장음표시 사용
621쪽
ue So Lib. I I. Tit. 13. s. r. De Fideicomm . haered.
runtur. Itaque frustro sibi ab homine caveri pite utrumq; Senatusconsultum, Pegas anum saceret, cui Senatusconsultum cavet. Con- enim haeredem adire cogit, Trebellianum ve-37 currit i autem, ut apparet, in hoc quarto ca- ro transsere actione τα
r. Inuus consiustum Pegasianum quomodo Za. rauare sublato λ3. Cur Papinianus stipulationes Sta Pegasiani eamissas vocarit 8 orn. s. . Cur hares nihilominur post interposin sipulariones conveniri queat o. rauid ergo hodie obtiner . Cur quartam, vel quod ei des, retinere liceat 3I. Cur repuere , quod ultra haeres restiuis r
2. - -ICc, quae t recensuimus, Senatuscon-
- sulti Pegasiani 4. capita olim quidem in - - usu fuerunt, sed Imperator Iustinianus,
tento tantum primo & quarto capite , ea in Trebelli amam S C. transfudit, atq; ex duobus Senatusconsultis unum secit, quod Trebellianum vocari iussit. Conser L. a. j. 6. C. de T. vet. iuri enucl. L. y. g. o. eod. Rationem f ipse
assign.at: quia stipulationes partis ti pro par te, emptae ti venditae haereditatis, ipsi antiquitati displicuerunt, & quibusdam casibus Excellentissimus Iuris contuitus Papinianus eas captiosas vocavit: item quia in Legibus magis simplicitas, quam difficultas placet . - Sed videamus, i cur Papinianus stin hilationes has vocarit captiosas i id mesen b. Men. r. pulchrὶ indicat, his vel bis: quia ob stipulationes, inter haeredem L fideicommissa
riuin interpositas, non cogebantur credit Oresti legatarii fideicommissarium convenire, cum illorum contractu non tenerentur, cresenim inter alios acta aliis non praejudicat, sed poterant adhuc cum haerede agere , ut haestipulationes eum molestiis & oneribus non eximerent, & longus csset actionum circuitus, quem vitandum esse diximus supra g. re-t uuta, b. T. Ipsi enim conveniebant haeredem. haeres deinde fidei commissarium, ut reciperet, quod pro eo soluisset: sicut ex diverso fideicommissario in haeredem agendum erat, ut redderet, quod eXegisset, Myns. h. Ad - 4. huc j cIarius, & cur haeres nihilominus, post interpositas stipulationes emptae & venditae haereditatis, conveniri queat, ostendit We
senb. in par. f. de ba reditate vel act. Uend. m. 1.
ubi ait: Emptorem haereditatis vicem haeredis obtinere , respecim venditoris. Nam quod creditores attinet, & legatarios, eorum ius contrahendo debitor haeres tollere , aut mutare non potest, nec in aliam personam
transferre Obligationem, quam adita haeredi- ρ. Cur quiss fluam portionem eum onere ca
υ. Cur tune omnia onera fideicommissariuae
ferat Τra. Auidsi haeres recusis adbe t
beat 3I . Cur Pegasianum pariau, quam Trebellianum sublatum λtate spontὶ suscepit, unde recte a creditori bus convenitur, etiam post factam venditionem , in proposito etiam post interpositam stipulationem, emptor, vel fidei commissa .rius nequaquam , quia nullum negotium cum
creditoribus gessit. MVnsingerus t & post s.
ipsum Harprecht. b. n. a. aliam rationem assignat, cur stipulationes partis & pro parte captiosae suerint, nimirum quia eveniebat, ut plerumq; damnum paterentur utrique, vel ob calumniam, vel propter inopiam promissorum. Sed redeamus ad no .
Quid i E. hodie obtinet 8 Respond. hodiὶ 6.si fideicommissariae hari editates rellittiuntur, in tribus speciebus Senatusconsultum Trebelli anu in procedit, vide oldendorp. Hag. s. are r. in a sin. remia. PRIMO: si scriptus haeres sponte adiens haereditatem, aut totam haereditatem, aut supra dodrantem restituere rogatus fuerit, licitum est ei, vel quartam totam, vel quod quartae deest, ex constitutione Imperatoris retinere , quae proin dicitur Ouarta Trebestuanica, aut si ea in fideicommissarlo per errorem facti solverit, repeterer quo in casu pro rata portione actiones & onera inter haeredem ti fidei commissarium divi
dentur, Oidendo p. loe. u. n. .
Ratio, ' cur quartam retinere possit, si prbia in suit indigitata : ut suprema hominum
judicia exitum habeant: ne voluntates testatorum pereant: ne destituatur testamentum , propter nullum aut modicum lucrum . .
Ratio, t cur possit repetere, si ultra do- 8.drantem per errorem facti fidei commissario solvit, id est, si putabat, se plus habere in haereditate, quam habet, haec ost: quia Error facti est tolerabilis, non juris, L. a. f. de iuri or factum Error iacti prudentissimos sallit, &proinde excusationem meretur, ibid. Error autem & ignoratio iuris neminem excusar, L. ruuia, p. in pr. g. s.fisjur. σDd. lin. quare
622쪽
Lib. II. Tit. 13. g. . & 8. De Fidei commissi haered. 181
quare s quis ignoret, se uti posse retentione quadrantis , & plus solvit, repetitionem non
habet. confer notata s. a. mia. reconι.
. Ratio, i cur qui sq: suam portionem cum onere capiat, L pro rata actiones agnoscat,
est: quia quisque capit quotam sive partem universsatu & haereditatis, quae individua est,& complectitur tam onera, quam commoda; qui igitur sentit partem commodi , partem quoq; sentiat incommodi. o Ecu Nno : si t haeres sponth totam haere ditatem restituat, non retentu quartu, tunc ' omnes actiones haereditariae in fideicommissarium transeunt, I haeres ab omnibus oneribus est liber, ipse iure, sine interpositis stipulationibus, vide Cldend. Ioc. cst. n. s. Ratio i secundum Myns quia Fdeicommissarius itunc haeredis loco habetur. Alia ratio secundum mesenb. ne ipsi haeredi fides sua si damnosa. Adhuc alia: quia aequum est, in eum onera transire, qui solus fructus ti emolumentum percipit, L. ι, s. a. f. ad SC. Depeli.
