장음표시 사용
101쪽
capiuntur. Iam ergo cum scaphis nostris incolas ductores longius prosecuti, porroque procedere non satis tutum arbitrati, e nostris quinque emisimus, qui incolas ad diuerticula sua comitarentur. Qui post reuersi significarunt,4-
quam dulcem abs se inuentam esse. Nos tamen in reditu Continentem iterum ingressi tructus multos legebamus,&prata quaedam pasicua obseruauimus. Cimca vesperam ad nauem reuersi,Pinam reduce ibidem offendimus,quae plerisque in locis profunditatem fluminis 3. IS. aulao orgiarum obtinuerat Postero die, cum ad terra propius moueremur, iuxta vicum quenda ao casis conspicuum,egressi,illico magnu incolarum numeru conglobari consipeximus. Inter illas m
diu 'mi uapparebat,qui sub arbore quada substratae tegeti insidebat. Ad quem certo ordini mulieres aliquot graui incessu propinquabant, omnis generis fructus gallinas, caetera similia apportates pro quibus nos postmodii ipsis glo-hulos &merculas alias reposuimus. Primas iste,quem C in nominabat, longa ch. . prinos oratione alloqui videbatur,coetu identidem suspiciens Quem tamen,cum in is non intelligeremus, praeter limonia fructus paucos alios ab eo nihil mereati δμ' fuimus.Boues quide oves aliquot adducebatur. Pro quibus tamen cum aliud nihil quam Manitas quibus carebamus nos,accepturicssent,eotrahere nolicuit.
gnia Tira in Madga arcurrenti, occurreric
A, R 1 14. die ad diluculum primum naui Hollandiae
cymba quaedam praegrandis ac dicta, ad lintris Venetiani formam condita, appropinquauit, hominibus 23.4quam plurimis capris,ouibus,gallinis,&oryza onusta. Quas res plerasque ab ipsis mercati sumus.Post socia Pina cursum nostrum in Madegasicar abripientes,cum Canale quendam praeterveheremur littus proximum legimus. Et cum perar-hores casulae aliquot prospicerentur, egressi tamen homines nullos inuenimus. Alibitaque promoti, ad ostium aliud Canoam cum aliquot hominibus conspeciximus ad quos adeundos cum nostrum binos exposuissemus, incolae tamen fim
Nostris itaque reuersis, manendum nobis esse statuimus, dum sors ipsi ad
nos ponte redirent. Nec frustra Nam eta.Nigri propediem ad nos provisebat, ut cum mercibus nostris in Continentem egrederemur,inuitabant. Qui tamen, quod secu nihil rerum peratarum attuliment ad diem posterum a nobis rursius dimissi sint. Venerant hi hastis argento constratis armati quoru foeminae pectus synthesi ex lineo panno tegebantur, veste item alia ad coxam mediam propendente. Viri panno ex quadam herba cotexto amiciti,cannam aqua salsa plenam, gestabant. Regio ipsa valde amoena, viridantibusq; undique arboribus, quas1 vallo quadruplici cincta prominebat Postero itaq; die,cum nos a Nigris diutius cunctantibus delusos arbitraremur, adeoque ex illo loco discessionem meditatemur, ipsi cymbis suis ad nostras naues tandem appellebant. Primae cymbae tres
viri nonnihil oryzae aduexerant, rogantes, secumit in terram egrederemur, res alias spectatum. Interim Canoa maior cum 23. viris ad nos contendere visa est, oryzam, gallinas, oua, limonia, citrea mala, bannanaso fabas minustulas aduehentibus, quae pleraque pro speculis globulis laciculis commutata redemirumus. A meridie Cano quoque aliae appellebant, inter quas magna quoque Laneina Gallam forma est, venerat, regem bis aduehens Ex quolibet eius late re remiges octo stabant. Caeteri omnes eius loci nobiles apparebant, numero s.
