Io. Gottl. Heineccii ... Elementa iuris naturae et gentium, commoda auditoribus methodo adornata

31쪽

CAP. VII. De ossiciis erga alios impers Elis. p I68 P. VIIII. De ossiciis erga alios hypotheti- Cis , et primo quidem, circa dominii ad-

quisitionem originariam.

CAR X. De derivaticis mininii adquisitioni- . bus, quae vivo pciore. domino fiunt.

P. XI. De derivativis adquisitionibus per successionem, ex dispositione defuncti et

. ab intestato. P. 23,

R ML De iuribus et ossiciis, quae eXd I minio oriuntur. V . Ra MCM. MII. De rerum, in dominio constituta

rum, Commercio.

M. V. Quibus modis obligationes eX COm tractibus soluuntur. P. 33s

LIBER

32쪽

CAR L De statu hominis naturali et sociali. P. 346

CAP. II. De ossiciis, in societate coniugali O, seruandis. P. 367 CAP. ΙΙΙ De ossiciis, in societate parentum et liberorum obseruandis. P. 39

CAP. IIII. De ossiciis, in societate herili o, seruandis. p. si

CM. V. De societate composita, quam sambliam vocamus, ossiciisque in illaθbse uandiS. N P. Q.

CAR VI. De societatis ciuilis origine, forma et adsectionibus. , P, 439CM. Vss De summa potestate, eamque afquirendi modis. P. M

33쪽

CAR UIII. De iuribus maiestatis immanentihus, quidque circa ea iustiam sit. p. 9o

CAR Ussi. De iuribus maiestatis transeuntibus. P. BICAP. X. De ossiciis ciuium. p. s6έ

34쪽

IURIS NATURAE ET GENTIUM.

LIB. I.

IVS NATURAE.

DE NATURA ET CONSTITUTIONE IVRIS NATURAE ET GENIDUM.

mala

em dmodum omne id homini acia Quid

NvΜ esse dicimus; quod eum com a re ob seruat ac perficit; MALVM, quod eumdem destruit deterioremque reddit: Elem. phil. mor. I. CXLII. ita et AC rio BONA erit, quaecumque ad conseruationem perfectionemque hominis prodest; MALA, quae destruit eumdem, ac imperfectiorem redisdit. s. II . . CONSERVARE HomiNEM dicitur, quidquid ad Quid eius durationein et continuationem status conseruis prae- Ἀλ

35쪽

i io, de fructio

le, ac bene agere possunt.

praesentis aliquid Consert: PERFICERE, quod ea omnia, quae ad essentiam integritatem quo eius pertinent, quaeque omnino gradus ad omittunt, auget atque amplificat. ') Ex quo, quid noS DESTRvERE ac IMPERFECTIORES, Vel DETERIORES reddere dicatur, facile intelligitur.

Eadem est perfectionis idea , quae Simplicio obue sata est, dum ad Epict. Encbir. Cap. XXXIIII. p. δῖα scribit: μ η τοι πρωποι μονα, κώ τοι Lεσα εχειν, αλλα καὶ τα ἔκατα, ἔχον μιτης τελειωτητος. Non ima tantum et media babere, sed extrema quoque, proprium es PERFECTIo-Nis. Nec aliter Aristotel. Metaph. IIII, δα ubi licet varias vocabuli notiones euoluat, ad eamdem tamen ideam omnes reducit.

q. III.

Quum ergo ea si voluntatis humanae indoles, ut semper adpetat bonum, mal Umque aUersetur: Hem. phil. morol. g. XXIX.) fieri quidem i) non potest, quin sein per actioneS,

quae ad Conseruationem et persectionem nostram pertinent, edere velimus, ab ii Sque, quae nos destruunt, vel imperseditores reddunt, abhorreamus: at r) quia bonum et malum aeque adparens, ac verum, esse potest, ct bonum adparens verum malum; malum adparens Verum bonum cst: Hem. phil. mor. 9. XXXIII. saepissime sane contingit,Vt,quem admodum Ixion nubem pro Iunone, ita nos bonum adparens pro vero ad plectamur, malumque adparens pro vero aUersemur, a C proinde 3 aeque facile male, ac bene, agamUS.')'ὶ Id g

36쪽

CAP. I. DE NAT. ET CONST. IUR. NAT. 3I Id denuo recte vidit Simplicius ad Epictet. Gebis.

