Commentarius ratioregularis in quatuor libros institutionum imperalium, quo omnium, non modò in singulis paragraphis, sed etiam versiculis traditorum, rationes redduntur, & in breves ut plurimùm regulas resolvuntur. Authore Casparo Manzio ..

발행: 1671년

분량: 640페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

611쪽

s o Lib. II. Titi 11. g. sin. De Lege falcidia.

orit scribit: ut paciscantur in portione cum eundam haereditatem cogere, scut inho υin aerede , hoc est, ut portione aliquo legato- debimus, fideicommissarios universales posiarum sibi relictorum contenti, reliquum haerea se. Ratio 1 disserentiae est: quia hi omniadi concedant. Ratior quia melius est pariem onera subeunt, & fiunt effectu haeredes, ut habere, quam toto carere, L sed vi , . is i iure haeredem , cui aditio nihil nocitura est, 9 dracommig. hinec Ratio ' autem , cur patisci cogere possint : legatarii ti fideicommissarii Necesse sit, haec assignatur a me sentieeio: particusares non item . quia legatarii non possunt haeredem ad ad-

Ad g. Cum autem. fines. SUMMARIA.

a. Cur ante omnia aes acienam dedHendrum p

. or impensa funeris viduereri y

l 3 modo computatio, , rati h legis Falci- - diae sit ineunda ξ ad quod Respondetur: quando ad divisionem venitur, ut constet, quantum haeredi, quantumq; legatariis debeatur, ante omnia deducendum est aes alie- a. num. Ratio : quia i legata praestantur de bonis : Bona autem non intelliguntur, nisi aere alieno deducto, L. fissignaιώm, D. 6./. ρ. δ VS ti id bonorum cuiusq; esse intelligitur, quod aeri alieno superest, L. non possum, D. F. d. iam se. Favorabilior est causa illorum, qui de damno vitando certant, ut creditorum, quam qui de lucro captando, ut haeredum, L legatariorum, L. f. s. o. ro. C. da iuri 3. Διώ. Inter aes s alienum computatur etiam id , quod ipsis haeredibus tempore mortis de

bebatur a testatore , L. v. s. a. h. T L. o. C. eod.

Ratio ibidem habetur: quia si alius quilibet

haeres extitisset, hoc in aere alieno poneretur. Et hoc ex benignitate, nam stricto iure aditione haereditatis confunduntur actiones, ae L. fi

eis. Ratio est lavor resipionis, HRrp. n. g. Iul. Pac. h. x quia aeri alieno comparantur. Nam licet primum post mortem testatoris sactae , & proinde I defuncto debitae dici nequeant : tamen posthabita fricta iuris ratio

. Exemplam primum. I. Secundum. s. Tertium

M. Regula generalis. o. α uastisnes alia remis e ne propter publicam utilitatem , qui in funus

aliquid impendit, cum defuncto contrahere dicitur, L. ι. f. de retit es sum'. sen. ut explicat Ostermannus hic. lnde fit, ut quando haereditas solvendo non est, haec impensa reliquis omnibus praeseratur, & ta nouam debitum privilegia tum ante omnia si sibi υenduin, text. L. μα j. .. T. satius enim est de suo testatorem sunerari, quam alios legata consequi, L. Et fi quis, ι . s. I. P. T. Tertio 1 debent deduci precia servorum s. manumissorum sive precia pro servis redimendis L manumittendis relicta. Ratio nulla alia est, quam favor libertatis, Jul. Pac. h. L Harp. n. o. Ratio alia : quia Falcidia si bertates servis relictas non minuit, & deductis libellatibus quarta in unda , per L. L Lquarta, p. f. dae anus L. poenales. so. s. f f. h. T. His i omnibus deductis tunc demum spe- αctandum est , quantum supersit, id enim putum ti verum patrimonium putatur. Igitur ex residuo quadrans, sive quarta pars, haeredirelinquenda, tres vero partes inter legatarios distribuendae, non aequaliter, sed pro rata portione eius,quod cuiq; legatum suerit. Quod ut magis innotescat, Imperator tria exeanpla

ponit .

Ad Versic. Itaque.

Cum quo ponamus ' primo, tessatorem

tantum legus se , quantum in bonis habuit , V. g. 4 o. aureos & patrimonii quantitatem, ex qua legata erogari oportet, quadringentorum esse. In hoc casu haeredi debetur quarta pars, in essectu Ioci. aures, quos ut consequatur, quarta pars sngulis le- salariis debet detrahi, pro modo scilicet cuiusq; legati. Si E. aequales portiones ipsa suerunt legatae, aequalis detractio iacienda ;sn inaequalis , detractio iacienda pro rata ,sinsulis scilicet ea pars suae portionis , quae pars haeredi deest. Post O igitur , quod 4.

fuerint legatarii, & sngulis io o. aurei legati, lingulis auferetur quarta pars de eentum, scilicet a s. aureι Posito aurem, quod inaequalia acceperint legata , primus p . secundus 4o. tertius so. quartus Igo. sngulis iterum auferetur quArta pars suae portionis, primoas . secundo io. tertio Io. quarto 4s. aurei,

qui s invicem sibi superaddantur, efficiunt

Ponamus i secundo testatorem, qui 4 O. 8. aureos in bonis habet, legasse trecentos quinquaginta,

612쪽

Lib. II. Tit. 11. s. fin. De Lege falcidia.

