate

militis .

E contrario.

idi . contrario f potest testator numerum

D duodenai tum excedere, seu transcende re, & in quanta scunq; voluerit plurimas uncias su uri haereditatem dividere, ias. f. . Ratio habetur quia potestate juris res semper redibit eodem, & secum dum Myns. num. r. h. neq; plus aut minus adseret in successionis substanti 18 Exempli t causa : Joannes seeli testamentum, & Petrum instituit in la. unciis haeredem, P.i ultim ex s. scripsit. Hae unciae simul unitae a R. emciunt, E. divi sit testatoris assem in i 8. uncias. Qualist E. hic ineunda ratio ὶ Respond. tIlp. an L. s. g. o. g. b. T.

subd aequὸ pro rata decrescat. Ratio, quia i haeredibus accrestit, si quid restat, & superest, vel vacat, decrescet etiam, si quid excedit. Contrariorum enim eadem eu ratio. In effectu igitur idem est, ae si Petrum ex besse, sive 8. unciis. Paulum vero ex triente, id est

. unciis instituisset,ae L s. g. .ao Hic intelle his i qui communiter , Dd.

recipitur, textui est valde consormis, alius tamen menti Imperatoris Brtassia non dissor

in is, & quidem meo iudicio talis: si dicamus

testatorem tot posse facere uncias, quot velit,& si quidem io. tantum constituat. dicere

potest: Pamphilus mihi in duabus decimis, Maevius in tribus, Cajus in quinq; decimis haeres esto. Similiter si in Io. velit distAbuere, potest dicere: Titius mihi ita 8. vigesimis, Sejus in sex, si Sempronius similiter in sex haeres esto. Et hic intellectus t inultum atinservit hominibus rudioribus & simplicioribus, qui partes assis neq: intelligunt, neq; n minare sciunt, titamen suis vel cognatis, vel amicis, titulo universali haereditatis aliquid relinquere cupiunt; qui aliud & melius nihil facere pollam, quam si assem In tot uncias dividant, quot millia, vel centena in bonis habent. Itaq:t aliquis, qui is . millia in bonis rahabet, secundum hunc intellectum potest hae reditatem in is . uncias, sive quifidecimas distribuere, & si quidem Petro velit 3. millia, Paulo s. millia, Joanni 7. millia florenorum relinquere, potest sic in testamento scribere: Petro tres quindecimas, Paulo s. Ioanni 'quindecimas honorum meorum relinquo.

Hoc in casu, & si quisq: certam summam judicio testatoris percipiat, eam tamen titulo universali percipit, & pro ea parte onera sustinere, & debita , qtiae emergere Pollant solvere tenetur, & auctis vel diminutis bonis, vivente adhuc testatore, plus vel minus dein de percipiet a Ratio autem 1 hujus meae conjecturae, a 3 eur hunc posteriose sensum alio recl-piendum ducam , est duplex. Prima: quia Sa si hic

513쪽

si hic ageret Imperator de eo, quid iaciendumst, vi ad implendum assem aliquid adhuc d sit, vel si as nondum sit completus , frustra posuisset infra Loid --, qui totus in decidendis his duobus dubiis positus est. Superia suum autem in iure nihil debet reperiri. Secunda: qvia videtur voluisse homines rudioia

De Haeredib. instit.

res ti simplices docere, quomodo haereditatem suam deberent distribuere , quod mestiis utiq; praestitit, si posteriorem potius, quam

priorem sensum tenuit, quia rudiores non possunt legalem divisionem sacere per nomina picrius incognita .

Ad F. Si plures. 6.xu MMARIAE

Exemplum.

definite, alios indefinitὸ asse non- κ . um einpleto p .F. Exemplum. o. Aliud. I. U AERI T u R 1 in paragrapho duando sit necessaria distributio secun-

dum paries assis &Respond. tunc sollim, si nolit testator, eos ex aequalibus partibus haeredes esse. Ratio subnectitur: quia satis constat nullis partibus nominatis ex aequis panibus eos haeredes esse. Ratio rationis: quia in dubio praesumitur unum haerede in amare, sicut alium, & aequalitatem inter ipsos velle servare. Itaq; si quis habeat in bonis Iroo. florenos, D velit sibi Andream, Antonium , & Augustinum ex aequis portionibus haeredes esse, non est necesse scribere in aestamento : .Andreas in Irimae, Antonius in

quum everem triente, & Augustinus in triente haeredes sunto. Vel: Andreas in η. duodecimis , Antonius in 4. x Augustinus in haeredes sunto. sed sufficit scribete ita: t Andreas, Antonius, a L Augustinus mihi haradrisianis,& jatis intelligitur, quod aequali iure omnes veniant. Nam qui non palea uni cuiusq; partes esse vult. eas cuiq; definit. Quis enim illius partitionem mente retentam alioquin intelligeret Osterman. Accedit quod naturalia omissa pro cautis hileantur, L. 3. F. de reb. erad sed naturale est aequalitate in servare, ut supra dictum, Ergo.

