장음표시 사용
1쪽
is tenet ex parte dicti: vel se tenet ex parte modi. Si se t eate vparte dicti, sensus erit: Voluntatem aesu consentire reddendo Q. sensum impossibilem consequenter,pwibile es: ad cuius propositaO- .nis veri fieationem sutile te status possibilitatis. Si vero illa parti cula eum impossibilitate consequente diinntiendi se teneat eae parte modiisensua erit volantatem consentire ita esstossibile, in assenti, Himpassibile conseqmmer. Ex im duabus propositionibus prim et 'an qua ly cae in inposibilitateso equente se tenet ex parte diciti, est xera in statu pos nitatis quiλ suffeitctatus possibilitatis, ut tot tum hoc subiectum voluntatem consentirere endo dispensum impos
FbiIem comoquentre pols h. ii sit. Ar vero in secundo leuia talia elix, Quia noci sutdcit liapus possibilitatis ad actu consentire reddendo dictitium imponibilem consequenter : ad hoc enim ultra natu sibilitaris requir Hur, vel ipsa actualitas contentiendi, vel sal, . tem aliquid de facto connexum cum adt ualitate consentiendi ut actu aliquato exercita. Ex his praesuppostri, quae η nullo medio scriter in dialecticari nitructo negari possunt, deinctae mancuς lau-4us Recentiores aequi uocationes.s 3 1gitur ad probationem suae sententiae: concedo quo G
dum actu volvatas conleat te dentur illa tria ligna:nempe: signum voluntatis secua dum stes gauin Mostineatis ut auxiliata et & sagnum actualis determinationis ad consensum cum impossibilita is con Icquente dissent insidi. Quatu obtem veraeli doctrina, quae contin uetur in primo .de secundo praesuppost Q.
66 Quoad tertium praesupposit uindistinguo, iuxta doctri mam de tam, illam maiore propositionem: qua continet potis sinὲ fundament ti huius singulatis sententiae.O-u -ο. exsu eώ ratio πε , quo existit datur DraFatti possibilitatis si possibilitas, stu natus Pombilitatis se habeat ut praedicarun,q- allirmatur. Ne iure rem ea rations, qua existis sit subiectu i de q uo posibilitat . iςu esse Pasibile affirmςtur : concedo:si satus possibilitati Satata tui 1 e Ir/tio sit inciens ad hoe, quod est existere re ea ratione qua exilucisius ad hoc, ut res existat, qua rationeexisti eme gQ. Na ex hoc fierat quod ut Petr ' desino eurreret, sussicoret quod po uel currere.
I EIc quo deduces rectρ posse initatu possibii ιtatis distingui ilia tria signa. quae hie aut hor distiuguit;ixo amen ea accipiendo modo, quo in hoe Authore accipiantur. Etenio si possi bilitas sit intrinseca rebus. c sistens in habitudine praedicatoriit optira e po ssunt in statu posii bilitatis distingui tria signa. Primit consilisqs in habu udines triti Oxuxoquntaris.Secu tu ,3 iq-mod
2쪽
modo posterius nostro concipietidi modo ad primu ,eonsistetis ita
habitudine praedicator una Eae in intrinsecis praeci icacis volunt tis ut aaxiliatae, siue libe Maxis proximae ad consensum, fledissensu in . Terciti deniquo continens Iu praedicatis itur in secis contemtiendi. Hoc te titu lignum non est possibilitas consequens conse
sus, di impossibilitas consequens di gensus; sed pol, bilitas intrin, seca antecedens possibilitatis consequentis consensus, di impo flabilitatis consequentis disseirsus. 8 Nec obinde confundimus secundu signu cum tertio fignoῆNa seeudu signu est signum potestatis, siue possibilitatis extrinseqcae c5sensus, Sc dissensus; no aute signis possibilitatis intrinsecaer: Iibertas enia ,sive c γnsideretur ut possibilis, siue conside retur u existens, no intrinseca; sed extrinseca dutaxat possibilitas est ex intremorum, respectu quo tuu libertas est,& indifferens potestas. so Hinc ia facile respondetur ad argumentu contentu n. Is N ao. quo hic author sua nitit ut suadere sententia. Concedo iglatur maiore,& nego ui inordin,videlicet sustieere statu possibilita tis ad veritatem determina L laturitionis coditio natae consensus. sub auxilio Λ. Ad huius minoris probationem, quae coriuetu to ito num. ao nego quod pro tertio signo statu spo Libilitatis, ultra possibilitatem antecedente impossibilitatis consequentis disse nis1us,detur etia Ipsa impossibilitas consequens dissensus, exesudens possibilitate conseque iue ipsius dissensus: quia pro tertio illo signo solum verificatur quod hoc, quod est:eonsentire reddendo imposis biis co seque i re rusum est antecedenter possibile possibuit a
is intrinsecatininime vero su eit illud tertium lignum, nee illud: tertium lignum est ratio, ut consensus hi consequenter possibzli1. ac dissensus sit impossibilis consequentero.