quaginta , & de minus quidem , quam in patrimonio reliquit, supra dodrantem tamen. Hic tantum so. f. haeredi restant, videndum igitur, quot uncias efficiant, & quotam partem haereditatis huius constituant so. aurei. Computatione instituta apparet , quod so. aurei respectu quadringentorum constituant Octavam partem, bellem , sive duas uncias. Debentur igitur haeredi adhuc duae unciae,sve adhuc una Octava quare singulis legatariis de suo legato desa scanda octava. Posito igitur, sngulos accepisse ioci. & sic aequales portiones, singulis detrahuntur tal. f. qui quater repetiti faciunt f o. f. singuli igitur capient 8 . R. 3 o. tr. Posito quod inaequalia acceperint legata, primus v. g. I so. aureos, secundus 4o. tertius 8o. quartus i 3 o. hla primo desaleantur 18. R. 4s. r. secundo s. R. tertio io. s. quarto i6. s. I s. r. qui simul sumpti e sciunt f o. s. s. Ponamus t tertio ab eo, qui 4 . taniam aureos in holais habet, legatos fuisse s o. aureos , & sic nius, qucrni in incultatibus est. In laoc casu ante omnia detrahendum est, quod extra bonorum quantitatem est, Ratio: nam lex ra. tabulorum permist tantia inde te sua legare: uti quisq: Misisa legassit, ita ius esto, E. prima haec detractio fit per legem II. tabularum , Myns. n. s. P extra honorum quantitatem hic sunt a oo. f. igitur Io io o. s. sunt detrahendi. Quomodo ' autem lvidendum primo, quotam partem constituanticio. aurei respectu totius masta soci aureorum . ti computatione inita apparet, quod constituant quincuncem , sue quintam partem. Initio igitur quinta pars de sangulis legatis debet detrahi. Posito igitur , aequalia

esse legata, &quatuor legatarios, ex voluntate testatoris cuilibet competerent ias. aurei, cuilibet igitur detrahenda quinta pars, scilicet a s. s. ut sngulis restent tantum ioo. s. Posto autem, quod inaequalia snt legata,&quod primo testator legaverit Ioo. aureos, secundo I . tertio I 4o. quarto oo. h7c iterum quinta cuilibet detrahenda. Primo quidem et . aurei, ut ita restent tantum go. s. Se cundo vero 4o. aurei, ut restent ei I .ss. Tertio autem a 8. ut residui sint i a. s. Ouario denique I a. ut salvos habeat 48. 8. Quae summae res duae sibi invicem superadditae efficiunt bonorum quantitatem 4oo. B.

Hoc facto , quia res redacta est ad speciem primi cassis, quo nimirum legata patrimonium exaequant, igitur scut ibi quarta detrahi debet. Posito igitur, quod testator aequales reliquerit portiones, tunc singulis as. detrahendi, ut quilibet habiturus si s. h.

haeres autem acto. s. si vero inaequales legavit portiones,cuivis portioni est quarta de rahenda. Manendo itaq; in proposito casu, &figurata specie. Primo, cui 8o. restabant, detrahendi veniunt a o. aurei, quia illi ea ciunt quartam , ut ita legatario primo remaneant tanthm 6o. aurei. Secundo, cui post primam detractionem restabant 16o. aurei, detrahendi sunt ε . aurei, quia isti quartamessiciunt, ut adeo legatario secundo sal υi maneant iaci. s. Tertio, cui post primam amputationem remanebant Ii a. defalcati di suntas. aurei, quia hi efficiunt quartam , ut plures non sint residui, quam 84. R. Quarto, cui post primam desaicationem remanebant s. adhuc decerpendi II. s. ut ei tantum relinquantur 36. s. Quae summae, si coniungantur , legatarii habebunt 3co. s. haeres autem ioci. s.

in lius f ti sacilior moduς operandi est II

iste, ut in unam summam contrahantur omnia legata , L post solutionem aeris alieni ex magia totius haereditatis perspiciatur, quantum haeredi in universum debeatur, tunc eni in per regulam de Tri sacilὶ deprehendet haeres. quantum cuilibet ex legatariis detrahere debeat. Ponamus summam legatorum esse goo. s. haeredi abesse a oo. Maevio autem legatos acio. s. hoc in casu sic operabitur dicendo r Legata universa 8 . s. dant a . B. quid dat Legatum Maevii 3 oo. s. di prodibunt s. s. Similiter procedendum cum reliquis ut ita haec res potius ad Arithmeticos, quam Iurisconsultos pertineat. Atq; ita ' huic ti-iatulo finem imponimus, trans lientes eas quaesiones, quas fi c Dd. movent; an liberi praeter legitimam etiam possint detrahere Falcidiam 3 an Falcidiae locus in solis legati a lquibus eas s non sit locus Falcidiae 3 an Fas cidia , quae non detrahitur de legato pio, aliena legata gravet ὶ & nonnullas alias; eas

enim, quia textus non attingit, neque nos

tractare . sed pandectissis relinquere v luimum

613쪽

17L Lib. II. Titi Σ3. Princi p. & g. I. De Fideicomm . haereae

DE FIDEI COMMISSARIIS HAE

REDITATIBUS, ET AD SC. TREBEULIANUM.

TITULUS XXIII.

Ad Principium Tituli. SUMMARIAE

I. Rario oriunis. s. Cur prius Masur de fideis mi , tinia . absolutum 1 tractatum legatorum iusto ordine transtur ad fideicommissa, tanquam ad proxima adiuncta , constat

enim ex s. 4.supra,vi ieram quod exaea. quata snt legata fideicommissis. Quia i autem fideicommissa sunt duplicia, ut vidimus sup. g. I. n. p. cum seqq. de luat. universalia &singularia , prius de universalibus fideicommissis, sive de haereditatibus fideicommissariis agemus, quam de singularibus. Ratio:

icut prius est, ut de toto disputetur, quam de singulis partibus e ita de universitate , quam de rebus singularibus . Aliam et ordinis rationem desumere possumus ex iis, quae diximus ad rub. su p. demia . scilicet: substitutionem aliam esse directam, aliam obliquam, sive fideicommissariam, de directa audivimus, dicendum iritur superest de obliquata

Ad 6. Sciendum. I.

