Nummus æreus veterum christianorum commentario in duas partes distributo explicatus prodit nunc primum ex museo Victorio adiectis sacris aliquibus monimentis

61쪽

insculptae eorum Imagines . Ita profecto in Nummo Justiniani II. seu Junioris , in quo circa Imperatoris stantis Imaginem legitur: DN

ct circa Christi protomen Ihs CR Isaeus REX RE. GNANTIuM, Nimbus Cruce distinguitur: cessit autem ille Imperio Anno IFrae Christianae DC C X I 'post Annos xv o. verum intervallo IX. Anno rum disturbatus. Η jus Nummi literas ae , quae literam C. Complectuntur ita d, luculenter illustrat cr) Bonarrotius . At in altera parte Nummi Μichaelis Rhangabe, qui floruit Anno DCCCXI . circa Imaginem Christi Nimbo Crucigero pariter insignitam legitur ic. xC. Vesus cinctus, monogrammate frequenti illo aevo . Utrumque re

fert Bandurius a ) , ct eruditissimus Cangius in Familia Heraclii Augusti 3 , S in Familia ejusdem Μichaelis . Porro S haec Mon,

menta longe vetustiora valide fulciunt narrationem Nicephori, qui claruit Saeculo xiv. sub P leologis Andronico , Michaele , atque altero

Andronico . Aliud Numisma Christi junioris typo praestans videri potest in Musto Pisano, olim Corrario O, in cujus Nimbo Crux insculpta est adjecta Epigraphe SC EMMANου ΗΔ'

62쪽

TRaxerunt diu contentiosum senem de , Nummo quodam Laelii Pasqualinii cum

Imagine Christi ex una , ex altera vero Τemplum quoddam rotundum duobus stipatum militibus cum Lemmate ANACTA CICa

Disputatio Ttimisi I,& Sit mondi de Nummo Chtistia. noMusti Pasiqua. linii . Quodve in Annalibuς reperi tur de Nummis Ista ei Corunenio

qualem ex Museo Victorio jam nunc desumo

disceptantes usque ad nauseam eruditorum JOannes Tristanus a Sancto Amante 1), ct Jacobus Sirmondus ca) , qui nonnullos alios Nummos eXOccasione recensent pariter cum Imagine Christi et eumdemque Nummum expendit etiam Fran

ciscus Vavassorius 3 . Cangius in Familia Ioannis Zimiscae alium ex Are Nummum prindit , in quo Imperator stans , dextera Crucem, sinistra globum Crucigerum tenet. In margine

Vero trJ Triplex Naismus antiquus Chria

63쪽

vero habet: EN TETO NIKA I . In aversae partis orbe circa literam Μ, cui superstat Stellula , legitur . AN ACEO EIs ca) sorte AN AN E-ΩCIC, ut ipsemet interpretatur, Renowatio, scilicet Imperii. Bandurius eumdem Nummum ad

fert pariter in Joanne Zimisce 3 , Μonetarioque tribuit , qui Annorum Imperatoris cujusdam

nota signaeterit: dum alterum tuum huic imprim re pararet Movetarius , o veterem corrupit, nec

exhibuit nomum. Anceps tamen haereo, num V e re ANAN En CIC, Vel ANACΤACIC , in detrito

Cangit Nummo legendum sit , sive renovationem Anni, sive Imperii indicans, quod somtasse Kalendis Januariis cusus fuerit, vel Anno I. ejusdem Imperatoris , fausti ominis apogoeo sy-dere considerato , tamquam Romanum Imperium ea ipsa temporis , vel conditionis varietate in novam augustioremque magnificentiae la

dem posset exsurgere. Sed multa de Nummis Imagine Christi tignatis scite animadverterunt Μarquardus Freherus s apud Graevium in Thesauro Antiquitatum Romanarum cra , ct L dovicus Savotus itidem apud eumdem Graevium 8 , demonstrans Zonarae testimonio , ita olim

sal Ita Mendose.