102쪽
Rex iste Pinam nostram cum sene quodam nobili conscendens suprata petem stratam considebat, praemissa longa praefatione,oryzavi fructibus aliquot rhia. h. nos donabat Canoas Pinam nostram circumvehendo undiquaq; perlustrans, -- eius structuram valde admiratus est. Quem cum vitris,msulis, speculis&globulis vicissim munerassemus, Lanclara suam repetiit Panno Xylino e mediis lumbis ad talos usque demisso tegebatur, pileum forma mitrae Episcopalis gestans: ex cuius utroque latere cornu quoddam ad vinae dimidiae longitudinem erectum prodibat cuius termini floccis seu linamentis constrictis claudebantur Eum subditi tanta reuerentia obsieruabant, ut praesente ipsisne mutire quidem verbulum auderent. Interim Vanoa magna alia cum 33 viris refectamenta plurima attulerat. Quibus omnibus emptis,ad naues reuersi,ostium fluminis etiam alterius adire decrevimus. Cum vero oborta tempestate promouere di ficile videretur, priorem locum rursus occupauimus ad quem paulo post duae Almadia cum multis hominibus appellebant a quibus vitulum unum pro panni fragmentulo permutare licuisset, nisi gallinarum nobis copia fuisset. Tandem vero, cum merculas nostras prope omnes distraxissemus, ad naves nostras redi
Auomodo Tinas ad naues redierit quid ad insulam S. Mariaporro accideris squando ad Bais Anton inauigatu IA
MVR Atinas cum in aderasia soluisset, viris necessariis aliis rebus instructae tres scaphea nobis ad insulam S Mariae emissae sunt. Quae a Chlue hamaniter exceptae, cum in insula puteum aquae bonae reperissent, paucis aliquot gallinis, oryza fructibus aliis permutatione acceptis adnata esse receperunt. Sed postero 6. nimirum die, staphis incolae aliquot ad nos refectamenta varia aduexere quo tempore&Pinas nostra ex mari r commode relegerat quae tamen sequenti illico die ad S.Mariae insulam resbluens aquarum non aequa pr funditate inuenta exclusia, prope ad scopulum quendam anchoras fixit, sicapham porro ad littus amandauit. Sed tamen ipsa ibi homines ad comercium praesentes nullos olfendit. Die deinde 18. huius mensiS, cum nautarum primarius quidam ibi obiisset, cadauer eius praestentibus in insula S.Maria incolis humatum est,demonstrantibus nobis,animam eius iam in coelo positam esse. Quo dieb&νum argumento pernoscebamus,Dei cognitionem psis maiorem esse, quam illis,ad' fluuium dulcem qui habitant A nobis illi quidem contenderant, ut sepeliendi
is, is pedes ad genua usque praecideremus nos tamen nostrum morem sectati, eum totum&integrum contumulare maluimus. Porro autem necessariam nobis aquam dulcem pervestigatum in promouentes, cum nullam reperire liceret,ad ostium tamen illud duas insulas parua notauimus,quarum prima humilis&arboribus undique virescens altera elatior amoenior, oryZa consitavidebatur. Quo loco cum incolas nullos attingeremus, propiu Stamen terrae admoti, casas undiquaq; humiles multas iuxta littus cospeximus, quarum singulae certo se interuallo distabant. Ex harum ergo una derepente vir tridam praelonga hasta,& pelta lignea praegrandi armatus prosiliens, clamore edito signum
dedit ad quem confertim, consimiliter armatorum numerus e casis se glom rauit&collegit tantus, ut mirum res eadem nobis terrori cssct. Quorum ta-
103쪽
nien iudicio post intelleximus,cum incolis Madegasicar sibi bellum esse adebque
has casias excubitorias ibi constructas,ne sors desubito ab ipsis opprimerentur in mole porro proximo vicus quidam amplus, studibus defixis cinctus apparuit, ab una quidem parte propter montis praecipitium inaccessus: ab altera vero triplici sudum ordine tam angusto aditu patens, ut nisi solitario homini introire non liceret. Hoc inpago Ciaque siue Primas habitabat: qui ad hos foras cum coniuge incolis aliquammultis egressus, cibaria nobis petita varia pretio obtulit, quorum partem fere maximam etiam redemimus. Quod vero: illic dulcis aquae penuria esset, et r. dic, ut inde Qtueremus, & ad Baie maiorem iuxta littus Made-gascar procurreremus , statutum est. Qu' transitu insitam S. Mariae intra mrientem' occidentem latissimam deprehendimus. Sedin oryzae abunde se. rax est, ut non minus quoque rerum ad victum necessariarum aliarum: insupergrata amoenitate iucundiissima. Populi seu inco eius G ω seu Ethnici sunt, circumcisi tamen,&corporis constitutione haud inanimabiles. De quorum tamen conditione breuitati operam dantes hoc loco prolixius nihil commenta
Postquam ergo littus Madegasica iam teneremus,ibidem incolas quosdain&Cimn praegrandem procul obseruauimus ad quos postquam binis scaphis congrederemur propius, discretis locis succensos ignes videntes, in proximo ia Nigros cum sex scaphulis ostendimus.Sex ergo nostrum ad pagum quendam alittore non procul absitum emisimus: ad cuius oppositum vicus alius maior, aedibus elatioribus,&incolarum numero magno illustris compiciebatur a quibus nostrates prolongiustulis Madrigettis multum gallinarum oryzae,mellis, Meligetiarum seu cardamomi,ainalberis viridis, phaseolorum aurantiorumi facta
permutatione acceperunt,4 eosdem postero quoque die ad se inuitarunt. Interim e naui Amsterda ad nos cymba emissa, in media via ab incolis quibusdam adspaciosum quendam pagum ultis incolis habitatum inuitabatur cuius profecto veste eleganti pretiosa succincto, scutum Indicum foris in marginis ambitu inauratum praeserebatur. Illic loci ergo nostrates arida sub arboribus solia legebant,saporem Gariophyllorum gustata apprime referentia. In confinio viacus etiam alius situs erat cuius quasi in medio domus quaedam praealta, peculaesiimilis conspiciebatur. In quo ab incolis bouem unum cum melle modico de- pacti pone insulam demum retrocessimus.