SUMMARIAE

1 suis dicatur fideicommitteret n. Cur jsa fuerim vi olim fluommissa fuerint infirmat ra. Cur populares styopulo unos

13. Cur generalis essecta l. Gν E non direm in tuerant si com- r . Luojuris remeato olim potuerim petiyminari ct γδ Ddis n. V. Unde nomen Dracommisit G. In quantum favor Deicommissorum exo suando inceperant robur habere j I Ad misistis ad Me Augustum Τ quom rL e Adraco l. sin re qui ρ - db oraria personarum 8 sint, qui haredes instum nequeunt suomodo si rogaretur per i in salutem Z rL diua ergo utilitas fideicommisso-οὶ is suomat ob insignem perfidiam 3 υ. Nunquid autem testator interim intes luare jussionu Arist personales scia i rus erit. fuerim generales st. --OTAN nu M thbc loco iterum, quod rogat, potestati & voluntati alterius rem com- fideicommittere dicatur is, qui haeredem minit. E. non inducit necessitatem , &obli-λ' suum meat, & fidei ejus committit, ut gationem, huc facit tarn C. δει-- totam ha reditatem , vel quotam & par- trab. empr. Alia i Ratio e quia Nemo potest l. tem eius.vel aliquam rem singularem alteri disponere de rebus alienis: atqui hic testatorra restituat, v. g. si testator ita disponit: censetur disponere de rebus alienis quia di- πε in eam ha reduviem meam adum, spositio & restitutio consertur in id tempus, eius partem, mi horrum meum, Trtis resti. quo res non amplius erunt ipsius, sed haeredis. Ia ι f E. thfirma erat illa dispositio.' G ue ad ' antiquitatem quod attinet, Ex solo Cicerone facile probati potest . qu resta δ' se . ' ri s. riminissa orimis totes iam ipsus aetate cadeoqi ante imperium Augussa a sciendum est , om0 P L s. δο , togate eoniue erant haeredes de restituendis temporibus infirma tu ille. R-iiOςi inIς bis his, qui a non m erant relinquere, ac quod, qui iis , quia haeres invitus non cogebatur praeit' sδρα datam molituri, servabant. ob hoc etiam commen . id de duo rogatus erat a defuncto. R. iis dabantur, sed necessitate non adstringebamur, Bachovius , icitiis . uuia quod alterius Voluntflti com Mi λι-- f . . . . .

mittitur, necessitatem non inducit, sed is, qui Curi E. inquies, non directE instituebant 4. Diuit Zod ny Orale

614쪽

Lib. II. Titi 13. I. r. De Fidei commissi haered. 1 3

em , tribus volebant aliquid restitui, ut vo- turum sperabat, rogabat, ut haereditatem to luntas eorum esset firma, Messicax i non de- tam, vel ex parte, personis prohibitis resti-bet per obliquum induci, quod Stacto melias tueret. Hinc t factum , ut talis dispositio A. 3 fit, a M. L. oratis, ε .F. Δ δMis l. ad hoc Re- deicommissum diceretur eiii mii bcsthimis Sulli nondet Imperator, quod fideicommissa olim mcloeg dem rum rem testatore gsonderit isti fuerint relicta solum iis , quibus alias non li- ιu thm lubendem Terimitii Festum mird; aliocebat vel laete reditate in , vel legata relinquere, nomine vocatur cin rimum Sut fidei com- scilicet spuriis sive incestuosis , deportatis , mittere 'treis bese hien I riraum/ vide Stata. peregrinis, & caeteris incapacibus nersonis, ressit prag F. . quia totum fidei haeredis com -

tur, habens cognatos peregrinos, proscri- ulla obligatione civili sed tantum.pudoreptos, vel deportatos, quibus neq; haeredita- ou 3dam , quia turpe saltem erat, L trave siem, neq; legata relinquere poterat, institue- ciem sallere . Atq; haec est origo fideicom-hat i itur civem licet edem , qui capere pote- missariorum, & obtinebant ea , quae diximus rat, & quia eum sbi benevolum silumq; Ω- antiquissimis temporibus .

Ad Versic. Postea.

6. Ed postea t D. Augustus semel atq; ite- ML si quia, . . C de triuis. Quare si sc fi- rum iussit, ut Conscies suam authoritatem Micon inittebatur : Rogo te iam per salutem

interponerent, & cogerent fiduciarios hae- autum, ut Tuis Peregrιno, vel exuci. hararitatem

redes fidei comi nisi viis praestare , &reddet e re tuas, ob religionem aequum videbatur, . ea , quae rogati essent reddere. Sed quid i vim inesse relicto, id. Wesen b. per eompa inovit Augustum , ut contra jus commune ter . ra. b. sitim, M. de M. a. Aliquando et na maliquid induceret i ad hoc Respondet Impera- vebatur ob insignem perfidiam eoru in , quitor in textu, quod aliquando suetit motus rogati erant restituere. Interdum enim, ut gratia personaruin, meritis v. g. illorum, qui- inquit Theophilus, dives aliquis rogatus erathus talia sdeicommissa relicta erant: inter- pauperibus liberis, & adhuc teneris ; vel sedum enim etiam peregrini v. g. in magna nio consectis parentilius defuncti instituere,ael limatione erant ob cruditionem sortE, aut D tamen fidem rumpebat. Quare cum per- alias excellentiorcs natu iae , aut tortunae do- fidi & pei versi homines spe impunitatis non p. tes, Theophilus h. Aliquando autem tmo- vererentur fidem saltem, ac ultimam testatovebatur inde, qudd per salutem ipsius roga- ris voluntatem defraudare, praevaricari, imotus quis diceretur. Fuit et ni in Olim usitatum, omnino pejerare, Nov. c. a. f. t. in m. 1c Perialutem, aut genium , aut venerationem iacit S contemnerent Oiscium , ad quod scie- Principum jurare , vel obtestari, L. i. in m. st . hant, se non posse ullo iudicis officio, necia jurejuri uti habemus exemplum etiam in actionis formula coinpelli Myn post alios h.

sacra scriptura, in Josepho, filio Iacob. Gues ideo Augustus, ut dictum, iussit Consulibus

e. . . qui statues sitos aliquoties per salutem suam aut lioritate in interponere, & ad restituis Pharaonis obtestatus est, resti; ea in religio- tionem cogere, qui rostati essent, propter eninem versa,&ad majestatem Principis perti--xam voluntatem testantium , quae fervarinere visa est, Welenb. b. per L. si duo, 3. g. κθ.Zdebet, per L. cum pater. I. si , Lia k2.a. Hop- de jur ur. L. a. C. de reb. cressi vide Gothos red. per. h.

