장음표시 사용
182쪽
L I B. I. C A P. VII. I4I Spanhemius pag. II 2. ex musto Pembrochiano assem libralem edidit huic postremo similem, licet hic noster sit integrior, & careat bovino capite, quod ibidem insertum apparet inter biceps caput virile. Hujusmodi assium literas idem Spanhemius putat esse veteres Graecas , sive Cadmeas, quales Evander Arcas ex Graecia, sive generatim, ut ait Plinius, Pelasgi in Latium transtulerunt. Nomina vero iisdem literis expressa ignotais forte Etrusca esse opinatur . Sed si nomina sunt Etrusca , utique& literas Etruscas esse oportet, non enim Etrusciliteris caruerunt, sed propriis usi sunt: quas Punicas fuisse juxta ac sunt in Tabula Eugubina perperam suspicatur Reinesius in dissertatione delingua Punica capite duodecimo num. I. qui dein de num. xx1 v. earundem literarum figuras Graecas inversas ex aliorum sententia statuit: quos tamen non esse audiendos jure monet Spanhemius pag. 78. Etrusci operis vetuitissimam pateram, ubi Minervae e Jovis cerebro emergentis fabula continetur, vulgavit Fabretius capite septimo num. 38 T. at que aliam quoque num. 3 9I .in qua Medeam Etrusce per epenthesin MENEDEA literis perversae dispositis dictam, adstante filio Medo ibi eodem idiomate MEDME appellato, designari coniicit. Censorinus, qui scripsit opusculum suum de Die
natali anno vulgari CCxxxvm. quemadmodum ex capite vicesimo primo supputat doctor tempo
183쪽
r 1 DE. ANTIQUITATIBUS. HORTAErum Dionysius Petavius in libro nono capite quadragesimo secundo, laudat in capite undecimo Sedecimo septimo Rituales Etruscorum libros in Historias octavo eorum saeculo scriptas. Ex quo
sane mirari aequum est, universa nationis sapientissimae scripta & sermonem ita periisse, ut vix locus divinationi supersit . Certe linguam Etruscam prorsus latinae dissimilem fuisse prodiderunt antiqui scriptores: qua de re nihil tamen adduxit Philippus Cluverius in libro secundo Italiae antiquae. Siquidem Livius in libro nono capite tricesimo sexto ait , quum ad silvam Ciminiam a Fabio Consule victi esknt Etrusci anno V. C. ccccxLIII. Claudium ejusdem Fabii fiatrem, qui Caere educatus apud bospites, Etruscis inde literis
eruditus erat: linguamque Etruscam probe noverirat, eos per silvas insequutum: quibus statim haec subdit Historicus: babeo auctores, musto tum Rommanos pueros , sicut nunc Graecis , ita Etruscis erudiri solitos, praesertim vero Haruspicinae per discendae caussa, quod Cicero tradit in libro primo de Divinatione. Idem Livius de eodem Claudio
de servo illius comite haec postea subjungit: jere pastorali babitu, agrestibus telis , falcibus gaesisque
binis armati. Sed neque commercium LINGUAE,
nec tesis armorumve babitus fic eos texit, quam quod abborrebat a fide, quenquam externum Ciminios fastus intraturum. De voce gaesum, quod
184쪽
L I B. I. C A P. VII. I 43 erat Gallorum jaculum, erudite disquirit Humseedus Hodius in libro secundo de Bibliorum textibus originalibus capite octavo . Tacitus, ut jam monui , in libro undecimo Annalium capite decimo quarto scribit Etruscos ab Corinthio Demarato literarum formas didicisse: qui Demaratus in Italiam navigavit anno V.C.xCvI. Olympiadis tricesi
mae anno tertio, Sc ante Christum natum DCLvIII.