'post insulam in Bais Dant ovilanchoras miser me quopacto Mab incolu habiti
I supradicti mensis a6.ex proximo flumine, -I3 msiores prorumpentes, illic in cofinio piscari viis sunt. Ex ubbus Una naui nostr appropinquans,oryzae nonnihil attulit; addens, si pluribus rebus opus esset, uti nostris unum sie- cum in terram emitteremus, de suis sociis tres in nauem pro vadibus reciperemus. Quod haud iniquum rati, cum donario quodam nostratium unum amandauimus, admissis obsides, vim stupra mod si avidos, pro conditione loci laute habuimus. Nos interea ad paruam quandam insulam inuecti, aquam ibi puram&limpidam, exalta rupe defluam haustuque facilem inuenimus. Ipsa
alioquin insula praeeminens, unius milliaris ambitu audi videtur, oryzae,
104쪽
fructuumque aliorum, ut limoniorum,citrorum,& vannanas prouentu lauda tissima. Altius ergo ad locum editiorem,Ia. fere casis habitatis insignem oscendentes, ex illo desuper in Continente fluuium, toto fere tractu viri ex pagis aliquot excultum notauimus, in quem Salius minor, ipse pagis constratus exonerabat Cum vero editum hunc locum ascenderemus, in transitu quodam vannanas prouentu celabriore, intra duo ligna defixas binas manus conaspeximus, quas incolae Nigro cuidam, in annanas furto deprehenso detruncauerant,&ipsum iuxta loco isto defoderant. Circa vesperam,obsides nostros cum
donariis datis manumisimus, postquam emisitius noster ad nos prospere reuer sus esset, qui interea: elixis: assis gallinis quod aiunt laute habitus,tractatus que,cercopithecum quoque a praefecto loci donatu attulit. Postero die duabu, scaphis in occidentalem pagum Spataenburg nobis dictum, ina in orientalern S.Angelo in mappa dictum, sudum constructione adprobe munitum, egressi siti.
mus. In hoc nostrates pro corallio oryZam&gallinas permuraverant in atreurores alias meliores. In Spackenbug praefectus cum suorum plerisque appotus inuentus, nostris quoque e cornu bubulo potum ex melle oryZa coctum, appropinauerat Pagus iste a oo. fere domibus constabat, viris frequentatissimus quorum O. in domo excubitoria praesongis hastis peltis rotundis vigilabant, quolibet in pectoris regione macula alba intersignato Iam itaque cum ad naves reuertendi tempestiuum videretur, ad scaphas nostras regressi, fluuiiturbatio nem&commotionem tantam experta sumus, ut cum iis traiectionem non sis. tis tutam fore arbitraremur.Quas ob id cum tuto loco deligassemus,castulas ali quot offendimus, quas primum speculatoria rati, post tamen certioribus argumentis primatum quorundam eius loci sepulturam este coniecimus. Locusta cunis aliquot proximis defossus erat, circa quas cornua grandia quis conserta Sapusthro seu adimpleta defixa stabant. Tumulus storea desuper constratus erat cadauer 's excavata arbore una compositum,&superiniecta alia contectum ita terrae infossum iacebat, ut huius capuli pars maior super terram promineret, & ex huius latere sepulti hominis pedes exererentur. Quibus disipiciendiScum occuparemur,
pagi S. Angelo praesectus ad nos duabus Camu aduectus,primatis sui P dicti Jid sepulchrum esse,signis quibusdam nobis confirmatiit,&it a vi eius laesione abstineremus, honorifice rogauit, alias erga nos valde humanus&submissus, adeo, ut' de se in suo pago in uiuendo amice nos compellaret. Cui ob id cum gratificati essemus, tranquilliore flumine praestito ad naues remeauimus. Postero die scaphis ad S. Angelo rursus egressi oo. pondo OryZar,o gallinaru magnum numeru impetrauimus E scaphis nostris una ex pago etiam alio praeter lautum diuridium res alias necessarias plurimas aduexit incolas,quod vini supra nationes uniuersias nobis scitas auidivi appetentes essent, Hispanico vino ad commodum nostrum abunde delinire didiceramus. Itaque dequenti die iterum te ram ingrcssi,in tres istos pagos nos partiebamur: ex quibus nostrum quilibet vltra rao O. pondo oryzae eo die auferebat,copiosius accepturi,nisi ipsis ad excubias discedere opus fuisset,interim,ut sutura die rediremus, nos rogatibus. Cum ita. que pernoctare apud illos nobis dissicile videretur,4 coelum insiper paulatim tonitrubus perstrepere occiperet scaphis Elutis ad naues redivimus. Die
3 o. 3I. iterum oryZae multum cum refectamentis aliis obtinuimus quo tem- pCre ex insula quoque indies aquam hauriebamus,4 tum mel,tum citria malaad abundantiam comparabamuS. .