Ia -- ERTIO ' si recusaret haeres scriptus si- bi datam haereditatem adire, ut petente fideicommissario non ex Pegasiano amplius , sed Trebelliano Senatusconsulto, copatur adire, & ei totam haereditatem restitue re, ita tamen, ut omnes actiones ad fidei com-n issarium, & contra eum transferantur, neq; commodum ullum aut incommodum , apua haeredem remaneat, Oldend. n. ct a. Rationes supra audivimus, A fiet i qu dem, vers 1 Dis recusebat, h. T. Non enim t damnum sentit, quia habet exceptionem restitutae haereditatis Non commodum Trebellianicae, quia, cum alieno periculo adeat , merito omni
commodo privandus est, Myns num ra. er M. Ratio autem , t cur Pegasianum suerit ι 4 sublatum,& Trebellianum retentum, est haec: quia in nullo peccavit, Pegasianum vero in remedio interponendarum uinulationum &sic qui in uno peccavit, iacile omnium habe tur reus, ita Ostcrmannus hic. Non abludit me senb. dum ait: ideo factum esse, quod Trebellianum esset plenius ti rectius, & absque ambagibus ti stipulationibus, ipso jure, quoad eis clum , M utiliter transferret id, quod tam longo circuitu ex Pesasiano resti
Ad 6. Nihil autem. 8. SUMMARIA.
r. ina quoad restitutionem fideicommise ad quid intersit, utrum haeres ex asse, i Uae t diximus obtinere in restitutione fideicommistarum si quis ex asse haeres
institutus, aut totam haereditatem, aut pro parte restituere rogatur, eadem quoq; tinent, si quis ex parte haeres institutus, totam eam partem, aut partem partis restituere rogatur, V. g. si quis tellator in testamento suo ita scribat: Sesem in quadrante heredem instituo.
a. adierin Mavia restituin, in hoc casu aequὶ t pot-
a. Car eadem locum habeant, quae imisuri 3est quartam partem de quadrante deducere, vel totum quadrantem fideicommissario restituere, & in eum molestias & onera rejicere. Ratio: quia quod in toto quoad ipsum totum sancitum est , idem in parte quoad partem ipsam censendum. Sive: quod iuris est in toto, juris etiam est in parte. Si itaq; quadrans ille conficeret & contineret 8oo. R. posset hae
res ducentos retinere, reliquos cum suo oue re Maevio restituere .
Exemplum..ua de remia quoad translationem meis rum 3 . Ratio hujus.
s. diuid si autem in iis re maxima pars haraiatatis emtineriar ρε. Cur nihilominus omnia onera in si i- commissarium transferantur
7. Sed quid ex aqui are 'δ. Nunquid autem prius fideicommissario durum est 'p. Gud si autem pluribus rebus deducta
623쪽
Lib. II. Tit. 13. g. 6. De Fidei commiss haered.
u. certam summam pecunia retine
Ι. cII quis tuna aliqua re particulari deducta, quae quartam continui, iubeatur reliquum a. restituere, ut si testator 1 dicat: MNνο-
; . v v Ultum ' tamen interest; quoad transla- iv tionem onerum L actionum. Nam si haeres deducta, sive praecepta re aliquasngulari, iubeatur haereditatem restituere,
tunc rem eam retinet absq; omni onere, perinde ac si ei legata fuisset, & omnes omnino actiones in fidei commissarium transferuntur. Si vero portione aliqua hari editaria , v. e. quarta haereditatis retenta jubeatur reliquum restituere, tunc dividuntur onera & actiones, D pro dodrante transseruntur in fideicommissarium , pro quadrante vero remanent apud
, haeredem. Ratio : disparitatis eli: quia one-
s. Uid sit vero haeres praeceptu sive de- ducta re aliqua singu ari, in qua maXima pars haereditatis continetur, i 6 a tus sit restituere , capiet nec & tunc eam sine omni onere ὶ v. g. testator habuit hortum , qui valet bene mille florenis, praeterea vi XIco amplius in bonis, & rogat ditium haeredem suum , ut retento si e praecepto horto haereditatem Maevio testituat, transferuntur-neti hic omnes actiones in Maevium fidei 6 commissarium t Respond. t quod sic. Ratio eadem quae supra : quia i arres non retinet ullum jus universitatis, sed tantum habet rem singularem, ut legatarius, quare nec onera haereditaria sustinere debet, sed ea omnia cum haereditate in fidei commissarium transeunt, . .esen b. h. m ι. Dicunt i tamen ex aequitate in subsidium Obligari creditoribus, sicut &legata iiis, si quid ultra quartam habet, tiportio fideicommissarii jam exhausta &conia
sumpta sit, Myns. num. I. l. 8. Sed nonne t iniquum est, haeredem maximam partem haereditariorum bonorum ca per e , fideicommissarium autem solurn onera sustineret Respond. quod non. Ratio: quia fidei commissarius liberum habet arbitrium, L secuin deliberare debet, an expediat sibi restitui. Si E. restitutionem petat, & damno assiciatur, sbi imputare debet, cur non me ialius rem expenderit. Damnum enim, quod
1a. αuid ergo debeas habere, ut onera γ2stineat
υ. αuid si non ex asse, sed ex parte institutus si p
ditatem Titio restituis, non potest aliam quartam detrahere, sed perinde tenetur restituere, ac si quartam nomine haereditario haberet. Ratio : quia aeque multum , imo plus lucri
ra haereditaria sequuntur haereditatem , non res haereditarias vel aliter: si quartam habet sub nomine rei singularis , habetur loco legatari i, L. r. s. si haeres pracepto, Is ais M. Trebed. Legatum autem est titulus merε lucrativus , ti donati O, Osterina n. per L. f. C. de hiseri inst. L. sa. g. manuuii. Si vero sub nomine quoiae, sive portionis haereditariae quartam tenet, haeredis loco est, L. quod amem, s. ρω. qua in ρ.rώλινed haereditas autem. est successo in universum ius, continet commoda & incom
ouis culpa sua sentit, sibi & non aliis debet
lium ante factum capiendum, & tunc demum faciendum, non autem, quod semel lactum est, in ignorantiam conjiciendum , Noveor. c. . Quid si i vero non tantum uni re singu- ρ lari, sed pluribus praeceptis sive retentis, jubeatur haereditatem fidei commissario restituete, anne idem juris eriti Respondeo omnino. Ratior nam ' Pluralitas rerum singula- is
per eadem ratio militat. Quid si s vero non irre aliqua singulari, sed quantitate tetenta, v. g. certa aliqua summa pecuniae , quae quartam, vel etiam maximum haereditatis partem continet, rogatus sit restituere , quid tunc juris 3 Respondeo, idem iuris est. Ratio: quia etiam hic est juris singularis successor. Itaque i nisi quis habeat tertiam, quartam, quin- Iδtam vel sextam &c. partem haereditatis, vel quod ide in est, quadrantem , trientem , quincuncem, bessem &c. non habet titulum universalem, sed singularem tantum.