Ad probatione in inruata Videli tertii secti do signo intelligi iam possibilitate a intecede iue consenstis: consequenterque inntertio signo aliquid aliud intelligi debere vltra hac. possibilitateant edentem:quod nihil aliud potes esse, quam poli ibilitatεω- sequznte cosensus.& impossibit ita te cosequente dissensust ad hac: iHqu in probatione respondeo ex dicti si in steti ci signo intenthia quidem possibili tatem antecedente extrinsecana censens Nocsistentam in prsdleatis intrinsecis libertatis; non aute intelligi iaι illo signo se cudo possibilitate initInsteie quae cosisti e inhabitu di. inta in icca praedicatorum consensusι haec enim habitudo soluimianteli igitur in tertio signo. Quamobrem non opus vii ad distin-gueaduui tertiatu signinia secundo quod, dato.tertis,signo, iami
3쪽
dissensus sit, absolute loquendo, in i possibilis consequenter : M.quod, dato certio signo, iam poisibilitas consequens coniens usa.& imp0ssibilitas conlequens dissensus, sit antece Onter possibιus antrinsecet hoc est: non solum possibilitate fundata in praedicatis intrinsecis,& essentialibus libertatis, siue voluntatis ut auxiliatae; verum etiam possibi Iitate fundata in habitudine intrinseca pr*- .' dicatorum c4nsensus. 6i Ex dictis insertur aequi uocationem . & deceptionem Iavius Aut boris in eo consistere quod id quod se tenere debet in propositionibus modalibus ex parte dicti, intelligat ex parte m4 .di: cum autem hoc ipsumemno si perfecta distinctione unius ab altera propositione prouenes at thitae fit ab una ad alteram propoli Qtio' em Bonge diuertant, ne illine transiluin facere,quo utriusque sensus confunditur, & in conllanter in disputationidus procedi3tur.F ixus ergolit omne quod eis, siue absolute, siue conditiona te; ita e sirin ita tu possibilitatis, ut de eo ipso quod eli, ea ratio ne qua est, si mpto ut subiecto, vere affirmetur status possibilita Sis ut praedicatumr minimi vero sufficere statum possibilitatis ut id, quod est, sit ea ratione qua st .QIapropter actu consentimum impostibilitate conseque .lt dissnt, ni est possibile antecedente QPOIS uilitate extrinseca, di in . t Inieca: At vero nullus ii acus nec Hsarius possibilitatis pro quocunique si glis possibili latis nece ita oeiae consideretur, suffieiem est Ut consensus siue absolute,siue con ' ditio nate actu sit Iub auxilio A. cum tinpossibilitate conloqu*minissensus .Quod quidem mihi adeo eiud iis est, ut opposita sentςu si , praescii deiido ab aut hora tale huius docti,ingeniosi,& ς I ud k όN-Siarissarum, vel nihil probabilitatis mihi habe e vidςa urs
se obiecto materiali Scientia Mediae.
S Vb nomne obiecti ma:erialis scientiae Mediae intelligimus
omnein eam veritatem, quae per Scie otiam Mediam affirmabilis est:& ideo idem est quaerere quod sit obiectu ma- teriale Seientiae Medix Aa is uestigare quaeiram verit δὴ res per Scientiam Mediam attingantur. Cum autem tria in Scientia conationata reperiamur videlicer potis sis .conditio at m, nota immansi id circo itia examinabo in liac quaestione Rus,'
4쪽
rum quid ex parte hypothesis, i id ex parte codillo natI , & qu. dex parte hypothesis possit attingi Vbi de conditionalibus disparatis termo erit. .