Februari t. die, cum in dictis pagis de oryza mercanda iterum laboraremuS,a-,pronunciato mandato,incolis id prohibitu esse intelleximus. Cum enim eo tempore quotidianis imbribus triri vehementer madesceret, oryetae resecta pars maxima in agris resiccari non posset ne insperata incolis annonae
105쪽
Qboriretur, veterem oryzam mandato asseruari cosultum Phulo vissim est. Boaues tamen Io ibidem venum nobis exponebantur: de quorum pretio inter nos conueniri no poterat Postquam itaque nobis praesumptum esset, propter istamaeouam incommoditatem die Febr.3.loco illo luere a. eiusdem aleam nouissi. .mam iactantes, in terram rursus egressi amus, quocunque modo oryzae partem magna,vtβgallinas &capras haud pauca obtinuimus. Quibus impetratis, cum iam instructa naui luere vellemus: sub nocte media tam impetuosa tem- .pestas desubito coorta est, ut iactatis omnibus anchoris nec quicqua firmi stare valeremus,sed quoquoversium acti, naues ingenti periculo prope inuicem collideremus &confringeremus Eo turbine scaphae nostrae violento motu abruptae, di fluctuatione continuante in littus impulsae sunt quas Nigri captatas in littus dein extraxerant. Spe itaq; seruandaru nauiu nulla alia superstite, cum iam secures ad malos caedendos deij ciendos omnes arripuissemus, diuina gratia, quae in extremis semper essicax est, tranquillitas undarum sub ipsam nocte mitior faeta est. Febr. .cum leuatis anchoris insitam appeteremus, tum fluenti concit,tione,tum venti comodi inopia promouere prohibiti a loco priore haud procul reconsedimus. Febr.3 bono mane cum .viris ad Ledinem nauem appulimus, ut
sub ipsius impulsum littus tenere possem', ad scaphas nostras ab incolis eductas, redimendas. Sed aluei praecipitio retroacti id consectu daretio potuissemus, nisi Ib incolis supra dicti pagi ad occasu fluminis siti strenue adiuti essemus: a quib.id quoque pariter intelleximus, quod s. Angelo incolae scaphas nostra, fregerint. Eo ergo delati, cum de statu stapharu serio ipsos opellaremus, illas ad aluei vornicem cominutas esse,resposum ab ipsis accepimus. Quod cum per omnia viveru non agnosceremus,missis e nostratibus viris quinque, fragmeta quide nauium aliqua,sed ferrametis sitis undiq; poliata tamen reperimus. Itaq; sic re proditam quida incolaru sentientes, sibiq; de vindiciis metuentes, tumultuarie bona sua cum liberis in Canoas coniecerunt, fuga sibi per aduersum fluuiu salute qua si-merunt. Reliquoru vero 3o .circiter, hastis suis peltis,ut nos littore abstineret, sertim irruerunt. 6.&j.die ad aqua hauriendam in insula traiecimus. 8.die tri bus traiectionib nostrum 8 viri expositi sumus, ut perditaru scapharu loco ab incolis Lanciaras aliquotieu nauiculas mercarentur.Qui cum in littus egressi es semus,versus oriente o circiter Nigros cu hastiso clypeis suis saltilantes cospeximus,&ad conflictu nos quasi prouocantes,minitabundis apprime similes: qui , - - Ub id etia hastaru siuarum cuspides in aqua immissas, post eleuatas in os destit mo . lare sinebant. Qito gestu se sanguine nostro tincturos ita hastas esse significabat, quamprimu nos in oram efferremus.Dictoq; citius in erim etia lapidulam violento in nos coiectu fulminabant,ut nulla parte Solis tutiessemus.His itaq; ί- milibus ipBru iniuriis irritati, cum iam de corio nostro luderetur, glande unam atq; altera in eos vicissim displosimus, saltem ut a capite nostro illos arceremus. Qua re ipsi quide primo adeo non terrefacti sintv post scuta sua coditi ictus,ostros prope vel culudibrio exciperent usq; dum hic illo, illic alio corruente fuga capesseret,& secta abreptis vulneratis post casas suas sesaluarent. Breui ab hoc tu- inultu tepore elap illorundem incolaria duo vel tres ad nos emissi, via cςsione quiesteremus, nos obnixe rogarunt, secoru adducendoru fidem religiosed pacti sint. Quos tamen nostri frementes adhuc ira aestuantes adeo non audierunt, ut eos sciopetis elidendis persequitio desisterent. Iam ergo incolaru nemine amplius se proferenti, nostri recta littus inuecti,Qciors partem inpagu ad e, plorandos profugos amandarunt. Vbi cum ipsi prςter puella relictam,neminem reperirent, praeda passim obuiam inuaserunt, secu abduxerunt. Sed &nescio. quo castu fortuito, ignis aedes aridissimo,& ad flammam cocipiendam aptissimo tum ligno, tum stramine cotextas corripies, eas tam violeta diffusione uniuersas K exussit
106쪽
exussit,&ad effugiu nostris vix patium superesset Incolarum Ius loci I3o .eire;
te uno numero fuerat de quibus vix caeibs a Nigris in sylvam pertractos cum bonis aliis haud temnendis offendimus, quae tamen omnia ne attacta quide ibudem reliquimus Nostri vero, cum ad coemiterium dictu peruenissenti incolarude Spackenburg multos inuenerunt, quibus se comes humanos praebebant. Inter eos&bini illi obsides fuerant, quos nobiscum in naui habueramus. Reliquis itaq; de longinquo videntibus, quod suis nulla parte infesti essemus, ad nos tum viri tum foeminae cum liberis suis certatim se profundebat,4 tum oryzam, tum fructus alios secum apportabant. Nostri ergo duos in exustum pagu illii boues petitu missi iri,obsides ex incolis ternos assieruarunt. Quos tamen re impetrata, &siciis aluis reducibus factis,iterum asse dimiserunt Paulo post,cum iam in nauibus effemus, insulanoru lecta manus, clypeiso hastis armatorum in littore rursus comparebat, Pinete nostrae affigendae minitabatur. Sed porro nihil ab hoc attentatum est. Nono die nauis nostra amoliandico Leone ad insulam aquae vehendae causia rediit: postquam dein 6 viri nostratium in terram egressi, iuxta coemiterium . Vel 3. incolas de Spackenburg inuenerunt, rogantes, Ut ad Phulo pirum pergerent. Quod cum facerent,paganos uniuer s profugos ca-
fasque eorum occlusasoffenderunt.