uae t dicta sunt de eo, qui ex asse insti- I3
tutus est, eadem e&tenduntur etiam ad eum, qui ex parte scriptus est, ut si tantum rem singularem, quam rogatus sit retinere, accipiat, eadem ratione acitonibus haereditariis post restitutam haereditatem non teneatu .
624쪽
Lib. II. Tit. L 3. s Io.&H. De Fidei commissi haered. Ad Praeterea. Io.
r. An si commissa etiam ab intestato possint relinquit
I. UAERI Tu R i in hoc paragrapho: u- tium fideicommissa ab intestato quoq;
possint relinquit & an qtiis etiam eum, qui ex L. 32. tab. aut de iure praetorio, nullosa io testamento, successurus est, mare possit, ut haereditatem totam , vel partetm ejus, aut rein aliquam singularem alicui tertio restituat, dicendo v. g. Rogo te, qm n ibi aut urelegitim. ivares ra. Mu jure pretorio Minorum pos .
Fr, ut totam baredit Hem, vel ternam eius Partem, vel hortum meum Semρνonio re tuas j Et videri
a. posset quod non. Ratio ' dubitandi prima tquia legata non valent, nisi eri testamento, ut 2. eit text. h. E. neq; fideicommissa. Ratio r dubitandi secunda: is, qui non est honoratus, non potest gravari, Ly. C. de Dei comm. sed testatos non honorat eum, qui ab intest .uo U- cedit, quia ad successionem vocatur ab ipsa lege, non a defuncto. E. Dcq; fidei minissis
i pondetur: fideico nissa ab intestato posse . Reyonsio affirmativa.
o. Cur non similiter legata HUd hodie rrelinqui. Ratio : quia i onerari potest is , squem testator vel ex pre se honoravit relin quendo, vel tacith, quod auferre poterat, non adimendo, L. ab ei'. . . si ieieem iis . tufficit itaque tacitε ad successionem vocasse, nullum testamentum saci cndo. Testamentum enim non faciens videtur vocare venientes ab intestato, L. 3. σπ pr. f. de iur. cadit id. & dat . quicum adimere posset, non adimit. Diversit.
tis i autem inter legata & fideicommissa haec s. est ratio: quia Legata veluti accessoria , sine testamento, tanquam principali, non subsistimi, Myns. h. Aliter Wes b. t eo, inquit, olim legata non Druerunt ab intestato relinqui , quod imperative relinquuntur, directis& civilibus verbis, quibus tantum in testamento locus est , L. 3 AE. A. de leo. r. Sed hodiὶ ' cum sit confusa letati fle fidei commissi I, natura, etiam legata ab intestato pollunt relinqui , Anton. Pere L. h.
Ad 6. Eum quoque. II. SuM MARIA.
r. Utram erism fideicommissarius fideicommisso gravars post e σ quare n. a. s. Exemplum in sideicommissis similia. UARi Tu Rthla : ut iam etiam fidei commissarius fravari & rugari possit, ut fidei commis vin , quod accipit, vel
totum, vos pro parte, vel etiam, ut de suis re bus, vel alienis, aliquid tertio restituati II. Re ondetur affirmati vh. Ratio 1 est voluntas testatoris, quae pm lege habetur, inter eos, qui aliquid ex testamento percipiunt, & quia gravare leges permittunt eum , quem hono- . ravimus. Et f hoc frequenter hodie fit in fidei commissis perpetuis familiae, ubi semper senior de semilia v. g. gravatur fidei commissum in familia coni ervare, & post mortem 4. suam alteri saturo seniori restituere. Hoci ta- . An ultra aα ra ΤΠ An etiam fideicommissarius Fartam d trahere possit Zmen 'rum est, quod nulli plus oneris imponi possit , qui in honorifici lucri tributum sit. L. r. f. si is PM,'. SC. Trebest L. ab eo, p. C. vi fideicomm. Dicis f Ergone: duae quartae detrahi s. Possunt, una ab haerede, altera a fidei commia sario restituente 8 Respondetur quod non, nam solus haeres fiduciarius detrahit, non legatarius, vel fideicommissarius: in his enim cessit causa detractionis. Hoc tamen limitant: nisi haeres suo jure uti noluerit, Myns. Ostermaruti PereT. h. v. g. totam haereditatem sponarestituendo.
r. Luid Imperator Avastus in materia fisicommisorum praestiterit Z
o. Resso o Imperatoris. . Cur juramento terminari volueris litem
p. Cur L his probatio remittitur
625쪽
Lib. II. Tit. 13. S. fin. De Fidei commissi haered.
