Io. Gottl. Heineccii ... Elementa iuris naturae et gentium, commoda auditoribus methodo adornata

21쪽

lico reperiret. Sic et de legatorum iuribus , disceptantes, nihil desiderare posse contendebant, si in consilium adhiberent titulos de legationibus. De iure vero leges ferendi, magiitratus constituendi, poenasinfligendi, exbsendi tributa et veetigalia, et similibus, omnia iam in titulis de legibus, senatus consultis, longa consuetudine, constitutionibus princiapum, de ossicio praesectorum praetorio, pra se rum urbi, et sequentibus, de poenis. honis damnatorum, interdictis et relegatis, denique de publicanis, vestigalibus, et commissis, et similibus exhausta , et ad liquidum perducta osse, credere auditores sua fide iubeiabant. Quin si vel maxime ibi aliquid non satis

explicatum alicui videatur: eum tamen sitim non melius eXpleturum, putabant, quam sit in subsidium adhibeat scripturam sacram,ius canonicum , pontificum decretales, et maxime

diffissa illa philosophorum scholasticorum opera, in quibus omnibus et ille iuris gentium vindex, Hugo GrotiuS, prole m. g. XXXXVIILei sequb inuenisse sibi visus est quam plurima,

quae ad ius illud naturae et gentium illustrandum non parum adferant utilitatis. At, si dicendum quod res est, boni illi viri vix secum

expendisse videntur, quam parum ponderis apud gentes, iuris Romani ignaras, et a Christiana pietate alienas, habitura sint argumenta ex iure Iustinianeo, sacris panderes, iure pontificio, Thomae, Alberti Magni, S. Bonaven- . ' tura

22쪽

turae, et aliorum operibus depromta. Apud Plautum Mosteli. III, I. v. v. Consultus a domuno, Theuropide, Tranio seruus, quid nune faciundum censeat, quando ea omnia sectan

get vicinus, quae ipse retulisset λ lepide ac per-zallide respondet: EgoU quid censeam pCape, olfecro hercle te, cum eo una iudicem. Sed eum, videto, vι capias, qui e edat mihi: . Tam facile vinces: quam vulpes pirum comesi

dem, vereor, ne postulent ii, qui se iura beli, pacis, Mederum, omneSque, quae inter Ientes intercedere polliant, Controuersias, vel ex legibus Romanis, vel ex iure pontificio, vel ex sacris veteris novique ederis libris, vel de- atque ex vastis plutosophorum scholasticorum zommentariis, se definire velle pollicentur. I

lices enim postulant eos, qui his libris sibique

rorum auctoritate fretis, Credant, pollicem

urque victoriam tam facilem, quam si vulpes atrum Comedat. Quid vero si gens quaedam eum Turcis, vel Sinensibus, vel Iaponibus de iniolatis foederum legibus expostulet λ His sculcet facile persuadebitur, iusta esse omnia, quae 3on dicam iureconsulti aut pontifices Romani, Pel Thomas Aquinas, sed ipsi prophetae ac Apostoli scripserunt. At ego id eos, Credo, non facilius consequuturos. ac Turcas, si MMhumedem; aut Sinenses, si Consucium situm

23쪽

rerumque publicarum controuersiae inter πα απορα referendae sint, aut in promtu esIe Oporteat praecepta vel leges, quas ipsa recta ratio vel Deus potius, rationis auctor, inter omneS genteS, quantumuis linguis ac regioni-hus dissitas, conitituerit, quibusque se populi

OmneS, qui non plane obbrutuerint, oblisari fateantur. Quum vero haec ipsa non alia sint. 'uam quae iuris naturae ac gentium vocabulo designamus: quid quaeso, utilius, quidque m gis m omni vita frugiferum esse potest, quam praeclara ista vereque diuina praecepta ita per-Cepta habere, ut iis non ad olfentationem, sed ad diiudicanda integrarum gentium ciuitatumque negotia, naris p Quis praeclare de studiosa iuuentute mereri neget eos, qui se illi duces ad tam incomparabilem scientiam profitentur pDenique quis non eos ipsam recham rationem in exsilium agere velle dicat, qui operam omnem,

in iure naturae ac gentium Collocatam on m do influctuosam, sed et noxiam, et Cum maXimo iuuenum detrimento coniunctam esse, Cl

mant 3 Sed haec quidem fortassis ad pudorem purgandum mihi tussicerent, si vel solus, vel Inter primos, in hac perpolienda disciplina

operam aliquam atque industriam collocassem Iam vero quum iam pridem non modo aeterna

illa Grotii et Pufendormi opera in omnium manibus versentur, sed et hodie nemo fere sit --braticus dochor, quin aliquod meditationum suarum, ad hanc uniuersalem iurisprudentiam

