Opuscula

21쪽

LIB. I. CAP. d. IIaliquid, sed non eontendentis qui ubi iam non sumit, sed contendit, contrario utitur vocabulo παντως. Probabilia

denique per particulam τι exprimunivi , quae Germanice plerumque peris enciuicam exprimi potest, Latina in simgua fere nutumor non prorsus alienae sunt, sed ali quanio tamen seruores. Haec autem oratio colligens est, sed non dicentis necessarium esse unde qui iam non colligit, sed firmius rationem concludit, μαγκαιως dieat,

cesse ESt.

Illustrabo haec versu Homeri, in quo his particulis omnibus locus est: L e diuinus e---xtis, forsitan cliter auero plus -- ι -e bina minen siint,inrich oner me iter siler an re Hoc qui dicit, fieri posse indicat, ut alter

altero plus videat, sed utruII ii fiat an nor citat, Iescit.

Quod si scit fieri ita, simpliciter id enunciat sine vilata sicula, προ ὁ του ἐνοησεν. Sed si dicit, σιν τε δυ ἐρχομένω - αἰ που προ- του ἐνοσεν , hoe dicit alter fortasse uero plas videt mori bensam mem, μι---- writer rati de cindere. Eo autem minari se indicat, ita fieri, sed non amrmati Anfirmare si vult, adverbis uti debet, quo non videri sibi ita, sed confidere se indicet, 'ii προ- του ἐνογεν.

Porro si dicit, συν τε μ ἐρχομένω, καὶ κεν προ- του Do 7- , id hanc vim habet alter forte altero plus videt aurei ιο-- , lint etw einer ei ter tib Mescindere. Quod qui dicit, ex sortuita aliqua conditione pendere ignificat, ut ita eveniati Quod si tollit conditionem, παντως προ- τώ ἐνοησεν dicat necesse est. Denique quod ipso Posui Poeta, συν τε μ ἐρχομένω, καί τε προ- του--οσεν, in halic sententiam dicium est alιer nimirum altero I/lus

22쪽

andere. Id vero est eius, ii probabile et consentaneum esse dicit, ita fieri, etsi non ait Plane necessarium esse.

Hoc enim, vult dicendum est, ναν-- προ ὁ τοὐApparet ex lus, ut opinor, ei quid disserant ipsae parsiculae inter sese, eiqvid notae oppoclium cogitari postulent. suae si paucis comprehendere volumus, haec

sunt. Quum i σως Micidia, quae Possunt neri novis verisimilia ἄν et κεν ad ea, quae fortuita sunt, i. e. ex ali- qtia conditione pendent τε denique ad probabilia spectet: dubitantem, si ibis adhibeat, ita confirmamus non ο- Ium potest esse, sed est; si πού non solum verisimile, sed ervin est sici vel κέν non solitari conditio ne esse o, sea --n est; si τέ. non sesum ob le M isese Mane uan, sed necessari u est.

αα ἔτι που ζωος κατερτ ηεται τρει πονο- Non potuit Iuc τε aut quod Pauli laritus est. οἱ Poni. Hac enim particula indicaret Minerva, non modo se, sed etiam Telemachum, quem alloquitur, tantum abesse ut mortuumiuient Ussem, ut eum Iuvere parum dubium, immo probabile esse credani Contra si σως dixisses, non mulium prosecio contulisset ad convitandum Telemachum: nam ipse sciebat, quamdiu non constaret de morte Ussis, forsitan vivere illum, etiam si parum esset verisimile. Mulio

utinus particula κεν adhiberi potuit. Ita enii significaret Minerva, se id sumere, tamquam quod casu acciderei tuerit vivere lyssem, si non erit8set. Quod Germa nice dicas, e leb et wa noch. At haec tam nulla fuisset consolatio, ut etiam minuere debuisset spem, quae Telemacho admodum exigua relicta erat. Ex his patet, necessario utendum fuisse particula που, quae quia produblinem am verisimile putare vivere Vbssem, avia Telem

inum ad eamdem postsi Muciam erigere.