. nid s ' testator haeredes quosdam in- stiluit definit δὴ hoc est, partibus in eo, undem personis expressis, quosdam vero inde Mit), hoc est partibus non assi gnatis: Respond. cum distinctione, vel enimam aliquid adhuc deest, vel nihil deest, ali-eer : vel as est completus , vel nondum est

completus ri

4. Si as nondum ' est completus, & si ei adhuc aliquid deest, tunc is, qui si e parte nominatus ti institutus est, ex ea parte hau es s. fit, text. . ct an L. sum, ι .mpr.f. h. T. In lexemplo. si quis duos ex quadrantibus haeredes scripsi, tertium sne parte, quod assi deest, hic seret, hoe est, semisum, sive o. un-6. cias, .. L. Aliud t exemplum. Si ita seripsi in testamento: Maevius mihi in quincunce , Seius in quadrante, Titius in sextante , insu-

Ad Versic

s. c I vero f totus as iam completus si, &eκ haustu g institutionibus & unus vel plures adhue indefinith, simpliciter, &sne parte instituti sint, tum ii. qui nominatim exprea per L Pam sellus haeres esto. H. e quia dextans edihaassus est institutionibus, & tantum

duae unciae, sue sextans vacat, ideo Pamphilua in sextante haeres erit .

Quid si s autem plures snt sine parte NTcripti l Respond. omnes in portionem vacantem concurrunt, & eam aequaliter inter sedi v idunt. Ratio nulla alia dari potest . quam quae habetur in L. Λωo Leo, ao. f. h. T. quia haec creditur e se mens& voluntas testatoris. Ne -

sue interest primus, an medius, an ultimus ine parte haeres scriptus si, se . h. ct in λα quo loco. semperent in ea pars in idatur, quae vacat, ubiq; enim eadem ratio est, & idem effectus, Theoph. D ut ait Hoppertis h. sublata est enim illa sesennitas, quae circa ordi nem scripturae solet observari.

. Si vero.

sas partes habent , in dimidiam partem v cantur, & ille, vel illi omnes, qui simpliciter instituti, in alteram dimidiam , reo. h. ct in L.

item , Q. F. s.f. s. cum S. seq. g. .. T. In ' p.

514쪽

Lib. II. Titi et . s. . De Haeredib. instit. 483

exemplo: Testator instituit Petrum in sex- se, quibus ad allem redactis & revocatis r tantei, Paulum in triente, &Joannem in se- linquitur utrisq; semissis. misse,& praeterea instituit etiam Theophilum D ICEs : f tamen in d. L. isem quod Salinis. II& Martinum. Quid accipient illi duo i ni- s. 3. f. b. T. dicitur, quod Iudicra & inania sithi Iexasse restat, nam textans, triens&semis institutio , quando nihil reliquum est. Re i a. uncias , D integrum assem conficiunt, spond. id tunc procedit, si explet O asse, ita t igitur habebunt totius haereditatis semissem . itator scripsit: Tuitu ex reliqua pane hares esto, Ratio t est secunddm mesen becium: quoniam cum ni hu reliquum est, ex nulla quia cum ad nullam partem possit eorum in- parte haeres institutus est, ut docet Ulpian. institutio restringi , ex asse hδc casu videntur d. L. Mac proinde nihil debebitur, Ant. Pe instituti, ac intelligitur testator duos asses se- reti h. cisse, & in a 4. uncias haereditatem distribula.

Ad h. Videamin. DSUMMARIAE

. Exempliam in partibus inquatibus. s. diuomodo Ivpuratio ineunda e . Facitur supputario tr. αuid si autem uncia asignara assem em

I. 'TN superiori t paragrapho dictum, cui ce- dat pars vacans, si quis indefinitE, reliqui

definitε scripti fuerint , nunc quaeritur: quid tunc sit iuris, si pars aliqua in asse vacet,& non sit expressό inter scriptos haeredes distributa , nec tamen quisquam fine parte sit haeres institutusὶ v. g. si testator instituat Maevium , Titium , & Sejum , singulos in quadrante , & praeterea neminem alium I hie

quoniam tres quadrantes novem uncias tanis tum faciunt, quid agitur de tribus reliquis una. ciis 3 Respond, illas i vi ti potestate legis taciti , 8e jure accrescendi, scriptis haeredibus

pro haereditaria parte accedere, viae Mantie.

videatur testator pro parte testatus, & pro parte intestatus decessise . In effectu igitur idem est, ac si quilibet in triente institutus 3. suisset. Dicitur autem t pro parte bare ditaria, sive pro rata. Nam si quis in 3. unciis sit institutus , tres unciae quoq; abundantis partis ei accrescent; id ouod magis apparebit , si in partibus inaequalibus sint instituti. . In f exemplo: Petrum instituo in qua Adrante, hoc est, in tribus unciis, Paulum in sextante , sive duabus unciis, Ioannem in triente sive 4. unciis. Hae unciae sibi invi cem superadditae efficiunt s. restant igitur,& vacant 3. quae t sis jure accrescendi accedent , & quas inter se divident. Sed quomodo divident, anne aequaliter inter se Re

spond. quod non , sedi rorata , δέ pro partes. haereditaria. Quomodo i autem supputatior. Cur rarite singulis asecrescant s. Exemplum in assignatisne Rartium aga

sitim

Io. Nunquid abs s detractatione facibus res explicara potest i D.