24쪽

PRAEFATIO. XI

st pertinentium, specimen, tamquam euulsum si splendidissimo palatio lapidem, Circumserat: . . actum egisse videbor pleriSque, et otium, quod et meliuS transigi poterat, in adomando hoc libi. bello male contriuisse. Enimuero hos membli nisse velim, suum cuique esse iudicium, et, quod uni stiperuacuum videtur, id aliis non

modo utile, sed et necessarium, videri. Et sane qui in academiis erudiendae iuuentuti ope ram nauant, ii reipsa quotidie eXperiuntur, quanto cum taedio coniuncta sit seruitus, cui obnoxii sunt omnes, qui aliorum libellos ena rare Coguntur, ac proinde nihil illis accidit molestius, quam si alios duces sequi, et Conmdere iubeantur alieno ingenio. Saepe enim talia sunt auctoris cuiusdam, quem interpreta

dum suscipiunt, principia, qualia ipsi probare

non possunt. Saepe ille pleraque sine ordine etiam confuse pertractat, ut nihil sit in libello. quod veluti certam sedem ac fixum domicilium habeat, nihil, quod non aeque facile alienis Itamo, ac suo loco, pertractatum reperiatur. Aliquando contingit, ut auctor, quem quis ducem elegit, in rebus vel nugatoriis. vel ἀπροσδονύσοις, admodum si verbosus, magnoque conatu maXimas agat nugas; in aliis, perquam scitu necessariis, tam breuis, ut eas saltu magis transsilire, quam attingere videatur. Atque inde duo coniequineCesse est, primum ut docenteS multa ,.quae auctor scrip: it, refellere, rebus nihili cum taedio immorari, plura

25쪽

XII PRAEFATIO.

ab eo omissa magno cum temporis dispendio supplere teneantur: alterum, ut discentes veluti per labyrinthum eo perducti, quo via recta mul- to facilius peruenire potuissent, res, tam variis interruptas disputationibus,suopte ingenio Connectere nequeant, atque ita praecipuo fructu. quem ex illis acroasibus Capere debuissent, pri- uentur. Id vero vel solum satis idoneam rationem sussicit doctori, ut in docendo suis, quam aliorum, libellis uti malit, adeoque et mihi prodesse debet, clementa haec iuris et gentium scribere auso, ne temere eum laborem suscepisse, aut post tot Homeras Iliada exorsus esse videar. Sed habere mihi visus s um et alias Cau fas, quae me ad scribendum non modo inuit, rent, sed et quodammodo impellerent. Qui- Cumque adhuc in pulcherrima illa disciplina versati sunt, illi doctrinas suas vel nulli certo aciindubio principio superstruxerunt, veritateS UMrias, easque utilissimas, veluti uno fasce, Collegisse contenti, vel principia parum idonea admiserunt, vel ea denique tam longe ex subtilissimis, quas metaphysica suppeditat, notionibus petierunt, ut data veluti opera tenebris omnia inuoluere voluisse videantur. At ego, expensis omnibus, quae huc facere videntur, hanc feci summam cogitationum mearum,

nullius disciplinae philosophicae euidentiora Oportere esse principia, quam iuris naturae et gentium, quippe quod Deus immortalis non solis eruditis, iisque, qui acutius relu

26쪽

quis vident, sed omnibus omnino hominibus, non modo perspectum, Verum etiam a eorum mentibus inscriptum essse voluit. Nuulum vero reperiri principium euidentius, e istimo, quam quod vir illustrissimus, SAMOL L. B. DE COCCEII , aulae Regiae Prusticae Papini nus, tum adhuc admodum iuuenis, pereruditis dissertationibus demonstrauit, puta v LUNTATEM DEI. Quamuis enim plerique hodie veterem illam scholasticorum doctrinam de naturali actionum bonitate et iustitia, a P fendorssio tanto molimine profligatam, in i Cem reuocare malint: ego tamen perspexisse mihi videor, esse quidem actiones in se et sua natura bonas : at iustas illas dici non posse sine iure, nec ius intelligi sine lege, nec legem sine legislatoris voluntate concipi posse: adeoque bonitatem actionum naturalem posse illam quidem hominem, qui rectae rationi, quam C piditatibus suis obtemperare malit, obligatione quadam interna ad bene agendum impellere, Verum non tamquam legem sed tamquam consilium aliquod, quod qui non sequitur, imprudenter quidem, at non iniuste, egiste videri potest. Sed non minus porro perspicue intelligere mihi visus sum, Deum voluisse, ut vero hono frueremur. Quod quum aliter cons qui, quam per AMOREM , nemo possit: ex eo qsolo, tamquam limpidissimo fonte, totum ius

naturae et gentium prono alveo fluere, censeo,

atque ita incido in harmoniam illam incompa-b s rabilem

27쪽

ram PRAEFATIO.

rabilem reuelationis et rationis, quippe ab eodem benignissimo Numine prosectarum. Nam et illa amorem totius legis diuinae, quae

decalogo comprehenditur, summam, ρενο-- Φαλώω ν, πληρωρ , τελος esse, diserte docet. Matth. XXII, 37. Luc. X, V. Rom. XVI, st. L. Tim. F.