dia mar in E pluribus obiectis dubitatur an ex parte hypothesis sciet.
tiae Μedix possint attingla videlicet de actibus Diui uis; de obiectis necessarijs:& de impossibilibus. Rursus etiam dubitatur de modo,quo haec obiecta ex parte hypothesis attingi vale λς. De omnibus seorsim: breuiter tamen agemus. a ' Primo dubitatur: an actus liber Diuinae voluntatis ex parte hypothesis possit attingi Hic non quaeritur in uniuersum an actus Diuini libertat tingantur per Scientiam Median. Hoc enim dubium non solum complectitur actus Diul nos prout se t nentes ex parte hypothesis. V. g. Si Deus fleeernat avxilium A .
Petro, Petrus consentiet.Verum etiam.& magis principaliter,cOprehendit actus Diuinae voluntatis, prout se tenent em parte con ditionati. g. Si Petrus eo ntiat auxilio, Deus decrenti migra'tiam emaιem,qua bene deeedati nec non complectitur actus Diui nos ps aut se tenentes tam ex parte conditionis, quam ex parce conditionati. U. g. Si Deus decerneret alterum mnndum, decerne νου Syris us Sandii Dearnationem. Nunc aute in sernio est cie det creto Diuino tenente se ex parte hypothesis, ut patet in exempso Stoeus decernat auxilium A. P etro,Petrus consenti erg Sit nostra concius o. Ex parte hypothesis potes, se tene. re actus Diuinus liber. Probatur haec conclusio ea de ratione qua supra scientiam conditio natam in uniuersum probauimus.Γosito decreto Divino de auxilio A. conserendo Petro, Petrus vel conissentiet,vel dissentietiqui a sub qualibet conditione quodlibet est, vel non est. Ergo vel est determinate verum quod P cirus, postr decrero auxilii A. consentiet . 1 et est determinate ver in quod, posito decrero anxiiij A. non consentiet. Et go Deus tenetur necessario cognoscere aliquo de V his determinate. Ergo Deus habet
Selentiam Mediam, cuius hypothesis est al: quod decretum Diui - '
5쪽
IIIensus sit, absolute loquendo ini possibilis. consequenter : sed quod ,dato tertio signo, iam pol sibilitas consequeris contentus..& impossibilitas conlequens dissensus, sit antecede iuer possibi diu rinlecethoe esu non solum possibilitate fundata in praedicatu intrinsecis,&estentialibus libertatis, siue voluntatis ut auxiliatae; verum etiam possibi Iitate fundata in habitudine intrinseca pr*.dicatorum consensus, .
6i Ex dictis infertur aequi uocationem . & deceptionem huius Aut horis in eo consistere quod id quod se tenere debet in propositionibus modalibus ex parte dicti, intelligat ex parte madi: cum a tem hoc ipsum ex nou perfecta distinctione unius ab altera propositione proueniat: hinc fit ab una ad alteram proposi tionem longe diu eris ni, fici lime transit uin iacere,quo utriusque sensus confunditur, & in conlianter in disputationi us proce ai3 itur.Fixum ergo sit omne quod est, siue ab Iolute, siue conditiona te; ita esse in ita tu possib litatis, vi de eo ipso quod eli, ea ratio ne qua est sumpto ut subiecto, .ere affirmetur status possibilita η xis ut praedicatum imi nimi vero siufficere sintnm possibilitatis veid quod est it ea ratione qua est .Qua propter actu consentire sumi Uilbilitate conseque .: e diffint, di est possibile ante cc dente L. POis luilitate extrinseca, dc inclinsecat At vero nullus liacus neces sarius possibilitatis pro quocuniquis 'glior possibili latis nece tu σiae GD usideretur, sufficiens eli .ic uist nlusiiue absolui siue con 'aeitio nate actu sit iub auellio A. cum illi possibilitate conte quς uti Hillcnsus. uod quidem mihi adeo eues ense ut oppoli 3 ivntCH xi , praescinde ii do ab aut hora tale huius docti ingenio ii,&ς udi
De obiecto materiati Scieut ne a festae.