Ad Versic.

xo Ed quia tu sonesi Augusti tantum perso

nates erant, nec ad exemplum trahere li- cebat, nam quae Princeps alicui ob bene meritum indulsit, vel si cui sine exemplo subvenit, personam non egreditur, supra f. sita es

modum & populares id est, populo gratae Duri Ies videbantur, ideo paulatim generales effectae sunt, & ut loquitur Imperator in tex tu , in assiduam Iurisdictionem conversae, hoc est, ut explicat me imbecius, ut non a m plius gratia personarum, alit pro circumstant a iiii utari, sed universaliter & communiterjus de s deicommissis, is violate praestandis,

Quod quia.

assiduε diceretur, implorato extra ordinem iudicis officio. Ex quo cum Hoppem notare possumus, quo nodo ex iure personali fiat pedetentim ius commune, quemadmodum ex civili jus gentius .

Dixi 1 primo: quod justa vis fuerim. Ra- ittio secundum πesenb. n. s. h. quia justum &favorabile est, voluntatem testatoris exitum habere, nec fidem illi datam sallere . . Deinde aequum est, unumquemq; id, ob cuius prae stationem aliquid accepit, ac locupletior factus est, praestare, juxta regulam : ex qua persona quis lucrum capit, ejus jussa praestare debet, L. ex qua persiona , t p. f. de R. i.

Dixi i secundo : popularcs , id est, populo μιι- 1 I

lita

615쪽

Lib. II. Tit. 13. g. r. De Fidei commiss haered.

M. Ratio: ut liceret scilicet per obliquum , stitui nequeunt, a t. L. omnitas, M. v. sis ima quod impermissu in erat directo , & relinque - perio, ad SC. Treb.a s. L. hereduaris. Io c. de hoed. re per tideicommissum , quibus dilecto non in M. Rario: quia fidei commissa particularia poterat relinqui, Myni velut ii , qui im- iis non possunt relinqui. E. mulio minus peritiam non semper rectis I civilibus verbis universmia. Ant. probatur.r fidei commissa legatorum uti norunt, quomodocunq; relin- sunt legatis exaequata: sed legare non licet, quere valerent, mesens. nisi iis, cum quibus est testamen ii factio, s. 3 Dixi t.Tertio generato Ratior Mara sura. de . E. iis quoq; solis potest re- quia generalia & popularia ei e debent, quae linqui rideicommissu in. Alia Ratio: quia ad communem civium salute in pertinent, cum Assa una via prohibetur, non debet alte-arg. eorum, quae tradit raesunb. n. . de his qui ra induci, e. chm q,HA M. de R. I. in s. Secunia Zire. ut enim dispositiones legum sunt gene- do, i hodiὴ non amplius extra ordinem per- II rates, L s. C. de LL. ita & benescia legibus pro- sequimur fideicommissa, sed ordinariis actio posita generatim omnibus commodant, N ad nibus, v. g. sdei inmissaria petitione haere- omnes pertinent, mesenbec. n. mss. de forus. ditatis, ιοt. tu. f. de sidere. per. Larid ab imperatore Justiniano inductis de quibus videatur,

Dieps: t si hodie personis incapacibus

non pos unt reli i qui fidei comm issa, tunc erunt Omnino inutilia , nam cur capaces per obli-Item quia beneficia principis late extenden la

c. olam, Is. ext. de HS. Unde iterum notare iu

bet Hoppertis, quomodo id, quod prius unius causa paratum est. postea latius ad omnia ne sotia porrigi incipiat a 4 Ditii , quarto: implorato iuduis συο. Ra-.quum vellem instituere , quos directori iustior qui .i Augustus non induxit cellam ali- postem i Respond. titilitas fidei commissorum quam acti nem , quia fideicommissarius pos- in hoc adhuc opparet ouod cum haereditas ex set fideicoinmissa consequi, sed pendebant illa die certo, puta post decennium , quam mo- a mero judicis ossicio, quod in desectu acti i lar dari non irast, s. sors. o. I 44 eris Med. nis inuocari solet ex aequo & bono. Unde ill- inst. & tutius nihilominus iit, ut interdum bo-pianus extraordinarias fidei commissi perse- ira non statim, sed certo te in i e ei. in quem clitiones appellat, L pecunia ,1 s.f. pen. vi QS. illa translata cupimus , dentur, sorte propter L. muror, ... Is iu mur. Alyn s. n. .. Wckiab. aetatem eius imbecillem, aut mores nondum n. s. h. . Emendatos , idet O laae res alius institui potest. is Successu ' dein temporis tantus silet- qui rogetur, ut certo die adveniente haei edi commissorum favor factus est, ut Prietor pro- talem huic vel alii restituat. Osterm. h. Neeptius erearetur, qui de fideicommistis ius di- verendum ' est, testatorem ante tempus illud, ceret, quem fideicommissilium appellabant, sue pro parte temporis intestatum decessisse, Vid. L. a. f. capta, ga. e oog. iur. quoniam licetes directo insiturus interim hae i5 Hodie i circa hunc par. niraphum duo res est, L haereditatem , tempore a te satore sunt immutata, primo, ut fideicommisiam re- praescripto adventante, e mavita ejus accipitlinquere non liceat iis,qui directo haeredes in- fideicommissarius .

SUMMARIA.

guantur ty. Cur testamemum Mu valere pCur haeres in eo moti uim esse ' o n. s.

s. ωuid si testamentum ex pos- Iacto insi

. Nunquid etiam fideicommissa invalia dentis 'ETsi l in s dei commissis non magna des-deretur solennitas, sed in illis serE solaiestatoris inspiciat ut voluntas, ut etiam in codicillis, 3. I. Inst. de codicil7. ab intestato possint relinqui, I. praeterea. in i ,h.T. vel in epistola, vel libello, vel sine scriptura, imo etiam nutu , sine verbis, adhibitis tamen testibus,

sum relinquatur ν. An etiam de parte haeredis uis resi um-

δε quis rogari possis ro. Σuot modissidet ommissum relinqui s. ut est cur sub conssitione ZII. Anne etiam ex certo He 3

ra. Et quare aliter atque in haradis institutione 'ibid. text. in L .ar. αδεμ rem Nilii lominus: r. tamen, quando quis in testamento vult reli quere fidei commisi iri Mn haereditatem , necesse est, ut illud ab initio subsit .atia valeat,ato; adeo, ut in illis lite res recto iure, id est, directo instituatur. Ratio prioris: vel f quia 3. fideicommissa sunt pars teli amenti , vitiato

616쪽

Lib. IL Tit. 13. I. 1. & 3. De Fidei comm . haered.

ela testamentum subvertatur, eY causa praeteritionis, vel exhaeredationis, fideicona missum hodie sustinetur, iuxta saepὶ repetitam regu lam : Testamento imperfecto ratione piaeleritionis, vel exhaeredationis, ultiatur sola in ti

tutio. auth. ex caula, C. cis lib. Praterit.