Missis tamen deinde aliquoversum tribus viris, praefectum loci cum 69.viris,hastilibus&clypeis siuit instructis inuenerunt qui tamen ad nostrati u conlpectum se confestim in sylvam recipientes,colloquiuillis denegarunt. Hac itaq; reper nostrates denunciata, Io.alios ad sylvam propius amandari visum est, uti menae longinquo tantum profugos ad colloquiu pelliceret, & amicitia nostram ipsis ponderent:hoc express mandato addito,ut nec quenqua temere violaret,
nec aedibus ignes subderent,nec habitacula eoru perfringerent,aut quoquom
do spoliarent. Dicum hoc instituto iam syluae appropinquassent, Nigri sensim
retro itantes, ne ad se propius pergerentiannuebant litoria tamen quidam cum
ad nos in pagum inermes, gallinas aliquot,4 nonnihil orygae detuliment, illaesis ipsis dimissis inde in S. Angelo pagum remeauimus, ut Lamiaram, quam ibi ante
exustionem loci reliqueramus,auferremus ubi tamen nec quenqua hominum, nec nauem petita inuenientes ad Septentrionalem pagum, iuxta fluminis superiorem partem si tum,procurrere statuimus. Illic itaq;Nigroru ingentem numerum, collectum obseruauimus, qui uniuersi patrio more armati cofluxerant, ut congeries ista pagoru videretur multorum. Nam inter eos .distincti Phulo seu primates suis ministris stipati cospectabantur ad quos etiam undiquaq; tum te ratum mari lintribus sese identidem coplures accumulabant. Hi ergo ad nos
missis suis,ut vallo congesto excederemus,rogitantes,pecora adducenda copr mittebant. Quod&praestiter quam primum latus superius occupassemus,vallo deserto. Nam taurum cum capro ad nos agentes, significabant, ex alio abactis
pecudibus sibi iam nihil superesse,quod impertiret pro quibus adeo a nobis bonam coralli partes Magridetias aliquot receperunt, etsi horum nihil captare visi, saltem distessum nostrum illicitarent. Sed praefectorum cuiuis vini pocillium apporrectum est,cuius illi miro desiderio capti sunt. Quo hausto,nutibus suis vi die postero ad auferenda plura rediremus, nobis significabant. Die o. circa meridie Laneiara una e Spackenburg ad naves nostras appellcs, rogabat, ut in littus expositi a Phulo suo nonnihil pecoru acciperemus. Cui annuentes, postero die apud coemiteri u egressi, Nigros aliquot nos qui de morantes seu praestolatos inuenimus sed cum ijdem nos inpagii pergeret liberent, rebus dissidentes, e nostris duos eo praemisimus, qui de quinque obsidibus dandis instarent. Quibus impetratis,pagum adeuntes bouem unicum obtinuimus,
cum profugi incolae secum pecudes reliquas abegissent. Hinc ergo ad pagum
107쪽
septentrionalem reuersis, incolae bouem unum obtulerunt pro quo cum parte aliqua coralli quatuor fere vinas panni linei receperunt. Quae cum ad naves traiecissemus, postero die Lancra duae ad nauem Amsterdam omnis generis fructus oryzam, sed inter caetera sesectissimas canna facchari aduehebant. Quibus, ut ad suum quoque pagum acclinaremus obtestatis, cursum nostrum
sectati eadem adhuc vespera ex Bare illa soluimus.
Deconditioneque situ Ase, Lim incolis, squa occasione nostra indefloruerint .
