De singularibus eucharistiæ usibus apud veteres Græcos commentarius.Dionysius Sandellius

111쪽

- quam sumsissent, ut sui innocentiam ecimprobarent , dum subdolas eas Arianorum voces admiserunt . Hune igitur purgationis modumae usum ante seculum nonum non obtinuisse

arbitror, si conjectura ducatur ab exemplis, quae post illud tempus in historiis legimus 3 nimirum apud Gregorium Turonensem , Annales Bertinianos & Μetenses, Rheginonem , Μaria. num Seotum , Sigebertum Gemblaeensem realios. Εueharistia se purgavit A. ΜLXXVII.

Canossae coram Henrico IV. Germaniae a

Italiae Rege Gregorius VII. Factum Lamberisti Sehasnaburgensis verbis exponam a rPapa, inquit, Missarum solemnia celebraυit, confectaque sacra oblatione Regem eum catera , qua frequens aderat , multitudine ad Altare vocavit , praefereusque manu Corpus Dominicum , ego, inquit, Iam pridem a te, tuisque fauto-νibas litteras aceepi , quibus me insimulabas Sedem postolicam per simoniaeam haresim oc- eupasse, σ aliis quibusdam tam ante, quam pol aeceptum Episcopatum eriminibus vitam macu-dasse, qua mibi secundum seita eanonum omnem ad sacros ordιnes accessum obstruxerint. Et Ii,cet multorum idoneorum certe testium adsipu-

112쪽

Iatione erimen refellere queam, eorum scitiset, qui omnem vita mea ab ineunte aetate institu.

rionem integerrime noverunt , er , qui mea ad Episcopatum promotionis auctores De. vunt , ego tamen ne humano quam divino ρο- tius videar niti testimonio , ut fatisfactionis compendio omnem omnibus scandali scrupulum de medio auferam , ecce corpus Dominicum , quod sumturus ero, in experimentum inibi bo- die fiat sinnocentia mea , ut omnipotens Deus

suo me hodie 1udicio vel absolvat ob ecti eri. minis suspicione , si innocens sim , vel subita-Mea interimat morte, si reus. Haec θ alia, ut solemne est , praefatus verba terribilia , qui-bκs Deum cauli. Da aquissimum judicem Oinnocentia assertorem adesse precabatur, partem Dominiei Corporis accepit ct comedit. Qua ti, berrime absumpta, populus in Dei laudes, innocentia eJus coagratulatus, aliquandiu acetiis masset, tandem impetrato stentio conversus ad

Regem, fac ergo, inquit, Fili, si placet qaod

me facere vidisti . Verum rea conscientia rarisquebat Regem ideoque tremendam bu)us purigationis viam admittere non fuit ausus. Quum fere tune Wos fuerit hae uti via ad cognitionem pathatorum criminum deficientibus

humanis probationibus, id in Gregorii VII. si

113쪽

facto plane singulare accidit , quod ea uti

voluit purgationis ceremonia in magna copia argumentorum , quibus sui innocentiam comprobare poterat . Plura alia extant exempla

hujus usus, in Monachorum historiis praeel. que , quibus intelligimus apud istos se isse hunc purgationis modum valde usitatum. Anonnullis etiam Conelliis probatus est , eum revera nihil in hae serma purgationis adsit superstitionis a , nullamque contineat Dei

tentat Ionem ι vix enim differt a Iure urando, quod unum posteriora inde saecula pro legitima canonica purgatione receperunt. Hae porro atque aliae satis multae sese de obiectis eriminibus purgandi consuetudines a variis Purgationum generibus, quae apud Hebraeos suerunt, originem duxisse videntur. Has in ter ea suit maxime usitata, qua mulieres in matrimonio viventes, adversus mariti de adulisterio suspicionem , purgare suam fidem , ac eastitatem debebant aquarum amararum ma in Iedictarumque potu . Sed eum de his alii iam satis & aeeurate seripserint ibὶ , nos eas mi Dias facimus, & revertimur ad Graecos.