Dic εs: l si ex postsacto testamentum 7.

3r. I . t utar. E. eὁ non subsistente totum te- subvertitur, tune etiam continens se lotnmstamentum cori ruit, consequenter etiani s- vitiatur, cur E. non quoq; Omnia contenta, &partesi x cur non etiam letatum es fidei cominis suin 3 Respond. id praeter rartionem juria communis singulari favore conservandae ulti diem toto vitiatur quaelibet ejus pars: vel quia sunt accellio, atqui accesso. seu sequela, non potest si ibsistere principali non subsisten- tς. Ratio posterioris test in textu: quia inutile est testamentum, in quo nemo haeres instituitur, eo quod hae is institutio sit basi,&s undamentum totius testamentiri. arris hodii,

s. dei commissa desciunt. Alia i ratio: quia fideicommistrum est substitutio quaedam, ut ad rubricam dictum : sed substitutio non valet , nisi praecedat instituita; quia substitutio est secundo loco facta institutio, atqui sectan dum nullum est, nisi praecedat primum . G Dixi i autem necesse esse , ut testamentum ab inuis valeat. Ratio: quia si ex postsa-

Ad Versic.

8. N hoc Vers modus ' ostenditur. quo fidei- η committi solet: scilicet si testa: or scripse rit: Lucii Lia heres estor potest adjicere

bum significans testatoris legitimum sensuin, separe vel fideicommittere volentis, utile S validum est, sive directis verbis, sue preca-

Ad Versic.

ro II AER DruR l lila: quos modis relinqui possit i dei commisium 8 ad quod Re -

ipolidetur: sicut haereditas dilecto relinqui potest, tam pinc, quam sub conditione, ut vidimus lupra s. Orme pura. λ'. d. haeredi istis . ita potest etiam re a qui per obliquum; nam ubi eadem ratio, eadem est iuris dispositio. Itaq: et est itor sic potest scribere: R. g. ra

νιλ & videri posset, quod non, quia inmae .voluntatis esse receptum, &iacilius ali- quid impediri ab initio, quam ex post facto tollatur, I . patre, 3. f. de hi, qui fui, sacilius conservari, quἹm producatur, argi. L. Q δε

riis utatur, text. D L. r. C. comm . in legu Sicut autem quis de tota haereditate resti-ς. tuenda potest haeredem rogare, ita oc de Pa te , dicendo v. g. rogo orbari tue eo myto ut

tertiam partem , vel quadrantem restumae amo.

Ratio : quia quod juris est de toto, quoad totum, idem juris in de parte quoad partem: Cui licet, quod est plus, licet et Minis quod est

minit .

Et liberum.

cu. g. M o. dicti 1m fuit, haeredem ex ceno die institui non posse; idque ideo, quia nzmo paganus pro parte temporis te latus,& pro parte inte status potest decedere. Sed noc non auento Respondetur: quod fideicommissum ex certo die ponit relinqui. Ratio: quiat ir, bo

cessante causa prohibitionis cessat prohibitio: atqui in fideicommist irio cessat causa adducta , quae in haerede valet. E. Nam testator nihilominus dicetur testatus decessite, quia licet haeres restituat haereditatem alteri, per hoc non desinit esse, ted nihilominus manet haeres, ut seq. I. dicetu .

Ad f. Restituta. A MMARIAE '

tarios convenire p

reditate haeres dicatur, ideo ubi non est hae reditas amplitus , ibi nec haereε esse videtur. Sed hoc non attento Respondet imp. quod .

C Por ne ergo haeres adhuc a credisoribus V AE RI T u R i in hoc pat agrapho: quae sit vis restituti mis haereditatis , lautium restituta haereditate maneat hae re is, qui eam rellii uiti Videri posset, quod etiam post restitutionem haeres Maneat. Raex tunc haeres esse delineret, quia cum δb b - tuo: quia i scmel haeres iactus non potest am- a plius

617쪽

L G Id. I I. Tit. 13. I. 3. & 4. De Fidei comm. haered.

iiiiis haeredis nomen exuere, vel des nere Dic s: et si is , qui restititit haeredita- 6. esse Iiaeres, L. si. s. g. sed quia st do mi r. tem, isdhuc est liaeres, sequitur, quod adhuc , Ralio rationis secundum Oilei m. quia liaere- sit obmictus & obligatus legatariis & credidit 1ς est nomen iuiis , re isti uitio ucro facti, toribus haereditariis, quod ab iis possit convω- ideo non perimit ea quae sunt tutis, dria L. - niri, Ne molestari , quod iis teneatur satis fac DI .im iraturale, yr. f. de X.L Ratio ulla: quia re. Et contra , quod debitores haereditarios quod personale eit, evelli non potiust, per L. tibi habeat obligatos, quod totus ab iis debita fato a sta re,fi cones i. in o. iicut E. acti - Possit exige e D reposcere. Respond. omni-nibuq uestis nihilominus direm: manent pe- no: proinde de iure antiquo creditore ς & 7.nes cedentem: ita restituta haereditate restitu- legatarii non poterant fidei minissariumens nihilominus manet i ames directus, HOP- convenire, sed tantum haeredem, εἰ si hau es 3 per. h. Quo i E. loco est is, qui iecipiti iacie- a creditoribus&legatariis conventus aliquid ditatem, scilicet fideicommii Iarius: Respond. iis solvisset, poterat iterum illud a fideicom-s tota haeredita; et est relicta Ad rei lituta, tunc mi a.irio re ciere. Ratio: ne ipsi fides sua habetur loco haeredis, si vero tantuin pars b.- esset Periculosa , D damnosa. L i. aunorum vel res aliqua singularis, una vel plu- SQ. Copia. Et contuli, t fide commissarius res est relicta, habetur loco legatarii. Dici- non poterat debitores haereditarios convc- tur f his M. Ratio : quia haeredes sunt nire, & ab illis debita poscere, sed convenie- Domini. E. sicut duo in solidum noli PDi sunt bat haeredent, & haerea deinde debitores, laei se Domini, ita ne i haeredes. Ratio alia: id quod haei es a debitoribus accipiebat , fi- quia haeres bi haereditas sunt vocabula juris, eri Ummissario deinde restituere cogeba- quae sicut ex Ie edantur, ita se lege adimun-itnt; ita scrE V senbee. h. num. 4. Ratio: iur: in re per fideicommissum , quod non quia relativorum eadem est disciplina: sicut ceria lese, sed ex voluntate pendet testatoris, E. in damno non erat, quando ipse conve- nec datur haeresitas propriε, nec tollit ut , Pe- niebatur : ita lucrum percipem non debes. in .li. 'Iynfimgerus ait: si i relli tutio fit ex bat, quod ipse conveniendo alios consequesen misc .sulto Trebelliano habetur locis batur. Sed hoc correctionem recepit, ut haeredis; si ex Pegasimo, loco legatarii , sed mox audiemus .