SVb nomine obiecti ma: erialis Seienti e Mediae intelligimus
omnem eam veritatem, quae per Seleotiam Mediam affirmabilis est:& ideo idem eli quaerere quod sit obiectu ma- teriale Scientiae Medi 1 Ae is uestigare quaeuam verita tes per Scientiam Mediam attingantur. Cum autem tria in Scientia conditio: ata reperiantur videlicer pothesis .conditionat m, di nota illa. io aist id circo itia examinabo in liac quae itio μὴ num
6쪽
rum quid ex parte laypothesis, irid ex parte codit IonatI, & qii. dex parte hypothesis possit attingi Vbi de conditionalibus disparatis sermo erit. .
stu id ex parte bypotheo possit attingi per Scientiam Me
a m E pluribus obiectis dubitatur an ex parte hypothesis Seico se eiae Mediae possint attingit videlicet de actibus Diui uis; de obiectis necessarijs:& de impossibilibus .marsus etiam dubitatur de modo,quo haec obiecta ex parte hypothesis attingi valete. De omnibus seorsim: breuiter tamen agemus. a ' Primo dubita tui: an actus liber Diuinae voluntatis ex parte hypothesis possit attingi Hic non quaeritur in via inersum an actus Diu Ini liberi attingantur per Scientiam Median. Hoc enim dubitra non solum eo inplectitur actus Diuinos prout se t nente Sex parte hypothesis. V. g. Si Deus derernat auxilium A . Petro, Petrus consentiet.Verum etiam, de magis principaliter,cΟ-prehendit actus Diuinae voluntatis, prout se tenent m parte con ditionari. U g. Si Petrusco ni at auxilio, Deus decernet migra'tiam νωι em qua bene Meedata nec non complectitur a cius Uiuis nos prout se tenentcs tam ex parte conditionis , quam ex parte conditionari V. e. Si Deus decerneret ali erum mundum, decerne ret D ritus Sanesi Dearnationem. Nunc autem sermo est oe dc es et o Diu ino tenente se ex parte hypothesis, ut patet in exemplo addi icto: .idelicet.' Si Deus decernat auxilium A . P erro Petrus eonsentiet 3 Sit nostra conelusio. E x parte hvpothesis potest se tene. re. actus Diuinus liber. Probatur haec conclusio ea de ratione qua supra scientiam conditio natam in uniuersum probauimus .Posito tdecreto Diuino de auxilio A. conserendo Petro, Petrus vel consentiet,vel dissem utiqui a sub qualibet conditione quodlibet est, . vel non est. Ergo vel est determinate verium quod P cirus, potir a Idecreto auxilii A. consenti et . vel est determinate veri ni quod, posito dccreto anxiiij A. non eonsentiet. Efgo Deus tenetur ne oeessario cognoscere aliquo de V his determinate. Ergo Deus habet -.Seientiam Mediam, cuius hypothesis est aliquod decretumDiui - '
7쪽
4 Consirniatur. Dcus. cunoscit mr Seicitiam Mc di mdquid Petrui'perabitur, si constatuatur liber Sed, uouui ex conixi tutiuixyibertatis est voluntas Diuina iωι flaventer applicans .m- nimientiam. Eigo Detus habet Scientia Meyiani. in cuius hypo. tbes continetur aliqua libera voluntas Divina. 3 ob. Si.Deus haberet praedictam Scientiam Mediam, ii, si ad deeretum auxillj A. esset intrinsece connexum cum consenis,su Petri . . ipso nequit se redere ex parte hypothesis Scientiae . Mediae vi consessu et siquidotn hypothesiis Scientiae Mediae debete esse clisset sad conditionatum de eius carentiam. Ergo hurusq)metet Sciens j a Media impjiciat. Maioz probatur allud decretum: uecessari onnc Otς tu sunt scientia Med a enuntiante euentum. . quieritat exictat illud decretum. Sed decretum cunnexum culta Sei ptia Medi de epentu sub conditione ipsius deci et i, conne.