114쪽

XLVIIL Ab horum sane singularibus Ed

eharistiae usibus eximendus haud est usus ille aquam servidam, peracta consecratione , in ca licem infundendi. Graeci namque sis aquaminiscent , semel frigidam cum in prothesi sancta dona praeparant , pungente sacerdote panem sancta lancea & dicenter unus milituri sancea latus e1us aperuit, statimque exivit fanis guis ct aqua , & Diacono infundente vimini& aquam 3 deinde calidam post consecratio.

neni immediate ante communionem . Hunc

Draecorum ritum quidam e nostris Theologistignorantes vel utramque mixtionem consude.rimi, ut Estius vir alioquin doctissimus, vel putarunt Graecos aquam vino non miscere, ut ouido Carmel ita a . Mixtio haec aquae serventis a Graecis appellatur . Hoc autent modo ac ordine res tota confieitur . Pos

quam Sacerdos Eucharistici panis particulam in Sanguinem immisit , Diaconus urceolumineum aquae serventis , quod in prothesi igne, vel cereo ardenti supposito extabat , eidem porrigit dicens: λλογησον δεσποτα τlias ἀγιαν ζεσιν ταυτία - benedie Domine sanctam hanc fervidam . Tum Saeerdos benedicens ait

id Ia lib. de Haeres apud Bonam Rer. Illurs. l. a. c .

115쪽

Benedιctus fervor sanctorum tuorum , 1Miter , sane σ semper oe in saecula oculονum. Amen . Tune Diaconus ter in modum erucis in san.ctum eaticem aquam servidam insundit dieens, Zmc nἹς inaς πληρης πνευμα- αγίου 'Feνυον fidei plenus Spiritu Sancto. Amen. Hare quidem ex Chrysostomi Liturgia, cui fortas, se addita antiquitus haec sunt, quum ad Litur giae ὐσίαν minime pertineant . Morem tamen hune in divina Liturgia a CPna. Pontieis, Asianisque Ecclesiis saeculo saltem sexto currenta observari solitum comperit Lequienius a ex narratione de Rebus Armeniae, quam Comberi fisus evulgavit ib). Eumdem ritum exposu it in Elelesiastiea ct Ustica Theoria S. Germanus I. , Arehiepiscopus CP. saeculo octavo ineunte , ejusque rationem dat i aquae nimirum calidae, quae una cum Sanguine e Christi latere essu.xit , significandae caussa. Video tamen id etiam a Graecis significari cum primo aquam miscent , ut ex verbis Saeerdotis lancea panem pungen iis colligitur. Alii alias hujusce usus rationes

116쪽

xeogitarunt . .ed his missis eam audire prae stat , quam Nicolaus Cabasilas adducit apud Goarium caὶ qui eam probat ι cum hactenus, ait , in totius liturgi/ serie christum ut annis

provectum, mox vero erucifixum, fuerimus con

templati , Oportet o quo secuta sunt , hmhotis aliquibus significari , ut sit undequaque integrarersterii significatio. Quod vero opas ct quid effectus cbristi pallisuam ct sermonum re ope

ν me Si prout ad nos spectant hae ea quis con-yderet , nihil aliud est quam Spiritus Sancti in Ecclesiam adventus . Oportebat ergo eum pG iLιa significaνi. Atque is quidem significatur aqua calida in masteria iUuis . Hae enim siqua eumer aqua naturam habeat , ct ignis sit parteerps , signfessi Spiritum Sanctum qui . aquadιeitur, ct tamquam unii in christi discipulos

4ilapsus apparati . Tune enim descendit , postquam omnia, qua ad christum spectabant , eoq- summata fuere , nunc autem perfectis oe eon- seeratis donis eorpus cbristi σ membra ex parate habet, qua σ tunc Spiritum Sanctum aece. perunt . Quae Cabasilae cogitata confirmantve Sacerdotis aquam calidam benedicentis & Di coni illam infundentis orationibus , quas ad G tul iri a fi67. ad Chrysost. Miff.

117쪽

tulimus ex Chrysostomi Liturgia . Graeeorunt proprius hie ritus est. Λ Cophiis, Syris, 1 eobitis , ae etiam Nestorianis ignoratur , ex quo colligi posse videtur hane eeremoniam non esse antiquiorem divisione harum Ecclesiarum quum reliquos, qui antea usurpabantur , ritus

retinuerint .

XLIX. Humbertus Cardinalis adversus hune usum, uti & alterum porrigendi cochleari Eu.eharistiam , aliasque innoxias consuetudines Graecorum , quasi de summa Christianae Rei.