23쪽

conditioniis significationem continent, verbo quidem carere nusquam Possunt nain sicubi deest verbum, intelligendum est modos autem sormasque verbi admittunt onmes, quia in omnibus accedere potest conditionis notatio. Sed non eum olimibus tamen solae per se construi in eo quidem sese

mone Possunt, qui deposita prisci temporis nuctualisnoeerias est dicendi leges sequutus. Itaque recte dicas eo simu αν cum indicativo, viatio, articipis, infinium, ui ἔλεγον αν, λέγοιμι ἄν, λέγων ἄν, λέγειν ἄν non

autem possis dicere solas per se cum coniunctivo consimi: neque enim λέγη ἀν dici licet quamquam o ἄν iure dicemus cum illo construi verbi modo. Patet autem quid intersit. Nam modus verbi quocum ipsa Per se constructa est Particulata, aliam eius accessione potestatem accipit.

Aliud est enim ἔλεγον ἄν, quam ἔλεγον et sic aetera, quae attulimus. In coniunctis autem potestate nihil, latur, sive acceda ἄν, sive non accedat mutatur vero potestas illius vocabuli, cui adiunctus est coniunctivus: nam ων, ἄταν, ὁ ἄν aliam vim habent, quam' τε,ος. Itaque non ἄν dicendum est cum coniunctivo construi, sed Voces illas, quibii adiunctum est , Ex Ius enim Pendet coniunctivus, etiam si careant particula illa. Idque etiam aliis argumentis com oscitur et primum quidem eo, quod muli eiusmodi vocabula cum Particula illa in unam Vocem coaluerunt, ut οταν, ποταν, ἐάν, ἐπιαν, ἐπειδάν, et mite αικα, ακα drinde e collocasione ver

rum, quae semper parsimilam illis vocabulis, numquam verbo eUlligati on enim dici potest, ο ursi ἄν. Sed quod in coniunctivo, idem saepe etiam in aliis verbi modis

accidit, ut cum iis non particula αν, sed alia vox adiunciam habens illam particulam construatur. Id monendum iudiem Propterea, quod quum mihi in explicando usu illarum

24쪽

DE PARTICULA αν scidamim eam videam rationem tenendam esse, ut, quaec unque earum constructis su verbi paries, quod a imicium habent, deinceps persequar, inmei interdum eam,

quae vere constructio est, ab illa, quae video esse, sed non est, distin ere oportebri

Grammaticorum de constructione sententia. Grammaticorum quae sierit de constructione paruculae αν sententia, optime cognosci potest e scriptore des suo, in ne mi Anecdos' qui illam doctrinam omiuum Hsnissime exposuit. Eius verba infra suis laris asserentur. Hic satis est paucis, quid illi sinuans complecti Ac derivi que qui excepto Participio numerantur verboriim modissolum imperativum negant istam particulam admittere; cum aeteris autem eam omnibus construi aiunt. Item temporibus adiunt allirmant omnibus, exceptis Praesente

et perfeci et futuro. Infinitivis addi dicunt omnibus; item pariles s. Haec verane an non satis aecurate dicta sint, quaeri potest duobus modis uno, qui experiensiae exemplum querambum mimineim , qui per se caecus est, Praeserum in lania iussensione codicum Hiero, qui in particulae versebique modorum ac temporum natura pervestiganda esti situs, qui est ad intelligentiam rei quidem aptissimus, sed tamen, nisi usu exemplisque comprobetur, non facit salis. Convenit vero ab hoc facere initium, ut ubi apparuerit

quid possit diei, deinde quaeratur, quid dici consueverit. Ac ratiocinetur quis ita sertasse quoniam infinitivus misedam verbi notionem contineat, consequens esse, ut, eum in iiivo consimatur parsicula illa, consimi possit et iam cum caeteris verbi semis omnibus item, in his omnium temporum adiiciatur, ut possit etiam cum te

rum omnitim indicativis coniungi. At haec non recte conclusa foret rittio. Nam illa infinitivi constructio ubique est Orationis obliquae, neque lacum habet, nisi ubi in recta Ma-

25쪽

LIB. I. CAP. s.

Iotione is verbi modus, cuius vicem sustine infinitivus, adiungi sibi particulam patitur. Hinc patet, niis de his verbi modis liam de infinitivo videndum esse. M. De ἄν et ἐν eum indicativo summretim.