64쪽

olim Romanos Imperatores consuevisse Nummos signare Imagine Salvatoris , ut Isaacium Com-nemum tamquam impium damnarint plurimi Historiarum Scriptores , quod summa rerum potitus, non utique Christum, ut mos inoleverat , sed suam Imaginem manu gladio instructa insculpi jusserit, cudique voluerit , atque evubgari probaverit. NImbus autem venerabili , atque augusto signo Crucis ornatus juxta Caput Christi eumdem Cruci adfixum indicabat et quapropter alias ad Agni formam,ut in Scriptura Sacra adumbratur , per symbolum exprimentes eum , qui Verus est Agnus, Nimbo persaepe Crucigero di

stinguebant , quod probro priscis christifideli

bus vertebatur Crucifixum adorare, ac probro

sus, ct magis indecorum palam adorandum ex ponere , ct praedicare , ut inquit Doctor Gentium cI . Nos autem praedicamus Christum ci ei um et 'udaeis quidem scandalum, Gentibus a tem Rultitiam. Probe nota inde est vetusta comsuetudo sacrorum Dipticorum, qua insidias P ganorum , iis e conspectu remotis refellebant, in quibus divina musteria solebant congrue repraesentare : puta solam Crucem, Christum in ea defixum , ct vel ipsas Sacras Imagines. Ba-G ronius

Epist.I. ad Corinthios . Cap. I. versie. II.

65쪽

C P. XXXIX

ronius ad Annum Christi LV M. I . quare in Hispaniis pingerentur in Tabulis Sacrae Imagines exquirens, secus ac in parietibus Adium sacrarum , utitur eodem sere argumento, videt, cet, quod ita possent, quum expediret infesta, nec infrequenti urgente occasione ) easdem pictas Imagines secum quocumque ferre , o occultare . Crux vero ab aevo Constantini Μagni nublo amplius moleste obsistente palam coli incoepta est, ct Lege lata, vetitum , ne suppliciis improborum hominum adhiberetur, de qua membnere Sextus Aurelius Victor ca) , Augusti

Hermias Sozomenus , Nicephorus Callistus ), ct inter recentiores Baronius ad An

num Christi cccxxv. 8 i, Iustus Lipsius s),

aliique , in quibus recensendis non est operae pretium immorari. Statuam quidem suam, quam idem Constantinus in Foro Urbis erexit eminentiori loco , Cruce in manu elata insignia

vit, testaturque Eusebius cro) , ct ejus testimonio in Historia Ecclesiastica relatum est O ,

quo utpote coaevuo , nullum praestantius moni- . mentum. 1 Agnus

66쪽

AGnus hujuscemodi Nimbo redimitus spe- .c ARX

. - ας . .. . - Agnus eum Nim

etabatur olim in Apside Veteris Baulicae bo Crurigero.

Vaticana r) , visiturque hodie in Zophoro Portae marmoreae Aidis Sanctae Pudentianae a ,

Quare de hoc symbolo Sanctus Paullinus a inquit .

Sus Cruce Sanguinea rimeo mi ChriHus in Agno. Et quidem Agnum in Ara jacentem sub Cruce profert Ciampinius ex vetustissima Ade Sanctorum Cosmae, & Damiani , ct in argentea Patera, quam Patenam dicunt , olim a Sancto Petro Chrysologo Ravennatum Antistite in S, erificio Altaris. adhibita ccs , praeter Aram, Crucem , atque Agnum hoc Epigramma leg,