Dontavi altitudinem graduum I 6.habet, circuitum se Sinin Domre milliariu . sortita,&insula praeterea praealta insignis fruo ctibus omnis generis ut limonias, malis citrus auranius, .
insuper melle, Vannanas,gallinis, rebusq; aliis abundantissi ma:praecipue vero eadem illustri scatebra prenobilis est,quae suis rivulis ex alto desiliens, nauib aqua tu comodissima, nit. Sed&tribus minutis aliis insulis praedita est, ut&fluuio quodam , vicis aliquot proximis culto Porro iuxta scaturi ginis decliue ad mediam fere Bayam prope vallum septentrionale tres ali quoque pagi populosissimi,&deinceps iuxta aluei productum ad aquilonium alium fluuium usque,adhuc plures conspiciuntur unde vastum illud fluentum, ad quod
oryzae vim maximam mercati simus, duobuSbracniis ivno in septentrione, alio in austrum distinditur in quorum medio parua insita, ad aquilonem vero ma ior pagus S. Angelo dictus visitur. Hic proceris palis aut vallis obseptus, domibus fere aue o. constat a quo porro versus fluui caput vicus alius, ipsie populis esculentisque abunde consertus prostat,pagus aquilonaris dictus. Ad aditus laeuam, Spackenburg vicus situs 'domibus circiter 18o excultus: a quo extrorsum iunta insulam dictam penes fluuium proximum nouissimus victis alius occurrit. Et tot pagi nobis illic in proximo moratis cognitivi aditi sunt. Ad incolarum vero quod naturam&conditione attinet,utensilibuS fere paucissimis se onerant. Ad suptiis iis consessumo decubitum storeis paruis,iisq; coloribus variis intertextis utuntur: -- quibus sellulas, affabrefacias,loco puluini dormituri substernunt. Mortaria adsum muni bina tundendaevi excorticandae oryZae,vivi cribrum ei colandae,&ol Iam coquendae,& saccum asseruandae, & calaboros cochlearia sunt hauriendae, aut exedendae adhibent. Regis ornatus&amictus caeteroru fere similis est, pan, nisi nus nempe restrictus, ex certaq; herba contextus. Brachia sua multis annulis cu- preis,vivi colla orbiculis aggravant. Primas eorum Phulos dictus ex clunabulo seu sica lata eaq; longiuscula internoscitur,quam ille sceptri loco gestat. Caetori omnes huius dictamini parentes, terra colunt. Venationibus etiam sese exercent,quibus arcu feras figunt,aut cercopithecos Student quoq; piscatui,& ludis bellicis, ad quos suo modo valde agiles, prompti .robusti sunt. Tum interdiu, tum noctu certa quada in domo suas excubias agut ad qua rem vigilu plerunq; 3 o. selecti&constituti sunt, a caeteris signo albo ad pectus assuto internoscipites Pro armis habent hastas promissas,&praegrandes parmas ligneas, post quas se ita . dextre compositeq; occulere norunt, ut de pedibus vix quicqua nudum promi neat.Occupantur iitae quoq; re pecuaria. Foeminae illoru serunt plantantq;,ωo-ΠZam Vannanasq; patria arte praeparant. Carne perraro vescuntur. Pisicibus feredi lacte faturae. Ex definita quada herba vestes sibi contexunt ex quavi viri amb a ciuntur
108쪽
ciuntur ad genuasere propendentes, superius corpus synthesi saltem sim pinci contectae Pro Ornatu gestant armillas ex stanno, vel crudo argento ad formam manillarum e Guinea allatarum fabrefactas, ut&ex eadem materia globulos rotundos, quibus tamen Magridettas, ex vitro cyanei coloris rotunt ouis. OS Orbiculo longe praeferunt Lapidem apud eosdem quoque Lo ec dictum ex Leiton insula aduectum cum rotundis aliis Magridettis Dallam annis consipeximus Boues insuper praeualidos,& tanti aestimatos possident, ut adorari ibi illos,&ad Canorinorum, indorumq; Malabarorum exemplum singulari religione coli ab initio arbitraremur. Capras magno numero alunt. Oves habentrariores,sed tameno canes non paucos Cicures eorum aues sunt gallinae, an, tes. Ferae autem gregis innumeri Grana serui laguntq; orygam, phaseolos triplicis g miis,milium fructus autem vannanas, limonia, mala citria, aurancia sed haec tamen copia minore quam in insita S. Mariae gingiber, grana paradysi seu Neligettas, fructum item alium avellanar nucis magnitudine habentem, cuius folia Gartophyllos odore referunt Radicem ad haec quandam externa facie gingiberi valde silmilem, interius tamen flavam seu auream, quae lingua Malaica nitet, Arabica L t,Lusitanicae nia In nuncupatur, effodiut, quae mansa ad primum gustum quidem propter abundantem humiditatem nullius
cicaciae creditur tandem vero linguae acrimoniam quandam Zinzibere leuiorem olfert Lilia eadem candidissima promit alias medicinae tota utilis. Huius permagna quoque in lauavi Indiae locis aliis copia prouenit.