ra. Exemplum poramnum inquasum. II. Au horis explicuis. ineunda 3 Respond. hoc modo: partea vacantes ad assem sunt redigendae, & de illo age capiet Petrus 3. uncias, Paulus a. Ioannes 4. Ponamus nunc, testatorem in bonis habuisse I aoo. R. jam de his capit Petrus vigore institutionis 3 oo. s. Paulus a oo. s. Ioannes 4cio. quid agitur de residuis 3 oo. R. Respond. illi sunt ad assem revocandi, & in s. uncias dividendi , quarum Petrus iure accrescendi capiet tres, Paulus duas, Ioannes quatuor; divida mus itaque 3 oo. s. per s. prodibunt 33. 1 .ao. re. Haiabit igitur jure tam institutionis, quam accretionis , Petrus Mo. s. Paulus 266. n. M.tr. Ioannes s 33. n. ao. tr. quae summae conjunctae iaciunt i a oo. R. Haec

supputatio ad mentem Wolfii est, si bene ipsum intelligo; mihi autem l longε faciliori s.

negotio & labore videtur res posse explicari, si dicamus t testatorem in priori exemplo v luisse assem, seu haereditatem suam, tantum In s. uncias dividere, & de illis tres Petro, duas Paulo, δέ quatuor Ioanni relinquere. Quare statim ab initio tota haereditas, quam supponamus adhuc esse lacio. R. in s. par res, seu uncias dividenda, & continebunt singulae 333. R. 2 o. u. Petrus igitur habebit hanc summam triplicatam nimirum, ψω. ss. Paulus duplicatam, a G. n. 4o. fr. Joannes quadruplicatam, in universum s 33 fl. 1 o. re. Et sic simplici operatione & labore absolvi potis est, quod secundum aliorum mentem duplici labore peragendum erat. Sed progredia

515쪽

484 Lib. II. Tit. 14. s. De Haeredib. instit.

Ad Versic. Et ex divetio.

. Uid si ' vero e contrario testator plu- hea scribat haeredes, assignatis cuilibet certis unciis, 3e partibus, illae autem unciae assem excedant, & plures sint, quam

h. T. L post eum imp. in textu : quod S. tacitὲ sngulis decrescat. Ratio fJuxta Mync

quia quemadmodum vacantes partes ex tacita de iuncti voluntate accrescunt: ita quae e X- cedunt assem, aequὴ pro rata decrescunt, contrariorum enim eadem est ratio. & disciplina. Et hoc procedit, sue excessus is assignatione aequalium , sive inaequalium portionum sti Exemplum t aequalium habetur in textu: Testator aliquis instituit Caium, Seium , Titium ti Sempronium snpulos in aequali portione , scilicet triente. Hic testator excessitassem , nam quatuor trientes faciunt i5. uncias. Quid E. agitur Respond. lex Moulis singulas detrahit uncias, & in essectu singuli snsulos habebunt quadratiles 3 o Nostro i modo explicandi & supputandi Dcili; fiet distributio, si dicamus , testatorem hoc in casu haereditatem . sve asem in ις uncias dividere, L cuivis haeredi uncias relinquere voluisse. Ponamus igitur, eum in bonis habuisse his mille flore nos, hic quando venitur ad divisionem, statim cum testatore haereditas in i 6. uncias dividenda est, Nprodibunt ias. s. E. quaelibet uncia eontInebit ias. s. quia igitur quilibet haeres habebit 4. uncias, summa illa quadruplicanda est,& singulis praestandi so o. s. Imot quia in arcasu nostro aequaliter omnes succedunt, potest tota haereditas ab initio statim in 4. partes se dividi, & provenient f oo. 8. quid interestiam , si e triens vocentur, sue quadrans, isti s oo. florent i Exemplum i portionum inaequalium: Ia stator instituit Titium in a a. unciis, Nae vium in s. aliis, utiq; excessi assem. Nam II. & 6. saciunt i 8. quid E. agendum i Respond. Lex detrahit cuivis pro rata, ut iure decrescendi Titius habeat bessem , id est , 8.