ro. NunquId aurem hares multum gravatur ΤII. Cur potius sonoretur ΤIa. Cur ab oreatur prae to juramento U. Cur condemnetur, si non juru I . Rationes hujus constitutionis in compenssio. u. An hae docIrima haόeat locum tantum in sibis, an vero etiam in extraneis hareδό-
IM An idem, si legatarius vel euommu-saraus rogasin si str . Suid si hares aliquidsereatur, sed non
I. Udivimus t supra , quomodo Impera-n ior Augustus fidei commita adjuverit,
nimiium, cum prima eorum origo a
fide haeredum, & libero eorum arbitrio penderet, ipse ad necessitatem juris retraxit, sive a. ad piaest. vidi neces litatem. Neque t sine Ratione : quia aequum est, & favoris plenum, fidem praestarc , αι. r. vi paci. Grav du-
Ugustum limitatus est, vel magis superate contendit Imp. Justinianus , non enim improbum est, si quis alterum virtute superare contendat absque vana gloria ,
Uster mannus h. imo secundum Schneid. unusquisq; debet conari , ut alium virtute &humanitate superare possito qui constitutione sua, quae habet tur in L. Mu. G. de si com . plurimum etiam hanc materiam illustravit .Proposuit enim ei Tribonianus Ex quaestor palatii 4. talem aliqu , vel similem l iacti speciem :Titius moriturus citra testamentum, vocavit ad se Sempronium , suum ab intestato suturum haeredem ; vel cum iam antea te tamentum secisset, & in eo Sempronium instituis-let, eum postea ad se accersitum rogavit, ut pol quam adierit, aliquam partem l reditatis Maevio restitueret. Alaevius id rescivit,& Mith ab ipso I itio ante obitum suu in intellexit , mortuo igitur I itio fidei commissum ab haerede petit. Sempronius haeres negat suae fidei quicquam esse commissu in , quod restitueret. Maevius id probare sufficienter non test, quia nulla scriptura eXtat, neq; etiam s. testes iunt adhibili. Quaes viis igitur Tribo nianus , quomodo huic fidei commissario su curri posseti an esset ad probationem adstrin gendus . re an Maevio non probante , haeres stabsolvendust juxta regulam communem :Actore non probante, rinus,ets nihil praestiterit, absolvendus
6. Imperator ' Iustinianus intellem iacti specie respondit, Ze generaliter statuit : Si quis sine scriptura, & praesentia testium, fidei
it tauid si opponar relictum quidem , sae
aI. Alta explicationes praesimis para rapti,
aL An debeat fideicommissuram deferre ha-redi juramentum fast. Quot testibuι opus 3 opiniones aliorum e M. Aucrons Quinctio. ciuis si Deu-mssum relinquatur in testamento
solenni 'M. αuidsi in radicistis 'N. Iui si extra coaecisi s '
tem, & ignominiosum fidem sallere, L. p. in yr faeconine. pee. maximὶ respectu morientium , qui amplius interpellare, de de perfidia conqueri non possitnt, meseiab. num. s. h.
sui h .eredis commiserit, ut vel haereditatem integram, vel partem ejus, vel rem aliquam singularem restituat, & haeres noluerit fidei commissum praestare negando si dei suae quic- qua in commissum esse , tunc posse fidei commissarium iusiurandum ei deserre, & peiere, ut iuret haeres, quod nihil tale ipsi a defunctost iniunctum. Quo in casu , si prius iuret
ipse s deicommissarius , quod juramentum non calumniandi animo petat, tralatilium enim est , ut juramentum alteri deserens de calumnia prius iuret, L. Dr.3.. s. .. d. ivraj. L.F nonfuerit. 3 . g. Od. I necesse habere haeredem jusjurandum subire, & jurare, quod nihil ei iniunctum fuerit, vel si jurare noluerit , ad solutionem L praestatione in fidei commisti cogendum esse. Ratio : est in textu: γ.
ne depereat ultima voluntas testatoris sdei haeredis cominissa, & satetur Imperator in prid. L. viis. C. h. T. quod voluntati mortuorum prospiciens ita sanciverit. Unde colligitur, 1 8. id contra regula S iuris communis propter sa vorem & imidium conservandarum ultimarum voluntatum inductum esse. Licet enim verum sit alioquin , quod actori incumbat probatio, L. θώοιies ff. de probas. & eo non probante reus si absolvendus, L. qmaee
quidem iurare cogatur, nisi actor se in i pleta
probaverit; m. ad L. admonenA. f. de laretur. voluit tamen Imperator causam hanc per haeredis iuramentum vel praestandum , vel recusanduin expediti, ita ut si praesset, absolvatur, sn vero iecuset, tanquam convictus condemnetur: ita ut hoc in casu tui amentum
626쪽
Libu II. Titi 13. s.fin. De Fideicommisrhaered. i eps
non sit suppletorium probationis, sed ipsa met
ait: Cum res per testium solennitatem ostenditur, & probatur, tunc & numerus testium, L nimia subtilitas requirenda et , cum autem haeres compellitur dicere veritatem per sacramenti religionem, res ita tim & de facili expeditur. Cur ergo locus testibus relinquatur , cum ipse suus sibi tellis esse possit haei es, vel cur ad extraneam te illum fidem decurratur, propria & indubitata fide relicta quasi diceι et: quod pote it fiexj paucioribus, non
debet fieri pluribus. Uerum haec ratio sola non est suffciens, quia secundum illam non tantum in materia testamentorum, sed etiam in aliis negotiis probandis statim ad iuramentum recurrendum esset, quod tamen non fit. Ita : dicendum, speciale hoc elle in fideicommita, quia fides in fidei commiliis exuberare noscitur, hiaud secus atq; in deposito, Schi-IO ckard. dist. ισ.ιM 3. lit. e. Sed inunquid haeres boc modo inuinis gravatur i Ad hoc Respondet imperator, quod non adeo gravetur, cum ipse sibi iudex ti testis inveniatur, cujus retitio 3c fides ii testatore electa est; quasi di II ceret imp. duplici t honore assicitur haeres: tum quia testas esse permittitur in propria . causa, & cs Is conscientiae ficietq; tantum tribuit fidei commissarius, quantum alias tribuitur in judicio duobus i et pluribus testibus: tum vero quia judex e sic permittitur in propria causa. Nam si iurat, nihil sibi in unctum esse, hoc ipso se absolvit. Si vero non vult jurare , hoc ipso se condemnat. Ratio Ia autetra cur t absolvatur pretellito iuramento, est iurisiurandi religio. N. in iuramentum pro veritate habetur, & praestito iureiurando nihil amplius de veritate causae quaeritur, sed tant lim de hoc, an juratum si, L. non erit, I. s.
dato, a F. de Ριre1ur. adeo ut etiamsi deserens postea detegere periurium vellet, non audia iatur , β. stem si ινεν is, M. anfra, de amon. ubi Dd.