Publieae ageretur , multum conviciorum essu isdit , Gra eosque in ritibus exagitavit , quos minime intelligebat 3 non advertens, ut debuerat, illa omnia eommunem originem habere, eximiam stitieet in Eueharistiae Saeramentum reverentiam , & mystieas praeseserre signifieationes, illustrium Eeelesiarum , sanctorumque

Insignium virorum suffragiis adprobatas. Alii etiam post Humbertum , perspectum non habentes modum, quo ritus ille aquae servidae a Graecis adhibetur, eumdem damnaverunt 3 ea inter eaeteras praecipua, sed tamen neutiquam

probabili de caussa , quod nihil sanguini su

admistendum, ne saeramenti corruptio conse, quatur. Quae adeo multorum animos pervase. unt, ut eadem adversus Graeeos in Coneilio Floren

118쪽

Florentino urgere non dubitarint , atque aeremiis litem intendere. His respondit Dorothaeus, Mythilinensis Episcopus, & Eugenio Papae IV. abunde lueuienterque satisfecit . Graret Antistitis responsa nobis invidit Actorum Conei. lii seriptor . Suspicor eumdem latinos levita. tis ineusasse, qui metu eorruptionis illam reiicerent , ae culparent eonsuetudinem , quum ipsi ceteroquin ritu in Romana Ecelesia aliquando receptissimo & iaeulo XIII. adhue in Galliis perdurante , vinum purum in calices ministeriales , in quibus aliquid sanguinis reservabatur , infunderent , ut communieantes inde sumerent ca , quin tamen crederent, aut timerent sanguinis ex magna vini copia coris

ruptionem sequi. Sed de his alias sortasse dis.

seremus .

L. Reeens potius videtur instituta altera Graecorum consuetudo, prae sanctificatum nimi. rum aegrotorum panem Christi Sanguine tingendi . Panem hune Graeei non nisi semel in anno, seria scilicet quinta in Coena Domini, consecrant,& cochleari in crueis modum san-

119쪽

guine respergunt, ac deinde pro aegrotis seponunt , unde παρα ταΘηκη inominatur. Nulla hujusce usus mentio habetur in illorum Litue giis , & antiquis auctoribus , imo eorumdemsehismate esse recentiorem colligitur ex Michaele Cerulario , divisionis Ecclesiarum cori

phaeo , qui in libro Apol0getico pro ossicio

praesanctificatorum a gerit nullam in panibus re. servatis infun i guttam Duuinis . Eumdem usum severiori nota damnavit Areudius sa , non uno ex capite , tum eo Praecipue reprehendendus, quod graecus eum esset gentis suae usum pessime exposuit , assirmando illos p/r.tieulas sanguine tinctas furni vel solis calore exsecare , eum sit exploratum eos b vivo igne acerrae sacratae saero disco subjectae, eui speetes panis sanguine tincti religiose sunt impositae, cunctum humorem ex iisdem exprimere, & hoc modo induratas ad annum con .servare pro communione infirmorum . Nectactius Patriarcha Hierosolymitanus in libro in seripto περὶ τοῦ Iaara De Principatu

120쪽

a , qui anno I 682. Iasi in Mold vi

graeee editus est , & latine inde redditus , vulgatusque Londini a Petto Allixio , narrat

hostiam quandam , quae nigrorem ex mucore contraxerat , cum in sacro disco acerrae imposita sitisset , insolito odore templum omne perfudisse . LI. Graeci autem reeentiores hunc usum invexerunt , aut repraesentandae Christi passio. nis sanguinisque in ligno Crueis effusi gratia , quum tingant hostiam duabus erueieulis insignitam , uti obsetvare licet in schemate ,

quo ex Goarici & Sir mundo Commentarii hujus frontem ornavimus 3 vel Christi resurrectionis indieandae caussa, quam omnes Litudigiae graecae iuxta ac latinae mixtione Corporis& Sanguinis Christi in ea liee figurant. Quum enim Christi Domini mors sanguinis effusione contigerit , madefactio illa hostiae ejusdem sanguine apta judicari potuit ad signifieandum G a quo .

a Cum quidam Franeiscanus Doctor huic Nect rii libro respondisset,& Romanae Ecclesiae caussam Pr didisset, eidem Nectario denuo novam Apologiam Oppo suit Michael Lequienus , & Parisiis A. III 8. evulga

vit cum hoc titulo e Stephani de Atiimura Ponticens Panoplia eontra Sehi a Graecorum, qua Romana oe o ridenrisis Eulesia defendituν adversus erimi ιiones N

Harii me. Opus indicare voluimus egregium quidem , sed Theologis nostris micius notum .