Asa ex causa nauibus nostris in Sundam
Ni h A v c uolutis nobiscum rerum praesentiu circvim stantiis, cum propter coceptum ab incolis metum suspicionemq; nullam cum iis amicitiam firmam pactum iri existimaremus. Feb. D. die an. 1396.impellente Circio via in Sundam arripuimus quo cursu cum dic dicti mensis terra de Cabo Antongil nobis adhuc in conspectu esset, cotinuam
lacia fluctuantes, tandem 1 . Febr. ventum occidentalem, nobis valde desideratum nacti sumus Toto hoc transitus aris. M. re semper magna Volucrum copia,ν ab incolis, a Lusitanis vero xin, di-
e G ctarum obsiciuatui vi&aliae s Fore appellatae,quae nigre aues,ad picarumtamen fere modum Uariegatae sunt,
sistam diductamque abcntes Aues hae,vivi volantes, pisces aliis eorsim suo quodam loco percensebuntur. Ad Sundam itaque titubante carcia ventisq; inter se valde di uersis iter tenentes, tandem mense Martio diebus i . integris ventu impellcn te occiduum consccuti sum us,4 ex Copassis ratione putantes inueni. muS nos iamr milliati b. ad orientalem insulam Bris nauigare opinione itaque nostra breuia uniuersia,ex mappis praesentibus monstrata, praeterlegentes illorum tamen nulla obsieruare potuimus Attamen vortices aliquos, ibi sei pentes quam plurimos ructantes in transitu norauimus Mai . die sub ipsum noui iunium aduerso vento usq; ad 27 diem ciusdem mesis acti sumus, quo tempore, cum gubernatores nauium Dolidem ista fundum nullum tenerent, pincer,
ne sim, aquam valde deminui quererentur, decretum factum cst,ut porro cui Dis portio alte dimidia, nempe ad dies singulos mensura aquae media ministra rctur. Qu9 euentu sitis inter nauigantes miserrima oborta cit,uci ob id quoque compsi.
109쪽
comprimis, quod tempus idem aestu annuo alias molestissimum esset pinas interim de aqua superstite Leoninaui nonnihil comunicabat. Iunij3. die de transgresbre quodam supplicium sumptum est, poenae loco selopeti glande traiecto.
Eode locorursius Cinereas praedictas Meroas seu Gaulas,&aues caeteras grandilis με-
Copia notauimus. Die 3 terra quaeda nobis consipecta est: de qua visa obleuandae mitigandae sitis solatium, gaudium publicum desiderantibus oblatum est. Sed ad illam tamen propius admouentes, insulam esse,&a Sumatra ubi polus Australis grados fere attollitur.) 6.fere milliaria distare, comperimus. Posteroataque die vel dum propius impellentes, cum iuxta eam sex vel septem Canoas consipicaremur, nec tamen ad illas cursum fatis tutum sciremus:Celocem ad eas de loci situ ratione percontatum emisimus. Interim post maiorem hanc in sulam duae quoque minores ali conspectui nostro obtigerunt,ad opinionem nostra figendis anchoris haud incommodae Insulani vero conspecti,cum nostros ad se
recta excurrere viderent,remis suis concitatius terrae appellentes, & Canoassiuas in aridum extrahentes, confertim uno numero viri 23. profugere coeperunt;&colloquium nostratibus detrectare Colore hi Brasilianos aemulabatur, capillis ad humeros demissis, arcus cum spiculis quam plurimis gestabant. Quos eo pacto armatos ob id ne ipsi quidem nostrates omnino cossequi poterant: nec eos prolatis monstratisque aliquibus mercimoniis ad se prorsus pellicere. Frustra itaque eo excursiuncto ad naves post reditum est a quo dein sequente nocte vento adueris ad Septentrionem tam valido impetu retro compulsi sumus,ut sub die posteri auroram nos a terra tribus integris milliaribus abesse cerneremus. Seiu eadem tempestate pinas nostra e cospectu nostro disiecta est. Qua ob causiam cum ex Leone displosio tormento &aplustriis suflixis signudar
tur,paulo post altam Sumatrae terram pinam nos ad eam recta prevolitantem eonsi cati,de insula amittenda&pinacosiectanda sententiam rata fecimus. Por ro itaque lunijdie Ii. Sumatra insula si proxime subiuimus aqua iuxta littora Iaue, insu multae se prodiderunt ad quarum unam longiuscule porrectam, inco--M-gnitam tamen, considenteS fundum argillaceum 3 orgiarum tenuimus. ΕΟ-g κληι deme loco ex Anasterdam naui emissa scapha Canoa quandam conspecta insectata est:quam tamen remis suis attingere haud valuit. Postero die in insulam enauibus egressi, eam desertam,incultam&meris s*Iuis aspera aduertimus: quae ob id nec suppeditandae quidem aquae indicium ullii promebat. Interim subdepressis littoribus prima vice tria, secunda vero nouem vela a nobis notata sunt, quoru unum naues nostras praetercurrens,iuxta dictam modo longiusculi protractus insulam substitit. Ad quam nauem cum celocem nostram emisissemus, viros sedecim offendit,quorum ex remis ducendis occupabantur,caeteri ubia. bernaculo seu postico conclaui, ad Paraus formam constructo,vestibus ex omnicolorum genere variegatis amiciti considebant. Qui tamen ad colloquium solli ' citati a nostris intelligi nihil potuerunt. Cumque de Baniam se apara per no dicum, de Sundavero Cala mihi quicquam indicare possent, ad littus,vnde egressi erant, proram retorserunt ui rei,cum nos non usquequaque fidere.