Cap. XXXIIII. p. /M. uni maximopere laudat vo-Iuntatis libertatem, eamque vocat την αυτες σιον

liberam animi naturam, quae suapte voluntate et absque eoactione alias verum bonum amplectitur, aliiv I GINARIUM.

f. IIII.

Facultas ex duobus possibilibus alteriitrum Itaque eligendi, adeoque bene vel male agendi pota Rctio tentia, vocatur LlBERTAS ac proinde negari sui uiri non potest, 4 dari actiones hominis bonas norma malasque liberas. Quumque omnia, quae ae- indique facile a tramite desiectere, ac viam rectam gζΠς tenere possunt, norma, ad quam dirigantur, indigeant: consequens est, s) ut et actiones humanae liberae ad normam quamdam com-Ponendae sint. ')I Eodem modo ratiocinatur Epictetus apud Arrian. Lib. II. Cap. XI. Παντα καλῶς εχειν τα δοκῆντα ἄπασιὴ κν πῶς δυνατον τὰ μαχοαενα καλῶς ἔχειν. ουκ α a αρκει το δοκῶν ματω προς

τα ειν' κου ἀνευρετα τα ἀναγκMοτατα εν άν- Θρώτοις , Omniane recta ese existimas pro eo, ac euique visa fuerint' At qui feri potes, ut pugnantia inter se fini recta' Itaque ut aliquid recte Ie h beat, satis non es, ita alicui visum se, quum ne in grauibus quidem libravdis mensurandisque rebus nudis vises simus eontemti. Ied in omnibus REGvLAM quamdam adbibeamus. An ergo in bis, de quibus A , loqui

37쪽

IUR. NAT. ET GENT. LIB. I. loquimur, REGvLA nulla erit eminentior, quam quod

nobis ita aliquid videatur ' Sed qui sieri potes, ut CERTA NORMA nulti sit vel peruestigari non possit, qua in uita humana nihil est magis necessarium 's. V. Et hane Per NORMAM hic intelligimus euidens boni quidem malique criterium. Neque ergo 6 illa recte d. iiis' suo uingeretur Officio, nisi RECTA, CERTA et et eon ' CONSTANS esset. Pone, rectam illam non esse: stantem nec normatum recte se habebit. Pone, eam- esse dem non esse certanae non boni maliue erit ρος ς criterium. Si denique Lesbiam esse, sibique non consare hanc normam fingas: amo ad illam composita modo bona, modo mala est futura, ac proinde omnibus his casibus nec normae nomine digna illa esse videbitur. '

Adeo verum est, quod cecinit Lucret. de reri nat. Lib.IIII. v. FIs.

. Si pratia es regula prima, Νormaque si falgax rectis regionibus exit, . Et libelga aliquas ex parti claudicat hilum romnia mendose feri atque obi a necessum es,

Praua, cubantia, prona, Iispina atque abona tecta, . Iam ruere ut quaedam videantur velis, ruantisqueν

Prodita iudiciis falgaeibvi omnia primis.

q. VI.

Nec non Praeterea parum utilitatis homini attule- nisi sis rit haec norma actionum, nisi ita sit compane eon rata, Vt motivo aliquo, quod vocant, impel- iunctam. latur voluntas ad illam adhibendam. Quia enim numquam agit homo, ut non aliquid, quo impellatur ad agendum, simul animo obuetietur: sane neC normam adhibebit, vel

saltim

38쪽

CAP. I. DE NAT. ET CONST. IVR. NAT. I

saltim parum sua interesse existimabit, adhibeatne eam, nec ne, nisi motivo aliquo ad id impellatur. Quum vero motivorum nexum cum actione libera OBLIGATIONEΜ vocemUS: consequens est, 8 ut normam actionum humanarum, si ossicio suo iungi debear, oporteat esse obligatoriam.

g. VII.

Quandoquidem ergo obligatio est nexus mo- Quid et liuorum cum actione libera: q. VI.) illa motiua vel in ipsa actionum bonitate prauitateque i Ibi hi ' vel in entis cuiusdam, CuiuS imperium agno tio scimus , actiones aliquas sub comminatione poenae prohibentis praecipientiSue, voluntate

consistunt. Priore ergo casu OBLIGATIO INTERNA: posteriore Ex TERNA vocari solet. Vid. THOMAS. unae iur. nat. et gent. Lib. I. Cap IIII. g. LXI jequ. Illa ad actiones BONAs; haec ad iusi As homines impellit. Vtriusque vero correlatum quod vocant est ius. Si enim alter est obligatus: alteri ius est, vel facultas aliquid ab altero exigendi.

g. VIII.