hoc ex seqq. melius intrelligetu

ui a l frustr i fit per plura , quod potest simit. 1s. Δ R. f. iv 6. D utilius videbatur . fieri perpauciora, L. muri. o. C. de iu- Umis, o peis a haeredis, ultro citroq; actiones

Hopper. & eselib. b. n. . . &ciz- in fideicommittarium transire. tum ut vitare cui ius omnis evitandus , L. ι. Q comm . de tur circuitus, Nesseiab. n. . h. tum vero ideo,

kha iniquum insuper est, solum haeredem quia non videtur quisquam, T. nec haeres, et omnibus' haereditariis actionibus onerari: id capere, quod alii ni esse est restituere, ideo tinnipore ronis, cum a Gellius Ma- non videt in .s .f R. i. Ni imis & Annaeus seneca 'insulatum qzrc- Itaq p l ' Trebellianum Senatuscon rem , fadum est Senatusconsulitiin, quod sultum uti ius actione; dare cepit Praetor, hic inde trebestianuin appellatum est, ilioque enim litigantibus actiones dabat, & certam caesum , ut si haereditas eae caula si ic in- agendi formulam praescribebat, ut ins. m. v. missi restituta sit, actiones , quael redi εἰ in via d. oudiemus, b ipsi fideicommissario , laliae aedem competebant, omnes in fideicom- contra ipsum fideicoinualisarium hoc eli, ad missarium active I paliivh transserientur, ininteum ad agendum in omnibus casibus hoc est . ut ipse posset a cruditoribus conveni- quibus haeres poterat age e ; D coegit eum o liores solus convenire. Ratio: quia i actiones sustinem, quas haeres alioquin tene

2. ri,S: debitores aequum visum fuit, eum onera & lites latare- batur sustinere, ita ut ex hoc SC. siditatis obire opore te, in quem ius seu luso; inissarius loco haeredis sit. Dico i au eius traus errentur, tera L. t. a. . adSC. Ire 'M Ratio: quia actiones di

618쪽

Lib. II. Tit. 13. s. s. De Fideicomm . t red. Im

Itaq; mileς tantum transferuntur, tanquam in tur, mois. h. Myns. n. r. si autem ea non op- cessoriarium , per L. ι. O a. C. de Foed. vend. positu solvat, potest solutum repetere a fidei- sen b. h. n. . quae ideo dicuntur utiles, quia commis ario. Anton. Pere Z. h. ex utilitate , 8t aequitate, ab haerede in fidei- Dic Est secundo : cur in textu dicitur 6.

minissarium transferuntur, Pere Z. h. omnes a tiones transserri, tamen non semper. Dic Es: i s directae actiones manent pe- omnis haereditas transferturi Respond.omnes nes haeredem , adhuc poterit conveniri, δc actiones transseruntur, pro parte scilicet hae convenire. . Respond. omnino , quia non li- reditatis, quae est restituta , ut si in iolidum , beratur ipso iure : nihilominus haec conven- D ex asse restituatur, in solidum transirent tio erit sine ei sectu ; quia locum habet Exce- actiones, sin ex parte, e X Palle onera trans, ptio restitutae haereditatis, qua se tuetur, & ferrentur, Velaiab. n. s. h. qua ipse, si adversus alios agere velit, repelli-

Ad g. Sed quia haeredes. J. SUMMARIA.

. Cur m. Triae num non A feceris pa. D PQ antio introducrum fuerit Zy. tae Wrano ejus cap re contineatur ' . Cur quartae detractio permutatur ΤF. De quibus siriti amissis c. I uis autem onera haered raria Astine. bat pr. Cur hares' δ. Nunquid autem durum est, 'ut haeres pro quarta ferret univeris onera p. β modo et eo uisum λIo. Per quasstpulationes 3II. Unde originem sumserint tra. uis fueris legatarius paniarius 8 Demente Theophici O mesimbecu. II.

. . , T si j Senanis consultum Trebellianum re t postea Vespasiani Augusti temporibus, , .

- bene consuluerit haeredibus, eo quod in cum PCgasus & Pusio consulatu in gererent, -- fideicommissarium onera transferret: aliud senatusconsultum factum est, ab auia non tamen satis consuluit tellamento, &v torcsuo regasianum dictum, quod . capi luntati tellatoris , ἔκ ipsi fideicommisiario. tibus constabat , quorum PRIMO cautum 2. Nam quia haeredes sci ipti, cum aut totam erat, ut liceret haeredi de fidei comi missis quae ii aereditatem , aut maximam ejus partem rc- tam pari an detrahere , δc sibi retinere , scutstituere rogaremur, adire haereditatem recu- licet de legatis Falcidiam detrahere. Ratio: f 4.sarent, ob nullum, vel modicum lucrum, se- ut haeredes invitarentur ad adeundum , ne si hat , ut extinguerentur omnino fidei commis- ne haeredibus tellatores decederent, de uisu sa, ut testatores sine haeredibus decederent, prema horum judicia exitum haberent, Myns. Se fideicommissarii nihil prorsus perciperent. n. t. h. Et i haec retentio non tant in in fidei- s. Nam haerede haereditatem non adeunte desti- commissis universalibus, sed etiam singulari tuitur testamentum, L neq; legata, neq; sidci- bus permissa est: Quia ubi eadena ratio, es commissa amplius valent, L ι . C. de Pici L. dein debet esse iuris dispositio. si nemo, p.A. dae testam. tu . IVesenes n. 1. Qua

Ad Versic. Post quod.