Alia Ratio: quia videtur fidei commissarius. omne jus suu in velle remittere sub hac conditione: si haeres iuret. E. impleta conditione utiq; remittendum , conser quae scripsimus
33 Ratio t autem , cur ad satisfactionem compellatur, si non jurat, est haec: quia tunc pro consesso D convicto habetur: in conses-lam autem nullae aliae sunt partes judicis, qu .m condemnatio, L. r. Τ de confess. oldend.c . . a 1. p. im assis. remed. num s. & praesumitur urgente cons ientia iuramentum recusa
re. Nam si salva conscientia jurare posset. utiq; saceret, & se a vexa & molestiis litis tam facili remedio liberaret, vide Sicharae
I Exinde t colligitui . quod causa & Ratio praecipua ditiae conititutionis, & iurisiurandi
sit favor conservandarum ultimarum voluntatum , & deinde aliqualis etiam Ratio favor abbreviandarum litium , nam litium male ria praescindenda, quoad fieri potest, e non
nulti, Jδ. I. cum autem, exi. is reseram. quod notavit etiam metab. n. ι.. h. in L ubi ait:
cum breviandarum litium causa, jurisjurandi conditio sit inventa, & jusir maximum a bre andarum litium remedium sit, L. ι. f. dapere1: cur non eadem ratione hic admittatur. ut tanto facilius exitum voluntas inveniret
possit. Sunt I aliae rationes, quas ordin recenset, & ex verbis textas deducit Wes b. b n.Leum se scilicet primo: delectus &inopia aliarum probationum. a. Electio fidei haeredis, quam testator omnibus solemnibus praeposuit, quae adhibere vel noluit, uel non potuit. 3. Odium perfidiae in haerede. 4. Favor implendae fidei morienti datae. s. Odium mendacii L negatae veritatis. 6. I denique , quod non modo te Ilator, sed ipse etiam actor conscientia in elegit haeredis, aci Ili mavult credere, quam quibusvis testibus.& ut dicitur d.L.Mh. testem & iudicem in propria causa constituit, ut plane fit iniquissi-inum, expectationi tantae de se fidei non satisfacere. Et hunc ego puto genuinum esses en sum hujus paragraphi, quem video placuisse
AMPLiAΥunt autem praedicta doctri- Isna , quod scilicet juramentum in defectum probationum deserri possit, PRIMO r ut lubeundum vel sit, vel fideicoinmissum sol vendiim, si ve pater si ii sui, sive alius quicunque fidem haeredis elegerit, textus b. Ratio huius ampliationis est: quia videri poterat, filium quidem teneri, quia Iiberi voluntatem qualemcunq; parentis ratam habere debent.
L. uis. C. sem. hem. c. extraneum vero non
item , Vesesi. h. sed Imperator vult , ut aequitatis ratio in omnes procedat, d. L. iat.
AMpLIATu R i secundo: ut idem pro- ΙΔ cedat, si a legatario. vel fideicommissario aliquid similiter relictiim sit. Ratio ampliationis r quia & hyc videbatur major esse raritio . Sed quae r sortδ quia major ipsi fides
habetur, &spes omnium caeterorum ab ipso dependet. Sed & hic Imperator voluit, ut aequitatis ratio communiter procedat, nimiis rum odium perfidiae, favor implendae fidei
sum inficiatur, sed etiam tunc, si certam partem , vel quantitatem fideicommissario reli iaciam manifestare noluerit, L majorem fidei
commissarius expetat rem. in Q L ait. C. h. T.
quamvis videri potuisset, quod si tantum agatur de parte vel re singulari,pmpter modicum iurejurando haeres non si gravandus, nihilo minos quia eadem est ratio totius & partium. idem quoq; in propositio Imperatori placuit.
627쪽
186 Lib. II. Titi 13. s.fin. De Fidei commisis haered.
18 Uid si s verb haeres, cui juramentum desertur opponat, fideicommissiam
sse relictum minus solemniter, teneturne nihilominus iurare, vel solvere t ad I9 hoc Respondeo cum distinctione. Si ab tinitio statim opponat, dicendo 1 Iicet tibi sit relictum , tamen hoc est sactum non solemni ter, unde tibi nihil debetur, per L. si veri ,
at ex testamento. a'. C. de Deicommis. Si chard. loe. est. n. r. tunc si fidei commissarius non probet, solennem in suo genere sui sis voluntatem, liberabitur haeres, L .si meritas, a C. h. T. Mynsng. n. - . I Wolf. h. Ratio: quia ex minus solemni voluntate non debentur fideicommissa, d. L. H.