uncias, Maevius trientem, seu 4. uncias . Nos nostro i more dicamus testatorem I 3 assem in 18. uncias dividere, & de illis i a. Titio, s. vero a laevio relinquere voluisse. Quare totam haereditatem , quam ponamusese trium millium florenorum, in i 8. partes dividamus, & prodibunt, i 66. R. 4ci. n. qui numerandi sunt Titio duodecies , ita ut habeat a o. R. Maevio sexies, ita ut recipiat Ioco. s. Ergo duo millia Titius, mille autem Maevius capiet, quid interest iam , sive bes, sive triens. sive quocunc; alio nomine

vocenturi Nummos enim haeredes concupiscunt, non nomina quaerunt M

t. Auid juriss testator assesuperatό actum indesinite Ariasvrut

partibus insituri fuerim 3 s. diuomodo formandin ealculis ρε. Cur ad simplicem austem partes omnes r aucenda 8 UARi Tu R in t hoc paragrapho: quid si testator certis ex partibus haere

ccles instituit,& in institutione assem excessit, sive ia. uncias egressus est, deinde Malium indefinitε sne assignatione scripsit, tisine certa parte adjunxit, quantum habebita. is, qui sine parte scriptus est In t exemplo. Instituit aliquis Cornelium ex quincunce, sive s. unciis, Sempronium ex semisse, sive sex unctis: Titium ex besse, id est, 8. unciis, & additi Porro & Maevius mihi haeres esto. Hae unciae simul iunctae faciunt is . Excessit E. septem unciis assem , quid habebit Mae-3. vius Respond. t quinq; uncias. Sed quare hoc quia tantum consequitur , quantum . Calculatio authoris.

. Mud in esse tu quisque haeredum L.

rationi ro. An etiam tunc, quando Atqui de iiὸ,

aliqui indesinitὸ insituri sum t

rI. Cases. II. R Pensio illiterari. M. Restitio rurisperiit. complendo dupondio, id est, alteri assi, sive duplicato assideest, dupondium enim dicitur, quasi duo pondo, vel duo asses, Hoppetali. Ratio rationis : quia testator cent urtransivisse ad dupondium, hoc est, duplica

tum assem , L. ex umau, h. T. Nam, ut lupi .

dictum, potest quis in quotcunq; voluerit plurimas uncias suam haereditatem dividere. Alia exempla videre est xin L. tum quia, ι .

. 3. ρο- g. b. T. Idem 1 est , si dupondius expletus, vel potius superatus sit, & unus sive plures sine

partibus instituti suerint, tunc enim ille, vel illi capient, quod tripondio, sive tressi, hoc est, triplicato assi deest. Ratio: quia videtur in

516쪽

Lib. II. Titi l . g. s. De Haeredib. inme. 48s

In hoe ea su testator in trea asses haereditavem panes sunt adscriptae, ipsi naturali rationi divisisse,& i s. uncias secisse, text. ut A L. o. conformia. Nam si proponam alicui idiotae, L MAV Menb. & imperito iuria, hunc casum: Titius scris. Sed quomodo i hoc in casu formandus psit a. haeredes, Primum ex 6. partibus, Se ealculus, & supputatio ineundaὶ Respond. cundum ex s. Tertium ex . statim ipse na- Imperator in textu, quod omnes illae dupon- turali lumine & ratione dictante inseret. E. Si & tripondii paries, licet plures numero, voluit haereditatem suam dividere in i s. par- quam D. sint, ad verum & simplicem assem res, quas periti juris uncias appellam. E. e. reducendae. Ratio i secundum Myns quia post mortem illius is . portiones constituentantum decem unciae in dupondio, aut . in dae , 6. Primo, s. secundo , & 4. tertio tra- tripondio iaciunt, quantum s. unciae in asse, dendae. quia in quotcunq; partes dividatur, non au- In altero ' casu quando nimirum alIqui iogetur inde, nec minuitur in substantia haere- definies incerta parte, aliqui indefiniti & sun ditas. Sic si tres instituantur haeredes, & si pIiciter instituti sunt, decisio ptim da pectu guli ex asse, vel ex ia. unciis, prodibit tri- abhorret . ratione naturali, sed si artificium pondius, re autem ad simplicem assem redu- iuris aceedit, mox etiam rationi naturali concta . snsuli trientem accepturi sunt. Egos formatur. Nam s interrogem aliquem illi- pristinum meum calcuIandi modum servabo, teratum, quid consequi debeat Pamphilus indi uno tantum exemplo dein strabo , quo- hoc t casu : si testator limituat Cornelium in i 1 modo divisio facienda .. 8. partibus suorum bonorum, AEgidium in . Ponamus: itaq; testatorem instituisse 3. 7. & Pamphilum sine parte, statim 1 mihi lahaeredes primum ex lemisse , hoc est, s. un- Respondebit, si velit imperitiam suam sateri, ciis, alterum ex besse , id est, R. unciis, & se nescire, vel dicet, eum nihil percipere, M pol ea tertium absq; definita portione, hoc in testatorem delirasse: Vel dicet, se hoc non ca- casu excessit allem. Uidetur igitur haeredi- pere, responsum pruinde a jurisperito expetatem in duos asses divisisse, & tertium insti- ctare, Aderit i igitur Iuris peritus, & dicet i Itui sie ex ea parte, quae ad dupondium , id est, Pamphilum p. panes consequi. Mirabitur I . asses superest, videlicet in Io. uncias. idiota hoc audiens, & statim rationem postu- tibi E. ad divisionem bonorum devenitur, labit: cui respondebit Iurisperitus: Testato- statim illa quae in proposito fingamus esse rem sua bona in a 4. partes di videre voluisse, 4ooci. it.) in a4. portiones sunt dividenda, cum igitur Cornelius & AEgidius is . partes& prodibunt 166. B. 4o. id quoniam igitur consequantur, fle de a . adhue p. desint, eas primo debentur sex unciae, capiet ille lum- Pamphilo concedi. Quo percepto amplius mani I 66.8. o. tr. sexies multiplicatam, in instabit & quaeret: sed quomodo scio, quid in universum loco. B. quia secundo debentur 8. animo habuerit testator & eur bona potius unciae, habebit ipse summam istam octies re- in a4. quam pauciores, vel plures partes di-