Non equidem ignoro, quid obuerti soleat huic sententiae, puta, amorem esse virtutem, ad quam nemo cogi vel externa obligatione, obstringi possit: ac proinde ex eo sonte ossicia quidem humanitatis, quae et impersecta vocant, non autem persecta, promanare. Sed praeterquam ,

quod decalogi leges, quae procul dubio perse

cta non minus, quam imperfecta, ossicia incubCant, ad AMOREM,tamquam ad principium suum. ab ipso Seruatore reuocantur: luculenter vid mur ostendisse, Uerum amorem non modo cum propensione alteri benefaciendi,sed et cum pro-POum, eum, quem amam , non laedendi, eique omnia, quae iure etiam persecto debemus, tria huendi coniunctum esse, et priorem AMOREM B

NEFICENTIAE, Posteriorem IUSTITIM, Comm

de posse adpellari, utrumque vero esse intellitigendum, quoties ex amore uniuersum ius nat rae et gentium derivatur. Ceterum ex ΑMora fuere ossiciaomnia erga Deum nos ipsOS, alio me homines, eaque tum absoluta, tum hypothetica, re ipsa nos ostendisse, arbitramur. Neaaliam iuris gencium originem esse, patet. Sive enim in statu naturali, siue in societate, vivant homines, ad tuendam vitam, sanitatem, sub-

. . stantiam,

28쪽

. PRAEFATIO.

stantiam, rem denique publicam, amore impelluntur, nec genS a gente quidquam erigere ex vula ratione potest, nisi ex regulis amoris notissimis: Quod tibi vis fieri, id et aliis facito: ite que, quod tibi non vis fieri, alteri ne feceris. --mo ad ipsas ineundas societates nihil aliud impulit homines, quam amor tum sui, tum aliorum. quorum Communi saluti talibus pactis consul

re voluerunt. HabeS, CANDIDE LECTOR , meditationum mearum summam, quibus me, obiulam rationis et fidei concordiam, magnopere delectari, non diffiteor, sed ita, ut eas obumdam nemini, neque ideo aliorum doctrinis quidquam detractum velim. Ipse etiam hic lihellus, uti spera, ostendet, me nusquam id egisse, ut aliis insultarem, sed ut mea proponerem, eaque vel firmarem argumentiS, vel Contra ea, quae obuerti illis posse viderentur, modeste vindicarem. Nullum scriptorem, Cuius m mini, paullo acerbius reprehendi, quamuis aliquando non defuisset occasio: quin eorum

nomina plerumque dissimulare, quam aliquid, quod non dicam immodestius, sed duriuscule scriptum videri posset, scribere malui. Methodo usus sum, Musis meis familiari, non mathematica quidem illa, vel geometrica, sed naturali et perseicua, quam auditoribus Commodissimam esse, re ipsa per tot annos eXpertUS sum. Operam deat, ut omnia praecepta ex

claris definitionibus, deductisque inde axiom tibus derivarem, eaque stilo, non ornato illo quidem,

29쪽

pRAEFATIO. . quidem, aut multis eloquentiae luminibus distincto, quem huiusmodi libelli non desiderant, sed puro tamen, quantum fieri potuit, et per- Qicuo proponerem. Plerisque paragraphis scholia lubiunxi, in quibus modo doctrinas ,in iis propositas, aliis argumentis firmaui, modo obiectiones quasdam solui, modo Consensum

veterum ac recentiorum, ipsarumque sacrarum litterarum, ostendi, non quod turpi μαλι ει εἰς ἄλλο γένος, iuris naturae et gentium praecepta

ex aliis, quam suis ac domesticis principiis. d riuare voluerim, sed quod ea et oblectare lo, ctorem, et Conuincere possint, talia esse huius disciplinae praecepta, ut ea et Ueterra solo rationis ductu perspexerint, et ipsi sacri script res, diuino adflatu, humano generi inculcarint. Indicis conficiendi laborem filius in se suscepit, quem non male hoc ossicio functum esse, sp ramus. Sed quum spe longius procedere or

tionem, animaduertam, hic eam abrumpo, me que beneuolentiae bonorum omnium, et tuae marime, CANDIDE LECTOR, Vehementer etiam

atque etiam Commendo. Vale. Halae Masedeb. ipsis Idibus odiobr. MDCCXXXVII.

- , Diuitiaso by Corale

30쪽

iv S NATURAS . ιCM. I. Denatura et constitutione iuris na

turae et gentium. P. I

CAP. II. De actionum humanarum natura a que indole. p. I9

CAR III. De norma actionum humanarum, veroque iuris naturalis principi P. CM. IIII. De adplicatione huius nonnae adactiones, et emergente inde harum dis

CAP. V. De ossiciis hominis erga Deum p. 9i

CAP. VI. De ossiciis hominis erga stimum.

CAP. VII. De ossiciis erga alios absolutis, et persectis, speciatim de nemine laeden