Nummus æreus veterum christianorum commentario in duas partes distributo explicatus prodit nunc primum ex museo Victorio adiectis sacris aliquibus monimentis

101쪽

86 NUMMUS AERE UsCAR XV Dc CL xxx II. quod adseveranter conatur definien

do declarare dum agit de Anno, & Die Passionis Domini nostri Jesu Christi r). Τirinus in Chronico Sacro ca) reiicit ad Annum Urbis com

ctioris criticae studiosus vir 3 , de Anno Imperii Proconsularis Τiberii Caesaris Evangelistam loqui existimavit, juxta quem calculum emergit

Annus Urbis conditae DCCLXXIX. quo notatur Annus Christi xxx r. atque Arae vulgaris XXVI. Consulendus etiam eruditus Comes Camillus

Silvestrius ) in sua Chronologia. Jacobus Us serius ponit Christi Baptisma s) in Anno Peri

di Julianae M M M M D C C x L. Arar Christianae xxv II. Demum omnes, qui Scripturam Sacram Commentariis illustrarunt , S Chronologiam Veteris, ac Novi Τestamenti compilarunt, vel Sacras

Historias scripsere : Iacobus Salianus, Sebasti nus Barradius , Alphonsus Salmeronius , Caesar Baronius , Henricus Spondanus , Isidorus Clarius, Gilbertus Genebrardus, Alphonsus Τost, tus Episcopus Abulensis, S alii permulti in v rias abeunt sententias. In hisce vero compulis exerendis Blanchinium libentius sequor, qui post alios Chronologiam Consularem, Caesaream , S

102쪽

EXPLICAT Us PAR s II. 87

Pontificiam summo studio , diligentia , atque eruditione concinnavit I). Is autem ad Annum Urbis conditae DCCL xxv II. refert Christi Ba ptisma, ac Periodi Iulianae M M MMDCC xxxv III. quibus Annus xv. Proconsularis Imperii Τiberii Caesaris in Syria congruit, ct in Prolegomenis ab etiam convenire demonstrat , quicquid sit, quod alii aliam opinionem probaverint c3 . Et ipse erat incipiens quasi annorum triginta , ut Lucas testatur q), quo tempore baptizatus fuita Joanne , qualem sane Ostendunt vetera quae.

quae monimenta.

AΤtamen Orientales Christiani solemni Ritu

quotannis renovantes memoriam Jesu Christi Domini nostri baptizati in Jordane, per trinam Ιmmersionem Chri B Pueri Statuam in Fonte Sacro tingunt Die Epiphaniorum, cujus Ritus meminit Cl. Pagius cs illius Aquar prodigia celebrans , quae de Aquis Baptismalibus narrant Chrysostomus , atque alii. Adeo nempe, quod optime notat Sandinus , ut etiam haeretici,

quos vocant Protentantes , conscribant, Casau-ὸ bonus

33 Ad Annum Christi. XXI x. 6J Tom. i. Homil. xxm. de Bais piismo ChtIsti .c Histot. Famit, sacrae.pag. 73. CAP. XVI. Orientales popuIi Iesu Chiisti Ba ptisma praecipua

Solemnitate quot. annis recolunt a Idem agitur ab Eeelesia Neritinas

103쪽

CAP. XVI, bonus & Guillelmus Cave a . Dum haec scripta essent , S praelo proxime consignanda Vir Clarus Petrus Pollidorus, alter ipsorum cem sor , Eminentissimi Annibalis Cardinalis Albani S. R. E. Camerarii Auditor, & Vaticanae BD silicae Beneficiatus , pro sua qua pollet humanistate , monuit me, hunc Ritum nostro pariter aevo usurpari in Ecclesia Neritina e Statuam tamen

Psu Chri Zi adhiberi solitam, non quidem Puerili , sed Adulta ABne, eam ad Baptismum solem

niter comitantibus Presbyteris, Clero , atque omni populo accensis lanalibus magno numero, eadem ipsa Die Epiphaniorum. Atque consen tiunt in hac Die , nimirum v r. Januarii adsignanda Christi Baptismati occidentalis , atque Orientalis Ecclesia, quamvis, ut notum est, de

aliis nonnullis Festivitatibus dissentiant 3 . Unus ab omnibus discrepat Epiphanius ), qui

ad vira. Idus Novembris refert Baptisma Christi , nullo tamen vade, ac teste producto et quem minime audiendum esse ait Baronius cs , sicut cum inquit, Christum natum Die vr. Januarii: quum, o eidem contradicant A ntii, licet det Die Natati Domini aeque ipsa consentiara.