petitam , I 33 3. n. ao.st. & quoniam aenio visent. Hic rusi didicerit aliquis in rationes debentur lo. unciae, cons iaetu is summam legum inquirere, obmutestet. Rationalista illam decies, in universum Iω6. n. 4o tr. autem respondebit, ii se inde persectum ha-Hae enim summae sibi invicem superadditae herer Quia in dubio quilibet censetur se conis constituunt 4 o. h. formare juri, & legali dispositioni. Cum igi-8. In essectu i istitur, si reducantur hae sum- tur legalis distributio mi in i a. partes, vel simae ad rationem assis, singuli ex supra scri- excessus ti superatus sit as, in a4. ti sic dem- piis hari edibus partis suae dimidiam eapient. ceps de II. in I a. ti dubium sit, quae mens &Primus 3. uncias, secundus quatuor, tertius voluntas testatoris fuerit, praesumendum es

quinq:. Nam quod o. unciae iaciunt in du- se, quod testator se legibus consor mare, Sepondio, id faciunt 3. ita asse, & sic deinceps'. divisionem legalem in a . uncias facere vos. Hic modus t supputandi, & explicandi luerit. Si hoc vel modico grano salis sapien- intricata m & perplexam hanc materiam, vi- tiae conditus audiverit, Responsioni acquieis tur mihi omnium facillimus, & in primo siet, nec ulterius interrogationibua suis Iurisis quidem casu cubi singulis haeredibus singulae consultum molestabit .

3. Numquid aurem ea pendente eris se or r. Cur hares non ex uno tempore potest is

517쪽

p. diuidsi vero de sacri dis adseriaris tro. Cur ρυ supervacaneo hiaratis 'Audivimus de materia, & de panibus institutionis, sequitur de sorma, & de modo. Si itaq: f quaeratur: quomodo haeres rectὶ instituatur Z Respondet Imperator: quod haeres & purε, ti sub conditione institat posit. Pure sic : Titius mihi haeres esto. Sub conditione vero ita : Thiux mihi haeres esto, si Impera or Turcam hoc amo vicerit.., Et Ratio est: t quia regulariter quod purὶ fieri potest, valet quoq; sub conditione, & actus

pauci sunt, qui conditionem non recipiunt, L. actin. f. de R. I. in quorum numero non est institutio; qua de causa etiam supra de testamentaria tutela audivimus, eam sub conditione deserri posse .

tione censebitur intestatus decessisse , 8: ea eveniente testatus , quod fieri non potest: nam nemo paganus pro parte etiam temporis testatus &pro parte intestatus decedere potest , L. μι n.'um. r. f. de R. I. Sed Re -

ultimis voluntatibus retrotrahitur ad tempus mortis, aUt. L. necesserio, δ. g. quod de pri c. ct Om. ti haeres, quandocunq; adeundo haereditatem, jam tunc a morte testatoris statim successisse intelligitur, text. in L. barra, 1 .F. de acquir. ves omitti haria. & omnia setὸ iura haeredum perinde habentur, ac si continuo sub tempus mortis haeredes exitissent, L. omnia, M.fde RJ. Quid si ' autem defecerit conditio λ Respotui. tunc defunctus intestatus decertisse intelligitur, Osterm . h. o. Anes vero testamentum etiam recipit

ra. Cur x inc vasto 3 diem Respond. quod non, na m haem neque ex certo tempore , neque ad certum tempua potest institui, v. g. minpost quinqu--m, quam moria , miti hora est . Vel: Tuiis inmadealendin Muniin mihi heres esto. Ratio, cur l . non ex certo tempore possit , est: quia, ut ante dictum, nemo paganus pro parte tempo- ris testatus, & pro parte intesta lux decedere potest. Ratio et cur non ad certum tempu8: g. quia semel haeres factus non potest amplisis haeredis nomen exuere, te desinere esse haeres, L. σρ. r. s. sied quod Papinian M. f. -- alsas, L. ait Pragor, sed quad. 8e successio haeredis nullo temporis spaci 5 debet esse interruispia , Ostermann. regi. d. L. 1 . 1. de acquiri σ