Par est autem, ex verbi modis primum commemorari indicativum. De eo ipsaque particula non satis accurate Praeceptum a grammaticis quorum sententia his comprehensa est verbis scriptoris de syniari in Be eri Anecd. P. I26. κ' τουτον τον συνδεσμον οἱ τεχνικοὶ δον

παρακειμένον, καἰχπεγυντελικου ἀορίστου, ριέλλοντος, ἐνεστωτι και παρακειμένα καὶ μέλλοντι οὐσυντάσσεται, τοι μέντοι τρισὶ τοι λοιποι παρα πασι τοις σοφοῖς τρισκεται. Dcplica haec doctissimus grammascus, Apollonius lib. ni de syntaxi cap. s. p. 204. s. αν συνδεηιος αυτ μονον ἐκ τηρ σεως ει ροται παρωχημένοις συντάσσεται, ἐξηρηιμένου του παρακειμώνου ἐφ' ης συντάρεως εἰ εροιτο τις, ἐν se γραφω νπαιῖα τί et o κατάλληλον ἐγένετο , υκ ἔστι φανα ri μόνον ἐκ τῆς ἀντιλή νεως. ο κατάλλη μον ἐστιν. Haec verba aut ut interpretis additamentum delenda sunt, aut

26쪽

του γεγονοτος, ἐπαγγελία δὲ τού ἐσομένου καὶ ἐντευ- ν δ πειθομεθα ου ου παρφχγέν- συντέλειαν πιπμαινε δ παρακείμενος, τήν γε φιῆν ἐνεστωσαν. θεν

άπρος&ῆς του ἄν συνδέσμου γεγονει ἐν τῆ συνδε- σμικῆ συνταξει ἐντελεστερον τὰ τοιαυτα δεδεικται Aegre quidem caremus illa uberiore expositione sed tamen vel ex his, quae hic obiter attulit Apollonius, colligi Pot est, alii quam debela a fundamento disputationem eius superstruciam esse mirum profecto est, etiam doctissinios eruditissimosque riumnatim saepenumero non modo, quod acridere cuivis Mest, in otione reddenda errare, sed etiam quae usui ais e comprobata sunt vel ignorare videri, vel diserte ut prava reiicere. Vtrumque s ctum videmus in hac disputatione. Nam neque Caussa, cur praesenti et suturo iungi nequeat ἄν recte explicata est ab Apollonio, neque ipsum illud Voltu est, non con- sociari particulam istam cum his temporibus, quandoquidem futurum saltem, in primis apud Homerum, quem me caeteris scriptoribus omnibus grammatici illi tractabani, saeptissime adsesses αν. iiiiur Apollonii sententia eo, quod αν tollat veritatem sicli, laesaique ut quid non seri

factumve esse sed posse seri cogitetur. Nunc ait impe fectuin aOristum, Plusquamperfectum, Vel quae ex parte facta sint, vel pridem acta designare: idcirco iis convenire αν. Quibus hoc videtur dicere, temporibus istis vel penitus vel ex parte tolli actum quae enim facta sint,

iam non fieri in praesente autem et furum nihil esse, quod inllip Mi nam quod fiat, non etiam non seri quam esse etiam persecti rationem, quippe quod praesentem a Pe feci re statum indicet quod autem suturum sit, ne eo quidem dum pera eii se ui fiere Haec quamvis subtiliter sint disputata, lamen, quoniam fundamenium, quo nituntur, angustioribus est quam Poriuerat limitibus cir-

27쪽

LIB. I. CAP. s. 17cumscriptum, vera quidem sunt intra lios limites, quod amem extra eos est, intactum relinquunt. Nam particula αν quum biliue ad conditionem aliqua ii reseratur, quae

conditis aut impleia aut non impleta intelligitur, eum inimiummodo eius usum, quo ad non impleiam conditisne ii refertur, qui longe es alio crebrior, spectavi Apollonius. Vnde seri non potuit, quin ita, ut secti, rationem concluderet. Nam quidquid ad conditioiten non iiI Pleiam rese tur ex eaque Pendet praeterii terr Pore dicendun est, quia illud, non esse impletam conditionem, res est iam Praeterita. Itaque non Graeca solum, sed aliae quoquo

et nescio an omnes linguae in hoc genere verbis praeteriti temporis utuntur, sive de praeterita re, sive de praesente,

sive de futura loquendum sit. Hfacturus essem qui dicii, iam non factum esse sciat necesse est illud, quod, esset ium, ipse id quod agebat era saeiurus. eglexit vero Apollonius alteram rationem, qua particula αν ad impletam conditioilem resertur. Quae Iatio quoniam nor leviuqmomentum quam prior illa ad plenam accuratamque rei expositionem habet, nos utramque ita coniungemus, ut anabas ex communi quem habent fonte repetamus.