104쪽

Ex PLICATUS PAR s II. 89

EXemplo Salvatoris Cathecumeni sero B - ,2 2,, I,

ptismate initiabantur priori aetates, cujus stro Receptum an-

rei testimonia longe multa suppeditat Historia Ecclesiastica i . Neque enim vacat Christianorum veteris disciplinae normam, consuetudinemque per singula capita prosequi, atque illustrare,& hoc loci repetere ordinem documentorum, quibus ea passim reserta est. Verum qui forte non ita obvii cuique sent ), nonnullos lapides depromam , licet jam pridem ab eruditis viris

prolatos , qui rem nostram juvant, atque declarant. Exstant apud Fabretium sequentes Inseris .ptiones. Prima eruta est ex Cremeterio ad duas Laurus a , ex qua ΚAMPANus adultus baptizatus fuisse intelligitur, cum ageret XXXV. Vita

' . t

L v I I. arguitque vir doctissimus 3 in Lapideis indicium r de accepto per Baptismum Spiritu San

105쪽

jus , urit apud Veteres Chri Banos taciturnitate. Alteram ex Caemeterio Sanctorum Gordiani, ct Epimachi ediderunt Fabrettus , licet alio tendat ab instituto nostro, Bonarrotius a , i, terarum etiam serma , atque apicibus diligenter expressis , multo emendatius , novissime autem , Boldettus 3 ; sed omnes nude vulgarunt. Eam igitur ab exemplari Bonarrotii rursus describam, quod autographo simillimum, S adversus Pel gianos insigne monimentum putem . Ibi enim de Gratia agitur, quam Baptismo consequimur.

ponitur pro Baptismo , ct verbum Consequor pro Baptitor, & alibi etiam saepe eodem sensu. Ita

in Epistola ad Μagnum . uus Zi etiam , Alicari me, quid mihi de iliis miriatur , qui in infimmitate, o languore Gruiam Dei consequuntur , an

106쪽

hulendi sint legitimi Griniani , eo quod Aqua S lutari , non loti fiat, serae perfusi ore. Sed resoluta

ex tunc vetere Quaestione fr). Legimus Distimctione v. de Consecratione ca): nomissime a Summo Sacerdote per impositionem manus Paractetur traditur Baptietato, ux roboretur per Spiritum Sasectum ad praedicandum aliis , Me I Donum, quod is Baptismate consequutur in per Gratiam , vitae do

natus et emae . Inde ergo pos Tu MIVS uidetur GRATIA SANCTA CONSECUTUS, idest Baptiet

tus, ut supra demonstratum est, neque aliter imterpretari licet de puerolo. QFI VIXI T ANNIS sax ), nempe ab originali peccato ita mund

tus, Gratia 1 E S V CHRISTI DEI FILII SAL v A

Tostis nostri : quod indicant marginales literaerisve. N, si unaquaeque seorsim consideretur, ut inquiunt Sanctus Optatus Aser Episcopus Μi- levitanus , adversus Parmenianum 3 , Sanctus

Augustinus ), Sanctus Prosper ab Aquitania s),Τertullianus D , S ex ijsdem Scriptoribus L

M a tinus

107쪽

sa NUMMUS AERE Ustinus Latinius I , Franciscus Balduinus a) , &Jacobus Pamelius 3 . Ultima vero litera N. a verbo graeco interpretari debet Ni KA , idest mincit , ut in pluribus Nummis aevi inferioris. En tibi ex Musto Victorio sculptum eodem Lemmate Opaloa , in cujus aversa parte Anchora. Iampridem Christianis frequens Constantiae symbolum . Baptismate igitur initiatus fuit

PRIDIE NATALI Suo exeunte, quo postea SEROTINA HORA, scilicet die natali jam decurrem te, reddidit debitum vitae suae, & depositus fuit.