Quid si s vero de facto dies fuerit adje- si

clusi Resp. tunc is pro supervacaneo habetur , & perinde est . ac si purὶ haeres institutus esset. text. in L. hereditaι, 3. .f. b. T. Ratio: quia ' utile per inutile non vitiatur in savo- Iorabilibus , e. utile. 37. de R. i. in s. etenim ultimae voluntates ita sunt interpretandae, ut potius valeant, quum pereant, a P.L./qκαna . . de imis telum. Ratio alia affertur ab Hoppero h. quia cum nemo testando intestatus decedere velle videatur, ideo per errorem tempus

adjectum videtur. Quid si l autem dies in- r Icertus si adjectus Respond. tunc valet institutio. Ratio : quia dies incertus condit Ioni

& hoc in casu, si dies extiterit, haeres scriptus haei editatem adibit,&llatim a tempore m*iis successisse fingitur, Myns. Sr Perea. h.

capiat baressitatem tr. Ruis dubitandi. 3. Re Uo affirmativa. . Nunquid conditio ad plenda in forma

a. -- Uid si t aliquis instituatur sub conditio- ne impossibili, valetne iniit tutio, ἔκ capiet haeres scriptus haereditatem t Ui-

adimpleri omni modo, & in serma , ut unt,

3. minus Respond. t quod sic: nam impossibilis conditio in institutionibus, legatis, nec non in fideicommissis . Alibertatibus pro non si pia habetur. Itiiq; sublata conditione manet pura institutio, & purum legatum. Ad Ra io - 4. nem l dubitandi Respondetur: quod impossibilium nulla sit obligatio, &cum non stat

. Cur impa bili ae mittet contractau, cur

non ubi ν volum aries et Regula or exceptist ex V mr eum, ad quem peninet, quo minos rest & conditio impleatur, baberi debeat perinde , ac si adimpleta suisset,ς. cum mustas. o is R. i. in o.

Sed i procedit ne id etiam in iiij possibili- p. late iuris , si sci cet sub turpi conditione ali

quem testator instituat, ita v. g. Si fraurem ruinum oecideris, mihi harer esto f Respondetur ,

quod sic, nam & haec conditio pto impossibili habetur. Ratio: quia t quae jure non fiunt, s. nec sacere nos posse credendum est, L. Alim. u. . de condit. instis. & posse id sollim dicimur, quod honesth possumus. sed contra Dicas : t impossibilis conditio vitiat .

Ad s. Impossibilis. Io. SUMMARIAE

518쪽

Λtractum . g. 6. I . in cina stip. g. cssa est A. E. etiam ultimas volantates. Respondetur, negando consequentiam. Ratio diver- statis 1 quia testamenta contractibus favorabiliora pleniorem recipiunt interpretatio nem: propter public in uillitatem. Nam rei publicae interest, suprema hominum judicia exitum habere. Deinde in contractibus omnium contrahensum voluntas spectari debet, quibus imputandum est, quod diarius & aperiatius legem contractui non dixerint, L verba

non melius conceperint. au. L. sy. F. de pati. Perer. n. a. C. d. institi O lis . . verisimile enim non est, quicquam eos agere, qui conditionem apponunt scienter impossibilem, L. mnsolum. yι. g. de actis. Paulo aliter id es- sert Maevian m d. L. 1 quia in ea re, quae eae duorum pluriumve consensu agitur, omnium

voluntas spectatur, quorum procul dubio in huiu modi actu talis cogitatio est, ut nihil agi existiment. apposta conditione, quam sciunt impossibilem. In testamentis vero unius testatoris voluntas cordideratur . & humana sagilitas, mortis praecipia cogitatione .pe turbata, minus memoria potest res plures consequi. Ideo verisimile est, quodper err rem impossibilem conditionem adscrip erit. Neq; enim credendum est, aliquem in viti mavoluntate audere , aut quidquam testamento suo adiicere ad impugnandum proprium suum iudicium,ias fis mi D. r. -. Exinde deducamus t regulam, quod impossibilitas in ul- 8 thms voluntatibus non vitiet, sed vitietur.

Huius autem regulae exceptiones videan L. o. ff. de conci A. and . L. eum haeres, . s. I. g. d.

Ad s. Si plures. H. SUMMARIA.

quis haraedem sub pluribus conditionibus instituat, an expectandum sit,&prius haereditas adiri nequeat, donec omnes evenerint 3 Ad hoc Respondet Imperator cum a. distinctionet si coniunctim sunt adserinae veluti si dixerit: Titius mihi haeres esto, si Romam iverit, & s Imperator in Bavariam

venerit, omnium eventus expectandus erit. a. Ratio : quia ad f copulativae veritatem utramq; partem veram esse oportet, sive requiritur concursus utruinq; copulati, L.FPM μ'

Si vero t separatim ti disiunctim eas as 3 scripsi, veluti iecundum Theoph. h. Ille mihi haeres esto, si captistium ascenderit, aut si Titio dederit decem solidos, tunc sussicit

unam esse adimpletam. Ratio: quia in alter nativis sussicit isterum adimpleri. s. sniat in uvis . de R. t. m s. & disjunctiva oratio non utriusque , sed alterius veritate contem est.