isiada: ostenditur. Illa Scientia Media, si detur,neci sis O dc depc sic ius gnol hertatis Diuinae ad concipiendum illud decretum. Sed deccet μm Diuinum cosnectitur essen maliter cum libertate, ὀ qua procedit. Δ pra terrim .cum .scientia illud regulante. Frgo illid deerctu i Di pinu sene-essario wniat it uici siti fla betentia M l la .Con ς sentia eli bolia.Maior coiit muniter tradeur a no stris Doctoribus. i r v CIO communis est apud pluges Autho're . iuxta quos adtus sunt inermisce Iibe tiea libertatς quam de facto babcntι vel .sa id nos unx riali tac Mmittam, at tamen Lςn
8쪽
ν Noe argum ntum non probat determ rate acium Diui . nam liberum non polla se tencre exsatie hypothesis; sed probae v 3ge unum e da obirit Victi licet: vcl quod actus Di uinus non cogano se itur ex parte hypothesis, vel quod ,s.cognoscatur, non possit Sciem la Media de euentu futuro sub conditione talis decreti di-r i gere Devin.ad conci pendum ab Iolute decretum.' 8 Q ii negant actus Diuinos esse intriti sece liberos ea libretate, quana deficio habcbi:& insuper negant decretum Diuinum
respitae re uiti insece Scientiam,a qua regulatur,minime hoc prae , mulit ut argυmςario: nec item qui negant Scientiam Mediam ri4 . cessario ς xiii ero in signo indifferentiae ad decernendum. Λlij r qui X truinque a turmant, aliter respondere tenentnr. Dacogo Uini eo actus Diumcis esse essentialiter liberos ea liberta
rade iacto habent) illud principiu de intrinseca libertate actu tali uinorum intelligendu e se de actibus immediare libet tis a fetus. de actibus liheris mediate. Actus et go Gulnus, quieti immediate livir, ni rinsece c9nnectitur cum tota libertate, a qua procedit; . secus aurem actus mediate duntaxat liber. Hoc igitur de cictu ut . capax iri coostituendi obsecium. hypotircsis Scitntiae Mediae .de -- hezesse mediate duntaxat ii herum, quatenus abaloacti: Dii ino imperetur: qqodi imperium sit immediate liberum, itur instocque co9 nexum cum libe crate, aqva procedit, consit tuta nim; rum per
Scientiam Mediam de optratione libera .Petri sub conditione decteti de auailio ex se indifferenti ad hane, & aliam Scientiaru/i Mediam oppositam, quia potuit ab alio decreto imperari, cuius , impcrij immedia tam libertatem non hic scuntia; sed alia opposi-
s itaque Deus prius habet Seientiam Media de eo quad. 3. si concipiat decretum de conferendo auxilio A. Petro squod de-- cretum e flentialiter postulat hoc,υel illud impcrium vage)Petrus μcontemtiet, Deinde Deus hae Scientia Media instructus costituit r immorate liber ad imperandum hoc decretum, vel aliud PO- seaDeus concipia imperium huius deereti intrinaece connexum t cum hac Scientia Media .Petrus vero habens auxilium decretatu- Per hoc decrerum constituitur liber ad coin sentiendiam &dissen elindum, simulque pura asper disienIum impedire Scientiam Me - dian , di consequenter imperium ab ea dependens. Quo decreto impedito, vel decretum auxiIij A. esistet ex vi alterius imperis . . vel auxilium existet per aliud decretum. Restabit modo examina
τοιὶ scientia, quae habet prohypothesi aliqvpd decretum Drui. -
9쪽
hae difficultate commodius insta agemus, dum et ii examinc mus directionem seientiae conditionatae 4tsinSentis et id in ex parἶς coaditionari aliquod Diu: aum decretum.. Io Dubitatur. a. An hypo Ihesis. ad aequata Scienti Me 'diae possit esse aliquid ne eessarium omnino V. g. An possit Desis. cocipere hune actum. Si eos omnipotenι, creabo mundum. Rese pondeo. Deu cognoicere te de facto esse omnipotentem, dcfaέto- que creare mundum; non autem habere modum conditio datumitendendi; sed absolutum. Ratio est: quia dedecet Deum cognos cere prissct idendo ex parte mora tetia vcndi ab exipentia obiecti,. de cuius effvntia , di sal dditatiuo coia ceptu est existere de facto 'Cum igit ar de conceptu cuiustibet praedicati. Diuini necessat illi e. ablati tu erili terer nequit Deus cognoscere praedicatum Diuinum praescindendo ex parte modi ab eius existentia. Deinde Scientia Media est , quae cognoscit obiectum praescindendo ab eo, quod existat condi tinnati : qui autem affir in t quod, si Deus sit omnia potens, creabit mundit, aequi ualenter saltem affirmat existere abcsolute inundi creatione, cu af irmet eam sub conditione necessa