Iam facile intelliges, 9 non suffcere homi- Non suf-ni normam, cum interna tantum obligatione fieme coniunctam. Quum enim haec obligatio bonitatem cum actione Connectat, f. VII,) ad' in ερ coque hominem ad agendum ideo moueat, nam. quod actio bona sit futura, at itar natura comparatum sit, ut bonum adparens saepe pro vero amplectamur: ' f. III, 2. fieri profecto non posset, quin norma, cum interna obligatione A a com

39쪽

IN. NAΤΙ ΕΤ GENT. LIB. r. Opus ergo est

ex Erna,

vel perfecta vel

imper fecta.

coniuncta, incerta futura sit, adeoque indigna, qUsse normae nomine veniat. V.

I Non equidem negamus, speciem obligationis nobilissimam esse internam, quippe quam sapientes probi viri sequuntur, secundum sententiam notissimam : Oderunt precare boni virtutis amore. Quin veteres omnes vel eo maxime nomine laudarunt nascentis mundi homines, quod suopte imgenio , suaque sponte et sine lege quae iusta re-ct.ique essent, fecerant. Seneca s. LXXXX. Primi mortalium, et ex iis geniti, naturam incorrupto Iuuebantur eamque habebant et ducem, et legem. Add. Ouid. Metamorph. Lib. I. v. o. Tacit. Annes. III, 26. Salius. Catil. Cap. VIIII. At sufficere illam negamus, quia quaerimus ius naturale, improbis et bonis, stultis et lapientibus commune, ut si qum ratio continere in ἀfficio non possit obligatio saltim externa, vel, quod eodem recidit, pe riculi metus esticiat, Ne vaga prosiliat fraenis natura remotis. I orat. Lib. II. Serm. Iat. VII. U. 7 .

g. VIIII.

Si vero norma, cum interna obligatione coniuncta, incerta esset futura: opus omnino est i o) tali, quae obligationem externam Proinducat, atque in entis cuiuSdam, Cuius imperium agnoscimus voluntate consistat. Quum vero ens illud nos vel sine coactione ad virtutem vel honestatem obliget, vel actioneSquasdam , sub comminatione poenae vel proposito praemio, prohibeat praecipiatue, prior obligatio impEst PEGi A: posterior PERFECTA adpellatur. Denique ti) voluntas entis superioris,actiones quasdam sub comminatione poenae prohibentis praccipientisve, dicitur LEX : ac pro

inde ia) norma assionum humanarum libera

40쪽

CAP. I. DE NAT. ET CONST. IVR. NAT. T

rum, ad quas persecte obligamur, consis itinlegibuS, earumque complexio κατ' εξοχὴν ius adpellatur. '

ius enim, quatenus pro norma actionum humanarum accipitur, est complexio omnium legum vni Meiusdemque generis Llem. Inst. q. XXXIII. . it que ius sine relatione ad legem vel obligationem Externam concipi non post , ipsa vocabuli origo ' satis ostendit. Est enim illud non a δεον, uti sibi persualit Menag. Amoen. Iur. Cap. XXXVIIII. p. nec a Ioue, uti post Scip. Gentil. Orig. p. aro. existimauit Grotius protegom. iur. belli etpae. q.XII. sed a iubendo. Iura enim veteres ivsΑ vel IussAvocabant. Ι estus: Iusa, tura. Add. Hieron. Magii Var. Lis. IIII, r. Similiter et Germani eum RECHTinuoluere notionem legis, iuris rectorii, princia pii, dirigentis actiones humanas, pluribus ostendit Io. Georg. Meliter. Glossar. p. /ast.

g. X. Iam quum supEnius procul dubio dicendum Elu, te sit ens, a quo et exsistentia nostra, et essen- gis nontia pendet, cuiusque agnoscere tenemur iΜ- riu, V PERIvΜ, quia et iustam habet caussam exigendi 'a nobis obsequium, et DCultate pollet ma- quam 'lum nobis repraesentandi, si fraena mordea- Deus. muS, ct Voluntatem suam, quod huic imperio numquam renunciarit, nec renunciare umquam velit, argumentis luculentissimis

ostendit: ') 13 istud ens superius, cuius

imperium agnoscere tenemur, non aliud erit, quam DEUS O. M. adeoque Io) hic solus etiam auctor dicendus iustis illius , quod uniuerso generi humano pro norma esse oportere, dixi