Nummus æreus veterum christianorum commentario in duas partes distributo explicatus prodit nunc primum ex museo Victorio adiectis sacris aliquibus monimentis

81쪽

66 NUMMUs AE R E U srum videtur altera etiam opinio commode roborari posse, cum I circiter tria millia Virorum a Beato Petro Apostolorum Principe baptizati fuerint una eademque die , ct alia vice et numerus Virorum quinque miltia , vix enim h bdomadario spatio id opus perfici potuisset ab eodem homine, nimirum Baptismate singulis per Immersionem ministrato . Sic quoque scribit Ualfridus Strabo, qui floruit Saeculo I x. 3 no

tandum autem , non solum mergendo , merum etiam

desuper fundendo multos baptizatos fuisse, o adhuc posse ita baptitari , s nectistas fit, scuti in pasis

ne Beati Laurentii quemdam urceo allato legimus baptizatum . Hoc etiam solet emenire cum proventiorum ) granditas corporum in minoribus mases h minem tingi non patitur . Ita porro Constantini

Magni Baptisma olim spectabatur in externa facie Basilicae Lateranensis , ut in opere de Sacris Adificiis ostendit Clampinius s): qui alibi varios baptizandi ritus illustrat Picturis antiquis AEdium Sacrarum Sanctae Pudentianae, &Sancti Laurentii in Agro Verano ), & duos

ex marmore Sarcophagos explanans 7 , uberrima , ut solet, eruditione sacra. Certe per immersionem

82쪽

EXPLICAT Us PAR a II. 6

sionem totius corporis baptizari adultum hominem posse in Urna vetustissima, quae in Lateranis existit, nullum credo , qui eam inspexerit,

virum promtae mentiS umquam adfirmaturum.

NArrat Anastasius, Paschalem I. Sanctissi

mum Pontificem Liberianae Basilicae obtulisse r messitim de cir selato cr) , habentem U-Horiam , qualiter Dominus no Her Vesus Chri ius a Danne in Fordane baptinatus est, cum perici

de chr)μclamo, mirifice exornatam oe. & aliam rete lem auro textilem, dedisse eidem Ecclesiae Gregorium I v. a , habentem Natimitatem , Baptismum , Praesentationem, o Resurrectionem et hase rem in capite ipsius m Horiae gemmas alsas trecemtas , o octuaginta , bacinthinas quinquaginta , prapnas miginti duas cic. Hic idem Pontifex dono dedit Basilicae Salvatoris juxta Patriarchi urr Lateranense 3 , meHem cum cir seclamo , h sentem in fronie Alta is Bi Hortam Beatissimorum Baptistae , atque Evangesi fae RIoannis oc. quas Vestes , sacrarum Adium Aris pro amiculo inserviisse puto , Solemnitatibus majoribus accommodandas , Vetere consuetudine , nostro etiam sevo laudabiliter perdurante, praesertim in Basilicis Patriarchalibus Vaticana , ct Lateranensi. Ι α Pelli-

sa Ibid. Num. marg. 478. CAP. VIII DonarIa eum His storia Baptismatis DominINostii Jesu Christi.

83쪽

ΡElliceum indumentum Sancti Joannis Baptistae , de quo Evangelistae Μatthaeus cr) , &Μarcus ca), ut ait Sanctus Paullinus 3 , alibi

etiam in hoc Commentario ) memoratus. His erat cureti setis conserta Cameli, Contra luxuriem molles duraret ut artus , Arceretque graves comp-cto corpore somnos .

runc mitis rigidos ad Iumsos etyna ligabat o c. Qualis probe vestis Helice describitur in Cod, ce Sacrorum Bibliorum s . Simile indumentum praefert haec Gemma insculpta cum Imagine Praecursoris , quam hic subiicio .

Gemmae antiquae magnitu .

Dextera manu expansa Librum clausum te

net Beatus Joannes σ) , in quo cubat A

gnus

84쪽

gnus I hastata Cruce transversa ornatus . Sinistra cΛP iXIIastam in summitate Crucigeram gerit, & pamniculum brachio circumvolutum , S pendentem . Agnum autem stantem cum Nimbo rotundo,& Cruce pariter hastata, atque transversa exprimit Vitrum caeruleum antiquum, S pellucidum,

quod exstat in Moseo Victorio a , ejusque magnitudinem innuit lineola subposita.

-Αlias Agni stantis imagines profert Ciampinius

cum eadem Hasta Crucigera ex fidibus Samctae Pudentianae 3 , in Tophoro Portae marminreae , & Sancti Laurentii in Agro Verano ), supra columnarum epistylium in Tophoro Porticus . Sed de ipso indumento Sanisti Joannis BD ptistae dictum est nuper patrio sermone in Illustratione quorumdam Florenorum ex auro, quae aliquando in vulgus edetur ex eodem Mineo: ex quo superiore Anno prodierunt Osseroationes, seu

85쪽

C A P. XColumba Symbolum spiritus Saa. ctia

o NUMMUS AE R E U sPraelusones, una cum Τabula aeri incisa eosdem Florenos reserente . Reticendum tamen minime

est, id operimenti genus dictum suisse ab antiquis Scriptoribus a pellibus ovium , sive caprarum , & διφειριας eos , qui illis induti es sent: quod observatione sua dignum putavit i omnium judicio doctissimus Petrus Uictorius . SUpervolat in area Nummi Columba, etenim Columbae specie, Spiritum Sane tum desce disse , testantur Evangelistae Μatthaeus a ,

Columba in ipsum cio. Neminem tamen latere arbitror Patrum sententias , quas in hocce miraculo illustrando iidem ipsi proserunt praesertim Hieronymus , Anselmus , Augustinus , Ambrosius , Chrysostomus , Euthymius : Alii siquidem veram fuisse Columbam , alii corpus

aereum simile Columbae pronuntiarunt, quos dissentientes componere nituntur Cornelius Jan-

senius Episcopus Gandavensis σὰ, Franciscus Cardinatis Τoletus ), Jacobus Τirinus 8), Cornelius a Lapide, atque alii insigniores Τheo

logi,

xx III.