rio existente,& ndis: ctibili.Qua ob re talis sciet laquo actappat tia erit coditio irata, Media; re tamen vera absoluta, di visionis. r I Uabitatur. s. An possit esce hypothesis aliqua chimae ra Affirmando nimirum quod, si talis chi in aera daretur, dare tuet similiter aliud, no necessario, aut impus ibi iter,scd contingenter, semel suppqsi in xii in se chimaerae fine repugniuitia. U. g. an mus labeat hune actum seientiae.Si lapis est homo, amaret libere Demyci oppositum. Sι lapis esu bomo, non amaret libere Deumpi 13 P. Theophysus Ra inaudus in libro cui titulus est M. ua libertatis Gib e fana explieatia parte. z. cap. q. num. 3 . non solum admittit sciet Viain constitioneta ii de hypothesi chimaeri- Ca; verum cistam vi e tura Ierere Deum nece turio dirigi ex illa, v eprouidemer auxilia largiatur. asserit enisa praedicto loco Deum ad praestandum suum in disterentem eon rsum,ad constituendumque hominem liberum, prius explorare quid homo operaretur, si sibi ipsi soli sine eo neursu aliquo Dei quae suppositio chimaericae st)rς linqueretur. Operatioci eatura inquit eruditis imus hic au-
tur Diuino intelle Liui operatio Doluntatis creata, tanquam ex Vri
10쪽
r 3 Hre sunt Theophili verba, in q, em acrIter invebuntur Vincensius Baronius ἰοῦ b. de libe t te humana,& gratia Diti a
Batoni j verba quibus Theophilum dirc iiugiitatur ; ve telis alie-aus,& propi ia invidia Rai audum consigat. Uerum poterant Ba. tonius,& Gonetus legere ipsum Rainaudum ipso capite num. a . 5 13. v bi asserit Theopbylus Deum per Scientiam Mediam ex ἐplorare quid volunras operatura sit,si per Deum non stet: hoeeita quid voluntas operabitur, dum Deus habeat praeparatum lauarconevesum indifferentum i in quanulla involuitur chimaeri ea su
positio Cum autem tota ratio,cur voluntas,ut sit Operatura, deposeat Druinam alii lietitiam ; sit impotentia ne sola operetur rhinc insertur iuxta hunc authorem exeo,quod voluntas opetatuta sie assistente Deto: quod, si sola c perari posset,etiam desacto opera -retur. Nam . si se sola possed opetrari. haberet se sola eandem omnia impotentiam,quam modo habet ad operandum.Ex eo aute quod modo operetur cum hae potentia, non male arguitur operaturamcnon assi stente Deo .dammodo,non assili te Deo. esset eadem potientia modo quo rectE infe r remus Petrus dio do amat libere Deu. aergo , si lapis esset modo Petruri modo lapis amaret Deumrete in . si lapis. e siet Petrus, ageret quod agit Petrus e cumque Petrus amet Deum: si lapis elici Pe trus, etiam amaret.Deumr quia ageret quod agit modoSetrus. I Hauc eue mentem Theophili constat ex eius verbis: ait enil nmm . 27. Quod enim Deus dicatur ad concursus sui exHbιtio -mmsi exare quid voluntas creatisfaceret , Vola,ct b umei cursis agere possit , F suo dicatur ex Ma e aritionem, qaeam con intronaliter praescit exorituram a voluntate, per usum non siet. Haec.inquam,suo in idem recitant. Nam,si verum est ruoluntatem creatam,si non siet per Deum ,sine quo non potest agere. acturam Boe. aut allud. Ergo verum es eandemsi absque Deo possi agere id sesum praestituram is eo euentu quia tota ratio, mr UOLUI Min eo euentu depefac Diumavi assisemitam. es impotemtta,quae ρ πρeditur ne Ha o in Iur. Si igitis impotentia agendi absque Deo exeluderetur aron es dubium quia vescinias esset tunc operatura. Idque tame/F desuri ab nusios tibiis, tamen sub ea ιπο- o si est plane verum. is Dum ergo Baronius in Theophilum quas chimaericae nouitatis re uni ex gicat, vel essust quia admittit in Deo seleotiam de hypothesi cbimae ica: vel, quia ex una propositione veta de