ao Si vero t hanc exceptionem opponat, postquam inficiatus est, sive, ut Imperator loquitur, si postquam jam negavit, confiteatur quidem, aliquid a se relictum esse, sed ad legis subtilitatem primum recurrat, tunc non auditur amplius, sed omnino solvere cogendus est. Ratio nulla alia est, quam perfidia& mendax inficiatio, ut ita haec sit poena negationis Ac mendacii. Alyn s. n. s. oe p. Nam licet nemo prohibeatur pluribus de sensionibus uti , L. nemo ex hu,sf. de R. i. c. nul in plura-HM. eod. in o. tamen singulare est favore ultimarum voduntatum, iit non liceat primo dicere : tibi nihil est relictum & si fuerit convictus de relicto, deinde asseverare, licet sit
relictum , tamen non valuit, Sicharm. loe. citima. num in poenam mendacii, & negationis, in jure aliquot poenae Proponuntur, vide Schneide in . omnium , n. μ. er ρα Inst. dea mon. maxime vero , s negatio quas sit contra formam illius ipsius materiae, de qua agitur , ut hoc in loco. ubi fideicommissa a fide
nomen habent, Schickard. put. ro. thes R. in montimis. Et haec est mea sententia , & interpretatio praesentis paragraphi. In criminalibus res aliter se habet. Nam qui accusatur de homicidio, potest negare se occidisse hominem, &convictus postea dicere , se fecisse ad
sui defensionem, Gabriel L. a. de actum concia r. n. I. Mascard. vol. a. de Probat. concias rat
ai Alii l aliter eum explicant, &' dicunt: dispositionem eius tunc locum habere , quando testator facit sibi promitti ab haerede, sorte praesente unis aut altero teste , quod velit alteri fidei commissum solvere , dicendo v. g.
haeres mi , non habeo amplius tempus faciendi testamenti, L Maevio amico meo aliquid relinquendi : vel non habeo tempus mutandi aliquid in priore testamento, forte quia non adis sunι quanῖ testes, ua misi facere eodestus , Sichard .loc. ci .n /s. promine mihi, quod velis solvere et ioci. ρ.
di, Alii ' tunc, quando testator, dum testa mentum facit, curat sbi promitii ab haerede
de praestando aliquod legatum , vel sdeicomia missum alteri, tunc enim eiusmodii relictum
transire in vim contractus, Bart. in L. nemo, in
n. f. de ut Caepoth cavi. /aν. adeoq; si haeres, in testamento minus solemni institutus, promiserit testatori, servare eius ultimam voluntatem , tunc eam sustineri non in vim ultimae voluntatis, sed in vim contracths , &hoc se sufficere duos testes ad probationem voluntatis , Michael Grassiis com n. opin. f. reis sumen mcl. 6. m. ar. quia Omnem contractus
possunt probari per duos testes , si chard. loccis. n. s. earcf. svide Harp. in notis ad Clar. q. scl. n. a. tibi dicit rex hoe textu O. ias C. Afri eo usi, non recte inferat, quod voluntas tellatoris sit te evanda, quando vel per comsessonem , vel iuramentum apno seitur, & evidens est. si .cet testamentum sistennem testium numerum non habu tit. Non enim hie testatorem simplieiter sdeicommi sum in fide hae edi, posuisse, sed curasse, ut luetes tibi pro mitteret de praestando fideleoninusitim. stelli dispositi nem istam in eontiactum transire , ct haeredem ex ccntra. ctu conveniri, ara. L. Mnem , M. I. a. g de Meus incubi is, qui ius habet exeulationis, exeu fari non potest, si promiserit te tuto iem futurum. JFundamentum hujus opinionis ponunt in fide L perfidia haeredis , super qua suam decisionem standarit Imperator , d. L . Veri, in t ego puto , id non de fide data , adeoq; a 3 de prona issione ti contractu , sed de fide habita 1 testatore, & ah haerede implenda intelligendum esse, quemadmodum simile aliquid
habetur in L. ιν. ct L. seq. F. cua in fraud. cred: videtur haec explicatio etiam propterea non subs stere, quod nemo alteri stipulari pos-st, L. stipaiatio ista, g. ahera, 1. de V. O. consequenter nec testator legatario , vel fidei commissario, Fachinae ustis. o. coni. c. I. qua de causa caeposta putat, Notarium nomine legatarii stipulari , & promissi em recipere de
Alii ' dicunt huius paragraphi disposito- 24nem procedere in legatis pactitiis & fidei
commissis conventionalibus. Alii in Omniabus conventionibus , quas testator iniit cum haerede suo adhuc vivus , quemadmodum memini nos habuisse eas uni in facultate nostra ar. Febr. anno iis . ubi erant dissidentes Dominorum opiniones, & ego hanc explicationem cum uno ex collegis sortiter impugnavi.
Alii ' putant tunc procedere , quando
legatum vel fideicon, mi sium alicui relictum est, in testamento solenni, quod tamen probari non potest, mesen c. h. n. .. vel quin nonnulli testes testamentarii sunt mortui , vel propter aliquam causam sunt sata insa mes, ut non amplius habeant testimonii di ctionem , Sichard. ad L. f. n. r. v. sed sive, C. des commiss. qui num. u. adhuc alios intellectus
628쪽
Lib. II. Titi 13. g. sin. De Fidei commissi haered. 18
fi , testatore sit electa fides haeredis, non requiratur alia sol nitas, nec alii testes, Ioan .
ita ut ex voluntate in alicujus fidem collata, possit esset ualiter peti res , ac si esset justissi-- testamento resacta, Sichard. d. n. U. v. sidar hic Alii t ad hoc , si haeres certus sit de voluntate defuncti, quod teneatur tunc adimplere id , quod voluit, etiam in mimis solenni
testamento, Anton. Pere L. num. U. C. detestam.