86쪽

logi, Sacrorum Librorum Interpretes consulti se CH P, simi. J uvencus Hispanus Poeta , qui Constantio, & Constante Imperatoribus claruit, ct commendatur nonnumquam ab Hieronymo , inquit in Historia Evangelica ci) : Scindatur auriculor Caeli septemplicis aethra, Corporeamque gerens speciem descendit ab alto Spiritus, aeream Amifans a) ex nube Columbam , Et sancto flatu corpus perfudit Vesu . Egit de eadem Columba Τertullianus Libro de Carne Christi 3 ) . Libro vero de Bapti Lmo dixit : quemadmodum enim po I aquas diluetii , quibus iniquitas antiqua purgata in , po IBaptismum, ut ita dicam , mundi, pacem caele lis irae praeco Columba terris adnunciamit , dimissa ex Arca , o cum olea reversa , quod signum etiam apud Nationes paci praetenditur , eadem dispositione spiritualis effectus terrae , ide I carni. no Irae emergenti de Lavacro, poni mei epa delicta, Columba Spiritus Sancti admolat , pacem Dei adferens emissa de Caelis , tibi Ecclesia eLI Arca Igurata. Ergo ut Figuram Veritas impleret , ideo Spiritus Sanctus imagi nem Columbae se legit, atque suscepit. Sic pariter Ignis speciem induit in die Pentecostes , Christi Discipulis congregatis adparens . Que madmodum enim ille Ignis non suit combu

rens s

87쪽

CAP. XI

Multa de Symbo- Io Columbae . X . Litera Graecorum Nomen Christi indieat in Gemmis sVitreis Monimen iis, di Lapidibus .

rens, sed illuminans , ita Columba mysterio Caritatis , ac Simplicitatis nos edocebat , ut quod visibiliter tunc operabatur , exinde confirmata,& recte constituta Fide novi Foederis , quae est Christi Doctrina , eadem se invisibiliter operaturum ostenderet.

Columbae symbola recensent Apollodorus I), Pierius Valerianus sa), Natalis Comes in Μythologia 3 , Hadrianus Turnebus ), Coelius Rhodiginus s) , Petrus Uictorius de re literaria optime meritus σ) , Oftavius Falconerius p), atque alii. Verum ne umquam ab instituto nostro , sive ab Historia Christiani Ritus abscedamus , adiri poterunt Alta Sane hi Basilii, quae Amphilochio tribuuntur, in quibus Ritus servandae Eucharistiae in vasibus aureis, atque argenteis ad imaginem Columbae elaboratis describitur : itemque Baronius ad Annum Christi L vir. 8 . Plura quoque differunt Heribertus Ros-meydus ex Epistola Cleri Antiochoeni ad Joannem Episcopum Constantinopolitanum scripta adversus Severum pariter Episcopum , sed haereticum , Joannes Stephanus Durantius s) ,

88쪽

mundus Μartene 3 ; Bosius etiam de Columbae symbolis luculenter agit ) , & Bonarro lius in Observationibus ad Uitrea Fragmenta s . Μabillonius item in Liturgia Gallica . na σ) , in Itinere Italico , & German, co 8 . Sed & eruditissimus Clampinius in S, cra Historica Disquisitione de duobus Emblematibus Cimelii Carpinei s) . Petrus Sancti

Bartolus teneam Lucernam protulit cro), in qua Columba super Μonogrammate sacro conspicitur , atque aliam similiter cum Arca II) , aliis que mysteriis , quae Baptismatis typum expreLssisse in Τestamento' Veteri , praecedenti Capite demonstratum est . Hisce monimentis addenda est ex Musto Victorio aenea vetustissima Lucerna pensilis , instructa catenulis pariter ex aere , in

cujus fronte Crux magna cernitur , tota pror

fias integra: super eam vero Columba innititur. Eadem etiam portatilis est apposite fuso post Crucem anulo, digito inserendo valde idoneo . Duas huic adsimiles magis ornatas Ia profert, Κ Αrin-

89쪽

c Ap XI Aringilius, aliamque pariter aeream exhibet I , sed absque catenulis. Aliam quoque, vel ex primis hisce duabus unam

90쪽

reserunt i Bosius, ct Severanus: quae omnes pio Christifidelium studio, & in magnis aerumnis admiratione digno labore conflatae , ct politae fuerunt . Illam tamen, legenti gratum fa

cturus, idcirco incidendam existimavi, quod ab editis nonnihil dissimilem invenerim, & quod er diti hujusmodi Xeniis mirifice delectari soleant.

Addenda item Gemma ex eodem Musio , decora , venustaque iride coruscans , quam Opalon dicunt, in eaque ex una sculptum est x. Grae

cum cujus osor dicebatur Iulianus Apostata a ab Antiochoenis Christianis ), adiectis utrimque, literis A, S cia, in altera vero parte Columba. Idem x. meminit Bosius se vidisse in Vase quo- . Κ a dam

ι Iul ani Imperatoris Liber,

το Κωναντιον. Quae Petro Martimo Interprete, Ita vertuntur . Chi , es cana nihil Civitati nocuerunt . Hoc sapientia vestra a nigma quale sit, dissole eLI intesiuere: Nos tamen quos dam vestrum Inιerpretes nacti, didici- bis litterιs nominum quorumdam initia Antiari , aἰtera Chris iam , at