mus,s eos pirata esse, nauesque ex Mancabo versus Banta traiecturas obseruare lusipicaremur,collatis sententiis decrevimus,ut pinas nostra cum addita Celocearmata terram Sumatrae, hanc re certius percontatum, ad eosde iteru colloquio sistendos impeteret. Pinas ergo viris Io munita, cum velum recta in terrae edi,ta panderet, illos seu pagos aliquot in transtursi legit, quorum primarios Dum vocabant. Quo toto cursu cum ubiniscio. 21. aa orgias fundi areno a missi teneret, citra vesperam quam proxime apud insulam quandam, duabus mi pi si ρ'
noribus aliis cinctam, sese demisit. Hominum ibi quidem expressae voces audie Vt ''m bantur: sed interim tamen nec quicquam vel hominum vel nauium coparebat,
110쪽
usq; dum consecuta die aquam queritantibus naues uno quidem loco stare qua . tuor, alio autem sex velis ferri conspicerentur. Quae hactenus quidem a se inui cem remotius currentes, nobis conspectis arctius se iungere illico coeperunt.De aquae ergo hauriendae loco a nobis interrogati, cum digito intento alique monstrarent quidem imos tamen veriti,ne commento talio excogitato dolo ab illis saltem moueri quaereremur, ut nos ad pinam nostram haud cunctantes comitarentur, urgentius apud illoS instituimus. Quod annuetes, cum bona pace nos in suas naues susceptissent,ingressis nobis varia exprompseruntdi commonstrarunt. Inter quaevi inauratus pugio, rees ipsis nominatus, laureus item annulus, adamante non magni pretij necisque adeo artificiose polito consitus, numerabantur. Iidem subprimum nostrum conspectum aeneum quoque tormentulum se,ipsis dictum,pro sui defensione exprompserant sed cum deinde ad- mutas nos illud attentius contueri viderent, idem reconderunt. Postquam itaque hi nosco sua ad pinam usque comitati essent eoidem ad naves suas reduces nos quoqueofficilloco iterum consectati, pro rubet sin cyaneis corollis atque adrigetlucum ipsis pisceS, Vannanas, Melones, cannas saccharinas, cp-cos,allia,caepas,&fructus item alios nobis tum quidem incognitos permutauimus. Ex quo loco una cum iisdem post ad Sum atrae terram firmam perreximus.
midi, matra, uti pago quodam Dampi dicto,cum primate loci congressis sconfabulatis
euenerit. V, Param dicta naui itaque prouecti, breui interuallo tres
vel quatuor Canoas occurrentes habuim us,ex quibus haud temnendae aestimationis viri aliquot lineis vestimentis coalore cyaneo tinctis induti conspiciebantur. Quos cum de aqua haurienda percontaremur,via monstrata nos per alueii falsuginosum ad locumquedam perduXerunt, quoa o. cir citer aediculas,casiarum ad forma extructas ex palmarum
foliis affabre intersertis contectas offendimus. Λ loci ergo huius inquilinis rogatis, ad aquam pervestigandam nostrum binis deductis, illam quide rivo pricipiti confertim defluam deprehenderunt, sed haustu tamen dissicilem, si inco p . . . . lae quid contra nos fors moliri Vellent. Hoc omnium primo loco piper crescere conteximus, quod contortim& volutim per crassas inlatas Cannas,instar impuli in altum assurgebat cuius ob id praesignem copia, ut Garyophyllos, Nuces Muscatas, cucurbitas iucumeres, coemimus Carnis ibi nulla copia, sed vim tamen ex palmae fructibus consecti largitas haud parua aderat. Huiusce re gionis Deminae crassissimis armillis ornatae,anubis mediis tela desuper procidua; item alia superius corpus seu pectus intectae spectabantur: quae crines vinculo iuxta occiput religatos promittebant Metuentibus vero nobis,ut, defluxu maris
facto, incolae contra nos quid machinandi tempus nanciscerentur celoce ad Anam reuersi, illam eloco illo vela fecisse animaduertimus Qua causa ad duas alias minores insulas aquae gratia excurrere coacti, re infecta cinde remeauimus. Postea adpinam . Canoae impellentes, gallinaS,oryZam, piper& caxaseia mendas obtulerant. Ego interea postquam celoce locum illum, quo naues aliquot morari conspexeramus, incurrerem, de aqua haurienda percontaturus accidit ut de improuis nulla nostrorum voluntate clope tum disploderetur lCuius