Quaecumque fieri vel non fieri dicimus, aut simpliariter affirmamus negamusve facta esse, vel fieri, vel fore: cui usui nudus omnium temporum indicativus insem ii auι ita commemoramus, ui effectio oriun x iringatur condi 'tione aliqua, quae eam vel ex parte vel iniam tollat quod si adiectione particulae αν. Haec enim particula quoniam

Te fortuitae notationem continet, facit indicativo addita, ut effectio e fortuita aliqua caussa suspensa esse intelliga tur Sigilificat ergo illa constructio fieri quid, si fors ferat. Itaque quum λεγον sine restrictione dicatur, ελε- ρον ἄν refertur ad conditionem aliquam, e cuius Ventupendeat essectio. unc conditio ima aut impleta intelligitur, aut non impleia. Si impleia, ut nπον--οτε τις ἐρωτή, veritas sarii ex parte tollitur, ex parte autem

ammatur. Nam neque quod semel ceri tempore secium sit neque quod semper, nunciatur, sed indicatur quod ut Plurinium, Prout sors ferret, laxi consueverit. It ΠΕ . OP. IV. B

28쪽

que oppositum Ogitatur oti μην ἀει Vel quidquid huiusmodi quoque loco res requirit. Non impleta autem si

intelligitur c uiduis, ut ἐλεγον ἄν, εἰ ἐμολοιιν , veritae securiori essitur, ammaturque animo impendisse eius essectionem. Vnde oppositum inguatur, ii οὐκ ἔλεγον. Ex ius primo colligitur, λεγον, in uiroque genere, et in eo quod in re tacta, et in eo quod in re non facta Versatur, eamdem vim habere. Nam quod aliae linguae haec genera discemunt, ut Latina, quae ii alteroclicebam fere, in altero diceren tigurpat, nihil id ad Graeeos, qui quod commune horum generum estis P esentes, in utroque eadem serina dicendi uiuntur.

Deinde illud quoque appares, cur, ubi non impleta conditio intelligitur, necessari praeseritis temporibus uis dum sit, praesens aulam eique compar persectum, ac sui rum excludantur. Nam neque quid fuisset, neque quid nunc esset, neque quid sui in esset, cogitari potest, nisi

iam constet, non esse .ctum id, unde ista pendebant. Quare quum illud, non esse impletani conditionem, iam sit res praeterita, etiam quae ex illa conditione pendebant, in Praeteritis numerantur. Sed ne quis sorte conturbetur, quod non impletam condii nem vocamus, quae videatur

eodem iure impleta dici posse, quemadmodumsece , nisi velitin esset idem est quod facerem Desset tim- tum monendum Pulamus. conditionem P se veramma livam vel negativam esse, qualiscumque autem i, --tionem spectandam esse eam, quae ex illa conditione sus-PenSa St ut Iacerem, Vel non facerem nam conditio est caussa, qua quid fiat. Itaque facerem sic intelligitur, si caussa esset faciendi at noli est caussa faciendi quare non laeto non facerem autem, si caussa non faciendi esset a non est caussa non niciendi non ergo non laeso, i. e. facio.