6. t post hoc senatusconsultum Pegasa - pulationem partis x pro parte, sive de com-

num, squartam haeres sibi retinebat, ipse municandis Oneribus, ut nimirum lucrum Je omnia onera haereditaria sustinebat,omni- damnum haereditarium pro rata parte interhusq; croditoribus tenebatur, non autem fi- eos commune esset, & ut fideicommissarius dei commissarius, qui legatarii loco ex hoc promitteret, quod pro sua parte velit onera SC. erat, & pioinde absq; omni onere, re in- haereditaria portare: haeres autem promitte- commodo suam patiem auferebat. Et hoc et, si quod lucrum consequeretur, quod veliterat s CuNDura caput senatusconsulti. illud pro sua parte, sive pro dodrante cum eo . Rario: quia: adita haereditate Omnia iura in communicare. Itaq; t antequam haems re- io haeredem transeunt ipso jure, ex L. t a. tab. stituebat haereditatem, saciebat id sibi solen I .ea qua, s. Cfam. Nisic. L. Pa D. a . C. de pae . nibus verbis p mitti, dicendo : P nisi bi- es b. n. I. h. Myns. I. seq. verλjure civili. commissa e , si creditor ἡ ri s. a me si Διε. Sed INQu i Es , inimis grave adhuc est, ex gerit, duo mihi so. sunt liter fidei commissa pro quarta haereditatis haeredem cogere, ut rius iaciebat sibi promitti lucrum, dicendo univers .i haereditatis onera sullineat. Re - Pondes hares, si a debitoste haria rario. . foliis spondeo: proinde alio remedio ipsi fuit sub- eonsecutis fueris, dare mihi ρα ita format stipu-y. ventum , i ut nimirum Posset interponere sti- lationes has Theoph. b. vide etiam Iul. Pae. h.

ccc Talia

619쪽

Lib. II. Titi 13. s. s. De Fideicomm . haered.

ii Talit f .stipulatio , partis & pro parte, earn cum ipso haeres partito divideres. Et erat olim usitata ,& interponebatur inter hae- hoc casu omnia onera inter legatarium,& haeredem & legatarium partiarium, ideo dicit redem ex voluntate testatoris dividebantur; Imperator, quod ex hoc SC. fideicommissa- quod secus est in legato pariis bonorum, cumri rius legatarii partiarii loco fuerit. Quis fide his ante omnia aes alienum omneq; onus autem suerit legatarius partiarius, dissicile deducendum , juxta regulam: bona non di- est conjecturari, quia dudum partitio ista in cuntur, nisi aere alieno deducto, αμε odiatum, usu esse desiit, nec Dd. inter se conveniunt. φρ. g. r. F. de R S. Sed i his diu inhaerendum I4 Theophilus partiarium vocat eum lagata- non est, nam quod in usu non est, attenden-riuin, qui pauem dimidiam accipiebat: suis- dum non est, probabile mihi videtur ex Ulp. se enim , ait, olim quintum genus legisti, st m. Inst. vi. o. g. Mut. partiarium legatama quod partitio vocaretur, & relictum esse nunc fuisse dictum, cui quota haereditatis legati ti-

in modum: Tuivi mihι hares es, , ct haredita--tulo relinquebatur,tenia, quarta quinta pars,tem meam eum Sejo in dimidia parte dimito. 8cc. nam licet hic ceperit Partem universa-tate. Partiarius legatarius vocabatur, cui sta stipulatione partis & pro parte, vida non pars banorum . deducto aere alieno , sed Harp. h. n. s. vide tamen Schneide inum ad haraduatu, in qua onera insunt, erat legata, ut s. ati m. b. de Pra. her . n. t.

Ad g. Ergo siquidem. 6. SUMMAR IA.

r. Cur Imperator repeta , quae in praeco . f. aeris p a. rauidsi non plus quam is drantem 'P- tussi restituere p

tarem resimi ira . Cur non fisceris . Trebessianum 7. Cur me Pegasianum 3δ. diuomodo ergo haeredi eansi dum p. iaui uinas vendia haereaetate 3 u.'tauiae stipulationes empta er vendisaharadisus par. Iuare necessaria

u. Nunquid tota hareditate restituta ex . Trebelliano, amones fuerunt trans uia in deicommissarium

et . Σuid si harei prorsus recuses haeredia

cogendus ad arationem λψ. An etiam his stipulatiora necessaria, o

quare non

V. diuomodo ct in quo concurras utrum s

QUiat posset oriri quaedam confusio in- de iure civili, ut Ies vero in fideicommissaiaret Senatusconsultum Trebellianum ti rium , cXSC. Trebelliano. Sit vero plus , a. Pegasianum , D proinde memoria ty- quam dodrantem, vel etiam totam haeredita- rerum iuris xravari, ideo Imperator uberius terra restituere rogatus esset, locus erat Pegadociarat A Glincti repetit, quae superios de sano Sc. M toterat haeres quartam deduce- utroque'dixit. Nam dissicultas ex permissa re, Gua deducta ipse solus universa onera sus traditione procedens per 'parationem & di- tinebat, sive postea retinuisset quartam , sivestia tionem explicatur,f. sed hi m. v. mine. Inst. retine noluisset. Limita : si 1 modo θ.M. iariis M. Ilacu distinguendum est, & viden- ἀ& sua voluntate adiisset. Rationes horum dum an haeres scriptus dodrantem dunt at, omnium patent ex supra dictis. Ratio limi id est' novem uncias restituere rogatus fit, an lationis ex seqq. aptarebit, nam quia coactus, vero 'amplius. Et i si quidem non plus, adire nihilotinet, ideo nec quicquam onerisuu in dodrantem haereditatis rogatus sit resti- sustinere cogitur, Wes b. u. a. Poterat ta- tuere tunc ex Trebelliano Senatusconsulto men, ut supra quoq; dictum, in aliqvρ rela- vestituebatur haereditas, & in utrumq; actio- vari haercs, per interpositam stipulationemnes haereditariae ipso iure pro rata parte da- Pariis & Pro parte. Sed de his sati c. bantur, directae in haeredem, pro tua pariet,

Cooste

620쪽

Lib. II. Tit. 13. g. c. De Fidei comm . haered.