V. IDUS IULIAS DIE IOVIS QUO ET NATUS

EST. Itaque Feria I v. hoc est, die Μercurii baptizatum fuisse reor, quo hora serotina, dies I Vis ex ordine sequebatur , illud enim notat

PRIDIE NATALI SUO, SEROTINA HORA,

alias παραδοξον in sermone suboriretur, pridie na

tali suo obiisse, & die natali suo . Rationem reddit Chrysostomus quare serius de more ba

y In observationIh. ad Pamellum HomIl. xxI. ad PopuIum Anis missis , quas idem , doctissimas voeat . tiochoenum, quae est ad Illuminandos, a Notae in Optatum. Lib.DI. sive Competentes.pag.267. Edit, Paris. uJ Not. in Tertullianum . N DCIII, in sol.

108쪽

Propterea o prius dixi, o nune dico, o dicereis non destatim , s quis morum mitia non correxit ,sbi facilem paravit virtutem, baptiZetur .

Priora namque crimina Lavacrum abluere pote Ι , parvuἷ, periculum non mediocre , ne redeamus , o Hianus nobis flat de medicina . Quanto na nque major Gratia , tanto amplior poma peccantisus poena . Legen

dum Ioannis Μorini opus posthumum se , ubi de

Cathecumenorum Expiatione agitur . Recte igitur Bonarrotius 3 , Baptismatis , ac Poenitentiae symbola , quae in Sarcophago Iunii Bassi , aliisque vetustissimis Emblematibus conspiciuntur , ad hunc morem refert , quod sero admodum ad haec Sacramenta suscipienda pervenirent . Τe tiam Inscriptionem ex Caemeterio Castuli prot lit Μabillonius ), quam a Paganismi nota vindicavit Fabrettus s) , eaque ab edito ejus exemplari ,

109쪽

emplari , maxima cura, ac sedulitate descripta est, ut heic subjicitur .

I II.

Primus : manifeHum hunc de Confirmatione Deum esse , adfirmavit . Alter manifestum potius deis Baptismo locum censuit . Vir eruditissimus r nuper , neque de Baptismo neque de Confirmatisne mideri manifem loqui , putavit , nonnullis cumulatis adsimilibus formulis , quae in Veterum Christianorum titulis nonnumquam occurrunt, &praesertim apud Boldettum ca) in Lapide ex Caemeterio Sancti Urbani resesso, in quo habetur formula

serme eadem: CONIVCA INNOCENTISSIMA... REFRIGERA CUM SPIRITA SANCTA, quae saneta,

legenda est: refrigereris cum Sanctis Spiritisus,Sphad-mate non Sculptoris, sed illius aevi barbarie non infrequenti , ita in nostro lapide legendum prinponit: Leopardum in pace acceptum eum Spiritibus

Sanctis, idin cum coetu Sanctorum , non autem cum SPIRI Tu Tω ΠΑPΑΚΛΗTΩ3 , scilicet cum

Baptismo. Μihi vero S si arrideat quodammodo Viri longe docti, mihique amicissimi, facilis, ct literatis interpretatio , fateor tamen ingenue

110쪽

nonnihil dissimile , ac dispar inter utramque οβ P. XVII phrasim reperire , quare Fabretio potius malim adhaerere. Μulta enim loquebantur occulte de Fidei mysteriis : ut Adetis qui rem teneat , inquit Cyrillus i , intelligant, o qui non teneat , neiadantur, sed infra apertius . Quartam Inscriptionem ex Caemeterio Beati Castuli primo protiniit Norisius a , atque inde Fabrettus 3 , quae aliis insignior est, ac valde spectanda , & qua n stra interest recudendam censui, ceteris omissis, quae ab iisdem Viris clarissimis enucleata suerunt.

Illud autem PERCEPIT XI. KAL. MAIAS, inquit

Norisius, Sacramentum Regenerationis indigitare: midelicet Baptisma, quae vox in marmore, non

quidem detrita ere, sed omisssa , quor cum illia esset primum Grimari Dogmatis mysterium , res,

gioni ducesant illud , vel nomine tenus prodere. Ergo si P AsCAsIVS, ut monet lapiS, PERCEPIT