eo quod testibus locus non sit, nec ad extraneam fidem confugiendum, quando pmpriage indubitata fide res potest esse manifesta, cum quae uno modo sunt clara, non indigeant alia probatione , idem ad text. n. i. q. quius o. Quomodo dominus comes Ioannes Henricus Nottha fit explicet istum textum , vide apud eum cI. a. de ιesiam. M u. cum I. sol. n. σ
timeat, eum ob spem lucri pejeraturum , an-nh admittendus est ad probandam voluntatem defuncti l Respond. omnino. Ratio: quia non cogitur invitus adversarium suum iudicem &testem in propria causa constituere , se ejus se fidei ia conscientiae credere . Itaq; si mavult, potest vel per publicum instrumentum ultimae voluntatis, si quod ex tat vel per testes fidei commissum probare, 9 meliori via jus suum persequi, Sichard. ad
as Sed quot f testibus ad probandum opus
Munsingerus n. o. ait septem testibus opus esse, qui requiruntur in solemni testamento, vel saltem s. qui in omni alia voluntate existrema desiderantur. mesen becius n. s. hic dicit : quando fideicommissum adhibita exteriana probatione, puta scriptura, vel testibus,
relinquitur , tunc Probationem non aliam, quam quinq: testium admitti, L. ult. C. de reis dicit. L. uir. C. de domu. eo mora. & illud legem
ideo disponere, ne quid salsitatis comittatur perditos λαε testes compositum, L. iar. h. T. Idem innuit n. .. Τ. de eodicta. ubi ait : si probationi testium codicilli committuntur , tunc quinq; testes ad probationis fidem adhibendos esse, non etiam, quando haeredis conscientiae & juramento, quod pro idonea quoq; probatione hic reputatur. Caepolia D aliisu p. n. aa. allegati putant , tunc saltem duos testes sufficere , quando haeres testatori promisit, ejus voluntatem servare, & fideicom-3o missum solvere. Mihi videtur, i distinctione aliqua' totam quaestionem ab I Wi de terVe I enim aliquis reliquit fideicommissum intestamento selenni, & tunc 7. testibus opus est ad probandum fideicommissum. Sichardus Ioc. ea. v. unde, Sc ita procedit Myntageri opinio. Ratio: quia si agitur de probanda voluntate testatoris , requiruntur iidem testes, qui interfuerunt actui testandi, Mynscent. . ob φδ. atqui septe in in consectione testamenti solennis adesse debent. E. septem requiruntur. Alia ratio: quia quando fidei commissa relinquuntur in testament O , su quasi pars testamenti. E. idem iuris debet ello in parte, quod in toto. Unde consequens est, in casibus quibus testium numerus in consectione testamenti remittitur, eum quoque inprobatione fideicommissi remitti, vide --
Vel aliquis f reliquit fidei commissum in
codicillis, & scriptura minus solenni , 8ctunc procedit opinio x senbecii , ut s. testes requirantur, quia quinq; ad codicilli fir
mitatem requiruntur, L. . C. dcc ιζ ώ.
senb. n. r. st. A lv. a. & tot etiam ad probationem ultimae voluntatis non solennis desiderantur , Sichard. Dc. cit. M auis volo. Et sic
hoc sensu verum est, quod Imperator in parenthesi texi sis nostri dicit: numerum quin rium in fideicommissis legitimum esse, id est, si in fidei commissis relinquendis adhibetur scriptura , vel testes , quinq; a lege ad minimum requiruntur, Oro varietate tamen scripturarum, ut dictum.
Vel aliquis i relinquit fidei commissum 3a
ab intestato, quia non vult sele inniter testari, sed simpliciter fidem haeredis eligit, vel aliquo tempore post factum testamentum haeredem institutu in rogat, tunc existi inat Myn-singerus, num. r. b. non requiri vel testium numerum, vel ulla in aliam solemnitatem testamentariam. Similiter insenescius num . M f. putat, in hoc casu valete fidei haeredis relicta in voluntatem, etsi desint testes, cum hoc statuerit Justinianus. Et quod infidei commisso tantum spectetur voluntas, non solennitas, ita ut etiam minus legitim ὀ r lictum valeat, affirmat Anton. Pere E. b. q.
quid si is . per hanc Rationem : ubi propria Seindubitata fide haeredis potest constare de
voluntate, non est curandum de solennitato scripturae aut testium , ad quam tunc recurrendum , quando aliter veritas haberi non test. Nihilominus si negetur ab haerede, fideicommissarius nolit deserre iusjurandum haeredi, tunc debet ducibus testibus pro hare , per Rationem: quia plena probatio duos testes, omni exceptione majores, P sti alat , L. Ma numerau, f. de probarinati ita v senbecius. Uerum cum in omni ultima v luntate, excepto testamento, lex expresse quinq; testes adhiberi jubeat, L. uls. C. de co- uia. & Imperator in textu nostro aperis dicat, numerum quinq; testium in fideicommissis legitimum esse, ideo Fachinarus M. f. eonistro. c.7ν. . Secunda regula, negat duos sufficere
in legato, vel fidei commisso, ne quidem per indirectum , g. rraucis. Proinde concludi mus cum Schicharta ra. thes A in Omni ultima
629쪽
188 Lib. II. Tit. 14. Princ. De Sing. reb. per fideicom.
ultima voluntate s. testes requiri, fieri ta- in casu negationis , etiam sne testibus, id men posse per accidens, ut quis obtineat fi- quod cujusdam specialitatis esse dignoscitur. dei inmissum per quandam consequentiam, Rationem vide ibidem.
DE SINGULIS REBUS PER FLDEI COMMISSUM RELICTIS. TITULUS XXIV.
Ad Principium Tituli. SUMMARIAE
legato, potest etiam onerari fideicommisso, gret. L. si fuerat, s. g. r. f. Hug. . Wcsenb. &recte fideicommittitur ei, ad quem ex judicio testatoris commodum aliquod perventulum est, L. δ. νδciendum. o. deleg. 3. Itaque potest etiam legatario fideicommitti, ' licet a lega- 4. tario olim non potuerit legari, dicendo v. g.
mnas esti legas aravi mra , rem siri a me lega m
ali res dare. Ratio secundum me se ectum :cum enim legata imperativὶ relinquantur, non poterant nisi ab haerede relinqui, cui soli. ut successori, vel bis civilibus testator imperare notest. Hodiὸ t vero a legatario legari s. potest, Myn sing. Wolf. ti Pere1. h. Ratio: quia legata & fideicommissa sunt per
omnia exaequata I. ianis insuri supra. de legati in aequiparatis autem , quicquid statutum reperitur in uno, censetur etiam statutum in alio, L. idud, 37. in tris is mora. caus Gnat.
r. Continuatio tittili. a. Cur sideicommissa particularia recepta 'R. An etiam legatari ψ gravari possis si di-I. -- N praecedenti t titulo imperator egit defi- de ommilla universali, quo relinquitur univeistiis. sive haereditas: in hoc autemat i de particulari, sive singulari. Nam scut testator potest haei edem rogare, ut totam haei editatem, vel eius quotam & partem restituat: itat potest etiam rogare , ut rem aliquam singularem, veluti landum, arxentum, servum, vestem, & certam pecuniae su inmam X. restituat. Ratio i desumi potest ex generali illa regula,quae omni ultimae voluntati subest, Urs quωρ, res Iua lest l. GaI- esto. Quilibet rei suae moderator est , & arbiter. Alia Ratio :quia cui licet, quod est plus, licet utiq; etiam, quod est minus, Witium, his. 3. Et potest i aliquis rogare non tantum haeis redem suum , ut restituat alicui aliquid, sed
etiam legatarium, dicendo v. g. ΠΙ- ι . --rios do. lasso, cst rogo te Titi, ut so. Mavio restituas.