Ad h. Finalem. SUMMARIA.

st. An re extranei ρΗle paragraphus melius suisset supr, col- voluntas testator is magis , quam ipsius icien- locatus mst st unum bomimm . quo tia spectanda , ostea man. Quod dictum s 3. etiam ure senb. illum coIlocat, quia agit est de fratris filiis, id ipsum procedit etiam in

adhuc de personis instituendis. In compen- extraneis, de facie ignotis, quos aliquando 1. dici l dicit, quod testator possit etiam institue- fama , aut aliqua virtute cognitos instituerere eos haeredes, quos nunquam vidit, dum- placet. Ratio: quia, ut bene ait nωρο- modo non ex alio capite prohibeatur, nec de rug, est subinde latens, & tacitus etiam erga facie novit, nec ullam cum illis consuetudi- ignotos instinctus, non modo propter sannem habuit, quia etiam sanguine nobis con- guinis necessitudinem, sed etiam propter eru-j cti possunt esse ignoti, Iul. Pac. h. v. g. Si ditionis, aut vinulis celebritatem. Sed quis statrem habuit peregrε degentem, L Is contra ibi liberos creavit, filios eos, quos nunquam Di C Es : l citium debet esse consilium 4. a. vidit, haeredes scribere potest. Ratio est in t testantis: ignorantis autem consilium cenum textu: quia ignorantia testantis inutilem le- esse non videtur, quia aequiparantur dubi- stationem non facit. Ratio rationis : quia talis & isno n. : Rc Onc. neg. min. quid

519쪽

88 Lib. II. Titi is Prine. De Uulgari substitui.

enim impedit oenum esse constium,si Ducem esse incertam , eamq; alias lassicienter decla aliquem belli famosum, aut celebrem Do - rari posse, Peret. h. rem insinuam Iraq; tufficit personam non

DE VULGARI SUBSTITU

TITULUS TU

Ad Rubricam. GUM MARIAE

Atio ' ordinis, Ac eontinuatio huius tituli cum superioribus , est ista:

quia testatores non necessario con

quiescunt in sola haeredis instituti ne sed scriptis haeredibus alios substituere,& Dlures gradus haeredum facere possunt: iEndicti tu hut avf bm ansast mrordnm ut statuta hemica loquuntur, oderasterrebentim fit h. Ideo justo ordine nunc agitur de sub- a. stitutione , quae s definitur a Dd. institutio in secundo. vel ulteriore gradu iacta, sive in Io-3. cum instituti haeredis deficientis suppositio. Est autem t iustitutio duplex, alia directa , , alia obliqua, sive fideicommissaria. Directat

. diuia directa s. diuid se commissaria L diuoluplex distati lMyntagero dicitur, per quam substitutus diis recto, fle sine alterius in inisterio haereditatem capit. Fideicommissaria i vero , cum ex s. manu alterius, & sic via obliqua capit. Di- recta iterum t duplex est, alia vulgaris . alia σώpupillaris. De quibus nunc agemus, in quantum institutum nostrum patitur. Nam teste Miman. Sc Wesenb. in parat.Τ dae uni. στρηρ. ius tanta est hujus materiae subtilitasti altitudo, ut compendiaria interpretatione exhauriri non possit, δc est sicut mare Anglicanum , in quo sunt reptilia sine numero. Quare nihil aliud attingemus, nisi quae ad intellectum textas faciun

Ad Principium Tituli. SUMMARIAE

t. Utrum testator possis piam tradin bar

. Cur Heatur vulgaris

1. Cur Imperiare duo Iustisaere licere intestamento I. Uaeritur t i hoc prine. utiam possit te- stator in suo testamento plures subor cdinationes. 8t gradus haeredum face re 3 Ad quod Respondetur omnino: dicendo

v. g. Petrin mila bam ess , A Petra barri mnοιe, Paiain lares os: β P-- non eris. y amraesta: fl nee bonas erit, Antonim stor &ita deinceps , in quantum velit testator, substituere potest. a. Ratio i est, ut in omnem eventum rara maneat voluntas testantis, de ne ipsius bona

fiant caduca , lem. m L. t. in T. C. A cadue. eost.