tur , opus anaglyphum Encausto oppletum exin planans . G a Φ QUEM

1 CIampim de Meris Aldἰse. Episeopo Nolano eg. ex Is Imae In vita Cap. rv. Sect. II. Tab. TIM. ejusdem Pontii ab se deserIpta , quod αὶ Idem . veter. Monim, Part. I. inter se maxIme di rans, profes in Cap. III. Tab. xv. ne inristum . . carminum elegansia . ,3 Hie Paullinus vir ConsularΤs Epist. x M. ad Severis λὶt, & Episeopus item Nolanus, ut in veter.Μonim.Part. I.Cap. M. VIta ab Auctore Anonymo scripta , & Tab. xv. ab Heliberto Ros-Weydo edita Au- GJ Servatur In hane dIem Foro tuerpiae TypIrΡlantinianis MDCXXII Cornelii eultu maeno In Cathedrali ἔα g. erudite admodum Indieatur e Eeelina Sancti Cassiani Martyris, eius. Pontiva haud dubie prauomen habuis que Ectypon primus vulgavit Ann Ita pag. 6s3. quo se e modo ab An. MDCx LIII. DomInteus MIta Inedi suis nuncupatur , Item Meropius aιἰ- tione HomitIarum , di de ea agucMI σe. apud quosdam Eur opturn Da- etiam in Vita Chrysologi. h. xxxv II. que tota appellatio Meropius Pantiva &ν. xxxIx. postea vero Integro Libet Auleias mullinus eris . Petrus Cri- lo Ioannes PastritIus Dalmata. nitus Pontium Paullinum alterum ab

67쪽

Αpertius tamen Christum indicat Agnus in Ecelesia Sanctae Caeciliae de Urbe , Crucis enim vice Μonogramma sacrum inscriptum in Nimbo gerit ci) . Constat autem hoc ΜOnogramma prioribus literis X , & P . sacri nominis . quod graece x PiCTOC scribitur sa) , plerumque ita immixtis , complexisque , ut in hisce An

lis Antiquis Musii Victorii expressum est.

Idem Μonogramma occurrit in quadam iam Mna ex osse loco Crucis supra frontem Christi Domini infra Nimbum apud BoIdettum 3 , Crucis Imagine , non Decussata, sed Recta, in hunc modum P, quem praeie serunt hae Lucernae si stiles ejusdem Musei ex vetustis Christianorum Caemeteriis extractae : Auro , Argento , Spretiois

68쪽

pretiosiori qualibet Gemma a stimabiliores, non ςAt ab artificis industria, quae sane modica, ct exilis in eis est, sed a Christi nomine judicandae, in ipsa operis tenuitate ornatissimo. Adi

69쪽

LAR L Αdi si vacat Ioannis Burchardi Μenchenii lavi datam a Fabretto I) eruditam Diatriben deis Μonogrammate , ct Bonarrotium in Praefatione ad Uitrea Fragmenta ca . Μe

70쪽

M Emini quandoque advertisse inter sacra Anaglypha ab Antonio Bosio selecta ci) ,

Agnum stantem Nimbo Crucigero decoratum, tribus nempe superioribus segmentis Sacrosam ctae Crucis, ct in unoquoque segmento parviniam Crucem inscriptam , dextero anteriore pede hastatam Crucem sustinentem: erga salutare Sanctae Crucis signum venerationis , religiosae

ac gratae memoriae praecipuum argumentum.

SEd ne longius quam par est aberrare videar, egerunt de hoc sphragismate, seu de figinra Agni Veteres Patres in Concilio Τrullano, seu Quini sexto Canone Lxxx II- a , qui in Comcilio Nicaeno II. Generati v II. relatus est

Actione 1 v. 3J , ct in Epistola Hadriani I.

Summi Pontificis ad Τarasium Patriarcham Constantinopolitanum , quae exstat in Decreto Gratiani Distinctione I i I. de Consecratione Cynone xxv ID. ): in editione vero Codicis D cretorum Gratiani Bibliothecae Barberinae a Cl. Viro Iusto Fontaninio Archiepiscopo Ancyrano nuper e vivis erepto nitidissime curata s), CDnone xx Ix. Conser, si lubet , editiones Decre-', torum

C A p. XLI

Seriptores recen

sentur , qui agunt da SymboloΑgui.