Ad Versic. Si vero totam.

s. t hoc vers. perstringit Imperator TER- τ1uM C Apur Senatusconsulti pega sani, quo haeredi novo consito subvenitur. id si enim ille haereditatem adiisset,& spreta sua portione totam fideicommissario ultro 6. restituisset 8 hoc in f casu non susticiebat SC. Trebelli ani proviso. Ratio: quia Trebellianum divisit onera inter hae refle in L fideicom mi satium pro ea parte , quam quisq; ex voluntate testatoris percepisset. E. haeres, cui pars aliqua a testatore a lignata suerat, vigore S C. debebat pro ea parte onera sustinere,

licet eam sprevisset, & restituisset, quod satis

erat iniquum , nam iniquum est haeredem onera haereditatis agnoscere, fidei commissa rium vero in lucro versari ; L illos potius onera L lites haereditatis obire oportet, in quos ius fructusq; eius transferuntur, meis . senb. an pari ad SC. Tris. Neque t sussciebat proviso sena nasconsulti Pegasiani. Ratior quia illud iubebat quartam de falcare, si haeres vellet: hic autem ne voluerat quidem , sed malebat voluntatem defuncti implere , quar- s. ta non deducta , mesenb. h. n. . Quare taliter consulit S C. haeredi, ut scilicet stipulationes emptae & venditae haereditatis interponeret , D tali ratione se indemnem conservaret, hoc est, ut eas stipulationes interponeret , quas solebat interponere is , qui haeredis . tatem alteri vendebat. Nam i solent aliquando haeredes haereditatem vendere, ut constat

ex tor. isI. g. de haria vel act. vendita. vide -- 1enb. in pari ibid. n. .. quo in casu emptor haeredis vicem obtinet, L a. f. cum quu ιδ. F. eod.& Omne emolumentum , ac periculum rerum , ad eum spectat, ae L. a. s. scuti, ρ. Promittunt' autem sibi invicem, venditor qui- rodem, quod velit emptori restituere, quicquid

ad eum ex haereditate pervenerit, emptor autem , quod velit admittere omnia onera haereditatis, Schneid. s. n. a. Et hae dicuntur 1 stipulationes emptae ti venditae haeredi- II tatis: quae ideo necessariae sunt, quia res inter alios acla aliis non praejudicat, & non obstante venditione nihilominus haeres agere &cononiri potest. Itaque t similiter hic hae- Iares promittebat, sdeicommissario praestare, quicquid ex haereditate ad se pervenit, perventurumq; est, & actiones earum rerum , quae nondum pervenerunt, cedere, &praestare solebati fideicommi Isarius autem promi rebat haeressi, si conveniatur , creditoribus,

indemnem & securum illum conservare, mesenb. an par. M. Gι. n. . Qua stipulatione maximδ opus erat, utpote sine qua haeres oneribus non erat exemptus. Ita ego hunc

vers culum intelliso, licet Myns. & Theoph. aliter; quem intellectum etiam Julium Pa cium , & Wesen becium , recepisse autumo , licet subobscurδ, quia remittit n-. s. lecto iarem ad sua parat. - ιιι. de hered via an. venae

Dic ps : t tamen suprb g. ct Nero a. ob- I 39A. i. dictum est, s tota haereditas restituere

tur, quod omnes actiones ex Senatusconsuliato Trebelliam, suerint translatae in fidei commissarium, F. non erat Opus novo remedio.

Respond. si iussit testatoris tota restituebatur, concedo: si ultro ab haerede, nego. Nam quia agnovit haereditatem , & haeres sponthfactus est, non potuit se eximere oneribus

portionis suae , nisi per stipulationes emptae &venditae haereditatis'.

Ad Vei sic. Sed si recusabat.

14 hoc ' versculo declaratur Q ARTu ME CApuΥ sC. Pegasiani, quo consulitur fi- ' dei commissario. Nam si haeres recusabat adire haereditatem, ob id, quod diceret, eam sibi suspectam esse, quas damnosam , aut ex alia causa respuebat sicut varii sunt affectus hominum,) de iure civili non poterat cogi, quia nemo invitus cogitur adire damno tam haereditatem , D periculo se subiicere, me senb. n. t. e. ad SC. Tras I. ut sc igitur fidei commissa quoq; extinguebantur , tanquam destituto testamento , & fidei commissarius facto alterius suo fideicommisso defraudaba

tur , quod non erat tolerandum , cum alterita per alterum non debeat iniqua conditio inser-ri L. non debet. γδ. F. de R. r. ideo Senatusconsulto Peetasano cavebatur, ut petente fidei -

s commissario t Praetor cogeret haeredem adire, & haereditatem restituere. Sed, inquies, nemo cogitur sbi propter alium incommoda re , cur E. haeres propter fideicommissatium cogitur periculosam haereditatem admittere Respond. nullum inde incommodum, vel periculum haeredi accedit, nam & id Senatus

consultum cavit, ut in hoc casu, omnes omnino actiones, activε D passivὸ , in fideicom

missarium transirent, perinde ac s restitutio ex senatusconsulto Trebelliano facta eslet, ut ita hω res coactus omnino habeat exceptionem , si conveniatur, & repellatur exceptione , s actiones haereditarias intentare ve

verb3 i fideicommissarius hic omnia onera subit, & fit effectu haeres , ut iure haeredem, cui aditio nihil nocitura si, cogere possit,

quod alicui prodess, tinemini nocet, facili

est admittendum , L. o. Τ. d. imperi an res Ap.θα Et in t hoc casu nullis stipulationibus is

est opus, quia ιηso iure, & dispostione sena tusconsulti haeredi securitas datur. &actiones oneraq; in fidei commissarium transfe-Cec a runtur.

SEARCH

MENU NAVIGATION