Denique vero etiam de implei e conditionis ie ombus iudicari poterii Ac dicat quis ranan, quae impleia

aliqua condissime sani, non minus debere praeseris temporis esse, quia hoc quoque esse illam conditionem in Pietain, Pro praeterit habendum sit aliter enim nondum

29쪽

LIB. I. CAP. . Isimpletam sere Esset id omnino ita, si in hoc genere, ut in aliem, certum sacrum respiceretur Atqui id nec si, nec fieri potest alioquin in omni certo sint addendum esse αν, quia nihil usquam sit, nisi caussa si cur sati Quamobrem insistanium lactis illa loquendi ratio usurpatur,

quae non unum certuIII factum, sed plura incerta, ut quidque forte factum sorte etiam Iron factum est, continent. In his igitur conditio nec tempori certo ne re adfitricta est: nam in sol casu versatur, cuius natura in eo est P

sita ut caussa facti lateat, lactum autem ipsum impletae ignotae condisionis documentum sit, fictumque esse, si sit

facium, intelligatur. Itaque quod supra posuimus, ἔλεγονῶν, ποτε τις ἐρωτώη, nihil est aliud, quam, ποτε τις--, ' λεγον, εἰ ἔλεγον, vel ἔλεγον, σάκις ἔλεγον. Quod si conditio ita est cum ipso siet comuncia, ut impletam esse non nisi ex facto ipso cognoscatur, consequens est, Iuocumque in tempore actum illud colloces, etiam Conditionem cun eo coniunctam fore. Quare In hoc quidem genere nihil est, quod prohibeat, quin et λεγω ἄν, et λεξα ἀν recte dici existimentur. Vt quod apud Aristophanem est, καὶ ταις αδελφα ἀγοράσαι χιτώνιον ἐκέλευσεν ἄν, quid tandem caussae esse dicamus, cur . eadem res ut quae nunc Mi vel olim futura sit, narretur, non possit dici κελευε ἄν, vel κελευσε ἄν hvino vel ex eo id ces- ligas, quod in hoc genere praeteritum tempus 'impotest,

ut in altero, quod est conditionis non impletae, atque in re non facta Versatur, ad praesentia et futura adhiberi, sed unice continetur in praseiprilis. His nihil astud nunc quidem emcere volo, quam ut non rationi repugnare ostendam Particulae ei in impleta conditione eo Oetationem eum praesens futurique indicativo ex quo consequitur, ne persectum quidem excludendum esse. Alia res est, si usum sPectamus. ulla enim, quamvis recie dicantur, non sunt tamen usitata conira sunt etiam, quae usus Prava

receperiti Et postrii, si quis negat usu comprobari uias

30쪽

20 DE PARTICVLVαν

commictiones, eo uti argumento, quod Herodotus LIM. ubi saepius evii interito αν in re facta coniunxit, omnem illam narrationem non in aetera, quae de Babyloniuriimininius reseri, praesenti tempore complexus sit, sed quasi de industria ira tulerii in praeteritum, sic exorsus: νομοι- αυτοισι δε κατεστέαται ο μὲν σοφώτατος οδε, κατα γνωμην τὴν ἡμετερην, φ καὶ 'Lλλυριων με .

του τεος καστου Ποι το τάδε. Sed de his nunc qui dem satis. VII. De ἄν-ι, ἐν eum indicativo praeteritorum in re ac ι G. Igitur quum duplex si usus particularum ἄν et κέν eum indicativo construciarum, alio in re facta Propter impleiam conditionem, alio in re non facia propio con ditionem non impletam iam de vimque explicabimus, inus facio a priore. Quod a quibusdam traditum est particulas αν et eis

eum Praeteritis in re facta constructas ita usurpari, ut quid non semel, sed iterum tertimque factum indicent, in eo

est sane aliquid veri, sed multo tamen latius patet harum usus particularum Quum enim per eas particulas, ut supra ostendimus conditio aliqua significetur, quam ipsum sacrum impleiam esse monstres consequens si huiusmessi lacinionem, ἔλεγεν ἄν, ubique ita exprimi posse, increat, . M in ιM. Nam verbo ἔλεγεν affirmamus dixisse aliquem, particulae autem adiectione indicamus, illud dicere ex alia

qua re fortuita pependisse, totumque factum fuisse fortui-ium. Illa fortuita autem varia sunt, ut dicebat si dicebat hic si hoc si hvic si hoc tempore si hoc ιοeο; si hoc modo. Ac frequentissimus est huius locutionis usus, quum de pluribus factis aliquod ii commemoratur, ut quodlibet possi intelligi. In quo quod fortuitum est, fere vel in tempore, vel in persona, vesin re quapiam accessori ve