ut ex libro primo Dionysii colligit Petavius in libro
decimo tertio de Doctrina temporum. Idem vero Demaratus duos filios a se genitos Etruscis nominibus appellavit, nempe Aruntem, Ec Lucumonem,
qui postea in Regem Romanorum assumptus, Lucius Tarquinius , quod in Etruriae urbe Tarquiniis ortus fuisset, appellari maluit, quemadmodum tradit Dionysius libro tertio capite quadragesimo sexto. Hinc eadem lingua etiam Romani usi sunt, nam Varro in libro quarto de Lingua latina auctor est, Volumnium Tragoedias Tuscas conscripsisse, & Plinius in libro decimo sexto capite quadragesimo quarto meminit Ilicis Urbe vetustioris in Vaticano existentis, in qua titulus aereis lis ris Etruscis, religione arborem jam tum dignam
fuisse significabat . Huc facit locus Agellii libro
undecimo capite septimo scribentis, quod causi, dici cujusdam sermone non intellecto loquebatur
enim verbis ob letis ) quasi nescio quid Tusce, aut Gallice dixisset, universi riseru1 t: item quod nar-
185쪽
144 DE. ANTIQUITATIBUS. HORTAErat Plutarchus in Poplicola, nempe C. Mutium, quum Porsenatu constituillet opprimere incautum, messe indutum Etrusca em a simili lingua utentem S cφανῆ ομενος ομοιοι in castra penetrasse . Sane etiam Herodotus libro primo capite quinquagesimo septimo ait Cortonae populos in Etruria lingua teteri Pelasgica sive barbara loquutos, &eam linguae formam conservasse , quam habebant quum illuc migrarent. Strabo quoque, qui sub Tiberio floruit, in libro quincto pag. 226.editionis regiae Parisiensis Falerios Etruriae urbem πολιν ἰδεο- γλω σον appellat, hoc est sua peculiari lingua utentem . Ab Etruscis ritus, sacrificia, superstitiones , artes, ludos, S mores ad Romanos transisse as. firmat e striptoribus nostris Tertullianus in libro de Spectaculis capite quarto, & Arnobius in libro septimo contra Gentes: immo apud Iohannem Pierium Valerianum in Dialogo de lingua Italica eadem lingua conscripto pag. 3 o. Claudius Ptolemaeus Senensis latinorum literas & disciplinas ab Etruscis derivatas tradit: veterem quoque illorum pronunciationem omnino Etrustam fuisse . contendit. Ex his locupletissimis testimoniis lucem quandam mutuati viri linguarum penitiorum studiosi , ejusdem Etrusci sermonis significationem aliquam serte exspiscari aliquando aetate hac nostra eruditissima poterunt, de prae illis, quorum ingenia ego noverim, Hadrianus Relandus
186쪽
L I B. I. C A P. VII. 14sdus, & Iacobus Rhenserdus inter Batavos celebe
rimi: quorum alter nummos Samaritanos, alter
vero inscriptiones Palmirenas laudabili ausu explanare tentavit: licet apud eundem Pierium Albertus Pius Carporum Princeps assi et, aevo illo, nempe Leonis X. neminem unum in toto orbe fuisse, qui unicum characterem Etruscum legere sciverit: quod nec Graecis, nec Ebraicis, nec Chaldaicis, nec Aegyptiis characteribus contigit. Ceterum Etrusca monumenta publici juris fecerunt Cruterus pag. CxGH. & CxLv. Felix Ciatius in Memoriis Perusiae ibidem impressis anno ΜDCxxxvI. Cosmus de Arena in serie Marchionum Etruriae, Leonardus Augustinus in Gemmis antiquis num. CLII. Petrus Sanctes Bariolus in Sepulcris antiquis, Fabretius
in Inscriptionibus pag. 338. 362. de α dc Philippus Bonarota in Observationibus nummariis pag. 2IO. Nos quoque puerile signum artificio& notis Etruscis ornatum hic exhibebimus , ut potissimum a Gisberio Cupero clarissimi nominis viro gratiam aliquam ineamus, qui de hujusmodi antiquitatibus Etruscis semel atque iterum nos interpellavit . Porro hujusmodi monumenta Etruscis characteribus iusignita , qui omnino diversi sunt a ficticiis illis, quibus constant Inghiramiae
antiquitates, non solum in Etruria. circa Florentiam , Arretium, Volaterras, Clusium, Perusiam , Cortonam. Viterbium, Cornetum, & Faliscos;
187쪽
14s DE. ANTIQUITATIBUS. NORTAE 'verum etiam in Umbria Eugubii & Pisauri reperiuntur. In Gaza Medicea varia quoque servari me docuit ejusdem praeclarus custos Sebastianus Blaniaeus , quale est aenea statua, forte alicujus ex Lucumonibus, juxta Perusiam olim effossa, & a Ciatiopag. 3 3. inepte expressa et chimaera item aenea, de urnae nonnullae. Simulacrum puerile, quod nos hic damus, erutum fuit anno I 87. juxta lacunia
Trasunenum in loco, qui dicitur Pilat illudque edidit Ciatius, sed specie inversa & rudi, nec sincere eikrmata. At ex ipso prototypo huc Romam allat cujus altitudo palmum unum excedit,accuratissimum exemplar nobiscum communicavit vir nobilis
Paullus Aemilius Montesperellus Perusinus. Stephanus Pighius in Hercule Prodicto pag. 3 3. s vidisse memorat in Bibliotheca Ducis Ferrariensis signum laurea coronatum, in cujus collo torinques , in sinistro superiore brachio armillae bullis dependentibus plenae, rotundis alternatim & humani cordis specie factis conspiciebantur ; in femore autem sinistro inscriptio Etrusca, quae a paucis legi, a nemine fere intelligi poterat . Pueri quoque hujus nostri collum, brachia & pedes torquibus sive armillis cinguntur , & avem manuS dextera stringit. Sinistra vero pomum vel aliquid simile gestat. Femoris inscriptionem seorsu
pariter incidendam curavimus . .
190쪽
SYNOPSIS I. Epoeati Augustorum quinam, ει unde dicti. II. Tiberinus Pater Hortae cultus. III. HIupii, ut Dei, quare adorati. IV. si consulares correcti. Nomina compendiariis notis senata . V. O cium ab Epistulis.
VI. Non Epistola, Epistula urique ad sextumsa cuium scriptum fuisse probatur contra docti mor
E D tandem e longiori diverticulo, quo ad Etruscas antia quitates excurrimus, ad Coloniam Hortanam redire aequum est, ut ejus inscriptiones& prisca monumenta recitemus: quod praestabimus indicatis locis ubi servantur illa , quae non sunt in villa Nuptiana.