8c ut testamentum etymologia, hoc est, vera rei significatione sit testamentum, id est, testatio mancns. Gldendor' -- βε um hoc ι .

turio, an verba obliquemur insidet- commis.m tr. Cur dieatur: si ille haeres non erit

r. Cur extinguatur subsitatis nimb hareda existente Τρ. si restituasur in integram Nam quia saepe contingit, ut is, qui institutus est, nolit esse haeres, vel quia timet latentia debita, vel quia inhonestum sibi ducit, hujus vel illius personam repraesentare : item quia aliquando contingit, ut Iicet velis, non tamen possit esse haeres, δc ut institutus haeres vel ab initio sit incapax, vel postea reddatur talis: ideo ne voluntas ultima testatoris deficiat , Si ne decedat vel sine haerede , veI intestatus praeter voluntatem , permissum est illi rures sibi subordinare. Quia haeredem ha ere laudabile est, εe cujusq; interest, σ

usa. o. f. de 3nterror. Se E contra sine haerede decedere miserum, s. r. inst. Pras ex cans ma-

-. non M. unde m quoq; permissum est in 3 subsi-

520쪽

tubsdium. &novissimo loco . servum haeredem instituere , dicendo : Sa ex prat Ilia nema lares me. serum sinas esto. Ratio : ut si contingat omnes recusare, servus haeres sit, quia ille propter dominicam potestatem nolens volens haeres esse cogitur i.

4- Dicitur t autem haec substitutio vulgaris, rei gemma ansassi Ratio : quia in casum vulgarem , scilicet in casum non aditae haerea ditatis fit, vel quia vulgo ti communiter talibus verbis concipitur: s hic lares non eru vel quia non vult, vel quia non potest,) illa hines.sta. s, Dicit i autem Imperator in textu: quod substituere aliquis posit is stio resumento. Ratio : quia tantum in testamento licet substitue re . non in codicillis. Ratio rationis : quia ubi institutio non est permissa, substitutio quoq; est prohibita r atqui in codicillis ut intra dicetur, institutio non est permissa, ne confundatur ius codicillorum ti testamentorum. E. &α Ratio maioris: quia substitu.

De Uulgari substitui. 489

tio nihil aliud est, qit,m In deficientis primi haeredis secunda institutio. Dicunt f tamen, L si in codicillis facta sit directa substitutio, quod verba directa obliquentur, ti sustineantur in vim fideicommissi, vide Myns. n. . Ω

Ha . n. M. ubi is contrarium inclinas. Uid. iusta s. a. n. s. de cod cist.

Dicitur secundo i in textu: si ad hae et mn I. erit, σα Ratio: quia si institutus si haeres, tile mel adeat haereditatem, statim extinguitur substitutio, ιμι. L. post Aram. s. C. de ampub. Oacstis. etiam si plures gradus facti essent. Ratio i rationis: quia semel haeres factus regu lariter loquendo non potest amplius desinere esse haeres. L. L .sia ood, g de m--. Dico t restinaruere nam si is,qui adiit hae- 8.

reditatem, restituatur in integrum, U. g. mi nur a s. dnnis, β. extraneis. Inst. de haereae quati re

dig. tunc reviviscit substitutio. Ratio: quia re stitutio est in pristinum statum repositio. L

Ad s. Et plures. I.

SUMMARIAE

a. Varia formula. R. s. I. IAMTu R in t hoc paragrapho: qua-l liter possit fieri substitutio i ad quod Rea. spond. diu ei si mode. Nam 1 primo

possunt plures in unius locum substitui; v. g. Tuim miti bines esto, si Dim non eris, Sempro-3 - nuu ct Pa bilin bareisssumo. Secundo i potest Lmus substitui in locum plurium, v. g. Pg-ιν-υ Pavim haredes humo i βιδε- erunt, i q. ametas hares esto. Tertio 1 possunt singuli substitui in locum singulorum. Exempli causa:

s. eim loeg esto. Myns. h. Vel quarto possunt invicem ipsi substitui, qui haeredes instituti sunt, sub hac vel simili forma: Tumm ct M

e. Reciproca sive brevit ara quae ρ . Unde Ae d etiahareias mihi μmo. Ratio nulla alia dari potest, quam ex L. I a. tab. desumpta : sanciat quisq; in rebus suis, uti placitum est, & pro lege voluntas ejus esto, Oidendorm in 1 siest. m. bis ιωρ. Licet autem s liaec quarta substituendi GHrnia ab aliis essectu non distinguatur, tamen quia non vulgaribus, sed aliis verbis concipitur , aliud nomen sortitur, & substitutio rari praeis sive breviloqua vocatur. Ratio e i quia Dde uno in alterum reflectitur, propter vicissitudinem succedendi, δε quia brevi verborum compendio fit, Myns. g. st . num. s. sive quia vicissitudinaria ess, & brevibus verbis coarcta. ta 1 si enim bene & vulgari modo exprimere vellem, dicere deberem: Timia est Maw- mi A, harides seumo ς es milius non eris, Mari- se σφι G a vim non eris, nam solus esto.

Ad h. Etsi ex disparibus. M

SUMMARIA.

. . aqua ergo portis ad si ituros venias ps. Erius modus supparanae 3, THparagraphus ' plures Nil tur intelle-

ws ctus, mihi cum Mynfingero videtur ea

dem poni hypothesis, quam posuit Ui-

a. di exempti.

enin injunctum lpianus in L. si plures, a . f. de vulg. orpu' ubi ait: si plures sint instituti ex diversis partibus.& omnes invicem simpliciter, sne partium

SEARCH

MENU NAVIGATION