Ratio est: quia cum legatarius honoratus sit
I. Aurinam res posit testator per fideicommissum relinquere ea. Euomodo Giam res legara id deicommissariis A Gnid juris ,si res aliena per sideicommissem relinquιIur e . sua rasis horum omnium
quasnam res possit testator per fideicommissum relinquere t Ad quod Respondet Imperator, quod non solum res suas proprias, sed etiam res haeredis aut legatarii, aut fideicommissarii, aut cujuslibet alterius, Sc quod legatarius ti fideicommissarius non solum de ea re rogari pollit, ut eam alteri re stituat, quae ei relicta est, sed etiam de alia,
ε. Cur non vatio in re, quod amplius es tm Sed is concurremesumma psiue ipsus, sue aliena st. Quare ' si ita a.
feribat aliquis in testamento e Rogo te haeres. aer
ta, Sti resti is, valet fideicommissum. Et cum t aliena res per hdeicommissum relinia quitur, necesse est ei, qui rogatus est , aut ipsam redimere, di praestare, aut si non potest
630쪽
emere, sive quia dominus eam vendere non vult, sive quia immodicum pretium petit, A. a stimationem ejus solvere. Ratio horum tomnium est : quia fideicommissa sunt legatis aequiparata, β.s Uno isque. β. a.delet. sed non tantian res testatoris, sed etiam haeredis, &aliena imari potest, D si aliena legatur, redimenda , vel aestimatio praestanda est, ut vidimus .non Flum 'pru, de ligat. tibi etiam rationes langulorum discussimus. E. similiter potest etiam fideicommitti. - Hoc tamen f observandum est, ne plus quisquam rogetur alicui restituere, quam ipse ex defuncti judicio percepit. Ratio : quia nemini plus oneris imponi potest, quam honorisci lucri tributum sit, L. t. s. sisym, V.m ad M. Tre M. L. ab eo, Risse commissis. Ratio
De Sing. reb. per fideicom. 189
rationis: t quia ratio non fert, ut quis de alie- Gno si liberalis. Haee tamen regula aliquot exceptiones patitur, quarum s. Myns. h. recenset. Secit inhaerendo regulae, quid si ali. 7 quis de secto plus fideicommiserit, dicendo
plius est, non consistit fideicominissu in . Ratio : quia i naturalis ratio neminem ultra ac- 8.cepta gravari permittit. Ratu. c. cimis Nomia haereae est Fastid. Sed i valetne in eo saltem, P. quo relictum adaequat 3 Respond. omnino, quia utile per inutile non vitiatur, e. utile. 3nde R. f. mcl. Zea tantum quis gravari potest, in quantum honoratus est, L. 3. in f C. commum is legat. qua de re videatur Visel. AEL A
Ad q. Libertas quoque. Sit M MARI A.
r' Cur tempore facti usamenti debeat Us
a.,An or cur testatoris proprio 's. An o eis hareris, ais legatarii st . An se quomodo prorsus alieno s. raui si dominio nocti eum vendere λε. Cur in suspenso sis tibertas '
cepit 3 r. Cur non aestimatio protitur,sservus non venditur f restas rei via et totius sevum Aermis v. Cur tempore mortis obliquum , quam directo manumis- υ. Cur Ad commissaria Gerras strvs ΕΤ
I. in Ibertas i quoq: servo per fideicommis- quia fideicommissδ gravari potest, qui est ho- sum dari potest, ut vel haeres, vel lega- noratus commodo. Ergo eo ipso, quia haetarius , vel fideicommissatius rogetur res percipit haereditatem , 8c legatarius Iesaia
eum manumittere, v. s. hoc modo: Logo te tum, obtemperare coguntur testitoris volun- heres, ut Stichum servum manumittari Et si qui in tali: quia ultima voluntas pro lege est inter
a. dein ε sermo sit de servo testatoris, res nul- eos, qui lucrum ex desuntii judicio percitum dubium habet: quia quilibet rei suae mo. piunt a.derator est, &.irbiter . Quid sis vero iubeat manumitti prorsus . j. Quid sit vero iubeat, sive roget manu- extraneum, & servum alienum Respond. miui servia in haeredis , aut legatarii Z Re- etiam hoc fideicotnmissiliis valet, quare despond. euain tunc fideicommissum valet. bet ille redimi, ac manumiui. Ratio: quia Ratio: quia haeres conira fictum Ac manda- ultima voluntas, quoad licet, sustinenda, letum deiuncti venire non potest. Alia ratio: in effectum reducenda .
r. Uidsi autem Dominus servi nolit eum sertur non aufer inr. Rallo est ' savor liber-6. vendere t Respondeo : si nihil ex ju- tatis, quia successu temporis erit seri h occaso dicio testatoris percepit, non tenetur. redimendi, fle libertatem praestandi, 3t sc inspicitur, quod evenire potest. -dicio testatoris percepit, non tenetur Ratio : quia invitus nemo coitur vendere Iem suam , L. me emere. C. de jur. delib. Itaque Si vero ' aliquid percopit Dominus servi r. iudicio desuncti, omnino vendere hoc In casu stat in suspenso Iibertas , Se non stativa extinguitur, sed differtur, de quod dis- ex iudicio defuncti, omnino vendere cogitur. Ratio: quia ex qua persona quis lucrum ca-